You are on page 1of 204

1

PAUNANG SALITA

Ang Sanayang-Aklat sa Matematika para sa mga Mag-aaral ng Baitang


3 ay produkto ng malikhaing pag-iisip at kolaborasiyon ng mga piling gurong
manunulat. Sila ay inatasang bumuo ng mga Kagamitang Pampagtuturo
para sa magaan na pangangasiwa ng proseso ng pagtuturo at pagkatuto.
Ang pangunahing layunin ng pagbuo ng sanayang-aklat na ito ay matiyak
ang aplikasyon ng kaalaman at mga kasanayan ng mga mag-aaral.

Nilalaman ng sanayang-aklat na ito ang mga gawaing nakasunod sa


Most Essential Learning Competencies (MELCs) mula sa K to 12 Curriculum ng
Kagawaran ng Edukasyon. Ito ay binubuo ng mga layunin, maikling
pagpapaliwanag sa tinukoy na mga kasanayang pampagkatuto, at iba’t
ibang gawain na naglalayong mapataas at mapahusay ang kasanayan ng
mga mag-aaral sa Baitang 4 sa asignaturang Matematika.

Mga Gurong Manunulat sa Baitang 3


Development Team

Schools Division Superintendent: Maria Magdalena M. Lim, CESO V


CID Chief Education Supervisor: Aida H. Rondilla
CID Education Program Supervisor: Remylinda T. Soriano
CID LRMS Supervisor: Lucky S. Carpio
CID LRMS Librarian II: Lady Hannah C. Gillo
CID LRMS PDO II: Albert James P. Macaraeg

Writer/s: Jona D. Tubania, Teacher II


Lea B. Bangibang Teacher II

Illustrator/s: Jona D. Tubania, Teacher II


Lea B. Bangibang Teacher II
Sarah T. Flores, Teacher II

Content Validator: Remylinda T. Soriano, EPS-Mathematics


Marichu T. Sanchez, MT II

Language Editor: Ronald Vincent R. Salva, OIC - PSDS


5
Aralin 1: Pagpapakita (Visualizing) ng Bilang Hanggang 10 000

Layunin: Naipakikita ang mga bilang hanggang sampung libo


(M3NS- Ia-1.3)

Ang pagpapakita ng mga bilang hanggang 10, 000 ay maaaring


maisagawa sa pamamagitan ng paggamit ng blocks, flats, longs at squares
o number disc.

BLOCK FLAT LONGS SQUARE


1000 100 10 1

NUMBER DISKS

6
GAWAIN 1: KATUMBAS KO ISULAT MO!

Panuto: Isulat ang katumbas na bilang ng bawat pangkat o set.

1.

2.

3.

4.

5.

7
GAWAIN 2: TAYO NANG PUMILI!

Panuto: Piliin ang katumbas na bilang sa bawat pangkat o set. Bilugan ang

titik ng tamang sagot.

1.

A. 412 B. 421 C. 444


2.

A. 124 B. 238 C. 248


3.

A. 2 024 B. 2 322 C. 2 122

4.

A. 1 525 B. 1 455 C. 1 345

5.

A. 4 032 B. 3 316 C. 3 406

8
GAWAIN 3: IBIGAY ANG BILANG KO!

Panuto: Isulat ang katumbas na bilang.

1) 4 flats, 8 longs at 5 squares

___________________________

2) 1 block, 8 flats, at 2 squares

____________________________

3) 2 blocks, 5 flats, 7 longs, at 4 squares


____________________________

4) 4 blocks at 9 longs

____________________________

5) 5 blocks

_______________________________

9
Aralin 2: Place Value at Valuing Bilang Hanggang 10 000
10 000
Layunin: Natututukoy ang place value at naibibigay ang value
ng 4 – 5 digits na bilang. (M3NS-Ia-10.3)

Gumagamit tayo ng place value chart para mas


maunawaan ang tamang lugar o posisyon ng mga bilang. Ang
bilang hanggang thousands place ay may apat na digits. Ang
place value ay salita na may s sa hulihan.

Place Value
Bilang
Thousands Hundreds Tens Ones
1 8 3 9
1 839 Value
1 000 800 30 9

10
GAWAIN 1: TUKUYIN ANG MAY GUHIT!

Panuto: Ibigay ang tamang place value ng bilang na may salungguhit.

9 472 10 413 8 261 5 875 67 421

GAWAIN 2: VALUE KO ISULAT MO!

Panuto: Ibigay ang value ng digit na may salungguhit.

11
GAWAIN 3: SALUNGGUHIT KO ISULAT MO!

Panuto: Ibigay ang place value at value ng digit na may salungguhit.

Bilang Place Value Value

6 462

4 517

9 536

16 012

32 480

12
Aralin 3: Pagbasa at Pagsulat ng bilang hanggang 10 000 sa
simbolo at salita

Layunin: Naipakikita ang mga bilang hanggang sampung libo


(M3NS- Ia-1.3)

Sa pagsusulat ng salitang bilang at simbolo, magsimula sa digit na nasa


pangkat ng thousands kasunod ang pangkat ng hundreds hanggang sa
pangkat ng tens at ones.

Sa pagbabasa naman ng bilang, magsimula sa digit/s na nasa pangkat


ng thousands, kasunod ang salitang libo, kasunod ang pangkat ng hundreds,
tens at ones. Kapag may zero sa gitna ng mga bilang, ituloy na basahin ang
kasunod na bilang.

13
GAWAIN 1: BILANG KO ISULAT MO!

Panuto: Isulat ang mga bilang sa pamamagitan ng simbolo.

1. dalawang libo, pitong daan at tatlo

2. anim na libo, limang daan at apatnapu’t siyam

3. walong libo at apatnapu’t apat

4. limang libo, tatlong daan at isa

5. pitong libo at dalawampu’t pito

GAWAIN 2: SALITA KO ISULAT MO!

Panuto: Isulat ang mga bilang sa pamamagitan ng salita.

1. 2 459 - ______________________________________

2. 1 068 - ______________________________________

3. 5 113 - ______________________________________

14
4. 5 242 - ______________________________________

5. 6 006 - ______________________________________

GAWAIN 3: IBIGAY ANG BILANG KO!

Panuto: Basahin at sagutin ang mga tanong.

1-2. Ano ang pinakamalaking bilang na may 4 na digit? Isulat


ito sa simbolo at sa salita.

Simbolo Salita

3-4. Isulat sa simbolo at sa salita ang bilang na kasunod na


5 435.
Simbolo Salita

15
Aralin 4: Pag-round-off ng Bilang sa Pinakamalapit na
Tens, Hundreds at Thousands

Layunin: Naipakikita ang mga bilang hanggang sampung libo


(M3NS- Ia-1.3)

Sa pag ra-round off ng mga ang bilang;


• Tingnan ang bilang na nasa kanan ng inira-round off na
digit.
• Kung ang bilang sa kanan ay 4 pababa, round it down.
• Kung ang bilang naman sa kanan ay 5 pataas, round it up.
• Palitan lahat ng 0 ang digit na nasa kanan ng bilang na ini - round off.

