ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΕΣΑ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑ ΛΔΗΣ

Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής

.
1

Γιατί είναι ςημαντική η επικοινωνία;

 Είναι βαςικι ομάδα ικανοτιτων με εφαρμογι ςε κάκε

εργαςία και κάκε οργανιςμό.
 Πολφ ςθμαντικό ςυςτατικό για τθν απόδοςθ
οργανωμζνων ομάδων.

.
 Επικοινωνία

Επικοινωνία: Η “μφτθ του παγόβουνου”:

29

Οριςμόσ Επικοινωνίασ

Η αποςτολι και λιψθ ςκζψεων, δεδομζνων,

πιςτεφω, ςυμπεριφορϊν και ςυναιςκθμάτων –
μζςω ενόσ ι περιςςοτζρων μζςων – που
προκαλοφν αντίδραςθ.

.
 Το Μοντζλο Επικοινωνίασ

    

Απο
Κωδικο- Μήνσμα και
Αποστολέας κωδικο- Λήπτης
ποίηση μέσο
ποίηση



Ανα-
τρουοδότηση

    = Παράζιηα

Κωδικοποίηςη/Αποκωδικοποίηςη

 Η Κωδικοποίηση δίνει προζωπικό νόημα ζηα

μηνύμαηα ποσ θα αποζηαλούν.

 Η Αποκωδικοποίηση δίνει προζωπική ερμηνεία

ζε μηνύμαηα ποσ λαμβάνονηαι.

.
 Σφγκριςη Πλουςιότητασ Μζςων
Άμεση Ψηλή
Γιάλογος πρόζωπο με πρόζωπο

Βινηεοδιάζκεψη
Τηλεθωνική Δπικοινωνία

Μήνσμα Τηλεθωνηηή
Αναηποθοδόηηζη

Εξαηομίκευζη

E-mail

Ανεπίζημα γράμμαηα/ζημειώμαηα
Δηαιρικό Βίνηεο

Δπίζημα Έγγραθα

Δπίζημα αριθμηηικά Έγγραθα

Αργή Χαμηλή Κανάλια

Μονό Πολλαπλά
Γλωζζική Ελευθεπία
Πρότυπη Ποικίλη
.

Εμπόδια ςτην
Αποτελεςματική Επικοινωνία
 Εξωτερικά Εμπόδια
 Θόρυβοι
 Διαφορά επιπζδου/τάξθσ/κζςθσ
 Φυςικά ι ψυχολογικά εμπόδια
 Αποςτάςεισ (Proxemics)
 Απόςταςθ “άνεςθσ” μεταξφ ανκρϊπων
Οικεία ηϊνθ (από αφι μζχρι 40εκ.)
Προςωπικι ηϊνθ (από 40εκ. μζχρι 120εκ.)
Κοινωνικι ηϊνθ (από 120εκ. μζχρι 3.5μ.)
Δθμόςια ηϊνθ (από 3.5 μ. και άνω)
 Πίεςθ χρόνου
 Υπερ-πλθροφόρθςθ

.
 Εμπόδια ςτην
Αποτελεςματική Επικοινωνία
 Εςωτερικά εμπόδια
 Διαφορετικά ςθμεία αναφοράσ
 Διαφορετικζσ ανάγκεσ, αξίεσ, ςυμπεριφορζσ, προςδοκίεσ, πχ.,
Γενικόσ Διευκυντισ-Λειτουργόσ
Διευκυντισ Μάρκετινγκ-Διευκυντισ Παραγωγισ
Συντεχνιακόσ Εκπρόςωποσ-Στζλεχοσ Εταιρείασ
 Επιλεκτικι ακρόαςθ
 Αγνόθςθ ι παραποίθςθ νζων πλθροφοριϊν όταν αυτζσ ςυγκροφονται
με υφιςτάμενα πιςτεφω.
 Προ-αξιολόγθςθ του μθνφματοσ
 Αξιολόγθςθ μθνφματοσ βάςει:
αξιολόγθςθσ του αποςτολζα (προθγοφμενθσ εμπειρίασ με τον αποςτολζα).
αναμενόμενου νοιματοσ του μθνφματοσ.

Εμπόδια ςτην
Αποτελεςματική Επικοινωνία
 Εννοιολογικά εμπόδια
 Σθμαςιολογικά προβλιματα
 Διαφορετικοί άνκρωποι δίνουν διαφορετικι ςθμαςία ςε κάκε λζξθ.
Διαφορετικι ςθμαςία ςε μια λζξθ μασ κάνει να αντιλθφκοφμε
διαφορετικά το νόθμα τθσ επικοινωνίασ.
 Π.χ.:
Ο Αντϊνθσ ιτανε πολφ βαρφσ.
Αυτό που είπεσ ιτανε γελοίο.
 Εξειδικευμζνο λεξιλόγιο
 Εργαςιακι, επαγγελματικι ι κοινωνικι φραςεολογία θ οποία ζχει
νόθμα μόνο για τα μζλθ ςυγκεκριμζνθσ εργαςιακισ, επαγγελματικισ ι
κοινωνικισ ομάδασ.

.
 Ακρόαςη

 5 Επίπεδα Ακρόαςθσ:
 «Ακοφω» χωρίσ να ακοφω

 Προςποιοφμαι ότι ακοφω

 Ακοφω επιλεκτικά

 Ακοφω προςεκτικά

 Ακοφω ςυμμετοχικά

Δυςκολίεσ ςτην Ακρόαςη

Η Αντίληψη μασ

ΑΝΤΙΛΗΨΗ:
Η διαδικαςία ςυγκζντρωςθσ αιςκθτθρίων
πλθροφοριϊν και θ απόδοςθ νοιματοσ ς’
αυτζσ.

.
 Δυςκολίεσ ςτην Ακρόαςη
Η Αντίληψη μασ

 Συγκεντρϊνουμε πλθροφορίεσ μζςω των

αιςκθτθρίων οργάνων μασ.
 Το μυαλό επιλζγει μζροσ των πλθροφοριϊν, τισ
οργανϊνει, και τζλοσ τισ επεξθγεί και τισ αξιολογεί.
 Το αποτζλεςμα είναι θ αντίλθψθ.
 Αντίλθψθ = Επεξεργαςία πλθροφοριϊν
=> Πικανότθτα Παρερμθνείασ

Ακρόαςη
Συμβουλζσ

 Όταν ακοφσ ςταμάτα να “μιλάσ” από μζςα ςου και

άκουςε προςεκτικά.
 Προςπάκθςε να μθ βγάλεισ πρόωρα ςυμπεράςματα.
 Μθν διακόπτεισ.
 Κράτθςε ςιωπι μεταξφ ομιλίασ.
 Ανατροφοδότθςε τον ομιλθτι.

.
 Λεκτική Επικοινωνία

 Πταν μιλάμε χρθςιμοποιοφμε τθ γλϊςςα για να

δϊςουμε νόθμα ςτισ ςκζψεισ μασ.
 Η επιλογι λζξεων δίνει τθν δυνατότθτα ςε άλλουσ να
ερμθνεφςουν τα νοιματα μασ.
 Για κάκε άνκρωπο θ ερμθνεία τθσ λζξθσ και το νόθμα
που κα εκλάβει μπορεί να είναι διαφορετικό.

Λεκτική Επικοινωνία

 Ρρζπει να μιλάμε με ευκρίνεια:

 Η ευκρίνεια είναι βαςικι ςτθν αποτελεςματικι επικοινωνία.
 Σαφινεια:
 Η επιλογι λζξεων που εκφράηουν το νόθμα ςασ με μεγαλφτερθ ακρίβεια.
 Ραράδειγμα:
Διλωςθ:
“Τι γίνεται με τθν ζκκεςθ για τον προγραμματιςμό;”
Ερμθνεία:
Αυταρχικά: Θζλω να μου φζρεισ τθν ζκκεςθ τϊρα! Αμζςωσ!
Υπαινικτικά: Νομίηω ότι πρζπει να ςτείλουμε τθν ζκκεςθ τϊρα.
Παρακλητικά: Μπορείσ να ςτείλεισ τθν ζκκεςθ τϊρα;
Ρλθροφοριακά: Η ζκκεςθ χρειάηεται να ςταλεί ςφντομα.
Ερωτηματικά: Η ζκκεςθ χρειάηεται να ςταλεί ςφντομα;
 Συγκεκριμενοποίθςθ
 Επιλογι των λζξεων που δίνουν μόνο μία απεικόνιςθ μίασ αφθρθμζνθσ ιδζασ
ι αξίασ.
.
 Λεκτική Επικοινωνία
Ευκρίνεια

Μεηαθορικό μέζο
Αυηοκίνηηο
Μεγάλο αυηοκίνηηο
Mercedes
Mercedes S350

Λεκτική Επικοινωνία

 Τεχνική των Ερωτήςεων:

 Ανοικτζσ Ερωτήςεισ:
 Απαιτοφν επεξθγθματικι απάντθςθ
 Επιτρζπει/προτρζπει ελεφκερθ απάντθςθ
 Ενκαρρφνει τθ ςκζψθ
 Κλειςτζσ Ερωτήςεισ:
 Ρεριορίηουν τθν απάντθςθ (ςε Ναι ι Πχι)
 Υπαινίςςεται τθν απάντθςθ
 Αποκαρρφνει τθ ςκζψθ

.
 Λεκτική Επικοινωνία

 Τεχνική των Ερωτήςεων:

 Ανοικτζσ Ερωτήςεισ - Ξεκινοφν με μια από τισ πιο κάτω
λζξεισ:
 Ροφ…?
 Ρϊσ…?
 Ρότε…?
 Ροιοσ…?
 Γιατί…?
 Τι…?
 Μποροφν να αρχίηουν και με φράςεισ όπωσ “Μπορείτε να
μου περιγράψετε…?”

Μη Λεκτική Επικοινωνία

 Ριο αςαφισ από τθ λεκτικι επικοινωνία

 μπορεί να μεταδοκεί ςκόπιμα ι μθ ςκόπιμα
 Μπορεί να αντιπροςωπεφει πολλά διαφορετικά μθνφματα
 Είναι ςυνεχισ
 Μεταφζρει πιο δυνατά τισ ςυναιςκθματικζσ
καταςτάςεισ μασ
 Τα μθνφματα τθσ μθ λεκτικισ επικοινωνίασ
κακορίηονται πολιτιςμικά

.
 Μη Λεκτική Επικοινωνία
Λεκτική Vs Μη Λεκτική Επικοινωνία

 Η μθ λεκτικι επικοινωνία:
 Μπορεί να πάρει τθ κζςθ μιασ λζξθσ ι φράςθσ.
 Μπορεί να χρθςιμοποιθκεί για να βοθκιςει ςε αυτό που
λζει ο ομιλθτισ.
 Μπορεί να εμπλουτίςει ι να αλλοιϊςει το λεκτικό μινυμα.

Μη Λεκτική Επικοινωνία

 Εκφράςεισ ματιϊν και προςϊπου

 Κινιςεισ και χειρονομίεσ χεριϊν
 Κινιςεισ του ςϊματοσ
 Ραραγλϊςςα
 Ραρουςιαςτικό

.
 Μη Λεκτική Επικοινωνία
Μάτια

 Πταν μιλάμε: ~40% επαφι

 Πταν ακοφμε: ~70% επαφι
 Τείνουμε να ζχουμε καλι επαφι όταν:
 Μιλάμε για κζματα με τα οποία νοιϊκουμε άνετα.
 Ενδιαφερόμαςτε για το άτομο.
 Ενδιαφερόμαςτε για τα ςχόλια ι τισ αντιδράςεισ του άλλου.
 Ρροςπακοφμε να επθρεάςουμε.
 Τείνουμε να ζχουμε κακι επαφι όταν:
 Μιλάμε για κζματα που μασ κάνουν να νοιϊκουμε άβολα.
 Δεν ζχουμε ενδιαφζρον για το άτομο ι το κζμα.
 Βριςκόμαςτε ςε αμθχανία.
 Ντρεπόμαςτε ι προςπακοφμε να κρφψουμε κάτι.

Μη Λεκτική Επικοινωνία
Πρόςωπο

 Είναι το πιο εκφραςτικό μζροσ του ςϊματοσ.

 80% των μθ λεκτικϊν μθνυμάτων μεταδίδονται
από το πρόςωπο.
 Τρίγωνο μζτωπο/φρφδια-μάτια-μφτθ/ςτόμα.

.
 Μη Λεκτική Επικοινωνία
Χειρονομίεσ

 Κινιςεισ των χεριϊν ι των δακτφλων που

χρθςιμοποιοφμε για να περιγράψουμε ι για να
δϊςουμε ζμφαςθ.
 Οι χειρονομίεσ διαφζρουν από άτομο ςε άτομο.

Μη Λεκτική Επικοινωνία
Στάςη του Σώματοσ

 Η γενικι ςτάςθ και κίνθςθ του ςϊματοσ.

 Η ςτάςθ του ςϊματοσ ςχετίηεται με τθ γενικι διάκεςθ
που ζχουμε.
 Η ςτάςθ του ςϊματοσ ςε ςυνδυαςμό με το
πρόςωπο/χζρια δίνει τθν ολοκλθρωμζνθ εικόνα του
πϊσ νοιϊκουμε.
 Δυνατότθτα μικτϊν μθνυμάτων.

.
 Μη Λεκτική Επικοινωνία
Παραγλώςςα

 Οι μθ λεκτικοί ιχοι που ακοφμε ςτθν ομιλία.

 Το πϊσ κάτι ελζχκθ και όχι το τι ελζχκθ (γλωςςικοί
υπαινιγμοί).
 Δφο κφριεσ κατθγορίεσ:
 Λεκτικά Χαρακτθριςτικά.
 Λεκτικζσ Ραρεμβάςεισ.

Μη Λεκτική Επικοινωνία
Παραγλώςςα

 Λεκτικά Χαρακτθριςτικά:  Λεκτικζσ Ραρεμβάςεισ:

 Ο τόνοσ τθσ φωνισ.
 Η ζνταςθ του τόνου.
 Ο ρυκμόσ ομιλίασ.
 Μζςοσ όροσ 140-180 λ.α.λ.
 Η ποιότθτα τθσ φωνισ.
 Η χροιά
 Επθρεάηεται από:
΢ινικι χριςθ
Τρόπο αναπνοισ
Βραχνάδα
 Ήχοι που διακόπτουν τθ
φυςικι ομιλία.
 Υπερβολικι χριςθ τουσ
αποςπά τον ακροατι.
 Δφο ειδϊν:
 Ηχοι
“εε…”, “αα…”, “εμ…”
“τσ τσ”, “χμμ…”
 Λζξεισ ι φράςεισ
“...να ποφμε”, “το λοιπόν...”

.
15
 Μη Λεκτική Επικοινωνία
Προςωπική Παρουςίαςη

 Ενδυμαςία
 Αφι
 Διαχείριςθ/οργάνωςθ χρόνου
 Διευκζτθςθ/οργάνωςθ χϊρου
 Μόνιμθσ δομισ
 Μετακινοφμενων αντικειμζνων
 Συνζπεια

Επίπεδα Μάθηςησ

Χρειάζεηαι Σοθία
Προζπάθεια/Βοήθεια
Επίπεδο 4
Αζυνείδηηη
Ικανόηηηα

Μάθηζη

Επίπεδο 3
Συνειδηηή
Ανακάλυψη Ικανόηηηα
Επίπεδο 2
Συνειδηηή
Ανικανόηηηα
Επίπεδο 1
Αζυνείδηηη
Ανικανόηηηα
.
ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Γεκόζηεο Σρέζεηο (Public Relations) είλαη ε ζθόπηκε,

πξνγξακκαηηζκέλε θαη δηαξθήο πξνζπάζεηα γηα ηε δεκηνπξγία
θαη δηαηήξεζε επηθνηλσλίαο θαη ακνηβαίαο θαηαλόεζεο,
κεηαμύ ελόο νξγαληζκνύ θαη ηνπ θνηλνύ πνπ απεπζύλεηαη.

Δζηηάδνπλ ζηα εμήο:

• Τελ αλάπηπμε ζεηηθήο δεκνζηόηεηαο θαη θαιήο

εηαηξηθήο εηθόλαο (corporate image)
• Τε δηαρείξηζε θαη αληηκεηώπηζε αξλεηηθώλ θεκώλ
θαη γεγνλόησλ (crisis management)
 Πξνζαλαηνιηζκόο Δλεξγεηώλ Γεκνζίσλ
Σρέζεσλ

• Σηε δεκηνπξγία δεκνζηόηεηαο (publicity) κε ρξήζε ΜΜΔ.

• Σηελ αλάπηπμε νηθνλνκηθώλ ζρέζεσλ (financial public
relations).
• Σηελ αλάπηπμε ζρέζεσλ κε νκάδεο θνηλνύ-ζηόρνπ
(public affairs).
• Σηελ αλάπηπμε ζρέζεσλ κε ηελ θπβέξλεζε θαη ην
θξάηνο (lobbying)
• Σηε ζπζρέηηζε ηνπ θνξέα κε δεηήκαηα θνηλνύ
ελδηαθέξνληνο (cause-related)
• Σηε Γηαρείξηζε Κξίζεσλ
• Σηελ Δηαηξηθή Κνηλσληθή Δπζύλε (Corporate Social
Responsibility)

Οη Γεκόζηεο Σρέζεηο σο Γηαδηθαζία:

Τα ζηάδηα
• Σηάδην 1ν • Σηάδην 3ν : Πξνγξακκαηηζκόο
• Έξεπλα γηα ηνλ νξγαληζκό ή • Δηαηύπωζε ηεο θεληξηθήο
ηελ επηρείξεζε. ηδέαο θαη ηωλ κελπκάηωλ πνπ
ζα απνδνζνύλ επηθνηλωληαθά.
• Έξεπλα γηα ην πξόβιεκα ή • Πξνγξακκαηηζκόο ηεο
ην πηζαλό πξόβιεκα. ελέξγεηαο ή ηωλ εηδηθώλ
• Έξεπλα γηα ηηο νκάδεο γεγνλόηωλ
θνηλνύ. • Πξνγξακκαηηζκόο ηεο ρξήζεο
• Σηάδην 2ν Καζνξηζκόο ησλ ηωλ ΜΜΕ, είηε αλεμάξηεηα είηε
ζηόρσλ: ειεγρόκελα.
• Σηόρνη Απνηειέζκαηνο θαη • Απνηειεζκαηηθή Επηθνηλωλία
ηνπ Πξνγξάκκαηνο
• Σηόρνη Δπίδξαζεο: • Σηάδην 4ν : Αμηνιόγεζε.
1. Σηόρνη Δλεκέξσζεο • Αμηνινγώληαο Ελεκεξωηηθνύο
2. Σηόρνη Σηάζεο ζηόρνπο.
3. Σηόρνη Σπκπεξηθνξάο • Αμηνινγώληαο Σηόρνπο
Σηάζεωλ.
• Αμηνινγώληαο Σηόρνπο
Σπκπεξηθνξάο.
• Αμηνινγώληαο ζηόρνπο 4
Απνηειεζκάηωλ.
 Σηόρνη Απνηειέζκαηνο
• Καηεγνξηνπνηνύληαη σο κηα • Παξάδεηγκα:
κνξθή ζηόρνπ γηαηί • Να ζηείινπκε έλα δειηίν ηύπνπ
πεξηγξάθνπλ έλα είδνο ζε θαζέλα από ηα κεγαιύηεξα
επηζπκεηνύ απνηειέζκαηνο ΜΜΔ ηεο θνηλόηεηαο: ηελ
πνπ ζπρλά αλαθέξεηαη ζηα εκεξήζηα εθεκεξίδα ηεο, ηνλ
πξνγξάκκαηα δεκνζίσλ ηειενπηηθό ηεο ζηαζκό θαη
ζρέζεσλ. ηνπο ηξεηο δηαθνξεηηθνύο ηεο
• Τν πιενλέθηεκα ηεο ρξήζεο ζηαζκνύο κέρξη ηεο 10 Μαΐνπ
ησλ ζηόρσλ απνηειέζκαηνο
είλαη όηη έρνπλ
ζπγθεθξηκέλνπο,
εμεηδηθεπκέλνπο θαη εθηθηνύο
ζθνπνύο, νη νπνίνη κπνξνύλ λα
κεηξεζνύλ πνζνηηθά.

Σηόρνη Δπίδξαζεο

• Οη ζηόρνη απνηειέζκαηνο δε ζρεηίδνληαη

κε ηελ πξαγκαηηθή επίδξαζε πνπ κπνξεί
λα έρεη ην πξόγξακκα ζηηο νκάδεο θνηλνύ
πνπ ζηνρεύεη θαη γη’ απηό ην ιόγν ζα
πξέπεη λα εμεηάζνπκε ηελ θνξπθαία θαη
πην ζεκαληηθή θαηεγνξία ζηελ ηεξαξρία
ησλ ζηόρσλ ησλ δεκνζίσλ ζρέζεσλ. Τνπο
ζηόρνπο Δπίδξαζεο.

6
 Σηόρνη Δπίδξαζεο

• Υπάξρνπλ ηξία είδε ζηόρσλ επίδξαζεο:

• Δλεκεξσηηθνί,
• Σηάζεο, θαη
• Σπκπεξηθνξάο.

