Professional Documents
Culture Documents
Ismj 2015 18 (3) : 567-574
Ismj 2015 18 (3) : 567-574
چكيده
زمينه :راديوتراپي هدفمند يكي از روشهاي مهم راديوتراپي است که شامل استفاده از راديونوکليدهاي ساطع کننده ذرات بتا براي
تحويل دوز تابشي به سلولهاي تومور ميشود .از ويژگيهاي مهم در اين روش ،برد ذرات بتاي گسيل شده از راديونوکليدها و اندازه
تومور ميباشد که اثرات قابل توجهي بر درمانپذيري تومورها دارد.
مواد و روشها :از شبيهسازي مونتکارلو و مدل رياضي جهت بررسي ارتباط بين احتمال درمانپذيري تومور و اندازه تومور براي تومورهاي
درمان شده با 434Iو 39Yاستفاده شد .در اين مدل فرض شد که راديونوکليد بهصورت يكنواخت در تمامي تومور توزيع شده است.
يافتهها :نتايج نشان ميدهند که يک اندازه تومور بهينه براي درمان وجود دارد .براي هر اکتيويته تجمعي ،احتمال درمانپذيري براي
] [ Downloaded from ismj.bpums.ac.ir on 2022-02-19
تومورهايي که قطرشان نزديک به اين مقدار بهينه باشد بيشتر است .ماکزيمم احتمال درمان براي 434Iبراي تومورهاي با قطر حدود 3/4
ميليمتر اتفاق ميافتد در حاليكه براي 39Yاين ماکزيمم براي تومورهاي با قطر حدود 3/4سانتيمتر رخ ميدهد .تومورهاي کوچکتر از
اندازه بهينه آسيبپذيري کمتري به پرتودهي راديونوکليدها دارند زيرا مقدار قابل توجهي از انرژي واپاشي فرار کرده و بيرون از حجم
تومور انباشت ميشود .تومورهاي بزرگتر از اندازه بهينه بخاطر تعداد سلولهاي بيشتر ،درمانپذيري کمتري دارند.
نتيجهگيري :در درمان به روش راديوتراپي هدفمند با تک-راديونوکليد ،يک اندازه درمان بهينه وجود دارد .بنابراين پيشنهاد ميشود که
از راديوتراپي هدفمند با تک راديونوکليد براي درمان سرطانهاي گسترشيافته که معموالً داراي اندازههاي مختلف هستند ،استفاده نشود.
استفاده از چند راديونوکليد بهطور همزمان اثربخشي بيشتري نسبت به استفاده از تک راديونوکليد ميتواند داشته باشد .اين نگرش
استفاده از ترکيب راديونوکليدها با ويژگيهاي تكميلي ،ارائه تدابير جديد و افزايش بازدهي درمان تومور را ميتواند ميسر سازد.
واژگان کليدي :راديوتراپي هدفمند ،درمانپذيري تومور ،کسر جذبي انرژي ،يد ،434-ايتريوم39-
* تهران ،گروه راديوشيمي ،پژوهشکده چرخهسوخت هستهاي ،پژوهشگاه علوم و فنون هستهاي ،تهران ،ايران
Email :hranjbar@aeoi.org.ir
اثر راديونوکليدها بر درمانپذيري تومور465 / رنجبر و همكاران
مقدمه
توزيع دوز تابشي در تومور به اندازه تومور ،نوع مزيت نظري و اصلي راديوتراپي هدفمند اين است که
راديونوکليد و توزيع آن در تومور بستگي دارد. در اين روش ،پرتودهي حاصل از ذرات گسيل شده از
زمانيکه اندازه تومور در مقايسه با برد ذرات يونيزان راديونوکليدهاي ميتواند به صورت انتخابي به
بزرگ باشد ،بيشتر انرژي در تومور جذب ميشود در تومورها و متاستازهاي کوچک منتقل شود.
