Transcript

Participant ID: PreMHint-1101_3.23.2023

Date of Interview: March 23, 2023
Interviewer’s name:
Carol Malacad

Interviewer (I): Sa iyong ano ah ano po ang iyong pagkakaintindi sa konsepto ng kalusugan ng
pangkaisipan or mental health parang kumbaga ano yung sarili niyong konsepto yung
pagkakaintindi niyo po
Participant (P): sa mental health
Interviewer (I): opo
Participant (P): so importante yung mental health kasi nga ang sabi ah… health is not health
kung walang mental health
Interviewer (I): u uhm…
Participant (P): kasi its part ng kabuuan eh so para lang siyang katulad ng physical health nang…
kung may problema ka sa katawan
Interviewer (I): oo
Participant (P): hindi ka makakapagtrabaho pero ganun din yung sa mental health kung so
meron kang problem don hindi din magiging buo or yung yung healthy yung yung yung
kumbaga hindi kung hindi healthy yung mind mo mahihirapan kang magfunction as a person or
as a human individual so kaya importante yung mental health
Interviewer (I): meron ka pa po bang ibang idadagdag tungkol sa sinabi mo kanina so parang
sabi niyo parang holistic parang ganun ang dating
Participant (P): kasi parang ang definition kasi ng WHO is holistic hindi lang hindi lang siya
physical hindi lang siya emotional
Interviewer (I): oo kasi yun yung kanina
Participant (P): oo so kasama din don yung mental health so parang ano parang bahagi ng
katawan kung meron diyang kulang mahihirapan kang magfunction
Interviewer (I): uhm…
Participant (P): halimbawa ah sa loob ng katawan natinkung meron diyang ayaw gumalaw
magkakaroon tayo ng problema magkakasakit ka ganun din yung importance nung mental
healthpag wala yung mental health mahihirapan tayong mag-isip mahihirapan tayong
magfunction yung physical natin yung katawan natin kasi mayroong may sakit mayroong may
kulang kaya importante na dapat na ad address yung importance ng dental health nang nang…
nang… nang… ibang physical na ginagawa natin kailangan kasama din yun
Interviewer (I): okay
Participant (P): sa totality kasi
Interviewer (I): uhm… okay so bilang panimula ng kalusugan ng pangkalusugan or mental
health ay isang estado ng pag-iisip noh kung saan tinutulungan nito yung mga tao na kayanin
yung mga pagsubok sa buhay okay okay so mapagtanto ang kanilang mga abilidad na matuto ng
maayos makapag trabaho ng maayos at makapag ambag sa kumunidad madalas makita ang
negatibong nakaka apekto minsan sa pag-iisip ng mga taong ano ah… may ah HIV o kaya yung
tinatawag nating people living with HIV PLHIV ang mga suliranin patungkol sa kanilang
kalusugan so eto ay ah maaring magdulot ng masamang epekto sa kanilang kalusugan katulad
ng mga ng ah tamang pagkuha at paginom ng ah mga gamot nila para sa HIV at pagpunta sa
mga ng pasyente sa mga nakatakdang konsultasyon sa hospital ngayon po ay pag-uusapan
natin yung inyong karanasan bilang isang nurse dito sa ano bilang isang health care worker dito
sa ating ano ah… patungkol sa mental health screening at referral for services sa pangangalaga
parin sa ating mga PLHIV so gusto po naming marinig sa iyo ang iyong tunay na opinion o kaya
yung opinion ninyo at karanasan kasama na ang mga bagay na inyong nagustuhan at hindi
nagustuhan ah… patungkol dito ano so kami po ay maari kami ay narito ah ako ay ah naatasan
upang matuto sa inyo kaya ang amin pong grupo ay ah gustong matuto sa pamamagitan ng
pagshare ninyo ng mga karanasan kaya po mahalaga na marinig naming mula sa inyo kung ano
yung maaayos at hindi maayos tungkol dito ang mga serbisyo. Ang mga ideya mo ay
makakatulong upang makaisip ng mga paraan kung paano makakapag ah… mapapabuti ang
mga serbisyo upang mas matugunan ang mga pangangailangan ng mga taong may HIV o PLHIV
so ang pangalawang tanong ko ay yung tungkol naman sa ah screening noh, kailangan ba ang
isang ang screening at pag gagamot para sa kalusugan ng pag-iisip para sa mga PLHIV
Participant (P): u uhm… kailangan po siya kasi –crosstalk||
Interviewer (I): lalo na dito sa ating RITM
Participant (P): opo
Interviewer (I): okay
Participant (P): kailangan po siya kasi unang una majority ng mga cases ng mga patient natin
experience ah mental health issues
Interviewer (I): uhm…
Participant (P): so majority sa kanila ah dahil meron silang sakit na HIV ah most of them ah
after nilang malaman na meron silang HIV meron silang depression meron silang anxiety
Interviewer (I): u uhm
Participant (P): merong silang fear of the unknown kasi hindi nila alam kung mabubuhay pa ba