Σηόρνη Δλεκέξσζεο
• Σηόρνη Δλεκέξσζεο. Όηαλ ν επαγγεικαηίαο
δεκνζίσλ ζρέζεσλ
• Πεξηιακβάλνπλ επηζπκεί:
έθζεζε ζην κήλπκα, • Να δεκνζηνπνηήζεη κηα
θαηαλόεζε ηνπ ελέξγεηα ή έλα γεγνλόο.
κελύκαηνο, θαη/ή • Να κεηαδώζεη νδεγίεο,
ιεηηνπξγηθέο δηαδηθαζίεο ή
ζπγθξάηεζε ηνπ άιιεο κνξθέο
κελύκαηνο από ην πιεξνθόξεζεο ή
θνηλό ζηόρνο. • Να εθπαηδεύζεη ην
αθξναηήξην ζε έλα κε
• Πόηε εθαξκόδνληαη; ακθηιεγόκελν ζέκα.
8
Σηόρνη Δπίδξαζεο
• Σηόρνη Σηάζεο. • Τε δηακόξθσζε λέσλ
Δπηδηώθνπλ λα ζηάζεσλ εθεί, όπνπ δελ
ηξνπνπνηήζνπλ ηνλ ππάξρνπλ
ηξόπν πνπ αηζζάλεηαη ην • Τελ ελίζρπζε ησλ ήδε
θνηλό γηα ηνλ πειάηε ή πθηζηάκελσλ εθόζνλ
ηνλ νξγαληζκό θαη ην είλαη επλντθέο, ζεηηθέο.
αληηθείκελό ηνπ, ηα • Τελ αιιαγή ησλ
πξντόληα ή ηηο ππεξεζίεο πθηζηάκελσλ ζηάζεσλ.
ηνπ.
• Η ηξνπνπνίεζε ηεο
ζηάζεο κπνξεί λα
ζεκαίλεη:

Σηόρνη Δπίδξαζεο
• Σηόρνη Σηάζεο. Γεκηνπξγία επλντθώλ ζηάζεσλ
γηα λενεκθαληδόκελν νξγαληζκό ή λέα πνιηηηθή
επηρείξεζεο. Παξαδείγκαηα:
• Να δεκηνπξγήζνπκε επλντθή ζηάζε ηνπ θνηλνύ
γηα έλα θαηλνύξην πνιπθαηάζηεκα (πεξίπνπ 25%
ησλ επηζθεπηώλ ηνπ εκπνξηθνύ θέληξνπ θαηά ηε
δηάξθεηα ησλ εγθαηλίσλ).
• Να πξνσζήζνπκε επλντθή ζηάζε ηνπ θνηλνύ
ζηελ θαηλνύξηα ζπληαμηνδνηηθή πνιηηηθή ηεο
εηαηξείαο (πεξίπνπ 80% ησλ ησξηλώλ
εξγαδνκέλσλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ηξέρνληνο
έηνπο).
10
Σηόρνη Δπίδξαζεο
• Σηόρνη ελίζρπζεο ησλ ήδε
ππαξρνπζώλ ζηάζεσλ.
Δπηδηώθεη ηελ ελίζρπζε,
βειηίσζε ή επίηαζε ησλ
ζηάζεσλ πνπ ππάξρνπλ. Έλα
δεδνκέλν θνηλό κπνξεί λα έρεη
κεηξηαζκέλεο επλντθέο, αιιά
αδύλακεο, ζηάζεηο απέλαληη ζε
έλαλ νξγαληζκό.
• Σ’ απηή ηελ πεξίπησζε νη
δεκόζηεο ζρέζεηο ζα πξέπεη λα
επηδηώμνπλ λα ελδπλακώζνπλ
απηέο ηηο ζηάζεηο δηακέζνπ
κηαο πνηθηιίαο ελεξγεηώλ,
γεγνλόησλ ή ηξόπσλ
επηθνηλσλίαο.
Σηόρνη Δπίδξαζεο
• Σηόρνη αιιαγήο ή
αλαηξνπήο ηεο (ζπλήζσο
αξλεηηθήο) ππάξρνπζαο
ζηάζεο.
• Σηελ πεξίπησζε απηή ν
επαγγεικαηίαο δεκνζίσλ
ζρέζεσλ πξνζέρεη πνιύ
λα κελ αλαιάβεη κηα
«αθαηόξζσηε
απνζηνιή».
• Παξάδεηγκα:
• Να ελδπλακώζνπκε ηελ θνηλή
γλώκε απέλαληη ζε έλα κε
θεξδνζθνπηθό νξγαληζκό
(Αξθηνύξνο) (11πεξίπνπ 80%
από ηνπο πξνεγνύκελνπο
δσξεηέο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ
Μαξηίνπ θαη Απξηιίνπ).
11
• Η αλαηξνπή ηεο ζηάζεο ή
ηεο ζπκπεξηθνξάο
ρξεηάδεηαη ρξόλν θαη
θαλνληθά δελ κπνξεί λα
πξαγκαηνπνηεζεί ζε κηα
βξαρππξόζεζκε
εθζηξαηεία δεκνζίσλ
ζρέζεσλ.
• Μεξηθέο θνξέο ν
επαγγεικαηίαο δεκνζίσλ
ζρέζεσλ ζα επηδηώμεη λα
αιιάμεη ππάξρνπζεο
ζεηηθέο ζηάζεηο.
12
Σηόρνη Δπίδξαζεο
• Παξαδείγκαηα:
• Να αλαηξέςνπκε (κέζα ζε κηα πεξίνδν ελόο
ρξόλνπ) ηελ αξλεηηθή ζηάζε θαη ηελ απέρζεηα
πνπ εθθξάδεηαη απέλαληη ζηνλ θαηαζθεπαζηή
ελόο ειαηησκαηηθνύ πξντόληνο (πεξίπνπ 20%
ησλ πξνεγνύκελσλ θαη ησξηλώλ πειαηώλ ηνπ
θαηαζθεπαζηή)
• Να αιιάμνπκε ηηο επλντθέο ζηάζεηο πνπ
ππάξρνπλ αλαθνξηθά κε ην πξνηεηλόκελν
πξόγξακκα πγείαο (πεξίπνπ 10% από ηα κέιε
ηνπ Ακεξηθαληθνύ Κνγθξέζνπ πξηλ ηελ
ςεθνθνξία ζηε Βνπιή).
13

Σηόρνη Δπίδξαζεο
• Σηόρνη ζπκπεξηθνξάο. Πεξηιακβάλνπλ ηελ
αιιαγή ζπκπεξηθνξάο απέλαληη ζηνλ πειάηε ή
ηνλ νξγαληζκό. Όπσο νη ζηόρνη ζηάζεο έηζη θαη
νη ζηόρνη ζπκπεξηθνξάο απνηεινύληαη από
• ηε δεκηνπξγία ή ηελ πξνζνκνίσζε θαηλνύξηαο
ζπκπεξηθνξάο.
• Τελ αύμεζε ή ηελ επίηαζε ηεο ππάξρνπζαο
επλντθήο ζπκπεξηθνξάο.
• Τελ αλαηξνπή ηεο αξλεηηθήο ζπκπεξηθνξάο ελόο
θνηλνύ απέλαληη ζηνλ πειάηε ή ηνλ νξγαληζκό
ηνπ επαγγεικαηία δεκνζίσλ ζρέζεσλ.

14
 Σηόρνη Δπίδξαζεο
• Παξαδείγκαηα ζηόρωλ δεκηνπξγίαο λέαο
ζπκπεξηθνξάο:
• Να πεηύρνπκε ηελ πηνζέηεζε λέσλ δηαδηθαζηώλ
αζθάιεηαο (πεξίπνπ 75% ησλ εξγαδνκέλσλ ηνπ
νξγαληζκνύ κέρξη ηηο 15 Σεπηεκβξίνπ)
• Να πείζνπκε (60%) ησλ γπλαηθώλ πάλσ από ηελ
ειηθία ησλ 30 λα θάλνπλ ζπρλά ην ηεζη παπ (γηα
ηα επόκελα 2 ρξόληα)
• Να παξαθηλήζνπκε γηα ηελ πηνζέηεζε πγηεηλήο
δηαηξνθήο (πεξίπνπ ζην 70%) ησλ παηδηώλ ζηα
ζρνιεία ηεο πόιεο (γηα ην ηξέρνλ ζρνιηθό έηνο).

15

Σηόρνη Δπίδξαζεο

• Σηόρνη ελδπλάκσζεο ή επίηαζεο ηεο

ππάξρνπζαο ζεηηθήο ζπκπεξηθνξάο.
• Παξάδεηγκα:
Να ελζαξξύλνπκε (θαηά 30%) ηελ
κεγαιύηεξε ρξήζε ησλ δσλώλ αζθαιείαο
ζηα απηνθίλεηα (απηή ηε ρξνληά)

16
 Σηόρνη Δπίδξαζεο
• Σηόρνη αλαηξνπήο ηεο αξλεηηθήο ζπκπεξηθνξάο:
Παξαδείγκαηα:
Να απνζαξξύλνπκε ηελ παξακόξθσζε ή ηνπο
βαλδαιηζκνύο ησλ δεκνζίσλ κλεκείσλ (θαηά
20%) ζε έλα πάξθν πόιεο (γηα κηα πεξίνδν νθηώ
κελώλ)
Να απνζαξξύλνπκε ην θάπληζκα (θαηά 80%)
ζηελ κπξνζηηλή πιεπξά ηνπ εζηηαηνξίνπ (γηα
ηνπο επόκελνπο ηξεηο κήλεο).
17

Σηόρνη

• Σηε δηαδηθαζία ησλ δεκνζίσλ ζρέζεσλ νη

ζηόρνη πξνεγνύληαη θαη δηέπνπλ ηηο
απνθάζεηο ηνπ πξνγξακκαηηζκνύ.
• Ο βαζκόο επίδξαζεο απηώλ ησλ ζηόρσλ
κπνξεί θαιύηεξα λα εηδσζεί ζην ζηάδην
ηνπ πξνγξακκαηηζκνύ.

18
Πξνγξακκαηηζκόο
• Ο πξνγξακκαηηζκόο ζηηο Γεκόζηεο Σρέζεηο, πεξηιακβάλεη
ηα αθόινπζα ζηνηρεία πξνγξακκαηηζκνύ θαη εθηέιεζεο:
• 1. Γηαηύπσζε ηεο θεληξηθήο ηδέαο όπνπ απαηηείηαη, θαη
ησλ κελπκάησλ πνπ ζα απνδνζνύλ επηθνηλσληαθά ζηηο
νκάδεο θνηλνύ.
• 2. Πξνγξακκαηηζκόο ηεο ελέξγεηαο ή ησλ εηδηθώλ
γεγνλόησλ πνπ έρεη ρνξεγήζεη ν πειάηεο.
• 3. Πξνγξακκαηηζκόο ηεο ρξήζεο ησλ ΜΜΔ, είηε
αλεμάξηεηα, είηε ειεγρόκελα.
• 4. Απνηειεζκαηηθή επηθνηλσλία ηνπ πξνγξάκκαηνο.

19

Πξνγξακκαηηζκόο
• 1. Η Κεληξηθή ηδέα ηνπ
πξνγξάκκαηνο ζα πξέπεη λα
είλαη ειθπζηηθή θαη
αιεζκόλεηε. Οη θαιύηεξεο
θεληξηθέο ηδέεο έρνπλ ηελ
κνξθή ζύληνκσλ ζιόγθαλ πνπ
απνηεινύληαη από πέληε ιέμεηο
ην πνιύ. Γελ απαηηνύλ όια ηα
πξνγξάκκαηα θεληξηθέο ηδέεο ή
ζιόγθαλ αιιά κηα ζύληνκε,
δεκηνπξγηθή ηδέα κπνξεί λα
γίλεη ην πην αμέραζην κέξνο
όιεο ηεο πξνζπάζεηαο ησλ
δεκνζίσλ ζρέζεσλ.
• Σε κεξηθέο πεξηπηώζεηο, ηα
πξνγξάκκαηα κπνξεί λα έρνπλ
δηάθνξα κελύκαηα πηζαλόλ
έλα γηα θάζε νκάδα θνηλνύ.
• Η θεληξηθή ηδέα ζα πξέπεη
λα είλαη πξνζεθηηθά
ζρεδηαζκέλε ζε ζπλδπαζκό
κε ηελ δξάζε ή ην εηδηθό
γεγνλόο πνπ βξίζθεηαη ζην
επίθεληξν ηνπ
πξνγξάκκαηνο.

20
Πξνγξακκαηηζκόο
• 2. Δλέξγεηα (ελέξγεηεο) ή Δηδηθό (εηδηθά) Γεγνλόο
(γεγνλόηα)
• Οη ελέξγεηεο ηνπ πειάηε ή ηα γεγνλόηα ζπλήζσο
απνηεινύλ ην θεληξηθό ζεκείν εζηίαζεο ηεο θεληξηθήο
ηδέαο θαη ησλ κελπκάησλ, αλ θαη κεξηθά πξνγξάκκαηα
δεκνζίσλ ζρέζεσλ παξαιείπνπλ απηό ην ζηνηρείν θαη
επηθεληξώλνληαη κόλν ζηελ θεληξηθή ηδέα θαη ζηα
κελύκαηα.
• Ωζηόζν, ζπλίζηαηαη αλεπηθύιαθηα πσο ηα πξνγξάκκαηα
ζα πξέπεη λα είλαη πξνζαλαηνιηζκέλα ζηελ δξάζε.
• Μηα θεληξηθή ελέξγεηα ή γεγνλόο κπνξεί λα θάλεη ηα
πεξηζζόηεξα εηδεζενγξαθηθά πξνγξάκκαηα πην αμηόινγα,
ελδηαθέξνληα θαη απνηειεζκαηηθά.

21

Πξνγξακκαηηζκόο
• 2. Δλέξγεηα (ελέξγεηεο) ή • Γηα ην κεγαιύηεξν κέξνο,
δηαθεκηζηηθά ηερλάζκαηα θαη
Δηδηθό (εηδηθά) Γεγνλόο θόιπα αξκόδνπλ πεξηζζόηεξν
(γεγνλόηα) ζε θαξλαβάιηα θαη ηζίξθν.
• Γηα ηελ θαιύηεξε • Φπζηθά θαη ππάξρνπλ
εμαηξέζεηο.
πξνβνιή ηεο δεκόζηαο • Μεξηθέο θνξέο ηα παξαπάλσ
εηθόλαο ηνπ πειάηε, απηή κπνξεί λα παξνπζηαζηνύλ σο
ε ελέξγεηα ή ην γεγνλόο έλαο ηξόπνο πξνζέιθπζεο
πόξσλ γηα αμηέπαηλνπο
ζα πξέπεη λα είλαη ζθνπνύο.
νπζηαζηηθή, ζπλήζσο • Αλ ηα γεγνλόηα απηά
ζνβαξή θαη ζύκθσλε κε αληηκεησπηζηνύλ σο
ην δεκόζην ζπκθέξνλ. εμππεξέηεζε ηνπ δεκνζίνπ
ζπκθέξνληνο, κπνξεί λα
απμήζνπλ ηελ αμηνπηζηία ηνπ
πειάηε.
22
Πξνγξακκαηηζκόο
Δηδηθά γεγνλόηα:
• Δγθαίληα.
• Δπίδεημε πξντόλησλ.
• Τειεηέο νξθσκνζίαο θνηηεηώλ.
• Δθζέζεηο ηέρλεο.
• Δπηδείμεηο κόδαο.
• Γεκηνπξγία θηιαλζξσπηθώλ ηδξπκάησλ.
• Αζιεηηθά γεγνλόηα.

23

Με-ειεγρόκελα θαη Διεγρόκελα

Μέζα Μαδηθήο Δλεκέξσζεο
• Τα δύν είδε επηθνηλσλίαο πνπ
ρξεζηκνπνηνύληαη ζηηο δεκόζηεο ζρέζεηο
είλαη ηα
• Με ειεγρόκελα θαη
• Διεγρόκελα κέζα.

24
Με-ειεγρόκελα ΜΜΔ
• Με ειεγρόκελα κέζα. Η Σπλεζηζκέλνη ηξόπνη γηα ηε
κεηάδνζε ησλ εηδήζεσλ ηνπ
ρξήζε απηώλ ησλ κέζσλ πειάηε ζηα ΜΜΔ
πεξηιακβάλεη ηελ πεξηιακβάλνπλ:
κεηάδνζε ησλ εηδήζεσλ • Γειηία ηύπνπ
γηα ηνλ πειάηε ή ηνλ • Δηδηθά ξεπνξηάδ κε ιεδάληεο ή
θσηνγξαθηθά ζηηγκηόηππα θαη
νξγαληζκό ζηα καδηθά θαη
• Σπλεληεύμεηο ηύπνπ.
ζηα εμεηδηθεπκέλα κέζα. Δπεηδή ν πειάηεο ή ν/ε
• Οη αξρηζπληάθηεο απηώλ επαγγεικαηίαο δεκνζίσλ
ησλ ΜΜΔ πνπ ιακβάλνπλ ζρέζεσλ δελ πιεξώλεη ηα ΜΜΔ
γηα λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ην
ηηο απνθάζεηο απνηεινύλ ξεπνξηάδ σο δηαθήκηζε, ε
ην θνηλό ζηόρνο γηα ηα κε ρξήζε ηνπ πιηθνύ είλαη εμ
ειεγρόκελα κέζα. νινθιήξνπ ζηελ δηαθξηηηθή
επρέξεηα ηνπ κέζνπ (ΜΜΔ).

25

Διεγρόκελα Μέζα
• Η ρξήζε ησλ • Οη κνξθέο γηα ηα
ειεγρόκελσλ κέζσλ από ειεγρόκελα κέζα
ηελ άιιε πιεπξά πεξηιακβάλνπλ:
πεξηιακβάλεη ηε • Α) έληππν πιηθό όπσο
κεηάδνζε κελπκάησλ γηα κπξνζνύξεο, ελεκεξσηηθά
ηνλ πειάηε πνπ είλαη δειηία θαη εθζέζεηο
πιεξσκέλε από ηνλ • Β) νπηηθναθνπζηηθό πιηθό
πειάηε. όπσο θίικ, ζιάηηο, θαη
• Η δηαηύπσζε ηνπ πιηθνύ, πξνβνιή κε Power Point
ε κνξθή ηνπ θαη ε ζέζε • Γ) δηαπξνζσπηθή
ηνπ ζηα ΜΜΔ είλαη ζηε επηθνηλσλία όπσο νκηιίεο,
δηαθξηηηθή επρέξεηα ηνπ ζπλαληήζεηο θαη
πειάηε. ζπλεληεύμεηο.

26
Διεγρόκελα Μέζα
• Σηα ειεγρόκελα κέζα πεξηιακβάλνληαη
επίζεο:
• Γηαθεκίζεηο ζεζκνζεηεκέλεο κε ζηόρν ηε
βειηίσζε ηεο εηθόλαο ηνπ πειάηε.
• Γηαθεκίζεηο ζπλεγνξίαο πνπ κεηαδίδνπλ
ηε ζέζε ηνπ πειάηε ζ’ έλα ακθηιεγόκελν
ζέκα θαη
• Άιιεο δηαθεκίζεηο πνπ δελ έρνπλ ζηόρν
ην ίδην ην πξντόλ.
27

Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
ηνπ πξνγξάκκαηνο
Σεκαληηθνί παξάγνληεο γηα 4. Απνηειεζκαηηθά ιεθηηθά
ηελ απνηειεζκαηηθή
επηθνηλσλία ηνπ 5.
πξνγξάκκαηνο είλαη:
1. Η αμηνπηζηία ηεο πεγήο. 6.
2. Σπλαθείο πιεξνθνξίεο
(κήλπκα). 7.
3. Απνηειεζκαηηθά κε 8.
ιεθηηθά λνήκαηα
(κήλπκα). 9.
λνήκαηα (κήλπκα).
Ακθίδξνκε επηθνηλσλία
(θαλάιη θαη
επαλαηξνθνδόηεζε).
Καζνδεγεηέο θνηλήο
γλώκεο (απνδέθηεο).
Δπηξξνή νκάδαο
(απνδέθηεο).
Δπηιεγκέλε έθζεζε ζην
κήλπκα (απνδέθηεο).
Σπκκεηνρή ηνπ θνηλνύ.

28
Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
1. Η αμηνπηζηία ηεο πεγήο
• Η αμηνπηζηία πεξηιακβάλεη κηα ζεηξά από
αληηιήςεηο πνπ έρνπλ νη απνδέθηεο ή ην θνηλό
γηα ηηο πεγέο.
• Τα πξνζσπηθά ραξαθηεξηζηηθά πηζηεπηώλ
πεγώλ πνπ εκθαλίδνληαη ζπλερώο ζηελ έξεπλα
ηεο επηθνηλσλίαο είλαη ε αμηνπηζηία, ε
εμεηδίθεπζε, ν δπλακηζκόο, ε
ειθπζηηθόηεηα εμωηεξηθήο εκθάληζεο θαη
νη αληηιεπηέο νκνηόηεηεο κεηαμύ ηεο πεγήο
θαη ηωλ απνδεθηώλ.
29

Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία

• 2. Σπλαθείο (ζεκαληηθέο)
πιεξνθνξίεο.
• Τν πεξηερόκελν ηνπ κελύκαηνο ζα πξέπεη
λα παξαθηλεί ην θνηλό-ζηόρνο ζα πξέπεη λα
ην ελεξγνπνηεί.
• Η πιεξνθνξία πνπ δελ είλαη ζεκαληηθή γηα
έλα δεδνκέλν αθξναηήξην ζε έλα
δεδνκέλν πιαίζην ζα πξέπεη λα
παξακεξηζηεί. 30
Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
• 3. Με ιεθηηθά
λνήκαηα:
• Τξίηε αξρή ή παξάγνληαο
ηεο απνηειεζκαηηθήο
επηθνηλσλίαο είλαη ε
επηινγή θαη ε ρξήζε ησλ
θαηάιιεισλ κε ιεθηηθώλ
λνεκάησλ ζηα κελύκαηα
ηνπ πξνγξάκκαηνο
δεκνζίσλ ζρέζεσλ.
Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
• 4. Λεθηηθά λνήκαηα ζην
κήλπκα ή ε ιεθηηθή
δηαηύπωζε ηνπ κελύκαηνο
ηνπ πειάηε.
• Τα δπν πην ζεκαληηθά
ραξαθηεξηζηηθά ρξήζεο ηεο
γιώζζαο είλαη ε ζαθήλεηα θαη
ε θαηαιιειόηεηα.
• Φξεζηκνπνηνύληαη νη αθξηβείο
ιέμεηο ζπλάκα θαη νη πην απιέο
γηα λα γίλεη θαηαλνεηό ην
κήλπκα.
• Θα πξέπεη λα εμεηαζηεί ε
θύζε ησλ ελεξγεηώλ ή
ησλ εηδηθώλ γεγνλόησλ
πνπ δηνξγαλώλεη ν
πειάηεο θαη αλάινγα λα
επηιεγνύλ ηα θαηάιιεια
ζύκβνια γηα ηελ
εθπξνζώπεζε ηνπ πειάηε
ή ηνπ ζθνπνύ (πνπ
κπνξεί λα είλαη ην
ζεκαληηθόηεξν ζηνηρείν
ηεο κε ιεθηηθήο
επηθνηλσλίαο).
31
• Δπίζεο, νη ιέμεηο ζε έλα
κήλπκα ζα πξέπεη λα έρνπλ
ζπλνρή δειαδή λα
ζπλδένληαη ινγηθά.
• Η αθξίβεηα, ε απιόηεηα θαη ε
ζπλνρή είλαη νη ζπνπδαηόηεξνη
παξάγνληεο ζηε δεκηνπξγία
μεθάζαξσλ κελπκάησλ.
32
Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
• 4. Λεθηηθά λνήκαηα ζην κήλπκα ή ε ιεθηηθή
δηαηύπωζε ηνπ κελύκαηνο ηνπ πειάηεο
• Τα κελύκαηα ζα πξέπεη επίζεο λα είλαη θαηάιιεια γηα
ηνλ πειάηε, ην θνηλό θαη ηελ πεξίπησζε.
• Π.ρ άιιν επίπεδν γιώζζαο ρξεζηκνπνηείηαη ζηελ
εθδήισζε ελόο πξνγξάκκαηνο δεκνζίσλ ζρέζεσλ κηαο
ηξάπεδαο θαη άιιν ζε εθδήισζε κηαο θαζη θνπλη
αιπζίδαο εζηηαηνξίσλ.
• Π.ρ. Οη έθεβνη ζα εθηηκήζνπλ κηα δηαθνξεηηθή ρξήζε ηεο
γιώζζαο από όηη νη κεγαιύηεξνη ζε ειηθία πνιίηεο.
• Π.ρ. Μηα δηπισκαηηθή ιεηηνπξγία ζε πξεζβεία ηεο Αζήλαο
απαηηεί έλα δηαθνξεηηθό επίπεδν γιώζζαο από απηό πνπ
ρξεζηκνπνηείηαη ζε κηα ζπγθέληξσζε ζηα απνδπηήξηα
κηαο αζιεηηθήο νκάδαο.
33

Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
• 5. Ακθίδξνκε Δπηθνηλσλία.
• Ο επαγγεικαηίαο ησλ Γεκνζίσλ Σρέζεσλ ζα
πξέπεη λα πξνγξακκαηίδεη δξαζηεξηόηεηεο
ακθίδξνκεο επηθνηλσλίαο πνπ ζα επηηξέπνπλ ηελ
αληίδξαζε ηνπ θνηλνύ – ή ηελ αλαηξνθνδόηεζε-
δειαδή ηελ αιιειεπίδξαζε.
• Ο πην απνηειεζκαηηθόο ηξόπνο ηεο ακθίδξνκεο
επηθνηλσλίαο, εθηόο ησλ έληππσλ κνξθώλ (θνπηί
πξνηάζεσλ γηα εξγαδνκέλνπο, γξάκκαηα ζηνλ
αξρηζπληάθηε ησλ εθδόζεσλ θ.ιπ.) είλαη νη
δηαπξνζσπηθέο ελέξγεηεο επηθνηλσλίαο:
34
Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
• 5. Ακθίδξνκε Δπηθνηλσλία.
• Οκηιίεο κε εξσηναπαληήζεηο θαη
• Πξόζσπν κε πξόζσπν επηθνηλσλία.
Απηή είλαη ε πην απνηειεζκαηηθή κνξθή
πεηζνύο εμαηηίαο ηεο εκπινθήο ηεο πεγήο
κε ηνλ απνδέθηε.
Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
• 6. Καζνδεγεηέο γλώκεο.
• Ο έθηνο παξάγνληαο ηεο
απνηειεζκαηηθήο επηθνηλωλίαο
πεξηιακβάλεη ηελ αλαγλώξηζε θαη
ηελ ζηόρεπζε ηωλ θαζνδεγεηώλ
θνηλήο γλώκεο ωο απνδεθηώλ ηεο
επηθνηλωλίαο.
• Μεξηθέο θνξέο ε επηθνηλωλία
δηεμάγεηαη κε κηα άκεζε απεπζείαο
ξνή από ηελ πεγή ζηνλ απνδέθηε.
Σε πνιιέο πεξηπηώζεηο όκωο ε
επηθνηλωλία είλαη πην
απνηειεζκαηηθή όηαλ δηεμάγεηαη
ζε δύν ή πεξηζζόηεξα ζεκεία
ξνήο.
35
• Σ’ απηέο ηηο πεξηπηώζεηο , ν
επαγγεικαηίαο δεκνζίωλ ζρέζεωλ
αλαδεηάεη ηνπο θαζνδεγεηέο
θνηλήο γλώκεο ή «άηνκα πνπ
αζθνύλ επηξξνή» νη νπνίνη κε ηε
ζεηξά ηνπο ζα επηθνηλωλήζνπλ κε
ηνπο πθηζηακέλνπο ηνπο ή ηνπο
ζπλεξγάηεο ηνπο.
• Οη επαγγεικαηίεο δεκνζίωλ
ζρέζεωλ νθείινπλ λα
δεκηνπξγήζνπλ κηα ιίζηα κε ηνπο
θαζνδεγεηέο θνηλήο γλώκεο,
παξόκνηα κε ηε ιίζηα επαθώλ
ηνπο κε ηα ΜΜΕ θαη λα έρνπλ όιεο
ηηο δηαζέζηκεο πιεξνθνξίεο
ζρεηηθά κε ηηο ζέζεηο ηνπο, ηε
δηαζεζηκόηεηά ηνπο, ηελ επηξξνή
ηνπο ζε άιιεο νκάδεο θνηλνύ θ.ιπ
36
Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
• 7. Δπηξξνή νκάδαο. Μηα αθόκε αξρή
απνηειεζκαηηθήο επηθνηλσλίαο πεξηιακβάλεη ηε
ρξήζε ηεο επηξξνήο ηεο νκάδαο.
• Οη άλζξσπνη αλήθνπλ ζε κηα πνηθηιία από
επίζεκεο θαη αλεπίζεκεο νκάδεο.
• Οη πην αμηόινγεο νκάδεο, πνπ αζθνύλ ηελ
κεγαιύηεξε επηξξνή ζηα κέιε ηνπο, είλαη
γλσζηέο σο νκάδεο αλαθνξάο.
• Τα κέιε ηνπο έρνπλ κηα αίζζεζε ζπλνρήο, κηα
αίζζεζε πσο αλήθνπλ θάπνπ.
37

Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
• 7. Δπηξξνή νκάδαο.
• Έρνπλ ακνηβαία, πξόζσπν κε πξόζσπν αιιειεπίδξαζε
θαη επεξεάδνπλ ην έλα ην άιιν.
• Μνηξάδνληαη κηα ζεηξά από θαλόλεο θαη ξόινπο πνπ
δνκνύλ θαη ελδπλακώλνπλ έλα βαζκό ππαθνήο από θάζε
κέινο.
• Τν έξγν ηνπ επαγγεικαηία δεκνζηώλ ζρέζεσλ είλαη λα
αλαγλσξίζεη θαη λα ζηνρεύζεη ηελ επηθνηλσλία ζε
νκάδεο-θιεηδηά πνπ κπνξνύλ λα είλαη πην ρξήζηκεο ζηνλ
πειάηε ή ηνλ νξγαληζκό.
• Δηδηθή έκθαζε ζα πξέπεη λα δνζεί ζηελ πξνεηνηκαζία
κηαο ιίζηαο κε επαθέο νκάδσλ, όκνηα κε ηηο ιίζηεο ησλ
ΜΜΔ θαη ησλ θαζνδεγεηώλ ηεο θνηλήο γλώκεο.

