You are on page 1of 161

Y%S ,xld ckrcfha

fhdað;
wdKavql%u jHjia:dj
kd.dkkao fldä;=jlal=

9 jk ixialrKh

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 1


Y%S ,xld ckrcfha
fhdað;
ckrc jHjia:dj

ck;djf.a mru wêldÍ n,h


l%shd;aul lrñka
ck;d iyNd.S;ajfhka iïmdokh
lr ck;dj fjkqfjka" tu ck;dj
úiskau iïu; lsÍu ioyd fufia
ms<s.ekafõ'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 2


Y%S ,xld ckrcfha
fhdað; ckrc jHjia:dj
kd.dkkao fldä;=jlal=
9 jk ixialrKh
2022 ckjdß ui 01 jk Èk'

iïmdokh(

kd.dkkao fldä;=jlal=
99" iqNødrdu mdr"
kqf.af.dv
10250

uqøKh(
wk.s fmd;a m%ldYlfhda
*¾ka ,xld .DDma ^m%hsjÜ& ,sñgâ
wxl 28A" foysj, mdr" fndr,eia.uqj'
ÿrl:k - 0112 198 196

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 3


ye¢kaùu
kS;sfha wdêm;H ;yjqre lsÍu" m%n, isú,a iudchl meje;au
iy;sl lrk n,j;au idOlh jkafkah' th ms<sfkd.kakd
rgl l%shd;aul jk m%cd;ka;%jdohla ke;' kS;sh hgm;a jQ
rgl zkS;sh yuqfõ ish,a,ka iudk jkafkah - ieug kS;sfha
/ljrKh iudkj ,efnkafkahZ hkak yqfola jpk ud;%hla
muKla jkafkah'

jir 1948 § ì%;dkHhka Y%S ,xldfõ md,kh iajfoaYslhkag Ndr


§fuka miqj" Y%S ,xldj ;=< kS;sfha wdêm;Hh" wêlrKfha
iajdëk;ajh iy ck;dj i;= mru wêldß n,h hk ixl,am
yqfola jpkhg muKla iSud úh' j;auka hq.h jk úg wdh;k
.; ÿIKh ms<sldjla fuka Wvq ÿjd we;' mSä; ckhd iQrdlEu
fï jk úg ;j ;j;a fõ.j;a fjñka mj;S' wdKavql%u
jHjia:dj fï jk úg yqfola lvodis lene,a,lg muKla iSud
ù we;' jHjia:d ixfYdaOk nyq;rhla isÿ ù we;af;a iudc
m%.ukhg fyda fmdÿ hym;g fkdj ÿIs; md,lhkaf.a
mqoa.,sl ,dN wfmalaId idlaId;a lr.ekSu fjkqfjks'

wdKavql%u jHjia:dj m%ldr kS;sfha wêm;Hh wdrlaId lsÍu


mejÍ we;af;a fï rfÜ wêlrKhg yd rdcH md,k hdka;%Kh
fj;h' ck;d mrudêm;H n,h l%shd;aul lsÍfï j.lSu mejÍ
we;s wdh;k" n,;, fn§fï isoaOdka;h .re fkdlrk l,ays
wêlrKfha iajdëk;ajh hgm;a ù wêlrKh
jHjia:dodhlfha iy úOdhlfha .%yKhg m;aùu idudkH
fohls' túg iuia; rdcH hdka;%Kh ì|jeà ck;dj i;=
iïm;a ÿIs; rdcH md,lhska úiska ksoyfia uxfld,a, lEu ;Sj%
fõ' fm%!v w;S;hlg ysñlï lshQ rgl hqla;sh miso,Sfï
l%ufõoh foaYmd,kSlrKh ùfï m%;súmdl wo iuia: ck;dj
N=la;s úÈñka isà' rfÜ m%.ukhg .e,fmk m%n, wdKavql%u
jHjia:djla ks¾udKh lr.ekSu ld,sk wjYH;djhla ù
we;af;a tfyhsks'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 4


´kEu rgl tjeks ÿIs; rdcH md,khkag tfrysj m<uqfjkau
ke.S isákafka ;reK mrmqrhs' th ;dreKHfha iajNdjhhs'
1971 § iy 1989 § tfia ;u whs;Ska Èkd.ekSug ke.S isá
ol=fKa ;reKhska ,laIhl muK msßila >d;kh lrkq
,eìK' widOdrKhg tfrysj ke.S isá W;=f¾ wú.;a oi oyia
.Kkl ;reK Ôú; j,g o w;ajqfhao tu brKu uh' tu
ler,s u¾okh lsÍug fhdojk ,o rdcH wdrlaIl yuqodj,
;reK fid,aodÿjkaf.a cSú;o oyia .Kklf.a Ôú; o ta
whqßkau rgg wysñ úh' m%Yia; oelaulska f;dr md,lhkaf.a
jrÈka uq¿ uy;a ;reK mrïmrdjla ujqìug wysñ ùu mrdð;
rgla yeáhg lïmd úh hq;= fudfyd;la ñi" wdvïnrfhka
ieußh yels wjia:djla fkdjkafkah'
rdcH md,k l%ufõohka .ek oekqula" wjfndaOhla fkdue;s
ck;djla ÿIs; md,lhskag uy;a wiajeis,a,la yd wdYs¾jdohla
jkafkah' w.kd iïm;a j,ska wkQk Èjhskla jQ Y%S ,xldfõ
oßø;djh ;jÿrg;a ;Sj%r ù we;' nyq;r ck;dj wo" ksødYS,S
;;ajhg m;a ù we;' oekg isÿfjñka mj;skafka W;=f¾;a"
ol=fKa;a" kef.kysr;a" ngysr;a wirK jQ ck;dj úúO ms,a
j,g fnfoñka" ÿIKh wvq hehs Tjqka ms<s.kakd foaYmd,k
mlaI fj; we§hduhs' tfia fkdue;s kï Tjqyq n,y;aldrfhka
úúO foaYmd,k l|jqre fj; ksrdhdifhka fhduq flf¾' jir
72 la mqrd iuia; rdcH ;=< fkdlvjd isÿfjñka mj;skafka
thhs'
fuu w;sYhska ÿIs; l%ufõoh fmdaIKh lrñka" uyck
úYajdih lv lrñka" jHjia:dodhlh" úOdhlh iy
wêlrKhg wrlaf.k isá iy wrla .;a ish¨u
wmrdOlrejkag tfrysj" rfÜ kS;sh l%shd;aul lrkq jia kS;S{
kd.dkkao 2009 jif¾ isg" ksh; Ôú; wjodku mfil ,d
oeä wêIaGdkYS,S igkla Èh;a lf<a lsishï fyda fjkila ta
;=<ska oelsh yels fj;ehs hk taldhk úYajdifhks' tfy;a
mj;sk l%ufõoh fl;rï ¥Is; jkafkao h;a tu.ska ck;djg
hqla;shla bgq fj;ehs is;Su mjd ÿIalr nj Tyq w;aÿgqfõh' rdcH
fiajfha iy kS;S{ jD;a;sfha§ uqyqK ÿka lgql w;aoelSï u;"

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 5


ud;D N=ñh fuu fÄojdplfhka uqojd .ekSug fjk úl,am
l%ufõohla .ek is;a fhduq lsÍug Tyqg isÿjqfha bka miqjh'
oekg mj;sk md¾,sfïka;= l%ufõoh ;=< kS;sfha wdêm;Hh
yd wêlrKfha iajdëk;ajh ia:dms; flfrk" úksúo Ndjh"
j.ùu tkhskau iy;sl flfrk kj jHjia:djla iïmdokh
fldg iïu; lrkq we;ehs lsisod wfmalaId l< fkdyels nj
m%{djka; ck;dj úiska mila l<hq;= fõ' ta wkqj tu W;=ï
wruqK idlaId;a lr.ekSu i|yd wjYH jkafka ck;d
mrudêm;Hh" kS;sfha wdêm;Hh" wêlrKfha iajdëk;ajh
iy ish¨u ck j¾. w;r f,a je.sÍulska f;drj
iudkd;au;dj ;yjqre flfrk m%fõYhla yÿkajd§uh' tA yer
ud;D N+ñh .,jd .ekSug fjk;a lsisÿ l%ufõohla ke;'
úoaj;a uKav,hla úiska ck;d woyia úuid" iïmdokh lrk
,o" ck;dj úiskau wdvïnrfhka yd f.!rjfhka ms<sf.k
iïu; lsÍu ioyd fhdackd lr we;s fuu ck iïu;
jHjia:dj tjeks iduqysl jHdhduhl wjidk m%;sM,h
jkafkah'
fuu ck iïu; ckrc jHjia:dj iïmdokh lsÍfï§ oekg
Y%S ,xldj ;=< l%shd;aul jk iy l%shd;aul jQ ish¨u jHjia:d
iy úúO rgj, úoaj;a foaYmd,k úoHd úYdrohka úiska
tlai;a cd;Skaf.a udkj ysñlï m%{dma;sfha uq,O¾u yd ixl,am
.=refldg .ksñka yÿkajd § we;s ish¨u m%.;sYS,S jHjia:djka
wOHkh flßK' tfukau ck;dj úiska bÈßm;a lrk fhdackd
fï jk ;=re b;d újD;j" b;d mq¿,a wkaoñka odhl lr.kq
,eìK' tA wkQj ish¨u ck j¾. j,g iudkj ie,lSu" ck;dj
úiska ;u mru wêldÍ n,h mjrd we;s ish¨u ;eke;a;ka iy
wdh;k" kS;s m%ldrj" úksúo Ndjh wdrlaYd lrñka" ck;dj
i;= mru wêldß n,h .re lrñka bgq lrk njg j.
n,d.ekSu i|yd j.lSu mejfrk ish¨u m%;smdok kj fhdað;

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 6


ckrc jHjia:djg we;=,;a lr we;' iuia; Y%S ,dxlsl m%cdj
tlu rgl" tlu kS;shlg hg;a" tlu cd;shla f,i ie,flk
fhdað; ck iïu; ckrc jHjia:dfõ kujk ixialrKh
fufia ck;dj fj; bÈßm;a flfrhs'
fuu W;a;Í;r ld¾hfhys ,d kka whqßka wdOdr Wmldr l<
msßia fndfydah' ta ish¨fokd fuys§ isysm;a flfrk w;r ta
ieug kd.dkkaof.a f.!rjh ks;e;skau mqo flf¾' tfukau
wjYH iEu wjia:djl§u ksis u. fmkajd ÿka kS;s úoHd,fha
ysgmq úÿy,am;s wdpd¾h fcda is,ajd" jHjia:d kS;sh iy
mßmd,k kS;sh ms<sn| úYdro wdpd¾h iqks,a l=f¾" ysgmq
w.%dud;H f,alï ù' fla' kdkdhlaldr iy ckdêm;s kS;s{
m%ikak ,d,a o w,aúia hk uy;ajrekag o úfYaI lD;{;dj
ysñfõ'
wfkalúO ÿIalr;d /ila uOHfha" n,j;a WfmalaIdjlska ud
Èßu;a l, udf.a ohdnr ìß| YHdu,S fldä;=jlal= uy;añhg
o ia;+;sh fuhska ysñ fõ'

kd.dkkao fldä;=jlal=
2022 ckjdß ui 01 jk Èk Èh'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 7


mQ¾úldj
Y%S ,xld ckrcfha mru wêldßh jk wms
wmf.a taldhk wNsm%dh jQ" tlu kS;shla u; mokï jQ
fkdì¢h yels tlu rgla tlu cd;shla jYfhka ke.S
isàfï wNs,dYh idlaId;a lrk

wm i;= mru wêldÍ n,h" kS;sfha wdêm;H" wêlrKfha


iajdëk;ajh iy iyÔjkh ;yjqre lrk

iudc idOdrK;ajh" udkj ysñlï iy kka jeoEreï


ksoyi N=la;s ú£ug wmg we;s whs;sh n,.kajk
iy m%j¾Okh lrk

Y%S ,xld ckrcfha wdKavql%u jHjia:dj wfma jHjia:dodhl


n,h iDcqj l%shd;aul lrñka ckrcfha W;a;Í;r kS;sh
f,i wdvïnrfhka iy f.!rjfhka ms<sf.k fufia
iïu; lruq'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 8


mgqk
I mßÉfþoh - ck;d mrudêm;H yd ckrch 10
II mßÉfþoh - uq,sl whs;sjdislï 12
III mßÉfþoh - rdcH m%;sm;a;s fufyhùfï uq,O¾u 20
IV mßÉfþoh - NdIdj 25
V mßÉfþoh - mqrjeisNdjh 28
VI mßÉfþoh - jHjia:dodhlh 29
VII mßÉfþoh - úOdhlh 44
VIII mßÉfþoh - wêlrKh 69
IX mßÉfþoh - rdcH uq,H 93
X mßÉfþoh - ú.Kldêm;s 99
XI mßÉfþoh - uyck wdrlaIdj 104
XII mßÉfþoh - w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd úu¾Yk 107
fldñIka iNdj
XIII mßÉfþoh - Pkao n,h yd ue;sjrKh 109
XIV mßÉfþoh - cku; úpdrKh 130
XV mßÉfþoh - kS;sm;s 133
XVI mßÉfþoh - iajdëk fmd,sia fldñIka iNdj 135
XVII mßÉfþoh - iajdëk m%iïmdok fldñIka iNdj 139
XVIII mßÉfþoh - fmdÿ úêúOdk 144
XIX mßÉfþoh - wka;¾ld,Sk úêúOdk 148
XX mßÉfþoh - w¾: ksrEmkh 153
I jk Wmf,aLkh - mßmd,k Èia;%slalj, kdu f,aLkh 155
II jk Wmf,aLkh - cd;sl fldäh 156
III jk Wmf,aLkh - cd;sl .Sh 157
IV jk Wmf,aLkh - Èjqreï m%ldYh 158
V jk Wmf,aLkh - Y%s ,xldfõ m<d;a oyh 159

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 9


I jk mßÉfþoh

ck;d mrudêm;H yd ckrch

1' Y%S ,xldj ksoyia" iaffjÍ" iajdëk ckrchls' fkdfnÈh


yels talSh rdcHhla jk Y%S ,xldj Y%S ,xld ckrch
jYfhka y÷kajkq ,nkafkah' ckrcfha rdcH md,kh
fn!oaO o¾Ykh u; mokï fõ'
2' Y%S ,xld ckrcfha mrudêm;H n,h ck;dj i;=
jkafkah' th lsisjl=g Wÿrd .; fkdyelaflah' ck;d
mrudêm;H n,hg jHjia:dodhl n,h" úOdhl n,h"
wêlrK n,h" uq,sl whs;sjdislï iy Pkao n,h
we;=,;a jkafkah' ck;d mrudêm;H n,h n,.ekaùfï§
iEu wdh;khlau n,;, fn§fï isoaOdka;h .rel<
hq;af;ah'
3' ck;dj i;=jk kS;s mekùfï jHjia:dodhl n,h"
ck;dj úiska iDcqjuo kS;sfhka mkjd we;s iSud j,g
hg;aj" ck;dj Pkaofhka muKla m;alrk ,o uyck
uka;%Skaf.ka ieÿï ,;a md¾,sfïka;=j úiskao" l%shd;aul
lrkq ,nkafkah'
4' ck;dj i;=jk úOdhl n,h" kS;sfhka mkjd we;s iSud
j,g hg;aj" ck;dj f;dard m;alrk w.%dud;Hjrhd iy
wud;H uKav,h úiska l%shd;aul lrkq ,nkafkah'
5' ck;dj i;=jk wêlrK n,h" kS;sfhka mkjd we;s iSud
j,g hg;aj" ck;dj i;=jk Wÿrd.; fkdyels
mrudêldÍ n,hg .re lsÍug hg;aj wêlrKh úiska
l%shd;aul lrkq ,nkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 10


6' ck;dj i;=jk uq,sl whs;sjdislï ms<sf.k .re
lsÍug;a" wdrlaId lsÍug;a" m%j¾Okh lsÍug;a"
jHjia:dodhlh" úOdhlh iy wêlrKh kS;sfhka ne£
isákafkah' tu j.lSu wdKavql%u jHjia:dj iy kS;sh
.re lrñka bgq lrk njg j. n,d .ekSu ish¨u úoHq;a
yd uqøs; udOHj, j.lSu jkafkah'
7' jhi wjqreÿ 18 iïmq¾K lr we;s Pkaoysñ kdu
f,aLkfha ku ,shdmÈxÑ ù we;s iEu mqrjeishl=gu Pkao
n,h l%shd;aul l, yelaflah'
8' Y%S ,xld ckrch m<uq Wmf,aLkfhys oelafjk mßmd,k
Èia;%sla úis mfyka iy foaYSh c, ;Srfhka iukaú;
jkafkah'
9' Y%S ,xld ckrcfha cd;sl fldäh fojeks Wmf,aLkfha
oelafjk mßÈ jkafkah'
10' Y%S ,xld ckrcfha cd;sl .Sh ;=kajeks Wmf,aLkfha
oelafjk mßÈ jkafkah'
11' Y%S ,xld ckrcfha cd;sl Èkh ck iïu;jdoh mokï jQ
rdcH md,khla ia:dms; lrñka Y%S ,dxlsl ck;dj úiska
;u jHjia:dodhl n,h iDcqju l%shd;aul lrñka Y%S
,xldfõ m%:u ck iïu; ckrc wdKavql%u jHjia:dj
iïu; lsÍfuka wk;=rej w.%dud;Hjrhd úiska th
n,.ekajQ ui Èk jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 11


II jk mßÉfþoh

uq,sl whs;sjdislï
12' iEu ;eke;af;l=gu ;u Ôú;hg" wd;au f.!rjhg iy
wd;au wNsudkhg" ksoyig iy wdrlaIdjg whs;sh
we;af;ah'
13' ^w& iEu ;eke;af;l=gu is;Sfï ksoyi" woyia m%ldY
lsÍfï ksoyi" yDo idlaIsfha ksoyi" ;uka leu;s
wd.ula weoySfï fyda je<| .ekSfï ksoyi
we;af;ah'
^wd&' iEu ;eke;af;l=gu rdcH wdrlaIdjg wjodkula
jk nj m%ldYs;j i|yka fkdjk rch i;= ´kEu
f;dr;=rla ,nd.ekSu i|yd úêu;a b,a,Sula bÈßm;a
l, Èk isg Èk 14 la ;=, tu f;dr;=re ,nd .ekSug
whs;sh we;af;ah'
14' iEu mqrjeishl=gu iduldój /iaùfï iy iud.ufha
ksoyi we;s w;r hï ix.uhlg tlaùu i|yd lsisu
;eke;af;l=g n, l, fkdyelaflah'
15' kS;sh mi|,Su iy l%shd;aul lsÍuo kS;sfha /ljrKho
i¾j idOdrK úh hq;af;ah' mqrjeishka fofofkla wiudk
ie,lSulg Ndckh l, fkdyelaflah'
16' lsisu ;eke;af;l= kS;sfha úêúOdk i,id we;s wdldrhg
ñi w;a wvx.=jg fkd.; hq;af;ah' tfia w;a wvx.=jg m;a
jk iEu ;eke;af;l=gu ;uka w;awvx.=jg .ekSug
fya;=j ,sÅ;j iy úêu;aj oelaúh hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 12


17' hï ;eke;af;l=f.a mqoa.,sl ksoyi wjysr lrñka Tyqj
w;a wvx.=jg .kq ,eîug kS;sfhka n,h mjrd we;s
n,Orhl=f.a w;a wvx.=jg m;ajk iEu ;eke;af;l=gu
w;a wvx.=fõ miqjk ld,h ;=, lsisÿ m%ldYhla
fkdlsÍug fukau kS;s{ iydh ,nd.ekSug whs;sh
we;af;ah' tfia w;a wvx.=fõ miqjk ld,h ;=, lsisu
iellrejl=f.ka jro ms<s.ekSfï mdfmdÉpdrKhla
,nd.ekSu ,nd .ekSu i|yd lsisu lDDr fyda wudkqIsl
jo ysxidjlg Ndckh fkdl< hq;af;ah' pqÈ;hl=f.ka
,nd.;a mdfmdÉpdrKhla kS;sh yuqfõ Tyqg tfrysj
j,x.= idlaIshla f,i mdúÉÑ l, fkdyelaflah'
18' w;awvx.=jg .kq ,nk iEu iellrejl=u w;a wvx.=jg
.ekSfuka meh 24 la ;=, kS;sfhka n,h mjrd we;s
n,Orhl= yuqjg meñKúh hq;af;ah' iellrej
mßlaIdjg ,lalsÍu;a" iellreg m%ldYhla ,nd§ug
wjia:djla ,nd§u;a" iellre lDDr fyda wudkqIsl jo
ysxidjlg Ndckh fkdlr we;s njg mßlaIdlr
ieySulg m;aùu;a" n,Orhdf.a j.lSu jkafkah'
19' kS;sfha úêúOdk mkjd we;s wdldrhlg ñi lsisu
iellrejl= ßudkaâ Ndrhg m;a fkdlsÍu n,Orhdf.a
j.lSu jkafkah'
20' Èk 14 la we;=,; wmrdO kvq úOdk ix.%yfha fyda
fjk;a kS;shla hgf;a úêu;aj kvq mejÍulska f;drj
ßudkaâ Ndrhg m;a lrk ,o iellrejl= ;j ÿrg;a
ßudkaâ Ndrhg m;a fkdl< hq;af;ah' wmrdO kvqjla
mjrkq ,nk iellrejlag tfrysj kvq úNd. lr
jirla we;=,; ;Skaÿ m%ldY lsÍu wêlrKfha w;ay,
fkdyels j.lSu jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 13


21' jrolre hehs Tmamq lrk f;la iEu ;eke;af;l=gu
ks¾fodaYsNdjfha mq¾j ks.ukhg ysñlu we;af;ah'
22' lsisu ;eke;af;l= jro ms<s.ekSug fm<Uùu i|yd
lsisÿ wdldrhl ;¾ckhla fyda fmdfrdkaÿjla §u
fkdl< hq;=h'
23' wmrdO fpdaokd u; kvq mjrd we;s iEu pqÈ;hgu
mqoa.,slj fyda kS;s{hl= u.ska ffk;sl n,h ,;a
wêldßhla yuqfõ lreKq oelaùug iy idOdrK kvq
úNd.hla i|yd whs;sh we;af;ah'
24' wmrdO fpdaokd u; kvq mjrk ,o hï pqÈ;fhl=g
tfrysj kvq úNd. lr kS;sfhka mkjd we;s o~qjï
meñKùug n,h mjrk ,o n,Orhl= fkdjk lsisu
;eke;af;l= úiska hï ;eke;af;l=g o~qjï
fkdmeñKúh hq;af;ah'
25' hï l%shdjla lrk wjia:djla th wmrdO jrola
fkdjkafka kï tu l%shdj wmrdO jrola f,i kS;s.;
lrñka w;S;hg l%shd;aul jk f,i kS;s mekúh
fkdyelaflah' tfia jqjo hï l%shdjla cd;Hka;r
iïuq;sfhka ms<s.;a fmdÿ ffk;sl uq,O¾u j,g wkqj
idmrdë jrola jkafka kï ta l%shdj iïnkaOfhka kS;s
mekùu iy kvq úNd. fldg o~qjï lsÍu fuu
jHjia:dfõ m%;smdok W,a,x>Kh lsÍula fkdjkafkah'
26' lsisu ;eke;af;l=f.a mqoa.,sl fyda mjq,a Ôú;h
iïnkaOj" Tyq yd msgia;r mqoa.,hka w;r mej;s úoHq;a"
uqøs; fyda fjk;a udOHhl ikaksfõok iy hï
;eke;af;l=g we;s iudcfha ms<s.ekSug ydks muqKqjk
wdldrfha lsisÿ ueÈy;aùula fkdl< hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 14


27' jfhdamq¾K;ajhg m;a .eyekshl=g yd msßñhl=g cd;s"
wd.ï l=, lsisjla fkdi,ld újdy ùug iy mjq,a
ixia:djla mj;ajd.k hdug whs;sh we;af;ah' újdyhg
md¾Yjlrejka fofokdf.a tlÕ;djh w;HjYH
jkafkah' mjq,a ixia:dj iudcfha uq,sl moku jkafkah'
tfyhska th wdrlaId lsÍug isú,a iudcfha j.lSu
jkafkah' lsisu mqrjeishl= iu,sx.sl;ajh u;
fjkafldg ie,lSulg fyda wYlakq;djhlg Ndckh
fkdl< hq;af;ah' iudcfha moku jk mjq,a ixia:dj
wdrlaId lsÍug rch ne£ isákafkah'
28' iEu mqrjeishl=gu fmr<d Èjhskg meñŒfï whs;sh
we;af;ah' Èjhsfka ´kEu m%foaYhl foam< whs;sh
mqoa.,slj fyda iduqyslj lsisÿ ndOdjlska fyda iSudjlska
f;drj oeÍfï whs;sh iEu mqrjeishl=gu we;af;ah'
29' lsisu ;eke;af;l= tlu jrolg fojrla oKavkhlg
hg;a fkdúh hq;af;ah'
30' lsisu ;eke;af;l= ck j¾.h" wd.u" l=,h" ,sx.sl;ajh
u; fyda fjk;a lreKla u; lDDr" wudkqIsl iy
wjuka iy.; ie,ls,a,lg fyda oKavkhlg hg;a
fkdl< hq;af;ah' iEu ;eke;af;l=gu Ôú;h /l.ekSu
i|yd we;s whs;sh ms<sf.k .re lsÍu rcfha j.lSu
jkafkah'
31' rchla mj;ajd.k hdfï moku ck;dj rch flfrys
olajk m%idohhs' ta i|yd ckrcfha ck;djf.a cku;h
ksoyiaj yd idOdrKj m%ldY lsÍu i|yd ue;sjrK kS;s
m%ldrj" ksis l,g ue;sjrK meje;aùu ckrcfha j.lSu
jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 15


32' iEu mqrjeisfhl=gu ;u wd;au f.!rjh iy fm!reIfha
j¾Okh idlaId;a lr.ekSu i|yd iudc iqNidOk
myiqlï j,g wd¾Ól idudðl yd ixialD;sl
whs;sjdislï j,g whs;sh we;af;ah'
33' iEu mqrjeishl=gu fiajd kshqla;s iqrlaIs;;djh iy
idOdrK jD;a;Sh whs;sjdislï ;yjqre flfrk" ksoyfia
f;dard.;a jD;a;shl fh§fï whs;sh we;af;ah' lsisÿ
fjkilg Ndckh fkdù ia;%S mqreI fNaohlska f;drj
iudk jegqmla ,eîug iEu mqrjeishl=gu whs;sh
we;af;ah' i;=áka" hym;a ðú;hla" mjq,a ixia:djla
mj;ajd.k hdu i|yd m%udKj;a idOdrK fõ;khla yd
iudc iqNidOk myiqlï ,eîfï whs;sh we;af;ah'
34' iEu ;eke;af;l=gu ;u jD;a;Sh whs;sjdislï wdrlaId
lr.ekSu i|yd jD;a;Sh iñ;s msysgqùug iy jD;a;Sh
iñ;s j,g ne£ug whs;sh we;af;ah'
35' jev lrk ld,h idOdrK úh hq;= w;r thg m%udKj;a
úfõl ld,hla iy jegqma iys; ksjdvq we;=,;a úh
hq;af;ah'
36' iEu mqrjeishl=gu m%udKj;a fi!LH myiqlï we;=¿j
ksjdi" wdydr" weÿï" iudc iqnidOk myiqlï" fiajd
úhqla;s iyk §ukd" ;ukag md,kh l, fkdyels fya;=
u; wl¾ukH;djhlg m;ajk wjia:dj, ysñjk §ukd"
jekaoUQ §ukd iy jfhdajDoaO §ukd ,eîug ysñlu
we;af;ah' ud;D;ajh" iy <ore úh iudc iqnidOk
myiqlï ,eîug ysñlu we;af;ah' ffk;sl j,x.=
újdyhlska msg Wm; ,nk orejkago tu ish¨u
/ljrKhka i|yd iudk whs;shla we;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 16


37' iEu ;eke;af;l=gu fyd| Ôjk ;;ajhla ;yjqre
lrñka m%udKj;a jd;h" c,h yd wdydr ksjdi we;=,;a
iudc iqnidOk myiqlï ie,iSu rcfha j.lSu
jkafkah' tu whs;sh lsisjl=g W,a,x>kh l, fkdyels
whs;sjdislula jkafkah'
38' iEu mqrjeishl=u ksoyia wOHdmkhg ysñlu ,nkafkah'
iEu mqrjeisfhl=u m%:ñl wOHdmkh ,eîu iy cd;sl
NdId foflkau l=i,;djh iy ,nd.ekSu wksjd¾h jk
w;r tu l=i,;d u; Wiia wOHdmkhg ysñlï
,nkafkah' rch ish¨u isiqkaf.a Wiia wOHdmk úhoï
yd hemqï úhoï idOdrK wdmiq whlr .ekSfï
m%;sm;a;shla u; orkq ,nkafkah' wOHdmkfha moku
iudchg hym;a mqrjeishl= ìyslsrSu jk w;r iEu
mqrjeishl=f.au uq,sl ñksia whs;sjdislï iy ksoyi
;yjqre lsÍu rcfha j.lSu jkafkah' ish¨u ckj¾.
w;r tluq;=lu j¾Okh lsÍu i|yd iEu ckj¾.hlu
ixialD;sl whs;Ska ms<s.ekSu .relsÍu iy j¾Okh lsÍu
Y%S ,xldfõ iEu mqrjeishl=f.au j.lSu jkafkah'
wOHdmkh i|yd orejka fhduqlrk udOH
f;dard.ekSug foudmshkag we;s whs;shg rch ueÈy;a
fkdúh hq;af;ah'
39' rcfha wkq.%yfhka ,ndfok m%jdyk myiqlï iy
fi!LH myiqlï we;=¿j jhi wjqreÿ 65 iïmq¾K jQ
ish¨u mqrjeishkaf.a wdrlaIdj yd iudc iqNidOkh
iqrlaIs; lsÍu rcfha j.lSu jkafkah'
40' kùk úoHd;aul fidhd.ekSïj, ksis M, m%fhdack
,eîu we;=,;aj iudc ixialD;sl jev igyka j,g
iyNd.S ùug iEu mqrjeishl=gu iudk whs;shla

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 17


we;af;ah' tfiau úoHd;aul yd ixialD;sl kj ks¾udK
i|yd wdrlaIdj ,eîug iEu mqrjeishl=gu ysñlula
we;af;ah'

41' uq,sl whs;sjdislï iy rdcH m%;sm;a;sh fufyhùï


uq,O¾u j,ska ms<sf.k we;s ish¨u whs;sjdislï
jHjia:dodhlfha" úOdhlfha fyda wêlrKfha ´kEu
ks,hla ork whl= úiska W,a,x>kh lsÍu fyda
W,a,x>kh lsÍug w;Hikak wjia:djl Bg tfrysj
udi ;=kla we;=,; iaÓr ;%smqoa., uydêlrKfha kvq
mejÍug ´kEu mqoa.,hl=g ysñlu we;af;ah'

42' jydu n, .ekaùug hg;a uq,sl whs;sjdislï


W,a,x>Kh lsÍu ms<sn| kvqjla iy ck iïu;
jHjia:dj n,.ekaùfï jir 5 lg miqj n,.ekaùug
hg;a rdcH m%;sm;a;sh fufyhùfï uq,O¾u W,a,x>Kh
lsÍu iïnkaO mjrd we;s kvqjl kS;s{ .dia;=
wêlrKfha f.dkq lrkq ,nk fmrl,disfha i|yka úh
hq;af;ah' tjeks kvqjl whl< yels kS;s{ .dia;=j
wêlrKh úiska m%Odkh lrkq ,nk jkaÈ §ukdfjka
20] l Wmßuhlg hg;aúh hq;af;ah' tjeks kvq
lghq;a;l§ wêlrKh iqÿiq hehs i,lkq ,nk ´kEu
iykhla ie,iSfï n,h wêlrKh i;= jkafkah' tjeks
kvqlrhla kvq mejre Èk isg udi 6 la ;=, úNd. fldg
;Skaÿ m%ldY lsÍug wêlrKh kS;sfhka w;a y,
fkdyels j.lSulg ne£ isákafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 18


43' ^1&' uq,sl whs;sjdislï l%shd;aul lsÍu iïnkaOj
kS;sfhka mkjk iSud n, meje;aùu cku;
úpdrKhl§ ck;dj úiska wkqu; lsÍulska
f;drj Èk 90 l Wmßu ld,hlg hg;a jkafkah'

^2&' ta i|yd meje;afjk cku; úpdrKhl§ iy


fjk;a ´kEu cd;sl jeo.;a lula we;s lreKla
iïnkaOfhka rch cku;h u;h úpdrK
wjia:djl§ ck;djg ;u u;h ck;dj úiska
m;alrekq ,nk ksfhdað;hska u.ska m%ldY lsÍfï
l%ufõohla (Liquid democracy concept)
iïmdokh lsÍu yd ta iïnkaO fr.=,dis mekùu
ue;sjrK fldñifï j.lSu jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 19


III jk mßÉfþoh

rdcH m%;sm;a;h
s fufyhùfï uq,O¾u
44' rdcH m%;sm;a;sh fufyhùfï uq,O¾u oi rdc O¾uh
^oka §u" is; lh yd jpkfha ixjrh" mß;Hd.h" iDcq
nj" uqÿ nj" oeä úkh .rel nj" fl%daO fkdlsÍu"
wúysxidj" bjiSu" hqla;s .rel nj& u; mokï jkafkah'
fn!oaO o¾Ykh yd ne÷kq ft;ssydisl Wreuh iy
wfkl=;a wd.ïj, ft;sydisl Wreuhka wdrlaId fldg
fmdaIKh lsÍug rch ne£ isáhs' iEu Y%S ,dxlslfhl=gu
;uka ms<s.kakd wd.ula fyda ,íêhla weoySug we;s
whs;sh iy Tjqkaf.a ixialD;sh lsisÿ ndOdjlska f;drj
wkq.ukh lsÍug iy fmdaIKh lsÍug we;s whs;sh rch
ms<s.kafkah' ;jo iNH;ajh" ixhuh" yeÈhdj" yd wdpdr
O¾u u; mokï jQ fm%!v zY%S ,dxlslz cd;shla jYfhka
ke.S isàu iy;sl lsÍu i|yd cd;sl wNsudkh iy
cd;sl iu.sh To je§ug rel=,a fok ffu;%sh" lreKdj"
uqÈ;dj iy WfmalaLdj m%.=K lsÍu Y%S ,dxlslhl=f.kau
wfmalaId flfrkafkah'
45' ;ud f;dard.;a jD;a;shl yDo idlaIsh .re lrñka fh§u
iEu mqrjeishl=f.au j.lSu jkafkah' rdcH foam,
wjNdú; lsÍug tfrysj ke.S isàu kS;sfha wdêm;H iy
wêlrKfha iajdëk;ajh wdrlaId lsÍu fjkqfjka fmkS
isàu iEu mqrjeishl=f.au j.lSu jkafkah'
46' úúO wd.ï yd cd;Ska ksfhdackh lrk ish¨u Y%S
,dxlslhska w;r wfkHdakH in|;dj yd tluq;=lu
;yjqre lrñka tlu cd;shla jYfhka ke.S isàu
;yjqre lsÍu i|yd isxy," oñ< iy bx.%Sis NdIdjka

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 20


yeoEÍu i|yd m%udKj;a myiqlï ie,iSu rcfha j.lSu
jkafkah' iEu mqrjeishl=u cd;sl NdId folu iy fmdÿ
NdIdj ms,sn| m%udKj;a oekSula ,nd isàu wksjd¾h
jkafkah'
47' ck;dj muKla i;=jk ckrcfha mru wêldÍ n,h"
uq,sl whs;sjdislï" rdcH m%;sm;a;sh fufyhùfï
uq,O¾u" n,;, fn§fï isoaOdka;h" úYajdijka;Ndjh
ms,sn| isoaOdka;h" j.ùu iy mßoDYHNdjh" kS;sfha
wdêm;H iy wêlrKfha iajdëk;ajh ms<sf.k .re
lsÍu ckrcfha j.lSu jkafkah'
48' <uqkaf.a iy fh!jkhskaf.a udkisl iy YdÍßl
fi!LH" wd.ñl iy ixialD;sl Wreuh m%j¾Okh lsÍu
iy orejkaf.a Y%uh iqrdlEug iy lsisÿ wdldrhl
fjkilg Ndckh fkdl< hq;af;ah' Bg tfrysj úfYaI
kS;suh /ljrKh ie,iSu rcfha j.lSu jkafkah'

