Professional Documents
Culture Documents
qarTuli anbani
gamomcemloba
kalmosani
Tbilisi
2016
redaqtori: Teona gogilaSvili
koreqtori: zaira WiRlaZe-miqacaZe
ISBN 978-9941-9469-2-9
mogzauri iberi
3
winasaityvaoba
5
Sesavali
6
El nombre puede deberse a una latinización del nombre ivernī, una de las tribus celtas que habitaba
Irlanda en el tiempo de los romanos.
(,, hibernia“ -saxeli miRebulia ,,iverni“-s laTinizaciidan,erT-erTi kelturi
tomi,romelic saxlobda irlandiaSi romaelebis dros. )
es gaxlavT pirineisa da kavkasiis iberiis ruqebi,aseve naTlad Cans mesame-brita-
neTis iberiac. rac aris mciredi im didi iberiuli civilizaciisa,romelic moicavda
uzarmazar teritorias da miaRwia ganviTarebis umaRles mwvervals,Tumca momTabare
da velurma tomebma fexqveS gaTeles maTi kultura da unikaluri Sedevrebi, magram
mTlianad ganadgureba mainc ver moaxerxes,iberTa kvali dRemdea SemorCenili msofli-
os yvela kuTxeSi da ufro naTlad gamoCndeba Cveni samyaros ganTiadis, aisis periodSi.
iberia gabrwyindeba!
7
iberiuli dnm-samyaros kodi _
qarTuli anbani
,,dasabamidan iyo sityva,da sityva iyo RmerTTan da RmerTi iyo sityva.“ (biblia)
adami-ani,romelic dominirebs dedamiwaze,sxva populaciebisgan gansxvavdeba
sulierebiT,romlis gamoxatulebacaa leqsi,simRera, locva...zogadad metyveleba,rac
ar axasiaTebT am planetis danarCen arsebebs,pir-utyvebs.ubralod raRac bgerebis
gamocema ar niSnavs metyvelebas,es aris Sesabamisi sityvebisagan Camoyalibebuli
azri, romelic Seicavs garkveul informacias.sityva aris informaciis matarebeli
energia,rogorc dnm,misi materializaciaa samyaros mamoZravebeli Zala,swored amis
safuZvelze Camoyalibda Tanamedrove kacobrioba.man rTuli da grZeli gza gamoiara.
World History (3000 BC - 2013 AD)
https://www.youtube.com/watch?v=ewd4l2rD2_U
https://www.youtube.com/watch?v=pkV7XPh20ng
8
msoflio,qmnidnen imperiebs da Tavs RmerTebad acxadebdnen.maT ver gaiges,ra iyo gan-
RmrToba, RvTis nawilad yofna,risTvisac adamiani ibadeba, amitomac isjeboda kaco-
brioba. TviT qriste-RmerTi moevlina qveyanas Cveni codvebis gamosasyidad,ganurCevlad
yvelasaTvis sasufevlis karis gasaRebad da sulieri codnis gadmosacemad,magram
semitebma (iudevelni) da indoevropelebma (romaelni) is dasajes da jvarze gaakres(axali
aRTqma). isini sisxliTa da ZaladobiT cdilobdnen gavlenis mopovebas,arada, maT civi-
lizaciis yvela atributi da codna uangarod miiRes iberielebisgan.
https://en.wikipedia.org/wiki/Iberians
msoflioSi aRmoCenili pirvelive werilobiTi wyaroebidan (Sumeruli Tixis
dafebi,) vgebulobT,rom sangigebi(Sumeri) RmerTis nebiT Camosaxldnen oTxi qaris
qveyanaSi,raTa yvela sxva xalxisaTvis gaeziarebinaT is codna,rac RmerTisgan hqon-
daT naboZebi.sanggigi SuamdinareTSi mcxovrebi kavkasiuri warmoSobis iberiuli rasis
xalxia,razec qvemoT vrclad visaubrebT.swored es iyo ibero-kavkasielTa(promeTes)
misia.
kavkasiidan gamosulma tomebma codna-ganaTleba gaitanes ara mxolod Suamdi-
nareTSi, aramed mTels msoflioSi,magram ucxotomelebma es codna gamoiyenes Zalau-
flebis mosapoveblad da ara-sakeTildReod. semitebma da indoevropelebma moin-
domes msoflio batonoba da Seaviwroves iberielebi igive iafetidebi,xolo qamitebi
monebad gaixades.amitomac gamudmebiT isjeba kacobrioba da itanjeba. adamianma da-
karga mexsiereba,mowyda fesvebs da daiviwya is dro,roca RmerTs erT enaze adidebda,da
Tu adamianma daiviwya rodis,saidan da risTvis moevlina am qveyanas,maSin igi utopiaSi
vardeba,ar gaaCnia mizani da amoZravebs mxolod cxoveluri instiqtebi,dReisaTvis aseT
viTarebaSia Cveni civilizacia,dakarguli aqvs arsebobis azri da Tavis gadasarCenad
Zalmomreobazea gadasuli,anadgurebs sakuTar planetas da CixSia.gamosavali mxolod
mexsierebis aRdgena, Cveni raobis garkveva da swori gziT miznisken swrafvaa,amisaTvis
ki fesvebi unda gamovikvlioT!
marTalia,msoflio didi xania eZebs saTaves da mravalma faqtma kvlevebi kavka-
siasTan miiyvana,magram mxolod pirveli- evrazielebis neSTebi,uZvelesi yurZnis
wi pwa,Tafli,oqrosa da sxva metalebis sabadoebi,samarxebi,nagebobebi da sxva arqe-
ologiuri masalebi araa sakmarisi, es mxolod materialuri kulturis nimuSebia da
miuTiTebs Tu sad da rodis gaCnda civilizaciis sawyisi,Cveni umTavresi amocanaa,gavigoT,
risTvis?amisaTvis saWiroa im pirveli enis siRrmeebs CavwvdeT,romelzec metyveleb-
da edemis xalxi.sityva aris informaciaCadebuli energia, Cven is unda amovicnoT da
gavSifroT,amgvarad masSi vi poviT yvela dafarul saidumlos da azrs Cveni arsebobisa.
