Cnota grunt wszystkiemu - interpretacja utworu

Na licznych przykładach, podmiot liryczny stara się udowodnić czytelnikowi ulotność

dóbr doczesnych. Żadne osiągnięcia nie mają większego znaczenia, ponieważ dla Boga
na Sądzie Ostatecznym będzie liczyć się wyłącznie cnota. Pierwszy wers utworu sta-
nowi jasne nawiązanie do twórczości Jana Kochanowskiego („Fraszka wszytko na świe-
cie, fraszka z każdej strony!”). Naborowski odwołuje się do „Trenu XI” („Fraszka,
kto sie przypatrzy, fraszka z każdej strony”) oraz fraszki „O żywocie ludzkim”
(„Fraszki to wszytko, cokolwiek myślemy, fraszki to wszytko, cokolwiek czyniemy”).
Poeta zgadza się z Kochanowskim, stwierdzając, że wszystkie doczesne sprawy to za-
ledwie „fraszka”, drobiazg, który z szerszej perspektywy nie ma żadnego znaczenia.
Podmiot liryczny wymienia wszystkie dobra, których ludzie pragną najbardziej.
Próbuje uświadomić wszystkim materialistom, że majestatyczne pałace, obfite uczty i
zgromadzone bogactwa nie zapewnią człowiekowi najważniejszego - cnoty. Osoba
mówiąca stwierdza, że nawet spokojne życie ziemianina, prowadzenie gospodarstwa i
posiadanie licznej rodziny nie są sensem ludzkiej egzystencji. Bóg nie ocenia
człowieka ze względu na jego charakter, nawet osoby wesołe i lubiane w towarzystwie
będą rozliczane ze swoich czynów, a nie popularności. Podmiot liryczny odważa się
stwierdzić, że zbawienia nie zapewni wysoka pozycja w Kościele ani posiadanie
władzy nad krajem. Wobec Boga wszyscy ludzie są równi, papież czy car będą sądzeni
tak samo jak ich służący. Utwór ma przypominać, że życie każdego człowieka posiada
swój kres. Nawet jeśli ludzki los jest wypełniony szczęściem i pomyślnością, dobra
passa kiedyś dobiegnie końca. Trzeba więc być przygotowanym na śmierć, nie zatracać
się w korzystaniu z życia doczesnego, ponieważ jest ono wyłącznie etapem
przejściowym. Nawet najbardziej zadowolony ze swojego losu człowiek kiedyś
dostrzeże marność i przemijanie wszystkich dóbr i radości.

Według osoby mówiącej, jedyną prawdziwą wartością jest cnota. Tylko ona nadaje ży-
ciu sens, ponieważ prowadzi do zbawienia i wiecznego szczęścia w Królestwie Niebie-
skim. Wartość cnoty nigdy nie mija, sprawia że wspomnienia o człowieku stają się
nieśmiertelne. W przeciwieństwie do towarzyskiej popularności, zapewnia prawdziwą
sławę. Człowiek, który posiada cnotę ma wszystko, nawet jeśli za życia cierpiał z
powodu niedostatku. Osoba pozbawiona cnoty nie ma nic, nawet jeśli była zamożna i
zajmowała wysoką pozycję społeczną. Bóg nie zważa na ziemskie bogactwa, ponieważ
nie są one w stanie zastąpić najważniejszych wartości.