49' ^1&' wd¾Ól yd idudðl jrm%idohka flakaø.; ùu


je,laùug mshjr .ekSu" iudc úIu;djhka iy
Y%u iqrdlEu msgqoelSug mshjr .ekSu rcfha
j.lSu jkafkah'
^2&' rdcH nÿ m%;sm;a;sh ms<sf.k .re lsÍu iEu
mqrjeishl=f.au hq;=lu yd j.lSu jkafkah' rdcH
nÿ m%;sm;a;sh n,.ekaùug tfrysj ´kEu
wdldrhl ueÈy;aùula lrk whl= jir 3 olajd
isr o~qjï kshu flfrk nrm;< jrolg
jrolre jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 21


^3&' wdKavql%u jHjia:djg iy kS;shg mgyeksj
úOdhlfha" jHjia:dodhlfha fyda wêlrKfha
hï ;eke;af;l= úiska ;uka ork OQrh
wjNdú;d lrkafka kï" tA ms<sn`oj jydu ck;dj
±kqj;a lsÍug rdcH fiajfha iEu ks<Odßfhl=gu
w;ay, fkdyels whs;shla yd j.lSula
mejfrkafkah'
50' fmdÿ hym;g ydkslrk ksIamdok iïm;a tla;ekaùu
je,laùug mshjr .ekSu rcfha j.lSu jkafkah'
51' iEu mqrjeishl=gu ;u wd;au .re;ajh" wd;au wNsudkh
j¾Okh lsÍu i|yd wjYH ksoyi iy;sl lsÍu rcfha
j.lSu jkafkah' iEu mqrjeishl=gu iudc iqN idOk
fiajd iy myiqlï iemhSu iy ÿ.S nj ;=rka lsÍu rcfha
j.lSu jkafkah'
52 ^1&' úfoaY rdcHhka iu. we;slr .kakd ish¨ úfoaY
.súiqï iy tu .súiqï j, wka;¾.;h iy ckrcfha
j.lSï ms<sn|j fkdj,yd ck;dj oekqj;a lsÍu
rcfha j.lSu jkafkah' md¾,sfïka;=fõ fkdmeñ‚
uka;%Skao we;=¿j ;=fkka foll nyq;rhla úiska
ms<sf.k iïu; fkdlr rch úiska t<fUk lsisÿ
cd;Hka;r .súiqula n,d;aul fkdjkafkah'
^2&' fmdÿ hym;g wys;lr tjeks ´kEu .súiqula
mqrjeishl=g fY%aIaGdêlrKh yuqfõ wNsfhda. l,
yelaflah'
53 ^1&' u;= yd j¾;udk mrmqf¾ Wreuh fia ie,flk
fidndoyu iy mßirh wdrlaId lsÍu rcfha j.lSu
jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 22


^2&' kS;s úfrdaëj w;am;alr f.k we;s ish¨u rcfha
foam, ^rlaIs; jkh yd wjfYaI le,E we;=,;aj&
kS;sh l%shd;aul ùfuka rdcika;l jkafkah' tjeks
foam< kej; w;am;a lr.ekSug mshjr .ekSu iy
rcfha foam<g isÿlr we;s ydkshg j.lsj hq;=
;eke;a;kaf.ka fkdmudj jkaÈ whlr .ekSug
mshjr .ekSu bvï flduidrsia ckrd,ajrhdf.a
j.lSu jkafkah'
54' ish¨u jk i;=ka iy yS<E l, i;=kag ysxid mSvd lsÍu
je,laùug mshjr .ekSu iy i;=ka lDr wudkqIsl
joysxid j,g ,lalsÍu je,laùug mshjr .ekSu rcfha
j.lSu jkafkah'
55' ^1&' ckrcfha iy ckrcfha ck;djf.a fmdÿ hym;g
iy iqN isoaêhg whym;a fldkafoais j,g hg;aj
ck;djf.a oekqfuka f;drj t<ô ish¨u
cd;Hka;r .súiqï wj,x.= lsÍug mshjr .ekSu
rcfha j.lSu jkafkah'
^2&' 2002 cq,s 02 jk Èk isg n,d;aul jk tlai;a
cd;Skaf.a frdau m%{dma;sh jydu l%shd;aul jk mßÈ
Y%S ,xldj ;=, wkd.;hg n,mdk f,i l%shd;aul
jkafkah'
^3&' kS;s úfrdaëj w;am;alrf.k we;s rcfha foam,
^rlaIs; jkh iy wjfYaI le,E we;=,;aj& kS;sh
l%shd;aul ùfuka rdcika;l jkafkah' tu foam<
kej; w;am;a lr.kakd wjia:dj jk úg tlS
foam<g isÿlr we;s ydksh mq¾Kh lsÍug jkaÈ
whlr.ekSug hg;aj tu foam< läkñka w;am;a

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 23


lr.ekSug mshjr .ekSu bvï flduidßia
ckrd,af.a j.lSu jkafkah'
56' ckrcfha mru wêldßh jk ck;djf.a fmdÿ hym;g
jeo.;ajk ish¨u cd;Hka;r .súiqï ms<sf.k
wkd.;hg n,mdk f,i n,d;aul lsÍug mshjr .ekSu
rcfha j.lSu jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 24


VI jk mßÉfþoh

NdIdj

57' isxy, yd fou< NdId Y%S ,xldfõ ks, yd cd;sl NdId


jk w;r bx.%Sis NdIdj fmdÿ NdIdj (link) jkafkah'
fuu mßÉfþofha NdIdj iïnkaO olajd we;s úêúOdk
n,d;aul lsÍug md¾,sfïka;=j" úOdhlh iy
wêlrKh kS;sfhka ne§ isákafkah'

58' md¾,sfïka;=fõ uka;%Sjrfhl=g" m<d;a md,k


wdh;khl uka;%Sjrfhl=g ´kEu cd;sl NdIdfjka
lghq;= l, yelaflah'

59' ^1& ´kEu whl=g ;uka wNsu; cd;sl fyda ks,


NdIdjlska fyda fmdÿ bx.%Sis udOHfhka wOHdmkh
,eîug whs;sh we;af;ah' iEu mqrjeisfhl=u
cd;sl NdId fok iy fmdÿ NdIdj ms<sn`oj
m%udKj;a ±kqula ,nd ;sìh hq;af;ah'
^2& úYaj úoHd,hl fyda wOHdmk wdh;khl
wOHdmk wlghq;= cd;sl NdId foflkau iy fmdÿ
bx.%Sis meje;aúh hq;af;ah' hï mdGud,djla
b.ekaùfï udOH bx.%Sis muKla jkafka kï iEu
YsIHhl=gu fmdÿ NdIdj m%.=K lsÍfï úfYaI
myiqlï mdGud,dj wdrïNfha isgu ie,ish
hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 25


60' ^1& Y%S ,xldj mqrd isxy, yd fou< mßmd,k NdIdj
úh hq;af;ah' W;=r Bidk È. uOHu iy
kef.kysr m<d;a j, mßmd,k NdIdj isxy,o
wfkl=;a m<d;a j, fou< o úh hq;af;ah' hï
m<d;l isxy, yd fou< NdId folu fmdÿfõ
Ndú;d jkafka ku wjia:dfjdaÑ; mߧ NdId
foflkau mßmd,k lghq;= isÿúh hq;af;ah'
^2& cd;sl NdId foflka fyda fmdÿ NdIdfjka rch
iu. ,sms .kqfokq lsÍug iEu mqrjeisfhl=gu
whs;sh we;af;ah'
^3& hï ;eke;af;l=g hï jd¾;djla" f,aLkhla
m%ldYkhla mÍlaId lsÍug whs;sh wjia:djl
Tyqf.a ukdmh mßÈ tys msgm;la ljr fyda cd;sl
NdIdjlska ,nd.ekSug Tyqg whs;sh we;af;ah'
^4& rcfha ish¨u m%ldYk NdId ;=fkkau m%isoaO
l,hq;af;ah'
^5& rcfha fiajhg" wêlrK fiajhg iy m<d;a
md,k fiajhg n|jd .ekSu i|yd meje;afjk
úNd. NdId ;=fkkau meje;aúh hq;af;ah' tfia
jqjo hï jD;a;shla i|yd cd;sl NdId foflka
tll fyda fmdÿ NdIdj iïnkaOj úfYaI
l=i,;djhla wjYH jkafka kï tu NdIdj i|yd
tjeks úfYaI l=i,;djhla ,nd ;sîu wjYH
jkafka hhs kshu l, yelaflah' tfiau hï
;k;=rlg n|jd .ekSfuka miqj idOdrK ld,hla
w;=<; hï NdIdjla iïnkaOj úfYaI

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 26


l=i,;djhla ,nd.; hq;= nj iqÿiqlula fia kshu
l, yelaflah'
61' md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrk ish¨u kS;s NdId
;=fkkau m,l, hq;af;ah' kS;s fyda wkq kS;s m%ldYhg
m;a lrk ,o udOH w;r wmeyeÈ<s;djhla we;af;a kï
iEu úgu fmdÿ NdIdfjka m, lrk ,o uqøKh
m%uqL;ajh .kq ,nkafkah'

wêlrK NdIdj
62' ^1& Y%S ,xldj mqrd wêlrK lghq;= i|yd Ndú;d
flfrk NdIdj 60 ^1& jHjia:dj m%ldr úh hq;af;ah'
^2& ´kEu kvq lghq;a;l fyda úksYaph wêldßhl kvq
lghq;a;l md¾Yjlrejl=g ;uka wNsu; NdIdfjka
kvq lghq;= fufyhjk f,i b,a,d isàug whs;sh
we;af;ah' tjeks b,a,Sula l, wjia:djl ta i|yd
wjYH myiqlï ie,ish hq;af;ah' tfiau lS kvqjla
iïnkaO jd¾;d j, msgm;a ;uka wNsu; NdIdfjka
kshñ; .dia;=jg hg;aj ,nd .ekSug
md¾Yjlrejl=g fukau fjk;a ´kEu ;eke;af;l=g
ysñlu we;af;ah'
63' fï mßÉfþofha úêúOdk i,iajd we;s mßÈ ks, yd
cd;sl NdId jk isxy, iy fou< fukau fmdÿ NdIdj
jk bx.%Sis NdIdj Èjhsk mqrd m%p,s; lsÍu rcfha j.lSu
jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 27


V jk mßÉfþoh

mqrjeisNdjh
64' ^1& Y%S ,xldfõ iEu mqrjeishl=u Y%S ,xld
mqrjeishl=˜ jYfhka muKla ms<s.kq ,nkafkah'
^2& hï ;eke;af;l=g Y%S ,xld mqrjeisNdjh ysñ jqfha
mrïmrdfjkao ke;fyd;a mqrjeisNdjh ms<sn|
kS;shg wkql+,j ,shdmÈxÑ ùfukao hkak wod<
fkdjkafkah'
^3& ljr fyda ld¾hhla i|yd mqrjeisNdjh w;a lr
.kq ,enQ wdldrh u; Y%S ,xldfõ mqrjeishl=
fjkafldg fkdoelaúh hq;af;ah'
^4& kS;sfhka kshu lr we;s wdldrhg ñi lsisu
mqrjeishl=f.a mqrjeisNdjh wysñ fkdl<
hq;af;ah'
^5& ckrc wdKavql%u jHjia:dj ck;dj úiska
ms<sf.k n,d;aul lrk wjia:dj jk úg Y%S
,dxlsl mqrjeishl= jk ieu ;eke;af;l=u Y%S
,xldfõ mqrjeishl= jk w;r mqrjeishl=g
ysñjk iEu whs;sjdislulgu Tyq fyda weh
ysñlï ,nkafkah'
^6& Y%S ,xldfõ mqrjeisNdjh ;SrKh lsÍu ms<sn|j
mkjd we;s ish,qu kS;s fuu jHjia:djg hg;aj
f;areï .; hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 28


VI jk mßÉfþoh

jHjia:dodhlh

65' v mia jk Wmf,aLkh m%ldr iSudfjka flfrk m<d;a


10 lska iukaú; ta ta m<df;a ck.ykh u; mokï jQ
ue;sjrK fldÜGdY 60 la i|yd uyck ksfhdað;hska
Pkaofhka m;a flfrkafkah' tu uyck ksfhdað;hska
;uka ksfhdackh lrk ue;sjrK fldÜGdYfha
ck;djg iDcqju j.lsjhq;= jkafkah'

66' md¾,sfïka;= ue;sjrKh ue;sjrK fldÜGdY uÜgñka


meje;afjkafkah' ,nd.kakd jeä Pkao m%udKh u;
ck;dj ;u ksfhdað;hd jYfhka f;dard.kakd
uka;%Sjrhd ;SrKh jkafkah' md¾,sfïka;=fõ ld,h
jir 5 lg iSud jk w;r bka wk;=rej kS;sh l%shd;aul
ùfuka md¾,sfïka;=j úisr hkafkah' ck;dj Pkaofhka
m;a lrk lsisÿ uka;%Sjrfhl= fojrlg jvd uyck
uka;%S Oqrhla oeÍug kqiqÿiq jkafkah'

67' md¾,sfïka;= ixhq;sh ck;dj úiska Pkaofhka m;a lrk


uka;%Ska 60 fokdf.ka iy ck;dj wkqu; lrkq ,nk
20 fofkfl=f.ka iukaú; w.%dud;Hjrhd iy wud;H
uKav,fhka iukaú; jkafkah' tfia jqjo
w.%dud;Hjrhdg iy wud;H uKav,hg md¾,sfïka;=j
;=, l=uk lreKla u; fyda ck;djf.a jHjia:dodhl
n,h l%shd;aul lrñka Pkaoh m%ldY lsÍug n,h
fkdue;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 29


68' rdcH iu. hï wdldrhl jHdmdr lghq;a;lg iïnkaO
lsisjl= md¾,sfïka;= uka;%S Oqrhlg fyda wud;H Oqrhlg
fyda w.%dud;H OQrhlg f;dard m;a lsBug kqiqÿiq
jkafkah'
69' md¾,sfïka;= ue;sjrKhg ;r`. lrk iEu
wfmalaIlhl=u ,shdmÈxÑ Pkao ysñhl= wu;rj
ksle<e,a" msßis÷ pß;hla" ms<s.;a úYaj úoHd,hl
Wmdêhla fyda Bg iudk iqÿiqlula ;sîu wksjd¾h
jkafkah'
70' md¾,sfïka;= ue;sjrKfhka ck;dj úiska m;a lrk
ksfhdað;hl=g lsisu fya;=jlg ;uka md¾,sfïka;=
uka;%Sjrhl= f,i m;a l, mlaIh udrel<
fkdyelaflah' tjeks l%shdjla iDcqju uka;%Sjrhl= m;a
l, ck;dj uka;%Sjrhd flfrys ;nd we;s úYajdih lv
lsÍula jk fyhska th uka;%S OQrfhka fkrmd yeÍug
m%udKj;a jrola jkafkah' tjeks wjia:djl wod,
ue;sjrK fldÜGdYh i|yd w;=re ue;sjrKhla
meje;aúh hq;af;ah' tfia jqjo md¾,sfïka;= uka;%S
jrfhl=g ;u yDo idlaIsfha ksoyi we;s w;r ´kEu
wjia:djl ;uka ksfhdackh lrk mlaIfha u;h úreoaO
u;hla oeÍug iy ;u u;h m%ldY lsÍug mQ¾K ksoyi
we;af;ah'
71' ckrcfha mru wêldßh jk ck;dj úiska ;u
jHjia:dms; n,h iDcqj l%shd;aul lrñka iïu; lrk
,o ckrc wdKavql%u jHjia:dj mßÉÑkak lsÍug
md¾,sfïka;=jg jHjia:dodhl n,h fkdue;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 30


jHjia:dfõ yrh jk ck;d mrudêm;H n,hg
tfukau tys 1jk 11jk iy 111jk mßÉfþo j,g wod<
ixfYdaOk lsisjla ckrcfha mru wêldßh jk
ck;djf.a wkque;sh ck u; úpdrKhl§ m%ldYs;j
fkd,nd md¾,sfïka;=jg iïu; l, fkdyelaflah'
tfia fkdjk jHjia:dfõ úêúOdk i,id fkdue;s
lreKla iïnkaO idudkH ixfYdaOkhla
md¾,sfïka;=jg iïu; lsÍug jHjia:d odhl n,h
we;af;ah' tfia jqjo tjeks ixfYdaOkhla iïu; lsÍu
i|yd fkdmeñ‚ uka;%Skao we;=¿j md¾,sfïka;=fõ
ish¨u uka;%Sjrekaf.ka ;=fkka folla tjeks
ixfYdaOkhlg mlaIj Pkaoh m%ldY l, hq;af;ah'
md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrk ,o ´kEu kS;shla
fyda ixfYdaOkhla fyda mk;a flgqïm;la ´kEu
wjia:djl fY%aIaGdêlrKh yuqfõ wNsfhda. lsÍfï n,h
ckrcfha mru wêldßh jk ck;djg i;= jkafkah'

72' md¾,sfïka;= uka;%S Oqrhg mejfrk tlu j.lSu


jHjia:dodhl lghq;= j,g iyNdyS ùu muKla jkafkah'
rcfha fjk;a úOdhl fyda mßmd,k lghq;a;lg
iDcqju fyda wkHdldrfhka ueÈy;a ùu úkh
mÍlaIKhg hg;aj jydu jev ;ykï lsÍug;a jrog
jrolre jQ jyd uka;%S Oqrfhka fkrmd yeÍug m%udKj;a
jrola jkafkah' tfia jqjo ;u ue;sjrK fldÜGdYfha
mÈxÑ whl=g wod< lreKla iïnkaOj ta ta wud;HxYhg
wkqnoaOj md¾,sfïka;= iïnkaëlrK ld¾hd,h wu;d
,sÅ;j lreKq úuiSu uka;%S Oqrh wjNdú;d lsÍula
fkdjkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 31


73' ^1& md¾,sfïka;= uka;%S jrfhl=g tfrysj w,a,ia fyda
ÿIK wmrdO fpdaokdjla t,a, ù we;s wjia:djl fyda
fjk;a wmrdO jrola iïnkaOj úêu;a mÍlaIKhla
meje;aùu i|yd w;a wvx.=jg .ekSug wjYH jQ
wjia:djl Tyqg fyda wehg md¾,sfïka;= jrm%ido j,
msysg me;sh fkdyelaflah' md¾,sfïka;=
uka;%Sjrfhl=g tfrysj w,a,ia fyda ÿIK fpdaokd u;
fyda fjk;a uq,H wmrdO fpdaokd iïnkaOj wê
fpdaokd u; uydêlrKfha kvq mjrd we;s wjia:djl
jydu l%shd;aul jk mߧ kS;sh l%shd;aul ùfuka
Tyqf.a jev ;ykï jkafkah' tjeks pqÈ;hl= fpdaokd
j,g jrolre jQ jydu OQrfhka fkrmd yeÍug;a"
foam, rdcika;l lsÍug;a" jrfoa iajNdjh wkqj
Ôú;dka;h olajd isr ovqjï ,eîug fyda urK
oKavkhg hg;a jkafkah'
^2& ´kEu md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhl= uka;%SOQrh
wjNdú;d lsÍfï fpdaokd u; wdmiq le`oùfï wkkH
n,h ckrcfha mru wêldßh jk ck;dj i;=
jkafkah' uka;%Sjrfhl= ksfhdackh lrk ue;sjrK
fldÜGdYfha Pkao odhlhskaf.ka 2] lg fkdwvq
ixLHdjlg tjeks fm;aiula fpdaokd ;yjqre lsÍu
ioyd bÈrsm;a flfrk idlaIs iu`. ;%smqoa.,
uydêlrKh fj; bÈßm;a l, yelaflah'
^3& uka;%Sjrfhl= fkrmd yeÍu ioyd bÈrsm;a lrk
tjeks fm;aiula m%isoaêfha úNd. lr udi 03 la
we;=<; ;Skaÿ m%ldY lsÍug ;%smqoa., uydêlrKh
kS;sfhla ne`§ isákafkah' fpdaokdj,g jrolre jk
pQÈ;fhl= jydu l%shd;aul jk mßÈ uka;%SOqrfhka

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 32


bj;a flfrk w;r" t;eka ish udi 03 la we;=<;
wod, ue;sjrK fldÜGdYh ioyd w;=re ue;sjrKhla
meje;aùu ue;sjrK fldñifï j.lSu jkafkah'
^4& tjeks kvq ;Skaÿjlg tfrysj jrog jrolre jQ
pQÈ;hdg fY%aIaGdêlrKh fj; Èk 14 la we;=<;
wNshdpkhla bÈrsm;a lsÍfï ysñlu we;af;ah' tjeks
wNshdpkhla bosßm;a lsÍu Tyqg tfrysj m%ldYhg
m;a lrk ,o kvq ;Skaÿj n,d;aul fkdlsÍug
fya;=jla fkdjkafkah'
^5& fY%aIaGdêlrKh fj; bÈßm;a flfrk tjeks
wNshdpkhla udi 03 la we;=<; úNd. lr ;Skaÿj
m%ldYhg m;a lsÍu fY%aIaGdêlrKfha j.lSu
jkafkah'
74' uka;%S Oqrhlg ck;dj úiska úYajdih u; m;alrk ,o
iEu uka;%Sjrfhl=u ck;dj i;=jk mrudêm;H n,h"
kS;sfha wêm;H iy wêlrKfha iajdëk;ajhg .re
lsÍug ne£ isákafkah' l:dkdhljrhd m;alsÍfï Pkao
úuiSfï§ yer ckrc jHjia:dfõ iv Wmf,aLkh m%ldr
;u yDo idlaIshg tlÕj" wjxlj" úYajdijka;Ndjfha
isoaOdka;h .re lrñka rfÜ kS;sh iy wdKavql%u
jHjia:dj ms<sf.k ms<smÈk njg iEu uka;%Sjrfhl=u
m%;s{djla Èh hq;= jkafkah'
75' wNskj md¾,sfïka;=j le|jQ jydu tys m%:u iNd
/iaùfï§ l:dkdhl iy ksfhdacH l:dkdhljrhd
m;al< hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 33


76' w.%dud;Hjrhd úiska md¾,sfïka;=fõ uyd f,alïjrhd
m;al< hq;af;ah' Tyq úiska ;u ld¾h uKav,h
l:dkdhljrhdf.a wkque;sh we;sj m;a l, hq;=
jkafkah' Tjqkaf.a jegqma yd §ukd rcfha taldnoaO
wruqo,g jeh nrla jkafkah' md¾,sfïka;=fõ uyd
f,alïjrhdf.a Oqr ld,h jhi wjqreÿ 65 § wjika
jkafkah'
77' md¾,sfïka;= uyd f,alïjrhdg ;u Oqrfha ld¾h l¾;jH
bgql< fkdyels wjia:djl w.%dud;Hjrhd úiska tu
Oqrh i|yd iqÿiq whl= m;al< hq;af;ah'
78' md¾,sfïka;= uka;%Sjre lsisÿ fõ;khlg" úY%du jegqmlg
fyda fjk;a jrm%idohlg w;S;hg n,mdk fia ysñlï
fkd,nkafkah' wud;H uKav, f,alïjrfhl= i|yd
kS;sfhka kshu lr we;s jegqmg iudk §ukdjla muKla
,eîug Tjqka ysñlu ,nkafkah' hï foaYmd,k mlaIhla
tu §ukdfõ hï fjkila lsÍug wfmalaId lrkafka kï
ta nj ;u md¾,sfïka;= u;sjrK fmdfrdkaÿ m%ldYkhg
we;=,;a lr ta i|yd ck;djf.a wkque;sh ,nd .;
hq;af;ah'
uka;%Sjrfhl= fkdlvjd udi ;=kla md¾,sfïka;= /iaùï
j,g iyNd.S ùug wfmdfydi;a jqjfyd;a uka;%S Oqrh
wysñ jkafkah'
80' md¾,sfïka;= uka;%S Oqrhla ysiaj ;snqko md¾,sfïka;=jg
l%shdlsÍug n,h we;af;ah' md¾,sfïka;=fõ wiqka .ekSug
fyda Pkaoh mdúÉÑ lsÍug fyda fjk;a whqrlska tys
lghq;= j,g iyNd.S ùug fyda ysñlula fkdue;s
;eke;af;l= md¾,sfïka;=fõ wiqka .;a njla fyda

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 34


md¾,sfïka;=fõ hïlsis /iaùul§ Pkaoh mdúÉÑ l,
njla fyda fjk;a whqrlska md¾,sfïka;=fõ lghq;= j,g
iyNd.S jQ njla miqj ikd; jQ wjia:djl thska
md¾,sfïka;=fõ lghq;= j, kS;Hdkql+, Ndjhg ydkshla
fkdjkafkah'

81' ^1& uyd ue;sjrKhlska miqj meje;afjk m<uq


md¾,sfïka;= /iaùfï§ l:dkdhl" ksfhdacH
l:dkdhl" ldrl iNdm;s" ksfhdacH ldrl iNdm;s
hk ;k;=re md¾,sfïka;= uka;%Sjrekaf.ka m;al<
hq;af;ah'
^2& l:dkdhl" ksfhdacH l:dkdhl " ldrl iNdm;s "
ksfhdacH ldrl iNdm;s hk ;k;=re ork
uka;%Sjrfhla w.%dud;Hjrhd fj; iajlSh w;aik
hgf;a jQ ,smshla u.ska Oqrfhka bj;a jqjfyd;a fyda
uka;%S Oqrh wfydais jqjfyd;a ñi ;uka ork Oqrh
wjika fkdjkafkah'
^3& md¾,sfïka;=j úisrejd yeÍula isÿfkdjk wjia:djl
l:dkdhl" ksfhdacH l:dkdhl" ldrl iNdm;s"
ksfhdacH ldrl iNdm;s hk Oqrhka w;=ßka ljr fyda
Oqrhla mqrmamdvq jQ wjia:djl md¾,sfïka;=j úiska tu
Oqrh i|yd fjk;a uka;%S jrfhl= m;a l, hq;af;ah'

^4& md¾,sfïka;=j úisrejd yeÍfuka miqj 84 jk


jHjia:dj m%ldr md¾,sfïka;=j kej; /ialrkq
,enqjfyd;a md¾,sfïka;=fõ lghq;= yd ixhq;sh
md¾,sfïka;=j kej; úisrejd yßk ;=re fmr mßÈu
isÿúh hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 35


^5& l:dkdhl iEu wjia:djl§u md¾,sfïka;=fõ uq,iqk
orkafkah' l:dkdhljrhd fkdmeñ‚ wjia:djl"
ksfhdacH l:dkdhljrhdo" Tyq fkdmeñ‚
wjia:djl ldrl iNdm;sjrhdo" Tyqo fkdmeñ‚
wjia:djl ksfhdacH ldrl iNdm;sjrhdo Tyqo
fkdmeñ‚ wjia:djl md¾,sfïka;=j úiska fjk;a
uka;%Sjrfhl=o md¾,sfïka;=fõ uq,iqk oeÍu i|yd
m;al< hq;af;ah'
82' md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhl=f.a Oqrh
^1& ñh hdfuka
^2& fkdlvjd udi ;=kla md¾,sfïka;= /iaùï j,g
iyNd.S fkdùfuka"
^3& ;u w;aikska md¾,sfïka;=fõ uyd f,alïjrhd
fj; ;k;=ßka b,a,d wiaùfï ,smshla Ndr§fuka"
^4& wê fpdaokdjla u; uydêlrKfha mjrk ,o
wmrdO kvqjl jrolg jrolre ùfuka fyda
fjk;a wdldrhlska uka;%SOqrhla oeÍug kqiqÿiq
ùfuka"
^5& rcfha fiajhg m;ajqjl= fyda rdcH ixia:djl
fiajhg m;a jQjl= tu ;k;=frka úêu;aj b,a,d
wiafkdù fyda ta nj jika lr md¾,sfïka;=
uka;%Sjrfhl= f,i m;aù md¾,sfïka;=fõ wiqka
.ekSfuka"
^6& ;;a ld,fha mj;akd fjk;a kS;shla hgf;a Oqrh
ksYam%Nd ùfuka"

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 36


^7& md¾,sfïka;=j úisrejd yeÍfuka
^8& jHjia:dj m%ldr uka;%S Oqrfhka fkrmd yeÍu i|yd
fhdackdjla iïu; ùfuka"
^9& oaú;aj mqrjeishl= nj wkdjrKh ùfuka"
^10& OQrh wjNdú;d lsÍfï fpdaokdjlg jrog jrolre
ùfuka wfydais jkafkah'
oaú;aj mqrjeishl= ùfï fya;=j u; uka;%S Oqrh wjika jQ
wjia:djl ;uka úiska ork ,o uka;%S Oqrh fjkqfjka
,nd.;a ish¨u jrm%ido" myiqlï we;=¿ ish¨u §ukd wdmiq
f.ùug tu ;eke;a;d ne£ isákafkah' tjeks wjia:djl hï
;eke;af;l= tu j.lSu meyeryßkafka kï th wh
lr.ekSu i|yd ;%smqoa., uydêlrKfha kvq mejÍug hg;aj
ßudkaâ nkaOkd.dr .;l, hq;af;ah' tjeks pQÈ;fhl=g wem
,nd §ug lsisÿ wêlrKhlg wêlrK n,h ke;af;ah'
83' md¾,sfïka;= uka;%S n,;, yd jrm%ido mk; hgf;a
,efnk jrm%ido wêlrKhg wmydi jk jrola lsÍu
i|yd iy cd;Ska w;r wiu.sh yd wdrjq,a we;s lsÍug
fya;= jk l%shdjla fyda fkdlr yeÍula i|yd wjydú;d
l, fkdyelaflah' tjeks jrola lrk ieu uka;%Sjrfhl=
kS;sfha wdêm;Hg hg;a jkafkah'
84' ^1& w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia m%ldr ckdêm;sjrhd
úiska 103 jk jHjia:dj m%ldrj ksl=;a lrk ,o
m%ldYkhla u.ska md¾,sfïka;=fõ jdr wjika
lrk ,o wjia:djl B<Õ jdrh mgka .ekSu
i|yd Èk kshu l, hq;af;ah' tu Èkfha
md¾,sfïka;=j jdr wjika lrk m%ldYkfha Èk

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 37


isg udi ;=kla fkdblau úh hq;af;ah' tfia jqjo
jdr wjika lr we;s md¾,sfïka;=j kshñ; Èkg
m%:u le|ùug w.%dud;Hjrhd ;SrKh l,
wjia:djl ckdêm;sjrhd úiska tfia
md¾,sfïka;=j kej; /ial< hq;af;ah'
^2& kej; le|jk ,o md¾,sfïka;=jg jdr wjika
lsÍug m%:u lghq;= ksu fkdjQ ldrkd iïnkaOj
l%shd lsÍug n,h we;af;ah'
^3& wdKavql%u jHjia:dfõ 103 jk jHjia:dj m%ldr
md¾,sfïka;=j úisrejd yeÍfï m%ldYkhla ksl=;a
lrk ,o wjia:djl§ wNskj md¾,sfïka;=j
le|ùfï Èkh tu.ska kshu l, hq;af;ah'
md¾,sfïka;=j úisrejd yeÍfï m%ldYkh miqj
ixfYdaOkh l, yelaflah' tfia jqjo wNskj
md¾,sfïka;=fõ m%:u /iaùfï Èkh md¾,sfïka;=j
úisrejd yeÍfï Èk isg udi ;=k fkdblauúh
hq;af;ah'
^4& md¾,sfïka;=j úisrejd yeÍfuka miqj yÈis
wjia:djkq.; fya;=jla u; md¾,sfïka;=j kej;
le|úh hq;= hhs w.%dud;Hjrhd fyda wêlrKh
;SrKh lrkafka kï ta i|yd m%ldYhg m;a lrk
m%ldYkhla u.ska w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia u;
ckdêm;sjrhd úiska md¾,sfïka;=j kej; le|úh
we;af;ah'
yÈis wjia:dkq.; fya;=jla u; tfia le|jk ,o
md¾,sfïka;=jg ;SrK .ekSug n,h mejfrkafka
tu yÈis wjia:dj iïnkaO ;SrK .ekSug muKla

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 38


jkafkah' tu yÈis wjia:dj blauùu;a iu.u
w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia u; ckdêm;sjrhd
úiska ksl=;a lrk m%ldYkhla u.ska
md¾,sfïka;=j úisr hkafkah'
85' kS;s m%ldr md¾,sfïka;=fõ jdr wjidk jk wjia:djla
t<fUk ;=re fyda md¾,sfïka;=j úisrejd yßk ;=re fyda
fhdackd iïu;hla u.ska fyda ia:djr ksfhda. j,g
hg;aj md¾,sfïka;= /iaùï l,a ;eìh yelaflah'
86' ^1& wdKavql%u jHjia:dfõ wkHdldr úêúOdk i,id
we;s wjia:djl yer hï lreKla iïnkaOj
md¾,sfïka;=fõ ;SrKh meñK isák uka;%Sjrekaf.a
nyq;r ;SrKh jkafkah'
^2& hï lreKla iïnkaOj Pkaoh úuiSfï§ /iaùfï
uq,iqk ork ;eke;a;d Pkaoh m%ldY lsÍfuka je<lS
isáh hq;af;ah' tfia jqjo uka;%Sjreka m%ldY lrk
Pkao ixLHdj iudk jk wjia:djl uq,iqk ork
;eke;a;dg ;u Pkaoh m%ldY l, yelaflah'
87' md¾,sfïka;= /iaùu;a meje;afjk ljr jQ wjia:djl
iNd .¾Nfha isák uka;%S jrekaf.a ixLHdj úiailg
wvq jk nj uq,iqk fj; jd¾;d lrkq ,enqjfyd;a
uq,iqk ork ;eke;a;d úiska md¾,sfïka;=fõ lghq;=
jydu l,a ;eìh hq;af;ah'
88' ^1& wdKavql%u jHjia:djg hg;aj¦
^i& l:dkdhljrhd" ksfhdacH l:dkdhljrhd" ldrl
iNdm;sjrhd iy ksfhdacH ldrl iNdm;sjrhd
m;alsÍu yd OQrfhka bj;alsÍu ms<sn|j o"

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 39


^ii& md¾,sfïka;=fõ lghq;= úêu;aj mj;ajd .ekSu
i|yd o" uka;%Sjrekaf.a úkh wdrlaId lsÍu
ms<sn|jo" wdKavql%u jHjia:dfjka kshu fldg
we;a;djQ fyda jHjia:dfjka n,;, mjrd we;a;d
jQ fjk;a ldrKd iïnkaOj o fhdackd iïu;hla
u.ska fyda ia:djr ksfhda. u.ska fyda úêúOdk
ie,iSug md¾,sfïka;=jg n,h we;af;ah'
^2& kS;sfhka fyda fhdackd iïu;fhka úêúOdk i,ik
;=re wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk f;la
n, meje;ajQ md¾,sfïka;= ia:djr ksfhda." wjYH
ixfYdaOk j,g hg;aj md¾,sfïka;= ia:djr ksfhda.
jYfhka ;jÿrg;a n,d;aul jkafkah'
89' wdKavql%u jHjia:dj u.ska mkjd we;s úêúOdk j,g
hg;aj iy ms,s.;a cd;Hka;r iïuq;s j,g hg;aj bÈßhg
n,mdkakd jQ kS;s fukau w;S;hg n,mdkakd jQ kS;s
mekùug md¾,sfïka;=jg n,h we;af;ah'
90' ^1& md¾,sfïka;=j fj; mejÍ we;s jHjia:dodhl n,h
w;ay, fkdyelaflah' wkai;= fkdl< hq;af;ah'
jHjia:dodhl n,h mejfrk fjk;a lsisu
wêldßhla md¾,sfïka;=j úiska fkdmsysg úh
hq;af;ah'
^2& uyck wdrlaIdjg wod,j wdKavql%u jHjia:djg
wkql+, fkdjk yÈis wjia:d fr.=,dis mekùug
w.%dud;Hjrhd fj; mejÍ we;s n,hg fuu
jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dfjka ndOdjla
fkdjkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 40


