PERLAKSANAAN PBD :

SUATU CABARAN KEPADA

GURU

Rosnah@Nining Binti Sidek, Phd¹ (niningrosnah@gmail.com)

¹Institut Pendidikan Guru Kampus Kent, Tuaran
 PENDAHULUAN
Rentetan pengumuman KPM diawal tahun 2021, 2022
sebagai alternatif kepada pemansuhan UPSR, PT3
KPM memperkasakan Pentaksiran Bilik Darjah (PBD)
untuk menggantikan Peperiksaan
APA YANG ANDA FAHAM TENTANG PENTAKSIRAN?
APA ITU PENTAKSIRAN BILIK DARJAH?
BAGAIMANA IA DILAKSANAKAN?
 PENTAKSIRAN
Pentaksiran merupakan suatu bahagian utama
dalam proses PdP. Ia menggambarkan proses
berterusan yang merangkumi aktiviti
merancang, membina instrumen, pengumpulan
maklumat, melaksanakan penilaian,
penginterpretasian, perekodan dan pelaporan
maklumat mengenai prestasi pelajar untuk
membantu guru membuat keputusan (Ying et
al, 2017). Pentaksiran yang baik merangkumi
kesahan, kebolehpercayaan, keobjektifan,
kemudahtadbiran dan kemudahtafsiran.
Pentaksiran merupakan satu proses berterusan iaitu guru mengumpul
maklumat mengenai pencapaian murid untuk membuat pertimbangan
dan keputusan selanjutnya. Pentaksiran yang menyeluruh memerlukan
pelbagai kaedah dan prosedur.
 Perlaksanaan PBD yang berkualiti dapat
mencerminkan tahap pencapaian sebenar murid
dalam menguasai matlamat yang ditetapkan
dalam kurikulum (KPM, 2018)
Melalui PBD, guru akan dapat:
i. Mengenalpasti kekuatan dan kelemahan murid dalam pembelajaran.
ii. Mengesan perkembangan murid secara menyeluruh.
iii. Merancang dan mengubah suai kaedah pengajaran.
iv. Mengetahui keberkesanan pengajaran.
v. Mengambil Tindakan yang susulan yang sesuai dengan serta merta.
Manakala dari aspek murid pula, murid akan dapat:
i. Mengesan perkembangan diri
ii. Mengenalpasti kekuatan dan kelemahan dalam pembelajaran.
iii. Meningkatkan pencapaian pembelajaran
 Komponen Pentaksiran Berasaskan
Sekolah (PBS)

PBS ialah Pentaksiran Berasaskan Sekolah, suatu pentaksiran yang

bersifat holistik iaitu menilai aspek kognitif (intelek), afektif (emosi
dan rohani) dan psikomotor (jasmani) selaras dengan Falsafah
Pendidikan Kebangsaan. Terdapat empat komponen dalam PBS
iaitu Pentaksiran Pusat (PP), Pentaksiran Aktiviti Jasmani, Sukan &
Kokurikulum (PAJSK), Pentaksrian Psikometrik (PPsi) dan
Pentaksiran Sekolah yang juga dikenali sebagap Pentaksiran Bilik
Darjah (PBD).
 Pentaksiran Sekolah (PS)
dikenali sebagai Pentaksiran
Bilik Darjah (PBD) mulai hujung
tahun 2016.

PBD mengekalkan semua konsep PS

dan melibatkan penentuan tahap
penguasaan (TP) murid dalam setiap
mata pelajaran.
Konsep PBD
PBD- proses yang berterusan dalam
sesi PdP bagi mendapatkan maklumat
tentang perkembangan, kemajuan,
kebolehan dan penguasaan murid
terhadap matlamat kurikulum yang
dihasratkan. PBD melibatkan proses
mengumpul dan menganalisis
maklumat serta membuat refleksi
yang berterusan terhadap PdP dalam
membuat pertimbangan secara
konsisten ke arah menambah baik PdP
tersebut.
Pelaksanaan PBD yang betul akan
memberi gambaran yang jelas tentang
penguasaan murid terhadap Standard
Pembelajaran yang ditetapkan dalam
kurikulum. Semua maklumat yang
diperoleh dari pentaksiran bukanlah
bertujuan untuk perbandingan atau
persaingan antara murid. Sebaliknya
maklumat tersebut hendaklah
digunakan untuk membantu pihak
sekolah dan ibu bapa untuk
merancang tindakan susulan ke arah
menambah baik penguasaan dan
pencapaian murid dalam
pembelajaran.
Guru memainkan peranan penting dalam melaksanakan PBD dengan menentukan
objektif pembelajaran berdasarkan Standard Pembelajaran yang hendak ditaksir,
merancang dan membina instrumen pentaksiran, melaksanakan pentaksiran, merekod
hasil pentaksiran, menganalisis maklumat pentaksiran, melapor dan membuat tindakan
susulan.