Halimbawa:

• 56 60 • 543 500

• 304 300 • 1 206 1 000

16
GAWAIN 1: HANAPIN ANG KAPAREHA!

Panuto: I-round ang sumusunod na bilang sa Hanay A at itambal ito sa


Hanay B.

Hanay A Hanay B
1. 95 A. 500
2. 476 B. 600
3. 649 C. 40
4. 42 D. 400
5. 385 E. 100

GAWAIN 2: SAGOT KO HANAPIN MO!

Panuto: Hanapin sa loob ng kahon sa ibaba ang mga sagot sa mga


sumusunod na tanong.

17
82 57 486 53 711

1. Anong bilang ang maaaring i-round off pababa sa 50? __________________

2. Aling bilang ang maaaring i-round off pataas sa 60? __________________


3. Anong bilang ang maaaring i-round – off pababa sa 80? __________________

GAWAIN 3: TAYO NANG PUMILI!

Panuto: Piliin sa kahon ang mga bilang na maaaring i-round off sa 5 000.

4,623 5,630
4 623 5 630 5 612
5 000
3 997 5 505 5 389
4 988 5 109 4 505

18
Aralin 5: Paghahambing ng bilang hanggang 10 000 gamit ang
mga simbolong >, <, at =

Layunin: Nakapaghahambing ng bilang, hanggang 10, 000 gamit


ang mga simbolong <, >, =.

(M3NS-Ib-12.3)

Gumagamit ng simbolong >, < at = sa paghahambing ng mga bilang.


Ang simbolong > ay mas malaki, < ay mas maliit, = ay magkaparehas.

Halimbawa:

53 > 35

68 < 89

132 = 98 + 34

19
GAWAIN 1: PAGHAMBINGIN NATIN!

Panuto: Gamitin ang simbolong >, < at = sa paghambing ng mga larawan.

1.
_________________

2. _________________

3. _________________

4. _________________

20
5. _________________

GAWAIN 2: PUNAN MO PATLANG KO!

Panuto: Paghambingin ang mga bilang gamit ang <, >, =.

1. 89 _________ 98

2. 5 999 _________ 9 555

3. 3 713 _________ 3 712

4. 3 000 _________ 3 000 + 100

5. 10 000 _________ 9 000 + 1 000

GAWAIN 3: LUTASIN NATIN!

Panuto: Basahin at sagutin ang tanong. Isulat ang angkop na bilang at

paghambingin ito gamit ang <, >, =.

Ang Paaralang Justo Lukban ay may kabuuang 3 260 na


mag – aaral. Kung ang Paaralang Jose Rizal ay mas marami ng tatlumpung
mag-aaral kaysa sa mag-aaral ng Justo Lukban, ilan ang kabuuang bilang
ng mga mag-aaral sa Paaralang Jose Rizal?

Sagot: ___________________________________________________________________

21
Aralin 6: Pagsusunod - sunod ng mga bilang na may 4 - 5 digit
hanggang 10 000

Layunin: Naipakikita ang mga bilang hanggang sampung libo


(M3NS- Ia-1.3)

Ang bilang ay maaaring iayos mula sa pinakamaliit hanggang sa


pinakamalaki (increasing) at mula pinakamalaki hanggang pinakamaliit
(decreasing)

Halimbawa:

Iayos ang mga bilang sa increasing at decreasing order.

5 231
2 305 8 016 5 569

Increasing: 2 305 5 231 5 569 8 016

Decreasing: 8 016 5 231 2 305


5 569

22
GAWAIN 1: TARA IHANAY NATIN!

Panuto: Ayusin ang mga bilang mula sa pinakamaliit hanggang sa


pinakamalaki.

1. _________ 4. _________
2. _________ 5. _________
3. _________

GAWAIN 2: PAGSUNURIN NATIN!

Panuto: Ayusin ang pangkat o set ng bilang mula sa pinakamaliit


hanggang sa pinakamalaki.

1. 1 326 4 875 1020 9 364


______ ______ _____ ______

23
2. 7 990 1120 9 665 5 647
______ ______ ______ _______

3. 1 762 1 589 1 902 1 866


______ _______ ______ _______

4. 4 989 4 084 4 897 4 245


_______ _______ _______ ________

5. 1 624 3 264 4 312 2 878


_______ _______ _______ ________

GAWAIN 3: TAYO NANG BUMUO!

Panuto: Bumuo ng 5 bilang na may 4-5 digits (hindi na pwedeng gamitin ang

bilang na nagamit na) at isulat ang mga bilang na nabuo mula sa

pinakamaliit hanggang sa pinakamalaki.

_______ _______ _______ ________ ________

24
Aralin 7: Ordinal na Bilang Mula 1st – 100th

Layunin: Nakikilala ang ordinal na bilang mula 1st hanggang


100th; (M3NS- Ic-16.3)

Ang ordinal na bilang ay ang posisyon na kinalalagyan ayon sa series o


pagkakasunod sunod nito.

Halimbawa:

25
GAWAIN 1: SUNDIN MO AKO!

Panuto: Sundin ang isinasaad na mga gawain sa bawat bilang.

1. Bilugan ang unang volleyball mula sa kanan.

2. Bilugan ang ikalabing walong relo mula sa kaliwa.

3. Bilugan ang ikaanim na silya mula sa kaliwa.

4. Kulayan ng pula ang ika – 5 mansanas.

26
5. Kulayan ng dilaw ang una at huling saging.

GAWAIN 2: TAYO NANG SUMUNOD!

Panuto: Sundin ang isinasaad na mga gawain sa bawat bilang.

➢ Anong hayop ang nasa

1. 11th na puwesto? _____________ 4. 9th na puwesto? ___________

2. 7th na puwesto? _____________ 5. 3rd na puwesto? ___________

3. 4th na puwesto? _____________

GAWAIN 3: DUGTUNGAN NATIN!

Panuto: Isulat ang nawawalang ordinal sa sumusunod.


1. 2nd, 4th, 6th, 8th, ________________
2. 10th, 20th, 30th, ________________
3. 25th, 35th, 45th, ________________
4. 12th, 13th, 14th, ________________
5. 97th, 98th, 99th, ________________

27
Aralin 8: Pagkilala sa mga barya at perang papel
hanggang ₱10 000
Layunin: Nakikilala ang mga barya at perang papel hanggang
₱10 000. (M3NS-Ic-19.2)

Ang kulay ng perang barya ay pilak. Ang kulay ng perang papel ay


dalandan/ kahel, pula, lila/ube, berde, dilaw, at asul. Gumagamit tayo ng
simbolong ₱/PHP sa pagsulat ng halaga ng pera.

Narito ang mga barya at perang papel ng Pilipinas

28
GAWAIN 1: ITAMBAL NATIN!

Panuto: Pagtambalin ang halaga ng pera na makikita sa larawan at ang letra ng


tamang sagot.

___________1. dalawampung piso A.

___________2. limandaang piso B.

___________3. limampung piso C.

___________4. dalawandaang piso D.

___________5. isanlibong piso E.

29
GAWAIN 2: HALAGA, IBIGAY MO NA!

Panuto: Tukuyin ang halaga ng mga perang barya at papel.

