บทที่ 3 วิเคราะห์คำถามนำไปสู่การวิจัย

กระบวนการวิจัยวิทยาศาสตรโลกทั้งระบบ
หลักสูตรวิทยาศาสตรโลกทั้งระบบ (Earth System Science: ESS) ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2564 ฝายโลกศึกษาเพื่อพัฒนาสิ่งแวดลอม (GLOBE)
วิเคราะหคําถามนําไปสูการวิจัย
สุ วินัย มงคลธารณ
ฝ ายโลกศึกษาเพื่อพัฒนาสิ่งแวดลอม (GLOBE) สสวท.2
·ÐàÅ·ÃÒÂ àÁ×Í§µÐºÙ¡ (µÐÇÑ¹µ¡à©ÕÂ§àË¹×Í)
»ÃÐà·È«ÒÍØ´Í Õ ÒÃÐàºÕÂ
2523 2564
http://www.liekr.com/post04049361014987
ปรากฏการณชวนแปลกตา หิมะตกกลางทะเลทรายซาอุดีอาระเบีย ชาวเมืองแตกตื่น ไมคุนชิน อูฐสับสน ปกติเจอแตสภาพอากาศแหงแลง

เมื่อวันที่ 10 มกราคม 2564 3
¨Ò¡ÀÒ¾·ÕèàËç¹ à¡Ô´¤ÇÒÁÊ§ÊÑÂã´ºŒÒ§
The voting code : 4815 8067

https://www.menti.com/alyxg2i1wspp
¡Ô¨¡ÃÃÁ·Õè 1:
¤íÒ¶ÒÁ·ÕÊ
è ¹ã¨
¤íÒ¶ÒÁ·ÕÊ
è ¹ã¨
เขียนคําถามที่สนใจจากประสบการณ ของท าน
1 คําถาม ลงใน
https://docs.google.com/spreadsheets/d/1E
IIGyU20eIJkVP5R1Wuk2y4K6l_Z_R2rvcg0QS
X6sJs/edit?usp=sharing
3 นาที
6
¤íÒ¶ÒÁ¢Í§¹Ñ¡àÃÕÂ¹
เป็ นคําถามที่ เกิดจาก การสํ ารวจและสั งเกต
อยางละเอี ยด ในจุ ดศึ กษาดวย ความสนใจ อยากรู 
อยากเห็ น ถึงสิ่ งที่ นาสนใจ แปลก ผิ ดปกติ หรือ
เปลี่ยนแปลงไปจากอดีตอย างชั ดเจน
¤íÒ¶ÒÁ à»š¹
“µÑÇàÍ¡ = ¨Ø´àÃÔèÁµŒ¹”
¢Í§§Ò¹ÇÔ¨ÑÂ 7
¡ÒÃ¨íÒá¹¡¤íÒ¶ÒÁ·ÕÊ
è ¹ã¨µÒÁÇÔ¸¡
Õ ÒÃËÒ¤íÒµÍº
คําถามที่สนใจสามารถจํ าแนกตามวิ ธีการหาคํ าตอบ ไดเป็ น 3

ลักษณะ คือ
ลักษณะที่ 1
คําถามเกี่ยวกับอะไร ที่ ใช กระบวนการ สั งเกต คนคว า หรือ
สอบถามผู รู จึงจะสามารถหาคําตอบได
ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “ÍÐäÃ” “ã´”
ลั กษณะที่ 1
“ดินที่ จับแล วเหนี ยวติดมื อ ปั้ นเป็ นเส นยาวๆ ได

คือ ดิน อะไร”
“ดินสี อะไร”
9
“เชื้ อไวรัสที่มีขนาดเล็ กประมาณ

120 นาโนเมตร มี ลักษณะคลาย
มงกุฎ เป็ นไวรัสชนิ ด ใด”
10
“ลู กนํ้ ายุงที่ วางตัวทํ ามุ ม 45-

60O กับผิ วนํ้ าเป็ นยุงชนิ ด ใด”
11
คําถามเกี่ยวกับจํานวนหรือข อมู ลเชิ งปริมาณที่ เป็ นตัวเลข
ที่ ใช กระบวนการสั งเกต สื บคน คนคว า หรือสอบถามผู รู แตยัง
ไม สามารถหาคําตอบได ตองอาศั ย การตรวจวัดโดยเครื่องมื อหรือ
อุ ปกรณ วิทยาศาสตร รวมดวย
ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “à·‹ÒäÃ” “à·‹Òã´”
12