38
Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
• 8. Δπηιεθηηθή έθζεζε.
• Δπεηδή νη ζηόρνη ησλ
δεκνζίσλ ζρέζεσλ
πεξηιακβάλνπλ ηελ
ηξνπνπνίεζε ηεο ζηάζεο
θαη ηεο ζπκπεξηθνξάο,
ππάξρεη πάληα ε
πξόθιεζε λα αλαιάβνπλ
ηελ πην δύζθνιε από όιεο
ηηο εξγαζίεο: ηελ αιιαγή
ησλ ζηάζεσλ θαη ησλ
ζπκπεξηθνξώλ.
• Η Αξρή ηεο επηιεθηηθήο
έθζεζεο εθηηκά πσο ηα
άηνκα απνδέρνληαη θαη
αλαδεηνύλ ηξόπνπο
επηθνηλσλίαο ζύκθσλα κε
ηα πηζηεύσ ηνπο.
• Νεόηεξεο έξεπλεο όκσο
έρνπλ δείμεη όηη δελ ζα
απνθύγνπλ αλαγθαζηηθά
πιεξνθνξίεο πνπ δελ
είλαη ζύκθσλεο κε ηηο
απόςεηο ηνπο.

39

Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
• 8. Δπηιεθηηθή έθζεζε.
• Δπηπξόζζεηα άιιε έξεπλα ζην ρώξν ηεο επηθνηλσλίαο δείρλεη πσο
όηαλ έλα κήλπκα είλαη πεηζηηθό θαη εκπίπηεη κέζα ζην πξνζσπηθό
ζύζηεκα δνμαζηώλ ελόο αηόκνπ, ε ζπγθεθξηκέλε ζηάζε ή άπνςή
ηνπ ζα αιιάμεη πξνο ηελ θαηεύζπλζε ηεο ζέζεο πνπ
ππνζηεξίδεηαη. Φηάλεη λα κελ ππεξβαίλεη ηα όξηα ηεο πξνζσπηθήο
απνδνρήο.

40
Απνηειεζκαηηθή επηθνηλωλία
• 9. Σπκκεηνρή ηνπ θνηλνύ
• Απηόο είλαη ν κόλνο ηξόπνο επηθνηλσλίαο πνπ
ελζαξξύλεη ηελ πεηζώ ηνπ ίδηνπ ηνπ θνηλνύ κέζσ ηεο
άκεζεο εκπεηξίαο ή εκπινθήο ηνπο κε ηηο ππεξεζίεο ή ηα
πξντόληα ηνπ πειάηε.
• Οη εξεπλεηέο ζην ρώξν ησλ δεκνζίσλ ζρέζεσλ
αλαθάιπςαλ πσο ε πξνζπάζεηα λα πείζεη θαλείο ηνλ
εαπηό ηνπ είλαη πην απνηειεζκαηηθή κε ζεκαληηθή
δηαθνξά από νπνηνλδήπνηε άιιν ηξόπν επηξξνήο.
• Γηα ηνλ παξαπάλσ ιόγν νη επαγγεικαηίεο ησλ δεκνζίσλ
ζρέζεσλ αλαδεηνύλ επθαηξίεο λα ζπκπεξηιάβνπλ ζηα
πξνγξάκκαηά ηνπο ηε ζπκκεηνρή ηνπ θνηλνύ.
41

Αμηνιόγεζε
• Η Αμηνιόγεζε είλαη κηα ζπλερήο δηαδηθαζία
παξαθνινύζεζεο θαη όηαλ έξζεη ε
θαηάιιειε ζηηγκή ηειηθήο εθηίκεζεο ησλ
ζηόρσλ πνπ έρνπλ ηεζεί ζην πξόγξακκα
δεκνζίσλ ζρέζεσλ.
• Σπλήζσο δελ ζπλίζηαηαη λα πεξηκέλνπκε
κέρξη ηελ νινθιήξσζε ηεο εθηέιεζεο ηνπ
πξνγξάκκαηνο γηα λα μεθηλήζνπκε ηελ
δηαδηθαζία αμηνιόγεζεο.
42
Αμηνινγώληαο ελεκεξσηηθνύο
ζηόρνπο
• Η κέηξεζε ησλ ζηόρσλ ελεκέξσζεο
πεξηιακβάλεη ηξεηο δηαζηάζεηο:
• Έθζεζε ζην κήλπκα.
• Καηαλόεζε ηνπ κελύκαηνο, θαη
• Σπγθξάηεζε ηνπ κελύκαηνο.

43

Αμηνινγώληαο ελεκεξσηηθνύο
ζηόρνπο
• Η έθζεζε ζην κήλπκα ππνινγίδεηαη:
• Μέζσ ησλ αξηζκώλ θπθινθνξίαο θαη ηα δεδνκέλα
κεγέζνπο ηνπ θνηλνύ πνπ είλαη δηαζέζηκα γηα ηηο εθδόζεηο
θαη ηα ξαδηνηειενπηηθά ΜΜΔ.
• Με ηα λνύκεξα παξαθνινύζεζεο ζε γεγνλόηα ή
ζπλαληήζεηο ηα νπνία απνηεινύλ δείθηε ηεο έθζεζεο ηνπ
κελύκαηνο.

44
Αμηνινγώληαο ελεκεξσηηθνύο
ζηόρνπο
• Γηα ηελ αμηνιόγεζε ηεο πξαγκαηηθήο
θαηαλόεζεο ησλ κελπκάησλ θαζώο θαη
ηεο ζπγθξάηεζήο ηνπο ζηνπο ζηόρνπο
ελεκέξσζεο ρξεζηκνπνηνύληαη
δεηγκαηνιεπηηθέο έξεπλεο.

45

Αμηνινγώληαο Σηόρνπο Σηάζεσλ

• Οη ζηόρνη ζηάζεσλ κπνξνύλ λα κεηξεζνύλ από δηάθνξα
θαζηεξσκέλα εξγαιεία έξεπλαο εξσηεκαηνινγίνπ.
• Τα πην ζπρλά πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη είλαη νη θιίκαθεο
Likert θαη Semantic Differential.
• Δίλαη ρξήζηκα γηα λα εθηηκήζνπλ λέεο ζηάζεηο πνπ έρνπλ
δηακνξθσζεί ή αλ ππάξρνπζεο ζηάζεηο έρνπλ εληζρπζεί ή
έρνπλ αιιάμεη.
• Απηέο νη κεηξήζεηο απαηηνύλ έιεγρν ηόζν πξηλ όζν θαη
κεηά ηελ έθζεζε ησλ νκάδσλ-θνηλώλ ζε θεληξηθέο ηδέεο
ή κελύκαηα ησλ πξνγξακκάησλ γηα λα θαζνξηζηεί ν
βαζκόο επηξξνήο ηνπ πξνγξάκκαηνο δεκνζίσλ ζρέζεσλ
πάλσ ζηηο ζηάζεηο.

46
Κιίκαθα Αμηνιόγεζεο
Semantic Differential

47

Αμηνινγώληαο Σηάζεηο
Σπκπεξηθνξάο
Όπσο ε κέηξεζε ζηάζεο, έηζη θαη ε εθηίκεζε ηεο ζπκπεξηθνξάο ηνπ
θνηλνύ απαηηεί έιεγρν πξηλ θαη κεηά ηελ έθζεζε ζην πξόγξακκα.
• Οη ζηόρνη ζπκπεξηθνξάο κπνξνύλ λα κεηξεζνύλ κε δύν ηξόπνπο:
• Με θιεηζηέο πνιιαπιώλ επηινγώλ εξσηήζεηο ή ιίζηεο γηα
ηζεθάξηζκα ζρεδηαζκέλεο γηα λα θαζνξίζνπλ ηελ ζπκπεξηθνξά ηνπ
θνηλνύ.
• Με απιή παξαθνινύζεζε ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ νκάδσλ θνηλώλ
ζηόρσλ. Σε κεξηθέο πεξηπηώζεηο απηή κπνξεί λα κεηξεζεί, όπσο ζε
παξαθνινύζεζε εηδηθώλ γεγνλόησλ, αξηζκνύ ηειεθσλεκάησλ πνπ
απαληήζεθαλ, «επηζθέςεηο» ζε ηζηνζειίδεο, ή κελύκαηα
ειεθηξνληθνύ ηαρπδξνκείνπ πνπ ζηάιζεθαλ.
• Οη κέζνδνη κε πνζνηηθήο έξεπλαο κπνξνύλ λα παξέρνπλ ρξήζηκεο
πιεξνθνξίεο ηόζν ξσηώληαο ην θνηλό γηα ηελ ζπκπεξηθνξά ηνπο
όζν θαη παξαθνινπζώληαο απηή ηε ζπκπεξηθνξά.

48
Αμηνινγώληαο Σηόρνπο
Απνηειεζκάησλ
• Μαδί κε ηε κέηξεζε ησλ ζηόρσλ επίδξαζεο ν επαγγεικαηίαο
δεκνζίσλ ζρέζεσλ ζα πξέπεη λα είλαη απαζρνιεκέλνο κε ηελ
εθηίκεζε ηεο απνηειεζκαηηθόηεηαο ησλ ζηόρσλ απνηειέζκαηνο,
πνπ πεξηιακβάλνπλ ηελ θαηαλνκή ησλ ειεγρόκελσλ θαη κε
ειεγρόκελσλ ΜΜΔ.
• Σην πιαίζην ησλ ζηόρσλ απνηειέζκαηνο, νη επαγγεικαηίεο δεκνζίσλ
ζρέζεσλ πεηπραίλνπλ ηνπο ζηόρνπο ηνπο κε ηε δηαλνκή θαηάιιεισλ
πνζνηήησλ δεκνζηόηεηαο ζύκθσλα κε ηα αξρηθά ηνπο ζρέδηα.
• Αλ θαη απηνί είλαη εύθνια επηηεύμηκνη ζηόρνη πξέπεη λα ηνληζηεί πσο
δελ έρνπλ θακία επίπησζε ζηνλ πξσηαξρηθό ζηόρν ηνπ
πξνγξάκκαηνο δεκνζίσλ ζρέζεσλ- ηελ επίδξαζε ηνπ θνηλνύ.

49

Αμηνιόγεζε ησλ ζηόρσλ

• Η Αμηνιόγεζε ησλ δύν γεληθώλ εηδώλ ζηόρσλ ηνπ
πξνγξάκκαηνο δξάζεο θαη απνηειέζκαηνο –ζπληζηά κηα
ζπλερή πηπρή απηνύ ηνπ κνληέινπ δηαδηθαζίαο ησλ
δεκνζίσλ ζρέζεσλ.
• Η δηαδηθαζία δελ ζα έρεη νινθιεξσζεί όηαλ
αμηνινγεζνύλ νη ζηόρνη ηνπ πξνγξάκκαηνο.
• Απηά ηα δεδνκέλα αμηνιόγεζεο αλαθπθιώλνληαη σο
κέξνο κηαο ζπλερνύο δηαδηθαζίαο.
• Δίλαη ρξήζηκα γηα ηελ πξνζαξκνγή ησλ ζρέζεσλ πνπ
ππάξρνπλ κε ηα δηάθνξα θνηλά, θαη κπνξνύλ λα
βνεζήζνπλ όηαλ ζρεδηάδεηαη ην επόκελν βξαρππξόζεζκν
πξόγξακκα δεκνζίσλ ζρέζεσλ ηνπ πειάηε κε παξόκνηα
θνηλά.

50
 ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η ΢ΤΓΚΡΟΤ΢ΕΩΝ KAI ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

… ειρήνη δεν είναι η απουςία ςφγκρουςησ αλλά

η παρουςία δημιουργικών εναλλακτικών ωσ
απάντηςη ςτη ςφγκρουςη – εναλλακτικζσ ςε
παθητικζσ ή ενεργητικζσ αντιδράςεισ,
εναλλακτικζσ ςτη βία.
-Dorothy Thompson

... είναι ςημαντικό να θυμόμαςτε ότι η

ςφγκρουςη είναι φυςικό και αναμενόμενο μζροσ
μιασ ςυνεργαςίασ.
-Deborah B. Gardner
 ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η

Η ςφγκρουςθ ορίηεται γενικά ωσ εςωτερικι ι εξωτερικι

αςυμφωνία θ οποία προκφπτει από διαφορζσ ςτισ ιδζεσ,
τισ αξίεσ ι τα ςυναιςκιματα ανάμεςα ςε δφο ι
περιςςότερουσ ανκρϊπουσ.

Εφόςον οι διοικοφντεσ αναπτφςςουν διαπροςωπικζσ

ςχζςεισ με άτομα που ζχουν ποικίλεσ και διαφορετικζσ
αξίεσ, πιςτεφω, παρελκόν και ςτόχουσ, θ ςφγκρουςθ
είναι αναμενόμενο αποτζλεςμα.

Σφγκρουςθ δθμιουργείται επίςθσ όταν υπάρχουν διαφορζσ

ςε οικονομικζσ και επαγγελματικζσ αξίεσ, κακϊσ και όταν
υπάρχει ανταγωνιςμόσ ανάμεςα ςε επαγγελματίεσ.

Λιγοςτοί πόροι, μεταρρυκμίςεισ και όχι ςαφϊσ

προςδιοριςμζνοι ρόλοι μεταξφ των διαφόρων
επαγγελματιϊν αποτελοφν επίςθσ πθγζσ ςυχνισ ςφγκρουςθσ
ςτουσ οργανιςμοφσ.

Η ςφγκρουςθ δεν χαρακτθρίηεται ωσ καλι ι κακι και

μπορεί να προκαλζςει ανάπτυξθ ι καταςτροφι ανάλογα με
τον τρόπο διαχείριςισ τθσ.
 Ηγετικοί Ρόλοι και Διοικθτικζσ Λειτουργίεσ που
΢χετίηονται με τθν Επίλυςθ τθσ ΢φγκρουςθσ

Ηγετικοί Ρόλοι

•Ο θγζτθσ ζχει αυτογνωςία και εργάηεται ςυνειδθτά για

τθν επίλυςθ τθσ διαπροςωπικισ ςφγκρουςθσ.
•Εξετάηει τθ ςφγκρουςθ μόλισ τθν αντιλθφκεί και πριν
αυτι καταςτεί αιςκθτι ι εμφανισ.
•Αναηθτεί μια επωφελι λφςθ ςτθ ςφγκρουςθ, όπου
αυτό είναι εφικτό.
•Ελαττϊνει τισ διαφορζσ αντίλθψθσ που υπάρχουν
ανάμεςα ςτα αντιτικζμενα μζρθ και διευρφνει τθν
κατανόθςθ των μερϊν ςε ςχζςθ με τα προβλιματα.

•Βοθκά τουσ υφιςταμζνουσ ςτθν εξεφρεςθ

εναλλακτικϊν λφςεων ςτθ ςφγκρουςθ.
•Αναγνωρίηει και αποδζχεται τισ ατομικζσ
διαφορζσ του προςωπικοφ.
•Χρθςιμοποιεί δεξιότθτεσ ενεργθτικισ
επικοινωνίασ προκειμζνου να αυξιςει τθν
ικανότθτά του να πείκει και να ενκαρρφνει τθν
ανοικτι επικοινωνία.
•Γίνεται πρότυπο όςον αφορά ςτθν ζντιμθ και
ςυναδελφικι ςτάςθ του κατά τθ διαδικαςία
διαχείριςθσ των ςυγκροφςεων.
 Ηγετικοί Ρόλοι και Διοικθτικζσ Λειτουργίεσ που
΢χετίηονται με τθν Επίλυςθ τθσ ΢φγκρουςθσ

Διοικθτικζσ Λειτουργίεσ

•Ο προϊςτάμενοσ δθμιουργεί ζνα εργαςιακό περιβάλλον που

ελαχιςτοποιεί τισ ςυνκικεσ ςφγκρουςθσ.
•Χρθςιμοποιεί κατάλλθλα τθ νόμιμθ εξουςία του ςε περιπτϊςεισ
που απαιτείται λιψθ άμεςων ι μθ δθμοφιλϊν αποφάςεων.
•Σε περιπτϊςεισ που αυτό ενδείκνυται, διευκολφνει τθν επίλυςθ
μιασ ςφγκρουςθσ με τθ ςυμμετοχι των εργαηόμενων.
•Αποδζχεται τθν αμοιβαία ευκφνθ ςτθν επίτευξθ
προκακοριςμζνων ςτόχων των προϊςταμζνων.
•Μεριμνά για τθν εξεφρεςθ των απαραίτθτων πόρων για τθ
μονάδα μζςω αποτελεςματικϊν ςτρατθγικϊν διαπραγμάτευςθσ.

•Συμβιβάηεται όςον αφορά ςτισ ανάγκεσ τθσ μονάδασ, μόνον

όταν θ ανάγκθ δεν είναι ηωτικισ ςθμαςίασ για τθ
λειτουργικότθτα τθσ μονάδασ και όταν θ ανϊτερθ διοίκθςθ
κυςιάηει κάτι αντίςτοιχθσ αξίασ.
•Είναι επαρκϊσ προετοιμαςμζνοσ για διαπραγμάτευςθ
ςχετικά με τουσ πόρουσ τθσ μονάδασ, ςτθν οποία
ςυμπεριλαμβάνονται ο εκ των προτζρων προςδιοριςμόσ του
κατϊτερου ορίου και των πικανϊν ανταλλαγμάτων.
•Παρακολουκεί και ςυμμετζχει ςε ολόκλθρθ τθ διαδικαςία
διαπραγμάτευςθσ.
•Αναηθτεί εναλλακτικζσ λφςεισ, όταν οι ςυγκροφςεισ δεν
μποροφν να επιλυκοφν με τθ χριςθ των παραδοςιακϊν
ςτρατθγικϊν διαχείριςθσ ςφγκρουςθσ.
 ΘΕΩΡΗΣΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΗ΢ ΔΙΑΔΙΚΑ΢ΙΑ΢ ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η΢ ΣΩΝ
΢ΤΓΚΡΟΤ΢ΕΩΝ
΢τισ αρχζσ του 20 αιώνα θ ςφγκρουςθ εκεωρείτο ζνδειξθ κακισ
οφ

διοίκθςθσ των οργανιςμϊν, κρινόταν καταςτροφικι και ζπρεπε να

αποφεφγεται με κάκε τρόπο. Όταν εκδθλωνόταν μια ςφγκρουςθ,
ζπρεπε να αγνοθκεί, να διαψευςκεί ι να αντιμετωπιςκεί άμεςα και
ςκλθρά.
΢τα μζςα του 20οφ αιώνα θ αντίλθψθ διαφοροποιικθκε κακϊσ
αναγνωρίςτθκε ότι θ ικανοποίθςθ και οι αντιδράςεισ των
εργαηομζνων ιταν ςθμαντικζσ και υπό αυτι τθν ζννοια θ ςφγκρουςθ
κεωρικθκε φυςιολογικι και αναμενόμενθ. Δόκθκε ζμφαςθ ςτθν
εκπαίδευςθ των διοικθτικϊν ςτελεχϊν ςε κζματα διαχείριςθσ -και όχι
αποφυγισ- τθσ ςφγκρουςθσ.
Οι κεωρθτικοί τθσ διοίκθςθσ ςτθ δεκαετία του 1970, αναγνϊριςαν ότι
θ ςφγκρουςθ ιταν μια αναγκαιότθτα και ενκάρρυναν ενεργά τουσ
οργανιςμοφσ να προωκοφν τθ ςφγκρουςθ ωσ μζςο ανάπτυξθσ τθσ
παραγωγικότθτασ. Από αυτό μπορεί να εξαχκεί το ςυμπζραςμα, ότι
κάποιοσ βακμόσ ςφγκρουςθσ είναι επικυμθτόσ, αν και είναι δφςκολο
να εκτιμθκεί με ακρίβεια αυτόσ ο βακμόσ.

ΕΙΔΗ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢
Υπάρχουν τρία κφρια είδθ ςφγκρουςθσ: θ ομαδικι, θ εςωτερικι και
θ διαπροςωπικι
Η ομαδική ςφγκρουςη λαμβάνει χϊρα ανάμεςα ςε δφο ι
περιςςότερεσ ομάδεσ, τμιματα ι οργανιςμοφσ. Ζνα παράδειγμα
ομαδικισ ςφγκρουςθσ κα μποροφςε να υπάρξει ανάμεςα ςε δφο
πολιτικζσ παρατάξεισ με πολφ διαφορετικζσ ι αντικρουόμενεσ
πεποικιςεισ.
Η εςωτερική ςφγκρουςη ςυμβαίνει μζςα ςτο ίδιο το άτομο.
Αφορά ςε μια εςωτερικι πάλθ για τθν αποςαφινιςθ
αντικρουόμενων αξιϊν ι επικυμιϊν. Για τουσ προϊςταμζνουσ, θ
εςωτερικι ςφγκρουςθ μπορεί να είναι αποτζλεςμα των
πολλαπλϊν τομζων ευκφνθσ που ςχετίηονται με το διοικθτικό
ρόλο.
Η διαπροςωπική ςφγκρουςη, γνωςτι και ωσ «οριηόντια βία» ι
«εκφοβιςμόσ» ςυμβαίνει ανάμεςα ςε δφο ι περιςςότερουσ
ανκρϊπουσ με διαφορετικζσ αξίεσ, ςτόχουσ και πεποικιςεισ
(Hockley, 2006).
 ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η

Αν και υπιρξε κάποια δυςκολία ςτθ δθμιουργία ενόσ

ευρζωσ αποδεκτοφ οριςμοφ τθσ «βίας στον εργασιακό
χώρο», θ Hockley (2006) ιςχυρίηεται ότι, πζραν τθσ
ςωματικισ βίασ, ο όροσ περιγράφει τισ ποικίλεσ
αντικοινωνικζσ ςυμπεριφορζσ και επειςόδια που κάνουν
το άτομο να πιςτζψει ότι ζχει ηθμιωκεί. Ο όροσ
περιλαμβάνει (χωρίσ να περιορίηεται ςε αυτζσ)
ςυμπεριφορζσ όπωσ μερολθπτικι αντιμετϊπιςθ, λεκτικι
κακοποίθςθ, αποςτολι υβριςτικισ αλλθλογραφίασ,
εκφοβιςμό και υπονόμευςθ των εργαηομζνων ϊςτε να
αποτφχουν. Επίςθσ περιλαμβάνει οικονομικζσ
επιπτϊςεισ, όπωσ ςτζρθςθ των εργαηομζνων από
ευκαιρίεσ για προαγωγι και οικονομικι ανζλιξθ.

