Professional Documents
Culture Documents
Chiến tranh Kế vị Áo
Chiến tranh Kế vị Áo
Tân Quốc vương Friedrich II luôn mong muốn chiếm được Silesia - một tỉnh giàu có nhất của Đế quốc
Áo thời đó.[7] Vì vậy, ông quyết định chống lại "Đạo luật Thừa kế năm 1713" (theo đó Maria Theresia
sẽ thừa kế toàn bộ lãnh thổ của Đế quốc Áo - Habsburg), để tạo nên "điểm hẹn của sự huy hoàng"
trong cuộc đời ông.[3] Ngoài ra, ông cũng lo ngại rằng, nhà vua Ba Lan August III, cũng là Tuyển hầu
tước Friedrich August II xứ Sachsen, sẽ tìm cách nối lại những vùng đất nằm rời rạc của ông thông qua
tỉnh Silesia. Do đó, cả thế giới đều hay tin tân vương Friedrich II quyết định thực hiện giấc mơ của
mình.[8] Cụ thể hơn, ông liền mang 28.000 quân Phổ đi đánh vùng đất Silesia[4] vào ngày 16 tháng 12
năm 1740, lấy cớ là làm theo một hiệp ước được Vương triều Hohenzollern và Vương triều Piast xứ
Brieg (Brzeg) ký kết vào năm 1537, mà hầu như không ai biết đến.
Ngay từ ngày 6 tháng 12 năm 1740, những vị sứ giả nước ngoài Berlin đã hay tin nhà vua nước Phổ
mặc giáp xông pha trận trận mạc.[9] Vào ngày 13 tháng 12 năm 1740, vị "vua - triết gia - nhạc sĩ" mở
đầu sự nghiệp của "một trong những danh tướng xuất sắc nhất mọi thời đại".[4] Sau một buổi khiêu
vũ trong Hoàng cung, tân Quốc vương Friedrich II lên xe ngựa, và đọc bài diễn văn trước ba quân, thể
hiện sự thận trọng của vị vua - học giả - chiến binh:[10]
“ Hỡi ba quân, Quả nhân đang phát động một cuộc chiến tranh, với đồng
minh là lòng dũng cảm và trung thành của các Ngươi. Trẫm chỉ có lý do ”
tuyên chiến như sau: chúng ta cần phải mang lại lợi ích cho Trẫm, và để
muôn dân được chung sống hạnh phúc. Lần lượt nhớ lại những chiến thắng
huy hoàng của cha ông ta trên thảo nguyên Warszawa, tại Fehrbellin hay
trong công cuộc khai quốc Phổ. Số mệnh của ba quân nằm trong tầm tay
của các Ngươi đó: những đợt thăng quân hàm và vinh dự đang chờ đợi ba
quân, chúng sẽ xứng đáng với lòng dũng cảm của các Ngươi.
Nhưng để ba quân đại thắng thì Trẫm phải làm gì? Có một thứ mà các
Ngươi cần phải chú ý, đó là thực lực của Trẫm và ba quân. Các Ngươi thấy
đấy, phía trước các Ngươi là một lực lượng Quân đội từng nhận biết bao lời
tán dương khi Vương công Eugene thống lĩnh họ. Giờ đây, Vương công
Eugene không còn nữa, Trẫm và ba quân sẽ có kế sách riêng, để áp đảo
những tên giặc táo tợn. Nếu cuộc chinh phạt của chúng ta thành công, vinh
quang sẽ đến với chúng ta: chúng ta sẽ trở nên vĩ đại hơn! Vĩnh biệt! Hãy
tiến về phía trước! Ngay lập tức, Quả nhân sẽ theo sau các Ngươi, để cùng
các Ngươi nhận lấy sự huy hoàng đang mong chờ chúng ta.