^3& kS;s m%ldrj hïlsis ;eke;af;l=g fyda lsishï
wêldßhlg wkq kS;s mekùug md¾,sfïka;=j úiska
kS;sfhka n,h mjrd we;s wjia:djl tjeks wkq kS;s
mekùu fuu jHjia:dfõ ^1& jk jHjia:dj
W,a,x>kh lsÍula fkdjkafkah'
91' md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrk iEu mk;a
flgqïm;lu my; oelafjk wdlD;sfha oelafjk mßÈ
l:dkdhljrhd úiska iajlSh w;aik fhdod iy;sl l,
hq;af;ah' ^mkf;a ¨yq~q kduh fuys i|yka l, hq;=h&
md¾,sfïka;=j úiska úêu;aj iïu; l, nj fuhska
iy;sl lrñ'
92' ^1& l:dkdhljrhd úiska úêu;aj iy;sl lrk ,o
iEu mk;a flgqïm;lau iy ´kEu kS;shla
iudf,dapkh lsÍfï wêlrK n,h
fYa%IaGdêlrKh i;= jkafkah'
^2& w.%dud;Hjrhd úiska iDcqju ck;dj fj; bÈßm;a
lr iïu; l,hq;= hhs ;SrKh lrk ,o mk;a
flgqïm;la ck;dj fj; bÈßm;a lsÍug
w.%dud;Hjrhdg n,h we;af;ah' tjeks mk;a
flgqïm;la ck;dj úiska ms<sf.k iïu; lrk
,o wjia:djl w.%dud;Hjrhd úiska fuu
jHjia:dfõ ^3& jk wkq jHjia:dfõ úêúOdk j,g
hg;aj" my; oelafjk wdlD;sfha mßÈ th ck;dj
úiska iDcqju ms<sf.k iïu; l,nj iajlSh
w;aik fhdod iy;sl l, hq;af;ah' t;eka isg th
rfÜ kS;sh f,i n,d;aul jkafkah' ^mkf;a ¨yq~q
kduh fuys i|yka l, hq;=h& úêu;aj ck;dj
úiska iïu; l, nj fuhska iy;sl lrñ'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 41


^3& cku; úpdrKhl j,x.= Ndjh tys m%;sM, m%ldY l,
isg Èk ;=kla we;=,; ^ksjdvq Èk yer& ´kEu
mqrjeisfhl=g fY%aIaGdêlrKfha wNsfhda. l,
yelaflah' tjeks wjia:djl fYa%IaGdêlrKfha ;Skaÿj
m%ldYhg m;alrk f;la w.%dud;Hjrhd úiska tu
mk;a flgqïm; iy;sl fkdl< hq;af;ah'
^4& fY%aIaGdêlrKh yuqfõ wNsfhda. lrk tjeks mk;a
flgqïm;la th wNsfhda. l, Èk isg Èk 7 la ;=,
úNd. lr ;Skaÿ m%ldY lsÍug fYa%IaGdêlrKh
kS;sfhka ne£ isákafkah'
93' ^1& w.%dud;Hjrhd úiska iqÿiq hehs ;SrKh lrkq ,nk
lreKla iïnkaOj úNd. lr jirlg fkdjeä
ld,hla ;=< ;Skaÿ m%ldY lsÍu ioyd ;%smqoa., wmrdO
hqla;s úksYaph fldñIka iNdjla m;a lsÍug
w.%dud;Hjrhdg n,h we;af;ah'
^2& w.%dud;Hjrhd úiska m;alrk tjeks fldñIka
iNdjlg tu fldñIka iNdj yuqfõ úNd. jk
jrola iïnkaOj jrolre jk ;eke;af;l=g tfrysj
tu ;eke;a;d úiska isÿ lrk ,o jrfoa iajNdjh
wkqj¦

^i& tu ;eke;a;df.a foam, rdcika;l lsÍug"

^ii& tu ;eke;a;dg Ôú;dka;h olajd isr ovqjï


kshu lsÍug fyda Tyqf.a foam< rdcika;l
lsÍug iy Ôú;dka;h olajd isrovqjï kshu
lsÍug hk oKavk kshuhka folu kshu
lsÍug" wêlrK n,h we;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 42


^iii& tjeks mÍlaIK fldñIka iNdjl wjidk
ks.ukhg tfrysj mÍlaIK fldñIka iNdfõ
;Skaÿj m%ldY l, Èk isg 30 la we;=,;
fYa%IaGdêlrKh yuqfõ wNshdpkhla bÈßm;a l,
yelaflah'
tfia jqjo" wmrdO hqla;s úksYaph fldñIka iNdfõ
;Skaÿjlg tfrysj wNshdpkdjla bÈßm;a lsÍu fldñIka
iNdfõ ;Skaÿj w;aysgqùug fya;=jla fkdjkafkah'
fY%aIaGdêlrKh úiska tjeks wNshdpkdjla udi 03 la
we;=,; úNd. lr ;Skaÿ m%ldY l, hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 43


VII jk mßÉfþoh

úOdhlh
94' ck;dj úiska f;dardm;alr .kakd ,o w.%dud;Hjrhd Y%S
,xld ckrcfha rdcH kdhlhd jkafkah' Tyq ckrcfha
m%Odkshdo" wud;H uKav,fha m%Odkshdo" ikakoaO
fiajdjkays m%Odkshdo jkafkah' w.%dud;Hjrhd úiska
;%súO yuqodjkays m%OdkSka m;alrkq ,nkafkah'
95' 1& ckrcfha mru wêldßh jk ck;dj úiska wkqu;
lrkq ,nk w.%dud;Hjrhd we;=¨ wud;H uKav,h
20 fofkl=f.ka iukaú; jkafkah' w.%dud;Hjrhd
iy Tyq úiska mත් lrk wud;H uKav,h idමූyslj
rfÜ kS;shg yd wdKavql%u jHjia:djg hg;aj ;uka
fj; mejfrk ld¾h yd l¾;jH h:d mßÈ bgq lsÍu
iïnkaOj ckrcfha ck;dj úiska Pkaofhka m;a
lrk md¾,sfïka;= uka;%Sjrekaf.ka iukaú;
md¾,sfïka;=jg j.lsj hq;af;ah'
2& w.%dud;Hjrhd yd wud;H uKav,fha ish¨u
idudcslhska wud;HdxYhl iaÓr f,alïjrfhl=
,nk jegqm fuka fo.=Khl §ukdjlg ysñlu
,nkafkah' úY%du jegqma iy fjk;a jrm%ido
lsisjlg ysñlï fkd,nkafkah'
96' 1& ckrcfha w.%dud;Hjrhdo wud;H uKav,ho
ck;dj úiska m;a lrkq ,nkafkah' Tjqkaf.a Oqr
ld,h jir myla jkafkah' w.%dud;Hjrhd iy
wud;H uKav,h ck;dj úiska ck;dj i;= jk
mrudêm;H n,hg iy kS;sfha wdêm;Hg

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 44


.relsÍug ne£ isákafkah' ckrcfha wdKavql%u
jHjia:dfõ iv Wmf,aLkh m%ldr yDo idlaIshg
tlÕj" wjxlj" úYajdijka; Ndjfha isoaOdka;h
.relrñka rfÜ kS;sh iy wdKavql%u jHjia:dj
ms<sf.k ms<smÈk njg Tjqka ish¨fokd m%;s{djla
Èhhq;= jkafkah' w.%dud;Hjrhd ckdêm;sjrhd
bÈßmsg oS o" wud;H uKav,h w.%dud;Hjrhd
bÈßmsgoS o Èjqreï Èh hq;af;ah'
2& ck;dj úiska m;a lrkq ,nk w.%dud;Hjrhd yd
wud;H uKav,h fojrlg jvd jdr .Kkla OQrh
±Íug iqÿiqlï fkd,nkafkah'
97' jHjia:dodhl uKav,fha wkque;shg hg;aj
w.%dud;Hjrhd úiska m;a lrk ,o w.%dud;H
f,alïjrfhla jkafkah' w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia yd
kS;sfha wdêm;Hhg hg;aj w.%dud;H f,alïjrhd ;u
Oqrfha ld¾h yd l¾;jH bgq l, hq;af;ah'
98' jHjia:dodhl uKav,fha wkque;shg hg;aj
w.%dud;Hjrhd úiska m;a lrk wud;H uKav,
f,alïjrfhla jkafkah' wud;H uKav, f,alïjrhd
;u Oqrfha කාර්ය yd l¾;jH w.%dud;H jrhdf.a Wmfoia
m%ldr bgql< hq;af;ah'
99' 1& wud;H uKav,fha ks¾foaY u; w.%dud;Hjrhd úiska
m;a lrkq ,nk ckdêm;sjrfhla jkafkah'
ckdêm;sjrhdf.a Oqr ld,h jir yhla jkafkah'
;dkdm;sjreka" uyflduidßiajreka" mq¾kdêldÍ
rdcH ÿ;hka fjk;a ;dkdm;s ksfhdað;hka m;a lsÍu
yd Tjqkag n,;, mejÍu" Tjqka ms<s.ekSu iy

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 45


úksYaphldrjreka yer jHjia:dodhl iNdj úiska
wkqu; lrk ,o fjk;a Oqrhka i|yd ish¨u
m;alsÍï i|yd Èjqreï§u ckdêm;sjrhd yuqfõ
isÿjkafkah'
2& wud;H uKav,fha ks¾foaY u; w.%dud;Hjrhd úiska
m;a lrkq ,nk ckdêm;sjrhd OQrh wjNdú;d lsÍfï
fpdaokd u; wud;H uKav,fha ks¾foaY u;
w.%dud;Hjrhdg bj;a l, yelaflah'
100' w.%dud;Hjrhdf.a wdrdOkh u; md¾,sfïka;=fõ
ux., /iaùfï uq,iqk oeÍu ckdêm;sjrhd úiska isÿ
lrkq ,nkafkah'
101' ^1& w.%dud;Hjrhdg tfrysj Oqrh wjNdú; lsÍfï fyda
jHjia:dj fÉ;kdkaú;j W,a,x>kh lsÍu ms<sno
fpdaokd ´kEu mqrjeishl=g tu fpdaokdjg wod<
l%shdfjka fyda fkdlr yeÍfuka udi ;=kla we;=,;
fYa%IaGdêlrKh fj; meñ‚,s l, yelaflah' tjeks
meñ‚,a,la iïnkaOj wêlrKfha wjika ks.ukh
uila we;=,; l:dkdhjrhdg msgm;la iys;j
ck;djf.a oek.ekSu i|yd fY%aIaGdêlrKfha fjí
wvúh u.ska m%ldYhg m;a l, hq;af;ah'
w.%dud;Hjrhd Oqrfhka bj;a lsÍu i|yd
wêlrKfha ks.ukh md¾,sfïka;=fõ fkdmeñ‚
uka;%Ska o we;=¿j 2$3 l nyq;rfhka iïu; úh
hq;af;ah'
^2& urKh" b,a,d wiaùu" jHjia:dj fÉ;kdkaú;j
W,a,x>kh lsÍu" úIudpdrh fyda Oqrh wjNdú;d
lsÍfï fpdaokd u; w.%dud;Hjrhd Oqrfhka bj;a

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 46


lsÍu isÿ jQ wjia:djl fyda w.%dud;Hjrhdg Oqrfha
ld¾h l¾;jH bgq l, fkdyels wjia;djl wud;H
uKav,fha iudðlhl= w.%dud;H Oqrfha b;sß ld,h
oeÍu i|yd wud;H uKav,fha iduqysl
tl`.;akfhka kï l, hq;= w;r" ckdêm;sjrhd
úiska Tyq mqrmamdvq jQ w.%dud;HOQrh ioyd m;al<
hq;af;ah'
102' wud;H uKav,fha idudðlhl= w.%dud;H Oqrh
mqrmamdvq ùfuka w.%dud;H Oqrhg m;a lrk ,o
wjia:djl fyda urKh" b,a,d wiaùu fyda úIudpdrh
u; Oqrfhka bj;a lsÍu isÿ jQ wjia:djl fyda wud;H
Oqrfha ld¾h l¾;jH bgql< fkdyels wjia:djl
ck;dj úiska md¾,sfïka;= ue;sjrKfha§ wud;H
uKav,h i|yd m;a lsÍu ioyd ms,sf.k iïu; lrk
,o ,ehsia;=fjka whl= wod< wud;H Oqrfha b;sß ld,h
oeÍu i|yd w.%dud;Hjrhd úiska m;al< hq;af;ah'
103' jHjia:dfjka m%ldYs;j mejfrk n,;, j,g wu;rj
w.%dud;Hjrhdf.a wdrdOkh yd wkque;sh we;sj fuu
jHjia:dfõ i|yka n,;, ckdêm;sjrhd úiska
l%shd;aul l, hq;af;ah'

^i& md¾,sfïka;=fõ tla tla ieis jdrh


wdrïNfha wdKavqfõ m%;sm;a;s m%ldY bÈßm;a
lsÍu'

^ii& md¾,sfïka;=j le|ùu" jdr wjidk lsÍu iy


úisrejd yeÍu'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 47


^iii& rdcH uqødj Ndrfha ;nd .ekSu iy rdcH uqødj ;nd
w;aika l, hq;= iEu f,aLkhlu rdcH uqødj ;nd
w;aika lsÍu'

^iv& w.%dud;Hjrhd iy wud;H uKav,h úiska isÿlrkq


,nk m;alsÍï wêldÍ m;% j, rdcH uqødj ;nd
w;aika lsÍu'

^v& oßø;djfhka fmf,k bvï whs;sh wysñ mjq,a j,g


muKla rch i;= bvï iy wfkl=;a ksYap, foam<
m%Odkh lsÍu' fuu n,;, hï úfYaI
;eke;af;l=g jdishla fyda ,dNhla ,nd §u i|yd
wjNdú;d lsÍug ckdêm;sjrhdg n,hla
ke;af;ah'

^vi& cku; úpdrkhlska ,nd .kakd ck;djf.a


wkque;shg hg;aj rch i;= bvï iy wfkl=;a
ksYap, foam< wud;H uKav,h úiska fhdackd
lrk jHdmD;shlg m%Odkh lsÍu'

^vii& hqoaOh yd iduh m%ldY lsÍu'

^viii& wdKavql%u jHjia:djg fyda fjk;a ,sÅ; kS;shlg


mgyeks fkdjk l%shd bgq lsÍu'
104' rdcH uq,H iïnkaOj mq¾K n,Orhd jk
md¾,sfïka;=j i;= jk uq,H n,;, l%shd;aul lsÍu
ms<sn| uqo,a wud;Hjrhdg mejfrk iSñ; n,h
md¾,sfïka;=fõ wëlaIkhg hg;a jkafkah' nÿ
w;ayeÍï iy nÿ iyk m%Odkhla we;=¿j uqo,a
wud;Hjrhd fj; kS;sfhka mejfrk n,;, l%shd;aul

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 48


lsÍu fyda wkqu; lsÍu ksfhdað;hl=g mejßh
fkdyelaflah' rdcH uQ,H ms<sn| .kakd ;SrK
iïnkaOj uqo,a wud;Hjrhd fm!oa.,slju
md¾,sfïka;=jg iy ck;djg j.lsjhq;= jkafkah'
105' w.%dud;Hjrhd" wud;H uKav,h we;=¿j úOdhl
Oqrhla ork whl=g tfrysj w,a,ia fyda ÿIK fpdaokd
u; fyda fjk;a uQ,H wmrdO fpdaokd iïnkaOj
wêfpdaokd u; wêlrKfha kvq mjrd we;s wjia:djl
jydu l%shd;aul jk mߧ kS;sh l%shd;aul ùfuka
Tyqf.a jev ;ykï jkafkah' tjeks pqÈ;hl= fpdaokd
j,g jrolre jQ jydu Oqrfhka fkrmd yeÍug;a"
foam, rdcika;l lsÍug;a" jrfoa iajNdjh wkqj
Ôú;dka;h olajd isr ovqjï ,eîug;a fyda urK
oKavkhg hg;a jkafkah'
106' ta ta wud;Hjrhdf.a wud;HdxYh i|yd mejfrk
úIhhka ;SrKh lsÍu iy úIhhka ixfYdaOkh lsÍfï
n,h w.%dud;Hjrhd i;= jkafkah' w.%dud;Hjrhd
úiska wud;H uKav,fha wud;Hjrekaf.a úIhka
iïnkaOj isÿlrk ixfYdaOk j,ska wud;H uKav,fha
wLKav meje;aug iy wud;H uKav,h md¾,sfïka;=jg
we;s j.lSug lsisÿ wdldrhl fjkila fyda n,mEula
isÿ fkdúh hq;af;ah'
107' ^1& md¾,sfïka;=j úisrejd yer we;s wjia:djl tfia
úisrejd yeÍug m%:u l%shd;aul jQ ck;dj úiska
m;a lrk ,o wud;H uKav,h" md¾,sfïka;=j
úisrejd yeÍu fkd;ld uyd ue;sjrKfhka miqj
ck;dj úiska wNskj wud;H uKav,h m;a lrk
;=re ;jÿrg;a l%shd;aul jkafkah' ue;sjrKhla

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 49


meje;aùu w;r ld,h ;=, ue;sjrK fldñifï
ks¾Kdhlhkag wkql+,j l%shd lsÍu;a"
md¾,sfïka;= ue;sjrKh i|yd lsisÿ wdldrhl
ueÈy;aùula fyda n,mEula fkdlsÍu;a wud;H
uKav,fha j.lSu jkafkah'
^2& md¾,sfïka;=j úisrejdyeÍu iy uy ue;sjrKh
wjikaùu w;r ld,h ;=, w.%dud;Hjrhdf.a fyda
fjk;a wud;Hjrfhl=f.a urKh" Oqrfhka bj;a
lsÍu fyda Oqrfhka b,a,d wiaùu isÿjqjfyd;a tu
ld, mrdih ;=, wud;H uKav,h ;jÿrg;a
l%shd;aul jkafkah' w.%dud;H Oqrh fyda wud;H
Oqrhla tu ld, mrdih ;=, mqrmamdvq jqjfyd;a tu
ld,h i|yd wud;Hjrfhla tu ;k;=frys jev
ne,Sug m;al< hq;af;ah'
108' md¾,sfïka;=j úiska rcfha m%;sm;a;s m%ldYh iy
úi¾ck flgqïm; m%;slafIam jQ wjia:djl fyda rchg
tfrysj úYajdi Nx. fhdackdjla iïu; jQ wjia:djl
md¾,sfïka;=j úisr hd hq;af;ah'
109' rcfha iEu wud;HdxYhla i|ydu jHjia:dodhl
iNdfõ wkque;shg hg;aj w.%dud;Hjrhd úiska m;a
lrk iaÓr f,alïjrfhla jkafkah' ta ta wud;HdxY
Ndr iaÓr f,alïjrhd kS;s m%ldrj wud;HdxYh hgf;a
jk ish¨u fomd¾;fïka;= iy fjk;a wdh;k j,
ld¾h wëlaIKh l, hq;af;ah'
110' jHjia:dodhl iNdfõ idudðlhska Oqrfha jev Ndr
.ekSug m%:u ckrc wdKavql%u jHjia:dfõ iv
Wmf,aLk m%ldr yDo idlaIshg tlÕj" wjxlj"

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 50


úYajdijka; Ndjfha isoaOdka;h .re lrñka rfÜ kS;sh
iy wdKavql%u jHjia:dj ms<sf.k ms<smÈk njg
m%;s{djla Èh hq;= jkafkah'
111' ^1& w.%dud;Hjrhd rdcH wdrlaIdj we;=,;aj
jHjia:dfjka iy fjk;a ´kEu kS;shlska
w.%dud;H OQrh fj; kS;sfhka mejÍ we;s ld¾h yd
l¾;jH h:d mßÈ bgqlsÍu iïnkaOj
md¾,sfïka;=jg j. lsjhq;= jkafkah'
^2& w.%dud;Hjrhdf.a ld¾h yd l¾;jH h:d mߧ bgq
lsÍug wjYH jkakd jQ ks,OdÍka ta ta Oqrhg
kshñ; kshuhka yd fldkafoais j,g hg;aj m;a
lsÍug w.%dud;Hjrhdg n,h we;af;ah'
^3& tfia m;a lrk iEu rdcH ks,Odßhl=u rdcH fiajd
fldñifï md,khg hg;a jkafkah'
112' ^1& wud;H uKav,h ;ks ;ksjo iduqyslj o
w.%dud;Hjrhdg iy md¾,sfïka;=jg j.lSug
iy ms<s;=re §ug ne£ isákafkah'
^2& w.%dud;Hjrhd kS;sfha wdêm;Hhg hg;a
jkafkah'
113' ^1& w.%dud;Hjrhd úiska ckrcfha mru wêldßh
jk ck;dj úiska ta ta úIhkag wod,j wkqu;
lrk ,o wud;H uKav,h m;a l, hq;= jkafkah'
^2& w.%dud;Hjrhd iy wud;H uKav,h ;uka ork
Oqrhka ys ld¾h yd l¾;jH uyck úYajdih .re
lrñka ±ßh hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 51


^3& w.%dud;Hjrhd ;u w;aikska ckdêm;sjrhd
fj; hjk ,smshlska Oqrfhka b,a,d wiaúh
yelaflah'
^4& w.%dud;H Oqrh mqrmamdvq jQ wjia:djl iy
md¾,sfïka;=j úisÍ .sh wjia:djl wud;H
uKav,h wNskj md¾,sfïka;=jla leoùug
ue;sjrKhla mj;ajd wjika jk ;=re ;jÿrg;a
wud;H Oqr orkafkah'
^5& Oqrfha ld¾h yd l¾;jH h:d mߧ bgq lsÍug
wiu;a ùu u; w.%dud;Hjrhd úiska wud;H
Oqrfhka bj;a lrkq fkd,enqjfyd;a uKav,fha
wud;Hjreka ;uka ork Oqrhkays ld¾h yd
l¾;jH kshñ; ld, mßÉfþoh i|yd orkq
,nkafkah'
^6& ;u w;aikska w.%dud;Hjrhd fj; hjk ,smshlska
wud;Hjrfhl=g Oqrfhka b,a,d wiaúh
yelaflah'
^7&' wud;Hjrfhl=g ;uka ork Oqrh ld¾h yd
l¾;jH ;djld,slj Èk 30 lg jeä ld,hla
i|yd bgq lsÍug fkdyels wjia:djl
w.%dud;Hjrhd úiska tu wud;Hjrhd ork ,o
Oqrfha jev ne,Su i|yd ck;dj úiska iïu;
lrk ,o f,aLkfha kï i|yka ;eke;af;l= tu
Oqrfha jev ne,Su i|yd w.%dud;Hjrhd úiska m;a
l, hq;af;ah' tu ld,iSudj Èk 30 lg fkdjeä
jk úg fjk;a w.%dud;Hjrfhl= jev ne,Su
i|yd m;a l, hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 52


114' fuu mßÉfþoh hgf;a Oqrhla oeÍu i|yd m;a lrk
iEu ;eke;af;l=u ;uka m;a lrk ,o Oqrfha jev
Ndr .ekSug m%:u ckrc wdKavql%u jHjia:dfõ iv
Wmf,aLkh m%ldr yDoh idlaIshg tlÕj" wjxlj"
úYajdijka; Ndjfha isOdka;h .re lrñka rfÜ kS;sh
iy wdKavql%u jHjia:dj ms<sf.k ms<smÈk njg
m%;s{djla Èh hq;af;ah'
jHjia:dodhl iNdj
115' ^1& ck;dj úiska md¾,sfïka;= ue;s jrKfha§ wkqug
lrk ,o idudðlhskaf.ka 10 fofkl=f.ka
iukaú; jHjia:dodhl iNdj w.%dud;Hjrhd úiska
m;a l, hq;af;ah' tys iNdm;sjrhd jHdjia:dodhl
iNdj úiskau m;a l, hq;af;ah'
^2&' w.%dud;Hjrhd wu;d Oqrfhka b,a,d wia jQ
wjia:djl yer jHjia:dodhl iNdfõ
idudðlhl=f.a Oqr ld,h jir 5 la jkafkah'
YdÍßl fyda udkisl ÿn,;djhla fya;=fjka Oqrfha
ld¾h yd l¾;jH bgq l, fkdyels wjia:djl fyda
hï kS;shla hgf;a pß; ÿIKh iïnkaO jrolg
jrolre jQ wjia:djl jHjia:dodhl iNdfõ
idudðlhl=f.a Oqrh wysñ jkafkah'
^3& jHjia:dodhl iNdfõ mqrmamdvqjla we;s jQ
wjia:djl Èk 14 la we;=,; w.%dud;Hjrhd úiska
úiska ck;dj úiska md¾,sfïka;= ue;sjrKfha§
wkqu; l, f,aLkfhka tu mqrmamdvqj i|yd
idudcslfhl= b;sß ld,h ioyd m;al< hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 53


^4& ;u Oqr ld,h iïmq¾K l, jHjia:dodhl iNdfõ
idudðlhl= kej; m;a lsÍug iqÿiqlï
fkd,nkafkah'
116' ^1& fuu jHjia:dfõ we;=,;a jk Wmf,aLkfha i|yka
jk ish¨u Oqr j,g jHjia:dodhl iNdfõ
wkque;shg hg;aj iqÿiq mqoa.,hka w.%dud;Hjrhd
úiska m;a l, hq;af;ah' tu Oqr j,g m;a lsÍfï§
,sx.sl j¾.SlrKh we;=¿j ish¨u ck j¾.
ksfhdackh jk mßÈ mqoa.,hka f;dard .ekSu
w.%dud;Hjrhdf.a j.lSu jkafkah' tu Oqr j,g
jHjia:dodhl iNdj úiska wkqu; l, ;eke;a;ka
m;a lsÍu w.%dud;Hjrhdf.a j.lSu jk w;r
jHjia:dodhl iNdj úiska wkqu;l, ;eke;a;ka
tfia wkqu; l, Èk isg Èk 07 la we;=,; m;a
lsÍug w.%dud;Hjrhd wfmdfydi;a jqjfyd;a
jHjia:dodhl iNdj úiska wod, Oqrhka i|yd
w.%dud;Hjrhd úiska bÈßm;a lrk ,o
;eke;a;kaf.a kï wkqu; l, Èk isg kS;sh
l%shd;aul ùfuka Tjqka tu Oqr oeÍu l%shd;aul
jkafkah' jHjia:dodhl iNdfõ wkque;sh i|yd
bÈßm;a lrk ,o kï iy ta iïnkaO jHjia:dodhl
iNdfõ ;SrKh w.%dud;Hjrhd fj; fhduq lsÍu;a
iuÕu ck;djf.a wjOdkh i|yd tu kï
jHjia:dodhl iNdfõ fjí wvúfha fkdmudj m,
l, lsÍug;a jHjia:dodhl iNdj ne`§ isákafkah'
^2& ue;sjrK fldñiu yereKq úg jHjia:dodhl
iNdj úiska m;a lrkq ,nk ish¨u iajdëk
fldñIka iNdj, idudðlhska kS;sfha wêm;Hhg

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 54


hg;a jkafkah' ue;sjrK fldñiu we;=¿j ta ta
fldñIka iNdj úiska ;SrKh lrkq ,nk kshuhka
yd fldkafoais j,g hg;aj wjYH wfkl=;a
ks,OdÍka ta ta fldñIka iNdj úiska m;a l,
hq;af;ah' ish¨u fldñIka iNd j, msßjeh iy
úhoï taldnoaO wruqo,g jh nrla jkafkah'
Wmf,aLk
1' ue;sjrK fldñifï idudðlhka
2' rdcH fiajd fldñifï idudðlhka
3' iajdëk fmd,sia fldñifï idudðlhka
4' ú.Kk fldñifï idudðlhka
5' udkj ysñlï fldñifï idudðlhka
6' w,a,ia yd ÿIK úu¾Yk fldñifï idudðlhka
7' iSud kS¾Kh fldñifï idudðlhka
8' uqo,a fldñifï idudðlhka
9' uynexl=fõ wêm;s yd uq,H uKav,fha idudcslhska
10' iajdëk m%iïmdok fldñifï idudðlhka
11' f;dr;=re fldñIka iNdfõ idudcslhska
12' uyck Wmfhda.S;d fldñIka iNdj
13' rlaIK kshduk fldñifï idudcslhska
14' mßmd,k wNshdpkd úksYaph wêldßfha idudðlhska

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 55


15' w.%úksYaphldrjrhd we;=¿ fY%aIaGdêlrKfha ish¨u
úksiqrka
16' wNshdpkdêlrKfha iNdm;sjrhd we;=¿
wNshdpkdêlrKfha ish¨u úksiqrka
17' wêlrK fiajd fldñIka iNdfõ idudðlhka
18' ish¨u wud;HxYj, iaÓr f,alïjre
19' md¾,sfïka;= lghq;= ms<sn| flduidßia
20' md¾,sfïka;=fõ uyd f,alïjrhd
21' kS;sm;s
22' fmd,siam;s
23' ú.Kldêm;s
24' f¾.= wOHlaI ckrd,a
25' wdodhï nÿ flduidßia ckrd,a
26' iqrdnÿ flduidßia ckrd,a
27' rEmjdyskS ixia:dfõ yd .=jka úÿ,s ixia:dfõ
iNdm;sjrhd
117' ^1& w.%dud;Hjrhd úiska jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaY
u; m;a lrk ,o ´kEu ;eke;af;l=g tfrysj tu
;eke;a;d Oqrh ork wjia:dfõ§ Oqrh wjNdú;d lsÍu
iïnkaOj neÆ ne,augu ms<s.; yels fpdaokdjla
ckrcfha mru wêldßh jk ck;djf.ka t,a, ù
we;s wjia:djl" tu fpdaokd iïnkaOj úêu;a
iajdëk mÍlaIKhla jHjia:dodhl iNdj úiska

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 56


meje;aúh hq;af;ah' tjeks fpdaokdjla iïnkaOj
jHjia:dodhl iNdfõ iNdm;sjrhd we;=¿
;sfofkl=f.ka iukaú; mÍlaIK iNdjla yuqfõ"
ck;djg újD; úêu;a mÍlaIKhla" Èk y;l
we;=,; mj;ajd wjika ks.ukh m%ldY l, hq;af;ah'
tu ks.ukh jHjia:dodhl iNdfõ fjí wvúh u.ska
m%isoaO l, hq;af;ah' jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaYh
fpdaokd ,nk ;eke;a;d Oqrfhka bj;a lsÍu jkafka
kï w.%dud;Hjrhd úiska jydu Tyq OrK Oqrfhka
bj;a l, hq;af;ah'
^2& ta mßÉfþoh hgf;a jHjia:dodhl iNdj úiska
m%ldYhg m; lrk ,o ks.ukhg tfrysj tu
ks.ukh n,meje;aùug hg;aj" tu ks.ukfhka
w;Dma;shg m;a ;eke;a;dg fY%aIaGdêlrKh fj;
wNshdpkhla bÈßm;a l, yelaflah' tjeks
wNshdpkhla udi 03 la we;=,; úNd. lr ;Skaÿ
m%ldY lsÍug fY%aIaGdêlrKh ne`§ isákafkah'
118' ^1& jHjia:dodhl iNdj úiska m;a lrkq ,nk f,alï
jrfhl= jkafkah' Tyqf.a Oqr ld,h wjika ùfuka
miqj kej; m;alsÍug iqÿiqlï ,nkafkah'
^2& jHjia:dodhl iNdj úiska ;SrKh lrkq ,nk
kshuhka yd fldkafoais j,g hg;aj jHjia:dodhl
iNdjg mejfrk ld¾h bgq lsÍu i|yd wjYH
ks,OdÍka m;a lsÍfï n,h jHjia:dodhl iNdj i;=
jkafkah'
119' ^1& fuu mßÉfþofhka jHjia:dodhl iNdj fj; mejÍ
we;s ld¾h bgq lsÍu i|yd jHjia:dodhl iNdj wju

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 57


jYfhka uilg fojrlaj;a iNdm;s jrhdf.a Wmfoia
mߧ tys f,alïjrhd úiska le|úh hq;af;ah'
^2& iNdfõ ish¨u /iaùï j, uq,iqk jHjia:dodhl
iNdfõ iNdm;sjrhd úiska fynúh hq;af;ah'
iNdm;sjrdhd fkdue;s wjia:d j, Oqrfha lghq;=
lsÍu i|yd jev n,k iNdm;sjrhl= m;al< hq;af;ah'
^3& jHjia:dodhl iydfõ miafofkl=g fkdwvq
ixLHdjla úiska .kak ,o ;SrK j,x.= jkafkah'
^4& Pkaoh úuik wjia:djl m%ldYs; Pkaoh iudk jk
wjia:djla muKla iNdm;sjrhd Pkaoh m%ldY l,
yelaflah'
^5& jHjia:dodhl iNdfõ /iaùï iïnkaO ld¾h mámdáh
jHjia:dodhl iNdj úiska ;SrKh l, hq;af;ah'
^6& jHjia:dodhl iNdfõ hïlsis idudðlhl=
iNdm;sjrhdf.a mQ¾j wjirh fkd,nd wkql%ñl
/iaùï jdr ;=klg fkdmeñ‚ wjia:djl tu
idudðlhdf.a Oqrh wfydais jkafkah'
^7& jHjia:dodhl iNdj mQ¾K jYfhka ixia:dms; fkdjQ
wjia:djl§ iy tys idudðl;ajfha mqrmamdvqjla
;snqko ta nj fkdi,ld l%shd lsÍug jHjia:dodhl
iNdjg n,h we;af;ah' tjeks fya;=jla u; iNdfõ
hï ;SrKhla fyda l%shdjla wj,x.= fkdjkafkah'
120' iNdfõ idudðlhkaf.a fyda idudðlhkaf.a Oqr ld,h
bl=;a ù we;s wjia:djl wjia:dfjdaÑ; mߧ iNdjg kj

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 58


idudðlhka m;a lr Oqrfha jev Ndr .kakd f;la tys
idudðlhka ;jÿrg;a Oqrh orkafkah'
121' ^1& jHjia:dodhl iNdj úiska tys lghq;= ms<sn|j udi
;=klg jrla wud;H uKav,h fj; jd¾;djla
bÈßm;a l, hq;af;ah'

^2& wdKavql%u jHjia:dfjka fyda fjk;a ,sÅ;


kS;shlska jHjia:dodhl iNdj fj; mejfrk ld¾h
yd l¾;jHh tu iNdj úiska l%shd;aul l,
hq;af;ah'

^3& jHjia:dodhl iNdj fj; mejfrk ld¾h yd


l¾;jHh bgq lsÍu iy bgqlsÍug wod< Í;s
jHjia:dodhl iNdj úiska iïmdokh l,hq;=
jkafkah' tu Í;s .eiÜ m;%h u.ska m%isoaO l,
hq;af;ah'

122' jHjia:dodhl iNdfõ úhoï rcfha taldnoaO


wruqo,g jeh nrla jkafkah'

123' uq,sl whs;sjdislï ms<snoj wêlrKh fj; mejÍ we;s


wêlrK n,hg hg;aj jHjia:dodhl iNdj úiska
t<fUk ;SrK fyda iNdfõ ks¾foaY úNd. lsÍug ta
ms<sn| u;hla m%ldY lsÍug ljr fya;=jla u; lsisÿ
wêlrKhlg wêlrK n,h ke;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 59


124' jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaY u; m;a lrkq ,nk
;eke;a;ka jhi wjqreÿ 65 olajd Oqr orkafkah'

rdcH fiajd fldñIka iNdj


125' ^1& jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaY u; w.%dud;Hjrhd
úiska m;a lrkq ,nk ^ñka wk;=rej iNdj kñka
yÿkajk& rdcH fiajd fldñIka iNdjla jkafkah'
tys idudðlhka w;=ßka idudðlhka ;sfofkl=g
fkdwvq ixLHdjla rdcH fiajfha jir 20 lg
fkdwvq m<mqreoaola we;s ;eke;a;ka úh hq;af;ah'
jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaY u; w.%dud;Hjrhd
úiska tys iNdm;sjrhd m;al< hq;af;ah'
^2& tys idudðlhka w;=ßka hï ;eke;af;l=
md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhl= fyda m<d;a md,k
wdh;khl idudcsfhl= jkafka kï tu ;eke;a;d
;jÿrg;a tys idudðlhl= f,i lghq;= fkdl,
hq;af;ah'
^3& rdcH fiajd fldñIka iNdfõ idudðlhl= jYfhka
m;alsÍug fmr rdcH fiajfha fyda wêlrK
fiajfha ks,Odßfhl= jQ ;eke;af;l= fldñIka
iNdfõ idudðlhl= f,i m;a lsÍfuka wk;=rej
rdcH fiajfha fyda wêlrK fiajfha ks,Odßfhl=
f,i fkdie,flkafkah' tjeks ks,Odßfhl= rdcH
fiajd fldñIka iNdjg m;a lsÍu;a iu.u Tyq
rdcH fiajfha fyda wêlrK fiajfha ork ,o
;k;=r wfydais jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 60


tfia jqjo tjeks hï ;eke;af;la rdcH fiajd
fldñIka iNdfõ idudðlhl= f,i m;al<
wjia:djl" wjia:dfjdaÑ; mߧ Tyq rdcH
ks,Odßhl= fyda wêlrK ks,Odßhl=j isáfha kï
tlS ks,Odßhd tu fiajd j,ska úY%du .ekSug
kshñ; jirg t<öu tu ;eke;a;d rdcH fiajd
fldñIka iNdfõ idudðlhl=j isáh§ isÿ
jqjfyd;a tlS fiajh fjkqfjka Tyq fj; m%Odkh
flfrk úY%du jegqma yd fjk;a mdßf;daIsl §ukd
,eîu i|yd Tyq rdcH fiajfha úY%du jegqma ysñ
Oqrhla ork ;eke;af;l= f,i ie,flkafkah'
^4& fldñIka iNdfõ iudðlhl= fuu jHjia:dfõ ^2& jk
wkq jHjia:dj hgf;a hï kqiqÿiqlulg Ndckh
jqjfyd;a fyda w.%dud;Hjrhd fj; hjk ,smshla u.ska
kshñ; Èkg fmr OQrfhka b,a,d wia jqjfyd;a fyda
jHjia:dodhl iNdfõ wkque;sh we;sj w.%dud;Hjrhd
úiska jHjia:dfõ 117 jHjia:djg hg;aj bj;a lrkq
,enqjfyd;a fyda pß; ÿIK jrola u; wêlrKh
úiska jrolre lrkq ,enqjfyd;a fyda Tyq m%cd
wYlakq;djhlg m;al< hq;= njg md¾,sfïka;=j úiska
fhdackd iïu;hla fldg we;akï ñi fyda Oqrh
w;yer hk ,o fia i,lkq ,enqjfyd;a ñi Tyq
m;alrkq ,enQ Èk isg jir ;=kla Oqrh oeßh hq;af;ah'
^5& fldñIka iNdfõ idudðlhl= tys idudðlhl= f,i
kej; m;a lsÍug iqÿiqlï ,nkafkah' tfia jqjo
fldñIka iNdfõ idudðlhl= jYfhka Tyqf.a Oqr
ld,h wjika ùfuka wk;=rej rcfha ks,Odßfhl=

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 61


f,i fyda wêlrK ks,Odßfhl= f,i kej; m;a
lsÍug iqÿiqlï fkd,nkafkah'
fldñIka iNdfõ lsisu idudðlhl= wjia:d follg
jvd tys idudðlhl= f,i Oqrh oeÍug kqiqÿiq
jkafkah'
^6& fldñIka iNdfõ idudðlhl= tys iNdm;sjrhdf.ka
mQ¾j wjirh fkd,nd wkql%ñl /iaùï jdr ;=klg
fkdmeñK isá wjia:djl§ tu ;=kajk /iaùfï Èk isg
l%shd;aul jk mߧ Tyq ÿrh w;ayer f.dia we;ehs
ie,flkafkah' tjeks idudðlhl= bka wk;=rej
fldñifï idudðlhl= f,i m;a lsÍug iqÿlï
fkd,nkafkah'
^7& fldñIka iNdfõ idudðlhl=g udi foll ld,hla
fkdblujk ld,hla i|yd ksjdvq wkqu; lsÍug
w.%dud;Hjrhdg n,h we;af;ah' tu ld,h ;=, Tyqf.a
Oqrfha jev ne,Sug jHjia:dodhl iNdj úuid
;djld,sl idudðlhl= m;a lsÍug w.%dud;Hjrhd
l%shdl< hq;af;ah'
^8& fldñIka iNdfõ idudðlhkag md¾,sfïka;=j úiska
ksYaph lrkq ,nk mßY%ñl f.úh hq;af;ah' th rcfha
taldnoaO wruqo,g jeh nrla jkafkah' Oqr ld,h ;=,
tu mßY%ñl wvq fkdl< hq;af;ah'
^9& fldñIka iNdfõ hï Oqrhla ysiaj ;snqko" fldñIka
iNdjg l%shdlsÍug th ndOdjla fkdjkafkah' ;jo hï
mqrmamdvqjla fyda hï idudðlhl= m;a lsÍfuys ,d hï
fodaIhla miq wkdjrKh jqjo thska fldñIka iNdj
úiska t<fUk ;SrK j,g lsisÿ ydkshla fkdjkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 62


^10& fldñIka iNdjg f,alïjrfhla jkafkah' Tyq
fldñIka iNdj úiska m;al< hq;af;ah'
^11& fldñIka iNdfõ idudðlhka oKavkS;s ix.%yfha ld¾h
i|yd rcfha fiajlhka f,i ie,flkafkah'
126' ^1& rcfha ks,OdÍka m;a lsÍu" Wiia lsÍu" ia:dk udre
ùu" úkh md,kh iy fiajfhka my lsÍu we;=¿
ish¨u m%;sm;a;suh ldrkd iïnkaOj rdcH fiajd
fldñiu úiska úê úOdk ie,eiaúh hq;af;ah'
^2& jHjia:dfjka úfYaI úêúOdk i,id fkdue;s
ish¨u fomd¾;fïka;= m%OdkSka iïnkaOj Tjqka
m;a lsÍu" Wiia lsÍu" ia:dkudre ùï" úkh md,kh
iy fiajfhka my lsÍu we;=¿" ish¨u m%;sm;a;suh
lreKq iïnkaOj jHdjia:dodhl iNdj úiska
úêúOdk ie,eiaúh hq;af;ah'
^3& jHjia:dodhl iNdj u.ska wkHdldrfhka úêúOdk
i,id fkdue;s rcfha ks,OdÍka m;a lsÍu" Wiia
lsÍu" ia:dkudre ùï" úkh md,kh iy fiajfhka
my lsÍu we;=¿" ish¨u m%;sm;a;suh lreKq
iïnkaOj rdcH fiajd fldñiu úiska úêúOdk
ie,eiaúh hq;af;ah'
^4& fldñIka iNdfõ n,;, iy ld¾h bgqlsÍu
iïnkaOj fldñIka iNdj tla tla ,s;a j¾Ih ;=,
isÿlrk lghq;= j, jd¾;djla wud;H uKav,h
fj; bÈßm;a l, hq;af;ah'
127 ^1& fldñIka iNdj úiska ksYaÑ;j i|yka lrkq ,nk
rdcH fiajfha hï fiajdjlg wh;a ks,OdÍkaf.a m;a

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 63


lsÍu" Wiia lsÍu" ia:dk udre ùï" úkh md,kh iy
fiajfhka mylsÍu we;=¿" ish¨u m%;sm;a;suh lreKq
iïnkaOj ;sfofkl=f.ka iukaú; rdcH fiajd
fldñiu úiska m;a lrk lñgqjla fj; n,h mejßh
yelaflah'
^2& tjeks lñgqjla rdcH fiajd fldñiu úiska m;a
lrkq ,enQ wjia:djl ta ms<sn|j .eiÜ m;%fha
oekaùula m,l, hq;af;ah'
^3& tjeks lñgqjl /iaùï iïnkaO ld¾h mámdáh
iy tu /iaùï i|yd >kmq¾Kh fldñIka iNdj
úiska ;;a ld¾h i|yd iïmdokh lrk Í;s j,ska
ksYaph l,hq;af;ah'tu Í;so .eiÜm;%fha oekaùula
m,l, hq;af;ah'
^4& ta tla tla lñgqj i|yd lñIka iNdj m;a lrk
f,alïjrhl= jkafkah'
128' hï ksYaÑ; .khl rdcH ks,OdÍka iïnkaOj
Tjqkaf.a m;a lsÍï" WiialsÍu" ia:dkudre ùï" úkh
md,kh iy fiajfhka my lsÍu we;=¿" ish¨u
m%;sm;a;suh ldrkd iïnkaOj rdcH fiajd fldñIka
iNdj ;SrKh lrkq ,nk fldkafoais yd ld¾h
mámdá j,g hg;aj tys n,h rdcH ks,Odßhl= fj;
mejßh yelaflah'
129' ^1& fldñIka iNdj úiska tfia fjk;a rdcH ks,Orhl=
fj; fldñIka iNdj i;= n,h mjrd we;s wjia:djl
udi yhla we;=,;a ;uka iïnkaOj tu rdcH
ks,Odßhd úiska kshu lrk ;SrKfhka w;Dma;shg
m;ajk md¾Yjhg Bg tfrysj rdcH fiajd fldñIka

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 64


iNdj fj; wNshdpkhla bÈßm;a l, yelaflah'
wNshdpkhla bÈßm;a lsÍfï whs;sh we;=¿j wod<
ld¾h mámdáh rdcH fiajd fldñIka iNdj úiska
;SrKh lr .eiÜ m;%fha m, l, hq;af;ah'
^2& tjeks wNshdpkhla rdcH fiajd fldñIka iNdj
fj; bÈßm;a lr we;s wjia:djl th úu¾Ykh lr
fldñIka iNdj iqÿiq hehs i,lk ;SrKhl
m%ldYhg m;a l, yelaflah'
130' by; 129 jk jHjia:dj hgf;a rdcH ks,Odßhl=g rdcH
fiajd fldñIka iNdj úiska ;u n,;, mjrd we;súg
tu n,h mejÍu j,x.=j mj;sk ;dlal,a" tu n,;,
mjrd we;af;a rdcH fiajfhka hï ks,OdÍka
iïnkaOfhkao Tjqkaf.a m;a lsÍï" udrelsÍï" Wiia
lsÍï" úkh md,kh yd fiajfhka fkrmd yeÍu
iïnkaOfhka rdcH fiajd fldñIka iNdj ueÈy;a
fkdúh hq;=hs'

131' ^1& rdcH fiajd fldñIka iNdfõ /iaùï i|yd


>kmq¾Kh idudðlhka miafofkl= jkafkah'
^2& fldñIka iNdfõ ish¨u ;SrK nyq;r
Pkaofhka .kq ,eìh hq;af;ah' Pkaoh iudk
jk wjia;djl§ muKla uq,iqk ork
idudðlhdg ;u Pkaoh mdúÉÑ l, yelaflah'
^3& fldñIka iNdfõ iNdm;s iEu úgu iNdfõ
ish¨ /iaùï j, uq,iqk oeßh hq;af;ah' Tyq
fkdmeñ‚ úg muKla idudðlhska w;=ßka

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 65


m;alr.kakd idudðlhl= uq,iqk oeßh
hq;af;ah'

mßmd,k wNshdpkd úksYaph wêldßh


132' ^1& jHjia:dodhl iNdj úiska m;alrkq ,nk mßmd,k
wNshdpkd úksYaph wêldßhla jkafkah'
^2& rdcH fiajd fldñIka iNdj úiska kshu lrk ,o
hï kshuhla fyda ;SrKhla iaÓr lsÍug" fjkia
lsÍug fyda n, rys; lsÍfï n,h mßmd,k wNshdpk
úksYaph wêldßh fj; we;af;ah'
^3& rdcH fiajd fldñIka iNdfõ ;SrKhlg tfrysj
wNshdpkhla bÈßm;a l, yels ld,iSudj we;=¿j
mßmd,k wNshdpk úksYaph wêldßfha ixhq;sh
n,;, yd ld¾h mámdáh kS;sfhka kshu l,
hq;af;ah'mßmd,k wNshdpk úksYaph wêldßh fj;
bÈßm;a flfrk wNshdpkhla tu wNshdpkh Èßm;a
l, Èk isg udi yhla we;=,; úNd. fldg ;Skaÿ
m%ldY lsÍug mßmd,k wNshdpk úksYaph wêldßh
ne£ isákafkah'
133' rcfha ks,Odßfhl= iïnkaOfhka fuu mßÉfþoh
hgf;a mßmd,k wNshdpk úksYaph wêldßh úiska
m%ldYhg m;a flfrk wjidk ;SrKhlg tfrysj
wNshdpkdêlrKh fj; wNshdpkhla bÈßm;a l,
yelaflah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 66


134' fldñIka iNdj úiska wkHdldrhlska úêúOdk
i,ik f;la rdcH fiajhg wod,j n,mj;akd jQ
ish¨u Í;s yd ld¾h mámdáh wjYH fjkialsÍï j,g
hg;aj ;jÿrg;a n,d;aul jkafkah'
135' fldñIka iNdfõ fyda fldñIka iNdj úiska fï
mßÉfþoh hgf;a n,h mjrkq ,enQ tys wkq lñgqjl
fyda rcfha ks,Odßhl= úiska m%ldYhg m;a lrk ,o
;SrKhlg tfrysj fl,skau fyda wkHdldrfhka
n,mEula lsÍu fyda n,mEula lsÍug ;e;a lsÍu jrola
jkafkah' tfia jrola lrk iEu ;eke;af;l=gu
remsh,a ,laIhla fkdblaujk ovhlg fyda wjqreÿ
y;la fkdblaujk ld,hlg nkaOkd.dr .; lsÍug
fyda ta ovh fyda nkaOkd.dr .;lsÍu hk ovqjï
folgu hg;a jkafkah' fuu jHjia:dj hgf;a jk
jrola úksYaph lsÍfï wêlrK n,h uydêlrKh
fj; mejfrkafkah'tjeks kvqjla mjrk ,o Èkfha
isg udi ;=kla we;=,; úNd. fldg ;Skaÿ m%ldY
lsÍug uydêlrKh kS;sfhka ne£ isákafkah'
136' fï mßÉfþoh hgf;a ljr fyda Oqrhlg m;alrkq
,nk ;eke;af;l=u ck;dj i;=jk ck;d
mrudêm;H n,hg iy kS;sfha wdêm;H .re lsÍug
ne£ isákafkah' Tjqka ish¨fokdu ;uka m;a lrk
,o Oqrhkays jev Ndr .ekSug m%:u jHjia:dfõ iv
Wmf,aLkh m%ldr yDo idlaIshg tlÕj" wjxlj
ck;dj ;uka flfrys ;nd we;s úYajdih .re lrñka
rfÜ kS;sh yd wdKavql%u jHjia:dj ms<sf.k
wkq.ukh lrk njg m%;s{djla Èh hqq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 67


137' fï mßÉfþofha ld¾h i|yd “rcfha ks,Odßhd”
hkakg ;%súO yuqodfõ ks,OdÍka" ue;sjrK fldñIka
iNdfõ ks,OdÍka" cd;sl fmd,sia fldñIka iNdj
úiska m;alrk ks,OdÍka" wêlrK fiajd fldñIka
iNdj úiska m;a lrk Wmf,aLk.; ks,OdÍka"
ú.Kk fiajfha ks,OdÍka w.%dud;H f,alï" wud;H
uKav,fha f,alï" ú.Kldêm;s" f¾.= wOHlaI
ckrd,a" wdodhï nÿ flduidßia ckrd,a" iqrdnÿ
flduidßia ckrd,a" md¾,sfïka;= lghq;= ms<sn|
flduidßia" md¾,sfïka;= uyf,alï iy kS;sfhka m;a
lrk ,o fldñIka iNd j, idudðlhska we;=,;a
fkdjkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 68


VIII jk mßÉfþoh

wêlrKh
138' ck;d mrudêm;Hfha jeo.;au wx.hla jk wêlrK
n,h n,.ekaùfï" wdrlaId lsÍu" ;yjqre lsÍfï iy
hqla;sh mis|<k wdh;kh" wêlrKh jkafkah'
ck;dj i;= w;ay, fkdyels" Wÿrd.;a fkdyels
mrudêm;H n,h l%shd;aul lsÍu úYajdih u; mjrd
we;s jHjia:dodhlh iy úOdhlh ck;d mrudêm;H
n,h .re lrk nj j.n,d .ekSu wêlrKfha j.lSu
jkafkah' wêlrKh ck;d mrudêm;H n,h
m%j¾Okh l, hq;= jkafkah" wdrlaId l, hq;af;ah'
wêlrKh yuqfõ mjrk lsisu kvqlrhla" kvqfõ
yrh fkdi,ld ;dlaI‚l fya;= u; m%;slafIam
fkdl< hq;af;ah'
139' fYa%IaGdêlrKh 15 fofkl=g fkdjeä úksiqre
ixLHdjlskao" wNshdpkdêlrKh 15 fofkl=g
fkdjeä úksiqre ixLHdjlskao" iukaú; jkafkah' tu
úksiqrkaf.a úY%du .; hq;= jhi wjqreÿ 65 jkafkah'
fY%aIaGdêlrKhg iy wNshdpkdêlrKhg úksiqreka
m;a lsÍu ioyd fhdackd lrk kï" ;SrKh lsÍu
w.%dud;Hjrhdf.a j.lSu jkafkah' w.%dud;Hjrhd
fhdackd lrk kï ms,s.ekSu fyda m%;slafIam lsÍfï
n,h jHjia:dodhl iNdj i;= jkafkah'
jHjia:dodhl iNdj úiska ms,sf.k wkqu; lrk ,o
;eke;a;ka muKla fY%aIaGdêlrK iy
wNshdpkdêlrK úksiqrka f,i w.%dud;Hjrhd úiska
m;a l, hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 69


140' md¾,sfïka;=j úiska iïu; lrk iEu kS;shlau" mqoa.,
kS;s iy fjk;a ,sÅ; fkdjQ kS;s yd pdß;% wdKavql%u
jHjia:djg wkql=, jk njg mÍlaId lsÍu iy wkql+,
kS;s wj,x.= lsÍfï n,h fYa%IaGdêlrKh i;= jkafkah'
141' ck;dj i;= jk wêlrK n,h j.lSfuka n,.kajk
njg j.lSu iy ta i|yd wjYh l%ufõoh iïmdokh
lsÍfï j.lSu w.%úksYaphldrjrhdf.a j.lSu
jkafkah' jHjia:dfõ ii yd iii jk mßÉfþofhka
ms<sf.k jHjia:d .; fldg we;s whs;sjdislï wdrlaId
lsÍu iy n, .ekaùu i|yd mjrk kvqlr iïnkaOj
läkñka hqla;sh mis|,Su i|yd wdKavql%u jHjia:dj
m%ldr ld¾hlaIu yd úêu;a l%ufõohla iïmdokh
lsÍu w.%úksYaphldrjrhdf.a j.lSu jkafkah'
142' fYa%IaGdêlrKh iy wNshdpkdêlrKh yuqfõ mjrk
,o ´kEu kvqlrhla udi 6 ;=, úNd. lr ;Skaÿ m%ldY
l, hq;af;ah'
143' ;sr ;%smqoa., uydêlrKh yuqfõ mjrk ,o uq,sl
whs;sjdislï kvqlr" isú,a yd foaYmd,k whs;sjdislï
kS;sh hgf;a mjrk kvqlr"uq,H wmrdO iïnkaO
mjrk kvqlr we;=,;a ish¨u kvq udi 6 la ;=, úNd.
lr ;Skaÿ m%ldY l, hq;af;ah'
144' uydêlrKh yuqfõ mjrk ,o kvqlrhla udi 12 la
;=, úNd. lr ;Skaÿ m%ldY l, hq;af;ah'
145' Èia;%sla wêlrKh yuqfõ mjrk ,o kvqlrhla udi 12
la ;=, úNd. lr ;Skaÿ m%ldY l, hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 70


146' ufyaia;%d;a wêlrKfha fyda fjk;a ´kEu úksYaph
wêldrhla yuqfõ mjrk ,o fyda úNd. jk kvqlrhla
fyda mÍlaIKla udi 12 la ;=, úNd. lr ;Skaÿ m%ldY
l, hq;af;ah'
147' wdKavql%u jHjia:dfõ 142" 143" 144" 145" 146 jHjia:d
hgf;a hqla;sh mis|,Su i|yd mkjd we;s ld, iSud
wkq.ukh lrk njg wêlrKh iDcq j.lSug ne£
isákafkah' jHjia:dms; j.lSu meyeryßk úksiqrka
kS;sh l%shd;aul ùfuka wld¾hlaIu;dj" olaI;dj iy
j.lSu meyer yeÍu u; wêlrK fiajfhka bj;a
flfrkafkah'
148' wêlrK fiajfha kshq;= lsisÿ úksiqrejrfhl=
kS;sfhka kshu lr we;s jegqma yd mdßf;daYs; j,g
wu;rj fjk;a lsisÿ rcfha foam,la mß;Hd.hla f,i
,eîug kqiqÿiq jkafkah' úY%du hdfuka miq
fY%aIaGdêlrK iy wNshdpkdêlrK úksiqrka jegqma
fyda fjk;a §ukd f.jkq ,nk rcfha lsisÿ
;k;=rlg m;a lsÍug kqiqÿiq jkafkah'
149' wêlrK fiajfha kshq;= ish¨u úksiqrkaf.a Wiiaùï
ld¾hlaIu;dj iy l=i,;d u; muKla isÿúh
hq;af;ah" wêlrK fiajfha m;aùï iy Wiia ùï
;rfha wêlrK fiajfha kshq;= úksiqrkag muKla iSud
jkafkah'
150' w.%úksYaphldrjrhdg wêlrK lghq;= úêu;aj
mßmd,kh lsÍu i|yd jHjia:dfõ 177 jHjia:dfjka
mjrd we;s Í;s mekùfï n,h hqla;sh mis|,Su
ld¾hlaIu lsÍu i|yd iy wêlrK lghq;= úêu;aj

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 71


mj;ajd .ekSug Í;s mekùug muKla iSud jkafkah'
wêlrKhg fjku ksjdvq l%uhla mj;ajd .ekSu
i|yd Í;s mekùfï n,h Bg we;=,;a fkdjkafka'
wêlrK ld,h wêlrK lghq;= fkdjk lghq;=
i|yd fhdod fkd.; hq;af;ah'
151' wêlrK fiajfha kshq;= úksYaphldrhl=g tfrysj
w,a,ia fyda ÿIK fpdaokd u; fyda fjk;a uq,H wmrdo
fpdaokd iïnkaOj wê fpdaokd u; uydêlrKfha
kvq mjrd we;s wjia:djl jydu l%shd;aul jk mߧ
kS;sh l%shd;aul ùfuka Tyqf.a jev ;ykï jkafkah'
tjeks pqÈ;hl= fpdaokd j,g jrolre jQ jydu
Oqrfhka fkrmd yeÍug;a foam, rdcika;l lsÍug;a
jrfoa iajNdjh wkqj Ôú;dka;h olajd isr o~qjï
,eîug fyda urK oKavkhg hg;a jkafkah'
152' hqla;sh mis|,Su ld¾hlaIu lsÍu i|yd kvq lghq;=
mßmd,kh lsÍfï l%ufõo ^Case Management
System& iïmdokh lsÍfï j.lSu wêlrK fiajd
fldñiï iNdj fj; mejfrkafkah' iEu
wêlrKhlu lghq;= Wfoa iy iji wju jYfhka
meh 6 l ld,hla i|yd fojrla meje;aúh hq;af;ah'
wêlrK lghq;= ioyd jHjia:dfjka kshu lr we;s
ld,h wêlrK lghq;= fkdjk fjk;a ndysr lghq;=
ioyd mdúÉÑ lrk úksiqrkag tfrysj ksis úkh
mshjr .ekSu ioyd wêlrK fiajd fldñIka iNdj
fj; meñKs,s lsÍfï n,h ck;dj i;= jkafkah'
153' wêlrKfha Ndrhg .kq ,nk foam< uila we;=,;
ksoyia lsÍu fyda wkHdldrhlska neyer lsÍu
wksjd¾h jkafkah' tu j.lSu meyer yßk

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 72


úksiqrkaf.a úksiqre Oqrh j.lSu fkdmsßfy,d bgq
lsÍfï fkdyelshdj u; iy wld¾hlaIu;dj u;
kS;sh l%shd;aul ùfuka wysñ jkafkah' fï
iïnkaOfhka kS;sh l%shd;aul lsÍfï j.lSu wêlrK
fiajd fldñiï iNdj fj; mejfrkafkah' kS;sfhka
kshu lr we;s j.lSu meyer yßk úksiqrkag tfrysj
ksis úkh mshjr .ekSu ioyd wêlrK fiajd
fldñIka iNdj fj; meñKs,s lsßfï n,h ck;dj
i;= jkafkah'
154' fY%aIaGdêlrKfha iy wNshdpkdêlrfha úksiqrka
jHjia:dfõ iv Wm f,aLkh m%ldr ck;dj i;= jk
Wÿrd.; fkdyels mrudêm;H n,hg wjk;j" yDo
idlaIshg tlÕj" wjxlj" úYajdijka; Ndjfha
isoaOdka;h .re lrñka rfÜ kS;sh iy wdKavql%u
jHjia:dj ms<sf.k ms,smÈk njg" hqla;sh mio,Sfï
j.lSu bgqlsÍfïoS úksúoNdjh wdrlaId lrñka bgq
lrk njg" Èjqreula $ m%;s{djla §ug kS;sfhka n,h
mjrd we;s wfhl= yuqfõ Èhhq;= jkafkah' wfkl=;a
ish¨u úksiqrka tu Èjqreu $ m%;s{dj wêlrK fiajd
fldñIka iNdj yuqfõ Èhhq;= hq;af;ah'
wêlrK fiajd fldñIka iNdj
155' w.% úksYaphldrjrhd iy fYa%IaGdêlrKfha fcHIaGu
úksiqrka fofokdf.a iukaú; wêlrK fiajd lñIka
iNdjla jkafkah' w.% úksYapldrjrhd fldñifï
iNdm;sjrhd jkafkah' fldñIka iNdfõ idudðlhska
ck;dj úiska m;a lrk ,o jHjia:dodhl iNdfõ
wkque;shg hg;aj w.%ud;Hjrhd úiska m;a lrkq
,nkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 73


156 ^1& wêlrK fiajd fldñIka iNdfõ /iaùula i|yd
>k mQ¾Kh idudðlhka fofofkl= jkafkah'
^2& fldñIka iNdfõ idudðlhl= f,i m;a lrkq
,enQ fYa%IaGdêlrKfha úksYaphldrjrfhl=
iajlSh Oqrfhka b,a,d wia jqjfyd;a fyda fuys ñka
u;= úêúOdk i,id we;s mߧ Oqrfhka bj;a lrkq
,enqjfyd;a fyda fYa%IaGdêlrKfha
úksiqrejrfhl= f,i l%shd lsÍu k;r jqjfyd;a
ñi m;alrkq ,enQ Èk isg jir ;=kla i|yd
fldñIka iNdfõ idudðlhl= f,i l%shd l,
yelaflah' Tjqka kej; m;a lsÍugo iqÿiq
jkafkah'
^3& fldñIka iNdfõ /iaùï j, ish¨ ;SrK nyq;r
Pkaofhka úh hq;af;ah' Pkao ixLhdj iudk jQ
wjia:djl muKla tys iNdm;sjrhdg Pkaoh
mdúÉÑl< yelaflah'
^4& fldñIka iNdfõ Oqrhla ysiaj ;snqko fldñIka
iNdjg l%shd lsÍug n,h we;af;ah';jo tfiau
hï Oqrhla ysiaj ;Sîu fyda m;a lrk ,o
iudðfhl=f.a hï fodaIhla ;sîu u; fldñIka
iNdfõ ;SrK lsisjla n, rys; fkdjkafkah'
^5& fldñIka iNdfõ idudðlhl=g ksjdvq wkqu;
lsÍu w.%dud;Hjrhd úiska isÿl, hq;= jkafkah'
tjeks wjia:djl ;djld,slj tu ld,h ;=, jev
ne,Su i|yd iqÿiq idudðlhl= úhjia:dodhl
iNdfõ wkque;shg hg;aj w.%dud;H jrhd úiska
m;al< hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 74


^6& w.%dud;Hjrhdg fldñIka iNdfõ idudðlhl=
jHjia:dodhl iNdfõ wkque;sfhka bj;a lsÍug
fya;= olajd bj;a l, yelaflah'
157' md¾,sfïka;=j úiska ksYaph lrkq ,nk mßY%hla
fldñIka iNdfõ idudðlhka fj; f.úh hq;af;ah'
th rcfha taldnoaO wruqo,g jeh nrla jkafkah' ;jo
tu f.ùu tu idudðlhka ork iaÓr Oqrhg wu;r
f.ùula jkafkah'
158' fldñIka iNdjg f,alïjrfhla jkafkah' Tyq uq,a
wjia:d wêlrKhl fcHIaG wêlrK ks,Odßhl= úh
hq;af;ah'
159'
^1& wêlrK fiajd fldñIka iNdj fj;
^w& uq,a wjia:d wêlrK j, úksiqrka ck;djf.a
wêlrK n,h kS;sh wdêm;H yd wêlrKfha
iajdëk;ajh .re lrñka" ck;dj wêlrKh fj;
;nd we;s úYajdih wdrlaId lrñka" ;u ÿrhkays
j.lSu ld¾hlaIuj yd wmlaImd;Sj
úksúoNdjhlska bgqlrk njg iEySug m;a ùu
i|yd Èjhsk mqrd we;s ish¨u uq,a wjia:d wêlrK
j, lghq;= oekqï§ulska f;drj mÍlaId lsÍfï
n,h'
^wd& tu wêlrK j, úksiqrkaf.a m;alsÍï " udre lsÍï"
Wiia lsÍï" úkh md,kh iïnkaO wjYH ld¾h
mámdáh iïmdokh lsÍu iy th l%shd;aul lsÍfï
n,h'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 75


^we& uydêlrK úksiqrkaf.a ia:dkudre ùï ms,sn|
iajdëkj ;SrK .ekSfï n,h'
^wE& uydêlrK úksiqrka iy wfkl=;a wêlrK
ks,OdÍka iy Wmf,aLk .; rcfha ks,OdÍka
n|jd .ekSu" mqyqKqlsÍï" m;a lsÍu" WiialsÍfï"
iy ia:dk udre lsÍfï n,h'
^2& Wmf,aLk .; rcfha ks,OdÍkaf.a jegqma jeä ùula
iys; ia:dk udrejla fkdjk ish¨u udreùï l%shd;aul
lsÍfï n,hd fldñIka iNdj úiska .eiÜ m;%fha m,
lrk oekaùula u.ska wèlrK fiajd fldñIka iNdfõ
f,alïjrhdg mejßh yelaflah'
160' hï wêlrK ks,Odßfhl=g fyda Wm f,aLk.; rcfha
ks,Odßfhl=g fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd wu;d
iajlSh w;aikska hjkq ,nk ,smshla u.ska Oqrfhka
b,a,d wiaúh yel'
161' fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd úiska fyda fldñIka
iNdfõ idudðlhl= fyda ks,Odßhl= iajlSh ld¾hh yd
l¾;jH bgq lsÍfuys,d ioaNdjfhka lrk ,o hï
kS;Hkql=, l%shdjla iïnkaOfhka Tyqg tfrysj isú,a
fyda wmrdO kvq lghq;a;la mejßh fkdyelaflah'
162' ^1& fldñIka iNdj úiska .kq ,nk ;SrKhlg iDcqj
fyda wkHdldrfhka n,mEula lsÍu fyda tfia
lsÍug ;e;a lsÍu jrola lrkafkah' tjeks jrolg
jrolre jk ;eke;af;l= remsh,a ,laIhla
fkdblaujk ovhlg fyda jir ;=kla fkdblaujk
isr o~qjug fyda tu ovhg iy isr ovqjug hg;a
jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 76


^2& fuu jHjia:dj hgf;a jk jrola iïnkaO kvqjla
úNd. lsÍfï iy ;SrKh lsÍfï wêlrK n,h
uydêlrKh i;= jkafkah' tjeks kvqjla
wêlrKh yuqfõ mjrk ,o Èk isg udi yhla
we;=,; úNd. fldg ;Skaÿ m%ldY lsÍug
uydêlrKh kS;sfhka ne£ isákafkah'
163' ^1& fuu mßÉfþofha"

hgf;a ;k;=rla i|yd" “m;a lsÍu” hkafkka ljr fyda


;k;=rla i|yd jev ne,Su i|yd m;a lsÍulao we;=,;a
fõ'
zwêlrK ks,Odßhdz hkafkka hqla;sh miso,Su i|yd hï
lïlre fyda fjk;a wdrjq,la úksYaph lsÍu i|yd fyda
msysgqjk ,o uq,a wjia:d wêlrKhl' úksYaph
wêldßhl fyda wdh;khl úksYapldrjrhd" uq,iqk
ork ks,Odßhd fyda idudðlhl= woyia flfrkafkah'
kuq;a thska fYa%IaGdêlrKfha úksYaphldrjrfhl=
wNshdpkdêlrKfha úksYaphldrjrfhl= uydêlrKfha
úksYaphldrjrfhl= fyda iu:h lsÍfï l¾;jH bgq
lrk ;eke;af;l= fyda ;udf.a m%Odk ld¾h wêlrK
iajNdjfha ld¾hhla bgq lrk whl= woyia fkdflf¾'
zWmf,aLk.; rcfha ks,Odßhdz hkafkka
fY%aIaGdêlrKfha frðiagd¾jrhd" wNshdpkdêlrKfha
frðiag%d¾jrhd" uydêlrKfha frðiag%d¾jrhd fyda uq,a
wjia:d wêlrKhl frðiag%d¾jrhd"
wNshdpkdêlrKfha fyda uydêlrKfha iy ljr fyda
uq,a wjia:dfõ wêlrKhl msial,ajrhd fyda ksfhdacH
msial,ajrhd fyda fY%aIaGdêlrKfha wNshdpkdêlrKfha"

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 77


uydêlrKfha fyda uq,a wjia:d wêlrKhl frðiag%d¾
ld¾hd,fha fiajfha lrk ks,OdÍka iy wêlrK
wud;Hjrhd úiska .eiÜ m;%fha m,lrk kshuhla u.ska
ksYaÑ;j i|yka lrk rcfha ks,Odßhl= woyia fõ'
^2& hï ;eke;af;l= wêlrK ks,Odßhl= jkafkao tfia
fkdjkafkao hk m%Yakhl§ th ;SrKh lsÍfï n,h
wêlrK fldñIka iNdj fj; mejfrkafkah' ta ms<snoj
wêlrK fldñIka iNdfõ ;SrKh wjika ;SrKh
jkafkah'
^3& hï ;eke;a;l= úiska lrk ,o l%shdjla fyda tjeks
;eke;a;l= yuqfõ mjrk ,o kvq lghq;a;la fyda tu
;Skaÿ m%ldYh wêlrK fldñIka iNdj úiska Tyq
wêlrK ks,Odßhl= fkdjkafka hehs ;SrKh lsÍfï
fya;=j u; n,rys; fkdjkafkah'

kS;S{ kshduk fldñIka iNdj


164 ^1& kS;S{ jD;a;sSh kshdukh lsÍu i|yd úYsIaG;ajfhka
yd wjxlNdjfhka hq;a" lS¾;su;a" lsisÿ foaYmd,k
mlaIhl idudðlhska fkdjk idudðlhska
;sfofkl=f.ka iukaú; kS;s{ kshduk fldñiula
jkafkah' tu fldñiu wêlrK wud;Hjrhd úiska
wêlrK fiajd fldñIka iNdfõ wkque;sfhka
m;al, hq;af;ah' úêu;a kS;S{ jD;shla mj;ajd.k
hdu i|yd wjYH fr.=,dis iïmdokh lsÍfï n,h
kS;S{ kshduk fldñIka iNdj i;= jkafkah'
wêlrKhg wmydi lsÍfï fpdaokd we;=¿j kS;S{
jD;a;Sh wjNdú; lsÍu" úIudpdrfha fh§u ms<sn|
fpdaokd úu¾Ykh lsÍfï wêldÍ n,h kS;S{