Η ΔΙΑΔΙΚΑ΢ΙΑ ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

Προτοφ οι προϊςτάμενοι μπορζςουν ι προςπακιςουν
να επζμβουν ςε μια ςφγκρουςθ, πρζπει να είναι ικανοί
να προςδιορίηουν με ακρίβεια τα πζντε ςτάδια αυτισ.

Το πρϊτο ςτάδιο ςτθν πορεία τθσ ςφγκρουςθσ, θ

λανθάνουςα ςφγκρουςη, υποδθλϊνει τθν φπαρξθ
προγενζςτερων καταςτάςεων, όπωσ είναι θ ζλλειψθ
προςωπικοφ και θ γριγορθ ειςαγωγι αλλαγϊν. Σε αυτό
το ςτάδιο, οι ςυνκικεσ είναι ϊριμεσ για ςφγκρουςθ,
αλλά θ ςφγκρουςθ δεν ζχει εκδθλωκεί ακόμθ και
ενδζχεται να μθν εκδθλωκεί ποτζ. Επομζνωσ, τζτοια
ενδεχόμενα πρζπει να μελετϊνται ςοβαρά, οφτωσ ϊςτε
οι παρεμβάςεισ να λαμβάνουν χϊρα πριν τθν
κλιμάκωςθ των ςυγκροφςεων.
 Η ΔΙΑΔΙΚΑ΢ΙΑ ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

Εάν θ ςφγκρουςθ εξελίςςεται, ενδζχεται να

οδθγθκεί ςτο δεφτερο ςτάδιο: τθν αντιληπτή
ςφγκρουςη. Η αντιλθπτι ι ουςιαςτικι ςφγκρουςθ
ζχει διανοθτικό χαρακτιρα και ςυχνά περιλαμβάνει
ηθτιματα και ρόλουσ. Γίνεται αντιλθπτι από το
άτομο μζςω μιασ λογικισ ςυλλογιςτικισ και με
αντικειμενικότθτα κακϊσ αυτι εξελίςςεται.
Κάποιεσ φορζσ, θ ςφγκρουςθ μπορεί να επιλυκεί
ςε αυτό το ςτάδιο, πριν εξωτερικευκεί ι καταςτεί
αιςκθτι.

Η ΔΙΑΔΙΚΑ΢ΙΑ ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

Το τρίτο ςτάδιο, θ αιςθητή ςφγκρουςη, ςυμβαίνει όταν

θ ςφγκρουςθ αποκτά ςυναιςκθματικό χαρακτιρα. Τα
ςυναιςκιματα αυτά περιλαμβάνουν εχκρότθτα, φόβο,
δυςπιςτία και κυμό. Αναφζρεται, επίςθσ, και ωσ
ςυναιςθηματική ςφγκρουςη. Είναι πικανό να γίνει
αντιλθπτι αλλά όχι αιςκθτι (πχ κανζνα ςυναίςκθμα δεν
ςυνδζεται με τθ ςφγκρουςθ και το άτομο τθ κεωρεί
μόνο ωσ πρόβλθμα προσ επίλυςθ). Επίςθσ, ζνα άτομο
μπορεί να αιςκανκεί τθ ςφγκρουςθ αλλά να μθν
αντιλθφκεί το πρόβλθμα (πχ δεν μπορεί να
προςδιορίςει τθν αιτία τθσ αιςκθτισ ςφγκρουςθσ).
 Η ΔΙΑΔΙΚΑ΢ΙΑ ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢
Στο τζταρτο ςτάδιο, τθν ζκδηλη ςφγκρουςη, γνωςτι και ωσ
απροκάλυπτη ςφγκρουςη, το άτομο αναλαμβάνει δράςθ. Η δράςθ
μπορεί να ςυνίςταται ςε αποχϊρθςθ, ανταγωνιςμό, διάλογο ι
εξεφρεςθ λφςθσ. Τα άτομα δεν αιςκάνονται άνετα με τθ ςφγκρουςθ ι
είναι διςτακτικά ςτθν αντιμετϊπιςθ αυτισ, για πολλοφσ λόγουσ. Οι
λόγοι αυτοί περιλαμβάνουν το φόβο αντιποίνων, το φόβο
γελοιοποίθςθσ, το φόβο αποξζνωςθσ από τουσ άλλουσ, τθν αίςκθςθ
ότι δεν ζχουν δικαίωμα να μιλιςουν, κακϊσ και παλαιότερεσ
αρνθτικζσ εμπειρίεσ από περιπτϊςεισ ςυγκροφςεων. Πράγματι, τα
άτομα μακαίνουν ςυχνά τρόπουσ αντιμετϊπιςθσ των ζκδθλων
ςυγκροφςεων νωρίσ ςτθ ηωι, και το οικογενειακό υπόβακρο και οι
εμπειρίεσ ςυχνά επθρεάηουν άμεςα τον τρόπο αντιμετϊπιςθσ των
ςυγκροφςεων ςτθν ενιλικθ ηωι.

Το φφλο ενδζχεται, επίςθσ, να παίηει ρόλο ςτον τρόπο με

τον οποίο αντιδροφμε ςτθ ςφγκρουςθ (Gardner, 2005).
Παραδοςιακά, οι άνδρεσ ζχουν εκπαιδευκεί κοινωνικά
να αντιδροφν πιο επικετικά ςε μια ςφγκρουςθ, ενϊ οι
γυναίκεσ είναι πιο ικανζσ ςτθν προςπάκεια αποφυγισ ι
κατευναςμοφ των ςυγκροφςεων. Η ιςχφσ παίηει και αυτι
ρόλο ςτθν επίλυςθ τθσ ςφγκρουςθσ. Ο Gardner
υποςτθρίηει, ότι ςυχνά θ επίλυςθ τθσ ςφγκρουςθσ
επικεντρϊνεται ςτθν ιδζα τθσ κυριαρχίασ του ενόσ με
νίκθ τθσ μιασ πλευράσ επί τθσ άλλθσ. Η πνευματικι
καλλιζργεια παίηει επίςθσ ρόλο ςτο πϊσ
αντιμετωπίηουμε μια ςφγκρουςθ.
 Η ΔΙΑΔΙΚΑ΢ΙΑ ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

Το τελικό ςτάδιο ςτθν πορεία τθσ ςφγκρουςθσ είναι οι

ςυνζπειεσ τησ ςφγκρουςησ. Υπάρχουν πάντα
επακόλουκα ςε μια ςφγκρουςθ – κετικά ι αρνθτικά.
Εάν θ ςφγκρουςθ ζχει διευκετθκεί ςωςτά, τα άτομα
που εμπλζκονται ςε αυτιν κα κεωριςουν ότι ζτυχαν
δίκαιθσ αντιμετϊπιςθσ. Εάν θ ςφγκρουςθ
αντιμετωπιςκεί ανεπαρκϊσ, τα κζματα που τθν
προκάλεςαν παραμζνουν άλυτα και ενδζχεται να
επανεμφανιςκοφν αργότερα για να προκαλζςουν
μεγαλφτερθ ςφγκρουςθ.

ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

Ο βζλτιςτοσ ςτόχοσ κατά τθ διευκζτθςθ τθσ ςφγκρουςθσ

είναι θ εξεφρεςθ μιασ λφςθσ ωφζλιμθσ για όλουσ τουσ
εμπλεκόμενουσ. Η ζκβαςθ αυτι δεν είναι πικανι ςε όλεσ
τισ περιπτϊςεισ και ςυχνά ςτόχοσ του προϊςταμζνου
είναι να διαχειριςτεί τθ ςφγκρουςθ με τρόπο ο οποίοσ
ελαχιςτοποιεί τισ διαφορζσ αντιλιψεων, οι οποίεσ
υφίςτανται μεταξφ των μερϊν που ςυμμετζχουν. Ζνασ
θγζτθσ αναγνωρίηει ποια ςτρατθγικι διαχείριςθσ ι
επίλυςθσ τθσ ςφγκρουςθσ είναι θ καταλλθλότερθ για
κάκε περίπτωςθ.
 ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

΢υχνζσ ΢τρατθγικζσ Επίλυςθσ των ΢υγκροφςεων

•Συμβιβαςμόσ
•Ανταγωνιςμόσ
•Υποχϊρθςθ/Προςαρμογι
•Εξομάλυνςθ
•Αποφυγι
•Συνεργαςία

Ο βζλτιςτοσ ςτόχοσ είναι θ επίλυςθ τθσ ςφγκρουςθσ

με μια λφςθ που ωφελεί όλουσ τουσ εμπλεκόμενουσ.

ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

΢υμβιβαςμόσ
Στο συμβιβασμό και τα δφο ςυγκρουόμενα μζρθ
παραιτοφνται από κάτι που επικυμοφν. Αν και
κάποιοι βλζπουν το ςυμβιβαςμό ωσ τθν βζλτιςτθ
ςτρατθγικι διευκζτθςθσ τθσ ςφγκρουςθσ, θ τεχνικι
του ςυμβιβαςμοφ μπορεί να καταλιξει ςε μια
αίςκθςθ απϊλειασ, διότι μία από τισ δφο ι και οι δφο
πλευρζσ κεωροφν ότι ζχουν παραιτθκεί από
περιςςότερα πράγματα ςε ςχζςθ με τουσ άλλουσ και
πιςτεφουν ότι ζχουν τισ μεγαλφτερεσ απϊλειεσ. Για να
μθν καταλιξει ο ςυμβιβαςμόσ ςε απϊλειεσ, πρζπει
και τα δφο μζρθ να είναι πρόκυμα να χάςουν κάτι
ίςθσ αξίασ.
 ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

Ανταγωνιςμόσ
Η προςζγγιςθ του ανταγωνισμοφ χρθςιμοποιείται όταν θ μία
πλευρά επιδιϊκει αυτό που επικυμεί εισ βάροσ των άλλων.
Κακϊσ μόνο θ μία πλευρά κερδίηει, θ κάκε πλευρά επικυμεί να
κερδίςει τουσ άλλουσ με κάκε κόςτοσ. Οι ςτρατθγικζσ επίλυςθσ
τθσ ςφγκρουςθσ με κζρδοσ-απϊλεια αφινουν τθ χαμζνθ πλευρά
εξοργιςμζνθ, απογοθτευμζνθ και αποφαςιςμζνθ να πάρει
εκδίκθςθ ςτο μζλλον.
Οι διοικοφντεσ μπορεί να χρθςιμοποιιςουν τον ανταγωνιςμό
όταν απαιτείται μια γριγορθ ι μθ δθμοφιλισ απόφαςθ. Η χριςθ
του είναι επίςθσ κατάλλθλθ, όταν το ζνα μζροσ ζχει
περιςςότερεσ πλθροφορίεσ ι γνϊςεισ για μια κατάςταςθ από το
άλλο.

ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

Τποχώρθςθ/προςαρμογι
Η υποχώρηςη είναι το αντίκετο του ανταγωνιςμοφ.
Στθν προςζγγιςθ τθσ υποχϊρθςθσ, το ζνα μζροσ
κυςιάηει τα πιςτεφω του και επιτρζπει ςτο άλλο μζροσ
να κερδίςει. Η προςαρμογή είναι άλλοσ ζνασ όροσ που
μπορεί να χρθςιμοποιθκεί για τθ ςυγκεκριμζνθ
ςτρατθγικι. Το άτομο που υποχωρεί ι προςαρμόηεται,
ςυχνά ςυλλζγει πλθροφορίεσ από το άλλο μζροσ, που
μποροφν να χρθςιμοποιθκοφν ςε μεταγενζςτερθ
περίοδο. Η υποχϊρθςθ είναι κατάλλθλθ ςτρατθγικι
εάν το ηιτθμα, που προκαλεί τθ ςφγκρουςθ, δεν ζχει
υψθλι αξία για το άτομο που προςαρμόηεται.
 ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

Εξομάλυνςθ

Η εξομάλυνςη χρθςιμοποιείται για τθ διαχείριςθ μιασ κατάςταςθσ

ςφγκρουςθσ. Κάποιο άτομο «μαλακϊνει» τουσ άλλουσ που
εμπλζκονται ςτθ ςφγκρουςθ ςε μια προςπάκεια μείωςθσ του
ςυναιςκθματικοφ ςτοιχείου αυτισ. Οι διοικοφντεσ χρθςιμοποιοφν
ςυχνά τθν εξομάλυνςθ για να κάνουν κάποιον να προςαρμοςκεί ι
να ςυνεργαςκεί με τθν άλλθ πλευρά. Η εξομάλυνςθ επιτυγχάνει,
όταν θ μία πλευρά που εμπλζκεται ςτθ ςφγκρουςθ προςπακεί να
κολακεφςει τθν άλλθ ι να εςτιάςει ςτθ ςφμπτωςθ απόψεων και
όχι ςτισ διαφωνίεσ. Αν και μπορεί να είναι κατάλλθλθ για μικρζσ
διαφωνίεσ, θ εξομάλυνςθ ςπάνια καταλιγει ςε επίλυςθ τθσ
πραγματικισ ςφγκρουςθσ.

ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

Αποφυγι
Στθν προςζγγιςθ τθσ αποφυγήσ, τα εμπλεκόμενα μζρθ ζχουν
επίγνωςθ τθσ ςφγκρουςθσ, αλλά επιλζγουν να μθν τθν
αναγνωρίςουν ι να μθν προςπακιςουν να τθν επιλφςουν. Η
αποφυγι μπορεί να ενδείκνυται ςε περιπτϊςεισ αςιμαντων
διαφωνιϊν, όταν το κόςτοσ τθσ αντιμετϊπιςθσ τθσ ςφγκρουςθσ
είναι μεγαλφτερο από τα οφζλθ τθσ επίλυςισ τθσ, όταν το
πρόβλθμα κα ζπρεπε να λυκεί από άλλουσ, όταν θ μία πλευρά
είναι πιο δυνατι από τθν άλλθ ι όταν το πρόβλθμα μπορεί να
λυκεί μόνο του. Το μεγαλφτερο πρόβλθμα ςτθν επιλογι τθσ
αποφυγισ είναι ότι θ ςφγκρουςθ παραμζνει και ςυχνά
επανεμφανίηεται πιο ζντονθ αργότερα.
 ΔΙΑΧΕΙΡΙ΢Η ΣΗ΢ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢Η΢

΢υνεργαςία
Η συνεργασία είναι ζνα δυναμικό και ςυνεργατικό μζςο
επίλυςθσ τθσ ςφγκρουςθσ, που καταλιγει ςε επικερδι
λφςθ για όλουσ. Στθ ςυνεργαςία, όλεσ οι πλευρζσ
παραμερίηουν τουσ αρχικοφσ τουσ ςτόχουσ και
ςυνεργάηονται προκειμζνου να εδραιϊςουν ζναν
ανώτερο ι ζναν κφριο κοινό ςτόχο. Κάνοντασ αυτό,
όλεσ οι πλευρζσ αποδζχονται τθν αμοιβαία ευκφνθ για
τθν επίτευξθ του ανϊτερου ςτόχου. Μολονότι είναι
πολφ δφςκολο για τουσ ανκρϊπουσ να παραμερίςουν
πραγματικά τουσ αρχικοφσ τουσ ςτόχουσ, θ ςυνεργαςία
δεν μπορεί να επιτευχκεί εάν δεν το πράξουν.

΢υνικεισ Αιτίεσ ΢φγκρουςθσ ςτουσ

Οργανιςμοφσ

•Ελλιπισ επικοινωνία
•Μθ ςαφισ δομι του οργανιςμοφ
•Ατομικι ςυμπεριφορά (ανακολουκίεσ ι διαφωνίεσ
εξαιτίασ διαφορϊν ςε χαρακτιρεσ ι ςυμπεριφορζσ)
•Αςαφείσ προςδοκίεσ
•Ατομικζσ ι ομαδικζσ ςυγκροφςεισ ςυμφερόντων
•Αλλαγζσ ςτον τρόπο λειτουργίασ ενόσ τμιματοσ ι
προςωπικοφ
•Διαφορζσ φφλου, πνευματικισ καλλιζργειασ ι θλικίασ
 ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΣΕΤ΢Η
Πριν, Κατά τθ Διάρκεια, και Μετά τθ Διαπραγμάτευςθ
Πριν
•Προετοιμαςκείτε νοερά ζχοντασ μελετιςει το κζμα.
•Προςδιορίςτε από ποφ κα ξεκινιςετε, τα ανταλλάγματα και το τελευταίο όριο
υποχϊρθςθσ.
•Αναηθτιςτε τισ κρυφζσ προκζςεισ, τόςο τισ δικζσ ςασ όςο και των μερϊν με τα
οποία διαπραγματεφεςτε.

Κατά τθ Διάρκεια
•Διατθριςτε τθν αυτοκυριαρχία ςασ.
•Γίνετε πρότυπα με τισ καλζσ διαπραγματευτικζσ ςασ ικανότθτεσ (καλοί
ομιλθτζσ και ακροατζσ), με το δυναμιςμό και τθν ευελιξία ςασ.
•Αποφφγετε τθ χριςθ καταςτροφικϊν διαπραγματευτικϊν ςτρατθγικϊν, αλλά
προετοιμαςκείτε να τισ αντιμετωπίςετε αν χρθςιμοποιθκοφν εναντίον ςασ.

Μετά
•Επαναδιατυπϊςτε όςα ζχουν ςυμφωνθκεί, τόςο προφορικά όςο και γραπτά.
•Ευχαριςτείςτε όλουσ τουσ ςυμμετζχοντεσ και αναγνωρίςτε τθ ςυνειςφορά
τουσ ςτθν επιτυχθμζνθ διαπραγμάτευςθ.

ΕΝΑΛΛΑΚΣΙΚΗ ΕΠΙΛΤ΢Η ΣΗ΢ ΔΙΑΦΩΝΙΑ΢

Τα είδθ τθσ εναλλακτικισ επίλυςθσ διαφωνίασ περιλαμβάνουν
διαμεςολάβθςθ, εξεφρεςθ ςτοιχείων, διαιτθςία και χριςθ
επιτρόπων (Epstein, 2003).

Η διαμεςολάβηςη, θ οποία επιτυγχάνεται με τθν παρζμβαςθ

ενόσ ουδζτερου τρίτου μζρουσ, είναι μια εμπιςτευτικι, νομικά μθ
δεςμευτικι διαδικαςία ςχεδιαςμζνθ να φζρει κοντά τα
αντικρουόμενα μζρθ, ϊςτε να επινοιςουν μια λφςθ για τθ
ςφγκρουςθ. Ωσ ουδζτεροσ, ο διαμεςολαβθτισ δεν παίρνει το μζροσ
κανενόσ και δεν ζχει ζννομο ςυμφζρον για το αποτζλεςμα (Epstein,
2003). Επομζνωσ, ο ρόλοσ του είναι να κάνει ερωτιςεισ για να
ξεκακαρίςει τα κζματα προσ ςυηιτθςθ (εξεφρεση στοιχείων), να
ακοφει και τα δφο μζρθ, να ςυνεδριάηει με κάκε μζροσ ιδιωτικά
εφόςον χρειάηεται, να κάνει προτάςεισ για τουσ τομείσ βελτίωςθσ,
και, ενδεχομζνωσ, να ςυντάςςει διακανονιςμό που κα
υπογράφεται και από τα δφο μζρθ (Epstein, 2003).
 ΕΝΑΛΛΑΚΣΙΚΗ ΕΠΙΛΤ΢Η ΣΗ΢ ΔΙΑΦΩΝΙΑ΢

Υπάρχουν φορζσ που οι διαμεςολαβθτζσ δεν μποροφν

να βοθκιςουν τα αντικρουόμενα μζρθ να ζρκουν ςε
ςυμφωνία. Όταν αυτό ςυμβαίνει, μπορεί να
χρθςιμοποιθκεί επίςθμθ διαιτηςία. Αντίκετα με τθ
διαμεςολάβθςθ, ςτθν οποία γίνεται προςπάκεια να
βοθκθκοφν τα αντικρουόμενα μζρθ να αποφαςίςουν
μόνα τουσ, θ διαιτθςία είναι μια δεςμευτικι διαδικαςία
επίλυςθσ τθσ ςφγκρουςθσ, κατά τθν οποία ζνα άτομο
ακοφει τα δεδομζνα τθσ περίπτωςθσ και λαμβάνει τθν
τελικι απόφαςθ.

Άλλθ μια επιλογι για τα άτομα που βιϊνουν

ςφγκρουςθ μπορεί να είναι θ βοικεια από
΢υνθγόρουσ. Ο ρόλοσ τουσ είναι να ερευνοφν
τα παράπονα που υποβάλλει θ μία πλευρά
κατά τθσ άλλθσ και να διαςφαλίηουν ότι τα
άτομα που εμπλζκονται ςτισ ςυγκροφςεισ
αντιλαμβάνονται τα δικαιϊματά τουσ και τθ
διαδικαςία που πρζπει να ακολουκθκεί για τθν
αναφορά και τθν επίλυςθ τθσ ςφγκρουςθσ.
 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑ΢ΙΑ

Eπικοινωνία είναι θ μετάδοςθ ι ανταλλαγι πλθροφοριϊν,

γνϊςεων, ιδεϊν, απόψεων και ςυναιςκθμάτων μεταξφ
ανκρϊπων.
΢τοιχεία τθσ επικοινωνίασ είναι θ κατανόθςθ του
μθνφματοσ από τον αποδζκτθ, κακϊσ και οι τυχόν αλλαγζσ
ςτισ απόψεισ, τα ςυναιςκιματα ι τθ ςυμπεριφορά του,
που ςυμβαίνουν ωσ αποτζλεςμα του μθνφματοσ που
ζλαβε.
H επικοινωνία είναι ςφνκετθ διαδικαςία και απαιτείται
πομπόσ και ο δζκτθσ.
Ο πομπόσ μεταδίδει ςυγκεκριμζνο μινυμα.
Ακολοφκωσ το εκφράηει μζςα από ςφμβολα (λζξεισ,
κινιςεισ, ςχιματα, χρϊματα) που κεωρεί ότι μπορεί να
γίνουν αντιλθπτά και κατανοθτά από το δζκτθ.
Η μεταβίβαςθ γίνεται από ζνα δίαυλο επικοινωνίασ
(προφορικόσ λόγοσ, γραπτό κείμενο, μζςα επικοινωνίασ).

Ο δζκτθσ λαμβάνει το μινυμα με τισ αιςκιςεισ του (ακοι,

όραςθ, όςφρθςθ κλπ.) και μετατρζπει τα ςφμβολα ςε
ζννοιεσ.
Μζςω των εννοιϊν αυτϊν αντιλαμβάνεται πλθροφορίεσ,
ιδζεσ, αιςκιματα κλπ., δθλαδι κατανοεί το μινυμα.
Η άμεςθ αντίδραςθ του δζκτθ προσ το μινυμα αποτελεί
τθν πλθροφόρθςθ του πομποφ για τθ λιψθ του
μθνφματοσ.
Η φπαρξθ «κορφβου», δθλαδι οποιαδιποτε παρεμβολι
που αλλοιϊνει το μινυμα ι παρεμποδίηει τθ μετάδοςθ του
εμποδίηει τθ ςχετικι διαδικαςία.
΢τθν περίπτωςθ τθσ ομάδασ, θ αποτελεςματικι
επικοινωνία ανάμεςα ςτα μζλθ τθσ είναι αναγκαία
προχπόκεςθ και επθρεάηει άμεςα τθν ικανότθτά τθσ να
κζςει και να πετφχει τουσ ςτόχουσ τθσ.

΢ιμερα, θ επικοινωνία δεν είναι αυτονόθτθ και δεδομζνθ,

αφοφ τόςο θ μαηικότθτα των ομάδων, όςο και θ ςφγχρονθ
τεχνολογία πλθροφόρθςθσ, κάνουν τουσ ανκρϊπουσ, αλλά
και τουσ οργανιςμοφσ πιο πολφπλοκουσ και κακιςτοφν το
ςυντονιςμό αναγκαίο.
Η επικοινωνία ςε μία οργανωτικι προςπάκεια διακρίνεται,
ανάλογα με τθν κατεφκυνςθ τθσ, ςε κάκετθ (δθλαδι από
τουσ ιεραρχικά υπερκείμενουσ προσ τουσ υφιςταμζνουσ
και αντίςτροφα) και οριηόντια (δθλαδι μεταξφ ιςόβακμων
μελϊν ι μεταξφ τμθμάτων).
Eπίςθσ, θ οργανωςιακι επικοινωνία είναι εςωτερικι
(μεταξφ των μελϊν τθσ κάκε επιπζδου και των μονάδων
τθσ) και εξωτερικι (από τθν οργάνωςθ προσ το περιβάλλον
τθσ και αντίςτροφα).