— Friedrich Đại đế
Không những thế, hay tin một số người cho rằng hành động táo bạo của Tân vương Friedrich II là liều
lĩnh và gây nguy hiểm đến nước Phổ, ông thắc mắc: "Sao lại thế, ngược lại à nha! Chính thiên triều
Áo Quốc kia mới là kẻ lâm vào cảnh nhục nhã!"[11]. Vào ngày 18 tháng 12 năm 1740, vị Tân vương trẻ
tuổi xua đại quân tinh nhuệ chinh phạt vùng Hạ Silesia, và, tính toán của ông hoàn toàn chính xác: đánh
tan quân Áo đồn trú tại đó, ngoại trừ ba thành trì khác, toàn bộ vùng này rơi vào tay ông vào tháng 2
năm 1741.[12] Trong những giờ phút cuối cùng của năm 1740, Friedrich II cùng một đoàn Kỵ binh và
lính ném lựu đạn tiến đến cổng thành Breslau và đóng quân tại Schweidnitz. Thấy vị Quốc vương Tin
Lành ấy, nhân dân Tin Lành vui vẻ mở cổng thành Breslau mà chào đón Quốc vương. Tất cả các tầng
lớp nhân dân đều kính mến vị vua chiến thắng này.[11] Không những thế, Quốc vương Friedrich II
cũng chinh phạt vùng Brieg,[13] sau đó ông hội kiến với một cánh quân khác vừa đánh bại quân Áo.
Trong vòng sáu tuần, vị Tân vương nước Phổ ca khúc khải hoàn trở về kinh thành Berlin.[14] Vào ngày
9 tháng 1 năm 1741, Friedrich viết thư gửi Thủ tướng Chính phủ Phổ - Brandenburg là Heinrich von
Podewils:[15]
Mùa xuân năm 1741, Glogau thất thủ.[4] Friedrich lại xua 23.400 quân Phổ[16] tiến đánh quân Áo của
Bá tước Neuperg người Hungary[17] trong trận Mollwitz vào ngày 10 tháng 4 năm ấy. Mở đầu trận
đánh, cánh phải của Quân đội Phổ bị Kỵ binh Áo đánh đuổi khỏi bãi chiến trường. Vua Friedrich II
thân chinh thống lĩnh cánh phải, và người ta khuyên ông nên rời khỏi trận chiến.[18]
Đây là lần đầu duy nhất ông phải rời khỏi trận chiến trước khi Quân đội Phổ thật sự bị đánh bại. Sau
khi ông rút lui, Bộ binh Phổ đã kháng cự nhiều đợt tấn công của Kỵ binh và Bộ binh Áo, để rồi trận
Mollwitz kết thúc với chiến bại của Quân đội Áo.[18] Tướng Schwerin đã cứu Quân đội Phổ thoát khỏi
tình thế nguy kịch.[19] Về sau, Quốc vương Phổ cho rằng:
“ Mollwitz là ngôi trường của Trẫm.
”
[20]
— Friedrich Đại đế
Chiến thắng Mollwitz cho thấy sự trỗi dậy của một cường quốc non trẻ. Sau trận thắng này, Quân đội
Phổ chiếm lấy các vùng Britz và Neisse. Cả châu Âu trở nên bất ngờ trước sự táo bạo của vị "vua -
triết gia" Friedrich II.[21] Ông đã chiếm được toàn bộ miền Hạ Silesia (phía tây bắc Silesia).[17][22]
Bước sang năm sau (1742), Friedrich II cùng 28.000 binh sĩ và 88 khẩu thần công[23] lại đánh thắng
quân Áo của Vương công Karl xứ Lorraine trong trận chiến tại Chotusitz (Czaslau),[24][25] tại Vương
quốc Bohemia. Đây là một trận chiến dai dẳng và tàn khốc, có lúc Quân đội Áo tưởng như sẽ chiến
thắng. Tuy nhiên, với tinh thần bất khuất và kỷ luật cao của Quân đội Phổ đã giúp họ giành thế
thượng phong, để rồi giành chiến thắng oanh liệt trước đối phương.[26] Đại đế Friedrich II chiếm luôn
vùng Thượng Silesia nằm ở phía đông tây tỉnh Silesia; tỉnh Silesia (ngoại trừ phần Silesia thuộc Áo) đã
rơi vào tay nhà vua nước Phổ. Trong số các tù binh Áo sau trận thắng Chotusitz có viên tướng tên
Pallandt, bị thương nặng, được nhà vua thường xuyên thăm hỏi. Một hôm, Tướng Pallant nói với
ông:[26]
“ Muôn tâu Đức Vua, xem ra Người và Nữ hoàng quyền quý của Hạ thần sẽ thua
bọn Pháp, thật ra bọn chúng hại Đức Vua đấy.