MGA PERANG BARYA AT PAPEL HALAGA

1.

2.

3.

4.

5.

30
GAWAIN 3: BILANGIN AT PAGTAMBALIN!

Panuto: Bilangin ang halaga ng perang papel at barya at hanapin


ang kabuuang halaga ng pera. Piliin ang letra ng tamang
sagot.

1.
A. ₱ 60.00

B. ₱ 70.00
2.

3.

C. ₱ 140.00

4.

D. ₱ 1 055.00

5.

E. ₱ 720.00

31
Aralin 9: Pagbasa at Pagsulat ng Pera sa Simbolo at Salita

Layunin: Nakababasa at nakasusulat ng pera sa simbolo at salita


(M3NS-Ic-20.2)

Sa pagbasa at pagsulat ng pera laging gamitin ang simbolong “₱” “at


ang tuldok na naghihiwalay sa peso at centavo ay binabasa ng “at”.

Halimbawa:
₱ 516.25
Limang daan, labing-anim na piso at dalawampu’t limang sentimo.

32
GAWAIN 1: PUNAN NATIN!

Panuto: Punuan ang tsart. Isulat ang simbolo at salita ng halaga ng mga
perang nasa kaliwa.

Pera Simbolo Salita


1.

2.

3.

4.

5.

33
GAWAIN 2: MAGBILANG AT MAGSULAT!

Panuto: Isulat sa patlang ang angkop na bilang.

1. ₱ 120. 25 = _____________ piso at __________ sentimo


2. ₱ 210. 75 = _____________ piso at __________ sentimo
3. ₱ 763. 50 = _____________ piso at __________ sentimo
4. ₱ 875. 75 = _____________ piso at __________ sentimo
5. ₱ 932. 25 = _____________ piso at __________ sentimo

GAWAIN 3: KUMPLETUHIN NATIN!

Panuto: Kumpletuhin ang tsart sa ibaba sa pamamagitan ng


pagsulat ng halaga ng pera sa angkop na salita o sa
figure.

Halaga ng Pera sa Salita Halaga ng Pera sa Figure

1. Apat na daan at labing


anim na piso.
2. ₱ 800. 15

3. Dalawang daan at labin


limang sentimo
4. ₱ 505. 05

5. Pitong-daan,
labindalawang piso at
labinlimang sentimo.

34
Aralin 10: Paghahambing ng Halaga ng Pera hanggang
PHP 1 000

Layunin: Nakapaghahambing ng halaga ng pera gamit ang mga


simbolong <, > =. (M3NS-Ic-20.2)

Ang mga simbolong >, < = ay ginagamit sa paghahambing ng


mga halaga ng pera.

Halimbawa:

₱ 6.75 < ₱ 67. 00

₱ 95. 25 > ₱ 86. 25

₱ 545. 25 = ₱ 545. 25

35
GAWAIN 1: IHAMBING NATIN!

Panuto: Paghambingin ang halaga ng mga pera. Gamitin ang mga


mga simbolong >, < at = .

1.

2.

3.

4.

5.

36
GAWAIN 2: TAYO NANG MAGSIMBOLO!

Panuto: Paghambingin ang halaga ng pera gamit ang mga simbolong


simbolong >, < at =.
1. ₱ 45. 50 ________ ₱ 50.90

2. ₱ 97. 35 ________ ₱ 100.00

3. ₱ 87. 00 ________ ₱ 78.00

4. ₱ 430. 75 ________ ₱ 340. 75

5. ₱ 100. 50 ________ ₱ 50.00 + 50. 00 + 50¢

GAWAIN 3: BILANGIN AT HAMBINGIN!

Panuto: Gamitin ang >, < at = upang paghambingin ang

halaga ng mga pera.


A B
Perang papel (Bills) at >, < at = Perang papel (Bills) at
barya (Coins) barya (Coins)
1. 4 ₱20.00 perang papel at 3 1 ₱100.00 perang papel at
₱10.00 barya 2 ₱20.00 perang papel
2. 5 ₱50.00 perang papel at 1 1 ₱200.00 perang papel
₱20.00 perang papel
3. 5 ₱20.00 at 8 ₱50.00 perang 2 ₱200.00 at 2 ₱50.00
papel perang papel
4. 4 ₱50.00 at 5 ₱10.00 barya 2 ₱100.00 perang papel at
5 ₱5.00 barya
5. 6 ₱50.00 perang papel at ₱10, 1 ₱500.00 perang papel
₱5.00 barya

37
Aralin 11: Pagsasama (Addition) ng mga bilang na may 3
hanggang 4 na digit na mayroon o walang
pagpapangkat

Layunin: Nakapagsasama-sama ng bilang na may 3 - 4 na digit


na mayroon at walang regrouping
(M3NS-Id-27.6)

Kabuuan (Sum) – ang tawag sa sagot ng pagsasama ng bilang


Regrouping – ito ay paraan ng paggawa ng grupo ng sampuan kapag
pinagsasama-sama ang mga bilang
Carry Over – ito ay paglalagay ng numero na nasa sampuan ng sagot sa
pinagsamang bilang sa itaas ng unang numero ng kasunod na place value na
nasa kaliwang hanay
Mga Hakbang sa Pagsasama ng mga Bilang

1 2 3
Isaayos o isulat ang Isulat ang simbolo ng Pagsama-samahin
mga bilang patayo pagsasama-sama at ang mga bilang
para makita na ang maglagay ng linya simula sa isahan,
place value. Ihanay sa ibaba ng mga sampuan,
ang mga digit ayon bilang. sandaanan at
sa place value ng libuhan
mga ito.

38
Mag-regroup
o mag carry
1 1
over kung
3 9 4 7
ang kabuuan
ng mga 8 2 6

bilang ay 4 7 7 3
lagpas sa 9.
17 13 Regroup

GAWAIN 1: PAGSAMAHIN NATIN!

Panuto: Ibigay ang kabuuan ng sumusunod na bilang.

1. 7 021 2. 3 426 3. 3 114


+ 1 540 . + 2 451 + 5 003

4. 3 657 5. 5 842
3 424
+ 484 + 2 305

39
GAWAIN 2: BILANGIN AT LUTASIN!

Panuto: Lutasin at isulat sa sagutang papel ang letra ng tamang sagot.

1. 1 147
+ 1 122
A. 2 288 B. 2 269 C. 2 297
2. 3 254
+ 432
A. 3 686 B. 3 681 C. 3 696
3. 4 453
+ 1 134
A. 5 646 B. 5 756 C. 5 587
4. 6 487
+ 2 332
A. 8 819 B. 8 719 C. 8 719
5. 5 786
+ 219

A. 5 987 B. 6 005 C. 5 977

GAWAIN 3: PAG-ISIPAN NATIN!

