KABIHASNANG MESOPOTAMIA

Heograpiyang Mesopotamia

Nagmula sa mga Griyego ang pangalang Mesopotamia na ang

ibigsabihin ay “lupain sa pagitan ng maga ilog”
Ang malawak na lupain kung saan dumadaloy ang mga ilog ng
igris at Eupharates ay pinag-usbungan ng mga kauna-unahang
lungsod sa daigdig

Saan matatagpuan ang Mesopotamia?

Matatagpuan nag Mesopotamia sa rahiyon ng Fertile Crescent.

Ito ay iang paarkong matabang lupaing nagsisimula sa Persian Gulf
hanggang sa silangang baybayin ng Mediterean Sea
Ang regular na pag apaw ng Tigres at Eupharates ay nagdudulot
ng baha na nag-iiwan ng banlik (silt) na nagging dahilan kung bakit
mataba ang lupain dito

Kulang ang Mesopotamia sa bato at mga puno para gawing torso

upang magamit sa pagtatayo ng mga bagay at gusali. Bilang
pamalit sa torso at bato, ginagamit ng mga tao ang putik upang
gawing laryo para sa tahanan at at gusali. Pinunuan naman ng
mga balat ng tupa at iba pang hayop upang gawing damit ang
kawalan ng hibla upang gawing tela
Mga Unang Kabihasnan sa Mesopotamia

Summerian
Akkadian
Babylonian
Hittes
Assyrian
Hebreo
Phoenician
Persian
Chaldean

Kabihasnang Sumerian

Mga Ambag sa Kabihasnan

Mga Imbensyon:

Cuneform – unang nabuong sstema ng panulat. Isa itong uri ng

pictograph na galalarawan ng mga bagay na ginagamitan ng may
600 pananda sa pagbuo ng salita o idea
Gulong – sa pagkakatukalas nito, nagawa nila ang unang karwahe
Cacao – ginagamit bilang unang pamalit ng kalakal
Algebra – sa prinsipyong ito ng matimatika, ginagamit ang
sistema ng pagbilang nan a nakabatay sa 60, paghahati o fraction,
gayun din ang square root
Kalendaryong lunar na may 12 buwan
 Dome, vault, rampa, at ziggurat – mga disenyong pangarkitektura
at pang-inhinyera na ginamit sa mga palasyo at temple sa Sumer
Luwad – ginagamit sa paggawa ng laryo na nagsilbing talaan ng
mga Sumerian
Prinsipyo ng calvulator

Iba pang mga ambag sa kabihasnan:

Ang mga Sumerian ang unang gumamit ng sitema ng panukat ng

timbang at haba
Unang nagtatag ng organisadong puwersa sa pagtatayo ng mga
dike
Mga Sumerian ang nakatuklas ng agham ng pagoopera
Unang gumamit ng hayop sa pag-aararo ng mga bukid

Sanhi ng Pag-unlad at Pagbagsak

Pag-unlad:

Malaki ang naitulong ng maraming imbensyon sa pagtatag at pag-

unlad sa pagsasaka, kalakalan, at iba pang mga industriya na
pagpaunlad din sa lipunang Sumerian sa pangkalahatan
Naitatag ang mga lungsod-estado na lubos na nakatulong sa
pagtatag ng pamahalaan at pagpapalakas sa mga Sumerian bilang
isang pangkat
Nakatulong ng mlaki ang edukasyon sa pagiging bihasa ng mga
mamamayan sa halos lahat ng aspeto ng pamumuhay, mula
kalakalan hanggang astrolohiya
Ang mga pamayanang malapit sa ilog ay nagsimulang dumami na
humantong sa pagbuo ng 12 lingsod-estado (city states) na
pinamumunuan ng isang lugal o hari
 Naniniwala sa maraming Diyos at Diyosa. Ang mga Diyos at
Diyosa nila ay anthropomorphic o may katangian at pag-uugaling
tao

Pagbagsak:

Pangunahing dahilan ay ang madalas na labanan at kawalan ng

pagkakaisa ng mga lungsodestado nito. Madalas na
pinagtatalunan ang patubig at hangganan ng mga lupain