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 78


kshduk fldñIka iNdj fj; mejfrkafkah' kS;s{
jD;a;sh wjNdú;d lsÍu iy wêlrKhg wmydi
lsÍu ms<sn`o ish¨u fpdaokd kshduk fldñIka
iNdj fj; fhduql< hq;af;ah'
^2& kS;S{ jD;a;sfha fhfok mqoa.,sl kS;S{ fiajfha kshq;=
ish¨u kS;S{hka fukau rcfha kS;S{hka iïnkaO
úkh md,kh kS;S{ kshduk fldñIka iNdfõ j.lSug
hg;a jk w;r hym;a kS;S{ jD;a;shla mj;ajd .ekSu
i|yd wjYH jk jD;a;Sh yeisÍu yd jD;a;Sh wdpdr O¾u
ud,djla iïmdokh lsÍu yd Í;s mekùu kS;S{ kshduk
fldñIka iNdfõ j.lSu jkafkah' kshduk fldñiu
mkjk ish¨u Í;s iy fr.=,dis .eiÜ m;%fha iy
kshduk fldñifï fjí wvúfha m,l, hq;af;ah'
^3& kS;S{ jD;a;Sh wjNdú; lsÍu iïnkaOj uyckhd úiska
iy wêlrKh úiska fhduq flfrk meñ‚,s úNd.
lsÍu iy jrolrejka jk kS;S{hka jD;a;sfhka fkrmd
yeÍu" fiajfha w;aysgqùu yd oKavk mekùfï wêldÍ
n,h kS;S{ kshduk fldñIka iNdj i;= jkafkah'
^4& kS;S{ kshduk fldñIka iNdjfj; fhduq flfrk
wêlrKhg wmydi lsÍfï ms,sn`o meñ‚,s we;=¨j
ish¨ meñKs,s jd¾;d lsÍu " úu¾Ykh lsÍu" úNd. lsÍu
iy wjidk ;Skaÿ m%ldY lsÍu tjeks meñ‚,a,la ,eî
udi yhla we;=,;a isÿl, hq;af;ah' kS;S{ kshduk
fldñIka iNdj úiska md;ajk mÍlaIK kshduk
fldñifï idudðlhka ;sfokd yuqfõ meje;afjk w;r
kshduk fldñifï wjidk ;Skaÿ m%ldYh uyckhdf.a
oek.ekSu i|yd kshduk fldñifï fjí wvúfha
m,l, hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 79


^6& kS;S{ kshduk fldñIka iNdfõ f,alïjrfhl= iy
ld¾h uKav,hla jk w;r Tjqka kS;S{ kshduk
fldñIka iNdj úiska m;al< hq;= jkafkah' Tjqkaf.a
jegqma yd §ukd rcfha taldnoaO wruqo,g jeh nrla
jkafkah'
^5& fldñIka iNdfõ idudðlhka i|yd f.jk jegqma yd
§ukd md¾,sfïka;=j úiska ;SrKh l, hq;= w;r tu
jegqma kshduk fldñIka iNdfõ idudðlhska Oqrh ork
ld,h ;=, wj m%udKh l, fkdyels jkafkah' tu
jegqma yd §ukd rcfha taldnoaO wruqo,g jeh nrla
jkafkah'
fYa%IaGdêlrKh
165' jHjia:dj m%ldr fYa%IaGdêlrKhg m;a flfrk ish¨u
úksiqrka jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaY u; w.%dud;H
jrhd úiska m;a l, hq;af;ah' Y%S ,xld fY%aIaGdêlrKh
ckrcfha ck;djf.a wêlrK n,h wdrlaId lrkakd
jQ" n,.kajkakd jQ iy ;yjqre lrkakd jQ by,u iy
wjidk f,aLfkdm.; wêlrKh jkafkah' wdKavql%u
jHjia:dj hgf;a fYa%IaGdêlrKh fj; mejfrk j.lSu
yd wêlrK n,h my; i|yka mߧ jkafkah'
^1& ck;d mrudêm;H n,h kS;sfha wdêm;H yd
wêlrKfha iajdëk;ajh wdrlaId lsÍu'
^2& wdKavql%u jHjia:djg wkkql=, jk wÈlrKh
yuqfõ wNsfhda. flfrk mk;a yd mk;a flgqïm;a
j, jHjia:dkql=, Ndjh úuiSu yd wdKavql%u
jHjia:djg wkkql=, jk mk;a yd mk;a flgqïm;a
wj,x.= lsÍu'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 80


^3& úOdhlh iy jHjia:dodhlh úiska n,;, fn§fï
isoaOdka;h W,a,x>kh lsÍug W;aidy lrk wjia:d
j,§ ck;dj úiska wêlrKh fj; bÈßm;a lrk
fm;aiula u; fyda wêlrKfha wNsu;h u; ksfhdað;
m%cd;ka;%jd§ uq,O¾u j,g mgyeks jkakd jQ tjeks
wjia:d y÷kd .ekSu yd tjeks m%h;akhka jHd¾: lsÍu'
^4& ck;dj jHjia:dodhlh úOdhl yd wêlrKh fj;
úYajdih u; mjrd we;s j.lSu fkdmsßfy,d bgq lrk
njg j. n,d .ekSu'
^5& ckrcfha iaffjÍ;ajhg" rdcH wdrlaIdjg yd wkd.;
wNsjDêhg ydksodhl jk cd;Hka;r iïuq;Ska mÍlaId
lsÍu yd jHjia:dfõ wruqKq j,g mgyeks iïuq;Ska
wj,x.= lsÍu'
^6& ckrcfha wjidkd;aul wNshdpk wêlrKh f,i l%shd
lsÍu'
^7& md¾,sfïka;= jrm%ido wêlrKhg wmydi lsÍu i|yd
mdúÉÑ fkdlrk njg j.n,d .ekSu'
^8& hï lreKla fyda mk;a flgqïm;la iïnkaOj
wêlrKfha u;h úuid isák wjia:djl§ th úuiSu
yd wêlrKfha u;h läkñka m%ldY lsÍu'
^9& WmfoaYl wêlrK n,h l%shd;aul lsÍu'
^10& ck;djf.a wêlrK n,h l%shd;aul lrk wêlrK
moaO;sh hqla;sh mis|,Su ld¾hlaIuj úksúoNdjhlska
hq;=j" läkñka bgq lrk njg j. n,d .ekSu'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 81


166' fYa%IaGdêlrKfha hï úksYaphldr Oqrhla ysiaj mej;Su
fY%aIaGdêlrKfha wêlrK lghq;=j,g ndOdjla
fkdjkafkah' tfiau úksYaphldr jrfhl=f.a m;a ùula
fodaI iys; jqjo th fYa%IaGdêlrKfha kvq lghq;= i|yd
ndOdjla fkdjkafkah'

167' ^1& md¾,sfïka;=fõ kHdh m;%fha we;=,;a l, mk;a


flgqm;la ta nj l:dkdhljrhd úiska ck;djf.a
wjOdkh ioyd md¾,sfïka;=fõ fjí wvúfha m%isoaO
l, Èk isg Èk 21 la we;=,; tu mk;a flgqïm;
ckrcfha ´kEu mqrjeishl=g fYaIaGdêlrKh
yuqfõ wNsfhda. l, yelaflah' tjeks wjia:djl§
l:dkdhl jrhd fj; wêlrKfha frðiagd¾ jrhd
úiska wod< mk;a flgqïm; wêlrKh yuqfõ
wNsfhda. lr we;s nj úêu;aj oekqï Èh hq;af;ah'
tjeks mk;a flgqïm;la iïnkaO wêlrKh úiska
;u u;h m%ldY lrñka l;dkdhl jrhdg oekqï
fok ;=re tjeks mk;a flgqïm;la iïnkaOj lsisÿ
mshjrla fkd.ekSug l:dkdhljrhd j.n,d .;
hq;af;ah'
wêlrKh yuqfõ wNsfhda. lrk ,o tjeks mk;a
flgqïm;la iïnkaO wêlrKh Èk 14 la we;=,;
úNd. fldg wêlrKfha ks.ukh l:dkdhl fj;
wêlrKfha frðiagd¾jrhd u.ska fkdmudj jd¾;d
l, hq;af;ah' tA iu. mk;a flgqïm;la iïnkaO
wêlrKfha ks.ukh ck;djf.a wjOdkh i|yd
fYa%IaGdêlrKfha fjí wvúfha m,l, hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 82


^2& tjeks mk;a flgqïm;la fyda tys hï fldgila
wdKavql%u jHjia:djg wkkql+, jk nj wêlrKfha
ks.ukh jQ l, th ms<sf.k .re lsÍug
l:dkdhljrhd kS;sfhka ne£ isákafkah' mk;a
flgqïm;la iïmq¾Kfhkau jHjia:djg wkkql+, nj
wêlrK úiska ;SrKh l, wjia;djl ta iïnkaOj
;jÿrg;a l%shdlsÍu w;ayer oeóug;a" mk;a flgqïm;l
hï fldgila muKla jHjia:djg wkkql+, nj
wêlrKfha ks.ukh jQ úg tu ks.ukh .re lsÍug
md¾,sfïka;=j kS;sfhka ne£ isákafkah' jHjia:djg
mgyeks fkdjk mk;a flgqïm;la kHdh m;%hg we;=,a
lr ldrl iNd wjia:dfõ jHjia:djg mgyeks
ixfYdaOk bÈßm;a lr rfÜ kS;sh f,i iïu; lsÍu
imqrd ;ykï jkafkah'
168' 71 jk jHjia:dfõ m%;smdok j,g mgyeksj wdKavql%u
jHjia:dj ixfYdaOkh lsÍug fyda mßÉÑkak lsÍug
md¾,sfïka;=jg jHjia:dodhl n,h fkdue;s fyhska
tjeks wjia:djl ck;d mrudêm;H n,h wdrlaId
lsÍu i|yd jHjia:dfõ 165 jk jHjia:dj m%ldr
l%shdlsÍu fY%aIaGdêlrKfha j.lSu jkafkah'
169 ^1& fY%aIaGdêlrKh Bg my,ska we;s ish¨u wêlrK
úiska lrkq ,nk isoaêh ms<sn|j yd kS;sh ms<sn|j
jerÈ ksjerÈ lsÍu i|yd we;s wjidk wNshdpk
wêlrKhhs'
^2& tjeks wNshdpkhla úNd. lsÍfuka wk;=rej ´keu
wjia:djl w¨;ska kvq úNd. lsÍu we;=¿ fjk;a
´kEu wd{djla ksl=;a lsÍug fY%AIaGdêlrKhg n,h
we;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 83


^3& ´keu kvq ;Skaÿjlg tfrysj wNshdpkhla
bÈßm;a lsÍfï whs;sh lsisu wjia:djl kvq
;Skaÿjla n,d;aul ùug w;aysgqùug fya;=jla
fkdjkafkah' urK oKavkh mekùfï ;Skaÿ
m%ldYhlg tfrysj bÈrsm;a flfrk
wNshdpkhlg fuh wod, fkdjkafkah'
170' my,ska we;s wêlrKhla fY%aIaGdêlrKh fj;
wNshdpkh lsÍu m%;slafIam lr we;s wjia:djl
fYa%IaGdêlrKhg ;u wNsu;h wkqj tjeks kvq
lghq;a;l wNshdpkh ms<s.; yelaflah' tjeks kvq
lghq;a;la fmdÿ fyda cd;sl jeo.;a lula we;s kvq
lghq;a;la jk wjia:djl tjeks wNshdpkhlg
fYa%IaGdêlrKh wjir Èh hq;af;ah'
171' hï lghq;a;la ms<sn|j fYaIaGdêlrKfha u;h
úuiSu fhda.H jkafka hhs w.%dud;Hjrhd úiska
i,lk wjia:djl ta iïnkaOj fYa%IaGdêlrKfha
u;h úuish yelaflah' tjeks lreKla ms<sn|
fYa%IaGdêlrKfha u;h i;s folla we;=,; m%ldYhg
m;al< hq;af;ah' tjeks lreKla iïnkaOj
wêlrKfha u;h fYa%IaGdêlrKfha fjí wvúfhao
iu.dój m,l, hq;af;ah'
172' wdKavql%u jHjia:dj ixfYdaOkh lsÍu wNsfhda.
lrk ´kEu kvq ksñ;a;la iy cku; úpdrKhla
wNsfhda. lrk kvq lghq;a;la hg;a msßfika w.%
úksYaphldr jrhd we;=¿j fYa%IaGdêlrK úksiqrka
mia fofkl= úiska úNd. lr ;Skaÿ m%ldY l,
hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 84


173' ^1& fYa%IaGdêlrKh idudkHfhka fld<U§ l%shd;aul
jkafkah' ish¨ wjia:dj, úksiqrka ;sfofkl=
yuqfõ kvq lghq;a;la meje;aúh hq;= w;r tlu
lreKla iïnkaO kvq lsysmhla we;s wjia:djl§
tu kvq tlu wjia:djl úNd. l, yelaflah'
^2& fYa%IaGdêlrKfha ;SrKh talu;sl ;SrKhla
fkdjk úg iEu úgu th nyq;r ;SrKh úh
hq;af;ah'
^3& hï kvq lghq;a;la cd;sl jeo.;alula we;s
kÿlghq;a;la jkafka hhs w.% úksYaphldr jrhd
;SrKh lrk ,o wjia;djl iy tjeks kvq
lghq;a;l md¾Yjlrejl= ;SrKh lrk ,o
wjia;djl tjeks kvq lghq;a;la úNd. lsÍu i|yd
mia fofkl=f.ka fyda Bg jeä úksYaph uKav,hla
m;al< hq;af;ah'
174' hï kvq lghq;a;la úNd. lsÍug wjYH
úksYaphldrjreka ixLHdjla fkdue;s nj
w.%úksiqrejrhdg fmkS hkafka kï tajd
w.%dud;Hjrhdg oekqï Èh hq;= w;r tjeks yois
wjia:djl jHjia:dodhl iNdfõ wkque;shg hg;aj
w.%dud;Hjrhdg wNshdpkdêlrKfha úksiqrejrfhl=
fYa%IaGdêlrKhg ;djld,slj m;a l, yelaflah'
wNshdpkdêlrKfhka m;alrkq ,nk tjeks
úksYaphldrjrfhl=g fY%aIaGdêlrKh
úksYaphldrjrfhl=g we;s wêlrK n,h iy
jrm%ido ysñ jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 85


175' fY%aIaGdêlrKh yuqfõ fyda fjk;a ´kEu wêlrKhl
meje;afjk kvq lghq;a;la kvqjl md¾Yjlrejl=g
fm!oa.,slj fyda kS;S{hl= u.ska bÈßm;a l, yelaflah'
tfia kvqjl md¾Yjlrejl= kvq lghq;a;la bÈßm;a
lrk wjia:djl ta i|yd ish¨ myiqlï iy idOdrK
kvq úNdhla meje;aùu w.%úksYaphldrjrhdf.a j.lSu
jkafkah'
176' fYa%IaGdêlrKfha frðiag%d¾jrhd hkqfjka yÿkajkq
,nk ks,Odßhl= jkafkah' Tyq w.%úksYaphldrjrhdf.a
wëlaIKhg yd md,khg hg;a jkafkah'
177' ^1& wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdk j,g hg;aj
w.%úksYaphldrjrhd iy Tyq úiska kï lrk
úksYapldrjreka ;sfofkl= úiska ¦
^w& fYa%IaGdêlrKh iy wNshdpkdêlrKh yuqfõ
kvq mejÍu" wNshdpk Ndr .ekSu" kvq lghq;=
mj;ajdf.khdu yd úNd. lsÍu" kvq lghq;=
mejÍfïoS iy mj;ajdf.k hdfï§ md¾Yjlrejka
úiska wkq.ukh lsÍug ne`§ isák ksYaÑ; ld,
iSud yd wod,jk ld¾h mámdáh iïnkaO Í;s
^wd& fY%aIaGdêlrKh iy wNshdpkdêlrKh yuqfõ mjrk
kvq lghq;a;la ksiaidr mSvdldÍ fyda hqla;sh mis|,Su
m%udo lsÍfï fÉ;kdfjka mjrk ,o kvq lghq;a;la nj
fmkS hkafka kï tjeks kvq lghq;a;la ,>q f,i
;SrKh lsÍu ms<sn| Í;s
^we& wem §u ms<sn| Í;s
^wE& kvq lghq;a;la wjika lsÍu iy nyd,Su ms<sn| Í;s

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 86


^b& kS;s{hka ms<s.ekSu yd n|jd .ekSu ms<sn| Í;s
^B& msial,a ks,OdÍka iy fõk;a úOdhl ks,OdÍka iy
Tjqka fj; mejfrk ld¾h yd l¾;jH ms<sn| Í;s
^W& fY%aIaGdêlrKfha ;Skaÿ iy ks.uk j, wkq.uH n,h
^W!& úksYapldrjrekaf.a kS;s{jrekaf.a iy wêlrK
ks,OdÍkaf.a ks< we÷ï
^t& cQß iNd i|yd iNslhka le|ùu" f;aÍu iy iNslhka
ms<sn| úfrdaOh mEfï l%ufõoh
^ta& kvq .dia;= j, iajNdjh" m%udKh" th ;lafiare lsÍu"
f,aLk j, uqoaor .eiSu'
^T& fY%aIaGdêlrKh" wNshdpkdêlrKh" uydêlrKh iy
uq,a wjia:d wêlrKj, mßph iy ld¾h mámdáh
iïnkaO kS;shlska fyda kS;shla hgf;a úêúOdk i,id
fkdue;s fjk;a ish¨ ldrKd iïnkaOj Í;s"
iïmdokh l< yelaflah'
tu Í;s iEu jir follgu jrla iudf,dapkh lr
wjYH ixfYdaOk iys;j w¨;ska iïmQ¾Kfhka .eiÜ
m;%h u.ska m%isoaO l< hq;af;ah'
wNshdpkdêlrKh
178' wNshdpkdêlrKhg m;a lrk ish¨u úksiqrka
jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaY j,g hg;aj
w.%dud;Hjrhd úiska m;a l< hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 87


179' ^1& wdKavql%u jHjia:dfõ ^3& jk jHjia:dj m%ldr"
ckrcfha mru wêldßh jk ck;djf.a úOdhl
n,h úYajdih u; jHjia:dfõ ^4& jk jHjia:dj
m%ldrj l%shd;aul lrk ´kEu mqoa.,fhla fyda
wdh;khla tu n,h wjNdú; lrkafka oehs mßlaId
lsÍu'
^2& jHjia:dfõ ^5& jk jHjia:dj m%ldr ck;djf.a
wêlrK n,h kS;s m%ldrj" iajdëkj l%shd;aul
lsÍfï j.lSu mejÍ we;s ´kEu uq,a wjia:d
wêlrKhla" úksYaph wêldßhla fyda fjk;a
wdh;khla tu n,h wjNdú; lrkafka oehs mßlaId
lsÍu'
^3& tu wdh;k úiska mj;ajdf.k hk jd¾;d f.kajd
mßlaId lsÍu'
^4& iy kS;sfha wdêm;H .re lsÍu iy;sl lsÍu i|yd
kS;sh wkqj i¾áfhdardß ;ykï" fm%disfvkafvda"
uekavduQia iy lafjd fjdfrdkafgda hk ljr
iajNdjfha fyda wd{d ksl=;a lsÍfï wêlrK n,h
wNshdpkdêlrKh i;= jkafkah'
180' ^1& kS;sfhka wkHdldrfhka úêúOdk i,id we;s úg
uydêlrKfha kvq lghq;a;la iïnkaOj fyda
fjk;a ´kEu uq,a wjia:d wêlrK n,h
l%shd;aul;aul lrk wêlrKhla" úksYaph
wêldßhla fyda mßmd,k wêldßhla úiska
isÿlrk ,o kS;sh ms<sn| j fyda isoaêh ms<sn|
jrola ksjerÈ lsÍfï wNshdpk wêlrK n,h
wNshdpkdêlrKh i;= jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 88


^2& tlS wêlrKhla fyda úksYaph wêldßhla fyda mßmd,k
wêldßhla úiska hqla;sh miso,k kvq lghq;a;la iïnkaO
wNshdpk whÿïm;la úNd. lsÍfï wêlrK n,h"
wdKavql%u jHjia:dfõ úêúOdk j,g hg;a j"
wNshdpkdêlrKh fj; mejfrkafka h' tfia jqjo tjeks
wêlrKhla fyda úksYaph wêldßhla fyda mßmd,k
wêldßhla úiska miso,k kvq lghq;a;l § tys
md¾Yjlrejkag kvq úNd.hl§ isÿù we;s wúêu;a nj
fyda fodaIhla ksid Tjqkaf.a whs;sjdislï j,g ydkshla
fyda w.;shla isÿ ù fkdue;s wjia:djl tjeks ;Skaÿjla
fyda ksfhda.hla wNshdpkdêlrKh úiska fjkia
fkdl< hq;af;a h'

^3& tfiau kS;sfhka l,ska l< wNshdpkdêlrKh fj;


mjrkq ,nk wêlrK n,h wNshdpkdêlrKh úiska
l%shd;aul l< hq;af;ah'
181' ^1& wNshdpkdêlrKh iajlSh wêlrK n,h l%shd;aul
lsÍfï§ uydêlrKfha kvq lghq;a;la iïnkaOj fyda
fjk;a ´kEu uq,a wjia:d wêlrK n,h l%shd;aul
lrk wêlrKhla úksYaph wêldßhla fyda mßmd,k
wêldßhla úiska ksl=;a lrk wd{djla ;Skaÿjla oKavk
kshuhla fyda fjk;a ´kEu ksfhda.hla iaÓr lsÍu"
wj,x.= lsÍu" ksjerÈ lsÍu fyda ixfYdaOkh lsÍu fyda
wNshdpkdêlrKh iqÿiq hehs i,lk wd{djla ksl=;a
l< yelaflah'
^2& isú,a fyda wmrdO kvqjla iïnkaOj wNshdpkhl §
hqla;sh mis|,Su i|yd w¨;ska idlaIs le|úh hq;=h hkak
wNshdpkdêlrKfha u;h jk wjia:djl § w¨;ska
idlaIs le|ùug wNshdpkdêlrKhg n,h we;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 89


182' ^1& hqla;sh mis|,Su i|yd hï nkaOkd.drhl r|jd ;nd
we;s isrlrejl= kS;sfhka kshu lr we;s mßÈ hï
hqoaOdêlrKhla yuqfõ úNd. fjñka mj;akd hï
mÍlaIKhla yuqfõ idlaIs úuiSu i|yd bÈßm;a lsÍu
fhda.H jkafka hhs wNshdpkdêlrKfha u;h jkafka
kï muKla isrlrejl= tjeks mÍlaIKhla i|yd
bÈßm;a lsÍu i|yd wNshdpkdêlrKh g iqÿiq
wd{djla ksl=;a l< yelaflah'
^2& tjeks mÍlaIKhla i|yd bÈßm;a lrk isr
isrlrefjl= fjk;a nkaOkd.drhl Ndrhg m;a lsÍu
iqÿiq jkafka hhs wêlrKfha u;h jkafka kï
muKla tA i|yd iqÿiq wd{djla wNshdpkdêlrKh
úiska ksl=;a l< yelaflah'
183' hï uq,a wjia:d wêlrKhl kvq lghq;a;la mejÍfuka
je<elaúh fkdyels wk¾:hla fyda ydkshla je<elaùu
i|yd wNshdpkdêlrKhg bkackaIka ;ykï wd{djla
ksl=;a lsÍfï wêlrK n,h we;af;a h' tfia jqjo
wNshdpkdêlrKfha fyda fjk;a wêlrKhl kvq
lghq;a;la je<elaùu ioyd bkackaIka ;ykï wd{djla
ksl=;a l< fkdyelaflah hï kvq ksñ;a;la iïnkaOfhka
wêlrK foll fjka fjka jYfhka kvq folla mjrd
we;s wjia:djl thska tla kvqjla je<elaùu i|yd
wNshdpkdêlrKhg bkackaIka ;ykï wd{djla ksl=;a
l< yelaflah'
184' ^1& hï mqoa.,hl= wia:dk.; ù we;s nj jd¾;d jk úg
fyda hï mqoa.,hl= tfia wia:dk.; jQfha flfiaoehs
wkdjrKh fkdjk úg fyda w;aawvx.=fõ miqjk fyda
r|jd f.k isák mqoa.,hl= wêlrKh yuqjg bÈßm;a

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 90


lrk f,i fyìhia fldamqia wd{djla
wNshdpkdêlrKhg ksl=;a l< yelaflah'
^2& tfia wNshdpkdêlrKh fj; bÈßm;a lrk ,o
;eke;af;l= jydu ksoyia lrk f,i fyda nkaOkd.dr
.; lrk f,i fyda kS;s m%ldr wkHdldrfhka
l%shdlrk f,i fyda kshu l< yelaflah'
^3& w;awvx.=jg .kakd ,o mqoa.,hl= wêlrKh fj;
bÈßm;a lsÍug wêlrKh úiska ksfhda. l< wfhl= tu
;eke;a;d bÈßm;a lsÍug wiu;a jk wjia:djl§
wêlrKh iqÿiq hhs i,lk jkaÈ m%odkhla tu
mqoa.,hdg tfrysj Tyqf.a fm!oa.,sl Okfhka f.ùug
fyda rcfhka f.ùug fyda fomd¾Yajfhkau f.ùfï
ksfhda.hla ksl=;a lsÍfï wêlrK n,h
wNshdpkdêlrKh i;= jkafkah'
^4& nd,jhialdr <uhskaf.a Ndrh ms<sn| .eg¿jl§
wNshdpkdêlrKh fj; bÈßm;a lrk ,o b,a,Sula
m%ldr tjeks <uhl=f.a Ndrh iïnkaOj iqÿiq mßÈ
wd{djla wNshdpkdêlrKh úiska ksl=;a l< hq;af;ah'
185' md¾,sfïka;= ue;sjrKh ms<sn| Pkao fm;aiï i;aldrfha
mj;akd kS;shg wkqj úNd. lsÍfï wêlrK n,h
wNshdpkdêlrKh fj; mejfrkafka h' tjeks kvq
lghq;a;la mejreï Èk isg Èk 14 la we;=,; úNd. fldg
;Skaÿ m%ldY l< hq;af;ah'
186' wNshdpkdêlrKh úiska u .kakd ;SrKhla u; fyda
kvq lg lghq;a;l md¾Yajlrejl= úiska lrk ,o
b,a,Sula m%ldr ´kEu uq,a wjia:d wêlrKhl kvq

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 91


jd¾;d f.kajd mßlaId lsÍfï wêlrK n,h
wNshdpkdêlrKh fj; mejfrkafkah'
187' ^1& wNshdpkdêlrKh iajlSh wêlrK n,h fld<U §
fyda úfYaI kvq lghq;a;la úNd. lsÍu i|yd
w.%úksYaphldrjrhdf.a wNsu;h mßÈ fjk;a
wêlrK l,dmhl l%shd;aul l< yelaflah'
^2& wNshdpkdêlrKh kvq lghq;= úksYapldrjreka
fofokl= úiska mi`o,sh hq;= jkafkah' úfYaI
uydêlrKhla úiska úNd. lr ;Skaÿ m%ldY lr kvq
lghq;a;la iïnkaOfhka jQ wNshdpkhla
iïnkaOfhka jQ w.% úksYapldrjrhd f.a ks¾foaYh
u; ;%smqoa., úksYaph iNdjla úiska th úNd. l<
hq;af;a h'
^3& wNshdpkdêlrK iNdm;sjrhd tys hï kvq lghq;=
úNd. lsÍï ;ks úksYapldr úksYapldrjrfhl= úiska
isÿl< hq;=hehs ;SrKh lrkafka kï tA i|yd ;ks
úksYaphldrjrhl= f.ka iukaú; wêlrKhla m;a
l< yelaflah'
^4& wNshdpkdêlrK kvq lghq;a;l ;Skaÿj tAlu;sl
;Skaÿjla fkdjk wjia:djl th nyq;r ;Skaÿjla úh
hq;af;ah'
188' wNshdpkdêlrKfha frðiag%d¾jrfhla iy frðiag%d¾
ld¾hd,hla jkafkah' wNshdpkdêlrKh
iNdm;sjrhdf.a wëlaIKh yd úOdkh iy md,kh
hgf;a tys frðiag%d¾jrhd l%shd l< hq;= jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 92


IX jk mßÉfþoh

rdcH uQ,H
189' rdcH uQ,H iïnkaO iïmQ¾K n,h yd wêldßh
md¾,sfïka;=j i;= jkafkah' md¾,sfïka;=j úiska
iïu; lrkq ,enQ hï kS;shla hgf;a ñia hï m<d;a
md,k wdh;khla úiska fyda fjk;a fmdÿ wêldßhla
úiska fyda fjk;a wêldßhla úiska lsisu noaola"
jßmkï noaola fyda fjk;a nÿ úfYaIhla mekúh
fkdyelaflah' rdcH wdodhu lsisu úIu;djhlska
f;drj iEu m<d;lgu ck wkqmd;h wkqj tA tA
m<df;a wNsjDoaêh i|yd fn§ hd hq;af;a h'
190' ^1& úfYaI ld¾hhla i|yd kS;sfhka fjka fkdlrkq
,enqjd jQ rch i;= ish¨u wruqo,a rcfha tAldnoaO
wruq o,g ner l< hq;af;ah' ish¨u whnÿ" ;Srenÿ"
jßmkï .dia;= j,ska ,efnk ish¨u wdodhu rcfha
tAldnoaO wruqo,g ner l< hq;af;ah'
^2&' rdcH Kh fmd,sh" ksoka wruqo,g lrk f.ùïo"
tAldnoaO wruqo,g tl;= lsÍu" md,kh lsÍu i|yd
jk msßjeh" .dia;= iy úhoï o" md¾,sfïka;=j úiska
ksYaph lrk ,o fjk;a úhoï o" tAldnoaO wruqo,g
ner l< hq;af;ah'
191' ^1& tAldnoaO wruqof,ka lsisu uqo,la uqo,a
wud;Hjrhdf.a w;aikska hq;a n,m;%hl wêldßh
wkqj ñi bj;a lr.; fkdyelafla h'
^2& tAldnoaO wruqof,ka lsishï uqo,la bj;a
lr.ekSfï § tA uqo,a bj;a lr.kakd uqo,a j¾Ih

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 93


;=<§u rcfha kshñ; fiajdjla i|yd md¾,sfïka;=j
úiska iïu; lrkq ,enQ fhdackd iïuq;shlska fyda
fjk;a kS;shlska tjeks uqo,la fjkafldg § we;akï
ñi tfia ke;fyd;a tjeks f.ùula tAldnoaO
wruqo,g jeh nrla lrkq ,enQ ,eîu kS;sfhka
wkqu; lr we;akï ñi uqo,a wud;Hjrhd úiska
tAldnoaO wruqof,ka uqo,a bj;a lr.ekSu i|yd lsisÿ
n,m;%hla ksl=;a fkdl< hq;af;a h'
^3& lsishï j¾Ihl úi¾ck mk;a flgqïm; kS;sh
njg m;aùug fmr w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia m%ldr
ckdêm;sjrhd úiska md¾,sfïka;=j úisrejd yßkq
,enQ wjia:djl" rcfha fiajdjka i|yd
md¾,sfïka;=j úiska uqo,a m%;smdok i,id ke;af;a
kï wNskj md¾,sfïka;=j /iaùug kshñ; Èk isg
udi ;=kla bl=;a jk f;la rcfha fiajdjka
mj;ajdf.k hdu i|yd wjYH uqo,a tAldnoaO
wruqof,ka ksl=;a lsÍug w.%dud;Hjrhdg n,h
we;af;a h'
^4& md¾,sfïka;=j úiqrejd yer uy ue;sjrKhla
meje;aùu i|yd Èk kshu lrk wjia:djl"
md¾,sfïka;=j úiska ue;sjrKh i|yd m%;smdok
i,id ke;skï tA i|yd wruqo,a ue;sjrK fldñiu
úuid tAldnoaO wruqof,ka ksl=;a lsÍug
w.%dud;Hjrhdg n,h we;af;a h'
192' ^1& wkfmalaIs; yÈis úhoï oeÍu i|yd uqo,a iemhSu
i|yd wúksYaÑ; wjia:d wruqo,la msysgqùug
md¾,sfïka;=jg n,h we;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 94


^2& tjeks wkfmalaIs; úhoula ±Íu i`oyd m%;smdok
i,id fkdue;s wjia:djl w.%dud;Hjrhdf.a
m%ldYs; wjirh we;sj wúksYaÑ; wjia:d wruqof,ka
w;a;sldrï uqo,la f.ùug uqo,a wud;Hjrhdg n,h
we;af;ah'
^3& w;a;sldrï jYfhka tjeks uqo,la f.jk ,o
wjia:djl§ bka i;s folla we;=<; tA uqo,a wdmiq
wúksYaÑ; wjia:d wruqo,g ner lsÍu i|yd
fkdmudj md¾,sfïka;=jg mßmQrl weia;fïka;=jla
bÈßm;a l< hq;af;ah'
cd;sl ú.Kk fiajd fldñiï iNdj
193' ^1& cd;sl ú.kk fiajd fldñIka iNdj hkqfjka
y÷kajk fldñIka iNdjla jkafkah' tys iNdm;sjrhd
ú.Kldêm;sjrhd jkafkah' jHjia:dodhl iNdfõ
ks¾foaY u; w.%dud;Hjrhd úiska m;a lrkq ,nk
my; i|yka idudðlhska y;r fokdf.ka iy
ú.Kldêm;sjrhdf.ka ú.Kl iNdj iukaú;
jkafkah'
^w& ksfhdacH ú.Kldêm;s fyda by< fY%a‚hla Wiq,k
ú.Kldêm;s fomd¾;fïka;=fõ ks,OdÍka
;sfofkla
^wd& › ,xld mßmd,k fiajfha m<uq fY%a‚fha
ks,Odßfhla
^2&' ^w& fldñIka iNdfõ idudðlfhl= jYfhka m;a lrkq
,enQ ;eke;af;l=

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 95


^i& w.%dud;Hjrhd wu;d hjk ,o ,smshla u.ska
b,a,d wiajqjfyd;a

^ii& 117 jk jHjia:dj m%ldr OQqrfhka bj;a lrkq


,enqjfyd;a

^iii& md¾,sfïka;= uka;%Sjrfhl= f,i fyda m<d;a


md,k wdh;khl iNslhl= jqjfyd;a ñi
wjqreÿ 3la OQrh orkafka h' fldñIkaa iNdfõ
idudðlfhl= f,i m;alrkq ,enQ whl=g
jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaY u; Oqrhg
kej; m;alsÍug iqÿiqlï we;af;a h'
^3& fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhdg iy tys idudðlhkag
md¾,sfïka;=j úiska ksYaph lrkq ,nk mßY%hla f.úh
hq;af;a h' th tAldnoaO wruqo,g jeh nrla jk w;r
fldñifï idudðlhl=f.a OQr ld,h ;=<§ th wvq
fkdl< hq;af;a h'

^4& fldñifï idudðlhka oKav kS;s ix.%yfha ix


mßÉfþoh wkqj rcfha fiajlhska f,i ie,flkafka
h'
^5& fldñIka iNdjg fldñIka iNdj úiska m;alrkq ,nk
f,alïjrfhl= jkafkah'
194' ^1& fldñIka iNdfõ /iaùug .KmQ¾Kh idudðlhska
;sfofkl= jkafkah'
^2& md¾,sfïka;=j úiska › ,xld ú.Kk fiajhla
ia:dms; lsÍu i|yd o Bg wkqYdx.sl jQ fjk;a

