Republic of the Philippines

BICOL UNIVERSITY
Gubat Campus
Gubat, Sorsogon
AY 2021-2022, 1st semester

Researcher: pangaran Po?

Key Informant: Belen
Researcher:Lugar Po? Tiris Po huh?
Researcher:Gaano kana Po katagal Dito?
Key Informant: Awaton na ako dini .... Aww dini maupat kataon palang ako dini Kay yadto didto Ang pinaka
balay ko
Researcher:Sa tingin mo Po dini sa tiris pirang kataon kana Po?
Key Informant: Ay batog sa pagkabuhay buhay ko
Researcher:Pira kana Po kataon?
Key Informant:70 na ako
Researcher:Santigwar Po huh? Pano mo Po isinasagawa Ang pag sasantigwar?
Key Informant:Santigwar sa pinggan na may kasabay na pagdarasal o orasyon Ang 3 na cruz
Researcher:Gaano mo na Po katagal isinasagawa Ang ganitong URI ng panggagamot ?
Key Informant:17 anyos na ako ne
Researcher:Opo, mayroon ka Po bang ibang trabaho bukas sa pag sasantigwar ?
Key Informant: Nag iibus ako Nene kung may ibuson kung wara edi wara hahah
Researcher:Ikaw lang Po ba Ang nag iisang manggagamot sa inyong barangay?
Key Informant: Solo lang ako dini na nag sasantigwar Kaya ako man lang
Researcher:Nano Po Ang naging dahilan mo akay gusto mo maging para Santigwar?
Nano Po Ang nag udyok sa imo?
Key Informant:Para makaayad San tawo Kaya nag adal ako sini
Researcher:Papano mo Po natutunan Ang pag sasantigwar?
Key Informant:May ano.. may on ka sin ano . Ing aadalan na pang orasyon
Researcher:Kanino mo Po nakuha Ang iyong kasanayan sa pag papagaling?
Key Informant:Sa nanay, ay tatay ko..
Researcher:Ano pong mga karaniwang sintomas Ang kinukunsulta sa imo?
Key Informant:Lahat na Intiro na sakit.
Researcher:Binabayaran ka Po ba sa iyong serbisyo?
Key Informant:Ay bahala kamo bahala kamo kung mahatag kamo o dri nasasaiyo un Kaya lang minsan mag
lagay kamo Kay mahalon na Ang panghilot Mahal na Ang kandila baby oil... Puro na Mahal tapos babayaan
ka nalang istorbo na sa trabaho ko .
Researcher:Ano pa pong ibang kasanayan Ang alam mo Po bukod sa pag sasantigwar?.
Key Informant:Ay wara na,,. Aw Hinata ko pano Ang pag tambal sa kamanghod ko .
Researcher:Pero nano Po Ang proseso po?
Key Informant:Ang pag tambal irog lang sun huu pag dumikit ini ho na may orasyon sugar sun hoo
Researcher:Kamay??
Key Informant:Oo, mas daog nganinsun Ang kinakablit hinahalian dugo huh?
Researcher:Ano Po Ang mga dahilan mo Po sa pag tulong ng mga may sakit?
Key Informant:Para ano ....
Researcher:Makaayad Po huh
Key Informant:Para makaayad man ako San tawo .
Researcher:Ano Po Ang problema na iyong naranasan sa pag papagaling ng may sakit Po? Ang problema ..
Key Informant:Ang problema NIRA grabe, may mga Makati, pigsa lahat na intiro na...
Sa problema mo Po sa panggagamot parehas sadto na Ang mga kandila mga mahalon na..
Key Informant:Oo mahalon ngani,
Researcher:Financial ano ...
Key Informant:Syempre pag mag Hali ka babalik ka din Kaya kapag bumalik ka, papabakalon ko na ikaw
kandila, Lana para mayad ka .
Researcher:Paano ka Po naapektuhan ng mga hamon na ito sa panggagamot?
Key Informant:Sugad ngani sun kung Baga kapos huh ? Nakakapos ka..
Researcher:Ano Po Ang pinakamaganda at pinaka masamang kanaranasan me o sa panggagamot? Sa pinaka
maganda muna .
Key Informant:Pag irog sun na naka galing ka San tawo di Magayon na naka danun ka sa tawo
Researcher:Ang pinaka masamang karanasan mo po?
Key Informant:Yun na nga .. Ang iiwan ka na na wara lamang ... Pero pag nag balik sira ing papabakal ko na
un kandila
Researcher:Papano mo Po nakayanan Ang mga hamon na iyong kinakaharap mo .
Key Informant:Nakakayan ko un kapag grabe Ang sakit nira na naaayad ko Baga.. nakakayan ko man
Pray nalang?