“ฝุ นละอองที่จังหวั ดเชี ยงใหม มีคา เท าไร”
(World Air Quality Index

(AQI) Ranking)
มีนาคม 2562
13
“เส นรอบวงของตนไม มีคา เท าใด”
“ตนไม สูง เท าไร”
14
คําถามเกี่ยวกับวิธีการหรือเหตุผล ที่ แม ใช กระบวนการสั งเกต สื บคน
คนคว า หรือสอบถามผู รู รวมทั้งการตรวจวั ดโดยเครื่องมื อหรืออุ ปกรณ
วิทยาศาสตร ก็ยังไม สามารถตอบคํ าถามได ตองทํ าการศึ กษาวิจัยโดยใช
กระบวนการทางวิทยาศาสตร รวมดวย เช น
ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า

“ÍÂ‹Ò§äÃ” “·íÒäÁ” “à¾ÃÒÐàËµØã´”
15
ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “ÍÂ‹Ò§äÃ” “·íÒäÁ” “à¾ÃÒÐàËµØã´”

“เพราะเหตุใด ปริมาณฝนในเดือน
กันยายน ป 2554, 2564 และป
2565 จึงแตกตางกัน”
“ปริมาณฝนในฤดูฝนในแตละป
แตกตางกัน อยางไร”
16
“ทํ าไม / เพราะเหตุใด จึ งเกิ ดการฟอก

ขาวของปะการังบริเวณอาวบ านพลา
จั งหวั ดระยอง ในเดือนพฤษภาคม 2564”
17
“สภาพอากาศที่ เปลี่ยนแปลงไป
ในแตละป ทํ าให ทุเรียนออกผลผลิต
เปลี่ยนแปลงไป อยางไร”
18
เป็ นคําถามที่ตองทํ าการศึ กษาวิจัยโดยใช กระบวนการทาง
วิทยาศาสตร มาอธิบายเหตุผล
= ¤íÒ¶ÒÁÇÔ¨ÑÂ
(Research Question)
19
¤íÒ¶ÒÁÇÔ¨ÑÂ¤×ÍÍÐäÃ (Research Question)
คําถามวิ จัย เป็ นคําถามที่อาจจะตองการคนหา
ความรู ใ หม หรือพิสูจน ส่ิ งที่ มีผูกลาวเอาไว โดยใช
กระบวนการทางวิทยาศาสตร ที่ ไดวางแผนไว
อยางระบบ และมี ขั้นตอนการทํ างานที่ ชัดเจน
ในการตอบคําถามวิจัย (สํ ารวจและสั งเกต สื บคน
ข อมู ล ตรวจวัด วิ เคราะห ขอมู ล อภิ ปรายและ
สรุ ปผล)
20
¡ÃÐºÇ¹¡ÒÃ·Ò§ÇÔ·ÂÒÈÒÊµÃ
¡ÒÃàÃÕÂ¹ÃÙÇ
Œ ·
Ô ÂÒÈÒÊµÃâÅ¡·Ñ§é ÃÐºº
(Earth System Science: ESS) 21
ÊÍ¹¡ÃÐºÇ¹¡ÒÃ·Ò§ÇÔ·ÂÒÈÒÊµÃ
ã¹¡ÒÃ·íÒ§Ò¹ÇÑ¨Â
Ñ ´ŒÒ¹ÊÔ§è áÇ´ÅŒÍÁã¹ÃÐ´Ñº¹Ñ¡àÃÕÂ¹
22
¤íÒ¶ÒÁ·ÕÊ
è ¹ã¨ = ¤íÒ¶ÒÁÇÔ¨ÑÂ ?
23
¤íÒ¶ÒÁ·ÕÊ
è ¹ã¨ = ¤íÒ¶ÒÁÇÔ¨Â
Ñ ?
วิเคราะห วาคํ าถามที่สนใจของตนเองว าเป็ น