(ioane zosime-qebai da didebai qarTulisa enisai)
ზეზვა და მზია CNN-ზე - YouTube
https://www.youtube.com/watch?v=J4GCM52vdFs
uZvelesi wi pwa
http://vinoge.com/mevenaxeoba/Rvinis-klubSi-vazis-uZveles-naSTebze-isaubres
10
kavkasiur enebSi TiTqmis yovel sityvaSi vxvdebiT zebunebriv daSifrul
informacias,Tundac qarTulSi- samoTxe da jojoxeTi,jer kidev uxsovar droidan
icodnen Cvenma winaprebma, rom adamiani iyo mesame da meoTxe ganzomilebaTa SemaerTebeli
rgoli,magram codviT dacemis Semdeg igi miejaWva dedamiwas, rogorc jojo da mxolod
gardacvalebis Semdeg SeuZlia mis suls moxvdes mesamedan meoTxe ganzomilebaSi,sam-
oTx e(3-4)... aucilebelia,rom msoflios yuradReba mii pyros am sakiTxma da rac
SeiZleba,meti mecnieri dainteresdes pirveli enisa da damwerlobis warmoSobiT,pirvel
rigSi kavkasiologebi da enaTmecnierebi. unda Catardes farTo kvlevebi,yvela adamians
SeuZlia wvlilis Setana,uamrav enaSia gabneuli informacia,am yvelafers Sekreba da
gamokvleva sWirdeba.iqneb gaigos kacobriobam WeSmariteba da dadges swor gzaze.
qarTuli kodi
“istoria iwyeba Sumeridan”,dawera kramerma da amaze aravin daobs, anu is,rom pirveli
damwerloba,skolebi,afTiaqebi,ziquraTebi (piramidebi),saxelmwifoebrivi wyoba da a.S.
am xalxis sakuTreba iyo es faqtia,magram saidan movida es xalxi, an sad wavida da ra
bedi ewia?
mecnierebis nawilma ganacxada,rom Sumeris civilizacia gamqralia, ena ki-
mkvdari,aseTive daskvna gamoitanes iberiuli kulturis mimarTac,rac didi Secdomaa.
SeiZleba saxelmwifo daingres,magram xalxisa da enis sruli ganadgureba TiTqmis
SeuZlebelia,Tanac aseTi didi kulturis matarebeli da mravalricxovani erisa.
Shumerians-video
axla mokled mimovixiloT SumerTa istoria. sayovelTaod cnobilia maTi sam-
flobelos areali,tigrossa da evfrats Soris,33 paralelidan sparseTis yuremde. mis
CrdiloeTiT mdebareobda qveyana uri,Sumerisa da uris aRmosavleTiT mdebareobda
Subur-xamazis qveyana,Sumeris dasavleTiT ki marTus (igive semitTa) miwa. ( Tixis fir-
fita) (noa krameri)
https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A8%E1%83%A3%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0
%E1%83%98
https://en.wikipedia.org/wiki/Sumer
11
Sumerebi,igive “SavTavianni”(sang-gig) amayobdnen Tavisi warmomavlobiT,aseve saku-
Tari qveyniT,romelic,maTi azriT, samyaros Suaguli iyo da saidanac unda gavrcele-
buliyo kultura. magaliTad: ”Sumeris enaSi moi poveboda termini nam-lu-ulu—
“kacobrioba”, moraluri Sinaarsis Semcveli sityva,romelSic igulisxmeba yvela is
Tviseba,riTac kacobrivi arseba,homo sapiens an homo moralis,gansxvavdeba pirutyvis-
gan.Sumeri gadmogvcems, rom marTu --- dasavluri warmoSobis semituri xalxi moklebu-
li iyo kacobriobas:marTum ar uwyis, ra aris saxli,marTu umi xorciT ikvebeba,ar uwyis
xorbali,marTu ar marxavs Tavis mkvdars,marTu udabnoSi daexeteba,igi veluria...
magram sakuTari upiratesobis da rCeulobis Segneba ar gadaizrdeba CamorCenili ka-
cisadmi siZulvilSi da ukadrisobaSi.Sumeri xels uwvdis marTus,misi gankaceba Sum-
eris valia.
Tumca uwinaresobas Sumerelebs akuTvneben, SuamdinareTis adgilobriv mkvidrT,
romelTac ZvelTaganve dausaxlebiaT qveynis samxreTi nawili, magram maTze gacilebiT
adre winareistoriul xanaSi (daax. me-5 aTaswl.), pirvel saxelmwifoTa warmoSobamde,
ara samxreTSi,-radgan es nawili im xanad zRviT iyo dafaruli,risi xsovna Semoinaxa mi-
Tosmac, aramed CrdiloeTSi,sadac mogvianebiT aqadelebi gamoCdnen, aRmoCenilia kvali
sruliad ucnobi ,,ueno’’ xalxisa,romelTac arqeologebi am kulturuli kvalis aRmoCe-
nis dRevandeli adgilis mixedviT arqmeven saxels- hasunas, halafis, samaras xalxi, ro-
gorc maTi xelovneba mowmobs, sakmaod dawinaurebuli kulturis matarebeli yofila.
maT keremikaze gamosaxuli qariSxlisebri moZraobani, erTi centris garSemo motriale
svastikebi, Suqis gamomasxivebeli grZelfrTiani frinvelebi TevzebTan erTad,kenti
ricxvebis simbolika,xarebi da jixvebi mnaTobebTan erTad da kidev sxva,aSkarad kosmo-
goniur warmodgenaTa gamomxatveli niSnebi.” (zurab kiknaZe)
zemoT xsenebuli miuTiTebs imaze,rom Sumeramde arsebobda mis CrdiloeTiT
mcxovrebi kulturuli xalxi,romelic flobda madneulis mopoveba-damuSavebis
teqnikas,keramika,varskvlavT-mricxvelobas,aTvlis sistemas,moSinaurebuli hyavdaT
cxovelebi (xarebi),aqedan gamomdinare eweodnen miwaTmoqmedebas da a.S.
ese igi Sumeramde arsebobda civilizaciis niSnebi mis CrdiloeTiT mTianeTSi,da Tu
dablobi zRviT iyo dafaruli, (video) maSin es xalxi cxovrobda samxreT-kavkasiis
kalTebze.amis dasturia mtkvar-araqsis arqeologiuri gaTxrebis dros aRmoCenili
12
artefaqtebi: Tixis WurWeli,liTonis nakeTobebi,etlebi,sayofacxovrebo nivTebi da
sxva,romlebic daTariRebulia IV aTaswleuliT Cvens welTaRricxvamde.