Researcher:Meron Po bang supporta o programa na nag mumula sa local na pamahalaan na

kapakipakinabang sa inyo?
Key informants: ayy wara man wara man
Researcher: ano Po Ang magiging apila niyo sa kanila
Key informants: aw sa una nag danun sira San primero na pandemic nag hatag sira San pagkaon man lanh
Researcher: ano Ang payo o kumento Ang maarinmong maibigay Sa barangay officials or sa mga kapwa
mong manggagamot.?
Researcher: mensahe po
Key informants: ing aano ko nanngani kunta Yun Kay gurang na ako para may kapalit na ako may edad na
Baga…. Para Mai pasa na .
Researcher: naranasan mo na Po Ang na deskriminar ka sa panggagamot ? Ang rarautan ka Po Baga na
experience mo Po un?
Key informants: ayyy maski I chissmiss ako Kay nangagaling ko man sira
Researcher: hi ko ma Po na experience?
Key informants: wara man di man
Researcher: cge Po salamat po

Researcher:pangaran po
Key informantsl: Paz
Researcher:taga Saan? San Ignacio Po huh? Gaano kana Po katagal dini sa San Ignacio?
Key informant: Noon pa dini na ako nag daraga..
Researcher: pirang taon na Po?
Key informant: Ano na ako 76
Researcher: pirang taon kana Po sa tingin mo?
Key informant: Matagal na,
Researcher:sa tingin mo Po mga 60 years na ?
Key informant: Ano sa,,, pag ano ko sadto pag,, nag Asawa ako dini pati panganay ko.. panganay ko dininko
na inaanak mabuhay yadto 19,.... 19… nakalimutan ko na .
Ang ikaduwa 1982…
Researcher:65 years na Po huh?
Key informant: Cguro .
Researcher: ano Po Ang iyong likas na panggamot Ang proseso dba Po para hilot ? Pano mo Po isinasagawa
Ang pag hihilot?
Key informant: Pray muna, sa lahat, sa lahat ng ano maski Hindi para hilot maski Hindi para bulong mas
inuuna Baga talaga Ang pray, tapos hilot na
Researcher: tapos pakapangadyian mo Po hihiluton mo?
Key informant: Oo bago Ang lahat…
Researcher:gaano mo napo ginagawa Ang ganitong URI ng panggagamot Po?
Key informant: Matagal na .. simula pa ng Bata pa ako, pero dri pa yadto Mula sa puso .parang biro biro pa
o rambang rambang Baga.
Researcher:pirang taon kana po ahm natuto??
Natuto ako ng may anak na akonna six
Researcher: mga pira na?? Grade six kuno DAI ….Pira na ?
1991…
Researcher: 21 ayy 1991 ay dri ngay an 28..29?
Researcher: meron ka Po g ibang trabaho maliban sa panggagamot Po?
Key informant: Pagtanim ng palay tapos pag walang magawa magpapawid
Researcher:ikaw Po Ang nag iisang manggamot sa inyong barangay?
Key informant: Meron man dun 2 kami dito
Researcher: pero may iba man Po?