PBD bertujuan menambah baik PBD juga boleh berlaku untuk

pembelajaran murid melalui
pentaksiran formatif, iaitu:
? Pentaksiran Untuk Pembelajaran
(Assessment For Learning)
? Pentaksiran Sebagai
Pembelajaran (Assessment As
Learning)
melihat pencapaian atau
penguasaan murid selepas sesuatu
tempoh yang bersesuaian, melalui
pentaksiran sumatif.
PBD membolehkan murid, guru,
ibu bapa, dan pihak sekolah
mengetahui kualiti pembelajaran
murid.
Pentaksiran ini dilihat sebagai
Pentaksiran Tentang Pembelajaran
(Assessment Of Learning).
 TUJUAN PENTAKSIRAN BILIK
TUJUAN PENTAKSIRAN DARJAH (PBD)
◦ Menilai keberkesanan program
◦ Menilai keberkesanan pengajaran &
pembelajaran
◦ Menilai keberkesanan bahan
◦ Menilai kemajuan murid
◦ Menilai penguasaan murid
◦ Menilai perkembangan murid
◦ Menilai pencapaian murid
◦ Mengenal pasti kekuatan dan
kelemahan murid dalam
pembelajaran
◦ Mengenal pasti potensi murid
◦ Membuat penempatan
◦ Membuat perancangan pengajaran,
pengayaan dan pemulihan
MERANCANG AKTIVITI PBD
 PERANAN
Assessment of PERANAN
PENTAKSIRAN
Learning PENTAKSIRAN
DALAM Assessment as Learning
Pentaksiran tentang DALAM
PENDIDIKAN Pentaksiran sebagai
pembelajaran PENDIDIKAN pembelajaran
Assessment for Learning
Pentaksiran untuk
pembelajaran

Rajah Pentaksiran Formatif dan Sumatif

 Summary of Assessment for Learning, Assessment as Learning and
Assessment of Learning
Assessment for Learning
Pentaksiran Untuk
Pembelajaran
Kenapa taksir?  untuk membolehkan
guru-guru untuk
menentukan langkah
seterusnya dalam
meningkatkan pembelajaran
pelajar
Taksir apa? pencapaian dan keperluan
pembelajaran setiap pelajar
berhubung dengan hasil
kurikulum
Assessment as Learning
Pentaksiran sebagai
Pembelajaran
untuk membimbing dan
memberi peluang kepada setiap
pelajar untuk memantau dan
kritis merenung pembelajaran
masing-masing dan mengenal
pasti langkah-langkah
seterusnya
pemikiran setiap pelajar
mengenai pembelajarannya,
apakah strategi yang digunakan
untuk menyokong atau
mencabar pembelajaran itu,
dan mekanisme yang
digunakan untuk menyesuaikan
diri dan memajukan
pembelajaran masing-masing
Assessment of Learning
Pentaksiran Tentang
pembelajaran
untuk mengesahkan atau
memaklumkan kepada ibu bapa
atau lain kemahiran pelajar
berhubung dengan hasil
pembelajaran kurikulum
sejauh mana pelajar boleh
mengaplikasikan konsep utama,
pengetahuan, kemahiran dan
sikap
yang berkaitan dengan hasil
kurikulum
 Summary of Assessment for Learning, Assessment as Learning and
Assessment of Learning
Assessment for Learning
Pentaksiran Untuk
Pembelajaran
Kaedah apa? pelbagai kaedah dalam
pendekatan yang berbeza
untuk mentaksir dan
memahami kemahiran
pelajar secara jelas
Kepastian Kualiti • ketepatan dan ketekalan
pemerhatian dan tafsiran
pembelajaran pelajar
• jelas, hasil pembelajaran
secara terperinci
• tepat, nota terperinci
untuk maklum balas
deskriptif untuk setiap
pelajar
Assessment as Learning
Pentaksiran sebagai
Pembelajaran
pelbagai kaedah dalam
pendekatan yang berbeza
untuk mendapatkan proses
pembelajaran dan metakognitif
pelajar
• ketepatan dan ketekalan
pelajar
-Refleksi kendiri, pemantauan
diri, dan pelarasan diri
• penglibatan pelajar dalam
mencabar pemikiran sendiri
• Pelajar mencatat
pembelajaran mereka sendiri
Assessment of Learning
Pentaksiran Tentang
pembelajaran
pelbagai kaedah yang berbeza
pendekatan yang menilai
kedua-dua produk
dan proses
• ketepatan, konsisten, dan
keadilan dalam pertimbangan
berdasarkan maklumat yang
berkualiti
• jelas, hasil pembelajaran yang
terperinci j
•pelaporan sumatif yang adil
dan tepat
 Summary of Assessment for Learning, Assessment as Learning and
Assessment of Learning
Assessment for Assessment as Learning Assessment of Learning
Learning Pentaksiran sebagai Pembelajaran Pentaksiran Tentang
Pentaksiran Untuk   pembelajaran
Pembelajaran
Menggunaka • menyediakan setiap • menyediakan setiap pelajar dengan • menunjukkan tahap
n maklumat -- pelajar dengan maklum tepat, deskriptif maklum balas yang pembelajaran setiap pelajar
balas deskriptif yang akan membantu pelajar meningkatkan • menyediakan asas kepada
tepat untuk tabiat pembelajaran kendiri perbincangan mengenai
melanjutkan pengajian • pelajar memberi tumpuan kepada penempatan atau
masing-masing tugas dan tingkahlaku pembelajaran kenaikan pangkat
• mengambil kira beliau (bukan sekadar mendapat • laporan adil, tepat, dan
perbezaa pelajar dalam jawapan yang betul) maklumat terperinci yang
proses P&P untuk • menyediakan setiap pelajar dengan boleh
mencapai hasil idea-idea untuk menyesuaikan diri, digunakan untuk membuat
pembelajaran memikirkan semula, dan pernyataan keputusan seterusnya
• menyediakan ibu pembelajaran masing-masing langkah-langkah dalam
bapa atau penjaga • menyediakan syarat-syarat bagi guru pembelajaran murid
dengan maklum balas dan pelajar untukmembincangkan
deskriptif mengenai alternatif
pembelajaran pelajar • Pelajar melaporkan mengenai
dan idea untuk pembelajaran sendiri
sokongan
 Dapatan Kajian