https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%A2%E1%83%99%E1%83%95%E1%83%90%E1%
83%A0-%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1
_%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90
https://www.academia.edu/3079911/Cultural_Interactions_of_Mesopotamia_and_the_South_Caucasus_
in_the_Early_Bronze_Age
TrialeTis didi yorRanebi
https://www.youtube.com/watch?v=eRaVYF7Iho4#t=356.40661
https://ka.wikipedia.org/wiki/mtkvar-araqsis_kultura
http://www.heritagesites.ge/geo/archeology/archeology/70
14
axlandeli rostovis teritoriazec ki,aRmoCenilia uZvelesi qarTveli qali - ‘’Tamari“,
Zv,w-is III aTaswleulis samarxSi /
https://www.youtube.com/watch?v=3Wj007V4JpE
http://www.kvirispalitra.ge/public/22556-5000-tseli-chvens-tselthaghrickhvamde-qarthveltha-dnm-is-
kvlevis-pasukhebi-eqskluzivi.html
https://www.familytreedna.com/groups/gogitidze/about/results
https://www.youtube.com/watch?v=AOvbE07-WFo
15
TviT Sumerebis gadmocemiT, pirveli ucxotomeli, romelic gamefda SuamdinareTSi,iyo
semiti-aqadeli sargon pirveli(1920-1881w.Zvw-aR)e.i IIaTaswleuli Zv. w.aR-iT. aqedan
gamomdinare meore aTaswleulamde Zv.w.aR-iT kavkasiaSi,mcire aziasa da SuamdinareTSi
dominirebdnen egreTwodebuli iafetiduri anu iberiul-kavkasiuri tomebi,vin iyvnen
isini? magaliTad Sumerebi Tavis Tavs uwodebdnen “sang-gig”ebs,anu SavTavianebs. rarig
gasakviric ar unda iyos, IVs-is(Zv.w) istorikosis, herakle pontoelis cnobiT fazisis
gayolebiT Tavdapirvelad cxovrobdnen henioxebi,igive “sanigebi” da Semdeg mileTele-
bio.termini henioxi,anu (sanigi) niSnavs svans.arsebobs cnoba,rom dioskuria,igive(sev
astopolisi),sanigebis miwa-wyalze imyofeboda da misi ZvelqarTuli saxeli “cxumi”
svanurad ,,rcxilas“ niSnavs.SuamdinareTSi mcxovrebi sangigebisa da kavkasieli sanige-
bis erTnairi saxelwodeba SemTxveviTi ar aris,Sumerulad “sang” niSnavs Savs,”gig”-Tavs.
svanur-qarTulad “sang” aseve niSnavs Savs,”sangi”-“zangi” ewodeba Savkanianebs,xolo
“gig” niSnavs Tavs (aseve gamoiyeneboda didis mniSvnelobiT),anu Sumeruladac da qarTu-
ladac sang-gig niSnavs SavTavianebs da Tu, saxelic da enac saerTo aqvT e.i. svanebi(ig.
sanigebi,suvanebi) da Sumerebi(sangigebi) erTi da igive xalxia.qarTveluri tomebis
arsebobas mcire aziasa da SuamdinareTSi adasturebs,rogorc uZvelesi werilobiTi
pirvelwyaroebi-Sumeruli,asuruli, bibliuri,-aseve uamravi istorikosi, enaTmecn-
ieri, arqeologi da mkvlevari:herodote, pliniusi, rodoseli,fransua lenormani,
raulinsoni, maspero, niko mari, mari brose, ivane javaxiSvili, simon janaSia, niko ber-
ZeniSvili, korneli kekeliZe, g.CubinaSvili, p.zaqaraia, m.janaSvili, ar.Ciqobava, svimon
menabde, e.xoStaria-brose,nodar asaTiani, rismag gordeziani, r.patariZe,da sxv.
am modgmas zogi evropeli mecnieri uwodebs ligur-iberiul,anu euskaro-
alaroiduls,xolo Cveni mecnierebi-iafetidurs,an iberiul-kavkasiurs.am tomebidan
gamorCeulni iyvnen: iberebi(sasperebi,iverielni),sanigebi(sang-gig),mesxebi(asuruli
wyaroebiT-muSkaia,bibliuri-meSex),Tubalebi(asur.-tabalae,bibl-tebal),subarebi,ko
lxebi(kilxa,kulxa,lazebi(azebi, pelazgebi), etruskebi,xaTebi,xalibebi,qafTuebi,misi
mielni,zanebi (sanebi,Wanebi), albanebi (alvani),absni(absu,abzu), ubixebi (ebixis qveyana,
zRapruli mTianeTi.) ...(video,rukebi)
16
es tomebi aRavsebda kavkasias,mcire azias (xaTebi,kabadokia, anatolia, xarani...), Sua-
mdinareTs (Sumeri,uri,xaldea,),Crd.afrikas-egvi pte (oni,qefTuebi, koptebi,) eTiopia-
abisinias (absuebi, abisiniis mTianeTi),samx-aRm.indoeTi..., mTel xmelTaSua zRvispireTs-
-troa,kreta-minosi-omalo,egeosis arqi pelags (aTeni,ber-Zenni, iberTa-Zeni),adriatika
(etruskebi, samduqani), sicilia (megaliTebi), korsika (simRerebi),karTageni
(berberebi),pirineis, igive iberiis naxevarkunZuli (spania),evropis samxreT da CdiloeT
pirineebi (baskos,gaskonia,muskia), didi britaneTis kavkasiuri tomebi-iberebi,piqtebi...
(video,rukebi.)
kavkasiuri tomebis arsebobis kvali am teritoriebze dResac naTlad Cans,mis mimdebare
teritoriebze jer kidev cxovrobs ZirZveli xalxi da sakuTar enaze saubrobs,radgan
isini arc Tu ise didi xnis win daatovebines ucxotomelebma,magaliTad: soWi,
adleri,saingilo, sadaxlo,alaverdi,taSiri,lore, lazeTi,taok-larjeTi, da a.S.
17
samwuxarod aRaraa uZvelesi saxelmwifoebi: nairi,urartu,xeTa-xaTi, miTana, midia,uri,
kabadokia,qaldea,Sumeri... yvela es qveyana iberiul-kavkasiuri modgmis xalxs ekuTvno-
da da axlac am teritoriebze xSirad gvxvdeba mTebis, tbebis,mdinareebis , dasaxlebebis
uZvelesi dasaxelebani. mimovixiloT am teritoriebis toponimika,pirvel rigSi kavka-
siis saxelwodeba,am sityvis axsna mxolod adgilobrivi eniT aris SesaZlebeli,kerZod
qarTuliT.”kav”i niSnavs (morkaluls,kavi,mTis kavkavebi),xolo daboloeba “asi”-a modis
adgilobrivi miTiuri titani “asi”-sgan,aseve ,,asi“ erqva promeTes dedas, “kavkav-asia”
igive “mTagrexili-asi”.,,asis” saxelwodeba aqvs aseve mdinaresac xevsureTSi(asiswyali).
aqedanve miiRo saxeli kavkasiurma tomma ,,lasebi” (lazebi) da regionma,,asia”(azia).
http://saunje.ge/index.php?id=1430
https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AE%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%94%E1%83%91%E1%
83%98%E1%83%A1_%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%9D
20
SuamdinareTi
da sxva...
21
dedas,anu ,,kacTa-deda“. aseve erTi Ziridanaa svanuri simRera da saxeli ,,lile“ da Sum-
erTa RvTaeba ,,en-lili“.
https://www.youtube.com/watch?v=tAtgawjkrqM svanuri lile
uZvelesi wyaroebidan cnobilia, rom egvi ptis ori udidesi RvTaeba ToTi da osiri-
si ar aris adgilobrivi,isini kavkasiidan unda iynen Sesulni da egvi ptelebs aswavles
wera-kiTxva, miwaTmoqmedeba,madneulis mopoveba da a.S.,anu aziares kulturasa da civi-
lizacias.Cven gvxvdeba ToTis mwvervali kavkasionze (svaneTi),ToTis uReltexili da
sofeli ToTi yazbegis raionSi.