sila or mamamatay na sila anong mangyayari sa kanila in the future or meron sa kanila na
nakakaramdam ng stigma and discrimination una sa sarili nila pangalawa sa pamilya kasi lalo na
kapag nalaman ng pamilya nila or ayaw nilang may makaalam na, kaya importante na mayroon
tayong screening and marunong yung mga tao yung mga nangangalaga sa living with HIV na
mag screen para ng sa ganun marefer natin sila ng maayos ma mamanage natin sila ng maayos
ang magagamot matutulungan nating magamot yung mga pasyente katulad nga nung
nabanggit niyo po kanina kapag kasi depress ang isang tao o kapag may problema ang isang tao
sa kanilang mental health apektado don yung pag inom nila ng gamot
Interviewer (I): u uhm
Participant (P): apektado don yung pag pafollow up nila sa mga clinics and in a long run kapag
nagging disorders na yung mga sign and symptoms nila it can lead to death kasi mayroong
silang mga suicidal tendency mayroon silang mga kasi yung acceptance yung yung kalimitan na
hindi nila matagal bago sila magkaroon ng acceptance and sometimes may mga patient na may
suicidal aviation may suicidal tendencies kaya talagang importante na talagang marunong
magscreen yung mga healthcare workers when it comes to mental health
Interviewer (I): so para sa inyo po sir Roldan napakaimportante talaga nung screening at pag
gamot para sa mga ano noh… para sa mga may PLHIV
Participant (P): yes po
Interviewer (I): so paano niyo inaasikaso ang mga problema ng kalusugan sa problema ng
kalusugan sa pag-iisip sa mga PLHIV
Participant (P): ngayon po ah although lahat naman ng nang mga ah… healthcare workers are
trained pero po importante pa rin na meron tayong formal training for that kasi although kami
ah hindi lahat meron kasi tayo ah kaming mga ah ako personally meron din akong training on
mental health 1st aide so ibig sabihin ah kapag nakita mo yung patient na ganito makikita mo na
yung red flag hindi kami nagdadiagnoze pero atleast yung mga red flags na nakikita o depressed
tong pasyente na to oh o ganito yung way ng pag-uusap ninyo ng patients so mabilis naming na
a identify and narerefer naming sa doc ah sa doctor na ah doc etong patient na ito ah
depressed doc etong pasyente na to ah may suicidal tendency doc itong patient na ito ah
nahihirapan siya sa disclosure so mabilis naming silang na narerefer sa doctor
Interviewer (I): ano pang napapansin niyo as healthcare worker, napapansion niyo talaga yung
ganung klaseng mga redflags
Participant (P): u uhm kasi
Interviewer (I): sa pasyente
Participant (P): opo kasi importante kasi sa amin as healthcare workers especially nurses yung
counseling sa mga patients
Interviewer (I): ah…
Participant (P): kasi counseling siya even on after testing adherence couseling and yung
ongoing counseling sa mga patient
Interviewer (I): uhm
Participant (P): so yung simpleng conversation palang na aasess na naming yun kung okay ba
yung patient and kung may pinagdadaanan ba yung patient so kaya talagang ah kumbaga
nadedevelop yung clinical eye ng isang
Interviewer (I): okay
Participant (P): ah… healthcare workers
Interviewer (I): ah… so ah… sa namention mo naman kanina ay parang ahm ginagawa niyo na
yung parang ano pero meron po ba ditong formal na screening sa mga patient
Participant (P): yung yung
Interviewer (I): sa health ah… formal screening sa mental health dito sa ating ARG clinic
Participant (P): yung formal pong documentation wala pa
Interviewer (I): ah wala
Participant (P): oo pero yung nga po
Interviewer (I): so ngayon yung sinabi yung namention mo kanina paano sinasagawa yung
problema sa kalusugan sa pag-iisip ah… ng PLHIV sa ARG clinic ngayon
Participant (P): ngayon po ah through yun nga through counselling yung mostly na pag-uusap
don palang namin nakikita kasi wala pa tayong tool na ginagamit para ma assess talaga naming
kung meron silang ah… mental health problems
Interviewer (I): sa palagay niyo po ano sir ano ano yung mga challenges or mga barriers o kaya
na yung kinakaharap na naranasan sa screening na problema sa kalusugan ng pag-iisip ng PLHIV
Participant (P): ang ang una syempre ang una ang unang problem natin diyan wala pa tayong
talagang yung tool na ginagamit na para ah… ah… yung sasagutan nung mga ah pasyente kung
meron siya or hindi kung meron siya nun or wala
Interviewer (I): u uhm
Participant (P): wala tayong tool na ginagamit pangalawa yung issue din natin dito yung ah…
limited nung spaces ng mga rooms kasi ah… sa counseling kasi and assessment on mental