حاليکه اگر ابعاد تومور کوچکتر از برد ذرات باشد مقدار راديونوکليدهاي زيادي براي اين روش درماني مورد
زيادي از انرژي ميتواند فرار کند و بيرون از تومور نظر هستند (.)1
انباشت شود .در اين کار کسر جذبي انرژي براي دو يد 131-و ايتريوم 09-راديونوکليدهاي ساطع کننده
09 131
و Yو همچنين تأثير نوع راديونوکليد راديونوکليد I بتا ميباشند و مکرراً مورد استفاده باليني قرار گرفتهاند
و اندازه تومور بر احتمال درمانپذيري تومور در روش ( .)2-8در درمان سرطانهاي سيستم لنفاوي مانند
راديوتراپي هدفمند مورد بررسي قرار ميگيرد. لنفوماي غير هوچکين و متاستازهاي کبدي اين دو
راديونوکليد مورد استفاده قرار گرفته و نتايج باليني
مواد و روشها آنها رضايتبخش بوده است ( .)8-12در درمانهاي
به منظور بررسي اثر اندازه تومور بر احتمال مبتني بر پرتودهي ،درمان تومور به سه فاکتور عمده
و همچنين اثر اندازه تومور بر کسر جذبي انرژي ،از دوز تابشي جذب شده در تومور و چگونگي
شبيهسازي مونتکارلو و مدل رياضي استفاده گرديد. منتقل شدن تابش به آن
همچنين جهت تحقيق روي اثر نوع راديونوکليد بر تومور کلونوژنيک سلولهاي تعداد
و 131
احتمال درمانپذيري تومور از دو راديونوکليد I ()Clonogenic Cell
ذرات بتا ميبايستي تمام تابشهاي آن را به حساب شده در داخل و اطراف تومور ،ميباشد .توزيع
آورد به عبارت ديگر به جاي استفاده از ميانگين انرژي راديونوکليد به ويژگيهاي بيولوژيکي تومور بستگي
ذرات بتا ميبايستي از طيف تابشي ذرات بتا استفاده دارد .عواملي مانند ميل ترکيبي و جذب سلولهاي
نمود .کسر جذبي انرژي ،به صورت مستقيم براي تومور ،اندازه و نفوذپذيري عروق خوني تومور،
هندسهها و طيفهاي انرژي مختلف با استفاده از شبيه چگونگي و ميزان توزيع راديونوکليد در تومور را تعيين
سازي مونت کارلو قابل محاسبه ميباشد .در کد مونت ميکنند .ويژگيهاي فيزيکي راديونوکليد ،تغييرپذيري
کارلو MCNPمحدوده انرژي ترابرد الکترون و فوتون بيشتري در توزيع راديونوکليد تحميل ميکند .بنابراين
http://bpums.ac.ir
سال هجدهم /شماره /3مرداد و شهريور 4335 / 463طب جنوب
مانده ( )Nsبا ضريب حساسيت تابشي αپس از از 1keVتا 199 MeVگسترش دارد ( .)13گستردگي
دريافت دوز Dبه صورت زير است: در محدوده انرژي پايين به ما اجازه بررسي صحيح و
(Ns=Nc exp)-αD ( )2 دقيق برهمکنشهاي فوتون ،الکترون و تابشهاي ايکس
مهمترين ويژگي در روش پرتودهي هدفمند ،رابطه مشخصه و غيره را ميدهد .در اين مدل ،هندسه تومور
بين اندازه تومور و کسر انرژي جذب شده در تومور بهصورت کرههاي با شعاعهاي 29µmتا 5 cmتعريف
ميباشد .براي يک تومور کروي کسري از انرژي شد .جنس آن ،بافت نرم با چگالي 1/90و ترکيباتش از
ذرات يونيزان که در تومور جذب ميشود با افزايش گزارش شماره 00و 04کميته بينالملل اندازهگيري
اندازه تومور افزايش مييابد و اين افزايش بستگي به پرتو استخراج گرديد ( .)10در اين محاسبات فرض شد
توزيع انرژي ذرات ساطع شده از راديونوکليد توزيع که راديونوکليد 131Iو 09Yبه صورت يکنواخت داخل
شده در تومور دارد. تومور توزيع شود و کسر جذبي براي دو راديونوکليد با
دوز ميانگين جذب شده حاصل از توزيع يکنواخت استفاده از دستور انباشت انرژي ( )*F8محاسبه گرديد.
راديونوکليد در تومور با قطر dبه صورت زير ميباشد: براي اجراي هر شبيهسازي حدود 1-2×194ذره دنبال و
D=φ(d) E C0 ( )3 پيگيري شد که نتيجه آن حصول خطاي نسبي کمتر از 1
که در آن Eانرژي ميانگين ساطع شده به ازاي واحد درصد شد.
