MIDTERM EXAMINATION REVIEWER IN FILI 102

YUNIT I

> DISYEMBRE 30, 1937 - Talambuhay, maikling

- Iprinoklama ang wikang Tagalog bionote, artikulo sa
bilang BATAYAN ng Wikang Pambansa. kasaysayan at iba pa.
(Saligang Batas 1935) b. Paglalarawan
> APRIL 4, 1940 - Pagbibigay detalye
- Pagtuturo ng Wikang Pambansa sa - Imahe na dine detalye sa
ikaapat na taon sa lahat ng isipan ng mambabasa
pampubliko at pribadong paaralan sa - Kritikal ng pagsusuri sa
buong bansa. akdang pampanitikan.
> HUNYO 7, 1940 c. Proseso
- Pinagtibay ng pambansang - Paliwanag kaugnay ng
Asembleya ang Batas Komonwelt Blt. teknik
570 : Ang wikang opisyal ng bansa ay - Paano isinagawa.
tatawaging WIKANG PAMBANSANG - Naging resulta na
PILIPINO. kadalasan ay ginawang
sining o musika
Note: Tatanggapin daw din ni Ma’am
2. Imahinatibo
ang kasagutan na Wikang batay sa
- Malikhaing akda gaya ng
Tagalog. piksyon sa larangan ng
> SETYEMBRE 23, 1955 panitikan.
- Pangulong Ramon Magsaysay 3. Pangungumbinsi
(naglagda) - Proklama Blg. 186. - pangganyak upang mapaniwala
- Linggo ng Wika (Agosto 13 - 19) o di-mapaniwala ang
> PEBRERO 2, 1987 bumabasa.
- Wikang Pambansa ay tatawaging - Subhetibo - ang mahalagang
Filipino, opinyon ay kaakibat ng
- Pinagtibay ang Bagong Konstitusyon ebidensya/.
ng Pilipinas
Ched Memorandum Order (CMO) No. 20
Series of 2013 - Pagtanggal ng DISIPLINA DESKRIPSIYON
ASIGNATURANG FILIPINO sa KOLEHIYO.
Sosyolohiya Pag-aaral ng kilos, pag-iisip at
gawi ng tao sa lipunan
Ayon kina Haugen (1972) at Ferguzon
(1971), isang paraan ng pagpapayabong ng Sikolohiya Pag-aaral ng mga kilos,
wika ay ang elaborasyon o pagpapayabong pag-iisip at gawi ng tao.
nito na tinatawag ding intelektwalisasyon. Paano mag-isip ang isang tao
Ayon naman kay Constantino (2015) sa Lingguwistik pag-aaral ng wika bilang
aklat ni San Juan et al. (2019) ang a sistema kaugnay ng kalikasan,
kahalagahan ng intelektwalisasyon ay ang anyo, estruktura at varyasyon
paggamit ng Filipino sa iba’t ibang larangan nito.
tungo sa pagpapaunlad hindi lamang ng
wikang Filipino kundi ng kaisipang Filipino. Antropolohiy pag-aaral ng mga tao sa iba’t
a ibang panahon ng pag-iral
Bienvenido Lembera (2000) - upang maunawaan ang
pambansang alagad ng sining sa panitikan, kompleksidad ng mga kultura
mahalaga ang pagkakaroon at
pagpapahalaga ng mga karaniwang Kasaysayan pag-aaral ng nakaraan o
mamamayan. Ito ay dahil mas katanggap - pinagdaanang pag-iral ng
tanggap ang paggamit ng wikang Ingles sa mga grupo, komunidad,
iba’t ibang sangay ng pamahalaan at lipunan at ng mga pangyayari
paaralan na wikang hindi nauunawaan ng upang ma iugnay ito sa
mamamayan. kasalukuyan.