Researcher:ano Po Ang nag udyok Po sa imo o Ang rason para maging Isang para hilot po ?
Key informant: Katulad niyo naramdama na parahilot ako
Researcher: Wala Po bang nag udyok sa imo para maging para hilot ?
Key informant: Wara man..
Researcher: sadiri mo lang Po huh?? Natutunan mo lang Po huh??
Key informant: Oo Kay nararamdaman man lang un
Researcher: paano mo po natutunan o pinagtibay kung baga sabe mo nga huh karaw karaw lang hanggang
sa Natutunan mo lang..
Key informant: wala, sarili ko lng, nararamdaman ko lang na para talaga ako sa paghihilot
una parang karaw karaw lang hanggang sa paunti unti natututunan nararamdaman parang naririnig ko na
parang kakayanan ko talaga Ang pag hihilot
sa sarili lang
katulad ng mga galing sa hospital na nag babakasakali na kapag Dito sila nag pagamot ay gagaling sila
Researcher: ano Po Ang karaniwang sintomas o sakit na kinukunsulta Po sa imo lagnat Po huh?
Key informant: Nung una may nag punta Dito ..
Researchers: lagnat Po huh Ang may mga makulog..
Researcher: nano Po Ang mga kinukunsulta sa imo ? Mga pilay ?? Sugad sun?
Mga may sugat, pilay pilay ..
Researcher: binabayaran ka Po ba sa serbisyo mo?
Key informant: Minsan , minsan 20 minsan 50 depende sa kanila kung mag bibigay
Researcher: ano Po Ang mga dahilan mo akay gusto mo Po sinda danunan??
Key informant: nag aano man, nag aano man ako Kung minsan para mag ayad . Sinasabe ko dko man un
kaipuhan na bayaran ako Basta makapagaling madanunan ko sira..
Researcher: may mga problema kapo ba na naranasan sa pag papagaling ng may mga sakit Po?
Key informant: pagkukumpara sa nga doctor at may pangamba na baka di sila mapagaling
wala man problema niyan Ang problema ko lang na iniisip ko Ang dri ko talaga makayanan Ang dri para sa
ako o dri ko kaya makabulong
sariling tiyaga ko lang sikap
Researcher: kung Baga Ang nagiging hamon Po sa inyo Ang dri niyo sira mapagaling??
Researcher: pag Malala na ? Na dri mo na Kaya darahon o pagalingon?
Key informant: oo
Researcher: paano ka Po naapektuhan San mga hamon na ito? Halinbawa kapag Malala na kapag dmo
napapaayad
Key informant: kung para sa ako sa ako Kung para sa iba para sa iba ..
Researcher: dika man Po dini ing chivhirissmiss dini Po ing sisiraan?
Key informant: aw wara man
Researcher: mao lang Po talaga un Ang problema na kapag dmo mapaayad. ..
Key informant: niyan Ang problema ko Kung minsan sabe ko tagan ako mayadna kaisipan para mapabulong
ko Ang mga para sa iba..
Researcher: pano mo Po nakayanan Ang mga hamon o problema na ito. Pano mo Po nakaya o nalampasan
kapag may problema ka Po sa pag bulong ?
Key informant: tinutulangan ko Ang sarili ko..
Researcher: Papano na pamamaraan?
Key informant: San una Baga huh dri seryuso Kaya sabe ko Sa pag Gibo san intiro makakaya ko...
Researcher: Anong payo mo or kumento Ang iyong maibbgay sa iyong barangay at sa pareho mo Po para
bulong o mangagamot ?
Key informant: Gusto ko nga kunta makiisa Kasi may mga mag kaibang landas man Baga..
Researcher: Makiisa kunta Ang gusto mo Po
Key informant: Niyan sa mga mangagamot sabe ko kung may mga nag eenglish maskinna diri ako maaram
mag English o Tagalog pero kinakaya ko Kay para mabulong lang sinda
Researcher: Language barrier, mao Po Lola Po slamat Po ..

Researcher:Maski Ang alyas lang po.

