CTU091

Prolegomena
Undang-Undang Islam
Topik 1: Islam Dan Undang-Undang

CTU091
 PENGENALAN
• Islam ialah agama bagi persekutuan; tetapi agama lain boleh
diamalkan dengan aman dan damai di mana-mana
Persekutuan.

• Bagaimanapun tafsiran dengan nyata undang-undang Islam

tidak dimasukkan dalam definisi undang-undang.

• Undang-undang Islam pernah dijadikan sebagai asas

undang-undang di Malaysia kesan daripada kedatangan
Islam ke negara ini sebelum kedatangan Inggeris.

• Sebelum campur tangan Inggeris, Malaysia sudah

mempunyai undang-undang bertulis dan melaksanakan
undang-undang Islam.
CTU091
 Definisi Islam
Terbitan daripada kata dasar salam .
Sebelum memperincikan tentang
undang-undang Islam, adalah penting
untuk memahami maksud Islam Salam bererti tulen dan suci daripada sebarang cacat
terlebih dahulu. cela zahir dan batin, damai, sejahtera dan taat serta
menyerah diri secara mutlak iaitu pasrah kepada Allah.

Menurut istilah, Islam bermaksud mentauhidkan

Allah SWT, patuh, tunduk, taat dan jujur hati secara
mutlak kepada Allah.

Islam mencakupi sistem perundangan dan peraturan

kehidupan iaitu al-din. Sistem perundangan dan
peraturan kehidupan al-din al-Islam adalah wahyu.

CTU091
 Definisi Undang-Undang Islam
1. Undang-undang Islam ialah
2. Metodologi khusus yang dipakai dalam
ketentuan-ketentuan syariat yang telah
menentukan sesuatu ketetapan hukum
melalui proses ijtihad, dilakukan oleh
atau kesimpulan hukum yang dikenali
mujtahid (mufti) dan ditetapkan badan
sebagai hukum fiqh.
perundangan bagi sesebuah negara Islam
tertentu sebagai undang-undang yang
Norma hukum yang dikeluarkan oleh para
dilaksanakan (absah) di negara tersebut.
mujtahid berlandaskan kepada al-Quran
dan al-Sunnah.
Undang-
Undang Islam
4. Undang-undang Islam ialah manifestasi 3. Setelah digazetkan (diwartakan)
hakiki kepada apa yang terkandung dalam baharulah ia akan menjadi hukum yang
al-Quran dan al-Sunnah. mengikat (binding) umat Islam dengan
hukum tersebut.
Menjadi garis panduan untuk mengatur
dan mengawasi seluruh aspek dalam Sekiranya tidak diwartakan maka ianya
kehidupan masyarakat daripada hanya fatwa, pendapat fuqaha atau hukum
penyelewengan. fiqh sahaja. Ia tidak boleh dipanggil
sebagai undang-undang Islam.

CTU091

• Sebelum kedatangan penjajah British,
undang-undang Islam adalah undang-undang
negara di Malaysia dengan mazhab yang diikuti
ialah mazhab Syafie.
• Mahkamah Rayuan Negeri-negeri Melayu Bersekutu
dalam kes Ramah lwn Laton (1927, 6 FMSLR 128)
memutuskan bahawa undang-undang Islam bukanlah
undang-undang asing tetapi adalah undang-undang
tempatan dan undang-undang negara
You can simply impress your audience and
add a unique zing and appeal to your
Presentations. Easy to change colors,
photos and Text. Get a modern PowerPoint
Presentation that is beautifully designed.
You can simply impress your audience and
add a unique zing and appeal to your
Presentations. Easy to change colors,
photos and Text. Get a modern PowerPoint
Presentation that is beautifully designed.
CTU091
Undang-Undang Islam
PERTAMA: Berasaskan Wahyu
• Hukum Yang Difahami Secara Langsung Daripada Nas Syarak
i. Usaha untuk memahaminya tidak perlu kepada ijtihad.
Ciri Khusus

ii. Hukum tersebut dapat difahami secara langsung atau secara terus apabila
kita membaca nas-nas tersebut daripada al-Quran dan al-Hadith.