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 96


ldrKd i|yd o wjYH kS;suh m%;smdok ie,ish
hq;af;ah'
195' ^1& kS;sh u.ska mejfrk fjk;a n,;, j,g wu;rj ›
,xld ú.Kl fiajhg wh;a idudðlhkaf.a m;alsÍï"
Wiia lsÍï" udre lsÍï" úkh md,kh iy fiajfhka
my lsÍfï n,h iïnkaO Í;s iïmdokh lsÍu iy
tu Í;s n,.ekaùu iy ú.Kl fiajfha jd¾Isl
weia;fïka;= ilia lsÍfï n,h ú.Kk fldñIka
iNdj i;= jkafkah'
^2& ú.Kk fldñIka iNdj úiska idok Í;s .eiÜ m;%fha
m,l< hq;= jkafkah' tlS Í;s tfia m%isoaO l< Èk
isg fyda tu Í;s u.ska ksYaÑ;j olajd we;s Èk isg
l%shd;aul jkafkah'
^3& tu Í;s .eiÜ m;%h u.ska m%isoaO l< Èk isg udi
;=kla we;=<; md¾,sfïka;=fõ wkque;sh i|yd
bÈßm;a l< hq;af;ah' md¾,sfïka;=j úiska wkqu;
fkdlrk ,o Í;s tfia wkqu; fkdlrk ,o Èkfha
isg wj,x.= jkafka h' tfia jqjo tA olajd tA Í;s
l%shd;aul lrñka .kakd ,o lsisu mshjrlg thska
w.;shla fyda ydkshla fkdjkafka h'
196' ú.Kk fldñIka iNdj lghq;= j,g ueÈy;a ùu"
n,mEula lsÍu" n,mEula lsÍug ;e;a lsÍu jrola
jkafkah" tjeks jrolg jrolre jk whl= remsh,a
oi ,laIhl ovhlg fyda jir ;=klg fkdjeä
ld,hla i|yd nkaOkd.dr .; lsÍu fyda tu o~qjï
folgu hg;a jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 97


197' tjeks jrola iïnkaOj úNd. fldg udi 03 la
we;=,; ;Skaÿ m%ldY lsÍfï wêlrK n,h
uydêlrKh i;= jkafkah'
198' fuu mßÉfþoh hgf;a fyda fjk;a ,sÅ; kS;shla
hgf;a fldñIka iNdj fj; mejÍ we;s ld¾h yd
l¾;jH bgq lsÍfï § wdKavql%u jHjia:dfõ II iy III
mßÉfþo u.ska ms<sf.k we;s whs;sjdislï lvùula
iïnkaOj úNd. lr ;Skaÿ m%ldY lsÍug ;%smqoa.,
uydêlrKh fj; wêlrK n,h we;af;a h'
199' fldñIka iNdfõ msßjeh iy úhoï rcfha tAldnoaO
wruqo,g jeh nrla jkafkah' ú.Kl fldñifï
idudðlhka yd ks,OdÍka iïnkaOj ;u ld¾h yd
l¾;jH bgq lrñka ú.Kl fldñiu úiska t<fUk
;SrKj,ska w;Dma;shg m;a md¾Yjhg mßmd,k
wNshdpk úksYaph wêldßh yuqfõ th wNsfhda. l<
yelaflah' tA wNshdpk iïnkaOj iqÿiq mßÈ úNd.
fldg iqÿiq mßÈ neyer lsÍug mßmd,k wNshdpk
úksYaph wêldßhg n,h we;af;a h'
200' fldñIka iNdj fj; mejÍ we;s ld¾h bgqlsÍu
iïnkaOj md¾,sfïka;= ia:djr ksfhda. j,g
wkql+,j fldñIka iNdj md¾,sfïka;=jg j.lsj
hq;af;a h' tfiau iEu ,s;a j¾Yhla wjidk ù udi
;=kla we;=<; fldñIka iNdfõ l%shdldrlï ms<sn|j
fldñiu md¾,sfïka;=jg jd¾;djla bÈßm;a l<
hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 98


X jk mßÉfþoh
ú.Kldêm;s
201' w.%dud;Hjrhd úiska jHjia:dodhl iNdfõ wkque;sh
we;sj m;a lrkq ,nk ;u OQrfha ld¾h yd l¾;jH
h:d mßÈ bgq lsÍug kS;sfhka ne£ isák jD;a;Sh
iqÿiqlï ,;a ú.Kldêm;sjrhl= jkafkah'
202' ^1& rdcH uQ,H iïnkaOj w.%dud;Hjrhd" wud;H
uKav,h" md¾,sfïka;= uka;%Sjreka iy wêlrK
fiajh" ú.Kldêm;sjrhdf.a wNsu;h mßÈ Tyqf.a
wëlaIKhg yd ú.Kkhg hg;a jkafkah'
^2& rdcH uQ,H l<ukdlrKh iïnkaOj ms<s.; yels"
iajdëk ú.Kkhla lsÍug kS;sfhka n,h mjrd
we;s ú.Kldêm;sjrhdf.a ld¾h yd l¾;jH bgq
lsÍfï § tu lghq;= lsisÿ ndOdjlska fyda
ueÈy;aùulska f;drj bgq lsÍug ú.Kldêm;sg
n,h we;af;ah'
^3& cd;sl m%iïmdok fldñiu úiska rcfha fgkav¾
iïnkaOj mkjd we;s kshuhka yd m%ñ;Ska
wkq.ukh lsÍug ish¨u rdcH wdh;k kS;sfhka
ne£ isák w;r uQ,H w.h remsh,a ñ,shk 10
blaujk ´kEu fgkavrhla ú.Kldêm;sf.a
wëlaIKhg hg;a jkafkah' rcfha wkque;sh ,nk
iEu fgkavrhla i|ydu ú.Kldêm;sjrhd úiska
wkqu; lrk rlaIK iud.ulska jir 20l ld,hla
i|yd j,x.= j.lSfuka ksoyia lsÍfï rlaIK
wkdjrKhlg hg;a lsÍfï wNsu;h ú.Kldêm;s
i;= jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 99


^4& uQ,H w.h remsh,a ñ,shk 10 blaujk iEu rcfha
jHdmD;shlau ú.Kldêm;sjrhdf.a wëlaIKhg
hg;a jkafkah' uQ,H w.h remsh,a ñ,shk 10 blaujk
tjeks ´kEu jHdmD;shla i|ydu ú.Kldêm;sjrhd
úiska wkqu; lrk cd;Hka;r rlaIK iud.ulska
jir 20 l ld,hla i|yd j,x.= jk j.lSfuka
ksoyia lsÍfï rlaIK wdjrKhlg hg;a lsÍfï
wNsu;h ú.Kldêm;s i;= jkafkah'
^5&' ú.Kldêm;sjrhdf.a jegqm md¾,sfïka;=j úiska ;SrKh
l< hq;= w;r th rcfha tAldnoaO wruqo,g jeh nrla
jkafkah' ú.Kldêm;sjrhdf.a OQr ld,h ;=< Tyqf.a
jegqma lmd yeßh fkdyelafla h'
^6&' ú.Kldêm;s Oqrh"
^w&' ú.Kldêm;sjrhd ñh hdfuka
^wd&' m%ldYs;j ckdêm;sjrhd wu;d ;k;=ßka
b,a,d wiaùfï oekaùïlska
^we&' jhi wjqreÿ 65 iïmQ¾K ùfuka'
^wE&' OQrfha ld¾h yd l¾;jH bgq fkdl< yels mßÈ
udkisl fyda YdÍßl jYfhka kqiqÿiq ;;a;ajhg
m;aj we;s nj ms<s.;a ffjoH jd¾;djla
ckdêm;sjrhd fj; bÈßm;a lsÍfuka ysia
jkafkah'
^b&' ú.Kldêm;sg ;djld,slj Oqrfha ld¾h yd
l¾;jH bgq fkdl< yels wjia:djl§
jHjia:dodhl iNdfõ ,sÅ; wkque;sh we;sj

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 100


ú.Kldêm;s Oqrfha jev ne,Su i|yd wka whl=
w.%dud;Hjrhd úiska m;a l< hq;af;ah'
203' ckdêm;s wruqo, we;=¿j rcfha ´kEu wruqo,la"
.sKqula" Ndrhla ú.Kh lsÍug o w.%dud;Hjrhdf.a
f,alï mj;ajdf.k hk .sKqï" wêlrK fiajd
fldñIka iNdfõ .sKqï" jHjia:dodhl iNdfõ .sKqï"
rch úiska ia:dms; lrk ,o ish¨u fldñIka iNdj,
.sKqï" md¾,sfïka;= lghq;= ms<sn| flduidßiaf.a
.sKqï" md¾,sfïka;=fõ uyf,alï jrhdf.a .sKqï"
ish¨u rcfha fomd¾;fïka;= j, m<d;a md,k
wdh;k j, rcfha ixia:d yd jHjia:dms; uKav,j,
.sKqï" wfkl=;a rcfha jHjia:dms; wdh;kj, .sKqï"
fld<U wd¾Ól fldñIka iNdfõ .sKqï" rdcH m%d.aOk
wdfhdackh 50] blaujk fjk;a ´kEu wdh;khl
.sKqï iy ú.Kkh lsÍug ú.Kldêm;sg n,h
we;af;ah'
204' by; 203 jHjia:dfõ flfia i|yka jqjo
ú.Kldêm;sg kS;sfhka mejÍ we;s n,;, l%shd;aul
lsÍu i|yd ú.Kldêm;s wjYH hehs ;SrKh lrk
wjia:dj, fjk;a jr,;a ú.Kljrekaf.a iyh
,nd.ekSug ú.Kldêm;sg n,h we;af;ah'
ú.Kldêm;s úiska úêu;aj n,h mjrk ,o tjeks
ú.Kljrekaf.a lghq;= ú.Kldêm;sf.a Rcq
wëlaIKhg hg;a úh hq;af;ah'
205' rcfha ú.Kk lghq;= bgq lsÍu i|yd fjk;a ´kEu
kS;shlska ú.Kldêm;sg n,h mjrd we;s wjia:djl
ú.Kldêm;s tu kS;sh m%ldr l%shd l< hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 101


206' ú.Kk lghq;= úêu;aj bgqlsÍu i|yd ú.Kldêm;sg
fjk;a ;dlaI‚l iyh ,nd.ekSu wjYH jkafka hehs
;SrKh l< wjia:djl
^w&' ú.Kldêm;sf.a ú.Kkhg Ndckh jQ
wdh;kfha fiajh fkdlrk
^wd&' ú.Kldêm;sf.a ú.Kkhg Ndckh jQ
wdh;kh yd hï wdldrhlska iïnkaO;djhla
fkdue;s wdh;khlska wjYH ;dlaI‚l
iydh ,nd.; yelafla h'
207' ú.Kk lghq;= i|yd ú.Kldêm;sg fyda Tyqf.a n,h
,;a whl=g mejÍ we;s n,h l%shd;aul lsÍfï§
^w&' ú.Kkh i|yd wjYH lrk ish¨u f,aLk
,ndf.k mßlaId lsÍug iy ´kEu .=oulg
fyda fjk;a foam<lg m%fõYùug n,h
we;af;a h'
^wd&' ú.Kldêm;s b,a,d isák iydh iy meyeÈ,s
lsÍï wjYH jk wjia:dj,§ tu iydh iy
meyeÈ,s lsÍï fkdmudj ,nd§ug ú.Kkhg
hg;ajk wdh;khl iEu wfhl=u kS;sfhka
j.lSug ne£ isákafka h'
ú.Kldêm;sjrhdf.a ld¾h yd l¾;jH bgq lsÍfï§ Bg
ndOd meñKùu" wjysr lsÍu fyda wjYH iyfhda.h
fkdoelaùu jir foll isr o~qjug hg;a jk wem Èh
fkdyels jrola jkafkah' tjeks jrola lrk ´kEu
whl= w;awvx.=jg .ekSug iy ufyaia;%d;ajrhl= yuqjg
meñKùug ú.Kldêm;sjrhdg n,h mejfrkafka h'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 102


tjeks iellrejl= úfYaI wjia:dkq.; fya;= u;
muKla wem u; ksoyia lsÍug uydêlrKhg wêlrK
n,h we;af;a h'
208' .sKqï j¾Ih bl=;a ù udi ^10& la we;=<; ú.Kldêm;s
úiska rdcH uQ,H ms<sn| n,Orhd jk md¾,sfïka;=j
fj; ;u Oqrfha ld¾h yd l¾;jH yd j.lSu úêu;aj
bgqlsÍu ms<sn| jd¾;d l< hq;= jkafkah' tA iu.u
ú.Kldêm;sjrhd ksl=;a lrk ish¨u ú.Kk jd¾;d
ck;djf.a wjOdkh i|yd fkdmudj ú.Kldêm;sf.a
fjí wvúfha m%isoaO l< hq;af;ah'
209' ú.Kldêm;s jr,;a ú.Kljrekaf.a iyh ,nd.kakd
,o wjia:djl tu wdh;kh fyda jr,;a ú.Kljrhd
kS;s m%ldr ú.Kldêm;sjrhd fj; kshñ; mßÈ ;uka
úiska ú.Kkh lrk ,o wdh;kh ms<sn| ú.Kk
jd¾;dj NdrÈh hq;af;a h'
210' fuu mßÉfþofha jr,;a ú.Kljrhl= hk w¾:
ksrEmKhg jr,;a .KldêldÍ wdh;kh fyda fjk;a
jr,;a .KldêldÍ wdh;khlska ú.Kljrhl=
jYfhka l%shd lsÍug kS;sfhka n,h ,;a wfhl= o tjeks
jr,;a ú.Kl wdh;khl fiajh lrk n,h,;a
ú.Kljrhl= o we;=<;a jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 103


XI jk mßÉfþoh

uyck wdrlaIdj
211' ck;dj úiska iïu; l< wdKavq l%u jHjia:dj
n,.ekaùug fmr l%shd;aul jQ uyck wdrlaIl wd{d
mk; md¾,sfïka;=j úiska mkjk ,o kS;shla f,i
fuys oelafjk iSudj,g hg;aj ;jÿrg;a l%shd;aul
jkafkah'
^2&' wdKavql%u jHjia:dj yer fjk;a ´kEu kS;shla hgm;a
lsÍfï" w;aysgqùfï n,h uyck wdrlaIl wd{d mk;
hgf;a fyda tA hgf;a yÈis wjia:d ksfhda. mekùfï
n,hg we;=<;a jk w;r tu n,h l%shd;aul lsÍu
w.%dud;Hjrhd úiska l%shd;aul l< hq;af;ah'
w.%dud;Hjrhd úiska ksl=;a lrk m%ldYkhla u.ska tu
n,h l%shd;aul lrkq ,enQ wjia:djl yer uyck
wdrlaIl wd{d mk; n,d;aul fkdjkafkah'
^3&' tjeks m%ldYkhla w.%dud;Hjrhd úiska ksl=;a l< jydu
fuu jHjia:dfõ úêúOdk m%ldr tA nj w.%dud;Hjrhd
úiska md¾,sfïka;=j oekqj;a l< hq;af;ah h' tjeks
wjia:djl"
^w& md¾,sfïka;=j úiqrejd yer we;akï m%ldYkh
l%shd;aul jk Èkfha isg Èk ;=kla we;=<;
md¾,sfïka;=j /iaúh hq;af;ah' tfia le|jk fyda
/iajk md¾,sfïka;=j tu m%ldYkh n,meje;afjk
ld, iSudj i|yd fyda md¾,sfïka;= ue;sjrKh olajd
n, meje;ajkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 104


^wd& tjeks m%ldYkhla ksl=;a lrkq ,enQ Èkfha isg Èk
oyhla we;=<; § md¾,sfïka;=j /iaùu l,a ;eîula
ksid fyda jdr wjidk lsÍula ksid md¾,sfïka;=j
úixhqla;j ;snqfKa kï tu m%ldYkfha Èk isg Èk
oyhla we;=<; md¾,sfïka;=j /iaùu i|yd
w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia m%ldr ckdêm;sjrhd
úiska m%ldYkhla ksl=;a l< hq;af;ah'
^4& w.%dud;Hjrhd úiska ksl=;a lrk m%ldYkhla u.ska
uyck wdrlaIl wd{d mk; l%shd;aul lr we;s
wjia:djl uil ld, iSudjlg m%:u w.%dud;Hjrhd
úiska tu m%ldYkh m%;HdÈIag lsÍfï m%ldYkhla ksl=;a
fkdlrkafka kï" yÈis wjia:djla mekùfï m%ldYkhla
tla uil Wmßu ld, iSudjlg muKla j,x.= jkafkah'
^5&' w.%dud;Hjrhd úiska uyck wdrlaIl wd{d mk; hgf;a
ksl=;a lrk ,o m%ldYkhla u.ska hï kS;shla"
úêúOdkhla fyda fr.=,dishla l%shd;aul lr we;s
wjia:djl tu m%ldYkh md¾,sfïka;=j úiska iïu;
fkdlrkafka kï th ksl=;a lrk ,o Èk isg Èk 14 la
we;=,; n,rys; jkafkah'
tfia jqjo"
^w&' tu m%ldYkh lrk ,o Èkfha§ md¾,sfïka;=j
úiqrejd yer ;sfí kï fyda
^wd&' fuu jHjia:dfõ ^3& ^wd& wkq wjia:dfõ 3 ^w& fyda
^wd& wkq jHjia:d m%ldr md¾,sfïka;=j le|jd we;s
wjia:djl md¾,sfïka;=j /ia fkdjkafka kï
md¾,sfïka;=j kej; /iaù tu m%ldYkh wkqu;

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 105


fkdlrk ,oafoa kï th ksl=;al< Èk isg Èk 10
wjidkfha n,rys; jkafkah'
6' uyck wdrlaIdjg wod< hï kS;shla" úêúOdkhla fyda
fr.=,dishla l%shd;aul lrk ,o Èk isg Èk 14 la
we;=<; by; 5 jk wkq jHjia:dj mßÈ n,rys; jQ úg
tfia tu m%ldYkh n,rys; jQ Èk isg t<fUk Èk 30
la we;=<; kej; tjeks m%ldYkhla md¾,sfïka;=j
úiska fhdackdjlska iïu; fkdlrk ,oafoa kï th
n,d;aul fkdjkafkah'
^7& fuu jHjia:dfõ ^3& jk wkq jHjia:dj wkqj ksl=;a lrk
,o m%ldYkhla md¾,sfïka;=j úiska iïu; fkdlrk
,oafoa kï jydu l%shd;aul jk mßÈ tu m%ldYkh iy tA
hgf;a mkjk ,o hï kS;shla" úêúOdkhla fyda
fr.=,dishla n,rys; jkafkah' tu n, rys; ùu tu
wjia:dj olajd tu m%ldYkh hgf;a l%shd;aul lrk ,o
kS;shla úêúOdkhla fyda fr.=,dishlahla hgf;a .kakd
,o l%shdud¾. j,g ydkshla fkdjkafka h
^8& w.%dud;Hjrhdf.a Wmfoia m%ldr ckdêm;sjrhd úiska
m%ldYkhla u.ska le|jk ,o md¾,sfïka;=j /ia
fkdjkafka kï fyda bka wk;=rej /iajk md¾,sfïka;=fõ
wkque;sh tu m%ldYkh hgf;a .kakd l%shd;aul lrk ,o
hï kS;shla úêúOdkhla fyda fr.=,dishla m%;slafIam
lrkafka kï tu wjia:dj olajd tu m%ldYkh hgf;a
.kakd ,o mshjrg ydkshla fkdjk mßÈ tu m%ldYkh
jydu l%shd;aul jk mßÈ wj,x.= jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 106


XII jk mßÉfþoh

w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd úu¾Yk fldñIka iNdj

212' ^1& w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd úu¾Yk lsÍu i|yd


kS;sfhka msysgqjk ,o fldñIka iNdfõ ixhq;sh
yd l%shdldÍ;ajh my; i|yka mßÈ jkafkah'
^w&' w.%dud;Hjrhd úiska jHjia:dodhl iNdfõ
wkque;sfhka idudðlhska ;sfofkl= f.ka
iukaú; w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd úu¾Yk
fldñIka iNdj m;a l< hq;af;ah' fldñifï
idudðlhska jYfhka w.%dud;Hjrhd úiska
fhdackd lrk mqoa.,hka úYsIag;ajfhka yd
wjxl Ndjfhka hq;a" lS¾;su;a" lsisÿ
foaYmd,k mlaIhl idudðlhska fkdjk
jhi wjqreÿ ^50& g fkdjeä mqoa.,hka úh hq;=
w;r Tjqka w,a,ia fyda ¥IK fpdaokd úu¾Yk
lsÍu i|yd fldñiu fj; mejfrk j.lSu
läkïj yd ld¾hlaIuj bgq lsÍug iu;a
w,a,ia yd ¥IK uev,Su i|yd úfYaI
m%d.=KHh yd lemùula we;s wh njg
jHjia:dodhl iNdj tu mqoa.,hkaf.a kï
wkqu; lsÍug m%:u iEySulg m;a úh
hq;af;ah' tA i|yd wjYH ish¨ f;dr;=re
jHjia:dodhl iNdj fj; bÈßm;a lsÍu
w.%dud;Hjrhdf.a j.lSu jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 107


^wd&' w,a,ia fyda ¥IK uev,Sfï j.lSu l%shd;aul lsÍu
iy iellrejkag tfrysj úu¾Ykh lghq;=
wdrïN lsÍu iy m%udKj;a idlaIs we;s
iellrejkag tfrysj wêfpdaokd bÈßm;a lsÍu
iy fldñiu fj; mqrjeishka úiska bÈßm;a
flfrk w,a,ia yd ¥IK wmrdO fpdaokd
iïnkaOj meñ‚,s läkñka úu¾Ykh lsÍu iy
kvq mejÍug m%udKj;a idlaIs we;s iellrejkag
tfrysj ;%smqoa., uydêlrKh yuqfõ wêfpdaokd
bÈßm;a lsÍu fldñIka iNdfõ j.lSu jkafkah'
^we& fldñIka iNdj fj; kS;sfhka mejÍ we;s j.lSu
meyer yßkafka kï" ´keu mqrjeisfhl=g ;%smqoa.,
uydêlrKh yuqfõ w,a,ia fyda ¥IK wmrdO
fpdaokd u; pQÈ;fhl=g tfrysj kvq mejßh
yelaflah'
^wE& w,a,ia yd ¥IK uev,Su iïnkaOj tlai;a
cd;Skaf.a ixúOdkh úiska iïu; lr we;s ¥IK
m%{ma;sh ms<sf.k kS;s.; lsÍu md¾,sfïka;=fõ
j.lSu jkafkah' tu m%{ma;sh rfÜ kS;sh f,i
ms<sf.k iïu; lrk ;=re th w,a,ia yd ¥IK
wmrdO jerÈ uev,Su i|yd md¾,sfïka;=j úiska
iïu; lrk ,o kS;sh jYfhka l%shd;aul úh
hq;af;a h' md¾,sfïka;=j tA i|yd ffk;sl
m%;smdok iïu; lrk f;la" 1994 wxl 19 ork
w,a,ia fyda ¥IK úu¾Yk fldñIka iNd mk;
wjYH fjkia lsÍïj,g hg;aj" fldñiu úiska
l%shd;aul l< hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 108


XIII jk mßÉfþoh

Pkao n,h iy ue;sjrKh

213' ,shdmÈxÑ iEu foaYmd,k mlaIhlau ksfhdað;


m%cd;ka;%jdoh ms<sf.k .re l< hq;af;ah' lsisu
foaYmd,k mlaIhla wd.ula fyda ck j¾.hla mokïj
y÷kajd fkd.; hq;af;ah' tjeks foaYmd,k mlaI ;u
mlaI jHjia:d iqÿiq mßÈ ixfYdaOkh lr fkdmudj
ue;sjrK fldñiu fj; NdrÈh hq;af;a h' ue;sjrK
fldñiu iEySug m;ajk whqßka fuu wjYH;dj bgq
lsÍug wiu;ajk foaYmd,k mlaIj, ,shdmÈxÑh tA
iu`.u wj,x.= jkafkah'
214' md¾,sfïka;= ue;sjrKhg kdufhdackd bÈßm;a lrk
iEu foaYmd,k mlaIhlau kdufhdckd m;% j, ku
i|yka fkdjk lS¾;su;a" úYsIag;ajfhka yd wjxl
Ndjfhka hq;a" tA tA úIh lafIa;%h iïnkaO úfYaI
m%d.=KHhla we;s ^20& fofkl=f.ka iukaú;"
w.%dud;Hjrhd iy wud;H uKav,h" tA tA wud;Hjrhdg
mejfrk wud;HdxYfha ku we;=<;aj ck;djf.a
wkque;sh i|yd ue;sjrK fldñiu fj; bÈßm;a l<
hq;af;ah' tu f,aLkhg wud;HdxY j, kï m%ldYs;j
i|yka fkdl< fuu jHjia:dfõ i|yka iqÿiqlï,;a
wu;r kï myla o we;=<;a úh hq;af;ah' úismia
fofkl=f.ka iukaú; tu f,aLkh md¾,sfïka;=
ue;sjrKhg bÈßm;a jk wfmalaIlhskaf.a kdu fhdackd
m%isoaO lsÍug iu.dój Tjqkaf.a iqÿiqlï iys;j
ue;sjrK fldñiu úiska .eiÜ m;%fha iy ue;sjrK
fldñifï fjí wvúfha ck;djf.a oek .ekSu i|yd

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 109


m%isoaO l< hq;af;ah' wud;H uKav,fha hï mqrmamdvqjla
we;sjQ wjia:djl w.%dud;Hjrhdf.a ks¾foaY u; tu
mqrmamdvqj msrùu i|yd ck;dj úiska wkqu; lrk ,o
wud;H uKav, kdu f,aLKfha i|yka wu;r kï mfyka
whl= tu mqrmamdvqj i|yd ue;sjrK fldñiu úiska m;a
l< hq;af;ah'
^wd& tA tA foaYmd,k mlaIh úiska jHjia:dodhl iNdj f,i
m;alsÍu i|yd ck;djg fhdackd lrk 15 fofkl=f.ka
iukaú; úYsIag;ajfhka yd wp, wjxl Ndjfhka hq;a"
lS¾;su;a" lsisÿ foaYmd,k mlaIhl idudðlhska fkdjk
f,aLkhla ck;djf.a wkque;shg ;u kdufhdackd m;%
iu`. ue;sjrK fldñiu fj; bÈßm;a l< hq;af;ah'
ue;sjrKfha kdufhdackd m%isoaO lsÍu yd iu.dój tu
kduf,aLkh o .eiÜ m;%h u.ska iy ue;sjrK
fldñifï fjí wvúfha ck;djf.a oek .ekSu i|yd
m%isoaO l< hq;af;ah' ue;sjrKfhka miqj rchla
msysgqjk foaYmd,k mlaIh 10 fofkl=f.ka iukaú;
jHjia:dodhl iNdj 115 jHjia:dj m%ldr ck;dj úiska
iïu; l< f,aLkfha kï i|yka wkqms<sfj<g m;a l<
hq;af;ah'
^we&' iNd. rchla msysgqjk ,o wjia:djl iNd. rchla
msysgqùug tlajk mlaIj, tlÕ;djfhka tA tA mlaIh
úiska ck;djf.a wkque;sh i|yd bÈßm;a lrk ,o
f,aLkfhka 20 fofkl=f.ka iukaú; wud;H uKav,h
m;a l< hq;af;ah'
^wE&' iNd. rchla msysgqjk wjia:djl§ jHjia:dodhl iNdj
m;a lsÍfï§ by; ^we& fþoh wjYH fjkia lsÍï j,g
hg;aj wod< jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 110


215' ^w& ue;sjrK fldñiu úiska hï ue;sjrKhla i|yd
kdufhdackd le| jQ wjia:djl tA tA foaYmd,k
mlaI fyda iajdëk lKavdhï úiska ue;sjrKh
i|yd bÈßm;a lrk kdu fhdackd j,ska 1$3 la
ldka;d ksfhdackh ioyd fjka l, hq;= jkafkah'
tA iu.u ue;sjrKh i|yd fhdað; whjeh
f,aLkhla tA tA mlaIfha f,alïjrhd fyda iajdëk
lKavdhfï kdhlhd úiska iy;sl lr ue;sjrK
fldñiu fj; NdrÈh hq;= jkafka h' ue;sjrK
fldñiu ue;sjrKh i|yd kdufhdackd m%isoaO
lsÍu;a iuÕ tA tA mlaI fyda iajdëk lKavdhï
úiska bÈßm;a lrk ,o whjeh f,aLkh o
ck;djf.a oek .ekSu i|yd ue;sjrK fldñifï
fjí wvúfha .eiÜ m;%h u.ska m%isoaO l<
hq;af;ah'
^wd& ue;sjrK fldñiu úiska mj;ajk ´kEu
ue;sjrKhla i|yd kdufhdackd bÈßm;a lrk
wfmalaIlhska kS;S m%ldrj ;u j;alï yd nerlï
ms<sn|j iudodk úksYaphldrjrhl= úiska iy;sl
lrk ,o m%ldYhla ue;sjrK fldñiu fj; Ndr
§u wksjd¾h jkafkah' wfmalaIlhskaf.a kdu
fhdackd m%isoaO lsÍu yd iu.dój wfmalaIlhska
úiska Tjqkaf.a j;alï yd nerlï ms<sn|j
ue;sjrK fldñiu fj; bÈßm;a ,o m%ldY
ck;djf.a wjOdkh i|yd ue;sjrK fldñiu
úiska fldñifï fjí wvúfha m,l< hq;=
jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 111


^we&' wfmalaIlfhl= úiska bÈßm;a lrk j;alï yd nerlï
m%ldYhla ´kEu mqrjeisfhl=g wêlrKh yuqfõ
wNsfhda. l< yelaflah' tjeks kvqlrhla
wNshdpkdêlrKfha mejßh hq;= w;r udi 03 la
we;=<; tjeks kvqjla úNd. fldg ;Skaÿ m%ldY
lsÍug wNshdpkdêlrKh kS;sfhka ne£ isákafka h'
wfmalaIlfhl= úiska bÈßm;a lrk ,o j;alï yd
nerlï m%ldYh fodia iys; idjoH m%ldYhla nj
wêlrKh úiska ;Skaÿ m%ldY l< wjia:djl tjeks
wfmalaIlhl=f.a wfmalaIl;ajh wysñ jkafka h' ;jo
tjeks wfmalaIlhl= uka;%S OQrhlg m;a lrkq ,enQ
wjia:djl Tyqf.a uka;%S OQrh tjeks ;Skaÿjla
m%ldYhg m;a lsÍu;a iu.u kS;sh l%shd;aul ùfuka
wfydais jkafkah'
^wE&' ue;sjrK lghq;= i|yd lsisu foaYmd,k mlaIhla fyda
iajdëk lKavdhula uqo,ska wdOdr ,nd .ekSu ;ykï
jk w;r ue;sjrK lghq;= i|yd ,efnk ish¨u wdOdr
mlaIfha fyda iajdëk lKavdhfï nexl= .sKqug
muKla ner l< hq;= jkafkah' ue;sjrKhla wjika ù
udi ;=kla we;=<; ue;sjrKhg ;r. l< iEu
foaYmd,k mlaIhlau iy iajdëk lKavdhula úiska u
jr,;a ú.Kljrhl= úiska ú.kKh lr iy;sl lrk
,o ue;sjrK .sKqï jd¾;djla" wdodhï yd úhoï
we;=<;a nexl= m%ldYkhla we;=¿j ú.Kldêm;sjrhdg
msgm;la iys;j ue;sjrK fldñiu fj; bÈßm;a l<
hq;= jkafkah' fuu ffk;sl úêúOdk kS;s m%ldrj bgq
lsÍug hï foaYmd,k mlaIhla fyda iajdëk
lKavdhula wiu;a jqjfyd;a remsh,a oi ,laIhl
ovhlg iy mlaI ;ykulg ,la jkafkah' tA

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 112


foaYmd,k mlaIh iy iajdëk lKavdhu úiska bÈßm;a
lrk ,o .sKqï jd¾;d mÍlaIdlr ú.Kldêm;sjrhd
úiska tu .sKqï iïnkaO Tyqf.a ksÍlaIK we;=<;a
jd¾;dj ck;djf.a wjOdkh i|yd ;u fjí wvúh
u.ska ue;sjrK wjika ù udi 9 la we;=<; m%isoaO l<
hq;= jkafka h'
216' Pkao ysñ kdu f,aLKfha ,shdmÈxÑ úfoaYhkays mÈxÑ ›
,dxlsl mqrjeishka ish¿ fokd Pkaoh m%ldY lsÍug
iqÿiqlï ,nkafka h' Pkaoh m%ldY lsÍfï l%ufõoh iy
m%ldY lrk ,o Pkao .Kkh lr m%;sM, › ,xldj ;=<
meje;afjk ue;sjrKfha Pkao m%ldY lsÍu wjika jQ
jydu tA tA úfoaY ;dkdm;s ld¾hd, ;=<§u .Kka lr
m%;sM, ksl=;a lsÍug;a bka wk;=rej tu m%;sM, Pkaoh
wjika m%;sM, iu`. .Kka lsÍug ue;sjrK fldñiu
fj; úoHq;a udOHfhka NdrÈh hq;= jkafkah' tu
l%ufõoh n,meje;aùu ioyd iqÿiq l%ufõohla
iïmdokh lsÍu ue;sjrK fldñifï j.lSu jkafkah'
217' ue;sjrK m%pdrK lghq;= i|yd m%isoaO ia:dkj, oekaùï
we,ùu" lÜ wjqÜ Ndú;h iy m%isoaO ia:dkj, ue;sjrK
m%pdrl /iaùï meje;aùu imqrd ;ykï jkafkah' tjeks
l%shdjla lsÍu remsh,a oi ,laIhl ovhlg iy wjqreoaol
isro~qjulg hg;a jk jrola jkafkah' ue;sjrKhlg
bÈßm;a jk wfmalaIlhl=g iyfhda.h olajk
mqrjeisfhl=g ;u foam< ;=, muKla A3 m%udKh
fkdblaujk oekaùula m%o¾Ykh l< yelaflah'
ue;sjrK lghq;= i|yd u.S m%jdyk fiajd fhdod .ekSu
remsh,a oi ,laIhl ovhlg iy wjqreoaol isr o~qjulg
hg;a jk jrola jkafkah' ue;sjrK m%pdrl lghq;=

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 113


úoHq;a iy uqøs; ckudOHhkag muKla iSud jk w;r
iEu wfmalaIlfhl=gu iudk wjia:djla ,efnk mßÈ
ue;sjrK m%pdrl lghq;= kshdukh lsÍu iy ksoyia yd
idOdrK ue;sjrK meje;aùfï j.lSu ue;sjrK
fldñiu fj; mejfrkafkah'
218' ckrch mru wêldßh jk ck;djg fok ue;sjrK
fmdfrdkaÿ kS;sh yuqfõ n,d;aul l< yels ffk;sl
.súiqï jkafkah' tu fmdfrdkaÿ wfmalaIlhdf.a ku iy
w;aik iys;j uqøKh lsÍu wksjd¾h jkafkah'
ck;djg jHdc fmdfrdkaÿ § bka wk;=rej tu
fmdfrdkaÿ bgq lsÍug wfmdfydi;a jk iy ck;dj
jxpd lrñka Pkaofhka n,hg m;ajk ;eke;a;kaf.a
OQrh wysñ ùug wu;rj remsh,a oi ,laIhl ovhlg
fyda jir 3 l isr ovqjulg hg;a jkafkah' fuu
jHjia:dfõ iy by; 215 iy 217 jHjia:dj, i|yka
jerÈ iïnkaO wêlrK n,h iaÓr ;%smqoa.,
uydêlrKh i;= jk w;r wêlrKh yuqfõ mjrk ,o
tjeks kvqjla úNd. lsÍu iy ;Skaÿ m%ldY lsÍu kvq
mejrE Èk isg udi 3 la ;=, isÿúh hq;af;a h'
219' 1'& oaú;aj mqrjeisNdjh iys; mqrjeishl=" wmrdO
kvqjl pQÈ;hl= fyda wmrdO jrolg jrolre jQ
;eke;af;l= ue;sjrKhla i|yd kdufhdackd
bÈßm;a lsÍug iqÿiqlï fkd,nkafkah'
2'& wdrlaIl yuqodj," fmd,Sisfhaa ks;H fiajfha
fyda tu fiajdj, úY%dñl fiajlhska
ue;sjrKhla ioyd kdufhdackd §ug iqÿiqlï
fkd,nkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 114