Panuto: Isulat ang tamang sagot sa bawat tanong. Ipakita ang


inyong solusyon.
___________1. Ano ang kabuuang bilang ng 1 492 at 213?
___________2. Kung ang 3 827 ay dadagdagan ng 152, ano ang magiging
sagot?
___________3. Ano ang kabuuan ng 5 335 at 2 134?
___________4. Kung ang addends ay 4,563 at 2 154, ano ang kabuuan?
___________5. Ano ang kabuuan ng 2 293 at 3 424?

40
Aralin 12: Pagtatantiya ng Kabuuan na may 3 hanggang 4 na
Digit

Layunin: Nakapagtatantiya ng kabuuan ng mga bilang na may


digits (M3NS-Ie-31)

Sa pagtatantiya ng kabuuan, kinakalilangan na i-round-off muna ang


mga addends at pagsamahin sa pinakamataas na place value.

Halimbawa:

A. Ibigay ang natantiyang kabuuan ng 775 + 522.

775 800

+ 522 + 500

1 300

B. Ibigay ang natantiyang kabuuan ng 2 733 + 818.

2 733 3 000

+ 818 + 800

3 800

41
GAWAIN 1: TAYO NANG MAGTANTIYA!

Panuto: I-round off ang sumusunod na addends at ibigay ang natantiyang


kabuuan. (estimated sum)

1. 2. 3.

1 255 7 222 6 361

+ 845 + 343 + 257

4. 5.
6 234 2 672
+ 3 455 + 6 455

42
GAWAIN 2: TAYO NANG PUMILI!

Panuto: Bilugan ang tamang sagot ng natantiyang kabuuan.

1. 7 857 A. 8 300 B. 10 000 4. 2 080 A. 4 000 B. 3 000


+ 269 + 1 750

2. 4 567 A. 4 800 B. 5 700 5. 6 234 A. 8 000 B. 9 000


+ 735 + 3 455

3. 4 457 A. 4 400 B. 4 500


+ 436

GAWAIN 3: LUTASIN NATIN!

Panuto: Basahin ang sitwasyon at sagutin ang mga tanong.

Sitwasyon:
Itinala ni Gng. Tubania ang bilang ng papel na nagamit
nila sa photocopy shop sa loob ng limang araw.
Araw Bilang ng papel na nagamit
Lunes 2 342
Martes 1 433
Miyerkules 1 123
Huwebes 883
Biyernes 631

43
Mga Tanong:

1. Ano ang natantiyang kabuuang bilang (estimated sum) ng papel na


nagamit noong araw ng Miyerkules at Huwebes?
______________________

2. Ano ang natantiyang kabuuan (estimated sum) ng papel na


nagamit sa mga araw ng Huwebes at Biyernes?
______________________

Para sa bilang 3-4. Ano ang natantiyang kabuuan (estimated sum) ng


papel na nagamit sa mga araw na ito:

3. Lunes at Biyernes? _____________________

4. Martes at Huwebes? ___________________

5. Ibigay ang natantiyang kabuuan na nagamit sa loob ng

limang araw? ______________________

44
Aralin 13: Pagsasama ng mga Bilang na may 1 - 2 Digit na
Bilang na may at walang Regrouping Gamit ang
Isip

Layunin:
• Nakapagsasama- sama ng mga bilang na may 1-2-
digit na bilang na may at walang regrouping gamit ang
isip (M3NS-Id-27.6)
• Nakapagsasama ng mga bilang na mayroong 2 -3-digit
na bilang na may multiples sa sandaanan. (M3NS-Ie-
28.7)

• Sa pagsasama sama ng mga bilang gamit ang isip lamang; kailangan lang
ang mabilis na pag iisip at bigyan ng pokus ang ginagawa.

• Sa pagsasama ng bilang na may 2-3 digits na may multiples na 100 laging


pagtatapatin ang mga bilang ayon sa place value.

Halimbawa:

21 200
+ 34 + 30
55 230

45
GAWAIN 1: PATALASIN ANG ISIP!

Panuto: Ibigay ang tamang sagot gamit ang isip lamang. Isulat ang sagot sa
sa inyong kuwaderno.

23 + 32 46 + 28 14 + 25

28 + 23 28 + 12

GAWAIN 2: HASAIN ANG DIWA!

A. Panuto: Ibigay ang tamang sagot gamit ang isip lamang. Isulat
sa patlang ang tamang sagot.

400 + 50 = 300 + 90 = 600 + 300 =


_______ _______ _______

46
B. Panuto: Ibigay ang kabuuan ng mga bilang. Piliin ang letra ng
tamang sagot.

57 + 32 = 18 + 21 = 45 + 29 = 67 + 28 =

A. 39 E. 89
B. 95 C. 54 D. 74

GAWAIN 3: PAKISLAPIN ANG TALINO!

Panuto: Bilugan ang bilang na pwedeng idagdag sa bilang na nasa kaliwa

upang makabuo ng sagot na may multiple na 100.

1. 39 + 44 61 27

2. 860 + 40 75 23
3. + 535 111 188 165

4. + 170 482 430 497

5. 290 + ___ 310 372 344

47
Aralin 14: Paglutas ng suliraning routine at non - routine na
ginagamitan ng pagdaragdag gamit ang limang
hakbang sa paglutas ng suliranin

Layunin: Nakalulutas ng suliraning routine at non routine na


ginagamitan ng pagdaragdag. (M3NS- If-29.3)

Routine: Ginagamitan ng mga hakbang sa paglutas nito. Sa paglutas ng


suliranin routine maliban sa Polyas’ 4 Step Process, maaari ring gamitin ang
AGOMA Method (Ask, Given, Operation, Mathematical Sentence, Answer)

Non-Routine: Gumagamit ng larawan o talahanayan sa paglutas nito. Ang


pagsasadula ay paraan din ng paglutas ng suliraning non-routine kung
angkop sa sitwasyon.

Halimbawa: Basahin at lutasin ang suliraning routine.

Kung si Anna ay nakaipon ng ₱1 253 mula sa pagbebenta ng


niresiklong puting papel at ₱2 416 naman mula sa mga plastic na bote.
Magkano ang kabuuang halaga na kinita niya mula sa mga patapong
basura?

48
A- Ano ang tinatanong sa suliranin?
SAGOT: kabuuang halaga na kinita ni Anna mula sa pagbebenta ng mga
patapong basura

G- Ano ang mga naibigay na datos?


SAGOT: ₱1 253 – puting papel
₱2 416 – plastic na bote

O- Anong prosesong gagamitin?


SAGOT: pagdaragdag/addition

M-Ano ang pamilang na pangungusap?


SAGOT: ₱ 1 253 + ₱ 2 416 = N

A- Ano ang sagot?


SAGOT: ₱ 3 669

Halimbawa: Lutasin ang suliraning non-routine

Mahirap kumain nang walang tinidor. May mga daliri ito na


nakatutulong sa pagkuha ng pagkain. Kung ang tinidor ay may apat ng
daliri, ilang tinidor mayroon kung may kabuuang 28 na daliri?

4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4 =28

SAGOT: May 7 tinidor.

49
GAWAIN 1: LUTASIN NATIN!

Panuto: Sagutin ang suliranin. Gamitin ang limang hakbang sa paglutas ng

suliranin.