• Hukum Yang Telah Melalui Proses Ijtihad Dan Pemikiran Para Mujtahid
i. Hukum yang menerima campur tangan dari proses ijtihad dan pemikiran para
mujtahid secara teknikalnya.
ii. Boleh menerima perubahan disebabkan adanya tafsiran atau pendekatan lain
asalkan dengan syarat ada nas-nas yang kukuh sebagai sandaran hukum.
iii. Boleh berubah mengikut perubahan zaman, masa dan suasana persekitaran
masyarakat setempat selagi mana tetap bersandarkan kepada al-Quran dan
al-Sunnah.
iv. Dinamakan hukum Islam kerana dalam proses untuk berijtihad, para mujtahid
tidak meninggalkan sama sekali al-Quran mahupun al-Sunnah.

CTU091
Undang-Undang Islam
KEDUA: Berasaskan Kesedaran Beragama Dan
Berakhlak
• Walaupun hukum Islam yang lahir daripada proses ijtihad, namun ia tidak boleh
Ciri Khusus

terpisah dengan nilai-nilai agama dari segi halal atau haram, dosa atau pahala dan
syurga atau neraka.

• Berbeza dengan undang-undang sekular kerana undang-undang yang berteraskan

ideologi tersebut tidak diikat dengan konsep halal atau haram dan dosa atau pahala.

• Masyarakat Islam patuh kepada perundangan Islam bukan sahaja takut terhadap
pembalasan daripada undang-undang itu, tetapi juga takut kepada pembalasan
dosa dan azab neraka.

• Hukum Islam selamanya menyediakan dua bentuk pembalasan terhadap setiap

perbuatan manusia; pembalasan dunia yang akan dilaksanakan di mahkamah dan
pembalasan akhirat yang akan dilaksanakan di akhirat.

CTU091

Pertama: Akal Manusia
Lemah Dan Terbatas
i. Akal manusia tidak sama membuat
peraturan hidup dan menetapkan nilai
baik antara satu sama lain.
ii. Akal fikiran manusia terdedah untuk
dipengaruhi oleh hawa nafsu,
perkauman, semangat kenegaraan,
mementingkan diri sendiri, keluarga,
bangsa dan sebagainya.
iii. Akal manusia tidak dapat berlaku adil
dalam membuat ramalan tepat bagi
kepentingan semua bangsa kerana
akal tidak mungkin mengetahui
perkara-perkara yang akan berlaku di
masa hadapan.
iv. Tabiat akal manusia yang tidak
menghormati undang-undang ciptaan
sendiri walaupun undang-undang itu
munasabah.
Keperluan Kepada
Undang-Undang
Islam
Manusia sangat perlu kepada
undang-undang penciptanya.
Undang-undang Allah SWT
bertujuan sebagai pengatur dan
panduan hidup di dunia
KEDUA: Kesedaran Beragama
Menjadi Asas Untuk Melakukan
Kebajikan
i. Undang-undang Islam asas penting
dapat menyelamatkan manusia,
individu, masyarakat, negara dan
dunia daripada segala kerosakan dan
kemusnahan.
ii. Agama yang benar mengatur
kehidupan manusia atas tiga
dasarhubungan; hubungan manusia
dengan Allah (hablum minallah),
hubungan manusia sesama manusia
(hablum minan nas) dan hubungan
manusia dengan alam (hablum minal
‘alam).
iii. Allah SWT adalah pengatur,
pengawas dan pemerhati sekalian
makhluk sehingga manusia tidak
berani untuk melakukan maksiat dan
kemungkaran.
CTU091
 Kuasa Negeri Berkaitan Undang-Undang Islam
Dalam senarai 2 (Senarai
Negeri) Jadual Kesembilan
Perlembagaan Persekutuan
menjelaskan bahawa
bidangkuasa berkaitan
Agama Islam diberikan oleh
Perlembagaan Persekutuan
kepada negeri-negeri
berhubung hukum syarak
dinyatakan seperti berikut:
Pertama
Kecuali mengenai Wilayah-Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Labuan
dan Putrajaya, hukum syarak dan undang-undang diri dan keluarga
bagi orang yang menganut ugama Islam;
termasuk hukum syarak berhubung dengan mewarisi harta berwasiat
dan tak berwasiat, pertunangan, perkahwinan, perceraian, mas kahwin,
nafkah, pengambilan anak angkat, taraf anak, penjagaan anak,
pemberian, pembahagian harta dan amanah bukan khairat;
wakaf Islam dan ta’rif serta peraturan mengenai amanah khairat dan
khairat ugama,perlantikan pemegang-pemegang amanah dan
perbadanan bagi orang-orang mengenai pemberian ugama Islam dan
khairat, yayasan amanah, khairat dan yayasan khairat yang dijalankan,
kesemuanya sekali dalam negeri, adat istiadat Melayu;
zakat fitrah dan Bait al-mal atau hasil ugama Islam yang seumpamanya;
masjid atau mana-mana tempat sembahyang awam untuk orang
Islam;mengadakan dan menghukum kesalahan-kesalahan yang
dilakukan oleh orang-orang yang menganut ugama Islam terhadap
rukun-rukun Islam,
CTU091
 kecuali mengenai perkara-perkara yang termasuk dalam senarai
persekutuan, keanggotaan, penyusunan dan acara bagi
mahkamah-mahkamah syariah yang akan mempunyai bidangkuasa
hanya ke atas orang-orang yang menganut ugama Islam dan hanya
mengenai mana-mana perkara yang termasuk dalam perenggan ini;