”
Nghe vậy, ông hỏi Pallant có ngụ ý gì? Vị tướng ấy bèn đưa cho ông lá thư Thủ tướng Pháp - Hồng y
Fleury gửi cho Nữ hoàng Maria Theresia, đề nghị ký kết một Hòa ước riêng biệt mà không nhường cho
nước Phổ một quyền lợi nào cả; và ông đã đọc bức thư này. Sau chiến thắng Chotusitz, cả quân Phổ
và quân Áo đều mong muốn lập lại hòa bình. Chiến thắng Chotusitz chính thức đưa chiến lược của
Đại đế Friedrich II và Quân đội Phổ trở nên nổi tiếng hơn cả, chính ông đã truyền lệnh và điều quân
Phổ lấn vào sườn của đối phương.[27] Giờ đây, ông là vị Bá vương của toàn bộ các đồn quân của tỉnh
Silesia, và đẩy nước Áo đến bờ vực sụp đổ.[28][29] Sau đó, ông đã gửi thư cho Thủ tướng Chính phủ
Phổ là Heinrich von Podewils:[15]
“ Quả nhân vừa nhận được một tin vô cùng vui: Hòa ước sẽ được ký kết.
”
— Quốc vương Friedrich II
Chú thích
1. ^ Chiến tranh Kế vị Áo (http://www.historyofwar.org/articles/wars_austrainsuccession.html)
2. ^ George II của Anh trong chiến tranh kế vị Áo (http://www.britishbattles.com/war-austrian-ac
cession.htm).trích dẫn: The War of the Austrian Succession, known in America as King
George’s War
3. ^ a b Eleanor L. Turk, The history of Germany, trang 57
4. ^ a b c d W. Sanford Ramey, sách đã dẫn, trang 170, trang 234. Lỗi chú thích: Thẻ <ref>
không hợp lệ: tên “W. Sanford Ramey170” được định rõ nhiều lần, mỗi lần có nội
dung khác
5. ^ Browning, 42, 44.
6. ^ Crankshaw, 43.
7. ^ Koch, A History of Prussia, trang 105.
8. ^ W. F. Reddaway, "Frederick the Great and the Rise of Prussia", các trang 148-153, trang
274, trang 288, trang 336, trang 344.
9. ^ C B Brackenbury, C. B. Brackenbury, Frederick the Great, trang 53
10. ^ Lewis Copeland, Lawrence W. Lamm, Stephen J. McKenna, The world's great speeches,
trang 69
11. ^ a b Thomas Campbell, Frederick the Great and His Times, Tập 2, các trang 80-81.
Frederick the Great, his court and times, Tập 1, các trang 240-241. Tập 3, trang 189 về
chiến thắng Zorndorf.
12. ^ George Madison Priest, Germany Since 1740, các trang 12-13, các trang 33-34 về những
sự kiện cuối đời vua Friedrich II. Trang 99 về hồi kết của 'dualism'...
13. ^ Bernard Grun, Werner Stein, The timetables of history: a horizontal linkage of people and
events, based on Werner Stein's Kulturfahrplan, Simon and Schuster, 1979, trang 340
14. ^ The new American cyclopaedia: a popular dictionary of general knowledge, Tập 7, các
trang 727-728.