Kumita ng ₱3 675 ang may- ari ng isang School Supplies Store kahapon
at ₱4 399 naman kinabukasan. Magkano ang kabuuang kinita niya sa
pagbebenta ng school supplies.

50
GAWAIN 2: BASAHIN AT LUTASIN!

Panuto: Basahin ang suliranin at isulat ang angkop na pamilang


na pangungusap at ibigay ang tamang sagot.

1. Kung buwan ng Oktubre nakapag – ipon si Anika ng ₱157 mula sa


kanyang allowance at ₱118 naman ang naipon ng kuya niya.
Magkano ang kabuuang pera nila?
Pamilang na Pangungusap: __________________________

Sagot: _________________________

2. Nagdala si Mang Tani ng 3 420 na itlog sa supermarket at 3 465 na itlog


naman ang dinala niya sa pamilihang bayan. Ilan lahat ang itlog na
dinala ni Mang Tani sa araw na ito.?
Pamilang na Pangungusap: ___________________________

Sagot: _________________________

3. Kung si Amirah ay may naipon na ₱ 800 at binigyan pa siya ng ₱ 500 ng


kanyang ina, magkano lahat ang pera niya?
Pamilang na Pangungusap: ___________________________

Sagot: __________________________

51
4. May 800 na mag – aaral na babae at 950 na mag – aaral na lalaki sa
paaralan. Ilan lahat ang mag – aaral?
Pamilang na Pangungusap: ____________________________

Sagot: __________________________

5. Si Myrna ay nakaipon ng 500 piraso ng takip ng mineral water para


gawing proyekto. Kung binigyan pa siya ng 60 ng kanyang kaibigan,
ilan lahat ang kabuuang bilang ng takip ng mineral water ang
gagamitin niya?
Pamilang na Pangungusap:____________________________

Sagot: __________________________

GAWAIN 3: HILING AY IBIGAY!

Panuto: Ibigay ang tamang sagot sa sumusunod na tanong.

1. May 14 na pakpak akong nakita sa puno, ilang ibon kaya ang nakadapo
sa puno? ____________

2. May dumaang 3 kotse, 5 traysikel at 2 biseklata sa aming harapan.


Ilang gulong ang kabuuang dumaan? ____________

3. May 12 medyas ang nakasabit sa sampayan, Ilan lahat ang bilang ng


tao na maaring magsuot ng medyas? ____________

4. Ako ay isang bilang na kapag idinagdag sa 38 ang kabuuan ay 96, anong


bilang ako? ____________

5. May mga batang naglalaro ng tug of war. Ang bawat pangkat ay may tig-
apat na kasapi. Ilan lahat ang kamay na nakahawak sa lubid? ____________

52
Aralin 15: Pagbabawas ng Bilang na may 3 -4 digits sa 3 – 4
Digits na Bilang na may Regrouping at walang
Regrouping

Layunin: Nakapagbabawas ng bilang na may 3 - 4 digits sa


3 – 4 digits na bilang na may regrouping at walang
regrouping (M3NS- Ig-32.6)

• Sa pagbabawas ng bilang laging siguraduhing magkakapantay ang


mga bilang ayon sa place value at
mag umpisa sa ones, tens, hundreds

Halimbawa:

Hundreds Tens Ones Thousands Hundreds Tens Ones


2 5 8 8 13
-1 4 3 5 9 3 8
1 1 5 -2 9 4
5 6 4 4

53
GAWAIN 1: BAWASAN NATIN!

Panuto: Isaayos ang bawat bilang pababa at ibigay ang tamang


sagot sa bawat bilang.

993 782 892 8 994 7 862


– 536 – 548 – 361 – 4 548 – 1 823

GAWAIN 2: HANAPIN ANG NAWAWALA!

Panuto: Hanapin at isulat sa bawat kahon ang nawawalang minuend,

subtrahend, o difference.

1. 985 2. 567 3.

- - 375 - 5 324

672 1 673

54
4. 2 537 5. 7 250

- - 2 529

1 257

GAWAIN 3: SUNDIN MO AKO!

Panuto: Gawin ang inaatas sa bawat bilang. Isulat ang iyong sagot sa

kuwaderno.

1. Ibawas ang 185 sa 395.

2. Mula sa 886 ibawas ang 371.

3. Ano ang sagot kapag ang 5 324 ay binawasan ng 814?

4. Ilan ang lamang ng bilang na 7 685 sa bilang na 2 387?

5. Kung ang 1 438 ay ibawas sa 1 276, gaano kalaki ang labis?

55
Aralin 16: Pagtatantiya ng Kinalabasan ng Dalawang Bilang na
may 3-4 Digits

Layunin: Nakapagtatantiya ng kinalabasan ng dalawang bilang


na may 3-4 digits. (M3NS- Ih-36)

Pamamaraan ng Pagtantiya ng Pagkakaiba (Difference)

1. Isulat ng patayo ang bilang na ibabawas ayon sa place value ng bawat

digit.

2. Iround-off sa pinakamataas na place value ang mga bilang sa minuend at

subtrahend.

3. Ibawas ang mga bilang na niround-off upang makuha ang tantiyang

difference ng bilang.

Halimbawa:

Tantiyahin ang pagkakaiba ng mga bilang.

6 336 6 000
- 3 176 - 3 000
3 000
56
GAWAIN 1: TANTIYAHIN NATIN!

Panuto: Tantiyahin ang kinalabasan(difference) sa pamamagitan ng


pag-round off ng mga bilang.

483 536 748 4 615 8 937


- 124 - 275 - 334 - 3 243 - 4 352

GAWAIN 2: TAYO NANG PUMILI!

Panuto: Tantiyahin ang kinalabasan at piliin ang titik ng tamang


sagot sa ibaba.

1. 663 2. 846 3. 852 4. 9 071 5. 4 936


- 448 - 551 - 125 - 2 025 - 2 143

A. 3 000 B. 800 C. 300

D. 200 E. 7 000

57
GAWAIN 3: TARA NANG MAGKWENTAHAN!

Panuto: I-round off ang halaga o presyo ng bawat larawan. Isulat ang tamang
instrumentong hinihingi sa bawat bilang.

Instrumentong Pangmusika, on SALE!

₱ 3 120 ₱ 2 470

₱ 850 ₱ 950

1. Ang flute ay may presyong mas mababa ng ₱100 kaysa sa ____________.

2. Ang presyo ng tambol ay halos mas mababa ng ₱1 000 kaysa sa


____________.

3. Ang flute at ang __________ ay may presyong aabot sa ₱2 000.

4. Aabot sa ₱3 000 ang presyo ng tambol at ______________.

5. Ang pera ni Ana ay ₱3 000. Pagkatapos niyang mabili ang ___________,


may natira pa sa kaniyang ₱500.

58
59
Aralin 17: Pagpapakita ng Pagpaparami ng Bilang 1 Hanggang
10 at 6,7,8 at 9

Layunin: Naipakikita ang pagpaparami ng bilang 1 hanggang


10 at 6, 7, 8 at 9 (M3NS- IIa- 41.2)

• Ang pagpaparami ng bilang ay maaring repeated addition o paulit ulit na


pagdaragdag.