Η οργανωςιακι πολιτικι ςε κζματα εςωτερικισ

επικοινωνίασ κακορίηει ηθτιματα όπωσ είναι το
αντικείμενο, το εφροσ, οι φορείσ, οι δίαυλοι και τα μζςα
τθσ επικοινωνίασ.
΢θμαντικό ηιτθμα τθσ πολιτικισ εςωτερικισ επικοινωνίασ
είναι το είδοσ των πλθροφοριϊν που παρζχονται ςτο
ανκρϊπινο δυναμικό ανάλογα με το επίπεδο ευκφνθσ-
εξουςίασ που ζχει απονεμθκεί.
΢ε κάκε περίπτωςθ, είναι απαραίτθτο να
γνωςτοποιοφνται:
 οι αξίεσ, οι αρχζσ και οι ςτόχοι τθσ οργάνωςθσ.
 θ πολιτικι τθσ ςτον τομζα τθσ διοίκθςθσ των
ανκρωπίνων πόρων.
 τα επιχειρθςιακά τθσ ςχζδια (ςτο βακμό που δεν είναι
εμπιςτευτικά ι απόρρθτα)
 τα κακικοντα τθσ κζςθσ ευκφνθσ.

 οι ατομικοί ςτόχοι απόδοςθσ και ο τρόποσ με τον οποίο

μετράται θ επίτευξθ τουσ.
 οι οδθγίεσ και οι κατευκφνςεισ για τθν επίτευξθ των
ατομικϊν ςτόχων.
 θ πλθροφόρθςθ για τθν απόδοςθ και τθν πορεία
κάλυψθσ των ςτόχων.
 τα ςχζδια για αλλαγζσ ςτισ μεκόδουσ και τισ ςυνκικεσ
εργαςίασ.
 τα ςχζδια για αλλαγζσ ςτουσ όρουσ απαςχόλθςθσ.
Επιπρόςκετα, οι εργαηόμενοι πρζπει να εκφράηουν:
 προτάςεισ και ςχόλια για τουσ ςτόχουσ, τα ςχζδια και τθν
πολιτικι τθσ οργάνωςθσ.
 προβλθματιςμό και λφςεισ για αντιξοότθτεσ που
ςυναντϊνται ςτθν υλοποίθςθ των ςτόχων.
 παράπονα για κζματα που αφοροφν ςτθν εργαςία και
ςτον εργαςιακό χϊρο.

Ο γραπτόσ και ο προφορικόσ λόγοσ είναι οι δφο

βαςικότεροι τρόποι μετάδοςθσ μθνυμάτων.
Ανάμεςα ςτα πλεονεκτιματα των γραπτϊν κειμζνων είναι
ότι είναι απτά, επαλθκεφςιμα και με περιεχόμενο που
είναι δφςκολο να παρερμθνευκεί.
Επιπρόςκετα, ζχουν μεγαλφτερθ διάρκεια και μπορεί
κανείσ να επανζρχεται ς' αυτά κάκε φορά που υπάρχει
ανάγκθ.
Ακόμθ, κατά κανόνα, είναι διατυπωμζνα με μεγαλφτερθ
προςοχι.
΢τα μειονεκτιματά τουσ ςυγκαταλζγεται το ότι θ
προετοιμαςία τουσ είναι χρονοβόρα και θ διαδικαςία τθσ
επαναπλθροφόρθςθσ είναι δυςχερισ και αργι.
Η προφορικι επικοινωνία ζχει τα πλεονεκτιματα τθσ
αμεςότθτασ, τθσ ταχφτθτασ και τθσ γριγορθσ
επαναπλθροφόρθςθσ.
΢ε περιπτϊςεισ όπου το ίδιο μινυμα πρζπει να
μεταβιβαςτεί ςταδιακά ςε πολλοφσ αποδζκτεσ (π.χ. από
γενικό διευκυντι ςε υφιςτάμενουσ μζςω τθσ ιεραρχίασ)
υπάρχει ο κίνδυνοσ τθσ διαςτρζβλωςθσ ι τθσ απϊλειασ
μεγάλου μζρουσ των πλθροφοριϊν.

΢τθν προφορικι επικοινωνία, εκτόσ από το λόγο,

υπειςζρχονται και μεταδίδουν μθνφματα ο τόνοσ τθσ
φωνισ και θ γλϊςςα του ςϊματοσ – δθλαδι, θ ςτάςθ, οι
κινιςεισ, οι χειρονομίεσ και οι εκφράςεισ που ςυνοδεφουν
τθν ομιλία.

Σόςο ο τόνοσ τθσ φωνισ όςο και θ γλϊςςα του ςϊματοσ

είναι ιςχυροί - αν και ςυνικωσ μθ ςυνειδθτοί - φορείσ
μθνυμάτων και κυρίωσ ςυναιςκθμάτων και διακζςεων,
όπωσ είναι για παράδειγμα θ ςιγουριά, θ επικετικότθτα, θ
υπεροψία κ.ά.
Η επικοινωνία ςτθρίηεται ς’ οριςμζνεσ αρχζσ.
Ζτςι, ο ςτόχοσ τθσ επικοινωνίασ πρζπει να είναι ςαφισ.
Αυτό ςθμαίνει ότι το επικυμθτό αποτζλεςμα (π.χ. θ
παρακίνθςθ ενόσ εργαηόμενου, θ διευκρίνιςθ των ςτόχων
μίασ ομάδασ εργαηομζνων, θ άρςθ ενόσ παραπόνου)
πρζπει να προκακορίηεται.
Επίςθσ, θ επικοινωνία πρζπει να προγραμματίηεται και να
προετοιμάηεται. Οι ςυνκικεσ ςτισ οποίεσ πραγματοποιείται
πρζπει να επιλζγονται ι να διαμορφϊνονται με προςοχι,
ϊςτε να ευνοοφν τθν ελεφκερθ και άνετθ ανταλλαγι
απόψεων.

Σα μθνφματα πρζπει να είναι ςαφι, απλά και κατανοθτά.

Ακόμθ, πρζπει να είναι περιεκτικά και απαλλαγμζνα από
ανακρίβειεσ και δογματιςμοφσ.
Ο τρόποσ μετάδοςθσ του μθνφματοσ πρζπει να επιλεγεί
ανάλογα με το ςκοπό τθσ επικοινωνίασ.
Η κατανόθςθ των μθνυμάτων πρζπει να ελζγχεται με τθν
επαναπλθροφόρθςθ, ζτςι ϊςτε να μεταδοκοφν όλεσ οι
αναγκαίεσ πλθροφορίεσ, ιδζεσ κλπ. πριν από τθ λιξθ τθσ
επικοινωνιακισ διαδικαςίασ.
Ο αποδζκτθσ πρζπει να δείχνει τθν απαραίτθτθ προςοχι
και υπομονι και να βοθκά με τθ ςτάςθ του τον πομπό να
γίνει κατανοθτόσ.
Σόςο ο πομπόσ, όςο και ο αποδζκτθσ, πρζπει να
αντιμετωπίηουν, ο ζνασ τον άλλο με ςεβαςμό, χωρίσ χριςθ
χαρακτθριςμϊν, να αποδζχονται με ψυχραιμία τισ
ατομικζσ διαφορζσ τουσ και να μθν αμφιςβθτοφν αβάςιμα
τισ καλζσ προκζςεισ τθσ άλλθσ πλευράσ.

Αναφορικά με τθν αποτελεςματικι ακρόαςθ, καλζσ

πρακτικζσ εφαρμογισ είναι να:
 ςταματάσ να μιλάσ, όταν ο άλλοσ ομιλεί. Δεν μπορείσ
να ακοφςεισ όταν μιλάσ.
 κάνεισ τον ομιλθτι να αιςκάνεται άνετα. Βοικθςε τον
να εκφραςκεί ελεφκερα.
 δείξεισ ςτον ομιλθτι ότι κζλεισ πραγματικά να τον
ακοφςεισ. Να δείχνεισ ενδιαφζρον και να μθν αποςπάςαι
όταν ο άλλοσ μιλά.
 απομακρφνεισ τισ ενοχλιςεισ.
 βάλεισ τον εαυτό ςου ςτθ κζςθ του ομιλθτι, μόνο ζτςι
πρόκειται να καταλάβεισ τθν άποψθ του.

 ζχεισ υπομονι. Δϊςε αρκετό χρόνο ςτον ομιλθτι, μθ τον

διακόπτεισ και μθν αποχωρείσ δυςφορϊντασ.
 κάνεισ ερωτιςεισ. Αυτό ενκαρρφνει τον ομιλθτι.
 μθ δείχνεισ ψυχρόσ και απόμακροσ. Είναι ςυμπεριφορζσ
που δυςχεραίνουν τον ομιλθτι.
 μθν κάνεισ υπερβολικι χριςθ κριτικισ και
αντεπιχειρθμάτων. Κςωσ βάλεισ τον ομιλθτι ςου ςε
αμυντικι κζςθ.
Εκτόσ από πολφπλοκθ, θ διαδικαςία τθσ επικοινωνίασ είναι
και δφςκολθ.
Πζρα από τισ υποκειµενικζσ δυςχζρειεσ που
αντιμετωπίηουν οι άνκρωποι ςτθν ζκφραςι τουσ, ςτθ
µεταγραφι των νοθµάτων τουσ ςε ςφμβολα, κακϊσ και
ςτθν ανάγνωςι τουσ, υπάρχουν αρκετά εµπόδια ςτθν
αποτελεςματικι επικοινωνία.

Ζτςι, όςον αφορά το περιεχόμενο των εννοιϊν,

διαπιςτϊνεται ότι διαφορετικι είναι θ αντίλθψθ από
άνκρωπο ςε άνκρωπο, ανάλογα µε τισ εµπειρίεσ, τθ
µόρφωςθ τουσ κλπ.
Αυτό ζχει ωσ αποτζλεςµα τα µθνφµατα που µεταδίδονται
ςε µια διαδικαςία επικοινωνίασ να µθν ζχουν για τον
αποδζκτθ το ίδιο γνωςτικό ι ςυγκινθςιακό φορτίο που
ζχουν για τον ποµπό τουσ.
Όςον αφορά τουσ κϊδικεσ επικοινωνίασ, φαίνεται ότι τα
ςφµβολα που χρθςιµοποιοφνται από τουσ ανκρϊπουσ για
να µεταφζρουν µία ζννοια ι ζνα ςυναίςκθµα ποικίλλουν
ανάλογα µε τθν θλικία, το επάγγελµα, το επίπεδο
εκπαίδευςθσ και κοινωνικισ µόρφωςθσ κλπ.
Ζτςι, πολλζσ φορζσ ο κϊδικασ που χρθςιµοποιείται από
ζναν ποµπό είναι ακατάλθπτοσ ι παρεξθγιςιµοσ από τον
δζκτθ.

΢τθν περίπτωςθ τθσ προδιάκεςθσ, υπειςζρχονται και

εννοοφνται οι ςυναιςκθματικοί παράγοντεσ, δθλαδι θ
ςτάςθ του δζκτθ τόςο απζναντι ςτον ποµπό όςο και
απζναντι ςτο κζµα του µθνφµατοσ.
Οι προκαταλιψεισ, οι φόβοι, οι ευαιςκθςίεσ, θ ζλλειψθ
ενδιαφζροντοσ µποροφν να οδθγιςουν ςε επιλεκτικι
λιψθ του µθνφµατοσ ι και ςε παρερµθνεία του.
Οι άνκρωποι ζχουν για διάφορα κζµατα διαµορφωµζνεσ
αντιλιψεισ – ςτερεότυπα - που προζκυψαν από τισ
εµπειρίεσ, τισ γνϊςεισ, τισ επικυµίεσ τουσ κλπ.
Οι αντιλιψεισ αυτζσ αποτελοφν το πρίςµα υπό το οποίο
ερµθνεφεται κάκε µινυµα.

Πολλζσ φορζσ υπάρχει κακι διαµόρφωςθ του µθνφµατοσ.

Η υποκειµενικι δυςχζρεια του ποµποφ ςτθ διαµόρφωςθ
µθνυµάτων, θ βιαςφνθ και θ προχειρότθτα, όπωσ και θ
ζλλειψθ ςαφοφσ ςτόχου, είναι δυνατό να οδθγιςουν ςε
µθνφµατα που δεν είναι λογικά ςυγκροτθµζνα και
διαρκρωµζνα, είναι ακατάλθπτα, φλφαρα και ζχουν κενά ι
αντιφάςεισ.
Σζτοιου είδουσ µθνφµατα είναι αδφνατο να µεταδϊςουν
τισ ςκζψεισ του ποµποφ τουσ
΢ε οριςμζνεσ περιπτϊςεισ, οι ςυνκικεσ επικοινωνίασ δεν
είναι ιδανικζσ.
Ζτςι, θ µετάδοςθ ενόσ µθνφµατοσ είναι δυςµενισ.
Ο χρόνοσ, ο τόποσ, το γενικό κλίµα, το περιβάλλον (π.χ. θ
παρουςία άλλων ανκρϊπων), θ ςχζςθ ανάµεςα ςτον
ποµπό και ςτο δζκτθ (π.χ. ςχζςθ εξάρτθςθσ) και οι κανόνεσ
που ενδεχοµζνωσ υπάρχουν (π.χ. αυςτθρι εκιµοτυπία)
κάνουν δφςκολθ τθν αποτελεςµατικι επικοινωνία.

Ιδιαίτερα ςθµαντικι για µία οργάνωςθ είναι και θ άτυπθ

επικοινωνία.
Αυτι δεν πραγματοποιείται µε βάςθ τουσ επίςθµουσ
κανόνεσ και µζςω των προκακοριςµζνων οδϊν, αλλά είναι
το αςχεδίαςτο προϊόν των ςυναντιςεων των ανκρϊπων
ςτο χϊρο τθσ οργάνωςθσ.
Πολλζσ φορζσ γίνεται προςπάκεια περιοριςμοφ τθσ, µε το
ςκεπτικό ότι οι πλθροφορίεσ που µεταδίδονται είναι
ελλιπείσ και ανακριβείσ.
΢τθν πραγµατικότθτα, αποτελεί πθγι πολφτιµων
πλθροφοριϊν που δεν µποροφν να αποκτθκοφν
διαφορετικά, πρζπει να αξιοποιείται και ςυµπλθρϊνει τθν
τυπικι επικοινωνία.
 Ομαδικι Εργαςία

Tα χαρακτθριςτικά τθσ ομάδασ είναι:

 θ αλλθλεπίδραςθ και θ αλλθλεξάρτθςθ των μελϊν
(΢φνολο ατόμων ≠ Ομάδα ατόμων).
 θ ςυνείδθςθ των μελϊν ότι ανικουν ςτθν ομάδα.
 θ αποδοχι και θ απόδοςθ τθσ ταυτότθτασ μζλουσ τθσ
ομάδασ από τρίτουσ.
 οι κοινοί κεςμοί, αξίεσ και ςτόχοι.
 θ ικανοποίθςθ αναγκϊν μζςα από τθν ομάδα.
Η ζννοια τθσ ομάδασ αφορά ςτο ςφνολο των
ατόμων που αναπτφςςουν ςχζςεισ και
εξαρτιςεισ μεταξφ τουσ, επιδιϊκουν κοινοφσ
ςκοποφσ και αντιλαμβάνονται τουσ εαυτοφσ
τουσ ωσ μζλθ αυτισ τθσ ςυλλογικότθτασ.

Η δυναμικι των ομάδων ςυνίςταται ςτθ:

 ςυνζργεια
 αντιμετϊπιςθ τθσ πολυπλοκότθτασ
 ικανοποίθςθ προςωπικϊν αναγκϊν
 διαδικαςία ανάπτυξθσ τθσ προςωπικότθτασ των μελϊν
΢το ερϊτθμα αν είναι περιςςότερο αποδοτικι μια ομάδα από ζνα
ειδικευμζνο άτομο, θ απάντθςθ είναι ότι εξαρτάται από το είδοσ του ζργου
και τα χαρακτθριςτικά του. Ζτςι:
 όταν απαιτείται μια «ορκι» απάντθςθ θ ομάδα είναι περιςςότερο
αποτελεςματικι από ζνα «μεςαίο» άτομο αλλά λιγότερο από ζνα
εξειδικευμζνο άτομο
 ςε ζργα που ενζχουν μάκθςθ και απόκτθςθ γνϊςεων, ικανοτιτων και
δεξιοτιτων οι ομάδεσ ςυνικωσ αποδίδουν καλφτερα
 ςε κεωρθτικά ηθτιματα οι ομάδεσ ςυνικωσ απαιτοφν περιςςότερο
χρόνο αλλά δίνουν καλφτερεσ λφςεισ από τα μεμονωμζνα άτομα
 ςε ςφνκετεσ εργαςίεσ οι ομάδεσ είναι πιο αποτελεςματικζσ

Θετικά τθσ ομαδικισ εργαςίασ

 Καλφτερθ κατανόθςθ.
 Καλφτερθ επιςιμανςθ λακϊν.
 Περιςςότερθ πλθροφόρθςθ και άρα περιςςότερεσ και
καλφτερεσ εναλλακτικζσ για τθν επίλυςθ του προβλιματοσ.
 Οι εκτιμιςεισ τθσ ομάδασ ςυνικωσ περιζχουν λιγότερα λάκθ
από τισ εκτιμιςεισ μεμονωμζνων ατόμων.
 Σο φαινόμενο τθσ «ςυνζργειασ».
 Η ςυνεργαςία δθμιουργία κίνθτρο για τα μζλθ τθσ ομάδασ.
 Σα μζλθ τθσ ομάδασ μακαίνουν πιο γριγορα ςε ςφγκριςθ με
μεμονωμζνα άτομα.
 Η ςυμμετοχι ςε μια ομάδα ςυνεπάγεται μεγαλφτερθ
προςιλωςθ ςτο ςτόχο.
Αρνθτικά τθσ ομαδικισ εργαςίασ
 ΢υλλογικι ςκζψθ: Σο κοινωνικό περιβάλλον μπορεί να
αποτρζψει ι/και να καταπιζςει πρωτοβουλίεσ και
καινοτόμεσ/ καλζσ ιδζεσ.
 Τψθλό κόςτοσ ςε χρόνο και χριμα.
 Προβλιματα ςυντονιςμοφ.
 ΢υχνά κάποια μζλθ κυριαρχοφν ζναντι των άλλων.
 Οριςμζνα μζλθ μπορεί να επωφελθκοφν και να
ςτθρίηονται ςτουσ άλλουσ για τθν ολοκλιρωςθ του ζργου.
 ΢πατάλθ χρόνου ςε αναμονι, μθ ςχετικζσ ςυηθτιςεισ κλπ.
 Κάποια μζλθ μπορεί να διςτάηουν να εκφράςουν τθν
άποψι τουσ.

΢τάδια ανάπτυξθσ ομάδων

Θεωρία του Caple για τθν ανάπτυξθ (μικρϊν) ομάδων
(7-10 άτομα).
Κάκε ομάδα εξελίςςεται περνϊντασ από τα εξισ
ςτάδια:
 ΢τάδιο προςανατολιςμοφ
 ΢τάδιο αντιπαράκεςθσ
 ΢τάδιο ςφνκεςθσ
 ΢τάδιο απόδοςθσ
 ΢τάδιο τερματιςμοφ
 ΢τάδια ανάπτυξθσ ομάδων
 ΢τθ διάρκεια τθσ εξελικτικισ τθσ πορείασ μια ομάδα
μπορεί να παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάςτθμα ςε
μια φάςθ με ςυνζπεια τθ ςταςιμότθτα και τθ διακοπι
τθσ εξζλιξθσ.
 Σότε, θ λφςθ μπορεί να ζρκει είτε εκτόσ τθσ ομάδασ (πχ.
από τον ιεραρχικά υπερκείμενο) είτε από το εςωτερικό
τθσ ομάδασ με επιςτροφι τθσ ςε προθγοφμενο εξελικτικό
ςτάδιο, με κίνδυνο ανακφκλωςθ (loop).
 Γενικά, θ φπαρξθ χρονικϊν ορίων (προκεςμίεσ) βοθκά
τθν εξζλιξθ τθσ ομάδασ και τθ μετάβαςθ από κάκε ςτάδιο
ςτο επόμενο.

Παράγοντεσ που επθρεάηουν τα ςτάδια

ανάπτυξθσ μιασ ομάδασ
 Σο μζγεκοσ τθσ ομάδασ.
 Η δομι και θ ςυνοχι τθσ.
 Σα χαρακτθριςτικά των μελϊν τθσ.
 Οι κανόνεσ λειτουργίασ τθσ.
 Ο ςτόχοσ τθσ ομάδασ.
 Σο περιβάλλον τθσ.
 Οι ρόλοι των μελϊν τθσ.
 Η θγεςία τθσ.
 Εξζλιξθ τθσ ομάδασ
 Ο ςτόχοσ μιασ ομάδασ (ςαφινεια, εφικτότθτα, ςφμπνοια
μελϊν) παίηει κακοριςτικό ρόλο ςτθν εξελικτικι πορεία
τθσ.
 ΢θμαντικι επίδραςθ (κετικι και αρνθτικι) αςκεί επίςθσ
το περιβάλλον τθσ ομάδασ.

Ρόλοι/τφποι μελϊν μιασ ομάδασ

 ΢υντονιςτήσ (coordinator):
 Αποςαφθνίηει τουσ ςτόχουσ και προωκεί τθ λιψθ απόφαςθσ. Ο
ρόλοσ αυτόσ μπορεί να αναλθφκεί και από άλλο μζλοσ εκτόσ του
project leader.
 Αδυναμία: διεκπεραιωτισ κεμάτων, ζλλειψθ πρωτοτυπίασ.
 Διαμορφωτήσ
 Εναλλακτικόσ θγζτθσ τθσ ομάδασ, λειτουργεί κάτω από πίεςθ και
μπορεί να ξεπεράςει τα εμπόδια που παρουςιάηονται.
 Αδυναμία: κριτικόσ απζναντι ςτουσ άλλουσ, ςυχνά αντιπακισ.
 Καινοτόμοσ
 Φζρνει νζεσ ιδζεσ, ςυχνά λειτουργεί με ανορκόδοξουσ τρόπουσ,
μπορεί να επιλφςει τα δφςκολα προβλιματα.
 Αδυναμία: ΢υχνά αγνοεί τισ λεπτομζρειεσ και εμμζνει ςε μθ
πρακτικζσ ιδζεσ. Δυςκολίεσ επικοινωνίασ.
 .
Ρόλοι/τφποι μελϊν μιασ ομάδασ
 Εξερευνητήσ
 Εξωςτρεφισ, ενκουςιϊδθσ, αναλαμβάνει τισ ςχζςεισ τθσ ομάδασ με το
περιβάλλον και αςχολείται κυρίωσ με τθν επικοινωνία.
 Αδυναμία: αγχϊδθσ, χάνει το ενδιαφζρον μόλισ βρεκεί λφςθ ςε κάποιο
πρόβλθμα.
 Αξιολογητήσ
 Νθφάλιοσ, ςοβαρόσ, αξιολογεί ςωςτά τισ εναλλακτικζσ και κακοδθγεί
τθν ομάδα ςτισ πρακτικζσ λφςεισ.
 Αδυναμία: Άτολμοσ, πολφ κριτικόσ ςτουσ άλλουσ.
 ΢υνεργάςιμοσ
 Εργατικόσ, ιπιοσ χαρακτιρασ, δθμιουργεί ευχάριςτο κλίμα ςτθν
ομάδα, αποφεφγει τισ ςυγκροφςεισ και θρεμεί τα πνεφματα.
 Αδυναμία: αναποφάςιςτοσ, επθρεάηεται εφκολα, αποφεφγει να πάρει
κζςθ ςτισ κρίςεισ.

