You are on page 1of 1

źródło:https://pl.wikipedia.

org/wiki/Archimedes
Archimedes z Syrakuz (gr. Ἀρχιμήδης ὁ Συρακόσιος Archimedes ho Syrakosios; ok. 287–
212 p.n.e.) – grecki filozof przyrody i matematyk, urodzony i zmarły w Syrakuzach;
wykształcenie zdobył w Aleksandrii. Był synem astronoma Fidiasza i prawdopodobnie
krewnym lub powinowatym władcy Syrakuz Hierona II. Powszechnie jest uznawany za
najwybitniejszego matematyka starożytności (i jednego z największych w dziejach)[1]
[2][3][4][5][6][7].

W czasie drugiej wojny punickiej kierował pracami inżynieryjnymi przy obronie


Syrakuz. Rzymianie myśleli, że sami bogowie bronią miasta, gdyż skonstruowane przez
Archimedesa i schowane za murami machiny ciskały pociski w ich stronę. Archimedes
został zabity przez żołnierzy rzymskich po zdobyciu miasta, mimo wyraźnego rozkazu
dowódcy, Marcellusa, by go ująć żywego. Później gorzko tego żałowano. Tuż przed
śmiercią, zapytany, kim jest, Archimedes miał ponoć powiedzieć „noli turbare
circulos meos”, co znaczy „nie zamazuj moich kół”[8]. Na życzenie Archimedesa na
jego nagrobku wyryto kulę, stożek i walec; było to uznanie jego pięknych dowodów
twierdzeń, interpretowanych obecnie jako szkolne wzory na objętość i pole
powierzchni tych trzech brył.

Historia życia Archimedesa wiąże się z procesem podboju greckich miast rejonu Morza
Śródziemnego przez republikę rzymską. Rzymianie, niszcząc i grabiąc zdobywane
miasta i obciążając je podatkami, spowodowali stagnację kultury i filozofii
hellenistycznej oraz upadek greckiej nauki, po którym już nigdy nie wróciła do
dawnego stanu[9]. Zarazem Rzymianie zachowali ogromny szacunek dla greckich
osiągnięć, z których niejednokrotnie korzystali. Nie potrafiono już jednak osiągnąć
dawnego greckiego poziomu rozumowań. Symbolem tego wszystkiego jest właśnie śmierć
Archimedesa – zabitego przez rzymskiego legionistę w chwili roztrząsania jakiegoś
problemu matematycznego, a następnie z honorami pochowanego przez rzymskiego wodza.
Jednakże włoski uczony specjalizujący się w historii nauki starożytnej, Lucio Russo
podchodzi sceptycznie do tej informacji, pisząc: „Zawsze czytamy, że Archimedesa
zabito na skutek tragicznej pomyłki, przekraczając rozkazy rzymskiego dowódcy
Marcellusa, który bardzo nad tym bolał. (...) Ta wersja faktów, pochodząca
częściowo od Liwiusza i upiększona później przez Plutarcha, nie znajduje żadnego
potwierdzenia u Polibiusza, będącego już w czasach Liwiusza jedynym wiarygodnym
źródłem na temat złupienia Syrakuz

You might also like