МЕСТНОСТИ
Гумма - Гумма
Багада - Багад
Самхария - Самхара
Набешь - Хэбеш
Акапа - Акапа
Гоандара - Гондара
Колдахвари - Котлахари
Челоу - Челов
РЕКИ
Табакур - Дабакур
Хоби - Хоби
Гума - Гума
Атбара - Атбара
Абаша - Абаша
22
ИМЕНА
Засхан - Засхал
Шабак - Шабаку
Губаз - Губазе
Шардын - Шардак
Салида – Сабита...
23
bad (video). ,,ziquraTi” iyo msoflioSi pirveli piramida-salocavi,romelic Sumerebma
aages bunebrivi mTis msgavsad,es iyo xsovna kavkasiis mTebze arsebuli niSebisa- salo-
cavebisa.rac bunebrivad hqondaT kavkasiaSi,is xelovnurad gaakeTes SuamdinareTSi--
mTa-sicocxlisa.,,zi-qura“ niSnavs ,,ze-mTas“ da ,,Ti“ aris sicocxlis qalRmerTi(Sum).
cota xnis win ialbuzis ZirSi,baqsanis xeobaSi,miagnes mTaSi gamokveTil iseTive gvi-
rabebis sistemas,rogoric xeofsis piramidaSia da irkveva,rom kavkasiisa ufro adrin-
delia vidre egvi ptisa.(video).
Сенсационная находка Баксанского ущелья.Тайна горы Хара Хора.
https://www.youtube.com/watch?v=8pDDFaeViHk
https://www.youtube.com/watch?v=yG6oEn86exA
meore msoflio omis dros faSistebs surdaT kavkasiaSi am xeobis da xvamlis mTis
gamokvleva,maT amisaTvis ialbuzze gadmosves specrazmi,,edelvaisi”,am faqtSi mTa-
vari isaa,rom jer kidev ormocian wlebSi hitlerma da stalinma icodnen am adgile-
bis Sesaxeb da saerTod, didi qveynebis specsamsaxurebs uamravi dafaruli informa-
cia gaaCniaT,isini cdiloben daamaxinjon faqtebi da istoria Tavis sasargeblod
Secvalon,magram simarTles veravin damalavs.
pirveli miwaTmoqmedi,mwyemsi,meTune,xelovani,meliTone, meTevze da monadire,(7
ZiriTadi profesia.)kavkasieli iberi iyo , amisTvis dedabunebam mas yvelaferi uxvad
uboZa miwa,wyali,haeri da mze (goneba). edemSi daudo bina.,,qarTa” SemoRobil adgils niS-
navs. mTebiT da zRvebiT bunebrivad daculi es miwawyali mecxoveleoba-miwaTmoqmedebi-
sTvis Zlier xelsayrelia,amitomac Tavdapirvelad es ori dargi Camoyalibda,ramac
sabolood ori gansxvavebuli kultura Seqmna.
subtropikul zonaSi moqceuli xalxi am bunebasaviT zomieri, niWieri,mravalmxrivi ta-
lantiT dajildoebulia.maTi kiskasi (kavkasiuri) sxarti goneba maZiebelia,maT pirveleb-
ma daimorCiles veluri buneba.moaSinaures cxovelebi cxvari,cxeni,Rori,ZaRli,kata
da a. S. Seqmnes kultura marcvleuli mcenareebisa,vazisa... evropaSi cxeniT isini Sevi-
dnen pirvelad,maT Seiyvanes ,,verZi” da dRemde es saxeli qvia baskurad,,arZi”,es pirad
saubarSi gamiziara ,,baskuri enis oqros institutis“xelmZRvanelma Savier kintanam.
aseve sxva cxovelTa saxelebi: qarTulad ,,goWi”,moferebiT,,goWunia”da espanurad-
,,goWinio,”
qarT ,,SoSia”baskurad-,,SoSua”,
qarT.-,,Rori” berZnulad-,,Roruni”,
qarT.-,,kata” baskurad,,kata”, laTinurad-,,Rata”,,gata”,,qeT” ,
qarT:ZaRli, igive,,joRori”(megr.) da baskurad,,Cakuri”, aseve,,Cigaru” Zv.egvi pturad
da,,jukaru” korsikaze.
cxenis saxelic mTels evropaSi iberiulidanaa gavrcelebuli:,,laCual” ,,aspa”, ,,quri”,
,,honi”, ... da a.S. aseve qarTulidanaa gavrcelebuli mTels msoflioSi Rvinis kul-
tura da misi saxeli,qarT.-,,Rvino” da espanurad,italiurad ,rusulad, laTinurad-
,,vino”,inglisurad-,,vain” da amis materialuri mtkicebulebaa saqarTveloSi aRmoCe-
nili msoflioSi uZvelesi yurZnis wi pwa.
24
iberebi mravldebodnen da ufrodaufro met miwebs iTvisebdnen, maT kavkasiidan bri-
taneTamde miaRwies da metic,sxvadasxva wyaroebiT cnobilia,rom iberieli piqtebi da
baskebis winaprebi,kolumbamde didi xniT adre stumrobdnen amerikis kontinents.amito-
maa rom maT mier darqmeuli toponimebi dResac gvxvdeba mTels msoflioSi. magaliTad:
mTebis dasaxelebebi-kavkasiaSi ,,ialbusi”,sparseTSi-,,elbursi”,israelSi,,iebusi”,
mTa ,,RiRilo” saqarTvelos ,,omaloSi” da ,,RiRilo” kunZul kretas(saberZ.) ,,omalo-
Si” da saerTod mTis zogadi saxeli qarTulidanaa nawarmoebi-mTa,,maunTin”,,,montana”,
msoflio ruqaze saerTaSoriso standartiT mTis aRmniSvnelia ori aso -,,MT”,
(qarT.,,mTa”).gamonaklisia slavurad mTis saxeli,,гора”,magram esec qarTulidan modis,
(qarT) ,,gora”-,,goraki“ niSnavs momcro mTas... (guglis ruqebi)
igive SeiZleba iTqvas mdinareebze- saberZneTSi,italiasa da espaneTSi ,,ibro”, ,,tibri”
da ,,ebro” ukavSirdeba iberebs,aseve mdinaris zogadi saxeli laTinurSi,,rio” modis
saqarTvelos mdinare ,,rioni”dan,romliTac berZenni(ig. iberTa-Zeni) Semovidnen kolx-
eTSi.espanurSi,,aRu(v)a”, laTinurad,,akva”wyals aRniSnavs,rac qarTuli,,Ru(v)ari”dan
aris nawarmoebi,saerTaSoriso sityva ,,navigacia“ modis qarTuli,,navi“dan,rogorc
,,medicina“ aietis qaliSvili,, medeas“ saxelidan, asevea ferebis aRmniSvneli sityve-
bi berZnulSi:prasino(mwvane-prasisferi), kitrino (yviTeli-mwife kitrisferi),rZis
saxeli espanurSi,,leCe” momdinareobs svanuri,,l(e)j”dan,baskuri,,ander” da
megruli,,anTer”erTi da igivea,aqedanaa berZnulSic,,anTropi” da yvela es sityva adami-
ans aRniSnavs.berZnuli,,kardia“(guli) warmosdga ,,qarTu“-sgan laTinurad ,,kardu“,rac
iyo mTis saxeli, romelzec noes kidobani gaCerda,SemdegSi ararati,im dros is war-
moadgenda samyaros guls,amitom berZnebma misi saxeli ,,kardu“ gamoiyenes gulis aRm-
niSvnelad ,,kardia“,aqedanaa samedicino terminebi: kardiologia,kardiograma.