Ρόλοι/τφποι μελϊν μιασ ομάδασ

 Ειδικόσ
 Χαρακτθρίηεται από γνϊςθ και ιδιότθτεσ ςε εξειδικευμζνουσ τομείσ και
είναι προςθλωμζνοσ ςε ζνα ςυγκεκριμζνο αντικείμενο.
 Αδυναμία: Μονοδιάςτατοσ τρόποσ ςκζψθσ, επιμζνει ςτισ λεπτομζρειεσ
αγνοϊντασ το όλον. Μπορεί να ςυνειςφζρει μόνο ςτο πεδίο τθσ
ειδικότθτάσ του.
 Σελειοποιητήσ
 Εργατικόσ, επιμελισ, ευςυνείδθτοσ, εςτιάηει τισ λεπτομζρειεσ, αναηθτά
τθν πρόοδο και τθ βελτίωςθ.
 Αδυναμία: Ανθςυχεί υπερβολικά, προςκόλλθςθ ςτθ λεπτομζρεια,
δφςκολα διαπραγματεφεται.
 ΢υναρμολογητήσ (implementer)
 Αξιόπιςτοσ, πεικαρχθμζνοσ, ςυντθρθτικόσ, αποτελεςματικόσ. Τιοκετεί
τισ διαδικαςίεσ και τθρεί τα χρονοδιαγράμματα.
 Αδυναμία: Άκαμπτοσ ςε αλλαγζσ, αντιδρά αργά ςε νζεσ δυνατότθτεσ.
 Ρόλοι των μελϊν τθσ ομάδασ
Ζνα μζλοσ τθσ ομάδασ μπορεί να ςυνδυάηει
χαρακτθριςτικά από περιςςότερουσ από ζνα ρόλουσ.
Η γνϊςθ των χαρακτθριςτικϊν κάκε ρόλου βοθκά
ςτο να γίνεται θ ομάδα πιο παραγωγικι,
αποφεφγοντασ τθν επιλογι ικανϊν ατόμων για τουσ
ίδιουσ ρόλουσ.
Σα χαρακτθριςτικά των ρόλων διαμορφϊνουν επίςθσ
παράγοντεσ όπωσ είναι θ θλικία, οι εμπειρίεσ, οι
ικανότθτεσ κλπ. των ατόμων.

Ηγεςία ομάδασ
Ο θγζτθσ χαρακτθρίηεται από
τθν ικανότθτά του να δρα
αποτελεςματικά ςε ςχζςθ με
Ανάγκες έργοσ
τρεισ κατθγορίεσ αναγκϊν:
αυτζσ του ζργου,
Ατομικές
Ανάγκες
τθσ ομάδασ και ομάδας
ανάγκες
μελών
τισ επιμζρουσ ανάγκεσ των
μελϊν τθσ ομάδασ.
 Ηγεςία ομάδασ
΢ε ςχζςθ με τισ ανάγκεσ τθσ ομάδασ, ο θγζτθσ
φροντίηει για:
 δθμιουργία τθσ ομάδασ, ςτιριξι τθσ και
διατιρθςθ του πνεφματοσ ςυνεργαςίασ
 υιοκζτθςθ και τιρθςθ αρχϊν, αξιϊν και προτφπων
 ανάπτυξθ αποτελεςματικϊν μεκόδων εργαςίασ
 απρόςκοπτθ επικοινωνία μεταξφ των μελϊν
 εκπαίδευςθ τθσ ομάδασ
 ανάκεςθ ζργου ςτα μζλθ.

Ηγεςία ομάδασ
΢ε ςχζςθ με τισ ανάγκεσ του ζργου, ο θγζτθσ φροντίηει
για:
 τθν επίτευξθ των ςτόχων του ζργου
 τον κακοριςμό και προγραμματιςμό των
επιμζρουσ εργαςιϊν
 τθν αξιοποίθςθ πόρων
 τον καταμεριςμό αρμοδιοτιτων
 τον ζλεγχο και τθν εποπτεία τθσ προόδου του
ζργου
 τθν αποτίμθςθ τθσ προόδου του ζργου.
 Ηγεςία ομάδασ
΢ε ςχζςθ με τισ ατομικζσ ανάγκεσ κάκε μζλουσ τθσ
ομάδασ, ο θγζτθσ φροντίηει για τθν:
 ανάπτυξθ του ατόμου, ωσ μζλοσ τθσ ομάδασ
 επιβράβευςθ τθσ καλισ απόδοςθσ των μελϊν
 ιςοςτάκμιςθ των ατομικϊν αναγκϊν με τισ
ανάγκεσ τισ ομάδασ
 ικανοποίθςθ των προςωπικϊν αναγκϊν των
μελϊν.

Σφποι θγεςίασ (Goleman)

 Οραματιςτήσ (visionary)
 Κατάλλθλοσ ςε περιόδουσ αλλαγϊν, όταν χρειάηεται νζα κατεφκυνςθ.
 Δάςκαλοσ – προπονητήσ (coaching)
 Ενιςχφει τθν αποδοτικότθτα των ικανϊν εργαηομζνων.
 ΢φνδεςμοσ (affiliative)
 Ενιςχφει τουσ ςυνδετικοφσ κρίκουσ μιασ ομάδασ, ιδιαίτερα ςε
περιόδουσ πίεςθσ, εξομαλφνει ςυγκροφςεισ.
 Δημοκρατικόσ
 Αναπτφςςει ςυναίνεςθ, ενκαρρφνει τθν προςφορά των εργαηομζνων.
 Αυτόσ που δίνει το ρυθμό (pacesetter)
 ΢υχνά ζχει αρνθτικι επίπτωςθ ςτο κλίμα τθσ οργάνωςθσ, μπορεί να
επιτφχει υψθλοφσ ςτόχουσ, ςυνικωσ ςτθν προϊκθςθ των ςτόχων.
 Προςτακτικόσ (commanding)
 ΢υχνά ζχει αρνθτικι επίδραςθ, μπορεί να είναι αποτελεςματικόσ ςε
κρίςεισ, ςτθν αντιμετϊπιςθ προβλθμάτων. ΢τρατιωτικοφ τφπου θγεςία.
 Σφποι θγεςίασ
Οι θγζτεσ ςε μια ομάδα ανικουν, ςυνικωσ, ςτισ
ακόλουκεσ κατθγορίεσ:
 αυταρχικόσ
 δθμοκρατικόσ
 αποκεντρωτικόσ

Ηγεςία ομάδασ
Εκτόσ των άλλων, ο θγζτθσ τθσ ομάδασ χρειάηεται
επίςθσ να διακζτει:
 κατανόθςθ των διαφορετικϊν δυνάμεων
παρακίνθςθσ (κίνθτρα)
 ικανότθτα να εμπνζει – εμψυχϊνει και να
κακοδθγεί
 δυνατότθτα δθμιουργία κατάλλθλου κλίματοσ,
διαχείριςθσ κρίςεων και εξιςορρόπθςθσ τάςεων
και απόψεων.
 Θεωρίεσ κινιτρων (παρακίνθςθσ)
Θεωρίεσ που εξετάηουν το περιεχόμενο τθσ
παρακίνθςθσ.
 Ζμφαςθ ςτισ ανάγκεσ του ατόμου ωσ κίνθτρο.
Θεωρίεσ που εξετάηουν τθ διαδικαςία τθσ
παρακίνθςθσ.
 Ζμφαςθ ςτουσ ςτόχουσ των ατόμων.
Θεωρίεσ που εξετάηουν τθ ςυμπεριφορά ι τθν
προςωπικότθτα των ατόμων.

Ιεράρχθςθ κινιτρων
ςφμφωνα με τισ ανάγκεσ του ατόμου
Κατά το Maslow, οι άνκρωποι
παρακινοφνται από τισ
ανάγκεσ τουσ: μόλισ
ικανοποιιςουν κάποια ανάγκθ
κινοφνται προσ τθν
ικανοποίθςθ αναγκϊν που
βρίςκονται ςε ανϊτερο
επίπεδο.
 Οι ανάγκεσ αλλθλοεξαρτϊνται
και αλλθλεπικαλφπτονται.
 Διαφζρουν μεταξφ των
ατόμων.
 Σείνουν να είναι κατά ζνα
βακμό ικανοποιθμζνεσ κάκε
ςτιγμι.
 Παράγοντεσ που κακιςτοφν
«υγιζσ» το εργαςιακό περιβάλλον
Η κεωρία τθσ παρακίνθςθσ (υγιεινισ) του Hertzberg εξετάηει τα
κίνθτρα και τουσ παράγοντεσ που κακιςτοφν ζνα εργαςιακό
περιβάλλον «υγιζσ» ι που μποροφν να μειϊςουν τθ
δυςαρζςκεια, όταν χρθςιμοποιθκοφν κατάλλθλα:
 οι αποδοχζσ
 το κοινωνικοςυναιςκθµατικό κλίµα τθσ οργάνωςθσ
 το περιβάλλον εργαςίασ
 Οι εργαςιακζσ πολιτικζσ τθσ επιχείρθςθσ και
 θ ςχζςθ των εργαηοµζνων µε τουσ ςυναδζλφουσ τουσ.
Κίνθτρα μπορεί να αποτελζςουν:
 θ υπευκυνότθτα,
 θ γνϊςθ,
 θ εργαςιακι εξζλιξθ
 θ επίτευξθ προκακοριςµζνων ςτόχων

Θεωρία παρακίνθςθσ (υγιεινισ)

του Hertzberg
Οι «παράγοντεσ υγιεινισ»: κεωροφνται αυτονόθτοι, ενϊ θ
ζλλειψι τουσ ξεςθκϊνει διαµαρτυρίεσ.
Σα «κίνθτρα» δε κεωροφνται αυτονόθτα (δεν ενοχλεί θ ζλλειψι
τουσ), αλλά θ φπαρξι τουσ προκαλεί µεγάλθ παρότρυνςθ.
Παραδείγµατα κινιτρων:
 Οικονοµικά: επιπλζον αµοιβι, αςφάλεια και προςταςία
ςτο χϊρο εργαςίασ, χρθµατικά βραβεία.
 Ηκικά: επιβράβευςθ τθσ εργαςίασ, εµπλουτιςµόσ τθσ
εργαςίασ, οργάνωςθ ειδικϊν τελετϊν, δθµοςιοποίθςθ των
διακρίςεων, ςυµµετοχι ςτθ λιψθ αποφάςεων.
 Περιβαλλοντικά: επαρκισ χϊροσ και εξοπλιςμόσ, όμορφθ
διακόςμθςθ, ορκόσ φωτιςµόσ, κζρµανςθ/ψφξθ και λοιπζσ
ςυνκικεσ, εργονοµικόσ ςχεδιαςµόσ των επίπλων.
Θεωρίεσ κινιτρων: Χ & Τ (McGregor)
Θεωρία Χ
Σα άτομα ζχουν τα ακόλουκα
χαρακτθριςτικά:
 αντιπακοφν τθν εργαςία και
επιδιϊκουν να τθν αποφφγουν
 δεν ζχουν φιλοδοξίεσ, αποφεφγουν
τισ ευκφνεσ και προτιμοφν να
ακολουκοφν παρά να θγοφνται.
 επιδιϊκουν το προςωπικό όφελοσ
 Αντιςτζκονται ςτθν αλλαγι
 Είναι εφπιςτα και όχι ιδιαίτερα
ευφυι.
 Κίνθτρα τα χριματα και θ
αςφάλεια.
 Οι βαςικζσ υποκζςεισ τθσ κεωρίασ
Χ κεωροφνται πλζον λανκαςμζνεσ.
Θεωρία Τ
Σα άτομα ζχουν τα ακόλουκα
χαρακτθριςτικά:
θ εργαςία είναι φυςικι
δραςτθριότθτα για τον άνκρωπο
 αν οι άνκρωποι ςυμμερίηονται
τουσ ςτόχουσ τθσ οργάνωςθσ κα
επιδιϊκουν να τουσ υλοποιιςουν
 τα άτομα δεςμεφονται ςτθν
επίτευξθ των ςτόχων όταν
υπάρχουν κατάλλθλα κίνθτρα
 οι άνκρωποι επιδιϊκουν τθν
υπευκυνότθτα
 οι άνκρωποι χαρακτθρίηονται από
δθμιουργικότθτα.

Άλλεσ κεωρίεσ κινιτρων (παρακίνθςθσ)

Θεωρίεσ του Atkinson και του McClelland
 Επιτεφγματα.
 Δφναμθ/Εξουςία.
 Κοινωνικι ζνταξθ.
Θεωρία του Korman (βαςικό κίνθτρο θ αυτοεκτίμθςθ)
 Διαχρονικι αυτοεκτίμθςθ.
 Αυτοεκτίμθςθ ςε ςχζςθ με ζνα ςυγκεκριμζνο
ζργο/κακικον.
 Αυτοεκτίμθςθ με βάςθ τθν εικόνα που ςχθματίηουν
οι άλλοι για το άτομο.
Άλλεσ κεωρίεσ κινιτρων (παρακίνθςθσ)
Θεωρία τθσ Δικαιοςφνθσ (Adams)
Η ανταμοιβι πρζπει να είναι ανάλογθ
(δίκαιθ) με τθν παροχι εργαςίασ.
Θεωρία των Προςδοκιϊν (Vroom)
Ιςχφσ των προςδοκϊμενων αποτελεςμάτων.
Πικανότθτα πραγματοποίθςθσ .

Αξιοποίθςθ των κεωριϊν παρακίνθςθσ

Παράδειγμα: Η κεωρία του McClelland
 O McClelland χρθςιμοποίθςε ωσ εργαλείο τθ μζκοδο ΣΑΣ
(το άτομο καλείται να αναπτφξει μια ιςτορία βλζποντασ
αςαφείσ εικόνεσ) για τθν ταξινόμθςθ των ατόμων ςε 3
κατθγορίεσ:
 άτομα με βαςικό κίνθτρο τα επιτεφγματα όπου πρζπει να
εμπλζκονται ςε απαιτθτικά ζργα, με απτά αποτελζςματα, και
ανταμοιβι
 άτομα που επιδιϊκουν τθν εξουςία και αντιμετωπίηουν ωσ
κίνθτρο τθ δυνατότθτα διοίκθςθσ άλλων
 άτομα με κίνθτρο τθν κοινωνικι ενςωμάτωςθ τα οποία είναι
καλφτερα να εντάςςονται ςε ομάδεσ εργαςίασ.
ΔΠΙΥΔΙΡΗ΢ΙΑΚΗ ΔΠΙΚΟΙΝΧΝΙΑ

Η Έννοια ηης Δπικοινωνίας

 Δπηθνηλσλία είλαη ε αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ,

ζθέςεσλ, ηδεψλ ε ζπλαηζζεκάησλ κεηαμχ δχν
ε πεξηζζφηεξσλ αλζξψπσλ. Γηα λα είλαη
φκσο, επηηπρήο ε επηθνηλσλία, ην κήλπκα
πξέπεη φρη κφλν λα κεηαβηβαζηεί αιιά θαη λα
γίλεη θαηαλνεηφ.

 Τέιεηα επηθνηλσλία (αλ θάηη ηέηνην είλαη

δπλαηφλ), ππάξρεη αλ κία ζθέςε ή κηα ηδέα
πνπ κεηαβηβάδεηαη γίλεηαη δεθηή απφ ηνλ
δέθηε απφ ηνλ απνδέθηε αθξηβψο κε ηελ ίδηα
έλλνηα, φπσο ηελ είρε ζπιιάβεη ν λνπο ηνπ
απνζηνιέα.
 Η Γιαδικαζία ηης Δπικοινωνίας

 Τα βαζηθά ζηνηρεία ηεο δηαδηθαζίαο ηεο

επηθνηλσλίαο είλαη :
 Η πεγή ηνπ κελχκαηνο (πνκπφο)
 Ο θψδηθαο ηνπ πνκπνχ (θσδηθνπνίεζε)
 Τν κήλπκα
 Τα θαλάιηα – δίθηπα κεηαβίβαζεο
 Ο δέθηεο ηνπ κελχκαηνο (ζχιιεςε)
 Η απνθσδηθνπνίεζε ηνπ δέθηε
 Η θαηαλφεζε ηνπ κελχκαηνο – απνηέιεζκα
 Έιεγρνο – Feed back

Η Γιαδικαζία ηης Δπικοινωνίας

 Δπικοινωνία

 Κάζεηε Δπηθνηλσλία
 Καζνδηθή. Η απφ πάλσ πξνο ηα θάησ επηθνηλσλία. Η
παξαδνζηαθή κνξθή επηθνηλσλίαο ζηηο πεξηζζφηεξεο
επηρεηξήζεηο ε νξγαληζκνχο. Αξρίδεη απφ ηα αλψηεξα
θιηκάθηα θαη θαηαιήγεη ζηα θαηψηεξα ρσξίο ηελ αληίζηξνθε
ιεηηνπξγία.
 Αλνδηθή. Η απφ ηα θάησ πξνο ηα πάλσ επηθνηλσλία. Η ξνή
ησλ πιεξνθνξηψλ εδψ μεθηλάεη απφ ηα θαηψηεξα επίπεδα
θαη θαηαιήγεη ζηα αλψηεξα.

 Οξηδφληηα Δπηθνηλσλία

Στεδιάγραμμα Τσπικής Δπικοινωνίας

 Σσζηήμαηα Δπικοινωνίας

 Μέζα ζην πιαίζην ιεηηνπξγίαο ηεο επηρείξεζεο

θαη ζπλεξγαζίαο ησλ ζηειερψλ θαη ησλ
εξγαδνκέλσλ ηεο, παξαηεξνχληαη δχν
ζπζηήκαηα νξγαλσηηθήο επηθνηλσλίαο:
 ην εμσηεξηθό, ην νπνίν ραξαθηεξίδεηαη απφ ην
επίζεκν νξγαλσηηθφ δηάγξακκά ηεο, θαη
 ην εζσηεξηθό, ην νπνίν αλαπηχζζεηαη απφ ηηο κεηαμχ
ησλ εξγαδνκέλσλ ζρέζεηο θαη αιιειεπηδξάζεηο.

Δπικοινωνία

1.Φεθηαθή θαη Αλαινγηθή Δπηθνηλσλία

 Κάζε επηθνηλσλία έρεη έλα πεξηερφκελν θαη αληαπνθξίλεηαη ζε
θάπνηα ζρέζε.
 Υπάξρνπλ δχν είδε επηθνηλσλίαο, ε ςεθηαθή θαη ε αλαινγηθή,
πνπ ζπκπιεξψλνπλ ην κήλπκα θαη είλαη εμίζνπ απαξαίηεηεο
αθνχ ην πεξηερφκελν ηνπ κελχκαηνο κεηαθέξεηαη ςεθηαθά
ελψ ε ζρέζε είλαη απφ ηε θχζε ηεο αλαινγηθή.
2.Δπίζεκε θαη Αλεπίζεκε Δπηθνηλσλία
Γχν είλαη νη βαζηθνί ηχπνη επηθνηλσλίαο, ε επίζεκε θαη ε
αλεπίζεκε.
 Η επίζεκε επηθνηλσλία κεηαμχ ησλ κειψλ ηνπ πξνζσπηθνχ
γίλεηαη κέζα απφ ηηο γξακκέο ηεο ηεξαξρίαο πνπ θαζνξίδνληαη
απφ ηελ δηνίθεζε.
 Η αλεπίζεκε επηθνηλσλία ζπληειείηαη αλάκεζα ζε άηνκα πνπ
βξίζθνληαη κέζα ζηελ επηρείξεζε, ησλ νπνίσλ νη ζρέζεηο είλαη
αλεμάξηεηεο απφ ηελ εμνπζία θαη ηελ δνπιεηά ηνπο.
 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ ΔΙΚΣΤΑ

1. Σα ζπγθεληξσηηθά δίθηπα επηθνηλσλίαο

απηά ηα δίθηπα ην κήλπκα ηεο επηθνηλσλίαο πεξλά
κέζσ ελφο θεληξηθνχ αηφκνπ ηεο νκάδαο πνπ
ελεξγεί θαη σο εγέηεο ηεο. Οη απνθάζεηο ζ’ απηά
ηα δίθηπα ιακβάλνληαη ηαρχηεξα, αιιά ε
ηθαλνπνίεζε ησλ κειψλ ηεο νκάδαο είλαη ρακειή.
2. Σα απνθεληξσκέλα δίθηπα επηθνηλσλίαο Σ’
απηά ηα δίθηπα ηα κήλπκα ηεο επηθνηλσλίαο πεξλά
εμίζνπ ζε φια ηα κέιε ηεο νκάδαο. Κάζε κέινο ηεο
νκάδαο κπνξεί λα επηθνηλσλήζεη κε νπνηνδήπνηε
άιιν κέινο θαη γη’ απηφ ηα δίθηπα απηά είλαη
απνηειεζκαηηθά γηα ηε ιχζε πνιχπινθσλ
πξνβιεκάησλ.

Γενικοί Σηότοι Δζωηερικής Δπικοινωνίας

 Αλζξψπηλεο Σρέζεηο
 Οξγαλσζηαθφ Κιίκα
 Δηαηξηθή Κνπιηνχξα
 Σπκπεξηθνξά Δξγαδνκέλσλ
 Αιιεινθαηαλφεζε
 Σαθήο Πξνζδηνξηζκφο ππεπζπλνηήησλ θαη
ξφισλ
 Διδικοί Σηότοι Δπικοινωνίας

 Οη εηδηθνί ζηφρνη ηεο επηθνηλσλίαο

ζπγθεληξψλνληαη ζην λα πεηχρνπλ:
 Οξγαλσηηθέο αιιαγέο
 Αληηκεηψπηζε αλεζπρίαο εξγαδνκέλσλ
 Δλδπλάκσζε κεζαίσλ ζηειερψλ

 Με ηελ έλλνηα απηή, ε επηθνηλσλία σο

ζπληειεζηήο ηεο απνδνηηθφηεηαο ζηα
πιαίζηα ησλ νξγαληζκψλ ζπκβάιιεη ζηελ
εχξπζκε ιεηηνπξγία ηεο επηρείξεζεο κε
ηνπο αθφινπζνπο ηξφπνπο:
- Ωο κέζν γηα ηελ πιεξνθφξεζε ηεο
επηρείξεζεο
- Ωο φξγαλν ιήςεσο απνθάζεσλ
- Ωο κέζν ζπληνληζκνχ ησλ δξαζηεξηνηήησλ
κεηαμχ ησλ δηάθνξσλ ηκεκάησλ ηεο
επηρείξεζεο θαη
- Ωο ζπληειεζηήο δηακφξθσζεο ηνπ
εξγαζηαθνχ θιίκαηνο.
 ΕΙΔΗ ΕΠΙΥΕΙΡΗ΢ΙΑΚΗ΢
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ΢
 1. H ηππηθή θαη άηππε επηθνηλσλία
Τππηθή είλαη ε κνξθή ε νπνία έρεη θαζηεξσζεί απφ
ηελ επηθνηλσληαθή πνιηηηθή ηεο εηαηξίαο θαη
πεξηιακβάλεη ζπγθεθξηκέλα θαλάιηα ξνήο ηεο
πιεξνθνξίαο, ζαθείο ηξφπνπο επαθήο κεηαμχ ησλ
εκπιεθνκέλσλ κεξψλ θαη απζηεξή ηήξεζε ηεο
ξνήο ηεο πιεξνθφξεζεο θαη ηεο ηεξαξρίαο.
Αληίζεηα, ε άηππε κνξθή ζεκαίλεη πσο νη
πιεξνθνξίεο θαη ηα κελχκαηα δελ αθνινπζνχλ
ζαθείο δηαδξνκέο, αιιά θηλνχληαη ειεχζεξα
κεηαμχ θάζε ηεξαξρηθνχ επηπέδνπ ηνπ νξγαληζκνχ
θαη θέξλνπλ ζε επαθή νκάδεο εξγαζίαο νη νπνίεο
αλήθνπλ ζε μερσξηζηέο ππνκνλάδεο ηεο εηαηξίαο.