คําถามลั กษณะที่ 1, 2 หรือ 3 ลงใน
https://docs.google.com/spreadsheets/d
/1EIIGyU20eIJkVP5R1Wuk2y4K6l_Z_R2rv
cg0QSX6sJs/edit?usp=sharing
3 นาที
24
¤íÒ¶ÒÁÇÔ¨ÑÂÇÔ·ÂÒÈÒÊµÃâÅ¡·Ñ§é ÃÐºº
คําถามวิ จัยวิ ทยาศาสตรโลกทั้งระบบ

เป็ นคําถามส งเสริมการเรียนรู ท  างดาน
สิ่ งแวดลอม ที่ เน นศึ กษา ความสั มพันธ
ขององคประกอบตาง ๆ ในสิ่ งแวดลอม
ทั้ งสิ่ งมี ชีวิตและสิ่ งไม มีชีวิต
25
¤íÒ¶ÒÁÇÔ¨Â
Ñ ÇÔ·ÂÒÈÒÊµÃâÅ¡·Ñ§é ÃÐººà»š¹ÍÂ‹Ò§äÃ
ความสั มพันธ เหตุและผล เปรียบเที ยบ
• ……….. มี ความสั มพันธกับ ………….. อยางไร
• ……….. มี ผลตอ ………….. อยางไร
• หาก/ถา/เมื่ อ ……….. จะส งผลตอ ………… อยางไร
• เพราะเหตุใด …………. จึง………….
• ……….. แตกตางกับ ……… อยางไร

26
1. แสดงถึงการ เชื่ อมโยงความสั มพันธ ระหวางสิ่ งตาง ๆ

ในสภาพแวดล อมธรรมชาติอยางชั ดเจน
2. เปรียบเที ยบหรือติดตามการเปลี่ยนแปลง ของสิ่ งตาง ๆ
ในสภาพแวดล อมธรรมชาติ โดยอาจเปรียบเที ยบระหว าง
• พื้นที่ที่ตางกัน
• ช วงเวลาที่ตางกัน
• ศึ กษาว าหากมี เหตุการณ ใดเหตุการณ หนึ่ งเกิดขึ้ น หรือ
มี ส่ิ งใดสิ่ งหนึ่ งเปลี่ยนแปลงไป จะเกิดผลตามมาอย างไรบ าง
27
3. ระบุ วัตถุประสงค ที่ตองการศึ กษา ปั จจั ยที่ จะศึ กษา และ

สถานที่ศึกษา ให ชัดเจน
4. ใช กระบวนการทางวิ ทยาศาสตร ในการตอบคําถาม
5. มี ความสรางสรรค ทํ าให เกิดความ เขาใจเกี่ยวกับ
สภาพแวดล อมในชุ มชน ดีย่ิงขึ้ น
6. สามารถทํ าไดใน ระดับนั กเรียน คือ เหมาะสมกับช วงเวลา
และความสามารถของนั กเรียน
28
• คุณภาพนํ้ าบริเวณที่มีนํ้ามั นรั่วในทะเลมาบตาพุด จั งหวั ดระยอง มี ผลตอ สั ตว

นํ้ า ในบริเวณนั้น อยางไร
• ถา สภาพอากาศโลกเปลี่ยนแปลงไป จะส งผลตอ จํ านวนโคอาลา ในประเทศ
ออสเตรเลีย อยางไร
• ความชั นของพื้นที่ สมบัติของดิน และปริมาณฝน มี ความสั มพันธ กับการเกิด
ดินถลม ในอําเภอบอเกลือ จั งหวั ดน าน อยางไร
หมายเหตุ คือ ระบุสถานที่ให ชัดเจน
29
¡ÒÃ»ÃÑº¤íÒ¶ÒÁ·ÕÊ
è ¹ã¨
ÊÙ‹¤íÒ¶ÒÁÇÔ¨Â
Ñ ÇÔ·ÂÒÈÒÊµÃâÅ¡·Ñ§é ÃÐºº
30
è ¹ã¨ÊÙ¤
‹ Òí ¶ÒÁÇÔ¨Â
Ñ
ÇÔ·ÂÒÈÒÊµÃâÅ¡·Ñ§é ÃÐºº
“ปริมาณฝนสะสมในแตละปมีปริมาณ เท าไร”