,,piqtebis“ tomidan modis xatvis aRmniSvneli sityvebi-,,pintar“, ,,feinT-
fiqCer“,,piqtograma“,radgan am tomis mesveurebs tradiciad qondaT sxeulis moxatva,rac
SemorCa indielTa tomebSi da a.S...
agreTve geografiuli zonebisa da dasaxlebuli raionebis dasaxelebebi,
mag:anatolia(Turq.) da anatoria xevsureTSi, saxelmwifo,,xeTa“ da ,,xeTa“- daba saqarT-
veloSi,
,,oni“-saqrTveloSida oni TurqeTSi da egvi pteSi,
aTonis mTa(saberZ.) da aToni(saqarT-Si),
,,niqozia“ kvi prosze da niqozi(saq-Si),
,,omalo“ kretaze da ,,omalo“ (saq-Si),
mTa ,,RiRilo“-kretis omaloSi da ,,RiRilo“ saqarTvelos omaloSi, ,,oris“ mTebi kre-
taze da baskeTSi maT ori wveri aqvT,
,,guria“,,,li-guria“ da ,,guria“-saqarTvelo, italia, baskeTSi, ,,lentexi“ da
,,kalaora“espaneTSi da saqarTveloSi.aseve espaneTSi ,,lentexa“ ewodeba
marcvleuls,rac warmoadgens qarTul osps.
,, vani“ TurqeTSi da saqarTveloSi,vanis tba.
adgilmdebareobebi indoeTSi qarTuli ZirebiT-:vani, oni, savarde, veluri,
nazareTi,suraTi,kola,are, odiSa,koCi,oda-karai, koda-kara,TaSakara,velanikara,
olarikara,Calakudi,karaikudi, mankoda,alamkodi,koCuveli,meJuveli,kuratiseri,ko
daseri, mdinare-kodori, da a.S. (video,guglis rukebi)--indurad beri papa - qarTulad
didi papa,beriama(ind)-didideda(qarT),nani(ind)-bebia (qarT) da a.S...
http://literatura.mcvane.ge/main/fesvebi/istoria/1692-bbbb-bbbbbb-v-bbbbbbbb-
http://literatura.mcvane.ge/main/fesvebi/istoria/1692-bbbb-bbbbbb-v-bbbbbbbb-bbbbbbb-bbbbbbbbb-
bbbbbbb-bbbbbbbbb-sami-iberia-kavkasia-pirenei-britaneti.html
sami-iberia-kavkasia-pirenei-britaneti.html
26
espaneTSi,valensiaSi aRmoCenili iqna Cv.w.aR.mde 2000 wlis droindeli kalis
firfitebi,Zveliberiuli warwerebiT da jvarosani mxedriT,romlebic enaTmec-
nierebis gareSec advilad ikiTxeba kolxur-iberiuli eniT,bevr mecniers es damTxvevad
miaCnia,rac absurdia.yvela lingvistisTvis cnobilia,rom ena yovel 1000 wleulSi le-
qsikuri maragis 15 %-s kargavs,anu 4000 wlis winandeli enis 60% unda dakarguliyo,da
Tu axlandeli qarTuliT Zveli enis 40% mainc gavSifravT e.i. isini erTidaigive enebia,
daskvna utyuaria,Cveni ena da warwerebis ena erTi da igivea,mag:warwera kalis firfit-
aze, iberiulad-,,ea so ref?” da pasuxi: ,,aaquaef, vfxcs xfief!”,es iTargmneba ase ,,ea sad
xar?”,pasuxi,,aq var,vefxvs vcem”,rac dRevandeli qarTuliT ase JRers ,,ea so req?” (megr)
da ,,aq var,vefxvs vcem”.rogorc xedavT sityvebic da mniSvnelobac identuria.,,ea“aris
ZvelqarTuli qalRmerTi.
28
bilbaos erT-erT gareubans ,,muskisi „ hqvia,es adgili cnobilia imiT,rom aq didi ra-
odenobiT rkinas moi poveben,amis wyalobiT bilbao mravali wlis ganmavlobaSi iTvle-
boda industriul centrad evropis masStabiT, muskiss ki am adgils daarqmevdnen im
iberiuli tomis gamo, romelmac rkinis sabado aRmoaCina,eseni iyvnen saqveynod cnobili
,,muskebi“-,,mosinikebi“,maT da,, xalibebma“ aswavles msoflios rkinis mopovebisa da da-
muSavebis xerxi da amitomac evropaSi rkinasa da folads maTi tomebis saxelebi daer-
qva: berZnulad rkina aris ,,xalibdikos“,folads ki germanelebi, polonelebi da sxvebi
eZaxian,,mosinig“,-,,mosinger“da a. S....
,, alboka“ aris baskuri nacionaluri sakravi,is zustad igivea rac qarTuli,,Wiboni“ ,
am instrumentze Sesrulebuli melodiebidanac bevria msgavsi orive eris folklorSi.