ΕΙΔΗ ΕΠΙΥΕΙΡΗ΢ΙΑΚΗ΢
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ΢
 2.Η θάζεηε ελδνεπηρεηξεζηαθή επηθνηλσλία,
πνπ είλαη απνηέιεζκα ηεο νξγαλσηηθήο δνκήο
ηεο
Ωο θάζεηε επηθνηλσλία νξίδεηαη ε κεηαβίβαζε
κελπκάησλ θαη πιεξνθνξηψλ
κεηαμχ εξγαδνκέλσλ πνπ αλήθνπλ ζε δηαθνξεηηθά
ηεξαξρηθά θιηκάθηα ηεο ίδηαο επηρείξεζεο. Η θάζεηε
επηθνηλσλία είλαη ζπλήζσο πην ηππηθή θαη
επεξεάδεηαη απφ ηε ζέζε, ην θχξνο θαη ηελ
εμνπζία πνπ δηαζέηνπλ ηα κέξε πνπ
ζπλδηαιέγνληαη. Η θάζεηε επηθνηλσλία δηαθξίλεηαη
ζε θαζνδηθή, φπνπ ε ξνή ηεο πιεξνθφξεζεο
αθνινπζεί πνξεία απφ ηα αλψηεξα επίπεδα
δηνίθεζεο πξνο ηα θαηψηεξα, θαη αλνδηθή, κε ηα
θαηψηεξα ζηειέρε λα ηξνθνδνηνχλ κε κελχκαηα
ηνπο αλσηέξνπο ηνπο.
 ΕΙΔΗ ΕΠΙΥΕΙΡΗ΢ΙΑΚΗ΢
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ΢
 3. Η νξηδόληηα ελδνεπηρεηξεζηαθή επηθνηλσλία,
πνπ πεγάδεη από ηελ νξγαλσηηθή δνκή ηεο
επηρείξεζεο θαη αθνξά ηελ ελεκέξσζε θαη ηε
δηαηύπσζε εξσηεκάησλ.
Η νξηδφληηα επηθνηλσλία αλαπηχζζεηαη κεηαμχ
νκνβάζκησλ ζηειερψλ πνπ αλήθνπλ ζην ίδην ηεξαξρηθφ
επίπεδν (π.ρ. ηκήκα κε ηκήκα, πξντζηάκελνο κε
πξντζηάκελν θιπ.). Αθνξά ζηελ αληαιιαγή
πιεξνθνξηψλ θαη γλψζεσλ κε ζθνπφ ην ζπληνληζκφ
ησλ εξγαζηψλ, ηελ επίιπζε πξνβιεκάησλ, ηελ
ελεκέξσζε γηα ηελ χπαξμε πιεξνθνξηαθνχ πιηθνχ, ηελ
επίιπζε δηαθνξψλ, γεγνλφο πνπ δηεπθνιχλεη ηελ
επηθνηλσλία, εθ’ φζνλ ζεσξείηαη φηη δε δεκηνπξγεί
αλαζθάιεηα ζηα κέιε ηεο νξγάλσζεο. Ο ζθνπφο ηεο
είλαη
πέξα απφ ηελ ελεκέξσζε, ε ππνζηήξημε θαη ν
ζπληνληζκφο ησλ επηρεηξεζηαθψλ δξαζηεξηνηήησλ.

ΕΙΔΗ ΕΠΙΥΕΙΡΗ΢ΙΑΚΗ΢
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ΢
4.Η αηνκηθή επηθνηλσλία (ζπλνκηιίεο, έγγξαθεο
πξνζσπηθέο εληνιέο θιπ.)
5.Η ζπιινγηθή επηθνηλσλία (ζπλεδξηάζεηο,
ζπζθέςεηο θιπ.)
6.Η επηθνηλσλία απνθάζεσλ, νη ζθέςεηο δειαδή
πνπ νδεγνύλ ζηε ιήςε απνθάζεσλ.
7. Η εμσεπηρεηξεζηαθή επηθνηλσλία πνπ αθνξά
ηελ επηθνηλσλία κε ηνπο πξνκεζεπηέο, ηνπο
πειάηεο, ηα κέζα καδηθήο ελεκέξσζεο, ηηο
δηαθεκηζηηθέο εηαηξίεο, ηηο ηξάπεδεο θιπ
 Μέθοδοι Δπικοινωνίας

 Οη πην ζπλεζηζκέλεο κέζνδνη επηθνηλσλίαο πνπ

ρξεζηκνπνηνχληαη ζηηο νξγαλψζεηο είλαη:
 Η πξνθνξηθή
 Η γξαπηή
 Η κέζνδνο κε άιια κέζα πιελ ηνπ ιφγνπ (ε
ζσκαηηθή γιψζζα, ν ηφλνο ηεο θσλήο)
 Τα ειεθηξνληθά κέζα

Αποηελεζμαηικόηηηα ηης Δπικοινωνίας

 Η απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο επηθνηλσλίαο επηηπγράλεηαη
φηαλ δίδεηαη πξνζνρή ζηα αθφινπζα ζεκεία:
 Σαθήο πξνζδηνξηζκφο ηνπ ζθνπνχ ηεο επηθνηλσλίαο
 Δπαηζζεζία ζηελ πξνζσπηθφηεηα θαη ηα θνηλσληθά
ραξαθηεξηζηηθά ηνπ απνδέθηε ηνπ κελχκαηνο
 Έιεγρνο θαηαλφεζεο ηνπ κελχκαηνο απφ ηνλ πνκπφ
πξνο ηνλ δέθηε
 Φξήζε άκεζεο, θαηαλνεηήο, γιψζζαο ρσξίο δηάζεζε
εληππσζηαζκνχ
 Σε πεξίπησζε πςεινχ βαζκνχ δπζθνιίαο ηνπ
κελχκαηνο λα δεηεζεί ε ζπλεξγαζία θη άιισλ αηφκσλ,
ψζηε ην κήλπκα λα θαηαζηεί επθξηλέο
 Καηά ηελ κεηάδνζε ελφο κελχκαηνο λα κελ
παξαβιέπεηαη ε κε ιεθηηθή επηθνηλσλία
 Πξφζεζε ζσζηήο αθξφαζεο απφ ηνλ δέθηε
Προϋποθέζεις Αποηελεζμαηικόηηηας
 1. Η πνηόηεηα ηνπ κελύκαηνο θαη ε παξνπζίαζή ηνπ ‫ ׃‬Η
ζαθήλεηα, ε ζπλνρή, ην κήθνο θαη ην ακνηβαίν ελδηαθέξνλ είλαη ηα
επηζπκεηά ραξαθηεξηζηηθά.
 2. Η επίηεπμε ησλ επηζπκεηώλ απνηειεζκάησλ ‫ ׃‬Απηφο είλαη ν
ηειηθφο ζηφρνο ηεο επηρείξεζεο.
 3. Ο θαηάιιεινο ρξόλνο κεηάδνζεο ηνπ κελύκαηνο ‫ ׃‬Μηα
αλαθνίλσζε πνπ ζε θάπνηα ζηηγκή γίλεηαη δεθηή κε ελζνπζηαζκφ
απφ ηνπο ππαιιήινπο ζε θάπνηα άιιε ρξνληθή ζηηγκή κπνξεί λα
πξνθαιέζεη ηελ θαηαζηξνθή. Δπίζεο πνιιέο εμειίμεηο πνπ ηψξα
δερφκαζηε φηη είλαη απαξραησκέλεο, θάπνηε ζεσξνχληαλ
ξηδνζπαζηηθέο..
 4. Η αλαηξνθνδόηεζε θαη αθξόαζε ‫ ׃‬Σε θάζε επηθνηλσλία
πξέπεη λα ππάξρεη αλαηξνθνδφηεζε απφ ηνλ απνζηνιέα ζηνλ
απνδέθηε θαη ην αληίζεην. Ο απνδέθηεο πξέπεη λα είλαη θαη λα
αηζζάλεηαη ειεχζεξνο λα αληηδξάζεη.
 5. Η εηιηθξίλεηα ‫ ׃‬Καηά ην ζρεδηαζκφ ηεο επηθνηλσλίαο κε ηνπο
πθηζηακέλνπο νη κάλαηδεξ πξέπεη λα έρνπλ ππφςε ηνπο φηη ε
εηιηθξίλεηα ζηελ κεηάδνζε ηεο πιεξνθνξίαο ή ε έιιεηςή ηεο ζα
θαλεί γξήγνξα. Αλ ε δηνίθεζε είρε πάληα δίθαηεο θαη εηιηθξηλείο
δνζνιεςίεο κε ηνπο ππαιιήινπο ηφηε ε επηθνηλσλία έρεη πνιιέο
πηζαλφηεηεο λα γίλεη απνδεθηή.
 6. Σα θαηάιιεια θαλάιηα θαη κέζα ‫ ׃‬Γηα λα ππάξρεη κέγηζηε
απνηειεζκαηηθφηεηα ζηελ επηθνηλσλία, ηα θαλάιηα θαη ηα κέζα
πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ πξέπεη λα είλαη ηα θαηάιιεια.

American Management Association

«10 εληνιέο γηα θαιή επηθνηλσλία»

1. Απαηηείηαη ε απνζαθήληζε ησλ ζθέςεσλ πξηλ γίλεη ε επηθνηλσλία

2. Να πξνεγείηαη ε κειέηε ηνπ ζθνπνχ γηα ηνλ νπνίν γίλεηαη ε
επηθνηλσλία.
3. Να ππάξρεη θαηαλφεζε ηνπ θπζηθνχ θαη ηνπ αλζξψπηλνπ
πεξηβάιινληνο πνπ αθνξά ζηελ επηθνηλσλία.
4. Σην ζρεδηαζκφ ηεο επηθνηλσλίαο λα αθνχγεηαη ε ζπκβνιή θαη
άιισλ πξνζψπσλ πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηα γεγνλφηα.
5. Να γίλεηαη εθηίκεζε ηεο ηθαλνπνίεζεο θαη ηνπ ππεξηνληζκνχ ηεο
κεηαδηδφκελεο πιεξνθνξίαο.
6. Να γίλεηαη ε επηθνηλσλία γηα θάηη πνπ βνεζά ή έρεη αμία γηα ηνλ
παξαιήπηε ηεο πιεξνθνξίαο.
7. Γηα λα είλαη απνηειεζκαηηθή ε επηθνηλσλία απαηηείηαη ηελ χπαξμε
ζπλέρεηαο.
8. Οη πιεξνθνξίεο πνπ κεηαδίδνληαη κε ηηο επηθνηλσλίεο πξέπεη λα
είλαη ζεκαληηθέο, ηφζν βξαρππξφζεζκα φζν θαη καθξνπξφζεζκα.
9. Οη ελέξγεηεο πνπ αθνινπζνχλ λα είλαη ζχκθσλεο κε ην αληηθείκελν
ηεο επηθνηλσλίαο.
10. Απηφο πνπ επηθνηλσλεί λα είλαη θαιφο αθξναηήο.
 Δμπόδια ζηην Αποηελεζμαηική Δπικοινωνία

 Η πείξα έρεη δείμεη φηη φζν πην πνιιά είλαη ηα

επίπεδα ηεο δηνηθεηηθήο ηεξαξρίαο ηφζν πην
πνιχο ρξφλνο ρξεηάδεηαη γηα λα θηάζεη ην
κήλπκα ζηνλ ηειηθφ πξννξηζκφ ηνπ.

 Σηελ πξαγκαηηθφηεηα ηα δηάθνξα επίπεδα ηεο

δηνηθεηηθήο ηεξαξρίαο επελεξγνχλ ζαλ θίιηξα,
ηα νπνία παξακνξθψλνπλ ηε κεηαβίβαζε ησλ
κελπκάησλ θαη γεληθά ησλ πιεξνθνξηψλ.

Δμπόδια ζηην Αποηελεζμαηική

Δπικοινωνία

 Οξηζκέλα απφ ηα εκπφδηα θαη ηνπο

θξαγκνχο πνπ κπνξεί λα
αληηκεησπίζεη ε επηθνηλσλία:

1. Έιιεηςε πξνγξακκαηηζκνχ
2. Γηαζηξεβισκέλε δηάζεζε
3. Γπζπηζηία ζηελ πεγή ηνπ κελχκαηνο
4. Λαλζαζκέλε απνθσδηθνπνίεζε ηνπ
κελχκαηνο.
 Δμπόδια ζηην Δπικοινωνία

Όια απηά ηα πξνβιήκαηα κπνξνχλ λα ζπλνςηζζνχλ ζε νθηψ εκπφδηα:

 1) Κνηλά πεδία εκπεηξηώλ. Όηαλ ν πνκπφο θαη ν δέθηεο δελ έρνπλ

πνιιέο θνηλέο εκπεηξίεο, ε επηθνηλσλία κεηαμχ ηνπο γίλεηαη πην
δχζθνιε.
 2) Πξνβνιή θύξνπο. Τν κήλπκα απαμηψλεηαη φηαλ ν πνκπφο θαη ην
κέζν πνπ ρξεζηκνπνηείηαη δελ δηαζέηεη ην απαξαίηεην θχξνο.
 3) Λάζνο ζπλδέζεηο.
 4) Γισζζηθά πξνβιήκαηα. Γηαθνξεηηθή αληίιεςε κελπκάησλ θαη
γισζζηθψλ ηδησκάησλ έζησ θη αλ ρξεζηκνπνηείηαη ε ίδηα γιψζζα.
 5) Δπηιεθηηθόηεηα.
 6) Γηαθνξέο θνηλσληθήο ζέζεο.
 7) Πεξηνξηζκνί ρξόλνπ. Λφγσ ζηελφηεηαο ρξφλνπ παξεκπνδίδεηαη
πνιιέο θνξέο ην επηθνηλσληαθφ κήλπκα θαζψο ράλεη ηελ δχλακή ηνπ
θαη ηελ πεηζηηθφηεηα ηνπ.
 8) Τπεξθόξησζε πιεξνθνξηώλ. Ο άλζξσπνο βνκβαξδίδεηαη
θαζεκεξηλά απφ κηα πιεζψξα πιεξνθνξηψλ θαη κελπκάησλ πνπ δελ
είλαη ζε ζέζε λα απνθσδηθνπνηήζεη θαη λα αμηνινγήζεη
 ζσζηά.

Παράδειγμα Μεηάδοζης Μηνύμαηος

 Ανηιμεηώπιζη ηων Δμποδίων για
Αποηελεζμαηική Δπικοινωνία
Οξηζκέλεο νδεγίεο πνπ κπνξεί λα βνεζήζνπλ λα
μεπεξαζηνχλ ηα εκπφδηα ηεο επηθνηλσλίαο:

1. Κάζε ζηέιερνο πνπ ζηέιλεη έλα κήλπκα πξέπεη πξψηα απφ φια
λα μεθαζαξίζεη ζην κπαιφ ηνπ απηφ πνπ ζέιεη λα κεηαβηβάζεη
2. Ο πξνγξακκαηηζκφο ηεο επηθνηλσλίαο δελ πξέπεη λα γίλεηαη
κέζα ζε απνκφλσζε
3. Κάζε κήλπκα, γηα λα γίλεη εχθνια θαηαλνεηφ απφ ηνλ
απνδέθηε, πξέπεη λα ην δηαθξίλεη ε αξρή ηεο ζαθήλεηαο
4. Οη απνδέθηεο ησλ κελπκάησλ δελ ζα πξέπεη λα είλαη βηαζηηθή
θαηά ηελ απνθσδηθνπνίεζε ηνπο
5. Η πεξηεθηηθφηεηα θαη ε ζπληνκία ηνπ κελχκαηνο απμάλνπλ ηηο
δπλαηφηεηεο ζχιιεςεο ηνπ απφ ηνλ απνδέθηε
6. Γηα λα μεπεξαζηνχλ ηα εκπφδηα ζηελ επηθνηλσλία, κεγάιε
επζχλε έρεη θαη ν απνδέθηεο

Οη κέζνδνη επηθνηλσλίαο νη νπνίεο

ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ πιεξνθφξεζε
θαη επηθνηλσλία κε ηνπο εξγαδφκελνπο
δηαθξίλνληαη ζε κεζφδνπο:

α) κηαο θαηεχζπλζεο: δελ ππάξρεη άκεζε

αλαπιεξνθφξεζε
β) ακθίδξνκεο επηθνηλσλίαο: ππάξρεη άκεζε
αλαπιεξνθφξεζε θαη
γ) επηθνηλσλίαο πξφζσπν κε πξφζσπν.
Οη ζεκαληηθφηεξεο απφ απηέο είλαη:
 ΢ύληνκε ελεκέξσζε ησλ νκάδσλ (Briefing
groups)
 Κύθινη Πνηόηεηαο (Quality Cirles)
 ΢πλαληήζεηο κε όινπο ηνπο εξγαδνκέλνπο (Mass
Meetings)
 ΢πλεληεύμεηο (Interviews)
 Πεξπαηώληαο αλάκεζα ζηνπο εξγαδόκελνπο
(Walking the floor)
 ΢πκβνύιηα, επηηξνπέο θαη ζπιινγηθέο
δηαπξαγκαηεύζεηο
 Πξνγξάκκαηα ππνδνρήο ησλ εξγαδνκέλσλ
 Γηάδνζε-θήκε (grapevine) κεηαμύ ησλ
εξγαδνκέλσλ
 Γξαπηή επηθνηλσλία

Άησπη Δπικοινωνία

 Παξάιιεια κε ηελ ηππηθή επηθνηλσλία,

δειαδή εθείλε πνπ ε ηππηθή νξγάλσζε
αλαγλσξίδεη θαη λνκηκνπνηεί ππάξρεη πάληα
θαη ε άηππε.

 Η κνξθή απηή δελ θαζνξίδεηαη απφ

θαλνληζκνχο, δελ είλαη ζπζηεκαηηθή θαη
πξνγξακκαηηζκέλε.
 Δπικοινωνία με ηοσς πελάηες

 Η ηθαλφηεηα λα επηθνηλσλνχλ ηα ζηειέρε

απνηειεζκαηηθά απνηειεί βαζηθή πξνυπφζεζε
γηα ηελ εγεηηθή ιεηηνπξγία αθνχ επεξεάδεη
ζεκαληηθά ηελ πνηφηεηα ησλ απνθάζεσλ,
ησλ αλζξσπίλσλ ζρέζεσλ θαη ηελ
απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο θαζνδήγεζεο.
 Έλα αθφκα βαζηθφ ζηνηρείν ηεο επηθνηλσλίαο
ηεο επηρείξεζεο είλαη θαη ε επηθνηλσλία κε
ηνπο πειάηεο ηεο. Δίλαη ην ίδην ζεκαληηθή φζν
θαη ε εζσηεξηθή επηθνηλσλία ηεο επηρείξεζεο.
 Σε θάζε επηρείξεζε ππάξρνπλ νξηζκέλα
ζηειέρε ζηα νπνία έρεη αλαηεζεί απηφο ν
ξφινο.

Ολοκληρωμένο πακέηο σπηρεζιών

-Γηαλνκή εηαηξηθνχ έληππνπ πιηθνχ ζε ζηνρεπκέλεο νκάδεο
απνδεθηψλ θαζψο επίζεο δηαηήξεζε θαη ελεκέξσζεζρεηηθψλ
βάζεσλ δεδνκέλσλ
-Δπηθνηλσλία κε εθπξνζψπνπο ΜΜΔ γηα ηελ πξνψζεζε ηνπ
εηαηξηθνχ πεξηερνκέλνπ
- Αλαιπηηθέο αλαθνξέο απνηειεζκάησλ επηθνηλσλίαο (press
reporting) θαη αμηνιφγεζε ηνπο ζχκθσλα κε
πξνθαζνξηζκέλνπο ζηφρνπο
-Σπγγξαθή επίζεκσλ δειψζεσλ θαη αλαθνηλψζεσλ
- Δηαηξηθά δηαθεκηζηηθά βίληεν
- Υπνζηήξημε θαη νξγάλσζε ζπκκεηνρήο επηρεηξήζεσλ ζε
εθδειψζεηο θαη εθζέζεηο
- Γηνξγάλσζε εηδηθψλ εηαηξηθψλ εθδειψζεσλ, φπσο Σπλεληεχμεηο
Τχπνπ θαη παξνπζηάζεηο λέσλ πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ.
-Γεκφζηεο Σρέζεηο
 Βεληίωζη ηης Δπικοινωνίας

Βαζηθφο ζηφρνο ηεο επηθνηλσλίαο είλαη ε δεκηνπξγία

θιίκαηνο θαηαλφεζεο κεηαμχ ησλ εξγαδνκέλσλ ζην
ζχλνιφ ηνπο, αλεμαξηήησο επηπέδνπ ηεξαξρίαο, γη
απηφ έλα ζχζηεκα επηθνηλσλίαο πξέπεη λα
ραξαθηεξίδεηαη απφ:

 Βειηησκέλνπο κεραληζκνύο κεηάδνζεο ηνπ

κελύκαηνο δειαδή λα γίλεηαη ζσζηή θσδηθνπνίεζε ηνπ
κελχκαηνο (απιφ, ζαθέο, αθξηβέο, πεξηεθηηθφ, ζχληνκν).
 Δπηινγή ηνπ θαηάιιεινπ θαλαιηνύ (ηειεθσληθά,
γξαπηά, πξνζσπηθή επαθή).
 Έιεγρνο ηεο ιήςεο θαη ζσζηήο θαηαλόεζεο ηνπ
κελύκαηνο (αλαηξνθνδφηεζε, ζε πεξίπησζε
απνθιίζεσλ λα γίλεηαη δηφξζσζε).

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

• Οη αιιαγέο πνπ ζεκεηώλνληαη ζην ρώξν ησλ
ΜΜΔ ηα ηειεπηαία ρξόληα είλαη ηεθηνληθέο

• Δηδηθά από ηα κέζα ηεο δεθαεηίαο ηνπ ‘90 κε

ηελ επηθξάηεζε ηνπ δηαδηθηύνπ θαη ηελ
δεκηνπξγία ηνπ Ιζηνύ www (world wide
web) από ηνλ Tim Berners-Lee

• Υαξαθηεξηζηηθό ηεο δηείζδπζε ηνπ δηαδηθηύνπ

είλαη όηη ζηηο 30 Ινπλίνπ 2017 νη ρξήζηεο ηνπ
δηαδηθηύνπ παγθνζκίσο έθζαλαλ ηνπο
3.835.498.274.

• Η δηείζδπζε ηνπ ίληεξλεη άγγηδε ην 51% ηνπ

παγθόζκηνπ πιεζπζκνύ, δειαδή, ν έλαο ζηνπο
δύν θαηνίθνπο ηνπ πιαλήηε είρε πξόζβαζε
ζην δηαδίθηπν (Internet World Stats).
 Βαζηθόο παξάγνληαο ησλ αιιαγώλ απηώλ είλαη ην
δηαδίθηπν θαη ηα λέα κέζα

 Σα κέζα θνηλσληθήο δηθηύσζεο δηαδξακαηίδνπλ

ζεκαληηθό ξόιν ζηε δηαλνκή ηνπ εηδεζενγξαθηθνύ
πεξηερνκέλνπ

 Οη θηλεηέο ζπζθεπέο, δειαδή, ηα λέα «έμππλα» θηλεηά

ηειέθσλα θαη ηα ηάκπιεη παίδνπλ ζεκαληηθό ξόιν ζηε
δηαλνκή ηεο είδεζεο

 Η ελεκέξσζε από ηελ εθεκεξίδα, ην ξαδηόθσλν, ηελ

ηειεόξαζε, ηνλ ππνινγηζηή έρεη πεξάζεη ζηα θηλεηά
ηειέθσλα
 Πηγή: Pew Research Center

• Από ηα 21,1 εθαηνκκύξηα αλαγλσζηώλ ηεο

online έθδνζεο ηνπ The Independent πνπ
από ηνλ Μάξηην ηνπ 2016 ζηακάηεζε ηελ
θπθινθνξία ηεο έληππεο έθδνζήο ηνπ, ηα 15,4
εθαηνκκύξηα, πνζνζηό 64,25%, ην έθαλαλ
κέζσ θηλεηνύ ηειεθώλνπ

• Από ηα 27,6 εθαηνκκύξηα ηνπ Guardian (ζηε

δεύηεξε ζέζε πξόζβαζεο ζηελ online έθδνζε)
από θηλεηό ηειέθσλν πξνζεγγίδνπλ ην 58,8%.
 ΔΡΔΤΝΔ΢ REUTERS INSTITUTE

• Η έξεπλα ηνπ 2015 έδεημε πσο ηα 2/3 (66%)

ησλ ρξεζηώλ smartphones ζηηο ρώξεο πνπ
δηεμήρζε ρξεζηκνπνηνύλ ηα ηειέθσλά ηνπο γηα
λα έρνπλ πξόζβαζή ζηηο εηδήζεηο θάζε
εβδνκάδα.

