Институт за епидемиологија и биостатистика со медицинска информатика,

Медицински факултет, Универзитет “Св. Кирил и Методиј“, Скопје

ПТИЧЈИ ГРИП
- Avian Flu, Avian Influenza -

Laboratory Training for FieldEEpidemiologists

P I D E M I C A L E R T A N D R E S P O N S E
 Статистика = “status“ = опис на состојба
Дефиниција

▪ Avian Inflenza или Птичји грип се однесува на инфлуенца

предизвикана од вируси адаптирани кај птиците.

▪ Птичји грип е фраза слична на Свински грип, Кучешки грип

или Хуман грип и се однесува на болест предизвикана од
многу различни соеви на инфлуенца вирусите кои се
адаптирале на специфичен домаќин.
 Статистика = “status“ = опис на состојба
Етиологија

▪ Инфлуенца А вирусот припаѓа на фамилијата

Orthomyxoviridae и вклучува само еден вид кој предизвикува
инфлуенца кај птиците и некои цицачи. Соеви на сите
поттипови на Инфлуенца А вирусот биле изолирани од
дивите птици.
▪ Варијантите се идентификувани и именувани според
изолатот на којшто се слични (на пример, Fujian flu virus
like); според нивниот типичен домаќин (на пример,Human
flu virus); според нивниот поттип (на пример, H3N2);
смртоносноста (на пример, LP - Low Pathogenic).
 Статистика = “status“ = опис на состојба
Етиологија

▪ Инфлуенца А вирусот, поттипот H5N1, уште познат како

A(H5N1), е поттип на Инфлуенца А вирусот кој може да
предизвика заболување кај луѓето и многу други анимални
видови.
▪ H5N1 сојот адаптиран на птиците, наречен HPAI A(H5N1), е
каузативен агенс на H5N1 грип, обично познат како “птичји
грип“. Тој е ензоотичен кај многу птичји популации, особено
во Југоисточна Азија.
 Статистика = “status“ = опис на состојба
Етиологија
▪ H5N1, изолатите се идентифицираат како HPAI A(H5N1), а
терминологијата произлегува од целосното име кое има свое
значење. Пример A/chicken/Nakorn-Patom/Thailand/CU-
K2/04(H5N1):
• A стои за видот на инфлуенца (А, B или C);
• Chicken (кокошка) е видот во кој е најден изолатот;
• Nakorn-Patom/Thailand е местото каде што бил изолиран
специфичниот вирус;
• CU-K2 ознака која го идентификува вирусот од другите инфлуенца
вируси изолирани на истото место;
• 04 ја претставува годината 2004;
• H5 стои за петтиот од неколкуте познати типови на протеинот
hemaglutinin;
• N1 стои за првиот од неколкуте познати типови на протеинот
neuraminidase.
 Статистика = “status“
Резервоар = опис
и извор на состојба
на зараза

▪ Резервоар и извор на зараза се дивите птици (евентуално и

домашните).
Механизам и патишта на пренесување
▪ Инфицираните птици го пренесуваат вирусот H5N1 преку
нивната плунка, назалниот секрет, фецесот и крвта. Други
цицачи може да се инфицираат со вирусот преку директен
контакт со овие телесни течности или преку контакт со
површини контаминирани со нив.
▪ H5N1 вирусот на птичјиот грип исто така може да помине и
преку плацентата и да го инфицира фетусот.
 Статистика = “status“ = опис на состојба
Влезна врата

▪ Влезна врата на инфекцијата кај птиците е

гастроинтестиналниот тракт.
Осетливост
▪ Осетливоста кон птичјиот грип е општа.
Отпорност
▪ Кон оваа болест се развива типски (поттипски), специфичен
имунитет.
 Статистика = “status“
Инкубација = опис на
и клиничка состојба
слика

▪ Инкубациониот период на птичјиот грип изнесува 3-5 дена,

а најдолго 7 дена.
Клиничка слика
▪ Луѓето кои се заразиле со хуманизиран инфлуенца А
вирусот обично имаат симптоми како што се: фебрис,
кашлање, болки во грлото, мускулни болки, коњунктивитис
и во потешки случаи, проблеми со дишењето и пневмонија,
кои можат да бидат фатални.
▪ Тежината на инфекцијата зависи во голема мера од
состојбата на имуниот систем на инфицираното лице и од
тоа дали лицето претходно било експонирано на вирусот
(во кој случај тоа е парцијално имунизирано).
 Статистика = “status“ = опис на состојба
Дијагноза

▪ Птичјиот грип не може да биде дијагностициран само врз

основа на клиничката слика, туку неопходни се и
лабораториски тестови. Обично се зема брис од носот или
грлото за време на првите денови на болеста. Брисот се
праќа во лабораторија каде што се бара вирусот со помош
на молекуларен тест.
Распространетост
▪ Вирусите на птичјиот грип циркулираат меѓу птиците ширум
светот. Некои птици, особено водените птици, играат улога
на домаќини на инфлуенца вирусите преку носење на
вирусите во цревата и распространувајќи ги.
 Статистика
Тек на=епидемискиот
“status“ = описпроцес
на состојба

▪ Масовни јавувања на птичјиот грип се јавуваат одвреме-

навреме. На пример, од 1997 година наваму во САД имало
повеќе од 16 масовни јавувања на H5 и H7 инфлуенца кај
живината.
Сезоност
▪ Сезоноста е врзана за динамиката на миграциите на
миграторните птици. Според тоа, би се очекувало птичјиот
грип кај луѓето нагласено да се јавува во пролетно-летниот
период.
 Статистика = “status“
Мерки = опис на состојба
на превенција

▪ Лицата кои работат со живина и, со тоа, се потенцијално

експонирани на вирусот се советуваат да ги следат
препораките за контрола на инфекциите, вклучувајќи го
миењето раце и користење на соодветна заштитна опрема.
Експонираните лица треба да бидат под здравствен надзор
седум дена по експозицијата.
Мерки на сузбивање
▪ При масовното јавување на птичји грип, потребна е
примена на карантин, депопулација на јатата и континуиран
надзор. Хуманите случаи на болеста треба да се
хоспитализираат и изолираат.