اکتيويته تجمعي و C0اکتيويته ميانگين تجمعي به ازاي
واحد جرم و ( φ)dنشان دهنده کسر جذبي انرژي مدل درمانپذيري تومور بوسيله راديوتراپي هدفمند
تابشي است .مقادير Eبراي تمام راديونوکليدها قابل اکنون موقعيتي در نظر گرفته ميشود که يک تومور در
محاسبه ميباشد ( .)18با قرار دادن تعداد سلولهاي نتيجه واپاشي راديونوکليدي که درون تومور توزيع شده
کلونوژنيک تومور Ncو دوز جذبي ( Dمعادله 1و )3 است ،تحت تابش و پرتوگيري قرار گرفته است .براي
در معادله 2خواهيم داشت که: يک تومور با حساسيت يکسان به پرتو ،مهمترين عامل
(Ns= K N exp)-α φ)d( E C0 ( )0 تعيين درمانپذيري ،تعداد سلولهاي کلونوژنيک تومور
احتمال درمانپذيري تومور ( )Pcاحتمالي در نظر ميباشد .رابطه بين درمانپذيري و تعداد سلولهاي
گرفته شده که تعداد سلولهاي کلونوژنيک تومور به کلونوژنيک ميتواند به وسيله مدلي معروف ،مبتني بر
حداقل يعني صفر برسد .اين برابر است با جمله اول آمار پوآسون مورد ارزيابي قرار گيرد (.)15
] [ Downloaded from ismj.bpums.ac.ir on 2022-02-19
http://bpums.ac.ir
اثر راديونوکليدها بر درمانپذيري تومور479 / رنجبر و همكاران
http://bpums.ac.ir
سال هجدهم /شماره /3مرداد و شهريور 4335 / 474طب جنوب
کوچکتر از اندازه بهينه است که با کاهش اندازه پرتودهي هدفمند براي 90Yو با مقادير مختلف اکتيويته تجمعي در تومور.
پيشبيني کاهش احتمال درمان تومورهاي کوچکتر از پرتودهي هدفمند براي 131Iو با مقادير مختلف اکتيويته تجمعي در تومور.
هستند بنابراين امکان انتخاب يک تک-راديونوکليد اگر به صورت دقيق معلوم بود که تمام تومورهاي
براي اثر درماني مطلوب ،وجود داشت ولي اين موجود در يک بيمار ،داراي اندازه معين و يکسان
http://bpums.ac.ir
472 /اثر راديونوکليدها بر درمانپذيري تومور رنجبر و همكاران
اثربخشي بيشتري نسبت به استفاده از تک راديونوکليد موضوع به ندرت رخ ميدهد و معموالً بيماران
اين نگرش استفاده از ترکيب دو.ميتواند داشته باشد داراي متاستازهاي با اندازههاي مختلف و يا،سرطاني
ارائه تدابير جديد،راديونوکليد با ويژگيهاي تکميلي با توجه به.)19 و8( سرطانهاي گسترشيافته هستند
.و افزايش بازدهي درمان تومور را ميتواند ميسر سازد تفاوت نيمه عمر و انرژي ذرات گسيل شده از
پاسخ راديوداروهاي مختلف همانطور که،راديونوکليد
سپاس و قدرداني به. نشان داده شده است متفاوت هستند1 در جدول
نويسندگان بر خود الزم ميدانند از حمايتهاي سرکار عبارت ديگر يک راديودارو با نيمه عمر و انرژي باال
خانم منصوريانفر و همچنين از زحمات جناب آقاي زمان پاسخ (شروع تسکين) کند خواهد داشت در
مفتاحي و جناب آقاي آذري به دليل همکاري حاليکه راديوداروي با نيمه عمر و انرژي پايينتر زمان
. تقدير و سپاسگزاري به عمل آورند،صميمانه پاسخ سريع دارد هر چند که طول درمان کوتاهتري
بنابراين ميتوان نتيجه.نسبت به راديوداروي قبلي دارد
گرفت که استفاده از چند راديونوکليد بهطور همزمان
References: __________________________________________________________
1.Mausner LF, Srivastana SC. Selection of 9.Scheidhauer K, Wolf I, Baumgartl HJ, et al.
radionuclides for radioimmunotherapy. Med Phys Biodistribution and kinetics of 131I-labelled
1993; 20: 503-9. anti-CD20 MAB IDEC-C2B8 (rituximab) in
2.Zhang J, Hu H, Liang S, et al. Targeted relapsed non-Hodgkin’s lymphoma. Eur J Nucl
radiotherapy with tumor vascular homing Med 2002; 29: 1276-82.
trimeric GEBP11 peptide evaluated by 10.Kang GW, Kang HJ, Shin DY, et al.