alboka Wiboni
https://www.youtube.com/watch?v=cMYj3XBlKyM
https://www.youtube.com/watch?v=q0_562aJU84
aseve qarTul ritualebSi xaris waqceva da espanurSi korida erTi da igivea.es adamia-
nis mier dedamiwis aTvisebas, mis damarcxebas aRniSnavs,Sumerebi Cvens planetas ,,xars“
29
uwodebdnen. (videoebi,kadrebi)
kuruli, korida - kolxuri eTnografiuli variaciebi
https://www.youtube.com/watch?v=2xktF97eClw
Corrida de Torros
https://www.youtube.com/watch?v=miiFNeERPpU
San Fermín
https://www.youtube.com/watch?v=2jUE7nHwn00
«Из всей Испании только в Астурии сохранилась культура настоящей полбы – особенной, пленчатой
пшеницы, происхождение которой до сих пор остается неразрешенной загадкой. В то время, как
мировой очаг мягких пшениц примыкает к Закавказью и Передней Азии, в пределах Баварии, Тироля и
Астурии уже много столетий, а вероятно и тысячелетий, обособилась особая ветвь генетически ближе
к мягким пшеницам, но совершенно оригинальная, трудно обмолачиваемая, свойственная горным
районам». Но удивило знаменитого ученого не этот тип пшеницы, а способ, каким ее убирают:
«Мы попали и Астурию как раз во время уборки полб. К нашему изумлению, оказалось, что эта
культура убирается не серпом, не косой, а при помощи деревянных палочек, которыми обламывают
колосья и бросают затем в корзинку. Во всех наших многочисленных путешествиях по 60 странам нам
ни разу не приходилось видеть такого способ уборки, и только впоследствии с подобным приемом мы
встретились в горной Западной Грузии, в местечке Лечхуми, где недавно обнаружена замечательная
эндемичная группа пшениц, в том числе особый вид, наиболее близкий генетически к настоящей
полбе. Таким образом, удалось установить поразительную связь северной Испании с Грузией. При
этом сам вид и агротехника настолько специфичны и неповторяемы, что вряд ли могут быть сомнения
в глубоком значении этой связи»[i].
Так же как и в Басконии, в энеолите население Астурии сооружало дольмены. Этническая
принадлежность строителей этих мегалитов неизвестна.“
gaskonia(dar-taniani),Rvino-kulinaria,bretonebi,britaneTis istoria...
identuria irlandiis,,air-lend“ da aRmosavleT saqarTvelos ,,airia“,anu h(a)ere-
Tis dasaxelebebi,orive aRniSnavs haeris-qveyanas, asevea kavkasiis albanebisa da Sot-
landiis albanebis saxeli da warmomavlobac-wigni,, От албанов Кавказа до альбанахов
Шотландии”.
amerikis kontinentzec mravladaa iberTa kvali,magaliTad: meqsikaSi(maias
tomebi),peruSi da boliviaSi arsebuli megaliTebi kavkasielebis qandakebebiT da
gamosaxulebebiT,qalaq,,tiauanako“-Si moxuci TeTrwveriani da TeTrkaniani RvTaeba-
,,bera-koCi“,rac qarTuli dasaxelebaa da niSnavs,,beri-kaci“.adgilobrivebis gadmo-
30
cemis Tanaxmad am teritoriebze movidnen TeTrkaniani da wveriani,,RvTaebebi“(iqaur
aborigenebs genetikurad wveri ar aqvT) da maT aswavles agronomia,astronomia,drois
aRricxva,aaSenes megaliTebi da a.S. msgavsi piramidebi da ciklopuri nagebobebi TiTqmis
yvela kontinentze gvxvdeba da saidumloebiT arian moculni,isini astronomiuli gaTv-
lebiTa da udidesi sizustiTaa agebuli,maTi grandiozuli masStabebi da umaRles do-
neze damuSavebuli masala dResac akvirvebs mecnierebas,Tanamedrove maRali teqnol-
ogiebis daxmarebiTac gaZneldeba msgavsi proeqtebis ganxorcieleba,udaoa,rom Cveni
winaprebi flobdnen ze-teqnologiebs.amis mtkicebulebebi uamravia internetSi,qvemoT
SemogTavazebT erT-erTs,romelSic aqcenti gakeTebulia kavkasielebze.
Historia prohibida de la humanidad
https://www.youtube.com/watch?v=xW0pY5j2xvA
https://en.wikipedia.org/wiki/Megalith
https://www.youtube.com/watch?v=V6zC4zNjbqI
https://www.youtube.com/watch?v=d4LyYxZXxf4
https://www.google.ge/?client=opera&gws_rd=cr&ei=fu_VVvWvOOn_ywOU_JvwCQ#q=megalitos
https://www.youtube.com/watch?v=L-N2tt3Lsfs
31
anu civilizaciis yvela kera dafuZnebulia kavkasiuri warmoSobis TeTri rasis
mier,SuamdinareTSi-sangigebi;mcire aziisa da aziaSi-arielebi;egvi pteSi-qefTuebi,
ToTi;saberZneTSi (iberTa Zeni)-pelazgebi, promeTe; evropaSi-iberebi; amerikaSi-
kavkasieli bera- koCi, TeTrwvera moxuci da sxva...es iyo da aris iberTa misia da mova-
leoba. gavixsenoT Sumerebi,isini oTxi qaris qveyanaSi Camoasaxla RmerTma da daavala
marTus xalxisa da sxva velurebis gacivilureba,erT-erT Tixis dafaze aRwerilia,Tu
rogor miaTxoves Rirseuli qalbatoni tyis kacs-enqidus,raTa gaeadamianurebina igi.
ase grZeldeboda SemdegSic:xaTebi qmnidnen egvi ptelTa samefo dinastiebs,berZnebisa
da minosisas pelazgebi da kolxebi (pasifea, medea),romaelebisa da italielebisas
etruskebi da kolxebi (cira, circea),da a.S...iberebi mSvidobianad iTvisebdnen axal-
axal miwebs da adgilobrivebSi SehqondaT codna-ganaTleba.
uZvelesi saerTo qarTveluri leqsikuri fondis analizis safuZvelze keTdeba mniS-
vnelovani istoriuli daskvnebi,florisa da faunis saerTo qarTuli saxelwodebani
uflebas gvaZlevs ganvacxadoT, rom iberiuli modgmis adgilsamyofeli iyo kavkasia da
ara marto! protoiberiuli tomebi(mecxovele, miwaTmoqmedi mevenaxe) aRavsebda msofli-
os indoeTidan,vidre evropis iberiamde da egvi pte-eTiopiamde,absuebamde.es iyo edem-
uri kulturis saerTo areali Tavisi erTi eniT.profesori niko mari aRniSnavda,rom
iafetidur enebSi qarTuls iseTive mdgomareoba uWiravs,rogorc arabuls semiturSi.
naTelia,rom iberiul-kavkasiuri,igive edemuri civilizacia, romelic moicav-
da kavkasias,mcire azias,SuamdinareTs, samxreT aRmosavleT indoeTs,CrdiloeT
afrikas,mTels xmelTaSua zRvispireTs,evropisa da amerikis nawils,iyo
pirveli,romelmac Cauyara safuZveli miwaTmoqmedebas,varskvlavTmricxvelobas, geo
metrias,mesaqonleobas,metalurgias,sasargeblo wiaRiseulis mopovebas,xelovnebis
dargebs...da rac mTavaria ganaTlebis sistemas,razec dgas dRevandeli kacobrioba .