1. แสดงถึงการ เชื่อมโยง
ความสัมพันธ
2. เปรียบเทียบหรือติดตามการ
เปลีย
่ นแปลง ปรับปรุ งเป็ น
• ชวงเวลาที่ตางกัน
• ศึกษาการเปลีย ่ นแปลง ช วงเวลาที่ตางกัน
3. ระบุ วัตถุประสงค ที่ตองการ
ศึกษา ปั จจัยที่จะศึกษา และ
สถานที่ศึกษา ใหชัดเจน “ปริมาณฝนสะสมของประเทศไทย
4. ใช กระบวนการทาง
วิทยาศาสตร ในรอบ 10 ป แตกตางกันอยางไร”
31
è ¹ã¨ÊÙ¤
Ñ
“ปริมาณฝุ นละอองในจังหวั ดสระบุรีมีคา เท าใด”

เปลีย
• ศึกษาการเปลีย ่ นแปลง พื้นที่ ตางกัน
สถานที่ศึกษา ใหชัดเจน
“ปริมาณฝุ นละอองในจังหวั ดสระบุรีในบริเวณ
วิทยาศาสตร แหลงอุ ตสาหกรรม และชุ มชนที่พักอาศั ย
แตกตางกันหรือไม อยางไร” 32
è ¹ã¨ÊÙ¤
Ñ
“ปั จจัยใดบ าง มี ผลตอการงอกของเห็ ดเผาะ”

เปลีย
• ศึกษาการเปลีย ่ นแปลง
ความสั มพันธ
สถานที่ศึกษา ใหชัดเจน
“อุ ณหภู มิอากาศ ความชื้ นสั มพัทธ ปริมาณฝน
วิทยาศาสตร ความเข มแสง และความชื้ นของดิน มี ผลตอ
การงอกของเห็ ดเผาะ ในป า ….. อยางไร” 33
½ƒ¡½‚ÁÍ
×
34
¡Ô¨¡ÃÃÁ: »ÃÑº¤íÒ¶ÒÁ·ÕÊ
è ¹ã¨ÊÙ¤
Ñ
คําถามที่สนใจ คําถามวิจัยวิ ทยาศาสตรโลกทั้งระบบ

คุณภาพนํ้ ามี ผลตอความหลากหลาย คุณภาพนํ้ า ณ ……. มี ความ
ของแมลงนํ้ า หรือไม สั มพันธกับความหลากหลายของ
แมลงนํ้ าอยางไร
35
è ¹ã¨ÊÙ¤
Ñ

ปั จจั ยใด ที่ สงผลตอความหลากหลาย อุ ณหภู มิอากาศ ความชื้ นสั มพัทธ
ของไลเคนบริเวณนํ้ าตกที ลอซู ความเข มแสง มี ผลตอความ
จังหวั ดตาก หลากหลายของไลเคน บริเวณนํ้ าตก
ที ลอซู จังหวัดตาก อยางไร
36
è ¹ã¨ÊÙ¤
Ñ

เพราะเหตุใด ตนขาวที่ มีอายุเท ากัน ตนขาวที่ มีอายุเท ากัน ที่ปลูก
แตปลูกในบริเวณใกล เคียงกั น ในบริเวณ…… ให ผลผลิต
จึงให ผลผลิ ตแตกตางกัน แตกตางกัน อยางไร
37
è ¹ã¨ÊÙ¤
Ñ

ปริมาณฝุ นละออง PM2.5 มี คา • เพราะเหตุใด ปริมาณฝุ นละออง
เท าไร PM2.5 ณ …… ในแตละฤดู จึง
แตกตางกัน
• ปริมาณฝุ นละออง PM2.5 ณ
…… ในแตละฤดู แตกตางกัน
อยางไร
38
»ÃÑº¤íÒ¶ÒÁ·ÕÊ
è ¹ã¨ÊÙ¤
Ñ
39
»ÃÑº¤íÒ¶ÒÁ·ÕÊ
è ¹ã¨ÊÙ¤
‹ Òí ¶ÒÁÇÔ¨ÑÂÇÔ·ÂÒÈÒÊµÃâÅ¡·Ñ§é ÃÐºº
ปรับคําถามที่ สนใจเป็ นคําถามวิจัย ลงใน