YUNIT II: Heograpiya pag-aaral sa mga lipunang

sakop ng mundo upang
TATLONG (3) ANYO SA PAGSULAT SA maunawaan ang masalimuot
LARANGAN NG HUMANIDADES na mga bagay kaugnay ng
1. Impormasyonal katangian, kalikasan at
a. Paktwal ang mga impormasyon pagbabago rito kasama na
ang epekto nito sa tao.
 - Kung ilan ang salita sa wikang
Agham pag-aaral sa bansa,
English, ganon din ang bilang
Pampulitika gobyerno, politika at mga
ng salita sa wikang Filipino.
patakaran, proseso at sistema
3. Lexical Synonym
ng mga gobyerno, gayundin
- Magkasingkahulugan o malapit
ang kilos-politikal ng mga
na katumbas ng wika.
institusyon
4. Descriptive Equivalent
Ekonomiks pag-aaral sa mga gawaing - Pagsasalin gamit ang
kaugnay ng mga proseso ng paglalarawan.
produksyon, 5. Recognize Transition
distribusyon at paggamit ng - Tinatanggap ng nakararami
mga serbisyo at produkto sa ang termino.
ekonomiya ng isang bansa. 6. Addition o Expansion
- Pagdaragdag ng mga salita o
Area Studies interdisiplinaryo ng pag-aaral, may pinabago.
kaugnay ng isang bansa, 7. Reduction o Construction
rehiyon, at - Pagbabawas o pagpapaikli.
heograpiko ng lugar,
kuwalitatibo, kuwalitatibo, YUNIT III:
MGA DISIPLINA SA LARANGAN NG AGHAM:
Arkeolohiya pag-aaral ng mga relikya, labi, DISIPLINA DESKRIPSIYON
artifact at monument kaugnay
ng nakaraang pamumuhay at Biyolohiya Pag-aaral ng buhay at mga
gawain ng tao. (Biology) nabubuhay na organismo
kabilang ang estruktura, mga
Relihiyon pag-aaral ng organisadong tungkulin, paglogo,
koleksyon ng mga paniniwala, ebolosyon, distribusyon at
sistema ng kultural at mga taksonomiya.
pananaw sa mundo kaugnay
ng sangkatauhan at sa Kemistri Komposisyon ng mga
kamunduhan (uniberdo). substance, propoerties at
Imperyalismong Hapon mga reaksyon at interaksyon
- Gintong Panahon ng Panitikan dahil sa mga enerhiya at sa sarili
sa paggamit ng wikang Tagalog o ng mga ito.
Pilipino (Filipino ngayon) sa pagsulat
Pisika property at interaksyon ng
at pilit na pag-aalis sa sistema ng
panahon, espasyo, enerhiya
mga Pilipino ng wikang Ingles.
at matter. Mula ito sa
Griyego na “Phusike” o
METODO NG PAGSASALIN:
kaalaman sa kalikasan
1. Salita sa salita
Earth Sciene pag-aaral ng mga planeta
- Magkatulad ang bilang ng mga
/ Heolohiya sa kalawakan, ng mga bato
salita (English to Filipino).
kung saan gawa ito at ang
- Hindi maayos ang gramatika
mga proseso ng kanilang
2. Literal o Direkta
pagbabago, at iba pang
- Panumbas o malapit sa
pisikal na elemento kaugnay
kahulugan.
ng pagbuo, estruktura at
3. Idiomatiko / Idioma
mga penomena nito
- Malalim na salita.
- May natatagong kahulugan Astronomiya Pinag-aaralan nito ang
Halimbawa: pinagmulan, pagbabago at
mga katangiang pisikal at
Hand to Mouth Existence kemikal ng mga bagay na
Isang kahig isang tuka. napagmamasdan sa
kalangitan (na nasa labas ng
Teknik - iilang mga salita lamang ang atmospera), pati ang mga
isinasalin. kaugnay na mga proseso at
kababalaghan.
MGA URI NG TEKNIK:
1. Transference o Adaptation Matematika sa sistematikong pag-aaral
- Walang magbabago sa ispeling sa lohika, at ugnayan ng mga
ng salitang hiram. Halimbawa: numero, pigura, anyo,
cake espasyo, kantidad, at
2. One-to-one Translation
 estruktura na inihahayag sa orihinal nitong
pamamagitan ng mga kahulugan at ispeling.
simbolo.
Halimbawa:
Persepsyon mula sa Latin
MGA DISIPLINA SA LARANGAN NG
na perception
TEKNOLOHIYA:
DISIPLINA DESKRIPSIYON Saling-paimbab naiiba ang
aw ispeling at pagbigkas
Information Ito ay tumutukoy sa (Surface ngunit nananatili ang
Technology pagaaral at gamit ng Assimilation) orihinal nitong
(IT) teknolohiya kaugnay ng kahulugan
pagbibigay at paglilipat ng
impormasyon, datos at Halimbawa:
pagpoproseso reimporsment mula sa
reinforcement
Inhinyeriya Ito ay nagmula sa salitang
Kastila na “ingeniera” o Saling-paggram pag-iiba sa
ingenieria. Ito ay nakatuon atika ispeling, pagbigkas
sa paglalapat ng agham (grammatical “stressing” sa mga pantig,
upang matugunan ang translation) at pag-iiba ng
pangangailangan ng posisyon kapag ang
sangkatauhan. katawagang
pansikolohiya ay dalawa
o higit
YUNIT V:
Pa.
Rebyu
- Ayon kina San Juan, et al. (2019), ang
Halimbawa:
rebyu ay isang uri ng pampanitikang
inter-aksyong sosyal ----
kritisismo na ang layunin ay suriin ang
social interaction
isang akda batay sa nilalaman, istilo
at anyo ng pagkakasulat nito.
Saling-hiram direktang pagsasalin
- Naglalaman din ito ng pagtataya o
(loan translation) ng isang salitang
ebalwasyon ng akda batay sa
banyaga sa sariling wika.
personal na pananaw ng mambabasa
nanagbibigay ng rebyu.
Halimbawa:
Paraphrase
paghuhugas-isip para sa
- Pagsasalin ng ideya ng orihinal na
brainwashing
teksto sa mabisa at malinaw na
pananalita na hindi nagbabago ang Saling-likha paglikha ng mga bagong
tunay na kahulugan. (word invention) salita.
- Inilalagay ang pinagkunan ng orihinal
na teksto (APA Style, n.d.) Halimbawa:
Abstrak punlay (punla+buhay) –
- ay isang uri ng lagom na karaniwang sperm
ginagamit sa pagsulat ng
akademikong papel tulad ng tesis, Saling-daglat pagpapaikli
papel na siyentipiko at teknikal lektyur, (acronyms/abbre ng mga salita at
at mga report. Ito ay karaniwang viated word) paggamit ng akronim.
makikita sa unahan ng pananaliksik
na naglalahad ng buod ng akdang Halimbawa:
akademiko o ulat. BSU-Batangas State
University
PAMAMARAAN SA PAGSASALING LPU-Lyceum of the
SIYENTIPIKO AT TEKNIKAL Philippines University
PAGSASALIN DESKRIPSIYON
Saling-tapat pagiging tapat sa
Saling-angkat panghihiram ng mga (parallel orihinal na ideya o
(direct ideya o salita mula sa translation) kahulugan; kung ano ang
borrowing) wika ng ibang kulturang aktwal na salitang
banyaga panawag sa tunguhang
lenggwahe para sa
paggamit sa mga ideya tinutukoy na ideya, iyon
at salitang ito ayon sa ang gagamitin.
 Halimbawa:
panaderya para sa
bakery