15. ^ a b Norwood Young, The Life of Frederick the Great, trang 90, các trang 122-129, các trang
139-140.
16. ^ Chandler: The Art of Warfare in the Age of Marlborough, trang.306, Spellmount Limited
17. ^ a b Charles C. Savage, Illustrated biography; or, Memoirs of the great and the good of all
nations and all times: comprising sketches of eminent statesmen, philosophers, heroes,
artists, reformers, philanthropists, mechanics, navigators, authors, poets, divines, soldiers,
savans, etc, trang 272
18. ^ a b Battle of Mollwitz, 10 tháng 4 năm 1741 (http://www.historyofwar.org/articles/battles_mol
lwitz.html)
19. ^ Gerhard Ritter, Frederick the Great: A Historical Profile, trang 91
20. ^ Robert Michael Citino, "The German way of war: from the Thirty Years' War to the Third
Reich" (http://books.google.com.vn/books?ei=Mf9ETM6tIMKPccDQxasP&ct=result&id=PQN
oAAAAMAAJ&q=%22mollwitz+was+my+school%22), University Press of Kansas, 2005,
trang 48
21. ^ W. Sanford Ramey, Kings of the Battle Field, trang 171
22. ^ Asprey, Frederick the Great: the Magnificent Enigma, trang 195-208.
23. ^ Stenzel, Gustav Adolf Harald. Geschichte des Preussischen Staats, Hamburg, 1851.p.
182.
24. ^ Houghton Mifflin Company, "The Houghton Mifflin dictionary of biography", trang 560
25. ^ Anthony Livesey, "Battles of the great commanders", Tiger Books International, 1990, trang
87
26. ^ a b Elizabeth Harriot Hudson, The Life and Times of Louisa, Queen of Prussia, Volume I,
trang 110
27. ^ John Henry Wright, A history of all nations from the earliest times: being a vniversal
historical library, trang 256
28. ^ Frederick II (also known as: Frederick the Great) King of Prussia (1712-86) (http://www.190
2encyclopedia.com/F/FRE/frederick-ii-the-great.html)
29. ^ Sir Archibald Alison, The military life of John, Duke of Marlborough, các trang 330-350.
Tham khảo
Browning, Reed (1993), The War of the Austrian Wikisource có văn bản
Succession, New York: St Martin's Press, gốc từ các bài viết của
ISBN 0312094833 (Bibliography: pp. 403–431) 1911 Encyclopædia
Britannica War of the
Carlyle, Thomas. History of Friedrich II. of Prussia: called Austrian Succession.
Frederick the Great, Volume 5, London, 1873.
Wikimedia Commons có
Chandler, David. The Art of Warfare in the Age of
thêm hình ảnh và
Marlborough. Spellmount Limited, (1990): ISBN 0-
phương tiện truyền tải
946771-42-1
về Chiến tranh Kế vị
Cust, Edward. Annals of the wars of the eighteenth Áo (https://commons.w
century, Vol.II, London, 1858. ikimedia.org/wiki/Categ
Fortescue, J. W. A History of the British Army, MacMillan, ory:War_of_the_Austria
London, 1899, Vol. II. n_Succession?uselang
Baron Jomini. Treatise on grand military operations, Vol. =vi).
I, New York, 1862.
Skrine, Francis Henry.Fontenoy and Great Britain's Share in the War of the Austrian
Succession 1741–48. London, Edinburgh, 1906.
Smollett, Tobias. History of England, from The Revolution to the Death of George the
Second, London, 1848, Vol.II.
Stanhope, Phillip Henry, Lord Mahon. History of England From the Peace of Utrecht to the
Peace of Versailles., Boston, 1853, Vol.III.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Chiến_tranh_Kế_vị_Áo&oldid=68233069”