• Sa pagpaparami ng bilang ang bilang ay nadaragdagan ayon sa binigay


na kung tig -6, 7, 8 o 9.

Halimbawa:

Multiplication Sentence Repeated Addition

6 x 3 = 18 3 + 3 + 3 + 3 + 3 + 3 = 18

7 x 2 = 14 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 = 14

8 x 5 = 40 5 + 5 + 5 + 5 + 5 + 5 + 5 + 5 = 40

9 x 4 = 36 4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4 = 36

60
GAWAIN 1: TAMA O MALI

Panuto: Lagyan ng ✓ kung tama ang ipinapakita ng bawat pamilang ng


pangunugusap at x naman kung hindi.

__________1) 6 x 3 = 18 __________4) 8 x 4 = 32

__________2) 7 x 8 = 48 __________5) 9 x 5 = 45

__________3) 6 x 9 = 54

GAWAIN 2: ITAMA ANG BAWAT BILANG!

Panuto: Ibigay ang product.

1) 7 x 3 = 4) 9 x 4 =

2) 6 x 7 = 5) 8 x 3 =

3) 8 x 9 =

61
GAWAIN 3: ITAMA ANG BILANG SA PATLANG

Panuto: Tingnan ang mga larawan at gawin ang sumusunod:

Repeated Addition: ______________________________________


Multiplication Sentence: __________________________________

Repeated Addition: ______________________________________


Multiplication Sentence: __________________________________

Repeated Addition: ______________________________________


Multiplication Sentence: __________________________________

62
Aralin 18: Pagpapakita ng Basic na Pagpaparami para sa
Bilang na 1 Hanggang 10

Layunin: Naipapakita ang basic na pagpaparami ng bilang 1


hanggang 10 (M3NS- IIa- 41.3)

Sa pagpaparami ng bilang, maaring gamitin ang pagdaragdag at ang


pamilang na pagpaparami upang mabilis malaman ang bilang.

Halimbawa:

Repeated Addition 5 + 5 + 5 + 5 = 20

Multiplication Sentence 4 x 5 = 20

63
GAWAIN 1: PARAMIHIN PA!

Panuto: Ibigay ang tamang sagot sa sumusunod na pamilang na


pangungusap (multiplication sentence).

1. 9 x 3 = ________ 4. 8 x 5 = ________

2. 6 x 8 = ________ 5. 7 x 4 = ________

3. 9 x 6 = ________

GAWAIN 2: BASIC MULTIPLICATION, KAYA TO!

Panuto: Piliin sa sumusunod ang letra ng tamang sagot sa pamilang na


pangungusap. Isulat ang sagot sa patlang.

_____1. 7 x 6 = A. 40 B. 42 C. 48

_____2. 6 x 4 = A. 24 B. 27 C. 28

_____3. 8 x 6 = A. 46 B. 48 C. 49

64
_____4. 9 x 5 = A. 40 B. 42 C. 45

_____5. 8 x 2 = A. 16 B. 18 C. 20

GAWAIN 3: PAGPANTAYIN ANG MAGKABILAAN

Panuto: Kumpletuhin ang sumusunod na pamilang na pangungusap

(multiplication sentence). Punan ang bawat kahon ng tamang sagot.

1. 10 x 7 =

2. 5x6=

3. 6 x = 12

4. 5 x = 45

5. 3x = 27

65
Aralin 19: Paglalarawan ng Iba’t Ibang Properties ng
Pagpaparami at Kaugnay na mga Sitwasyon

Layunin: Nailalarawan ang iba’t ibang properties of


multiplication tulad ng commutative, associative
at distributive property (M3NS- IIa- 25, IIb-26, IIb-27)

• Commutative Property – ang property na ito ay nagsasabi na ang


pagbabago ng puwesto ng factors ay hindi makakaapekto sa sagot o
product.

Halimbawa:

5x7=7x5 2x4=4x2

8 8
35 35

35

• Associative Property – ang property na ito ay nagsasabi na ang


pagpapangkat ng mga factors kahit magkakaiba man ay hindi parin
makakaapekto sa sagot o product.

66
Halimbawa: 4x5x8
4 x (5 x 8) (4 x 5) x 8
4 x 40 20 x 8
160 160

• Distributive Property – ang property na ito ay maaring isulat ang


multiplicand sa pinalawak na anyo o expanded form. I-multiply ang
multiplier sa sampuan (tens) at isahan (ones) ng multiplicand.

Halimbawa:
6 x 14 = 6 x (10 + 4)
(6 x 10) + (6 x 4)
60 + 24
84

GAWAIN 1: HANAP KAPAREHA

Panuto: Pagtapatin ang bilang sa Hanay A at Hanay B upang maipakita ang


commutative property. Isulat ang titik ng tamang sagot.
A B
______1. 5 x 3 = A. 6 x 7
______ 2. 4 x 5 = B. 9 x 7
______ 3. 7 x 6 = C. 3 x 5
______ 4. 2 x 8 = D. 5 x 4
______ 5. 7 x 9 = E. 8 x 2

67
GAWAIN 2: PUSUAN MO!

Panuto: Iguhit sa patlang ang ♥ kung tama ang pamilang na pangungusap


 naman kung mali.

________1. (9 x 1) x 6 = 9 x (1 x 6)

________2. 8 x (4 x 2) = (8 x 4) x 2

________3. 11 x (2 x 4) = 11 x (3 x 2)

________4. (2 x 3) x 5 = 2 x (3x 5)

________5. (7 x 3) x 4 = (7 x 5) x 4

GAWAIN 3: IBAHAGI MO!

Panuto: Ibigay ang tamang sagot gamit ang distributive property. Ipakita
ang solusyon.

1. 14 2. 25 3. 43
x 3 x 6 x 5

4. 32 5. 51
x 4 x 8

68
Aralin 20: Pagpaparami ng Bilang na may 2-3 Digit na Bilang
na may 1-Digit nang Mayroong Regrouping at
Walang Regrouping

Layunin: Nakapagpaparami ng Bilang na may 2-3 digit sa bilang


na may 1 – digit nang mayroon at walang regrouping
(M3NS-IIb- 28, c-29, c-30, c-31 at c-32)

• Sa pagpaparami ng bilang, laging magsisimula sa one place ang


pagsagot.
• I-multiply muna ang multiplier sa multiplicand na nasa ones place bago
i-multiply na nasa tens.
• Kung ang sagot ay 2-digits, i-regroup ang nasa kaliwang digit sa itaas
ng kasunod na place value upang madagdag sa kasunod na sagot.
• Gawin ulit ang paraang ito hanggang sa umabot sa huling place.

Halimbawa:

hundreds tens ones


1 4
x 2
2 8

69
thousands hundreds tens ones

2 1
2
2 6 3
x 4
1 0 5 2

GAWAIN 1: IHANAY MO!