Saling-taal panghihiram ng mga

(indigenous-conc banyagang konsepto na
ept oriented isinasaisip ang katumbas
translation) nito sa wikang Filipino o
sa katutubong konsepto.

Halimbawa:
Pakikitungo
(transaction/civility with)

Saling-sanib bihira nating ibahin ang

(amalgamated anyo ng mga salitang
translation) galing sa iba’t ibang
katutubong wika ng
Pilipinas o di kaya’y
wikang banyaga na
napasok sa
bokabularyong Filipino.

Halimbawa:
gahum (Cebuano) para
sa hegemony

PAGTUTUKOY:

(Naka italisize na salita at isasalin at

aalamin ang pamamaraang metodo ginamit)

5 kagawaran na isasalin:

Department of Science and Technology

(DOST) - Kagawaran ng Agham at
Teknolohiya

Department of Information and

Communications Technology (DICT) -
Kagawaran ng Teknolohiyang
Pang-impormasyon at Komunikasyon

Department of Social Welfare and

Development (DSWD) - Kagawaran ng
Kagalingan Panlipunan at Pagpapaunlad

Metropolitan Manila Development Authority

(MMDA) - Pangasiwaan sa Pagpapaunlad ng
Kalakhang Maynila

Department of Agrarian Reform (DAR) -

Kagawaran ng Repormang Pansakahan ng
Pilipinas

Department of Trade and Industry (DTI) -

Kagawaran ng Kalakalan at Industriya

ONCE IN A BLUE MOON

- isang beses sa isang asul na buwan
- Minsan lang mangyari.