Professional Documents
Culture Documents
I. upasuxeT kiTxvebs
17
9. romel periodSi Caeyara safuZveli mwarmoeblur meurneobas?
a) mezoliTi; b) zeda paleoliTi; g) neoliTi; d) brinjaos xana.
viciT, rom istoria faqtebisagan Sedgeba. magram ra aris istoriuli faqti? am ki-
Txvaze pasuxis gacema sakmaod rTulia, radgan mecnierebi istoriul faqts sxvadasxva-
gvarad ganmartaven. gTavazobT ingliseli istorikosis, edvard helet karis mosazrebas:
`... sayovelTaod miRebuli azriT, arsebobs garkveuli ZiriTadi faqtebi, romle-
bic saerToa yvela istorikosisaTvis da warmoadgens istoriis safuZvels... aseTia,
magaliTad, faqti, rom hastingsis brZola 1066 wels moxda. magram, gamomdinare aqe-
dan minda gavakeTo ori SeniSvna; rasakvirvelia, unda vicodeT, rom es didi brZola
1066 wels moxda da ara 1065 an 1067 wels, rom brZolis adgili hastingsi iyo da ara
istborni an braironi. istorikosma, cxadia, zustad unda miuTiTos movlenis droc
da adgilic; oRond, roca aseTi sakiTxebi wamoiWreba, yovelTvis maxsendeba hausmanis
sityvebi: `sizuste movaleobaa da ara siqvele~. istorikosis Seqeba sizustisaTvis
igivea, rac arqiteqtoris Seqeba mSeneblobisas kargad gamomSrali xis masalis an
maRalxarisxovani betonis gamoyenebisaTvis... istorikoss ar moeTxoveba gansakuTre-
buli unari, romelic saSualebas aZlevs eqsperts, zustad daadginos keramikuli an
marmarilos nakeTobis warmomavloba Tu periodi, amoikiTxos droTa ganmavlobaSi
gauferulebuli, manamde ucnobi xelnaweri an astronomiuli gamoTvlebis gziT gan-
sazRvros ama Tu im movlenis zusti TariRi. es, e.w. sabaziso monacemebi, rac saerToa
yvela istorikosisaTvis, ganekuTvneba `nedleulis kategorias~ _ nedleuls ufro
istorikosisaTvis, vidre istoriisaTvis... ama Tu im istoriuli faqtis dadgena gan-
pirobebulia ara TviT faqtis mniSvnelobiT, aramed istorikosis aprioruli gada-
wyvetilebiT... amboben, rom faqtebs versad gaeqcevi. es, rasakvirvelia, sicruea. fa-
qtebs ver gaeqcevi, roca es awyobs istorikoss, adamians, romelic Tavad wyvets, Tu
rogor, ranairad da ra konteqstSi mogvawodos isini. mgoni, pirandelos erT-erTma
gmirma Tqva, rom faqti tomarasaviTaa: ver dgeba myarad, sanam ar gaavseb. erTaderTi
mizezi, ris gamoc gvainteresebs, rom hastingsis brZola 1066 wels iyo, aris is, rom
18
istorikosebi mas did movlenad miiCneven. swored istorikosebma gadawyvites, rom
keisris mier rubikonis, am pawawina, wyalmarCxi mdinaris gadakveTa, ginda Tu ar gin-
da... istoriuli movlenaa, Torem manamdec da mis Semdegac uamravma xalxma gadaWra
es oxeri mdinare, magram aravin gagiJebula, ratom ar vici es ambavio. is, rom Tqven
aq moxvediT naxevari saaTis win fexiT, velosipediT Tu manqaniT, iseTive faqtia
warsulis Sesaxeb, rogorc keisris mier rubikonis gadakveTa. arsebobs mxolod erTi
patara gansxvaveba: Tqveni mosvlis faqts istorikosebi arafrad Caagdeben...~ .
upasuxe SekiTxvebs:
1. ra aris istoriuli faqti?
___________________________________________
____________________________________________
_______________________________________ (2 qula)
19
danarTi #1
rukebi
ruka #1. qvis xanis Zeglebi saqarTvelos teritoriaze
381