Professional Documents
Culture Documents
и пандемии во светот
предзвикани од вируси
Епидемија: Пандемија
• Настан во кој болеста активно се • Настан во кој болеста се шири низ
шири во една одредена неколку земји и континенти
географска област
Историја на пандемии
Шпански грип:
• 1918-1920
• Прв пат се појавила во Канзас, САД
• Предизвикана е од патогенот H1N1
• Се пренесува од човек на човек преку респираторни секрети во
воздухот
• Има околу 500 милиони што биле заразени од вирусот
• Меѓу 17,4 и 100 милиони луѓе се починати
Симптоми:
За време на првиот бран, симптомите на шпанскиот грип биле болки
во грлото, главоболка и треска. А, за време на вториот бран
симптомите станале посериозни, каде што луѓето имале бактериска
пневмонија, што честопати беше причина за смрт.
Мали сипаници
Сипаниците постојат долго време, со кој првиот клинички случај се случил во
1520 година. Од тогаш до денес имало многу епидемии на мали сипаници
низ историјата. Сипаниците имале стапка за смртност од 30%. Првата вакцина
во исроријата била против сипаници, која била направена во 1796. После
долга борба со оваа болест, во 1980 година Светската Здраствена
Организација декларираше ерадикација на малите сипаници.
Мали сипаници:
• 1520-1978
• Прв пат се појавила во Азија
• Предизвикана е од вирусите Variola major и Variola minor
• Се пренесувало орално или назално
Симптоми:
Висока температура, болка на коските, главоболка и замор
СИДА или HIV
ХИВ е вирус што го напаѓа системот за имунитет кај човекот. Ако
ХИВ не е третирано тогаш тоа ќе доведе до СИДА. Без третман,
човек кој што е болен од ХИВ просечно има уште 9 до 11 години за
живеење.
ХИВ/СИДА:
• 1981-денес
• Прв клинички случај во САД
• Го уништува системот за имунитет
• ХИВ сексуално пренослива. Може да се пренесува преку крв и
дури и преку мајчино млеко
• Има повеќе од 1 милион случаи секоја годна
• До сега има 36.6 милиони починати
Симптоми:
Висока температура, треска, осип, ноќно потење, болки во
мускулите, воспалено грло, замор, отечени лимфни јазли
САРС/Тежок акутен
респираторен синдром
САРС или Тежок акутен респираторен синдром е вирус што го напаѓаат респираторниот
систем. САРС прв пат бил пронајден во 2002 година, истата година во која почна првата
епидемија на САРС. Во 2017 година, научниците во Кина дознале дека САРС бил предизвикан
од љиљаци што живееле во пештера во некое етничко население. САРС бил реток вирус. За
време на епидемијата во 2002-2004 имало 774 починати од вирусот. Во декември 2019
година, друг вид на SARSr-CoV бил индентификуван како Тежок акутен респираторен
синдром коронависус 2 (SARSr-CoV). Овој нов вид ја предизвикува болеста коронавирус или
COVID-19 што доведе до пандемија.
Свински грип:
• 2009-2010
• Прв пат била пронајдена во САД
• Се пренесувала преку инфектирани свињи со H1N1
• Некои студии проценувале дека имало повеќе од 700 милиони
до 1,4 милијарди инфектирани со вирусот.
• Имало меѓу 150,00-575,000 починати од вирусот
Патоген: H1N1
Симптоми:
Висока температура, главоболка, болка на коските, треска, умор,
дијареа, воспалено грло, гадење
Ебола
Ебола е смртоносна болест која се појавува претежно на
африканскиот континент. Од ебола најчесто се заразуваат
луѓето и нечовечките примати како што се мајмуните, горилите
и шимпанзите. Се верува дека еболата се пренесува преку крв и
телесни течности како плунка, пот, слуз, солзи, мајчино млеко,
сперма и урина.
Ебола вирус:
• 2014-денес
• Прв пат се појавил во село во Гвинеа и брзо се раширила во
Сиера Леоне и Либерија
• Се пренесува преку крв и телесни течности
• Има вкупно 28,652 инфектирани со вирусот
• Има 11,325 починати од ебола вирусот
Симптоми:
Првите симптоми се обично треска, болки во грлото, болки во
мускулите и главоболки. Овие се проследени со повраќање,
дијареа, осип и намалена функција на црниот дроб и
бубрезите. Исто така некои луѓе почнуваат да крварат и
внатрешно и надворешно
Ковид-19
(Пандемија)
Ковид-19 или коронавирус е тековна пандемија што го зафати скоро целиот свет. Оваа пандемиа
е една од најсмртоносна пандемија во светот со повеќе од 228 милиони случаи и 4.68 милиони
потврдени смртни случаи. Прв пат се појави во Вухан, Кина во декември 2019 година. Иако Кина
проба да не се трансмитира вирусот во други држави, коронавирусот пак се прошири низ целиот
свет. На 11 март 2020 година Светската здравствена организација (WHO) прогласи пандемија.
Ковид-19/Коронавирус:
• 2019-денес
• Прв пат се појави во Вухан, Кина
• Предизвикана е од SARSr-CoV-2
• Болеста главно се пренесува преку воздух кога луѓето вдишуваат капки и мали честички во
воздухот, што ги инфицираат луѓето додека дишат, зборуваат, кашлаат, и киваат.
• Има 228 милиони случаи
• Има 4.68 милиони смртни случаи
Симптоми:
Најчести симптоми се главоболка, губење на мирис, губење на вкус, течење на нос, кашање и
проблеми со дишење