You are on page 1of 72

Ugnayan ng Wika

sa Kultura at
Lipuan
LORENZ JOY B. IMPERIAL
Mga Paksang Tatalakayin

01
Ang Wika, Kultura at
02
Ang Kultura ng Wika
Lipunan (Noon at Ngayon)

03 04
Filipino at
Kultura at Lipunan
Modernisasyon o
Kaalamang Bayan
Globalisasyon
Ang Wika,
Kultura at
Lipunan
WIKA
WIKA

Add instructions or
ang salitang wika ay nagmula sa
guidelines here. You can
also put in the amount of
salitang latin na lengua, na ang literal
time allotted for this.

na kahulugan ay 'dila', kayat


magkasingtunog ang dila at wika.
WIKA

Add instructions or
ang pangunahing ginagamit ng tao
guidelines here. You can
also put in the amount of
bilang instrumento sa kanyang
time allotted for this.

pakikipag-ugnayan sa lipunan at
kultura.
WIKA

Add instructions or
guidelines here. You can
Behikulo ng ating ekspresyon at
also put in the amount of
time allotted for this.
komunikasyon na epektibong nagagamit
Mga Dalubhasang Nagbigay
Pakahulugan sa Wika

Hymes, 1972
Get the ball rolling by introducing the lesson's key

ang wika ay isang buhay at bukas


concepts and its corresponding definitions. Duplicate
this page as many times as needed to give you more
sa sistema ang wika na
space for discussion. Pair the concepts and

nakikipag-interakayon.
definitions with relevant images too for a more
visualized presentation of the lesson.
Mga Dalubhasang Nagbigay
Pakahulugan sa Wika

Gleason, 1988
Get the ball rolling by introducing the lesson's key
concepts and its corresponding definitions. Duplicate
ang wika ay masistemang
this page as many times as needed to give you more
space for discussion. Pair the concepts and
balangkas ng sinasalitang tunog
definitions with relevant images too for a more
visualized presentation of the lesson.
na isinaayos sa paraang
arbitaryo.
Mga Dalubhasang Nagbigay
Pakahulugan sa Wika

Alfred North Whitehead


Get the ball rolling by introducing the lesson's key
concepts and its corresponding definitions. Duplicate
ang wika ay kabuuan ng
this page as many times as needed to give you more
kaisipan lipunang
space for discussion. Pair the concepts and
definitions with relevant images too for a more
lumikha nito.
visualized presentation of the lesson.
Mga Dalubhasang Nagbigay
Pakahulugan sa Wika

Archibal Hill
Get the ball rolling by introducing the lesson's key
ang Wika ay
concepts and its corresponding definitions. Duplicate
this page as many times as needed to give you more
pangunahin at pinaka-
space for discussion. Pair the concepts and
definitions with relevant images too for a more
elaborate na anyo ng
visualized presentation of the lesson.

simbolikong pantao
Pakahulugan sa Wika

Webster
Get the ball rolling by introducing the lesson's key
ang Wika ay sistema ng
concepts and its corresponding definitions. Duplicate
this page as many times as needed to give you more
komunikasyon sa
space for discussion. Pair the concepts and
definitions with relevant images too for a more
pagitan ng tao.
visualized presentation of the lesson.
A N G
LTU R
KU A
IK
W t Ngayon)
on a
(No
NOON NGAYON

Mas simple at mas Mas komplikado dahil


pinagtutuunan natin sa pabagobago nitong
ng pansin ang anyo at sa mga
paggamit ng sariling umuusbong na wika.
dayalekto


Wikang na
Mga katutubong wika. impluwensyahan ng
modernisasyon at
teknolohiya

NOON NGAYON

Lumang salita Nauusong salita


Matalinghaga Pinakaikling salita

Taglish
Halimbawa:
Irog, Kapus-palad, Halimbawa:
Kaututang-dila, Lukso ng Gora, Chena, Ermats, Erpats,
dugo Otw, SS, Jgh, Sakalam,
Sana all
O A T
L IP IN N o
F I SY O
NI S A N
DE R SY O
MO L IS A
O B A
GL
Gamit ang mga makabagong teknolohiya,
nagagawa ng wika na mas mapaglagom
pa lalo ang saklaw nito. Ang “internet”,
ang nagbigay daan sa global na
komunikasyon. Kahit na malayo ang isang
tao, nagagamit pa rin ang wika sa
kanilang pakikipagtalastasan.
Dulot ng interaksyon na ito sa
modernong kaparaanan, ay maraming
salita ang nadagdag, naimbento at
nabago.
Marami ring salita ang umuso at
nakakuha pansin sa mga tao. Ang
henerasyon ngayon ang may malaking
ginagampanan sa pagyaman at
pagbabagong ito ng wika.
Ang kanilang mga malilikhaing isip ang
nakagawa at nakaimbento ng mga ito.
At sa pamamagitan ng biyayang ito ng
globalisasyon, pinanatili nitong buhay
ang kaluluwa ng ating Wikang Filipino
sa puso’t isip ng bawat-isa.
Malaki ang naging pag-unlad ng wika,
simula noong panahon ng mga katutubo,
na kung saan tayo ay may alibata
hanggang sa kasalukuyan na kung saan
nagkaroon ng bagong alpabeto.
Ayon sa 2001 Rebisyong ng Wikang
Filipino at Patnubay sa Ispeling, dala ng
mga bagong dagdag na titik/letra C, F, J,
Ñ, Q, V, X, Z. Ang mga ito ay nakatulong
nang malaki sa pagsasalin upang
magkaroon ng sariling berso ang ating
wika.
GLOBALISASYON

ang pagtutulungan ng mga bansa


sa buongmundo upang malayang
makaikot ang mga produkto at
serbisyo sa bawat bansa.
Ang ating ekonomiya sa usaping komersyal
at industriya ay higit na napaunlad rin dulot
ng wika. Mas naihatid nang madali at
maayos ang mensahe na may kinalaman sa
transaksyon kahit nasa magkaibang lugar.
Ang ugnayan ng globalisasyon at ng ating
wika ay malaking salik, sapagkat ang
dalawang ito ay magkaagapay sa ating
pag-unlad.
LTURA
KU
KULTURA
-Nagsisilbing pagkakakilanlan ng isang
lugar.
- Nabuo ito upang matugunan ang mga
pangangailangan ng mga tao sa
pamayanan.
KULTURA