220' jHjia:dfõ ^68& jHjia:dj m%ldr ;uka fyda ;u zmjqf,a
idudðlfhl=z rcfha jHdmdrhla yd hï wdldrhl
iïnkaOhla we;akï Tyq fyda weh lsisÿ ue;sjrKhlg
kduh kdufhdackd §ug kqiqÿiq jk wh jkafka
wfmalaIlhdf.a iy Tyqf.a ìß|f.a$iajdñmqreIhdf.a
uj" mshd ifydaor ifydaoßhka o" ¥ orejka o Tjqkaf.a
iylrejkaa jkafkah'
iSud ks¾kh lsÍfï fldñIka iNdj
221' ^1& ckrc wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN
jQ jydu ue;sjrK fldÜGdY iSud ks¾Kh lsÍu
i|yd foaYmd,k lghq;=j, ksr; fkdjQ
úYsIag;ajfhka yd wjxl Ndjfhka hq;a" lS¾;su;a"
lsisÿ foaYmd,k mlaIhl idudðlhska fkdjk
idudðlhska ;sfofkl=f.ka iukaú; iSud ks¾Kh
lsÍfï fldñIka iNdj jHjia:dodhl iNdfõ
wkque;shg hg;aj w.%dud;Hjrhd úiska m;a l<
hq;af;ah' w.%dud;Hjrhd úiska Tjqka w;=ßka tla
;eke;af;l= fldñIka iNdfõ iNdm;s jYfhka m;a
l< hq;af;ah'
^2&' iSud ks¾Kh lsÍfï fldñIka iNdfõ idudðlhl=
ñh.shfyd;a ke;skï b,a,d wia jqjfyd;a" tfia;a
ke;skï hï idudðlhl= fldñIka iNdfõ
idudðlhl= jYfhka ish ld¾h yd l¾;jH h:d
mßÈ bgq l< fkdyels hehs w.%dud;Hjrhd ;SrKh
lrkafka kï fï jHjia:dfõ ^1& jk wkq
jHjia:dfõ iqÿiqlï j,g hg;aj iy idudcslhka
m;alsÍfï l%ufõoh wkq.ukh lrñka

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 115


w.%dud;Hjrhd úiska tA idudðlhd fjkqjg fjk;a
idudðlhl= m;a l< hq;af;ah'
222' ^1& iSud ks¾Kh fldñIka iNdj úiska › ,xldj"
jHjia:dfõ 1 jk Wmf,aLkh m%ldr mßmd,k
Èia;%slal 25 lg fnÈh hq;af;a h'
^2& › ,xldfõ tla tla m<d; mßmd,k Èia;%slal
tllg fyda Bg jeä ixLHdjlg fnÈh yelafla
h'
^3& m<d;la mßmd,k Èia;%slal ixLHdjlg fnokq
,nk wjia:djla§" yels;dla ÿrg tA tla tla
mßmd,k Èia;%slalh ue;sjrK fldÜGdY tllg
fyda Bg jeä .Kkla tl;= jk njg j.n,d .kq
ms‚i" iSud ks¾Kh iNdj úiska" tjlg mj;akd
mßmd,k Èia;%slal ie,ls,a,g .; hq;af;a h' tlaj
.;al, uka;%Sjreka 60 fofkl= m;a l< yels jk
mßÈ kj ue;sjrK fldÜGdY j, kï iys;j
iSud ks¾Kh úh hq;af;ah'
^4& iSud ks¾Kh lsÍfï iNdfõ idudðlhska w;r u;
fNaohla we;s jqjfyd;a idudðlhska w;=ßka jeä
fokdf.a u;h fldñIka iNdfõ u;h fia
n,meje;aúh hq;af;ah' iSud ks¾Kh lsÍfï
iNdfõ idudðlhska ish¨ fokd tlsfklg
fjkia u; orkafka kï" fldñIka iNdfõ
iNdm;sjrhdf.a u;h fldñIka iNdfõ u;h
jkafkah' tu ;SrKhg tlÕ fkdjk
idudðlhskag tu ;SrKh yd tlÕ fkdùug fya;=
oelaúh yelaflah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 116


^5& iSud ks¾Kh lsÍfï fldñIka iNdfõ
iNdm;sjrhd fldñIka iNdfõ ;SrKh o" tA
;SrKh yd tlÕ fkdjk idudðlhl= fõ kï
Tyqf.a u;h o w.%dud;Hjrhd fj; oekaúh
hq;af;ah'

^6& iSud ks¾Kh fldñIka iNdfõ § ;SrKhg


wkql+,j" ue;sjrK fldÜGdY j, kï yd
iSudjka o" w.%dud;Hjrhd úiska m%ldYkhla
u.ska ck;djg m%isoaO l< hq;af;ah' tA
m%ldYkfha ksYaph fldg olajd we;s ue;sjrK
fldÜGdY tu m%ldYkfhka blaì;sj t<fUk
md¾,sfïka;= ue;sjrKfha§ uka;%Sjreka m;a lsÍu
i|yd l%shd;aul úh hq;af;a h' bkamiq iSud
ks¾Kh fldñIka iNdj úiska ;SrKh lrkq ,enQ
ue;sjrK fldÜGdY wdKavql%u jHjia:dfõ o"
md¾,sfïka;= uka;%Sjreka f;dard m;a lr .ekSfï
ue;sjrKh yd iïnkaOj ;;ald,fha mj;akd
ljr fyda kS;shl o ish¨ ld¾h i|yd › ,xldfõ
ue;sjrK fldÜGdY f,i n,meje;afjkafkah'

223' fuu jHjia:dfõ ld¾h i|yd zPkao ysñ kdu


kduf,aLkhZ hkqfjka hïlsis ue;sjrKhla mj;ajkq
,nkafka ;;ald,fha n, mj;akd hï Pkao ysñ kdu
f,aLkhla mokï lrf.ko" tu Pkao ysñ kduf,aLkh
woyia jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 117


224' md¾,sfïka;=j úiska
^w& Pkao ysñhka ,shdmÈxÑ lsÍu"
^wd& hïlsis ue;sjrK fldÜGdYhl Pkao ysñ
kduf,aLkfha hï ;eke;af;l=f.a ku we;=<;a
lsÍu i|yd" tA ;eke;a;d tu ue;sjrK
fldÜGdYfha mÈxÑ ù isàu ms<sn| iqÿiqlu
,eîfï Èkh iy jhi wjqreÿ 18 iïmQ¾K jk
Èkh ;SrKh lsÍu"
^we&' Pkaoysñ kduf,aLkh ms<sfh, lsÍu iy
ixfYdaOkh lsÍu"
^wE&' md¾,sfïka;= uka;%Sjreka f;dard m;a lr .ekSu
ld¾h mámdmámdáh ;SrKh lsÍu"
^B&' ue;sjrK jerÈ yd o~qjï ;SrKh lsÍu"
^W&' ue;sjrKhla ksIam%Nd lsÍug wod< fya;= iy
tjeks wjia:djl w¨;ska ue;sjrKhla
meje;aùu"
^W!&' uka;%SOqrhla ioyd 73 jk jHjia:d m%ldrj fyda
fjk;a fya;=ka u; hï mqrmamdvqjla we;s jQ
wjia:djl ue;sjrKhla meje;aùu"
^t&' ue;sjrK wdrjq,a iïnkaO ;SrKh lsÍu iy
md¾,sfïka;= uka;%Sjreka f;dard m;alr.ekSu
ms<sn| wkqYdx.sl lreKq iïnkaOfhka
kS;sfhka úêúOdk ie<ish hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 118


^2&' tjeks ldrKd iïnkaOj md¾,sfïka;=j úiska kS;sfhka
úêúOdk i,ik ;=re ,xld md¾,sfïka;= ue;sjrK
rdcH iNd wd{dj wjYH fjkia lsÍï j,g hg;aj iy
wdKavql%u jHjia:djg hg;a j wod< jkafkah'
225' rdcH ks,Odßhl= fyda rdcH ixia:d fiajlfhl= hï
ue;sjrKhl wfmalaIlhl= jk úg" Tyqf.a
kdufhdackd Ndr.kq ,enqfõ hï Èklo" tA Èkfha isg
ue;sjrKh wjika jk f;la Tyq ksjdvq msg isákafka
hhs ie,lsh hq;af;ah' tu ld,h ;=< tjeks ks,Odßhl=
;u OQrfha n,;," ld¾h iy l¾;jHh l%shd;aul lsÍu
fyda bgq lsÍu fkdl< hq;af;ah'
ue;sjrK fldñIka iNdj
226' hï jD;a;shl fyda mßmd,k fyda wOHdmk lafIa;% j,
úYsIaG;dj ysñlrf.k isák ;eke;a;kaf.ka
iukaú; jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaYh u;
w.%dud;Hjrhd úiska m;a lrk idudðlhska
;sfofkl=f.ka iukaú; ue;sjrK fldñIka iNdjla
jkafkah' tys tla idudðlhl= ksfhdacH ue;sjrK
flduidßiajrfhl= jYfhka fyda Bg by< jQ fyda
OQrhla Wiq,kq ,enQ ue;sjrK fldñifï úY%du,;a
ks,Orhl= úh hq;af;ah' Tjqka w;=frka tla whl=
w.%dud;Hjrhd úiska ue;sjrK fldñifï
iNdm;sjrhd f,i m;a l< hq;af;ah'
^2&' ksoyia yd idOdrK ue;sjrKhla iy cku; úpdrK
meje;aùu ue;sjrK fldñIka iNdfõ uQ,sl j.lSu
jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 119


^3&' hï ;eke;af;l= md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= fyda m<d;a
md,k wdh;khl iNslfhl= fyda tjeks ;k;=rlg m;a
lrkq ,enqfõ kï fyda wêlrK ks,Odßfhl= fyda rcfha
fjk;a ks,Odßhl= jYfhka m;a lrkq ,enqfõ kï fyda
ljr fyda ;;a;ajhlska rcfha fiajfha fjk;a OQrhl
fh§ isákafka kï tjeks lsisu ;eke;af;l= ue;sjrK
fldñifï idudðlfhl= jYfhka m;alsÍu fyda tys
idudðlfhl= f,i ;jÿrg;a l%shd fkdl< hq;af;a h'
^4&' fldñIka iNdfõ idudðlhl=" fldñIka iNdfõ mQ¾K
wkque;sh fkdue;sj" fldñIka iNdfõ wkql%ñl /iaùï
;=klg fkdmeñ‚hfyd;a tfia fkdmeñ‚ ;=kajk
/iaùfï Èk isg l%shd;aul jk mßÈ Tyq OQrh w;ayer
.shd fia ie,flkafka h'
^5&' fldñIka iNdfõ idudðlhl= fï jHjia:dfõ ^3& jk
wkq jHjia:dj hgf;a hï kqiqÿiqlulg md;% jqjfyd;a
fyda w.ue;sjrhd wu;d hjk ,shú,a,la u.ska OQrfhka
b,a,d wia jqjfyd;a fyda jHjia:dfj ^4& jk wkq
jHjia:dj hgf;a Oqrfhka bj;a lrkq ,enqjfyd;a fyda
pß; ¥IK fpdaokd u; wêlrKhla úiska jrog jrolre
lrkq ,enqjfyd;a fyda 117 jk jHjia:dj m%ldr Oqrfhka
bj;a lrkq ,enqjfyd;a ñi Tyq m;a lrkq ,enQ Èk isg
jir 5 la fldñIka iNdfõ idudðlhl= jYfhka OQrh
orkafka h'
^6&'w.%dud;Hjrhdf.a wNsu;h mßÈ fldñIka iNdfõ
idudðlhl=g udi folla fkdblaujk ld,hla i|yd
;djld,sl ksjdvq Èh yelaflah'fldñIka iNdfõ
idudðlfhl= ùug iqÿiqlï we;s ;eke;af;l= tu ksjdvq
ld,iSudj i|yd fldñIka iNdfõ idudðlfhl=

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 120


jYfhka m;a l< yelaflah' tA iEu m;alsÍulau
jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaYh u; isÿl, hq;af;ah'
^7& fldñIka iNdfõ idudðlhkag md¾,sfïka;=fõ fhdackd
iïu;hla u.ska ksYaph lrkq ,nk hï mßY%ñl f.jkq
,eìh hq;af;ah' tu mßY%ñl rcfha tAldnoaO wruqo,g
jeh nrla jkafkah' fldñIka iNdfõ idudðlfhl=f.a
Oqr ld,h ;=< tu mßY%ñl wvq fkdl< hq;af;a h'
^8&' fldñIka iNdfõ /iaùula i|yd .KmQ¾Kh idudðlhka
;sfofkl= jk w;r fldñIka iNdfõ iNdm;sjrhd
/iaùï j, uq,iqk .; hq;af;ah' fldñIka iNdfõ ;SrK
nyq;r Pkaofhka .kq ,eìh hq;af;ah'
227' ^1& fldñIka iNdj fyda ue;sjrK flduidßia
ckrd,ajrhd fj; kS;sfhka mjrd § we;s ish¨
n,;," ld¾h yd l¾;jH l%shd;aul lrkq ,eìh
hq;af;ah' cku; úpdrK iy fjk;a ue;sjrK
i|yd Pkao ysñ kduf,aLk ms<sfh, lsÍu iy
m%;sfYdaOkh lsÍu o" tu Pkao meje;aùu o" tlS
n,;, yd ld¾h yd l¾;jH j,ag we;=<;a
jkafkah'
^2&' Pkao úuiSï iïnkaO wod, ish¨u kS;s
n,d;aul lsÍu fldñIka iNdfõ j.lSu jk
w;r tA i|yd fldñIka iNdjg wjYH
iyfhda.h ,nd§u rcfha ish¨ n,Orhkaf.a
j.lSu jkafkah'
^3& fldñIka iNdfõ n,;," ld¾h yd l¾;jH l%shd
l%shd;aul lsÍu iy bgq lsÍu iïnkaOfhka
md¾,sfïka;= ia:djr ksfhda.j,g wkql%ñlj

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 121


fldñIka iNdj md¾,sfïka;=jg j.lsj hq;=
jkafkah' tla tla ,s;a j¾Ifha§ fldñIka iNdj
úiska isÿlrk ,o ld¾hh ms<sn| jd¾;djla
md¾,sfïka;=j fj; bÈßm;a lsÍu fldñIka
iNdfõ j.lSï jkafkah'
^4&' ^w& ue;sjrKhla mj;ajk ld, mßÉfþoh ;=<§" rchg
fyda hï rdcH ixia:djlg fyda wh;a hï ksYap, fyda
pxp, foam<la'

^i& Pkao úuiSul§ ;rÕ lrk wfmalaIlhl= fyda


hï foaYmd,k mlaIhla fyda iajdëk
lKavdhula fyda f;dard m;alr .ekSu"
m%j¾Okh lsÍu fyda tfia m;alr .ekSu
j<lajd,Sfï ld¾hh i|yd Ndú;d lsÍu'

^ii& Pkaoh úuiSul§ ;r. lrk wfmalaIlhl=


fyda hï foaYmd,k mlaIhla fyda hï iajdëk
lKavdhula úiska Ndú;d lsÍu fldñIka
iNdfõ Wmfoia u; ue;sjrK flduidßia
ckrd,ajrhdf.a ,sÅ; úOdkhla u.ska ;ykï
lsÍfï n,h fldñIka iNdjg we;af;ah'
^wd&' tjeks úOdkhlg wjk; ùu iy th l%shd;aul
lsÍug ;;ald,fha tA foam< Ndrj isák fyda tA foam<
md,kh lrk iEu ;eke;af;l=f.au iy iEu
ks,Odßfhl=f.au j.lSu jkafkah'
^5&'^w& Pkao úuiSula fyda cku; úpdrKhla meje;aùu
úIfhys,d ksoyia yd idOdrK Pkao úuiSula
meje;aùu iy;sl lsÍu i|yd wjYH hehs fldñIka

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 122


iNdj úiska i,lkq ,nk úOdk iy Wmudk ish¨u
.=jkaúÿ,s" úoHq;a udOHh fj; iy uqøs; udOH fj;
ksl=;a lsÍfï n,h ue;sjrK fldñIka iNdj i;=
jkafkah' ue;sjrK fldñIka iNdj úiska ksl=;a lrkq
,nk úOdk iy Wmudk ms<sme§u iy tu úOdk iy
Wmudk wkqj l%shd lsÍu ish¨u .=jkaúÿ,s úoHq;a udOH
iy uqøs; udOHj, j.lSu jkafkah'

^wd&' ^i& ue;sjrK fldñIka iNdj úiska ^4& jk wkq


jHjia:dj iy ^5& jk wkq jHjia:dj m%ldr ksl=;a
lrkq ,nk úOdk iy Wmudk fldñIka iNdfõ
fjí wvúfha iy isxy," fou< yd bx.%Sis
NdIdfjka m,jk ms<s.;a m%jD;a;s m;%hl m;a l<
hq;af;ah'

^ii& tlS úOdk iy Wmudk ck;djf.a wjOdkh


i|yd ue;sjrK fldñiu úiska .eiÜ m;%fha
m,l< hq;= w;r tlS úOdk iy Wmudk
ue;sjrK fldñiu úiska ;SrKh lrkq ,nk
ksYaÑ; ld, mßÉfþohla i|yd l%shd;aul úh
hq;af;ah'

^iii& ue;sjrK fldñiu úiska ksl=;a lrk iEu


úOdkhlau iy Wmudkhlau .eiÜ m;%fha m,l<
Èkfha isg udi ;=kla we;=<; wkque;sh i|yd
md¾,sfïka;=j fj; bÈßm;a l< hq;af;ah' tlS
úOdk yd Wmudk hgf;a .kakd ,o mshjr wkqu;
lsÍfï iy m%;slafIam lsÍfï n,h md¾,sfïka;=j
i;= jkafkah' tu.ska tu úOdk yd Wmudk hgf;a

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 123


ue;sjrK fldñiu úiska .kakd ,o lsisÿ
mshjrlg ydkshla fkdjkafkah'
228' ^1&' Pkao úuiSula meje;aùu i|yd kshuhla fyda
cku; úpdrKhla meje;aùu i|yd kshuhla
.eiÜ m;%hla u.ska m%ldYkhla ksl=;a lrkq ,enQ
úg wjia:dfjdaÑ; mßÈ tA Pkao úuiSu fyda cku;
úpdrKh iduldój meje;aùu i|yd ue;sjrK
fldñIka iNdjg wjYH myiqlï ie,iSu i|yd
wjYH fmd,sia ks,OdÍka ixLHdj fldmuKoehs
fldñIka iNdj úiska fmd,siam;sjrhdg oekqï Èh
hq;af;ah'
^2&' fuu jHjia:dfõ ^1& jk wkq jHjia:dj hgf;a
ue;sjrK fldñiu úiska lrkq ,enQ oekqï§ula
m%ldr fmd,siam;sjrhd úiska wjYH myiqlï iy
fmd,sia ks,OdÍka ue;sjrK fldñiug iemhsh
hq;af;a h'
^3&' fldñIka iNdj fj; imhk fmd,sia ks,OdÍka
iy myiqlï" ksoyia idOdrK Pkao úuiSula
meje;aùu ;yjqre lsÍu i|yd wjia:dfjdaÑ; mßÈ
ue;sjrK fldñiu úiska fhoúh hq;= jkafkah'
^4& fï jHjia:dfõ ^2& jk wkq jHjia:dj hgf;a
fldñIka iNdj fj; imhk iEu fmd,sia
ks,Odßfhl=u" Pkao úuiSï ld,iSudj ;=<
ue;sjrK fldñIka iNdfõ ksfhda. ms<smeÈh hq;=
w;r tu iEu fmd,sia ks,Odßhl=u fldñIka
iNdfõ úê úOdk iy md,kh hgf;a l%shd l< hq;=
jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 124


^5&' fï jHjia:dj hgf;a fldñIka iNdj fj; imhk
,o hï fmd,sia ks,Odßfhl= úiska fldñIka
iNdfõ úOdkhka m%ldr l¾;jHh bgq lsÍfï§
Tjqka ioaNdjfhka bgq lrk hï kS;Hdkql+,
l%shdjla fyda fkdlr yeÍula iïnkaOj tu
fmd,sia ks,OdÍkag tfrysj hï kvq lghq;a;la
mejßh fkdyelaflah'
229' Pkao úuiSula meje;aùu i|yd kshuhla fyda cku;
úpdrKhla meje;aùu i|yd kshuhla .eiÜ m;%hla
u.ska m%ldYkhla ksl=;a lrkq ,enQ úg" wjia:dfjdaÑ;
mßÈ ksoyia yd idOdrK Pkao úuiSu cku; úpdrKh
iduldój meje;aùug ydksodhl hï l%shd fyda isoaëka
je,elaùu yd md,kh lsÍu i|yd wdrlaIl yuqod
fhoùu fhda.H jkafka hehs ue;sjrK fldñIka iNdj
;SrKh lrkafka kï tA i|yd wdrlaIl yuqodj
fhoùug w.%dud;Hjrhdg ks¾foaY l< yelaflah'
ue;sjrK flduidßia ckrd,a
230' ^1&' ue;sjrK fldñiu úiska m;a lrk" tu fldñiu
úiska ;SrKh lrkq ,nk kshuhka yd fldkafoais
j,g hg;aj l%shd lrk ue;sjrK flduidßia
ckrd,ajrfhla jkafkah'
^2&' ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhd iïnkaOj
i,ld n,k wjia:dj, yer fldñifï /iaùï j,g
iyNd.s ùug ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhdg
ysñlï we;af;a h' tfia jqjo flduidßia
ckrd,ajrhdg fldñiu .kakd ;SrK iïnkaOj
Pkaoh Ndú;d lsÍug ysñlu ke;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 125


^3&' ue;sjrK fldñifï ks¾foaY u; fldñifï ;SrKhka
yd fldkafoais u; ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhdg
fldñIka iNdfõ ld¾h yd l¾;jH bgqlsÍu i|yd
wjYH fjk;a ks,OdÍka yd fiajlhkahska m;a l<
yelaflah'
^4&' ue;sjrK flduidßia ckrd,ajrhdf.a iy fldñIka
iNdfõ fjk;a ks,OdÍkaf.a jegqma" fldñIka iNdj
úiska ;SrKh l< hq;af;a h' Tjqkaf.a jegqma rcfha
tAldnoaO wruqo,g jeh nrla jkafkah'
^5&' ue;sjrK flduidßia ckrd,a ckrd,ajrhd ue;sjrK
fldñifï ;SrK yd úOdk j,g iy md,khg hg;aj
l%shd l< hq;af;ah' iNdfõ ks,OdÍkag mejfrk úIhka
wëlaIKh lsÍfï j.lSu ue;sjrK flduidßia ckrd,a
fj; mejfrkafka h'
^6&' ue;sjrK fldñIka iNdfõ n,;," ld¾h yd l¾;jH
fldñIka iNdj úiska ue;sjrK flduidßia
ckrd,ajrhd fj; fyda fldñIka iNdfõ fjk;a
ks,Odßhl= fj; mejßh yelafla h' fldñIka iNdfõ
úOdkhkag yd md,khg hg;aj ue;sjrK flduidßia
ckrd,ajrhdjrhd iy wfkl=;a ks,OdÍka Tjqkg
mejfrk ld¾h yd l¾;jH bgq l< hq;af;ah'
^7&' ue;sjrK flduidßia ckrd,a OQrh"
^w&' ñh hdfuka
^wd&' fldñIka iNdj wu;d bÈßm;a lrk ,shú,a,la u.ska
OQrfhka b,a,d wiaùfuka

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 126


^we&' jhi wjqreÿ 65 iïmQ¾K ùfuka
^wE&' YdÍßl fyda udkisl frda.S Ndjh fyda ÿ¾j,;d u;
ue;sjrK fldñiu úiska Tyqj OQrfhka bj;a
lsÍfuka"
^b&' úIudpdr fpdaokd u; fyda wn,;d fya;= u;
ue;sjrK fldñiu úiska úêu;aj mÍlaIKhla
mj;ajd tu fpdaokd Tmamq ùfuka wk;=rej fldñIka
iNdj úiska bj;a lsÍfuka ysia jkafkah'
231' ^1&' fldñIka iNdj úiska .eiÜ m;%fha m< lrk
oekaùula u.ska" tla tla ue;sjrK fldÜGdYh i|yd
f;aÍï Ndr ks,Odßhl= jYfhka kñka fyda ks,
kdufhka ;eke;af;l= l,ska m;a l< hq;af;ah'
f;aÍï Ndr ks,OdÍkaf.a ld¾h bgqlsÍfï§ Tjqkag
iydh §u ms‚i ;eke;a;ka kñka fyda ks, kdufhka
m;a l< hq;af;ah'
^2&' by; ^1& jk wkq jHjia:dj hgf;a m;alrkq ,enQ
iEu ks,Odßhl= fj;u mjrk ,o ld¾h yd l¾;jH
bgq lsÍfï§" fldñIka iNdj úiska ksl=;a lrkq ,nk
úêúOdk j,g Tyq hg;a úh hq;af;ah' fldñIka
iNdj fj; Tyq j.lsj hq;af;ah'
232' hï Pkao úuiSul § fyda cku; úpdrKhl § ue;sjrK
fldñiu úiska fiajhg le|jk ,o ish¨u rdcH
ks,OdÍka tA ld¾h yd l¾;jH bgq lsÍfï§ fldñIka
iNdj úiska ksl=;a lrk úOdk yd ksfhda. j,g hg;aj
l%shd l< hq;af;ah' Tjqka fldñIka iNdj fj; j.lsj
hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 127


233' ^1&' lsisÿ idOdrK fyda hqla;s iy.; fya;=jla
fkdue;sj hï Pkao úuiSula meje;aùug fyda
cku; úpdrKhla meje;aùug wod, hï kS;shla
n,d;aul lsÍu iy;sl lsÍu ms‚i fldñIka
iNdj iu. iyfhda.fhka lghq;= lsÍu m%;slafIam
lrk fyda tfia lsÍug wfmdfydi;a jk iEu
whl=u jrolg jrolre jk w;r" remsh,a oi
,laIhlg fkdjeä ovhlg iy wjqreÿ ;=klg
fkdjeä nkaOkd.dr .; lsÍulg fyda tlS ovhg
iy nkaOkd.dr .; lsÍu hk o~qjï folgu hg;a
úh hq;af;ah'
^2&' 227 jk jHjia:dj hgf;a fldñIka iNdj úiska
ksl=;a lrk ,o úOdkhla yd Wmudk j,g
wkql+,j lghq;= lsÍug wfmdfydi;a jk iEu
;eke;af;l=u iy iEu wdh;khlau jrolg
jrolre jk w;r" remsh,a oi ,laIhlg fkdjeä
ovhlg iy wjqreÿ ;=klg fkdjeä nkaOkd.dr
.; lsÍulg fyda tlS ovqjug iy nkaOkd.dr .;
lsÍu hk o~qjï folgu hg;a úh hq;af;ah'
^3&' by; ^1& wkq jHjia:dj hgf;a iy ^2& jk wkq jHjia:d
j hgf;a mjrk ,o kvqjla úNd. lr ;SrKh lsÍug
iEu uydêlrKhlgu wêlrK n,h we;af;ah' tjeks
kvqjla mjrd udi folla we;=,; úNd. lr ;Skaÿ m%ldY
lsÍug uydêlrKh kS;sfhka ne£ isákafkah'
^4&' ue;sjrK fldñIka iNdj fj; kS;sfhka mjrd we;s
n,;, l%shd;aul lsÍu iïnkaOj ue;sjrK fldñiug
tfrysj bÈßm;a lrk iEu meñ‚,a,lau udihla
we;=,; bÈßm;a l< hq;= jkafkah' tjeks b,a,Sula udi

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 128


folla we;=,; úNd. lr ;Skaÿ m%ldY lsÍug
wNshdpkdêlrKh kS;sfhka ne£ isákafkah'
234' fï mßÉfþoh hgf;a zPkao úuiSï meje;afjk
ld,iSudjZ hkafkka" wjia:dfjdaÑ; mßÈ cku;
úpdrKhla fyda fjk;a Pkao úuiSula meje;aùu i|yd
m%ldYkhla fyda kshuhla fyda lrkq ,enQ Èkfhka
wdrïNj wjia:dfjdaÑ; mßÈ tA cku; úpdrKh fyda
Pkao úuiSfï Pkao m%;sM,h m%ldYhg m;a lrkq ,nk
Èkh wjika jk ld,iSudj woyia jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 129


XIV jk mßÉfþoh

cku; úpdrKh
235'^1& ck;djg ;u kS;s mekùfï n,h iDcqj l%shd;aul
lrñka kj ckrc jHjia:djla nyq;r ck;djf.a
ukdmfhka ms<sf.k iïu; l< yelaflah' ck;dj
fj; bÈßm;a lr iïu; lsÍug fhdað; kj
jHjia:djla iïmdokh lsÍfï§ iEu úgu ksfhdað;
m%cd;ka;%jdoh" n,;, fn§fï isoaOdka;h" lsisjl=g
Wÿrd.; fkdyels ck;dj i;= mrudêldÍ n,h"
uQ,sl whs;sjdislï" kS;sfha wdêm;Hh" wêlrKfha
iajdëk;ajh" úksúoNdjh" úYajdijka; Ndjfha
isoaOdka;h iy jHjia:dodhlh" úOdhlh iy
wêlrKh ck;djg j.lSï ;yjqre lrk iy
m%j¾Okh lrk m%;smdok fhdað; jHjia:djl
we;=<;a ùu wksjd¾h jkafkah'
^2& kj jHjia:djla iïu; lsÍu i|yd jQ Pkao
úuiSul§ ck;dj m%ldY lrk Pkao m%udKh
,shdmÈxÑ Pkao m%udKfhka 2$3 blauúh hq;af;ah'
tfia fkdjk wjia:djl" kj jHjia:dj iïu;
lrñka m%ldY lrk Pkao m%udKh ,shdmÈxÑ Pkao
m%udKfhka 1$3 lg fkdwvq úh hq;af;ah'
^3& ck;dj fj; bÈßm;a lrk ,o kj jHjia:d
flgqïm;la ck;dj úiska ms<sf.k iïu; lsÍfuka
wk;=rej ckrcfha mru wêldßh jk ck;dj
úiska kj jHjia:dj ms<sf.k úêu;aj iïu; lr
ckrcfha W;a;Í;r kS;sh f,i mkjk ,o njg
w.%dud;Hjrhd úiska iy;sl l< hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 130


236' ^1& ck;dj úiskau cku; úpdrKhl § ms<sf.k ;u
jHjia:dodhl n,h iDcqju l%shd;aul lrñka iïu;
l< hq;= mk;a flgqïm;la nj w.%dud;Hjrhd úiska
iy;sl lrk ,o iEu mk;a flgqïm;lau iy
fY%aIaGdêlrKh úiska tfia ;Skaÿ lrk ,o iEu
mk;a flgqïm;lau ck;djf.a wkque;sh i|yd
cku; úpdrKhlg bÈßm;a l< hq;af;ah'

^2&' tjeks mk;a flgqïm;la kS;s.; ùu i|yd ck;dj


m%ldY lrk Pkao m%udKh ,shdmÈxÑ Pkao
m%udKfhka 2$3 blau úh hq;af;ah' tfia fkdjk
wjia:djl kj jHjia:dj iïu; lrñka m%ldY
lrk Pkao m%udKh ,shdmÈxÑ Pkao m%udKfhka 1$3
lg fkdwvq úh hq;af;ah'

^3&' ck;dj fj; bÈßm;a lrk ,o mk;a flgqïm;la


ck;dj úiska ms<sf.k iïu; lsÍfuka wk;=rej
ckrcfha mru wêldßh jk ck;dj úiska kj
mk;a flgqïm; ms<sf.k úêu;aj iïu; lr we;s
nj w.%dud;Hjrhd úiska iy;sl l< hq;af;ah'

237' ^1& cku; úpdrKhla jHjia:dj m%ldr úêu;aj


meje;aùu iy tys m%;sM, m%isoaO lsÍfï j.lSu
ue;sjrK fldñiu fj; mejfrkafka h'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 131


^2&' cku; úpdrKhla meje;aùu iïnkaO ld¾h
mámdáh" Ndú;d l< hq;= Pkao kduf,aLkh" yd
cku; úpdrKh wjNdú;d lsÍu iïnkaO jerÈ iy
o~qjï" Bg wod< wfkl=;a wkqYdx.sl lreKq
ms<sn|j md¾,sfïka;=j úiska kS;s iïmdokh l<
hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 132


XV jk mßÉfþoh

kS;sm;s
238' ck;dj mruwêldßh jk › ,xld ckrcfha
kS;sm;sf.a j.lSu ck;dj kS;sm;s OQrh flfrys ;nd
we;s úYajdih wdrlaId lrñka ck;dj fjkqfjka fmkS
isàu yd l%shdlsÍu jkafkah'

^i& ckrc jHjia:dfõ wruqKq yd wfmalaId n,


.ekaùu fjkqfjka fmkS isàfï§ iajdëkj fmkS
isàu yd l%shd lsÍu kS;sm;sf.a jHjia:dms; j.lSu
jkafkah'

^ii& kS;sm;sf.a j.lSu rch ksfhdað;hl= jYfhka


fmkS isàu fkdj hqla;sh mis|,Su i|yd
ffjIhslj" ;d¾lslj iy ´kElñka iajdëkj
fmkS isàu jkafkah'

^iii& wêlrKhg hqla;sh läkïj idOdrKj mis|,Su


i|yd iydh ùug kS;sm;s j.n,d .; hq;af;ah'
239' kS;sm;s OQrh ;ukag fyda fjk;a whl=g jdishla fyda
,dNhla isÿ lsÍu i|yd wjNdú;d lsÍfï fpdaokd u;
kS;sm;s mqoa.,slj j.W;a;rlre lrñka uQ,sl
whs;sjdislï kvqlrhla fyda kS;sm;sg tfrysj ßÜ
wd{djla b,a,d mjrd we;s kvqlrhl wêlrKh úiska
kS;sm;sg tfrysj OQrh wjNdú; lsÍu iïnkaOj ;Skaÿ
m%ldYhla l, wjia:djl kS;sh l%shd;aul ùfuka
kS;sm;sjrhd jydu Oqrfhka bj;a flfrkafkah' OQrh
wjNdú; lsÍfï nrm;,lu u; kS;sm;s Ôú;dka;h

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 133


olajd isr o~qjulg iy foam< rdcika;l lsÍug hg;a
jkafkah'

240' fuu mßÉfþofha kS;sm;s hkqfjka kS;sm;sjrhd iy


hqla;sh mis|,Sug wêlrKhg iydh jk kS;sm;s
fomd¾;fïka;=fõ fjk;a ´kEu ks,Odßfhl= woyia
jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 134


XVI jk mßÉfþoh

iajdëk fmd,sia fldñIka iNdj


241' jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaY u; w.%dud;Hjrhd úiska
m;a lrkq ,nk úYsIag;ajfhka yd wjxl Ndjfhka hq;a
lS¾;su;a" lsisÿ foaYmd,k mlaIhl idudðlhska fkdjk
iajdëk mqoa.,hska y;a fokl=f.ka iukaú; iajdëk
fmd,sia fldñIka iNdjla jkafkah' fldñifï
idudðlhska úiska tys iNdm;sjrhd m;a l, hq;af;ah'
242' fmd,sia fldñIka iNdfõ /iaùula i|yd .KmQ¾Kh
idudðlhska ;sfofkl= jkafkah'
243' fldñIka iNdj úiska m;alrkq ,nk f,alïjrfhl=
iy fldñIka iNdj úiska ;SrKh lrkq ,nk kshuhka
yd fldkafoais j,g hg;aj wjYH wfkl=;a ks,OdÍka
fldñIka iNdj úiska m;al< hq;af;ah'
244' fldñIka iNdfõ msßjeh iy úhoï tAldnoaO wruqo,g
jeh nrla jkafkah'
245' fldñIka iNdj úiska wjYH hehs ;SrKh lrk
lreKq ldrKd iïnkaOj fldñIka iNdj úiska kS;s
iïmdokh l< hq;af;ah' tu iEu Í;shlau ck;djf.a
wjOdkh i|yd .eiÜ m;%fha m,l< hq;af;ah'
246' fldñIka iNdfõ fyda tys lñgqjl ;SrK i|yd lsisÿ
wdldrhlska ueÈy;aùu jrola jkafkah' tjeks jerÈ
úNd. lsÍu iy tA ms<sn| ;Skaÿ m%ldY lsÍfï wêlrK
n,h iaÓr ;%smqoa., uydêlrKh fj; mejfrkafkah'
tjeks jrolg jrolre jk ;eke;af;l= remsh,a oi