Key Informant:Rosalina
Researcher:Lokasyon? Bagacay Po huh? Pirang taon kana Po dini sa bagacay?
Key Informant:Awat na... Dini ako mabuhay
Researcher:Ilan na Po Ang edad mo niyan?
Key Informant:San 1953 hanggang niyan.kay 1953 ako nabuhay..
Researcher:Ilan na Po edad mo Lola saling?
Key Informant:Huh?ako ma 70 niyan na June 3..
Researcher:Diba Po para hilot ! Papano mo Po isinasagawa Ang paghihilot?
Key Informant:Ang pag hilot Kung hain Ang mga makulog edi didti hinihilot,
Researcher:Nano Ang gamit mo Po?
Key Informant:baby oil na may dasal, oo may urasyon talaga un na ginagamit ko
Researcher:Gaano mo na Po katagal ginagawa Ang ganitong paghihilot?
Key Informant:Batog San 1977, mao akonnag batog sa pag burod ko sun kan Mando
Researcher:Pirang taon na Po si kuya Mando?44 years kana Po ano?
Researcher:Meron kabang ibang trabaho bukod sa panghihilot Po?
Key Informant:wala man ako ibang trabaho
Researcher:Kelan ka Po nagsimulangbisabg maging manggagamot? 1977, 44 years na huh?
Researcher:Ano Po Ang naging rason na nagudyok sa imo para maging Isang manghihilot ka?
Key Informant:Kay tinukduan ako san mga tiyuon tiyaon ko pati sadto loko
Researcher:Papano mo Po natutunan Ang pag hihilot?
Key Informant:Natutunan ko un sa sadiri mo talaga ..
Researcher:sa pag oobserbar mo Po huh?
Researcher:Ano Po Ang karaniwang sakit na kinukunsulta sau sa pag hihilot Po?
Key Informant:sakit ng katawan, napipilay un
Researcher:Binabayaran ka Po ba para sa pag hihilot?
Key Informant:oo, kung pira lang Ang ihatag nira Kay wara data ma kung may total ka
Researcher:Ano Po Ang iba pang tradisyonal na na kasayan sa pag papagaling Ang alam mo? Panghihilot
lang huh? O pagpapaanak pa kunta ?
Key Informant:paghihilot lang ( pag papaanak pa kunta kung diri pinag bawal)
Researcher:Ano Ang dahilan mo para sa pagtulong Sa ibang tao?
Key Informant:para gumaling Kaya inghihulot mo
Researcher:Ano Po Ang Mga problema na naranasan mo Po sa pag papagaling?
Key Informant:wala naman
Researcher:Wara man huh?
Researcher:Meron bang supporta o programa Mula sa local na pamahalaan kayong natanggap?
Key Informant:Wala man
Researcher:Ano Po Ang masasabe mo kung wara Po?
Key Informant:Wara, wara man .
Researcher:Anong payo or kumento Ang maarinmong maibigay Sa lgu o barangay at mangagamot katulad
mo Po?
Key Informant:wala man akong masasabe kay Basta Ang mapagaling lang Ang ginagamit mo