-Komplikadong ideya na maaaring


nakapaloob sa kilos, galaw, at iba pang
anyo.
KULTURA

Anderson at Taylor (2007)

isang komplikadong sistema ng ugnayan


na nagbibigay kahulugan sa paraan ng
pamumuhay ng isang grupong panlipunan
o isang lipunan sa kabuuan.
KULTURA

Mooney (2011)

tumutukoy sa kahulugan at paraan ng


pamumuhay na naglalarawan sa isang
lipunan.
KULTURA

Panopio (2007)

ito ay kabuoang konseptong sangkap sa


pamumuhay ng mga tao, ang batayan ng
kilos at gawi at kabuoang gawain ng tao
KULTURA

Zenrooms.com

ang kultura ay ang pagsasalin-salin ng


tradisyon ng isang tao o komunidad
KULTURA

-Isang kultura ay binubuo ng mga ideya at


mga pananaw sa mundo na nagpapaalam
at nasasalamin sa pag uugali ng mga tao.
LIPUNAN

WIKA KULTURA

Dayagram
Wika ang pangunahing nagpapahayag ng
kultura - ang pangunahing prinsipyo na
ipinapahiwatig dito.

Kultura ay repleksyon ng lipunang


kinabibilangan ng bawat indibidwal.
Kung ano ang wika at kultura ng isang
tao, bunga nito ng lipunang kanyang
kinalakihan. Tunay nga na nang isilang
ang isang tao ay wala pa siyang wika.

(Halimbawa: sanggol)
Wika ang isa sa mga dahilan kung bakit
nakikilala ang kultura ng isang
indibidwal. Wika rin ang naging tulay
para patuloy na buhay ang kultura ng
isang pangkat na mula sa kauna-unahan
panahon hanggang sa kasalukuyan.
URI NG KULTURA
Uri ng Kultura
Materyal Di- materyal

gusali, likhang-sining, kabilang dito ang


kagamitan at iba pang batas, gawi, ideya,
bagay na nakikita at paniniwala at iba pa.
nahahawakan at gawa o Hindi ito nahahawakan
nilikha. ngunit ito ay
naoobserbahan
ENTO NG KULT
LEM URA
E
ELEMENTO ng Kultura

a. Paniniwala o beliefs

kahulugan at paliwanag tungkol sa


pinaniniwalaan at tinatanggap na
totoo.
ELEMENTO ng Kultura

b. Pagpapahalaga o values

Matuturing itong batayan ng isang


grupo o ng lipunan sa kabuuan
kung ano ang katanggap-tanggap
at kung ano ang hindi
ELEMENTO ng Kultura

c. Norms

mga asal, kilos, o gawi na binuo at


nagsisilbing pamantayan sa isang
lipunan.
ELEMENTO ng Kultura

d. Simbolo

ang paglalapat ng kahulugan sa


isang bagay ng mga taong
gumagamit dito. (White, 1949)
ELEMENTO ng Kultura

e. Folkways

Pangkalahatang batayan ng kilos


ng mga tao sa isang grupo o sa
isang lipunan sa kabuuan.
ELEMENTO ng Kultura

f. Mores

Tumutukoy sa mas mahigpit na


batayan.
-malaki ang ugnayan ng wika at kultura
sapagkat hindi mabubuhay ang wika kung
walang kultura.
-Gayundin sa kultural na aspeto hindi
maibabahagi ang kultura, tradisyon ng iba’t
ibang kultura ng bawat bansa kung wala ang
presensya ng wika.
PALAY

BIGAS

KAKANIN

SINANGAG TUTONG BAHAW


IPUNAN
L
LIPUNAN

isang pangkat ng mga tao na binibigyan ng


katangian o paglalarawan sa mga huwaran ng mga
pagkakaugnay ng bawat isa na binabahagi ang
naiibang kultura at/o mga pamahalaan.
LIPUNAN
-isang pangkat ng mga tao na binibigyan ng
katangian o paglalarawan sa mga huwaran ng
mga pagkakaugnay ng bawat isa na binabahagi
ang naiibang kultura at/o mga pamahalaan.

-isang pangkat ng mga taong nagtutulungan at


nagkakaisa
Lipunan ayon kay Karl Marx

- kakikitaan ng tunggalian ng kapangyarihan


- nabubuo dahil sa pag-aagawa ng mga tao sa
limitadong pinagkukunangyaman upang
matugunan ang pangangailangan.
- hindi pantay ang antas ng tao.
Lipunan ayon kay Emile Durkheim

-ang lipunan ay isang buhay na organismo kung


saan nagaganap ang panyayari at gawain
- patuloy na kumikilos at nagbabago ang lipunan
- binubuo ng magakakiba ngunit magkakaugnay
na institusyon
Lipunan ayon kay Charles Cooley

-binubuo ng tao na may makakawing na


ugnayan at tungkulin

- higit na nakikilala ng tao ang sarili sa


pamamagitan ng pakikisalamuha sa iba.
Learn & Play 8 Activities

Your first
week in Canva

You might also like