multimodality imaging for gastric cancer. J Radioimmunotherapy with 131I-Rituximab in a
Control Release 2013; 172: 322-9. Patient with Diffuse Large B-Cell Lymphoma
3.Tesson M, Mairs R, Maresca K, et al. Relapsed After Treatment with 90Y-
Enhancement of prostate-targeted radiotherapy Ibritumomab Tiuxetan. Nucl Med Mol Imaging
using [131I]MIP-1095 in combination with 2013; 47: 281-4.
radiosensitizing chemotherapeutic drugs. J Nucl 11.Vaklavas C, Meredith RF, Shen S, et al. Phase
Med 2013; 54: 119. I Study of a Modified Regimen of 90Yttrium–
4.Wilson JS, Gains JE, Moroz V, et al. A Ibritumomab Tiuxetan for Relapsed or
systematic review of 131I-meta Refractory Follicular or Transformed
iodobenzylguanidine molecular radiotherapy for CD20+Non-Hodgkin Lymphoma. Cancer
neuroblastoma. Eur J Cancer 2014; 50: 801-15. Biother Radiopharm 2013; 28: 370-9.
5.Kraal KC, van Dalen EC, Tygat GA, et al. 12.Kang HJ, Lee SS, Byun BH, et al. Repeated
[ Downloaded from ismj.bpums.ac.ir on 2022-02-19 ]
http://bpums.ac.ir
4335 مرداد و شهريور/3 شماره/سال هجدهم طب جنوب/ 473
16.Deacon J, Peckham MJ, Steel GC. The of 101 published survival curves. Int J Radiat
radioresponsiveness of human tumor and the Oncol Biol Phys 1985; 11: 1699-707.
initial slope of the cell survival curve. Radiother 20.Steel GO, Wheldon TE. The radiation biology
Oncol 1984; 2: 317-23. of paediatric tumors. In: Pinkerton CR,
17.O'DonoghueJA. The impact of tumor cell Plowman PN editors. Paediatric oncology:
proliferation in radioimmunotherapy. Cancer clinical practice and controversies. London:
1994; 73: 974-80. Chapman and Hall 1991, p73-86.
18.Hobbie RK, Roth BJ. Intermediate Physics for 21.van der Poel HG. Radionuclide treatment in
Medicine and Biology. 4th ed. New York: metastasized prostate cancer. EAU-EBU Update
Springer 2007, 492-4. Series 2007; 5: 113-25.
19.Fertil B, Malaise EP. Intrinsic radiosensitivity
of human cells is correlated With
radioresponsiveness of human tumors: analysis
[ Downloaded from ismj.bpums.ac.ir on 2022-02-19 ]
http://bpums.ac.ir
ISMJ 2015; 18(3): 567-574
Original Article
Abstract
Background: Targeted radiotherapy is one of the important methods of radiotherapy that involves the use
of beta-emitting radionuclides to deliver a dose of radiation to tumor cells. An important feature of this
method is the tumor size and the finite range of beta particles emitted as a result of radionuclide
disintegration those have significant effects for the curability of tumors.
Material and Methods: Monte Carlo simulations and mathematical models have been used to investigate
the relationship of curability to tumors size for tumors treated with targeted 131I and 90Y. The model
assumed that radionuclides are distributed uniformly throughout tumors.
Results: The results show that there is an optimal tumor size for cure. For any given cumulated activity,
cure probability is greatest for tumors whose diameter is close to the optimum value. There is a maximum
value of curability that occurs at a diameter of approximately 3.5 mm for 131I. For 90Y maximum curability
occurs at a tumor diameter of approximately 3.5 cm. Tumors smaller than the optimal size are less
vulnerable to irradiation from radionuclides because a significant proportion of the disintegration energy
escapes and is deposited outside the tumor volume. Tumors larger than the optimal size are less curable
because of greater clonogenic cell number.
Conclusion: With single radionuclide targeted radiotherapy, there is an optimal tumor size for tumor cure.
[ Downloaded from ismj.bpums.ac.ir on 2022-02-19 ]
It is suggested that single agent targeted radiotherapy should not be used for treatment of disseminated
disease when multiple tumors of differing size may be present. The use of several radionuclides
concurrently would be more effective than reliance on single radionuclide. This approach of using
combination of radionuclides with complementary properties could hopefully prepare new measures and
improve the efficiency of tumor therapy.
Key words: Targeted radiotherapy, Tumor curability, absorbed fraction, I-131, Y-90
*Address for correspondence: Department of Radiochemistry, Nuclear Fuel Cycle Research School, Nuclear Science and
Technology Research Institute, Tehran, Iran; E-mail: hranjbar@aeoi.org.ir
Website: http://bpums.ac.ir
Journal Address: http://ismj.bpums.ac.ir