CABARAN PERLAKSANAAN PBD

1) Tahap kesediaan guru melaksanakan PBD semasa PdPR.
2) Pengalaman awal sebagai guru interim baru di sekolah
3) Proses Transformasi PdP kepada PdPR semasa PKP
4) Kerjasama dan Sokongan ibubapa kepada guru
5) Sosiologi dan Persekitaran Pembelajaran murid
6) Gangguan pembelajaran (Perlu pemantauan keluarga)
7) Keprihatinan pihak pengurusan sekolah
8) Kesukaran pembelajaran secara online ketika PKP
(ICT,data, perkakasan, line internet) maka guru
melaksanakan secara offline dan offsite.

23
 ISU DAN CABARAN DALAM PdPR

KPM mengambil langkah proaktif dengan mewujudkan PdPR untuk membolehkan

pembelajaran terus berlangsung

Rajah 1 . Murid sedang mengikuti PdPR secara dalam talian Rajah 2. Murid terpaksa mencari lokasi yang sesuai untuk mengikuti PdPR
 Kaedah Pemerhatian melalui pembinaan senarai Semak.

Lampiran…Amali Wudhuk Murid 1 Bestari :

LAMPIRAN : KAEDAH PENTAKSIRAN
SECARA LISAN

3.Aktiviti:
a) Murid mendengar rakaman video
pembelajaran yang disediakan guru tentang
konsep asas Nama Allah Ar-Rahman dan
Ar-Rahim
b) Murid perlu menyebut dan menyatakan
contoh-contoh lain tanda-tanda Allah Maha
Penyayang dan Maha Pengasih terhadap
hambanya.
c) murid membuat rakaman video dengan
menyebut semula contoh-contoh tanda
kasih sayang Allah di sekeliling manusia.
Dan menghantar kepada guru di aplikasi
“Whatapp”.
 HASIL TUGASAN MURID
SEBAHAGIAN HASIL KERJA SEKOLAH MURID

27
LAMPIRAN : PENTAKSIRAN PENGUJIAN UJIAN BERBENTUK SOALAN
OBJEKTIF
 32
LEARNING ENVIROMENT

DALAM Standard Kualiti Pendidikan Malaysia Gelombang 2 (SKPMg2) 2018

Standard 4 : PEMBELAJARAN DAN PEMUDAHCARAAN (6 aspek)
Guru sebagai PERANCANG, PENGAWAL, PEMBIMBING, PENDORONG,
PENILAI dan Murid sebagai PEMBELAJAR AKTIF
 KESIMPULAN
❑PBD merupakan proses yang berterusan dalam sesi
PdP bagi mendapatkan maklumat tentang
perkembangan, kemajuan, kebolehan dan
penguasaan murid terhadap matlamat kurikulum.
❑PBD mampu mengesan perkembangan pembelajaran
secara menyeluruh melalui jasmani, emosi,
rohani dan intelek, kognitif, psikomotor dan afektif.
❑PBD yang berkualiti dapat menentukan kemenjadian
murid seperti yang dihasratkan.
❑PBD lebih berjaya sekira semua pihak memainkan
peranan yang positif untuk menjayakannya.
 SEKIAN
TERIMA KASIH