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 135


,laIh fkdblaujk ovhlg fyda jir y;la
fkdblaujk oKavkhg fyda tu ovh iy oKavkh hk
folgu hg;a jkafkah'
247' ^1& fmd,siam;sjrhd yer wfkl=;a fmd,sia ks,OdÍka
n|jd .ekSu" mqyqKq ùu" Wiia lsÍu" udre lsÍu"
fiajfhka fkrmd yeÍu we;=¿j fmd,sia
fomd¾;fïka;=fõ ish¨u ks,OdÍkaf.a úkh
mj;ajdf.k hdfï j.lSu fldñIka iNdj fj;
mejfrkafkah'
^2& fmd,sia fomd¾;fïka;=fõ ks,OdÍka úiska n,h
wjNdú; lsÍu iïnkaOj Tjqkag tfrysj ck;dj
úiska bÈßm;a lrk meñ‚,s Ndr .ekSu yd tu
meñ‚,s úNd. lsÍfï n,h fldñIka iNdj fj;
mejfrkafkah' tu meñ‚,s úNd. lsÍu i|yd wjYH
fr.=,dis iïmdokh lsÍu fldñIka iNdfõ j.lSï
jkafkah' tu fr.=,dis ck;djf.a wjOdkh i|yd
fldñIka iNdfõ fjí wvúfha iy .eiÜ m;%fha
m,l< hq;af;ah'
^3& ck;dj úiska fldñIka iNdj fj; bÈßm;a flfrk
meñ‚,s iïnkaOj udi ;=kla we;=<; iajdëk
mÍlaIKhla mj;ajd ;Skaÿ m%ldY l,hq;= w;r
fldñIka iNdfõ wjika ks.ukh ck;djf.a
wjOdkh i|yd fldñIka iNdfõ fjí wvúfha
m,l< hq;af;ah' fldñIka iNdfõ wjika ks.ukh
m%ldr jkaÈ m%odkh lsÍfï n,h fldñIka iNdj i;=
jk w;r fmd,sia fomd¾;fïka;=fõ ks,OdÍkag
tfrysj m%odkh flfrk jkaÈ fpdaokdj,g jrolre

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 136


jQ fmd,sia ks,OdÍka úiska ;u mqoa.,sl foam,ska
f.úh hq;= jkafkah'
^4& wdKavql%u jHjia:dj yd kS;sh .relrk ksoyia
fmd,sia fiajhla mj;ajdf.k hdu ms<sn| j.lSu
iajdëk fmd,sia fldñIka iNdj fj;
mejfrkafkah'

248' wdKavql%u jHjia:dfõ II jk mßÉfþofhka ms<sf.k


we;s uQ,sl whs;sjdislï lvùu ms<sn| wêlrK n,hg
hg;aj" lsisÿ wêlrKhlg fmd,sia fldñIka iNdfõ
;Skaÿ m%ldYhla wNsfhda. l< fkdyelaflah'

249' iajdëk fmd,sia fldñIka iNdj úiska ;SrKh lrk


fr.=,dis fyda fldkafoais j,g hg;aj jHjia:dfõ 247
j.ka;sh u.ska fldñIka iNdj fj; mejÍ we;s n,h
l%shd;aul lsÍu tys wkq lñgqjlg fyda
fmd,siam;sjrhdg mejßh fkdyelaflah'

250' iajdëk fmd,sia fldñIka iNdj úiska m;alrk wkq


lñgqjlg fyda fmd,siam;sjrhdg fldñIka iNdfõ
n,;, mjrd we;s wjia:djl tfia m;alrk ,o wkq
lñgqfõ fyda fmd,siam;sjrhdf.a ;SrKhla iïnkaOj
wNshdpkdjla úNd. lsÍu yer fyda tfia mjrk ,o n,h
úêu;aj l%shd;aul fkdlrkafka hhs fldñiu iEySulg
m;a jkafka kï yer wkHdldrhlska iajdëk fmd,sia
fldñIka iNdj ueÈy;a fkdúh hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 137


251' jHjia:dfõ 247 jk j.ka;sh m%ldr iajdëk fmd,sia
fldñIka iNdj m%ldYhg m;alrk ksfhda.hlska fyda
;Skaÿ m%ldYhlska w;Dma;shg m;a md¾Yjhlg tu
ksfhda.hg fyda ;Skaÿ m%ldYhg tfrysj mßmd,k
wNshdpk úksYaph wêldßh fj; uila we;=<;
wNshdpkhla bÈßm;a l, yelaflah'

252' wjYH jkafka kï muKla fmd,siam;sjrhdf.a woyia


úuid úkh.rel" idOdrK yd ld¾hlaIu fmd,sia
fiajhla mj;ajdf.k hdu i|yd wjYH Í;s iy úkh
ld¾h mámdáhla iajdëk fmd,sia fldñIka iNdj
úiska iïmdokh l< hq;af;ah'

253' iajdëk fmd,sia fldñIka iNdj fj; fmd,sia


fomd¾;fïka;=j mßmd,kh lsÍu i|yd mejÍ we;s
n,h l%shd;aul lsÍu iïnkaOj wjYH Í;s" fr.=,dis
yd l%ufõo iïmdokh lrk ;=re fmd,sia
fomd¾;fïka;=j iïnkaOj oekg l%shd l%shd;aul jk
Í;s" fr.=,dis yd l%ufõo fldñIka iNdj úiska
mßYS,kh l< yelaflah'

254' iajdëk fmd,sia fldñIka iNdj tys lghq;= iïnkaOj


md¾,sfïka;=jg j.lsj hq;= jkafkah' fldñIka
iNdfõ lghq;= ms<sn|j jd¾Islj jd¾;djla
md¾,sfïka;=jg bÈßm;a l< hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 138


XVII jk mßÉfþoh

iajdëk m%iïmdok fldñIka iNdj


255' ^1&' wud;Hjrhd úiska jHjia:dodhl iNdfõ ks¾foaY
u; m;a lrk idudðlhska mia fofkl=f.ka
iukaú; ^fuu mßÉfþofha ñka u;= iNdj kñka
y÷kajk& m%iïmdok iNdjla jkafkah' tu
idudðlhka w;=ßka wju jYfhka ;sfofkla
m%iïmdokh" ú.Kkh" kS;sh fyda rdcH md,kh
ms<sn| ukd w;aoelSï we;s ;eke;a;ka úh hq;af;ah'
tla idudðlfhla w.%dud;Hjrhd úiska tys iNdm;s
f,i m;a l< hq;af;ah'
^2&' iNdfõ idudðlhska w.%dud;Hjrhd wu;d hjk
,smshlska OQrfhka b,a,d wia jqjfyd;a fyda
wdKavql%u jHjia:dj m%ldr bj;a lrkq ,enqjfyd;a
ñi tu idudðlhska jir myl ld,hla ioyd OQrh
orkafkah'
^3&' iNdfõ iNdm;sjrhdg iy iEu idudðlfhl=gu
md¾,sfïka;=j u.ska fhdackd iïu;hla u.ska
ksYaph lrkq ,nk mßY%hla f.úh hq;= jkafkah' th
rcfha tAldnoaO wruqo,g jeh nrla jk w;r
idudðlhkaf.a OQr ld,h ;=< th wvq fkdl<
hq;af;ah'
256' ^1&' fldñIka iNdj fj; mejfrk l¾;jH bgq lsÍu
i|yd meje;afjk /iaùï ms<sn| mámdáh iNdj
úiska ;SrKh l< hq;af;ah' iNdfõ /iaùï j,
uQ,dikh iNdfõ iNdm;sjrhd úiska oeßh hq;af;ah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 139


iNdfõ iNdm;s iyNd.S fkdjk /iaùula iNdfõ
idudðlfhl= úiska fufyh úh hq;af;ah'
^2&' iNdj úiska mj;ajk /iaùï i|yd .KmQrKh
;sfofkl= jkafkah' iNdfõ § ;SrKh nyq;r
Pkaofhka úh hq;= w;r Pkaoh iudk jk úg
iNdm;sjrhd fyda iNdfõ uQ,dikh lrk
idudðlhdf.a Pkaoh ;Srl Pkaoh jkafkah'
257' iNdfõ ld¾h uKav,hg f,alïjrfhl= iy iNdj
;SrKh lrkq ,nk ks,OdÍkaaf.ka iukaú; jkafkah'
iNdfõ ld¾h uKav,fha jegqma iy iNdfõ úhoï
rcfha tAldnoaO wruqo,g jeh nrla jkafkah'
258' iNdfõ idudðlfhl= fyda fjk;a ks,Odßhl= úiska ;u
Oqrhg mejfrk ld¾hh fyda l¾;jH bgq lsÍfï§
iajNdjfhka lrk ,o l%shd iïnkaOfhka isú,a fyda
wmrdO kvq lghq;a;la mejßh fkdyelaflah'
259' ^1&' rcfha ish¨u wdh;k úiska NdKav iy fiajd"
WmfoaYl fiajd" f;dr;=re moaO;s iïmdokh
lsÍfï§ idOdrK" hqla;s iy.;" úksúo fmfkk
iq¿ ;r.ldÍ" tA ioyd ork ,o úhoug Wmßu M,
,efnk" wdldrfha l%ufõohla wkq.ukh lsÍu
;yjqre lsÍu i|yd wjYH Wmudk iïmdokh
lsÍu" tu Wmudk .eiÜ m;%fha m< lsÍu iy
md¾,sfïka;=fõ wkque;sh i|yd tu Wmudk
bÈßm;a lsÍu iNdfõ j.lSï jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 140


^2&' by; ^1& jk wkq jHjia:dfõ úêúOdk j,g
wkql+,j¦
^w&' rdcH wdh;k úiska NdKav iy fiajd"
WmfoaYl fiajd" f;dr;=re moaO;s m%iïmdokh
lsÍfï§ iNdj úiska iïmdokh lrk ,o
l%ufõo iy Wmudk j,g wkqj l%shd lr
we;aoehs kshdukh lsÍu'
^wd&' rdcH wdh;k úiska NdKav iy fiajd"
WmfoaYl fiajd" f;dr;=re moaO;s m%iïmdokh
lsÍfï§ iemhqïlrejkag úksúo fmfkk
wdldrfhka iudk wjia:djla ,nd we;aoehs
mßlaId lr ne,Su'
^we&' rdcH wdh;k úiska NdKav iy fiajd"
WmfoaYl fiajd" f;dr;=re moaO;s m%iïmdokh
lsÍfï§ wkq.ukh lrk ,o fgkav¾ mámdáh
yd fldka;%d;alrejka f;aÍfï § wkq.ukh
lrk ,o l%ufõoh iy úksúoNdjh mÍlaId
lsÍu'
^wE&' m%iïmdokhg iïnkaO iemhqï lñgq j, iy
;dlaI‚l we.hSï lñgq j, idudðlhkaf.a
fhda.H;dj Tjqka ksis iqÿiqlï ,;a ;eke;a;ka
oehs mßlaId lsÍu'
^b&' m%iïmdok iNdj úiska kshu lrk ,o Wmudk j,g
mgyeksj l%shd lr we;aoehs úuis,su;a ùu iy tA ms<sn|
úu¾Ykh lsÍu iy iNdfõ ;SrK ú.Kldêm;sjrhdg
jd¾;d lsÍu iy .eiÜ m;%fha m< lsÍu iNdfõ j.lSu
jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 141


260' ^1& rdcH wdh;k úiska NdKav iy fiajd" WmfoaYl
fiajd" f;dr;=re moaO;s m%iïmdokh lsÍug ;SrKh
lrk iEu wjia:djlu iNdj fj; úêu;aj oekqï
Èhhq;= jkafkah' rdcH wxYfha m%iïmdok lghq;=
ms<sn| úêu;a úu¾Ykhla lsÍug iNdjg lsisÿ
iSudjlska f;drj n,;, we;af;ah' tu n,;,
m%ldr(
^w&' úêu;a úu¾Ykhla lsÍu i|yd wjYH hehs
iNdj ;SrKh lrk ´kEu whl= le|ùug
^wd&' iNdj ;SrKh lrk ´kEu jd¾;djla" ,smshla
fyda ,smsf.dkqjla fyda fjk;a ´kEu
f,aLkhla le|ùug iNdjg n,h we;af;ah'
^2&' w&' iNdj úiska ksl=;a lrk ,o fkd;Sishla
m%ldr le|jk ,o whl= iNdj bÈßfha fmkS
isàu m%;slafIam lsÍu fyda meyer yeÍu'
^wd&' iNdj úiska le|jk ,o jd¾;djla" ,smshla
fyda ,smsf.dkqjla fyda fjk;a ´kEu
f,aLkhla bÈßm;a lsÍu m%;slafIam lrk
fyda meyer yßk iEu ;eke;af;l=u jrolg
jrolre jkafkah'
^we&' tjeks jrolg jrolre jk ;eke;af;l=
jir 10 olajd isr isro~qjulg fyda j.lSu
meyer yeÍfuka rchg isÿ lrk ,o w,dNh
ovhla jYfhka f.ùug fyda tu ovqjï
folgu hg;a jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 142


^wE&' tjeks pQÈ;fhl=g tfrysj cd;sl m%iïmdok
fldñifï ks¾foaY u; m%udKj;a idlaIs we;akï
kS;sm;sjrhd úiska uydêlrKfha wêfpdaokd
u; uila ;=< kS;sm;s kvq mejÍu hq;af;ah'
tjeks kvqjla úNd. lsÍug wêlrKhg wêlrK
n,h mejfrk w;r tjeks kvqjla uila ;=<
úNd. lr ;Skaÿ m%ldY l< hq;af;ah'
261' fuu mßÉfþofha zrdcH wdh;kz hkafkka ish¨u
wud;HdxY we;=¿j w.%dud;H ld¾hd,h" ish¨u rcfha
fomd¾;fïka;=" rdcH ixia:d" m<d;a md,k wdh;k"
iud.ï mk; hgf;a ia:dms; lrk ,o rch 50] lg
jeä fldgia m%udKhla orkakd jQ iud.ula woyia
jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 143


XVIII jk mßÉfþoh

fmdÿ úêúOdk
262' ^1& › ,xld ckrch iy fjk;a úfoaY rdcHhla w;r
› ,xldfõ iaffjÍ;ajhg" ck;dj i;= mrudêldÍ
n,hg iy cd;sl wdrlaIdjg n,mEula jk iEu
wka;¾cd;sl .súiqula md¾,sfïka;=fõ fkdmeñ‚
uka;%Sjreka o iys;j ;=fkka follg fkdwvq uka;%S
m%udKhlska wkqu; lrk fhdackd iïu;hla u.ska
iy jHjia:dfõ ^43& jHjia:dj wkqj cku;
úpdrKhlska ck;djf.a u;h Bg mlaIj ,nd
.ekSfuka muKla › ,xldj ;=< n,d;aul jkafkah'
^2&' tjeks cku; úpdrKhla meje;aùu iïnkaO
l%ufõoh 43 ^2& jHjia:dfõ i|yka mßÈ wjYH
fjkia lsÍï iys;j wod, jkafkah'
263' ^1&' › ,xldj ;=< fjku rdcHhla msysgqùu fyda cd;Ska
w;r iu.sh ì£ug wkqn, fok wdldrfha lsisu
l%shdjla" wkqn, §ula fyda tjeks wruqKlska
ck;dj fm<Uùula" uqo,a fhoùula fyda wdOdr
tl;= lsÍula fkdl< hq;af;ah'
^2&' tjeks wruqKlska lsisu foaYmd,k mlaIhla fyda
ixúOdkhla l%shd fkdl< hq;af;ah'
^3&' fuu jHjia:dfõ úêúOdk lv lrñka kS;s
úfrdaëj l%shd lrk iEu ;eke;af;l=u¦

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 144


^w&' jrola lrk w;r tjeks wruqKlska l%shd lrk iEu
;eke;af;l=g fyda lKavdhulg tfrysj wê fpdaokd
u; kvq mejßh hq;= jkafkah' tjeks jrolg jrolre
jk whl=¦

^i& jir 7 lg fkdwvq jir 10 lg fkdjeä ld,hla


i|yd m%cd wYlakq;djhlg m;ajkafkah'

^ii& Tyqf.a iy Tyqf.a mjqf,a Ôúldj mj;ajdf.k


hdu i|yd wêlrKh úiska ;SrKh lrkq ,nk
foam, yer Tyqf.a ish¨ foam< rdcika;l
jkafkah'

^iii& Tyq md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= jkafka kï fyda


fjk;a uyck ks,hla orkafka kï fyda fjk;a
fiajdjlg Tyq wh;a jkafka kï fyda rcfha
fjk;a Oqrhla orkafka kï" tjeks fpdaokdjlg
jrolre jQ ie‚ka jydu l%shd;aul jk mßÈ Tyq
ork OQrh wysñ jkafkah'
fuu jHjia:dj hgf;a mkjk oKavkhla jydu
l%shd;aul jk w;r tjeks ;Skaÿ m%ldYhg tfrysj
wNshdpkd lsÍu tu oKavkh w;aysgq ùug fya;=jla
fkdjkafkah'
^4&' › ,xldj ;=< fjku rdcHhla msysgqùu fyda cd;sl
iu.shg ydks meñfKk l%shdjkays fh§u yd tjeks l%shd
Èßu;a lsÍu hï foaYmd,k mlaIhl fyda ixúOdkhl
wruqKla jkafka kï ckrch ´kEu mqrjeisfhl=g tu
foaYmd,k mlaIhlg fyda ixúOdkhg tfrysj tu
mlaIh fyda ixúOdkfha m%Odkshd fyda f,alïjrhd

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 145


j.W;a;rlrejl= lrñka fY%aIaGdêlrKfha kvq mjrd
tu foaYmd,k mlaIfha fyda ixúOdkfha wdKavql%u
jHjia:d úfrdaë" kS;s úfrdaë wruqKq mj;sk nj ;yjqre
lsÍfï ;Skaÿ m%ldYhla ,nd .; yelaflah'
^5&' fY%aIaGdêlrKh úiska tjeks ;Skaÿ m%ldYhla l<
wjia:djl
^w&' tu foaYmd,k mlaIh iy ixúOdkh jydu l%shd;aul
jk mßÈ ;ykï jkafkah' th foaYmd,k mlaIhla
jkafka kï tu mlaIh ish¨u uka;%Sjrekaf.a Oqr
wfydais jkafkah' tjeks mlaIhl fyda ixúOdkhlg
wh;a whl= ue;sjrKhg kdufhdackd § we;akï tu
kdufhdackd jydu wj,x.= jkafkah'
^6&' Èjqreula u; OQrhla oeÍug kS;sfhka ne£ isák iEu
ks,Odßfhl=u" kS;sS{hl=u fjku rdcHhla msysgqùfï
wruq‚ka l%shd lsÍu jrola jkafkah' wê fpdaokd u; kvq
mejÍfuka wk;=rej tjeks jrolg jrolre jk whl=¦

^i&' jir y;la fkdblaujk ld,hla i|yd m%cd


wYlakq;djhlg hg;a jkafkah'

^ii&' Tyqf.a iy Tyqf.a mjqf,a Ôúldj mj;ajdf.k hdu


i|yd wêlrKh úiska ;SrKh lrkq ,nk foam,
yer Tyqf.a ish¨ foam< rdcika;l jkafkah'

^iii&' Tyq md¾,sfïka;= uka;%Sjrhl= jkafka kï fyda


fjk;a uyck ks,hla orkafka kï fyda fjk;a
Tyq fiajdjlg wh;a jkafka kï fyda rcfha
fjk;a Oqrhla orkafka kï tjeks fpdaokdjlg

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 146


jrolre jQ ie‚ka Tyq ork OQrh jydu l%shd;aul
jk mßÈ Tyqg wysñ jkafkah'
fuu jHjia:dj hgf;a mkjk oKavkhla jydu
l%shd;aul jk w;r tjeks ;Skaÿ m%ldYhlg tfrysj
wNshdpkd lsÍu tu oKavkh w;aysgqùug fya;=jla
fkdjkafkah'
^7&' fuu jHjia:dj hgf;a m%cd whs;sjdislï hkafkka
^w&' úfoaY .uka n,m;%hla oeÍfï whs;sh
^wd&' rch mj;ajk hï úNd.hg fmkS isàfï whs;sh
^we&' hï ksYap, foam,la oeÍfï whs;sh
^wE&' hï kS;shla hgf;a ,shdmÈxÑ ùula fyda
n,m;%hla wjYH jk ´kEu OQrhla oeÍfï
whs;sh wysñùu woyia jkafkah'
^8&' hï n,hla fyda wêldßhla wdKavq l%u jHjia:dj hgf;a
fyda fjk;a kS;shla hgf;a fjk;a ;eke;a;l=g mejÍug
hï ;eke;af;l=g n,h mejÍ we;s wjia:djl m%cd
wYlakq;djhlg m;a whl=g fyda m;a wfhl= úiska mjrk
tjeks n,hla wj,x.= jkafkah' fuu jHjia:dj hgf;a
jrolg jrolre jk whl=g mqoa.,hl= fukau mqoa.,
uKav,hla fyda hï wêldßhla o we;=<;a jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 147


XIX jk mßÉfþoh

wka;¾ld,Sk úêúOdk'
264' w& ckrcfha mrudêldÍ n,Orhd jk ck;dj fj;
Tjqkaf.a w;ay< fkdyels mrudêldÍ n,h iDcqju
n,.kajd iïu; lsÍu i|yd ;u ue;sjrK
m%;sm;a;s m%ldYh iu. bÈßm;a lrk ,o kj
ckiïu; ckrc jHjia:dj bÈßm;a l< ckdêm;s
wfmalaIlhdf.a whe§u ms,sf.k ck;dj úiska tu
ckrc jHjia:dj ckrcfha W;a;Í;r kS;sh f,i
iïu; lsÍu;a iu.u úOdhl ckdêm;s OQrhg
ck;dj úiska Pkaofhka m;a lrk wfmalaIlhd
úiska tu ck iïu; ckrc jHjia:dj ck;dj
úiska iDcqju ;u jHjia:dodhl n,h l%shd;aul
lrñka ckrcfha W;a;Í;r kS;sh f,i ms<sf.k
úêu;aj iïu; l< nj iy;sl l< hq;af;ah'
wd& tie‚kau Tyq ck;dj úiska iïu; lrk ,o tu
› ,xld ckrcfha kj ckrc jHjia:dfõ IV
Wmf,aLkh m%ldrj ckrcfha w.%dud;Hjrhd
jYfhka wêlrK ixúOdk mk;ska n,h mjrd
we;s whl= yuqfõ Èjqreï Èh hq;af;ah'
we& ck;dj úiska ;u jHjia:dodhl n,h iDcqj
l%shd;aul lrñka iïu; lrk ,o kj ckrc
jHjia:dj rfÜ W;a;Í;r kS;sh f,i ms<sf.k
iy;sl lsÍu ck;dj ;u Pkaofhka m;al,
wfmalaIlhd wiu;a jqjfyd;a fyda m%;slafIam
l<fyd;a tu wfmalaIlhd ;u ckiïu; ckrc
jHjia:dj iu`. ;u ue;sjrK m%;sm;a;s m%ldYh

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 148


u.ska ck;djg bÈßm;a lrk wud;H uKav, kdu
f,aLkfha fojk ia:dkfha kï lr we;s
wud;Hjrhd w.%dud;Hjrhd jYfhka Èjqreï fokq
,nkafkah' ta iu`.u ue;sjrK fldñiu úiska
ckdêm;s ue;sjrKfha m%;sM, m%ldYhg m;al,
Èk isg kS;sh l%shd;aul ùfuka kj ck iïu;
ckrc jHjia:dj rfÜ W;a;Í;r kS;sh f,i
n,d;aul jkafkah' ck iïu; ckrc jHjia:dfõ
218 jk jHjia:dfõ úêúOdk wjYH fjkia lsÍï
j,g hg;aj tu wfmalaIlhdg wod, jkafkah'
265' ck;dj úiska ;u W;a;Í;r kS;sh jYfhka ms<sf.k
kj ckrc jHjia:dj iïu; lsÍu;a iuÕu › ,xld
m%cd;dka;%sl iudcjd§ ckrcfha wdKavql%u jHjia:dj
^1978& iy tys ixfYdaOk ish,a, jydu l%shd;aul jk
mßÈ wj,x.= jkafkah'
266' ckrc jHjia:dj rfÜ W;a;Í;r kS;sh f,i n,
.ekaùfuka wk;=rej ckdêm;s ue;sjrKfha§ ck;dj
úiska ms<sf.k m;a l, ckdêm;s wfmalaIlhd
ckrcfha w.%dud;Hjrhd jYfhka kj ck iïu;
ckrc jHjia:dj hgf;a md¾,sfïka;= ue;sjrKhla
mj;ajd kj w.%dud;Hjrfhl= m;a lrk f;la
w.%dud;H OQrh orkq ,nkafkah'
267' kj ckrc jHjia:dj ck;dj úiska ms<sf.k iïu;
lsÍu;a iu.u úOdhl ckdêm;s Oqrh iy m<d;a iNd
l%uh jydu l%shd;aul jk mßÈ wj,x.= jkafkah'
md¾,sfïka;=j jydu úisr hkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 149


268' w.%dud;Hjrhd úiska ck rcfha úOdhl n, rys;
ckdêm;sjrfhl= wud;H uKav,fha wkque;shg hg;aj
m;a l< hq;af;ah' Tyqf.a OQr ld,h 99 ^1& jk
jHjia:dj mßos jkafkah'

269' ^1&' wud;H uKav,h jYfhka m;a lsÍu i|yd


fhdað; úisy;r fokl=f.ka iukaú;
kduf,aLkhla ckrcfha mru wêldßh jk
ck;djf.a wkque;sh i|yd bÈßm;a flfrk
ckrc jHjia:dj iu. bÈßm;a lrk ue;sjrK
m%;sm;a;s m%ldYfha 1 jk weuqKqu jYfhka tA tA
wud;HdxYfha úIh m:h iys;j ck;djf.a
wkque;sh i|yd bÈßm;a flfrk kduf,aLkh
ck;dj úiska ms<sf.k wkqu; lsÍfuka wk;=rej
w.%dud;Hjrhd we;=¿j 20 fofkl=f.ka iukaú;
wud;H uKav,h ck rcfha wud;H uKav,h
jYfhka m;ajkafkah'
^2&' wud;H uKav,h w.%dud;Hjrhd bÈßmsg
wdKavql%u jHjia:dfõ ^iv& Wmf,aLkh m%ldrj
Èjqreï Èh hq;af;ah' bka wk;=rej meje;afjk
md¾,sfïka;= ue;sjrKfha § ck;dj úiska kj
wud;H uKav,h f;dard m;a lsÍfuka miqj ^1&
jk wkq jHjia:dfõ úêúOdk m%ldrj m;a lrk
,o wud;H uKav,h úisr hkafkah'
270' ^1& ck;dj úiska kj ckrc jHjia:dj n,.kajk
wjia:dfõ l%shd;aul jQ jHjia:dodhl iNdj kj
ckiïu; ckrc jHjia:dj l%shd;aul jQ jydu úisr
hkafkah' ckrcfha mru wêldßh jk ck;djf.a

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 150


wkque;sh i|yd bÈßm;a flfrk ckrc jHjia:dj
iu. bÈßm;a lrk ue;sjrK m%;sm;a;s m%ldYfha ^ii&
jk weuqKqu jYfhka ck;djf.a wkque;sh i|yd
bÈßm;a lrk ,o fhdað; jHjia:dodhl iNdj
ck;dj úiska ms<sf.k wkqu; lsÍfuka wk;=rej
tu f,aLkfha kïj, wkqms<sfj,g 10 f.ka iukaú;
jk jHjia:dodhl iNdj m;a jkafkah'
^2&' tys iNdm;sjrhd jHjia:dodhl iNdj úiskau m;a
lrkq ,nk w;r jHjia:dfõ IV Wmf,aLkh m%ldrj
w.%dud;Hjrhd bÈßmsg Tjqka Èjqreï Èh hq;af;ah' bka
wk;=rej meje;afjk md¾,sfïka;= ue;sjrKfha §
ck;dj úiska kj jHjia:dodhl iNdj f;dard m;a
lsÍfuka miqj 1 jk wkq jHjia:dfõ úêúOdk
m%ldrj m;alrk ,o jHjia:dodhl iNdj úisr
hkafkah'
271' kj ckrc jHjia:dj rfÜ W;a;Í;r kS;sh f,i n,
.ekaùfï Èk isg jirlg fkdjeä ld,hla ;=< 222
jk jHjia:dfõ m%;smdok m%ldr md¾,sfïka;=
ue;sjrKh meje;aúh hq;af;ah'
272' md¾,sfïka;= ue;sjrKh mj;ajd kj md¾,sfïka;=j
le|jk ;=re ck rcfha uQ,H md,k n,;, 269 ^1& wkq
wjia:dj m%ldrj w.%dud;Hjrhd úiska m;a lrkq ,enQ
wud;H uKav,h úiska l%shd;aul lrkq ,nkafkah'
273' ckrc jHjia:dj rfÜ W;a;Í;r kS;sh f,i ck;dj
úiska n, .ekaùu;a iu.u md¾,sfïka;= iNdj úiska
wkqu; lrk ,o ish¨u OQrhka i|yd 270 ^1& jHjia:dj
m%ldrj m;a lrk ,o kj jHjia:dodhl iNdj úiska

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 151


fkdmudj w¨;ska m;a l, hq;af;ah' tA iu.u tu
OQrhka ork ,o ;eke;a;kaf.a ish¨u m;aùï wj,x.=
jkafkah'

274' ckrc jHjia:dj rfÜ W;a;Í;r kS;sh f,i ck;dj


úiska n, .ekaùu;a iu.u fY%aIaGdêlrKfha iy
wNshdpkdêlrKfha ish¨u úksiqre OQr wj,x.=
jkafkah' tu OQrhka ioyd kj m;aùï ck;dj wkqu;
lrk ,o jHjia:dodhl iNdj úiska jydu m;al,
hq;af;ah' kj úksiqrka ckrc jHjia:dfõ iv jk
Wmf,aLkh m%ldr Èjqreï Èh hq;af;ah'

275' kj ckrc jHjia:dj n, .ekaùu;a iu.u Bg wkkql+,


ckrch ;=< tu wjia:dj olajd l%shd;aul jQ ish¨u
Wvrg" f;aij,dfï iy uqia,sï kS;s" pdß;% iy
iïm%odhka wj,x.= jkafkah' tu wj,x.= lsÍu w;S;hg
n, fkdmdkafkah' bka wk;=rej › ,xldfõ ish¨u
mqrjeishka ck j¾.h u; fyda wd.u fyda iïm%odhka
u; fjka fldg oelaùu iïmQ¾Kfhka kS;s úfrdaë
jkafkah' kS;sh yuqfõ iEu mqrjeisfhl=u › ,dxlslhl=
jYfhka muKla ms<s.kq ,nkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 152


XX jk mßÉfþoh

w¾: ksrEmKh
276' zmj;akd kS;shZ iy zmj;akd ,sÅ; kS;shZ hkafkka
wdKavql%u jHjia:dj l%shd;aul ùu wdrïN jk
wjia:dfõ n,meje;ajQo" wdKavql%u jHjia:djg
wkkql+, jkakd jQo" kS;shla woyia jkafkah'
zWmf,aLk.; rcfha ks,OdßhdZ hkafkka ish¨u wêlrK
j, frðiag%d¾jre" ksfhdacH frðiag%d¾jre" msial,ajre
ksfhdacH msial,ajre wêlrK fiajfha kshq;= fjk;a
rcfha ks,Odßhl= woyia jkafkah'
zrcfha ks,OdßhdZ hkafkka wêlrK ks,Odßfhl= yer
rcfha jegqma fyda mßY%ñl ,nk iEu ;eke;af;la u
woyia fõ' zfoaYSh c, ;SrhZ hkafk;a › ,xldfõ foaYSh
c, ;Srh woyia jkafkah'
zm<d;a md,k wdh;khZ hkafkka uy k.r iNdjla" k.r
iNdjla" m%dfoaYSh iNdjla woyia jk w;r tA hï iNdjla
úiska l%shd;aul lrk yd bgq lrk ld¾h yd l¾;jH
lrk ljr fyda fjk;a wêldßhla o Bg we;=,;a jkafkah'
zrdcH ixia:djZ hkafkka iud.ï kS;sh yer fjk;a hï
,sÅ; kS;shla hgf;a msysgqjk ,o rch úiska
iïmQ¾Kfhka fyda fldgila jYfhka m%odkh lrk ,o
Khla fyda m%d.aOkhla imhk ixia:djla" uKav,hla fyda
fjk;a wdh;khla woyia jkafkah'
zrdcH wdrlaIdjg wjodkula fkdjk f;dr;=reZ hkqfjka
cd;sl wdrlaIdjg n,fkdmdk tfiau m%isoaO lsÍu

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 153


kS;sfhka ;ykï fkdlrk ,o fyda iSud fkdlrk ,o
f;dr;=re woyia jkafkah'
zms<s.;a foaYmd,k mlaIhZ ue;sjrK fldñiu úiska
ms<s.;a foaYmd,k mlaIhla woyia jkafkah'
zjfhdamQ¾K;ajhg m;aùuZ hkafkka jhi wjqreÿ oy wg
iïmQ¾K ù ;sîu woyia jkafkah'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 154


m,jk Wmf,aLkh
mßmd,k Èia;%l
s alj, kdu f,aLkh

1' fld<U 2' .ïmy


3' l¿;r 4' uykqjr
5' ud;f,a 6' kqjrt<sh
7' .d,a, 8' ud;r
9' yïnkaf;dg 9' hdmkh
11' ls,sfkdÉÑh 12' ukakdru
13' jjqkshdj 14' uq,;sõ
15' uvl,mqj 16' wïmdr
17' ;%Sl=Kdu,h 18' l=reKE.,
19' mq;a;,u 20' wkqrdOmqrh
21' fmdf,dkakrej 22' nÿ,a,
23' fudkrd., 24' r;akmqr
25' lE.,a,

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 155


fojk Wmf,aLkh
cd;sl fldäh

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 156


;=kajk Wmf,aLkh
cd;sl .Sh
Y%s ,xld ud;d
wm Y%S '''' ,xld kfuda kfuda kfuda kfuda ud;d
iqkaor isßnßks iq/È w;s fidanudk ,xld
OdkH Okh fkl u,a m,;=re msß ch N+ñh ruHd
wm yg iem isß fi; i`oyd cSjkfha ud;d
ms<s.kq uek wm Nla;S mQcd
kfuda kfuda ud;d
wm Y%S '''' ,xld kfuda kfuda kfuda kfuda ud;d
Tn fõ wm úoHd - Tnuh wm i;Hd
Tn fõ wm Yla;s - wm yo ;=< Nla;s
Tn wm wdf,dafla - wmf.a wkqm%dfKa
Tn wm cSjk fõ - wm uqla;sh Tn fõ
kj cSjk foñfka ks;sk wm mqnqÿ lrka ud;d
{dk ù¾h jvjñka /f.k hkq uek ch N=ñ lrd
tl ujlf. ore le, neúkd
huq huq ù fkdmud
நமத ோர் ஒளி வளதம
நறிய மலர் என நிலவும் ோதய
யோமமல்லோம் ஒரு கருணை அணனபயந்
எழில்மகோள் தேய்கள் எனதவ
இயலுறு பிளவுகள் ணம அறதவ
இழிமவன நீக்கிடுதவோம்
ஈழ ேித ோமைி வோழ்வுறு பூமைி

fm%au jvd ieu fNao ÿ/r od kfuda kfuda ud;d


wm Y%S''''' ,xld kfuda kfuda kfuda kfuda ud;d

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 157


y;rjk Wmf,aLkh
Èjqreï m%ldYh

…………………………………………………… jk uu
……………………………… OQrfha ld¾h yd l¾;jH
ckrcfha wdKavql%u jHjia:djg iy rfÜ kS;shg
wkql+,j;a" wjxlj;a" kS;s .relj;a ck;dj ud flf¾ ;nd
we;s úYajdih wdrlaId lrñka bgq lrk njg;a" kS;sfha
wdêm;H iy wêlrKfha iajdëk;ajh .re lrk njg;a"
ck rcfha mru wêldßh jk ck;dj i;= Tjqkaf.a mru
wêldÍ n,h ms,sf.k .re lsÍug;a" ckrchg mlaImd;S
jk njg;a fuhska f.!rj wNsudkfhka hq;=j m%;s{d foñ
$ Èjqreï foñ'

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 158


miajk Wmf,aLkh
Y%S ,xldfõ m<d;a oyh

Y%S ,xld ckrcfha fhdacs; wdKavql%u jHjia:dj 159

You might also like