https://docs.google.com/spreadsheets/d/1EIIG
yU20eIJkVP5R1Wuk2y4K6l_Z_R2rvcg0QSX6sJs
/edit?usp=sharing
3 นาที
40
41
“เอกสารนี้ใชเพื่อการเรียนการสอน
หลักสูตรวิทยาศาสตรโลกทั้งระบบ เทานั้น”
ลิขสิทธิ์โดย
ฝายโลกศึกษาเพื่อพัฒนาสิ่งแวดลอม (GLOBE)
สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ
http://globethailand.ipst.ac.th/
essipst@gmail.com,
globeproject@ipst.ac.th
02 392 4021 µ‹Í 1121, 1124, 1128

43

บทที่ 3 วิเคราะห์คำถามนำไปสู่การวิจัย

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

บทที่ 3 วิเคราะห์คำถามนำไปสู่การวิจัย

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

กระบวนการวิจัยวิทยาศาสตรโลกทั้งระบบ

The voting code : 4815 8067

คําถามที่สนใจสามารถจํ าแนกตามวิ ธีการหาคํ าตอบ ไดเป็ น 3

ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “ÍÐäÃ” “ã´”

ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “ÍÐäÃ” “ã´”

“ดินที่ จับแล วเหนี ยวติดมื อ ปั้ นเป็ นเส นยาวๆ ได

ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “ÍÐäÃ” “ã´”

“เชื้ อไวรัสที่มีขนาดเล็ กประมาณ

ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “ÍÐäÃ” “ã´”

“ลู กนํ้ ายุงที่ วางตัวทํ ามุ ม 45-

ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “à·‹ÒäÃ” “à·‹Òã´”

ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “à·‹ÒäÃ” “à·‹Òã´”

(World Air Quality Index

ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “à·‹ÒäÃ” “à·‹Òã´”

“เส นรอบวงของตนไม มีคา เท าใด”

“ตนไม สูง เท าไร”

ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า

ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “ÍÂ‹Ò§äÃ” “·íÒäÁ” “à¾ÃÒÐàËµØã´”

ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “ÍÂ‹Ò§äÃ” “·íÒäÁ” “à¾ÃÒÐàËµØã´”

“ทํ าไม / เพราะเหตุใด จึ งเกิ ดการฟอก

ประโยคคําถามมั กจะมี คําว า “ÍÂ‹Ò§äÃ” “·íÒäÁ” “à¾ÃÒÐàËµØã´”

วิเคราะห วาคํ าถามที่สนใจของตนเองว าเป็ น

คําถามวิ จัยวิ ทยาศาสตรโลกทั้งระบบ

• ……….. มี ความสั มพันธกับ ………….. อยางไร

• ……….. มี ผลตอ ………….. อยางไร

• หาก/ถา/เมื่ อ ……….. จะส งผลตอ ………… อยางไร

• เพราะเหตุใด …………. จึง………….

• ……….. แตกตางกับ ……… อยางไร

1. แสดงถึงการ เชื่ อมโยงความสั มพันธ ระหวางสิ่ งตาง ๆ

3. ระบุ วัตถุประสงค ที่ตองการศึ กษา ปั จจั ยที่ จะศึ กษา และ

• คุณภาพนํ้ าบริเวณที่มีนํ้ามั นรั่วในทะเลมาบตาพุด จั งหวั ดระยอง มี ผลตอ สั ตว

“ปริมาณฝนสะสมในแตละปมีปริมาณ เท าไร”

“ปริมาณฝุ นละอองในจังหวั ดสระบุรีมีคา เท าใด”

“ปั จจัยใดบ าง มี ผลตอการงอกของเห็ ดเผาะ”

คําถามที่สนใจ คําถามวิจัยวิ ทยาศาสตรโลกทั้งระบบ

คําถามที่สนใจ คําถามวิจัยวิ ทยาศาสตรโลกทั้งระบบ

คําถามที่สนใจ คําถามวิจัยวิ ทยาศาสตรโลกทั้งระบบ

คําถามที่สนใจ คําถามวิจัยวิ ทยาศาสตรโลกทั้งระบบ

ปรับคําถามที่ สนใจเป็ นคําถามวิจัย ลงใน

02 392 4021 µ‹Í 1121, 1124, 1128

You might also like