kosmoss rom kargad icnobdnen amas mowmobs mravali faqti: maT Seqmnes zodiaqal-
uri sistema,mTeli kosmosi dayves xomlebad, icodnen dedamiwis RerZis daxriloba
da misi ciklis dro 25920 weli,romelic TavisTavad 12 zodiaqod iyofa TiTo-2160
w., es didi zodiaqaluri wre patara wliuri wris sapirispirod brunavs, Seadgines
32
uzustesi kalendari,iTvlidnen qarTul-Sumeruli welTaRricxviT adams aqeT-5604
w.qristemde(xvamlis mTis gamoqvabulis kedelze gamosaxulia TanavarskvlavedTa
iseTi ganlageba,rogoric iyo 5604wels Cv.w.aR.mde),rac yvelaze Zvelia,sxva xalxis
welTaRricxvebi,magaliTad babilonuri 104 wliT CamorCeba qarTuls,radgan igi iTv-
lis 5500wels Cv.w.aR-mde,aRricxavdnen qoronikonsac-532 wlian cikls.
aseve icodnen ganzomilebebi,mag:saflavs uwodes ,,sam-are“, radgan adamia-
nis cxedari sam ganzomilebian sivrceSi rCeba (sami are), suli ki gadadis meoTxe
ganzomilebaSi,amitomac sulis sasufevels daarqves ,,sam-oTxe“,kavSiri 3-4 ganzomile-
bebs Soris.sityva,,sa-myaro“ aRniSnavs myari sxeulebis garemos,e.i. maT icodnen ara-
myaric,anu materialuri da aramaterialuri.(or-gano)
mxolod gonebaCamorCenili Tu ifiqrebs, rom yvela zemoT moyvanili mtkicebuleba
aris ubralo damTxveva,magram Cveni kvlevis mizani araa amis mtkiceba,mTavari isaa,rom
kavkasiur-iberiulma modgmam icoda adamianis ZiriTadi daniSnuleba,rom igi iyo dama-
kavSirebeli rgoli materialur da aramaterialur,anu mesame da meoTxe ganzomilebebs
Soris,aseve icoda samyarosa da molekuluri struqtura,adamianis agebuleba da rac
yvelaze mniSvnelovania dnm-is kodi.
Tanamedrove mecnierebisaTvis cnobilia mikro da makro samyaroebis
msgavseba,varskvlaveTis struqtura iseTivea,rogorc molekuluri,magaliTad:centrSi
varskvlavi,irgvliv planetebi da atomis centrSic birTvi,mis garSemo eleqtronebi.
atomi
33
( mzis sistema )
varskvlavTa sistemebis erToblioba qmnis galaqtikas,atomTa erToblioba ki moleku-
las.
34
dnm-is molekula
https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%96%E1%83%9D%E1%83%A5%E1%
83%A1%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%91%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A3
%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1_%E1%8
3%9B%E1%83%9F%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90
35
TiToeuli jaWvis ConCxi Sedgeba erTmaneTis monacvle ფოსფატებისა da შაქრებისგან.
dnm-is erTi jaWvis SigniT mezobeli nukleotidebi dakavSirebulia ფოსფოდიეთერული
ბმებით, romlebic iqmneba erTi nukleotidis დეზოქსირიბოზის moleku-
lis 3’-ჰიდროქსილური (3’—ОН) ჯგუფისა da meore nukleotidis 5’-fosfatis jgufis (5’—
РО3) erTmaneTSi urTierTqmedebis Sedegad. dnm-is jaWvis asimetriul boloebs ewode-
baT 3’ (sami primi) da 5’ (xuTi primi).
dnm-is erT monakveTSi zustad jdeba qarTuli anbani,xerxemalSi 32 Tanx-
movani da maTSoris arsebul azotovan fuZeebSiki 4 xmovani- a-ni, e-ni,i-ni,o-
ni,(ადენინი, გუანინი, თიმინი da ციტოზინი). ( rogorc adamianis 32 kbili da ena.)
dnm
36
qarTuli anbani dnm-Si
37
rogorc mogexsenebaT anbanis yovel asos gaaCnia rigis nomeri( 1-
37) da ricxviTi mniSvneloba (1-10000), anidan inamde 1-eulebi,inidan
raemde 10-eulebi,raedan Cinamde 100-eulebi da Cinidan hoemde 1000-
eulebi. msgavsad amisa dnm-Si gvaqvs- nukleotidi,monofosfaturi
rogorc mogexsenebaT anbanis nukleotidi
nukleotidi,difosfaturi yovel asos gaaCnia rigis nomeri( 1-37) da ricxvi-
da trifosfaturi
Ti mniSvneloba (1-10000), anidan inamde 1-eulebi,inidan raemde 10-eulebi,raedan
nukleotidi.
Cinamde 100-eulebi da Cinidan hoemde 1000-eulebi. msgavsad amisa dnm-Si gvaqvs-
a – 1; b – 2; g – 3; d – 4; e – 5; v – 6; z – 7; ჱ – 8; T – 9; i – 10; k – 20; l –
nukleotidi,monofosfaturi nukleotidi,difosfaturi nukleotidi da trifosfatu-
ri30; m – 40; n – 50; ჲ – 60; o – 70; p – 80; J – 90; r – 100; s – 200; t – 300; u
nukleotidi.
a ––1;400;
b – 2;fg––500;
3; d –q4;– e600; – 6;– z
– 5; v R 700; y ––8;800;
– 7; ჱ S i– –900;
T – 9; – 1000;
10; k C– 20; c m––2000;
l – 30; 50;– ჲ – 60;
40; n – Z
o –3000; – 4000;
70; p –w80; r –– 100;
J – 90; W 5000; s –x – 6000;
200; t – 300;ჴ u– –7000;
400; fj – 8000;
– 500; h –R9000;
q – 600; – 700; ჵy –10000.
– 800; S – 900;
C – 1000; c – 2000; Z – 3000; w – 4000; W – 5000; x – 6000; ჴ – 7000; j – 8000; h – 9000; ჵ –10000.
https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%
9A%E1%83%94%E1%83%9D%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%
https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%9A%E1%83%94%E1%
98
83%9D%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%98
raTqmaunda CndebaCndeba
raTqmaunda kiTxva sad aris Cveni
kiTxva sad mexuTe xmovani
aris Cveni u-ni? qarTul
mexuTe asomTavrulSi
xmovani u-ni?