• Η έξεπλα ηνπ 2016 έδεημε πσο ζρεδόλ νη κηζνί

ρξήζηεο δηαδηθηύνπ (51%) ζηηο ρώξεο πνπ
δηελεξγήζεθε ε έξεπλα ρξεζηκνπνηνύλ θαη ηα
κέζα θνηλσληθήο δηθηύσζεο γηα ηελ
ελεκέξσζή ηνπο, ελώ γηα ην 12% ηα social
media είλαη ε θύξηα πεγή ελεκέξσζεο. Γηα
ηνπο λένπο 18-24 εηώλ, κάιηζηα, ηα θνηλσληθά
δίθηπα απνηεινύλ ηελ θύξηα πεγή ελεκέξσζεο
(28%), μεπεξλώληαο γηα πξώηε θνξά ηελ
ηειεόξαζε (24%) πνπ παξακέλεη ε θπξίαξρε
πεγή ελεκέξσζεο γηα ην θνηλό κεγαιύηεξεο
ειηθίαο.
• Η έξεπλα ηνπ 2017 έδεημε ζπγθξάηεζε ή θαη
κείσζε ηεο ηάζεο γηα ελεκέξσζε κέζσ ησλ
θνηλσληθώλ δηθηύσλ, ιόγσ ησλ Fake News,
αιιά θαη ηεο αλόδνπ ηεο ηάζεο γηα πξόζβαζε
ζηελ είδεζε κέζσ ησλ εθαξκνγώλ ζηηγκηαίσλ
κελπκάησλ. Σν 54% απάληεζε όηη
ρξεζηκνπνηεί ηα κέζα θνηλσληθήο δηθηύσζεο
σο πεγή ελεκέξσζεο, ελώ ην Facebook ην
ρξεζηκνπνηεί εβδνκαδηαίσο γηα νπνηνδήπνηε
ιόγν ην 80% ησλ ζπκκεηερόλησλ ζηελ έξεπλα.

ΥΡΗ΢Η ΣΩΝ SOCIAL MEDIA

ΓΙΑ ΠΡΟ΢ΒΑ΢Η ΢ΣΗΝ ΔΙΓΗ΢Η

Πεγή: Reuters Institute for the Study of Journalism

 Πηγή: Reuters Institute for the Study of Journalism, 2017

ΟΛΤΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΔ΢
• Οη Οιπκπηαθνί Αγώλεο είλαη έλα γεγνλόο ζην
νπνίν ζε θάζε δηνξγάλσζε δνθηκάδνληαη λέεο
ηερλνινγίεο

• Δίλαη ηέηνηα ε θύζε ηνπ γεγνλόηνο πνπ

επηηξέπεη ηε δνθηκή ησλ λέσλ ηερλνινγηώλ θαη
ηελ εμαγσγή ρξήζηκσλ ζπκπεξαζκάησλ όρη
κόλν ζε αζιεηηθό επίπεδν
• Η πξώηε ξαδηνθσληθή κεηάδνζε ζε
Οιπκπηαθνύο έγηλε ην 1924 ζην Παξίζη
• Η πξώηε ηειενπηηθή κεηάδνζε έγηλε ην 1948
ζην Λνλδίλν από ην BBC
• Οη Οιπκπηαθνί ηνπ Λνλδίλνπ 2012
ραξαθηεξίζηεθαλ σο νη Οιπκπηαθνί ησλ
κέζσλ θνηλσληθήο δηθηύσζεο (social media)
• Οη Οιπκπηαθνί Ρίν 2016 ραξαθηεξίζηεθαλ σο
νη Οιπκπηαθνί ησλ θηλεηώλ ηειεθώλσλ
(smart phones)

• ΢ην Ρίν ππήξρε επίζεκε εθαξκνγή ησλ

Αγώλσλ γηα θηλεηά ή ηακπιέηεο
• Σν 85% απηώλ πνπ παξαθνινύζεζαλ ηνπο
Αγώλεο ζηελ ηειεόξαζε έκπαηλε θαη ζηελ
εθαξκνγή γηα πεξηζζόηεξεο ιεπηνκέξεηεο πνπ
ήηαλ δηαζέζηκεο ζε πξαγκαηηθό ρξόλν (second
screen)
• Σν Facebook αλαθνίλσζε όηη ζηελ ηειεηή
έλαξμεο 52 εθαηνκκύξηα ρξήζηεο παξήγαγαλ
109 εθαηνκκύξηα αιιειεπηδξάζεηο
• ΢ην Instagram 21 εθαηνκκύξηα κέιε
θαηαγξάθεθαλ λα θάλνπλ 51 εθαηνκκύξηα
posts, likes, comments
• ΢πλνιηθά ζηνπο Οιπκπηαθνύο Αγώλεο ηνπ Ρίν
277 εθαηνκκύξηα άλζξσπνη έθαλαλ 1,5
δηζεθαηνκκύξηα αιιειεπηδξάζεηο
• Ο Michael Phelps αλαθνίλσζε πξώηα από ην
Facebook Live ηελ απνρώξεζή ηνπ από ηελ
ελεξγό δξάζε αληί ακνηβήο 200.000 δνιαξίσλ
• Απηό ήηαλ ην βίληεν κε ηηο πεξηζζόηεξεο
δσληαλέο πξνβνιέο (3,97 εθαηνκκύξηα) ζηνπο
Οιπκπηαθνύο Αγώλεο ηνπ Ρίν
• Σν Facebook έρεη 2 δηο. ελεξγνύο
ινγαξηαζκνύο ην κήλα παγθνζκίσο
(Facebook)
 ΝΔΔ΢ ΜΟΡΦΔ΢ ΣΗΛΔΟΠΣΙΚΩΝ
ΜΔΣΑΓΟ΢ΔΩΝ

• Οη δπλαηόηεηεο αλάπηπμεο ησλ θνηλσληθώλ

δηθηύσλ κέζσ ηεο είδεζεο, αιιά θαη ηεο
κεηάδνζεο ηεο είδεζεο κέζσλ απηώλ είλαη πηα
πνιύ κεγάιεο γηα απηό θαη θνηλσληθά δίθηπα
θαη ζεκαληηθά ΜΜΔ, επέλδπζαλ ζηνλ ηνκέα
απηό θαη πξνζθέξνπλ αθόκε θαη ηειενπηηθέο
ππεξεζίεο.
• Οη λέεο ηάζεηο πνπ αλαπηύζζνληαη
παγθνζκίσο ζρεηηθά κε ηηο ηειενπηηθέο
κεηαδόζεηο, είλαη κεηάδνζεο αζιεηηθώλ
γεγνλόησλ κέζσ ησλ social media.

• Σν Facebook, ην Twitter θαη ην Snapchat έρνπλ

θάλεη ήδε ζεκαληηθά βήκαηα πξνο ηελ
θαηεύζπλζε απηή.

Οη ηειενπηηθέο κεηαδόζεηο από ηα κέζα

θνηλσληθήο δηθηύσζεο θαη ηηο εθαξκνγέο ησλ
θηλεηώλ ηειεθώλσλ είλαη έλα πεδίν πνπ
αλαπηύζζεηαη ξαγδαία θαη αιιάδεη άξδελ ηνλ
ηξόπν δηαλνκήο ηνπ ηειενπηηθνύ πεξηερνκέλνπ

Πεξλάκε από ηηο θιαζζηθέο ηειενπηηθέο

κεηαδόζεηο ζε live streaming κεηαδόζεηο
• Σν Facebook δεκηνύξγεζε ηελ ππεξεζία
«Facebook Live», κέζσ ηεο νπνίαο κπνξνύλ
λα γίλνληαη απεπζείαο ζπλδέζεηο θαη λα
κεηαδίδνληαη γεγνλόηα από ΜΜΔ ή θαη
ρξήζηεο δσληαλά.
• Η πξώηε δσληαλή κεηάδνζε αζιεηηθνύ
γεγνλόηνο κέζσ ηεο πιαηθόξκαο «Facebook
Live», έγηλε ηνλ Απξίιην ηνπ 2016 θαη ήηαλ
αγώλαο πξσηαζιήκαηνο πνδνζθαίξνπ
γπλαηθώλ ησλ ΗΠΑ (National Women’s Soccer
League)

• Σν Twitter επέλδπζε ζε αγνξά ηειενπηηθώλ

δηθαησκάησλ ηεο δηαζεκόηεξεο αζιεηηθήο
δηνξγάλσζεο ησλ ΗΠΑ, ηνπ National Football
League (NFL).
• Από ην θζηλόπσξν ηνπ 2016 νη θίινη ηνπ
αζιήκαηνο παξαθνινπζνύζαλ ειεύζεξα ζε
live streaming ηα 10 από ηα 16 παηρλίδηα ηεο
αγσληζηηθήο ηνπ ακεξηθάληθνπ ξάγθκπη ζην
θηλεηό ηνπο, ηελ ηακπιέηα ηνπο, ηνλ
ππνινγηζηή ηνπο, αθόκε θαη ζε αληίζηνηρα
ζπλδεδεκέλε ηειεόξαζε.
• Σα παηρλίδηα απηά κέζσ Twitter ππνινγηδόηαλ
πσο ζα ηα παξαθνινπζνύζε έλα θνηλό θνληά
ζηα 800 εθαηνκκύξηα ρξήζηεο πνπ ήηαλ νη
ρξήζηεο πνπ είραλ ινγαξηαζκό ζην Twitter
κέζσ θηλεηώλ ηειεθώλσλ, ηακπιεηώλ,
ππνινγηζηώλ ή ζπλδεδεκέλσλ ηειενξάζεσλ.

• Γηα λα θαλεί ε δηαθνξά ηνπ άικαηνο πνπ

γηλόηαλ σο πξνο ην ηειενπηηθό θνηλό από ηε
κεηάδνζε κέζσ social media αξθεί λα
παξαζέζνπκε ην εμήο: Από ζηνηρεία ηεο
Nielsen Company, ην 2015 πνπ ήηαλ ε
θαιύηεξε ρξνληά από πιεπξάο ηειεζέαζεο,
ζηα παηρλίδηα ηεο NFL πνπ έδεημαλ ην NBC
θαη CBS, 199 εθαηνκκύξηα άλζξσπνη ήηαλ
ζπληνληζκέλνη ζηηο ηειενξάζεηο ηνπο γηα ηνπο
αγώλεο θάζε Πέκπηε.
• Δθηόο ηνπ NFL, ην Twitter έδεημε ζε live
streaming κεηάδνζε θαη ην ηνπξλνπά ηέληο
Wimbledon ηνπ θαινθαηξηνύ ηνπ 2016, αιιά
δελ αγόξαζε ζηηγκηόηππα ησλ αγώλσλ από ην
ESPN, κεηέδηδε κόλν δειώζεηο θαη ηζηνξίεο
εθηόο αγώλσλ θαη πέξαλ όισλ ησλ άιισλ
απηέο νη κεηαδόζεηο ιεηηνύξγεζαλ θαη σο ηεζη
γηα ηηο κεηαδόζεηο ηνπ NFL.

ΣΙ ΢ΤΝΔΒΗ ΢ΣΟΤ΢ ΟΛΤΜΠΙΑΚΟΤ΢

ΑΓΩΝΔ΢
• Όια ηα κεγάια εηδεζενγξαθηθά ΜΜΔ έθαλαλ
ζπλεληεύμεηο ζηε δηάξθεηα ησλ Οιπκπηαθώλ
ηνπ Ρίν κέζσ Facebook Live (The New
York Times, CNN, Washington Post,
Reuters, BBC, ABC News, The Wall Street
Journal, US Weekly)
• Η εθαξκνγή ηνπ Facebook είλαη ζην θηλεηό.
Γηα ηα smart phones έρνπλ εθαξκνγέο όια
απηά ηα ΜΜΔ πνπ είραλ εηδηθέο εθαξκνγέο γηα
ηνπο Οιπκπηαθνύο Ρίν 2016
• Σν NBC πνπ έρεη ηα δηθαηώκαηα ησλ
Οιπκηαθώλ Αγώλσλ από ην 1998 κέρξη ην
2032 (12 δηζ. δνι.) ζπλεξγάζηεθε ζην Ρίν γηα
πξώηε θνξά ζηελ ηζηνξία ηνπ κε κέζα
θνηλσληθήο δηθηύσζεο.
• ΢πλεξγάζηεθε κε ην Facebook θαη ην
Snapchat δίλνληάο ηνπο εηθόλα.

• To Snapchat ζην Ρίν έθαλε δηθέο ηνπο

παξαγσγέο κέζσ Buzzfeed θαη πξόβαιε live
streaming ζηηγκηόηππα θαη θπξίσο ηζηνξίεο
εθηόο αγσληζηηθήο δξάζεο από ην Discover
Channel.

• Όια απηά πξνβάιινληαλ από εθαξκνγή

θηλεηνύ ηειεθώλνπ
Οη βαζηθνί ιόγνη ηεο ζπλεξγαζίαο ηνπ NBC κε
ηα κέζα θνηλσληθήο δηθηύσζεο είλαη:
1. Second screen
2. Σν λεαληθό θνηλό ησλ social media
3. Η αιιαγή ηνπ ηξόπνπ δηαλνκήο ηνπ
ηειενπηηθνύ πξντόληνο

ΠΡΟΣΙΜΗ΢Η ΗΛΙΚΙΑΚΩΝ
ΟΜΑΓΩΝ ΑΝΑ ΜΔ΢Ο

18-24 25-34 35-44 45-54 55+

Τηλεόραση 58% 63% 71% 78% 85%
Ραδιόφωνο 24% 30% 35% 40% 44%
Εφημερίδα 31% 33% 37% 41% 50%
Διαδίκτυο 88% 87% 84% 80% 77%
Sosial Media 68% 59% 53% 46% 43%

Πηγή: Reuters Institute for the Study of Journalism, 2016

 Πηγή: Reuters Institute for the Study of Journalism, 2017

• ΢ηελ πεξίπησζε ηνπ NBC, oη Οιπκπηαθνί

Αγώλεο ηνπ Ρίν έδεημαλ πηώζε ζηηο
ζεακαηηθόηεηεο δηαλνκήο ηνπ ηειενπηηθνύ
πεξηερνκέλνπ κε ηνλ θιαζηθό ηξόπν.

• Απηό ζπλέβε δηόηη έρεη αιιάμεη ν ηξόπνο κε

ηνλ νπνίν απηέο νη ειηθίεο βιέπνπλ ηειεόξαζε
(live streaming, social media, εθαξκνγέο
θηλεηώλ ηειεθώλσλ)
• Σν NBC είρε ρακειόηεξεο ζεακαηηθόηεηεο
ζην Ρίν ζε ζρέζε κε ην Λνλδίλν 2012, είρε
35% πηώζε ζεακαηηθόηεηαο ζηελ ηειεηή
έλαξμεο θαη 15% πηώζε ζην Μ.Ο. ζην
ζύλνιν ησλ Αγώλσλ

• ΢ηηο ειηθίεο 18-34 ε πηώζε ήηαλ 32% θαη

ζηηο ειηθίεο 18-49 ε πηώζε ήηαλ 25%

• Σα έζνδα, όκσο, ηνπ NBC ζε ζρέζε κε ην

Λνλδίλν απμήζεθαλ, έθζαζαλ 250 εθαη.
δνιάξηα.

• Απηό ζπλέβε δηόηη ε δηαθήκηζε απμήζεθε

θαηά 20% ζε ζρέζε κε ην Λνλδίλν θαη ε
αύμεζε ηεο δηαθήκηζεο νθείιεηαη ζην live
streaming
• Η ζπλεξγαζία NBC-Snapchat (θαη ην
BuzzFeed) ζπλερίζηεθε θαη ζηνπο
Υεηκεξηλνύο Οιπκπηαθνύο Αγώλεο ηνπ 2018
(Πηνλγθ-Σζαλγθ).

• Από ην NBC ζηηγκηόηππα αγώλσλ απεπζείαο

ζην Snapchat.

• To NBC έδεημε θαη έλα ζπλδπαζκό βίληεν

δσληαλήο / εηθνληθήο πξαγκαηηθόηεηαο, ζε
ζπλεξγαζία κε ηελ Vox Media.
• Σν NBC έδεημε κέζσ live streaming πεξίπνπ
1.800 ώξεο αγώλσλ, ζε ζρέζε κε 1.000 ώξεο
ζην ΢όηζη 2014 θαη 4.5000 από ην Ρίν 2016.

• Απηό γίλεηαη δηόηη ην ηνπίν ησλ ΜΜΔ αιιάδεη

θαη ην πξντόλ πξέπεη λα είλαη δηαζέζηκν από
δηαθνξεηηθέο ζπζθεπέο (ηειεόξαζε, θηλεηά,
ηάκπιεη, εηδηθά ζπλδεδεκέλεο ηειενξάζεηο).

Σο application ηος NBC για

ηοςρ αγώνερ ηηρ Κοπέαρ 2018
• Σν NBC πιήξσζε 963 εθαη. δνι. γηα ηα
δηθαηώκαηα ησλ Αγώλσλ ηνπ 2018. Σν 2014
ζην ΢όηζη είρε πιεξώζεη 775 εθαη. δνι. (Πξηλ
ηελ έλαξμε ησλ αγώλσλ είρε έζνδα 900 εθαη.
δνι. από δηαθεκίζεηο).
• Γηα ηνπο Αγώλεο ηνπ Ρίν 2016 είρε πιεξώζεη
1,2 δηζ. δνι., 4% παξαπάλσ από ην Λνλδίλν
2012.
• To NBC έρεη ηα δηθαηώκαηα ησλ Οιπκπηαθώλ
Αγώλσλ κέρξη ην 2032 αληί 7,65 δηζ. δνι.
ζπλνιηθά.
• Η NBC αλαθνίλσζε όηη ην ζπλνιηθό
αθξναηήξην γηα ηνπο Οιπκπηαθνύο Αγώλεο
ζπλερίδεη λα απμάλεηαη. Οη Αγώλεο ηνπ Ρίν
είραλ θαηά κέζν όξν 100 εθαηνκκύξηα
κνλαδηθνύο ζεαηέο, κε ξπζκό 28% πςειόηεξν
από ην 2012 θαη ηνπο ζεαηέο λα δηαθηλνύλ
ζπλνιηθά 3,5 δηζεθαηνκκύξηα ιεπηά θαηά ηε
δηάξθεηα ησλ Αγώλσλ.

ROBOT JOURNALISM
• Ρνκπνηηθή δεκνζηνγξαθία ή
απηνκαηνπνηεκέλν δεκνζηνγξαθηθό
πεξηερόκελν είλαη ε παξαγσγή
δεκνζηνγξαθηθνύ πεξηερνκέλνπ ρσξίο ηελ
αλζξώπηλε δηακεζνιάβεζε.
• Ξεθίλεζε ζηηο ΗΠΑ θπξίσο από ην αζιεηηθό
ξεπνξηάδ θαη ζήκεξα ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο
ζε απηό.
• Σν Associated Press θάλεη εθηελή ρξήζε
ηέηνησλ ζπζηεκάησλ, ηα νπνία είλαη ζε ζέζε
λα παξάμνπλ πεξηζζόηεξα από 3.500 - 4.000
ξεπνξηάδ αλά 15 ιεπηά.
• Καιύπηεη έηζη κηα επξεία γθάκα γεγνλόησλ
• ΢ην αζιεηηθό ξεπνξηάδ θαιύπηεη όια ηα
πξσηαζιήκαηα κπέηδκπνι ησλ ΗΠΑ, 142
νκάδεο ζε 13 θαηεγνξίεο θαη 10.000 παηρλίδηα
εηεζίσο.

• Δθηόο ηεο πνζόηεηαο, ε ρξήζε

απηνκαηνπνηεκέλνπ ζπζηήκαηνο κπνξεί λα
δώζεη θαη ηαρύηεηα. Σν Ννξβεγηθό
Πξαθηνξείν Δηδήζεσλ δεκνζηεύεη αγώλα
πνδνζθαίξνπ 30 δεπηεξόιεπηα κεηά ην ηέινο
ηνπ. Με ηνλ ηξόπν απηό, ν αξηζκόο ησλ καηο
πνπ θαιύπηνληαη νινέλα θαη απμάλεηαη, ελώ ηα
θείκελα είλαη θαινγξακκέλα, αθξηβή θαη κε
ζπάληα ιάζε κηαο θαη ην ζύζηεκα δελ θάλεη
πνηέ ην ίδην ιάζνο δύν θνξέο
Πηγή: Δπεξεπγαζία από Clerwall, C. (2014) «Enter the Robot Journalist»,
Journalism Practice, 8:5, ζελ.519-531, (2014:527)
• ΢ηελ έξεπλα έιαβαλ κέξνο 17 θνηηεηέο από
έλα πξόγξακκα παξαγσγήο ηζηνζειίδσλ θαη
46 θνηηεηέο ΜΜΔ θαη Δπηθνηλσλίαο. Σνπο
αλαηέζεθε λα δηαβάζνπλ κηα αλαθεθαιαίσζε
ελόο παηρληδηνύ ακεξηθαληθνύ πνδνζθαίξνπ
(ξάγθκπη, NFL), ην νπνίν είηε γξάθηεθε από
δεκνζηνγξάθν είηε δεκηνπξγήζεθε από
ινγηζκηθό θαη ζηε ζπλέρεηα ηνπο δεηήζεθε λα
αμηνινγήζνπλ ην θείκελν ζηηο κεηαβιεηέο πνπ
θαίλνληαη ζην γξάθεκα

• Η Washington Post θάιπςε εθηελώο κε

απηνκαηνπνηεκέλν πεξηερόκελν ηνπο
Οιπκπηαθνύο ηνπ Ρίν
• Σα απνηειέζκαηα θαη ηα γξαθηθά ηα έγξαθαλ
νη αιγόξηζκνη θαη νη δεκνζηνγξάθνη είραλ
πεξηζζόηεξν ρξόλν γηα λα αζρνιεζνύλ κε
ξεπνξηάδ θαη έξεπλεο θαη λα θαιύςνπλ ζε
βάζνο ηνπο Αγώλεο
• Υξεζηκνπνηήζεθε ν αιγόξηζκνο «Heliograf»,
ηνλ νπνίν έθηηαμε ε ίδηα ε Washington Post
• Δπαηξλε ηα ζηoηρεία από ηε ΓΟΔ θαη ην
stats.com θαη ηα αλέβαδε ζε 45 δεπηεξόιεπηα
(ζε ηζηνζειίδα, Facebook, Twitter)
Κάιπςε αιγόξηζκσλ ζε ηξεηο ηνκείο:
1. Απνηειέζκαηα
2. Πξόγξακκα (κε alerts γηα ηα πξνζερή
γεγνλόηα)
3. Καηάθηεζε κεηαιιίσλ
• Η θάιπςε ησλ Οιπκπηαθώλ Αγώλσλ
ηνπ Ρίν κε ηνλ ηξόπν απηό ήηαλ γηα
ηελ Washington Post έλα πνιύ
θαιό test event γηα ηηο πξνεδξηθέο
εθινγέο ησλ ΗΠΑ ζηηο 8 Ννεκβξίνπ
2016 πνπ θάιπςε κε ηνλ ίδην ηξόπν.

• Σόζν ζην Ρίν 2016 όζν θαη ζηελ Πηνλγθ

Σζαλγθ 2018, ε Washington Post
ρξεζηκνπνίεζε θαη έλα Twitter bot γηα λα
γξάςεη νξηζκέλεο ηζηνξίεο γηα ηνπο Αγώλεο.

• Σν bot (κνξθή ξνκπνηηθήο δεκνζηνγξαθίαο)

έζηειλε ζύληνκεο ελεκεξώζεηο πνιιαπιώλ
πξνηάζεσλ γηα κεηάιιηα, ππελζπκίζεηο πξηλ
από ηα γεγνλόηα δύν θνξέο ηελ εκέξα.
Παισνίδι επαςξημένηρ
ππαγμαηικόηηηαρ

ΟΛΤΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΔ΢
1.ΓΡΑΦΗΜΑΣΑ
2. ΤΠΗΡΕ΢ΙΑ SMS

ΟΛΤΜΠΙΑΚΟΙ 2018: ΑΝΣΙΚΑΣΑ΢ΣΑ΢Η SMS ΜΔ

MESSENGER
• Η πξνεηνηκαζία είρε μεθηλήζεη ρξόληα πξηλ
• Οη ΝΤΣ είραλ αληίζηνηρα γξαθηθά θαη ζηνπο
Υεηκεξηλνύο Οιππηαθνύο Αγώλεο ηνπ ΢όηζη ην
2014
• Σόηε κάιηζηα γηα λα θηηάμνπλ απηά ηα γξαθηθά
είραλ θάλεη πξνζνκνίσζε ζε πξαγκαηηθέο
ζπλζήθεο θαη κε αζιεηέο.
• Σν ίδην έθαλαλ θαη ζηνπο Οιπκπηαθνύο Αγώλεο
ηνπ 2018
• USA Today: ΢πλεξγάδεηαη κε ην Google
Assistant γηα λα παξέρεη θαζεκεξηλέο εηδήζεηο
ζε όιεο ηηο ζπζθεπέο (OK Google).
Αλαλεώλεηαη θαζεκεξηλά ζηηο 3 κ.κ.

• Οη ζπζθεπέο ηνπ Amazon έρνπλ θαη θάπνηεο

ελεκεξώζεηο.