mengawal pengembangan iktikad dan kepercayaan antara orang-orang

yang menganut ugama Islam; menentukan perkara-perkara hukum
syarak dan iktikad dan adat istiadat Melayu.
Sambungan
... Kedua
Kuasa Badan Perundangan Negeri untuk menggubal perkara-perkara
mengenai undang-undang Islam mencakupi kuasa menubuhkan
mahkamah yang mempunyai bidangkuasa ke atas orang Islam.

Diperuntukkan juga oleh Perlembagaan Persekutuan bahawa

mahkamah-mahkamah tersebut tidak boleh mempunyai bidangkuasa
mengenai kesalahan-kesalahan kecuali setakat yang diberi oleh
undang- undang Persekutuan.

CTU091
 Contohnya dalam bidang undang-undang jenayah
khasnya bidangkuasa mahkamah syariah terhad
kepada orang Islam.

Mahkamah hanya mempunyai bidangkuasa

Banyak undang-undang berhubung dengan kesalahan-kesalahan seperti
Persekutuan yang yang diberi peruntukan oleh undang-undang
menghadkan bidang Persekutuan.
dan pemakaian
undang-undang negeri. Akta Mahkamah Syariah (Bidangkuasa
Jenayah) dipinda pada tahun 1984 di mana
bidangkuasa mahkamah syariah telah diluaskan
dengan membenarkan mahkamah tersebut
menjatuhkan hukuman penjara sehingga 3
tahun, atau apa-apa denda sehingga RM 5000,
atau sebat 6 rotan atau gabungan semua
hukuman itu.

CTU091
• Islam merupakan satu agama yang
lengkap. Ini jelas berdasarkan
kesempurnaan undang-undang Islam
dan segala yang berkaitan dengannya.

• Undang-undang Islam merupakan satu Rumusan

set undang-undang adil dan saksama. Ia
bersesuaian dengan manusia dan alam,
kerana merupakan sesuatu yang
ditentukan Allah SWT melalui wahyu
dan bukanlah daripada pemikiran
manusia.

CTU091
SEKIAN
CTU091