u-nma daikava v-ies adgili da es gamosaxes o-nSi Casmuli v-ies saxiT,eseigi uni anacv-
qarTul asomTavrulSi u-nma daikava v-ies adgili da es gamosaxes
lebs ons.exla vnaxoT ra xdeba genetikaSi,
o-nSidaSifruli
,,dnm-Si Casmuli v-ies saxiT,eseigi
genetikuri informaciauni anacvlebs
unda ons.exla
iqnas wakiTxuli vnaxoT jamSi
da saboloo ra
xdeba
unda sxvadasxva ბიოპოლიმერის sinTezSi, romelTaganac agebulia ujrede-
genetikaSi,
aisaxos
bi. dnm-is jaWvSi fuZeebis Tanmimdevroba pirdapir sazRvravs fuZeebis Tanmimdevro-
bas რნმ-Si, romelzec igi gadaiwereba ტრანსკრიპციის dros. ი-რნმ-is SemTxvevaSi es Tan-
mimdevroba sazRvravs cilebis ამინომჟავებს. i-rnm-is nukleotidur Tanmimdevrobasa da
aminomJavebis Tanmimdevrobas Soris urTierTkavSiri isazRvreba ტრანსლაციის wesebiT,
romlebsac ewodeba გენეტიკური კოდი. genetikuri kodi Sedgeba samasoiani „sityvebis-
gan“, romlebsac ewodebaT კოდონები da romlebic Sedgebian sami nukleotidisgan (anu
ACT, CAG, TTT da a.S.). transkri pciis dros რნმ-პოლიმერაზის mier genis nukleotidebi
kopirdeba sinTezirebad rnm-ze. i-rnm-is SemTxvevaSi am asls Sifravs რიბოსომა, ro-
melic i-rnm-is wyobas „kiTxulobs“ da informaciul rnm-s awyvilebs სატრანსპორტო რნმ-
ებთან, romlebic aminomJavebTanaa dakavSirebuli. gamomdinare iqidan, rom samasoian
kombinaciebSi gamoiyeneba oTxi fuZe, sul arsebobs 64 kodoni (4³ kombinacia).“ (vikipedia)
38
eseigi dnm-is transkri pciis (gamravlebis,)dros,misi erTi bolodan kopirdeba
erTi spirali,anu rnm-i( ribonukleinis mJava), romelic ayalibebs meore spirals da
iqmneba axali dnm-i.zustad rnm-Si Cndeba uracili da qreba Timini, u-racili(uni) ika-
vebs Timinis (onis)adgils.
igive moxda dedamiwaze, rodesac u-fali qriste moevlina kacobriobas
da Secvala Zveli warmarTuli religia,rac aucilebeli iyo axali kacobriobis Camo-
yalibebisTvis da evoluciisaTvis. es icodnen iberielma qurumebma da meaTe qoroni-
konis dasasruls, Zveli welTaRricxviT 5604-(532x10)=284 wels gamoaaSkaraves anbani,
romelSic Sekrebili iyo sakraluri niSnebi,astraluri sammagi kalendari da dnm-is
struqtura.es iyo winaswarmetyveleba qristes mosvlaze, daaxloebiT 300 wliT adre
da axali eris dawyebaze,rac gagrZeldeboda Tevzebis zodiaqos mTeli periodis,2160
wlis ganmavlobaSi da dasruldeboda merwyulis droSi,axali adamianis amobadeba,rac
dReisaTvis vlindeba indigo bavSvebis simravleSi. (albaT yoveli aTi qoronikonis,5320
w. Semdeg ,kacobriobas Wirdeba sisxlis ganaxleba.) maT mier genetikis zedmiwevniT
codnas,aseve adasturebs Svidi Taobis ganmavlobaSi sisxlis aRrevis akZalvis adaT-
wesi,winaaRmdeg SemTxvevaSi viTardeba anomaliebi. agreTve aRsaniSnavia qarTuli si-
tyva ,,Sejvareba“,(sxvadasxva genis Serwyma, gamravlebis da axali individis Seqmnis
mizniT),romelic momdinareobs ori dnm-is Serwymisas warmoSobili jvris formidan:
Sejvareba.
39
aseve icodnen qromosomis agebulebac da sisxlis Semadgenlobac, is rom,Tu sisxl-
Si rkinis birTvakis magivrad spilenZi Cajdeba misi wiTeli feri Seicvleba molurjo-
cisferiT,aseTi sisxli iZleva sicocxlis gaxangrZlivebis saSualebas,magaliTad
cisfersisxliani kalamarebi da moluskebi Zalian didxans cocxloben,amitom iberebi
iRebdnen iseT produqtebs,romlebic Seicavda spilenZs,am mxriv gamorCeulia Rvino,igi
didi odenobiT spilenZis Semcvelia da qarTvelTa ganuyofeli nawilia uxsovari
droidan dRemde,mas sakraluri mniSvneloba aqvs iverielTa cxovrebaSi,saerosa Tu sa-
sulieroSi. iberTa gamorCeuli damokidebulebis gamo,Zvelma iranelebma am liTons
uwodes ispir-lenj,anu ispirTa-iberTa madani. berZnebis gakvirvebas iwvevda is,rom
iberebi svamdnen sufTa,wyalgaurevel Rvinos, Tanac bevrs.berZnul miTologiaSi
dionises(Rvinis RvTaebis) deda iberielia.qurumTaTvis cnobili iyo monoatomuri
oqrosa da sxva metalebis raobac;saqarTvelos mTianeTSi akeTebdnen trepanacias da
mkurnalobdnen bunebrivi saSualebebiT umaRles doneze,es imas niSnavs,rom maTTvis
cnobili iyi samkurnalo nivTierebaTa struqtura da qimiuri Semadgenloba. (qarTulma
karabadinma miaRwia vaxtang VI –mde,man is gadawera da ruseTSi gadaxvewis Semdeg wignis
bedi ucnobia.)
rogorc xedavT Cveni winaprebi zedmiwevniT kargad erkveodnen am sakiTxSi,genialurma
SoTa rusTavelma dnm-is codna gamoavlina mis ukvdav poemaSi ,,vefxistyaosani“,romlis
prologic Sedgeba 32 strofisagan da epilogi 5-sgan(anbanis 32 Tanxmovani da 5 xmovani),
saTaurebis raodenoba Seadgens 64-s,plius epilogi,aseve 64-ia yoveli strofis marc-
valTa raodenoba(64 kodoni dnm-Si),mxolod erTia 20 marcvliani,rac gamoxatavs ami-
nomJavebis raodenobas, romlebiTac sazrdoobs adamiani,isini ki Sedgebian kodonebi-
sgan. rusTveli flobda qurumTa codnas.misi Sedevri ar aris mxolod siyvarulis
balada,masSi Cadebulia sakraluri codna,amas TviTonve gvimxels:
,, Sairoba pirveladve sibrZnisaa erTi dargi,
saRmrTo, saRmrTod gasagoni, msmenelTaTvis didi margi,
kvla aqaca eamebis, vinca ismens kaci vargi;
grZeli sityva mokled iTqmis, Sairia amad kargi.”
40
daskvna
41
enav qarTulo!
42
ramdenjer sxeuls udaRavda cecxli mTangveli,
ver daadumes,ver modrikes mainc qarTveli,
saqarTveloSi Tumc sxvadasxva hangze mRerian,
qarTuli enis yvela kilo mSvenieria!
43
gamoyenebuli masala:
kontaqti:
https://www.facebook.com/kakhaber.chighladze
tel:00995-551497007
mail-baskuti@yahoo.es
kaxaber WiRlaZe
44