Researcher:Pangaran Po?
Key Informant:Lourdes Erlano
Researcher:Lugar Po?
Key Informant:Cugon
Researcher:Opo, Edad Po?
Key Informant:80 na ako
Researcher:80 sakto huh?Gaano kana katagal nakatira dito?
Key Informant:15 na
Researcher:Ano Po Ang iyong likas na panggagamot diba Po hilot
Key Informant:Hilot lang
Researcher:Paano mo Po isinasagawa ? Pano Po Ang proseso?
Key Informant:depende kung nano Ang makulog (Lana)
Researcher:Gaano mo na Po katagal isinasagawa Ang ganitong trabaho ?
Key Informant:20 anyos
Researcher:Meron ka bang ibang trabaho maliban sa pag hilot?
Key Informant:Wala
Researcher:Ikaw lang Po ba Ang nag iisang manghihilot sa inyong barangay?
Key Informant:diko aram Basta may on paman dun
Researcher:Kelan ka Po ba nag simulang Isang para hilot po?
Key Informant:15 anyos
Researcher:Ano Po Ang naging rason mo akay gusto mo Po mag hilot ?
Key Informant:Iwan ko sa kanila Basta tinatawagan nalang ako nila, sa ibang tao dahil sa paniniwala nila na
Kaya ko mag hilot
Researcher:Kung baga Ang rason mo Po dahil sa may naniniwala sa imo na Kaya ko mag hilot
Researcher:Papano mo Po natutunan Ang iyong kasanayan sa pag hihilot Po?
Key Informant:ang Ninang ko man nakakapag paanak sa upod upod ko naka aram ako, sa pag oobserbar
Researcher:Saan mo Po natutunan Ang paghihilot mo Po? MISMO Po sa Ninang mo Po?
Key Informant:Sa ninang ko
Researcher:Ano Po Ang kadalasang sakit na kinukunsulta Po sa imo ?
Key Informant:Sakit ng ulo,sa katawan
Researcher:Binabayaran ka Po ba sa serbisyo mo Po?
Key Informant:minsan oo minsan wara man
Researcher:Ano Po Ang dahilan mo Po akay ing dadanuna mo sira ?
Key Informant:maogma na ako na makadanun kanira Lalo na kung makapaayad
Researcher:Ano Po Ang mga hamon na iyong narana San sa pagpapagaling ng may mga sakit ? Mga
problema Po .
Key Informant:wala namang problema
Researcher:Meron Po bang supporta o programa na nag mumula sa local na pamahalaan na
kapakipakinabang sa inyo?
Key Informant:yung ano sa senior
Researcher:Ano pong masasabe mo o kumento para sa barangay, lgu at sa mga katulad mo Pobg
mangagamot?
Researcher:Respeto nalang Po huh?
Key Informant:Oo
Researcher:Pangaran Po?
Key Informant: nimfa
Researcher:Edad Po?
Key Informant:62 palang niyan ma63
Researcher:Lugar ? Nato Gubat sorsogon Po huh?
Key Informant: Patag na, yaa na ako sa patag..
Researcher: Gaano kana Po katagal nakatira dito?
Key Informant:15 anyos na
Researcher:Papano mo Po isinasagawa Ang pang hihilot Po?
Key Informant:syempre hihiluton mo hihiluton mo Ang ulo kung may kulibra syempre may urasyon Nan
mayblangis
Researcher:May urasyon ka Po na inaano?
Key Informant:Igwa
Researcher:Nano Po Ang unauna na urasyon Po?
Key Informant:Urasyon.
Researcher:Urasyon muna Po huh?
Key Informant:Tapos may langis ..
Researcher:Gano mo na Po katagal Ang ganitong URI ng panggagamot?
Key Informant: 1991..... Kwentaha niyo kung pirang taon na..
Key Informant: 41 years
Researcher:Ano Po Ang ibang trabaho mo Po bukod sa panggagamot ?
Key Informant:sa balay naglalaba nag susugna
Researcher:Ikaw lang Po Ang Ang solo na naghihilot dininsa iyo?
Key Informant:oo Wara man dun iba
Researcher:Ano Po Ang naging rason o nag udyok sa imo para maging manggagamot o para hilot po?
Key Informant: Di ko aram Basta may nagpapabulong nalang sa ako
Researcher:Papano mo Po natutunan Ang iyong kasanayan sa pag papagaling?
Key Informant: wara lang kaso lang parang may nag sasabe sa imo sugad sini
Researcher:Saan mo Po natutunan ang pag papagaling ?
Key Informant:Papa Jesus, sa taas
Researcher:Ano Po Ang kadalasang kinukunsulta Po sa imo na simtomas o sakit Po?
Key Informant:sakit sa tiyan naguluhan bagaw, pilay, nauman
Researcher:Binabayaran ka Po ba sa iyong serbisyo?
Key Informant:minsan may nag babayad minsan wara man
Researcher:Ano Po Ang mga tradisyonal na kasanayan Ang ibang alam mo Po?
Key Informant:makuha ka San mga halaman, Ang mga herbal
Researcher:Nag sasantigwar ka Po?
Key Informant:Oo na sasantigwar ako
Researcher:Ano Po Ang dahilan mo Po sa pagtulong sa mga may sakit Po?
Key Informant:obligasyon ko pano na mag paayad San may mga sakit
Researcher:Ano Po Ang mga hamon o problema Po Ang iyong naranasan sa pag gagamit ng may mga may
sakit?
Key Informant:syempre mamrublema ka kapag Ang sakit ay Malala na
Researcher:Paano ka Po ba naapektuhan ng mga hamon na ito bilang manggagamot sa kimunidad?
Key Informant:hindi man ako naapektuhan kaybnag dadanun man lang ako sa tawo
Researcher:Ano Po Ang pinaka maganda at pinaka masama mong karanasan sa paggagamot Po?
Key Informant:Ang pinaka maganda para sa ako Ang makapaayad
Researcher:Ang mga masama Naman Po.
Key Informant: Ang diri ko nabubulong
Researcher:Papano mo Po nakakayanan Ang mga hamon na ito bilang manggagamot?
Key Informant:kaya mo Yun dka man mag kaka problema Basta Kaya mo un
Researcher:Meron Po bang ano mang supporta or programa na nag mumula sa local na pamahalaan na
kapakipakinabang sa inyo?
Key Informant:wara man
Researcher:Anong payo, kumento mo na maaarin mong maibigay sa lgu, barangay officials at sa kapwa
mong manggagamot ?
Key Informant:ang paggamit lang San herbal dri San nano nano pa
Researcher:Wala ka man Po naranasan na diskriminar or pangungutiya sa paggagamot Po?
Key Informant:oo Naman may nararanasang akong pag didiskriminar
Researcher:Salamat Po tiya .