Panuto: Isulat ang sagot gamit ang place value.

hundreds tens ones hundreds tens ones

1. 1 2 4. 6 1 2

x 4 x 3

hundreds tens ones hundreds tens ones

5 2 3 1 8
2. 5.
x 3 x 2

70
hundreds tens ones

3. 6 2

x 7
7

GAWAIN 2: REGROUP O NO REGROUP!

Panuto: Kopyahin sa kuwaderno ang mga sumusunod at isulat ang


tamang sagot.

1. 38 2. 321 3. 45
x 3 x 2 x 8

4. 38 5. 172
x 4 x 6

GAWAIN 3: ILANG PANGKAT?

Panuto: Kopyahin ang gawain sa inyong kuwaderno at ipakita ang sagot.

1. Ilan ang 3 pangkat ng 12? 4. Ilan ang 2 pangkat ng 232?

2. Ilan ang 3 pangkat ng 115? 5. Ilan ang 4 na pangkat ng 222?

3. Ilan ang tatlong pangkat ng 52?

71
4.
Aralin 21: Pagpaparami ng Bilang na may 2-Digit sa Bilang na
5.
6. may 2 - Digit nang Mayroong Regrouping at Walang
7. Regrouping

Layunin: Nakapagpaparami ng Bilang na may 2 - digit sa bilang


na may 2 - digit nang mayroon at walang regrouping
(M3NS – Iib - 28, c-29, c-30, c-31 at c-32)

8.
9.
10.
11.
12.

• Sa pagpaparami ng bilang na 2-digit sa 2-digit na bilang, mag-umpisa


munang mag-multiply sa multiplier na nasa ones.
• Isunod na i-multiply ang multiplier na nasa tens. Ilagay ang unang sagot
nito sa tens place.
• Pagsamahin ang 2 sagot.

Halimbawa:
1. 2.

hundreds tens ones hundreds tens ones


6 3 6 3
x 4 2 x 4 2
6 1 2 6

72
3. 4.

hundreds tens ones thousands hundreds tens ones

1 1
x 6 3 6 3
4 2 x 4 2
1 2 6 1 2 6
2 + 2 5 2
2 6 4 6

GAWAIN 1: MAGPARAMI TAYO!

Panuto: Piliin ang letra ng tamang sagot sa bawat pamilang na


pangungusap.

1. 22 x 12 A. 256 B. 264 C. 245

2. 19 x 23 A. 437 B. 487 C. 457

3. 32 x 15 A. 487 B. 470 C. 480

4. 13 x 41 A. 533 B. 563 C. 573

5. 34 x 32 A. 1033 B. 1083 C. 1088

73
GAWAIN 2: IHANAY AT I-MULTIPLY!

Panuto: Kopyahin sa kuwaderno ang sumusunod at isulat ang


sagot.

1. 32 2. 21 3. 47

x 43 x 92 x 28

4. 18 5. 72
x 24 x 16

13.
14. GAWAIN 3: PARA-PARAAN!
15.

Panuto: Tukuyin at ipakita ang paraan ng pagkuha ng sagot sa sumusunod


na multiplication sentence.

1. 89 x 60 = ________

2. 65 x 70 = ________

3. 30 x 45 = ________

4. 56 x 22 = ________

5. 23 x 27 = ________

74
Aralin 22: Pagpaparami ng 2 - 3 Digit na Bilang Gamit ang
Multiples ng 10, 100 at 1 000

Layunin: Napaparami ang 2–3-digit na bilang gamit ang multiples


ng 10 at 100 (M3NS- IIb- 28, c-29, c- 30, c-31 at c-32)

• Sa pagpaparami ng bilang gamit ang multiples of 10, 100, at 1 000, i-


multiply muna ang mga bilang na hindi zero at saka idagdag sa kanan
ang lahat ng zero.

Halimbawa Unang Hakbang Ikalawang Hakbang Ikatlong Hakbang


Takpan ang I-multiply ang mga Isulat lahat ang
mga zero sa hindi zero sa kaliwa tinakpang zero sa
kanan kanan
27 x 10 = 27 x 10 27 x 1 = 27 270
23 x 200 = 23 x 200 23 x3 = 46 4 600

75
GAWAIN 1: MULTIPLES, MULTIPLIES

Panuto: Ibigay ang sagot o product ng sumusunod na bilang.

1. 22 x 10 = _______________
2. 29 x 20 = _______________
3. 32 x 100 = _______________
4. 43 x 2 000 = _______________
5. 30 x 3 000 = _______________

GAWAIN 2: PANTAYIN ANG MGA BILANG

Panuto: Tukuyin ang nawawalang bilang. Isulat ang tamang sagot sa patlang.

1. 20 x _____ = 200
2. 1000 x 5 = ______
3. ___ x 7 = 70

4. 78 x 100= ______
5. 80 x ____ = 8 000

76
GAWAIN 3: ILAN ANG ZEROES MO?

Panuto: Kumpletuhin ang talahanayan. I-multiply ang mga bilang na nasa sa


mga bilang na nasa itaas. Isulat ang sagot sa kahon na katapat ng
mga ginamit na bilang.

x 10 100 1 000

25

35

47

77
Aralin 23: Pagpapakita ng Mutiples ng mga Bilang na may 1-2
Digit

Layunin: Naipapakita at natutukoy ang mga multiples ng mga


bilang na may 1–2 digit (M3NS-IIf-47)

• Sa pagtukoy ng nawawala o kasunod na multiples ng mga bilang


kailangang matukoy mo muna ang common difference ng dalawang
magkasunod na bilang ng mula sa kanan. Ang nakuhang difference ang
idagdag ito sa susunod na bílang upang makuha ang nawawala o
susunod na multiple.

Halimbawa:
Punan ang mga patlang sa bawat bilang sa pamamagitan ng
pagtukoy ng multiples nito.

4, 8, 12, 16, ____, _____, 28

Common Difference: 8 – 4 = 4

Magdagdag ng 4 sa 16 = 20
Magdagdag ng 4 sa 20= 24

Ang mga bilang ay multiples ng 4.


4, 8, 12, 16, 20, 24, 28

78
GAWAIN 1: HANAP MULTIPLE

Panuto: Pagtapatin ang pangkat ng multiples sa Hanay A at ng tamang bilang


sa Hanay B.
A B
1) 24, 36, 48, 60, 72 A. 9
2) 30, 45, 60, 75, 90 B. 12
3) 27, 36, 45, 54, 63 C. 15
4) 20, 40, 60, 80, 100 D. 17
5) 34, 51, 68, 85, 102 E. 20

GAWAIN 2: ANONG BILANG AKO?

Panuto: Punan ang patlang ng tamang bilang upang matukoy kung kaninong
multiple ang bawat set ng bilang.

1) Ang 10, 15, 20 at 25 ay multiples ng _________.


2) Ang 12, 18, 24 at 30 ay multiples ng _________.
3) Ang 45, 54, 63 at 72 ay multiples ng _________.
4) Ang 70, 77, 84 at 91 ay multiples ng _________.
5) Ang 100, 200, 300 at 400 ay multiples ng _________.
79
GAWAIN 3: MULTIPLE KO, TUKUYIN MO!