health kailangan mo yung privacy and kung wala kang privacy mahihirapan yung mga patient na
magsabi ng totoo nilang nararamdaman kasi kapag may mga ah patient na pumapasok or yung
mga healthcare workers na papasok bigla doon sa room or cubicle nung mga doctor so
nahihirapan silang magsabi ng kani-kanilang sitwasyon pangatlo ah… wala kasi tayong ah…
inhouse na clinical psychologist or psychiatrist na available na just incase ah kapag mayroon
tayong mga patient na kailangan ng ah agarang solusyon wala tayo irerefer pa natin sila sa
ibang facilities I think yun yung mga yung barriers na
Interviewer (I): u uhm
Participant (P): na nakikita namin
Interviewer (I): so itong balakid na sinasabi natin ito yung mga maaring may kinalaman sa sa
pagbibigay natin ng serbisyo o organisasyon ng ospital mismo noh… so meron ka pa bang
gustong sabihin patungkol sa ating mga dito sa sinasabi nating balakid diba yung tatlo na
namention mo
Participant (P): I think yung lang po yung pinakang
Interviewer (I): baka may ano
Participant (P): basic atsaka ayun nga po sana magkaroon ng formal training sa lahat ng staffs
na about yung mental health 1st aide kasi maganda kasing ano yun maganda kasing training
para siyang basic life support or yung BLS na ah ah… hindi ka naman hindi ko naman gagamutin
yung pasyente pero just incase magkaroon ng emergency na nagkaroon ng inatake sa puso
atleast marunong kang mag CPR parang ganun po kasi
Interviewer (I): ah iyon
Participant (P): yung tinuturo sa mental health 1st aide so pag meron kang nakausap na may
problems on mental health mabilis mo siyang matutulungan mabilis mo siyang ma makikita
yung mga red flags kung na train yung lahat ng staff or aleast the basic na ahm… mental health
1st
Interviewer (I): ah so parang nagrerekomenda ka na atleast merong training yung mga staff
noh…
Participant (P): opo
Interviewer (I): so parang lumala… ah… oh isa na yun sa rekomendasyon mo so meron kapang
iba maliban dito sa sinasabi mo n asana may training para ano para malampasan natin yung ano
barriers
Participant (P): ah yung ano yung parang tatlong barriers ang solusyon don yung tatlo na
magkaroon ng training pangalawa magkaroon ng maayos na pasilidad na ang sa counseling kasi
ay kailangan may yung yung katulad nito yung pag-uusap po natin kailngan private at atleast
walang masyadong tao
Interviewer (I): u uhm
Participant (P): ah pangatlo ah kailangan magkaroon ng inhouse na psychologist or psychiatrist
especially for those patient na nangangailangan ng tulong talaga
Interviewer (I): u uhm so ngayon ano yung mga ano nagging maayos na pamamaraan niyo sa
screening para sa problema sa mental health sa ating mga PLHIV sa RITM dito sa clinic anong
bahagi nung proseso ng screening na ito ang yung epektibo
Participant (P): ang pinakamaganda ang maganda nga po yun for example ah yung mga yung
mga doctor natin ah maganda kasi yung mga doctor natin hin…sa pakikipag-usap sa mga
pasyente and nakikita nila doon kung ano yung
Interviewer (I): oo
Participant (P): mga nagiging problem
Interviewer (I): oo
Participant (P): pangalawa ah train ah trained sila on counselling pangalawa yung ang inaano ko
na pinakang ah good practices natin on mental health meron tayong mga tinatawag na peer
counselor so yung mga patient natin yung mga counselor na hinahire natin ah they are patient
din so kumbaga patient to patient yung ah pag-uusap
Interviewer (I): okay
Participant (P): kumbaga malaking bagay po kasi yun opo na meron silang peer counselor for
example may isang bagong pasyente nadedepressed
Interviewer (I): okay
Participant (P): and ngayon lang niya nalaman na meron siyang sakit so sa lahat ng mga iniisip
niya kapag nakausap siya ng, nakakausap siya ng isang taong katulad niya na hindi naman pala
mukhang may sakit hindi mukhang mamamatay na Malaki yung encouragement na nabibigay
ng mga ah… peer counselor natin sa kanila kasi may mga experiences ako niyan na sinasabi ng
mga pasyente sinasabi niyo lang naman yan kasi yan lang yung natutunan niyo at yan lang yun
alam niyo sa school pero hindi kahit kalian hindi niyo kami maiintin mauunawaan kasi hindi
naman kayo pasyente so… sa mga ganung barrier ng patient at at healthcare workers ang
naglilink don yung mga peer counselor na sila mismo yung dumaan sa sa parehong
Interviewer (I): sitwasyon
Participant (P): sitwasyon ah pero yun nga na… kumbaga empowered sila na sila yung
nagbibigay ng tulong doon sa mga
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):
Interviewer (I):
Participant (P):