You are on page 1of 44

BİYOLOJİ 9.

SINIF

CANLILAR DÜNYASI

Hayvanlar Âlemi - IV
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

HAYVANLAR ÂLEMİ

Omurgasız Hayvanlar Omurgalı Hayvanlar

• Süngerler • Balıklar
• Sölenterler
• İki Yaşamlılar
• Solucanlar
• Sürüngenler
• Yumuşakçalar
• Kuşlar
• Eklembacaklılar
• Memeliler
• Derisidikenliler
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Sürüngenler

• Omurgalılar içerisinde karasal hayata


uyum sağlayan ilk gruptur.
• Karada ve suda yaşayan türleri vardır.
• Kertenkele, bukalemun, geko, timsah,
yılan, su kaplumbağası sürüngenler
grubuna dâhil canlılardır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Sürüngenler

• Vücutları, keratinden yapılmış


pullarla ve kemiksi plakalarla
kaplıdır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Sürüngenler

• Kertenkele ve yılanlarda pullu


deri, büyümeyi engellediğinden
zaman zaman yenilenir, buna
deri değişimi denir.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Sürüngenler

• Akciğer solunumu yaparlar.

• Vücut ısıları çevre sıcaklığına bağlı


olarak değişir.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Sürüngenler

• Ayrı eşeyli canlılardır. İç döllenme ve dış


gelişme görülür.

• Üremek için suya ihtiyaç duymaz.

• Sürüngenlerde kuluçkaya yatma, yavru


bakımı ve başkalaşım görülmez.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

HAYVANLAR ÂLEMİ

Omurgasız Hayvanlar Omurgalı Hayvanlar

• Süngerler • Balıklar
• Sölenterler
• İki Yaşamlılar
• Solucanlar
• Sürüngenler
• Yumuşakçalar
• Kuşlar
• Eklembacaklılar
• Memeliler
• Derisidikenliler
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Kuşlar

• Kuşlar, omurgalı hayvanlar arasında


uçabilen türler bulunduran ilk gruptur.

• Vücutları keratinden yapılmış pul,


tüy ve teleklerle kaplı canlılardır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Kuşlar

• Çene gagaya dönüşmüştür.


Dişleri yoktur.
• Beslenme tipine göre gagaları;
delmeye, parçalamaya ve
yakalamaya uyum sağlayacak
biçimde şekillenmiştir.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Kuşlar

• Kuşlar akciğerlerle solunum yapar.

• Soluk alıp vermeye yardımcı olan ve


uçmayı kolaylaştıran akciğerlere bağlı
hava keseleri vardır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Kuşlar

• Göğüs boşluğu ile karın boşluğunu


birbirinden ayıran zar yapısında
diyaframları bulunur.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Kuşlar

• Kalpleri, dört odacıklı olup kirli ve


temiz kan, tamamen birbirinden
ayrılmıştır.

• Kuşlar vücut ısıları sabit


canlılardır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Kuşlar

• Kuşların uzun kemiklerinin içi


hava odaları ile doludur.

• Bu özellik, iskeletin daha hafif


olmasını sağlayarak uçmayı
kolaylaştırır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Kuşlar

• Kuşların ön üyeleri, uçmayı sağlayan


kanatlara dönüşmüştür. Bazı kuşlarda
kanatlar körelmiştir.

• Arka üyeler ise yürüme, yüzme,


tırmanma, koşma ve eşmeye uyum
göstermiştir.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Kuşlar

• Koku alma duyuları körelmişse


de görme ve işitme yetenekleri
yüksektir.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Kuşlar

• Bazı kuşlarda yılın belirli


zamanlarında sürüler hâlinde göç
olayı görülür.
• Kuşlar ayrı eşeyli canlılardır.
• Üreme döneminde kur yapma
davranışları görülür.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Kuşlar

• İç döllenme ve dış gelişme yapan


kuşlar yumurta ile çoğalır.
• Yuva yapma, kuluçkaya yatma ve yavru
bakımı görülür.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Kuşlar

• Günümüzde yaşayan en büyük kuş,


Afrika’da yaşayan deve kuşu olup boyu
2-2,5 m, ağırlığı 150 kg civarındadır.
Bilinen en küçük kuş ise sinek kuşu
(Kolibri) olup boyu 5-6 cm, ağırlığı 2-3 g
kadardır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

HAYVANLAR ÂLEMİ

Omurgasız Hayvanlar Omurgalı Hayvanlar

• Süngerler • Balıklar
• Sölenterler
• İki Yaşamlılar
• Solucanlar
• Sürüngenler
• Yumuşakçalar
• Kuşlar
• Eklembacaklılar
• Memeliler
• Derisidikenliler
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Memeliler

• Yunus, balina gibi suda yaşayanların


dışındaki memeli canlıların genelinde
vücut; ısı kaybını engelleyen, kıllardan
oluşan, kalın bir örtüyle kaplıdır.

• Memeliler sıcak kanlıdır.


Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Memeliler

• Memelilerde solunum organı


akciğerlerdir.
• Alveollü akciğerleri ve olgun
alyuvarlarında çekirdek bulunmaması
sayesinde kanın oksijen taşıma
kapasitesi yüksektir.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Memeliler

• Göğüs ile karın boşluğunu birbirinden


ayıran ve solunuma yardımcı olan kaslı
bir diyaframları bulunur.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Memeliler

• Memeliler dört odacıklı kalbe sahiptir.

• Kirli ve temiz kan dolaşımı tamamen


birbirinden ayrılmış olup sabit vücut ısılı
canlılardır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Memeliler

• Üyeler, yaşadığı ortama uygun olarak


tutma, koşma, yakalama, uçma, yüzme
gibi fonksiyonları yerine getirecek şekilde
değişime uğramıştır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Memeliler

• Derilerinde ter, yağ, süt bezleri gibi


salgı bezleri bulunur.
• Boşaltım organları böbrekler,
boşaltım atıkları ise üredir.
• Üreme ve boşaltım sistemleri
birbirinden ayrılmıştır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Memeliler

• Memelilerde çoğunlukla iç
döllenme ve iç gelişme
görülür.

• Birçoğunun ana rahminde,


embriyonun beslenmesini
sağlayan plasenta bulunur.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Memeliler

• Bazı türlerinde gelişimini


tamamlamadan doğan yavru,
gelişimini süt bezleri bulunan özel bir
kesede tamamlar.
• Memeliler çoğunlukla yavrularını
doğurur ve sütle besler.
• Uzun süren bir yavru bakımı görülür.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

HAYVANLARIN
BİYOLOJİK VE
EKONOMİK ÖNEMİ
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Süngerler, ev ve vücut temizliği


ile kozmetik alanında kullanılır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Mercan ve istiridyeler; şekil, renk


ve desen bakımından göz alıcı ve
ilgi çekici olduğundan süs
eşyalarının yapımında kullanılır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Bazı solucanlar ise balık üretim


çiftliklerinde yem olarak ve tarımda
gübre yapımında kullanılmaktadır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Bazı böcek türleri; gıda ve ilaç


temininde, kozmetik malzemelerin
üretiminde ve ipek kumaş yapımında
kullanılır.

• Ayrıca biyolojik mücadelede zararlı


böcek türlerine karşı doğal avcı olarak
da kullanılmaktadır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Böcekler; sıtma, sarıhumma, fil


hastalığı, dizanteri, tifo, Afrika
uyku hastalığı, tifüs, veba
hastalıklarının vektörüdür.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Balıklar, vücut için gerekli


olan protein, esansiyel yağ,
vitamin ve mineral
kaynağıdır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Yılan, örümcek, akrep gibi


canlıların zehirlerinden
bazı ilaç ve antikorlar
üretilmektedir.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Kümes hayvanlarının eti, yumurtası,


tüyleri ve gübresi ekonomik ve ekolojik
açıdan değerlidir.

• Özellikle kuş gübresi; fosfor, azot,


potasyum gibi mineraller açısından
oldukça zengindir.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Memelilerin eti, sütü, derisi ve kemikleri


önemlidir.

• Derilerinden ve postlarından ayakkabı,


çanta, kemer, cüzdan gibi eşyalar üretilir.

• Ayrıca temizlik, ilaç, kozmetik sanayi ile


tıpta kullanılır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Hayvanların özellikleri teknolojiye


ilham kaynağı olmaktadır.

• Balina yüzgeçlerinin ön kenar


kısmındaki tümsekler, suyun direncini
%32 oranında azaltırken kaldırma
gücünü de %8 oranında artırarak
balinaların suda daha rahat
yüzmesini sağlar.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Bu şekilde tasarlanan rüzgâr türbinlerinin


pervanelerinin kanatları sayesinde, türbin
başına kazanılan enerji miktarı
artmaktadır.

• Bu model havalandırma fanları, uçak


kanatları ve pervanelerde de
kullanılmaktadır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

• Yarasaların yansıyan titreşimlere


göre yön bulmalarından
esinlenerek radarlar yapılmıştır.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Örnek:

Aşağıdaki yargılardan hangisi tüm memeli


canlılar grubu için ortak bir özellik değildir?

A) Süt bezleri gelişmiştir.


B) Kaslı diyaframa sahiptirler.
C) Vücut sıcaklıkları sabittir.
D) Akciğer solunumu yapar.
E) Embriyonik dönemde plasenta ile beslenirler.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

Aşağıdaki tabloda dört tane omurgalı Bu tablodaki bilgilere göre, aşağıdaki


hayvan türünün ergin bireylerindeki bazı ifadelerden hangisi yanlıştır?
özelliklerin bulunma durumları( ),
bulunmama durumları ise (O) A) I numaralı türün dişileri sert kabuklu
işaretleriyle gösterilmiştir. yumurtalar üretebilir.
B) II numaralı tür, kıkırdaklı balıklara ait
olabilir.
C) III numaralı türe ait bireylerin olgun
alyuvarları çekirdeksizdir.
D) IV numaralı tür, kemikli balıklara ait olabilir.
E) I ve III numaralı türler aynı sınıfa ait olabilir.
Hayvanlar Âlemi - IV 9. Sınıf Biyoloji

You might also like