so sinh: tù 2,5 3,8cm.

I — 6 tu6i: Sem,
10 tudi: 7,5cm.
— Lén hon 10 tudi: IOcm,
Ngtrùi 1$n: tù 12 — 15cm.
1.2. Yêu to Anh dén bài tic't qua dtrbng root
t,ic: ca'u trtic gilli ph{u do (lày, ruQt kluic nhau theo tudi, Anh htfdfng dén
bài tie•t men cùa dtròng tiêu hofi và giàm thco tudi, theo benh 19. SV kidrn soât ca thit
co vòng hau mon cong gi{m theo tudi và theo benh 19 néu c6.
Chê'dë àn: nhùng thttc An c6 nhiêu chtït sqi nhtr mang, rau, ngü c6c, khoai lang,
du dù, chuôi, thanh long lìm tang thé tfch phan dln t6i tang nhu dong ru0t. Mot s6
thtc àn sinh hoi trong ruQt: rau cii, dou, hành làm kich thich ru4t dln t6i tàng h04t
dong ruot. Men lactose: gitip tieu hofi sûa, mot s6 ngtrÙi do thi6u men này dàn den
kh6 ha•p thu durqc sùa.
— Liteng dich data vào co thé. ành htr&ng dén tinh chft phan, u6ng m.r6c nhiéu
Iàm mem phan, ngtrbi không c6 th6i quen u6ng mr6c, u6ng ft mr6c/ngày c6 thé bi tio
b6n.

— Hogt dong thd chdt: van dong Cd vùng chau làm tang {p Iltrc d bung, kich
thfch nhu dong ruQt dan t6i dé di d4i tien. Nguròi benh nàm lau mot vi tri
tai gitròng (hôn me, gay xtrong 16n...), h04c do còn ành hurbng cùa thu6c me... c6 thé
làm giàm nhu dong ruQt dé gay b6n. Benh bi tdn thurong thân kinh không kiêm soit
co vùng hau môn làm cho ngtròi benh ia dâi khÔng tl;r chù, h04c ngtròi benh bi liet
ru0t không c6 phàn xq ra phan (d4i tien).
— Tam Ij: lo ling, hòi hop, stress tang xung dong thân kinh tg dong, làm tang nhu
dong ruot. Nguròi bênh tram càm, he th6ng thân kinh dong giàrn gay giàm nhu dong
ruQt
— Th6i quen cd nhân: m6i ngtròi dêu c6 th6i quen di d{li tien vào giò giâc khâc
nhau, nen tap th6i quen di d4i tien (môi budi sâng). Do ành hur&ng cùa cong viêc,
sinh h04t trong cuQc s6ng làm thay ddi thbi khoâ bidu dàn dén tâo bon.
— Dau: binh thuròng khi di doi tien không c6 gi{c dau. Mot s6 ngtròi benh bi tri,
phhu thu4t vùn$hau mon .trt;c tràng, bvng, tâng sinh môn, thtròng ngtròi benh bi dau
khi di dai tien, do voy hay nhin không mu6n di d4i tien và dan dén khOng di dëi tien
durqc bbi bi tâo b6n.

— CU thai: làm tang {p Wc chèn ép Ien tqrc tràng gay tifo bén, thtròng xiy
ra 3 thâng cu6i cüa thai
Phdu thu4t: neu phàu thu0t b vùlig t)Wig co gay me gay giàn co, liet ruot
thtròng kéo dài 2 --- 3 ngày sau m6i di d4i tien. 1104e sau khi ph{u thuat da
chdn thÜdng Venh nhân bi hqn Ché van dong cong gay ra Anh htrbng dén di d4i tien.
ca BAN 24 65