Researcher:Pangaran Po?
Key Informant: San ? Yun Baga hu Jaime escaros
Researcher: Lokasyon Po Tiris huh?Gaano kana Po katagal nakatira dini sa tiris?
Key Informant:Ayy batog pa ako na buhay
Researcher:Pira na Po Ang edad mo?
Key Informant:72
Researcher: 72 years na huh?
Key Informant:Dini ako nabuhay...
Researcher:Ano Po Ang iyong likas na panggagamot ? Para tandok Po?
Key Informant:Diri Para tambal, iba Ang tandok magkabiba kami Kay Ang tandok ingigilit...
Researcher:Ahh Kaya tambal?
Researcher:Nano Po Ang gamit mo sa pag tambal?
Key Informant:kamot lang Ang gamit ko na may urasyon lang wara ako mga gamit na nano nano na bagay
Researcher:May urasyon ka Po sun
Key Informant:Oo, oo may urasyon ...
Researcher:17 years kana Po nag aano huh?
Key Informant:16 years 16
Researcher:Ano pa Po Ang iba mong trabaho bukod sa pag tambal?
Key Informant:Parauma lang Kita heheeh
Researcher:Ayos ok lang Po un
Researcher:Kelan ka Po naging Isang mangagamot ? 16 Po huh?
Key Informant:Oo 16 16 kwentahon nalang niyo..
Researcher:Ano Po Ang naging dahilan nakay naging mangagamot o para tambal ka ?
Key Informant:Ang Asawa ko pano nakagat na un San halas 8 kabeses, ako dri pa manggagamot nganii Ang
ama ko Ang manggamot pinaadal ako San ama ko
Researcher:Kanino mo Po nakuha Ang kakayahan sa pagpapagaling ? Sa papa mo Po?
Key Informant:inghatag ini San papa ko 19 years pa ako bawal pa talaga ako sini mag kapot, kasakit San latin
adalan, diri ko ini mina sa ako ama, sadiri ko ini adalan Kay dahil sa Asawa ko.
Researcher:Binabayaran ka Po ba sa serbisyo mo?
Key Informant:san una volunteer pero niyan halos 50 na ang pamasahe pa Gubat,
Researcher:Nano Po Ang dahilan mo nakay nagbubulong ka Po?
Key Informant:Wara man kunta ako balak mag danun sa iba para lang kunta yaa sa pamilya ko pero
kaipuhan man NIRA San danun ko
Researcher:Ano Po Ang mga hamon na naranasan mo sa pagpapagaling ng may sakit?
Key Informant:Grabe na kamatayon Ang inagihan ko dini kaya lang dman ako pinapabayaan San Mahal na
diyos kay kaipuhan Niya pa ako mag serbisyo sa tawo
Researcher:Papano mo ponito hinarap?
Key Informant:Dmo man maaraman na kung nano Ang maagi sa imo na kamatayon, Ang pag lingkod ko sa
tawo kadaghan 16 years
Researcher:Ano Po Ang pinaka magandang at pinaka masamang karanasan mo paggagamot ? Sa pinaka
maganda muna..
Key Informant:sa pamilya ko kinagat, nailigtas Ang ako pamilya, Ang nagamit ko Ang naadalan ko
Researcher:Sa pinaka masama Naman.
Key Informant:(Pinakamasama)nahimatay napapagal, kulang ka sa sinte financial tapos dri ka hahatagan
bayad
Halimbawa kung may mahatag sira sa ako na danun pero wara wara naka abot sa ako na danun
Kami na mga manggagamot magkakaiba, kami na 3 na magkaramanghod iba iba Ang linyada, dapat Ang
mga adal NIRA mao Ang gamiton NIRA para maka bulong dri sa gamiton kung diin diin
Aww syempre nano man Ang himuon mo malalampasan mo man un, tsaka tinatanggap ko nalang irog San
wara binabayad nalalampasan ko man un...