Panuto: Tukuyin ang nawawalang multiple sa bawat set ng bilang.

1) 6, 12, ____, 24, 30


2) 160, 176, 182, _____, 208
3) 42, _____, 56, 63, 70
4) 100, 150, 200, 250, ____
5) 126, 147, _____, 194, 215

80
Aralin 24: Pagpapakita ng Paghahati - hati ng mga Bilang
Hanggang 100 sa Pamamagitan ng 6, 7, 8, at 9

Layunin: Naipakikita ang paghahati – hati ng mga bilang


hanggang 100 sa pamamagitan ng 6, 7, 8, at 9
(M3NS-IIf-38.2)

• Ang paghahati o division ay isang paraan ng pagbabahagi ng isang


pangkat ng mga bagay sa pantay na bahagi.

• Sa pagpapakita ng paghahati ng mga bilang maaaring igrupo ang


mga bagay sa pantay na bilang o gamitin ang repeated subtraction.

Halimbawa:
A. Paghahati sa pantay na bilang

Si Marga ay may 36 pirasong colored pencils. Nais niya itong ilagay


sa kahon. Kung siya ay may 6 na kahon , ilang lapis ang laman ng bawat
kahon?

36 ÷ 6 = 6

81
B. Paggamit ng Repeated Subtraction
36 ÷ 6 = _____
36 – 6 = 30
30 – 6 = 24
24 – 6 = 18
18 – 6 = 12
12 – 6 = 6
6–6=0

36 ÷ 6 = 6

GAWAIN 1: PANTAY PANGKAT!

Panuto: Igrupo ang mga bagay na nasa larawan ng pantay - pantay upang
maipakita ang paghahati ng bilang.
1) 21 ÷ 7 = _________

2) 24 ÷ 6 = _________

3) 18 ÷ 9 = __________

82
4) 48 ÷ 6 =___________

5) 28 ÷ 7 =___________

GAWAIN 2: ULIT-ULITING BAWASAN

Panuto: Gamit ang paulit-ulit na pagbabawas, isulat ang quotient sa bawat


pamilang na pangungusap.
1) 30 ÷ 6 = 2) 16 ÷ 2 = 3) 42 ÷ 7 = 4) 36 ÷ 9= 5) 24 ÷ 8 =

GAWAIN 3: PAGHATIAN!

Panuto: Ibigay ang quotient.

1) 64 ÷ 8 = _________

2) 49 ÷ 7 = _________

3) 90 ÷ 10 = _________

4) 54 ÷ 6 = _________

5) 27 ÷ 9 = _________

83
Aralin 25: Pagpapakita (Visualizing) at Pagsasabi (Stating) ng
Division Facts ng mga Bilang mula 1-10

Layunin: Naipapakita (visualizing) at nasasabi (stating) ang


division facts ng mga bilang mula 1 hanggang 10
(M3NS-IIf -39)

Sa pagpapakita ng division facts maaari nating gamitin ang sumusunod:


a. Paghahati sa pantay na bahagi
b. Repeated Subtraction
c. Number Line
d. Array
e. Skip Counting
f. Inverse Operation

Halimbawa:

Ipakita ang 16 ÷ 4=________

Gamit ang number line

16 ÷ 4 = 4

84
Gamit ang array – tukuyin ang divisor at iguhit ito gamit ang anumang hugis
sa patayong paraan. Ulit-ulitin itong iguhit hanggang umabot sa dividend ang
bilang. Bilangin ang hugis sa kahit anong row at ito ang magiging quotient.

Ipakita ang 16 ÷ 4=________

16 ÷ 4 = 4

Gamit ang Skip Counting – unang isulat ang bilang sa divisor at simulang mag-
skip counting hanggang umabot sa bilang na nasa dividend. Kung ilang beses
nag-skip counting, iyon ang magiging quotient.
Ipakita ang 16 ÷ 4=________

16 ÷ 4 = 4
12 16
Inverse Operation – ang paghahati o division ay kabaliktaran ng
pagpaparami o multiplication.

5 x 3 = 15 15 ÷ 3 = 5 15 ÷ 5 = 3

Ang factors (multiplicand at multiplier) sa multiplication sentence ay


ang divisor o quotient sa division sentence. Ang product sa multiplication
sentence ay ang dividend sa division sentence.

85
GAWAIN 1: MAG-SKIP COUNTING TAYO!

Panuto: Ipakita ang pagkuha ng quotient gamit ang skip counting strategy.

1) 25 ÷ 5 = _______

2) 27 ÷ 9 = _______

3) 20 ÷ 2 = _______

4) 72 ÷ 8 = _______

5) 12 ÷ 3 = _______

GAWAIN 2: BUUIN MO!

Panuto: Punan ang nawawalang bilang upang mabuo ang pamilang na


pangungusap ng paghahati.

1) 48 ÷ 6 = _______ 4) 32 ÷ _______ = 8
2) 35 ÷ _______ = 5 5) 100 ÷ 10 = _____
3) ________ ÷ 3 = 9
86
GAWAIN 3: MAG-INVERSE PROCESS TAYO

Panuto: Ibigay ang product sa bawat bilang upang mabuo ang


multiplication sentence. Pagkatapos ay isulat ang division sentence
kaugnay nito.

Multiplication Sentence Division Sentence

1) 7 x 4 = _______ ____ ÷ ____ = ____ ____÷____ = _____

2) 10 x 3 = ______ ____ ÷ ____ = ____ ____÷____ = _____

3) 4 x 8 = _______ ____ ÷ ____ = ____ ____÷____ = _____

4) 6 x 9 = _______ ____ ÷ ____ = ____ ____÷____ = _____

5) 3 x 6 = _______ ____ ÷ ____ = ____ ____÷____ = _____

87
Aralin 26: Paghahati – hati (Divides) ng mga bilang nang
mayroon o walang remainder:
a. 2- hanggang 3-digit na mga numero ng 1 hanggang
2- digit na numero
b. 2–3-digit na numero ng 10 at 100

Layunin: Nahahati-hati (divides) ang mga bilang na may 2-3


digit sa 1-2 digit at multiples ng 10 at 100 nang mayroon
o walang remainder (M3NS-IIh-54.1) (M3NS-IIi-55.1)

• Sa paghahati-hati ng 2-3 digit sa 1-2-digit na bilang sundin ang long


method process: Divide, Multiply, Subtract, Bring Down. Umpisahan
maghati sa pinakamalaking place value.

Halimbawa

A. 75 ÷ 5 = •I-divide ang bilang sa pinakamalaking place

value. Isulat ang sagot sa itaas nito.

• I-multiply ang sagot sa divisor at ihanay sa bilang

na hinati.

• I-subtract ang magkatapat na bilang.

88
B. 54 ÷ 4 = • I-bring down ang kasunod na bilang at ulitin ang
proseso sa mga kasunod na place value
hanggang wala ng bilang ang matitira sa
dividend.
• Kung wala ng kasunod na bilang na ibababa at
ang huling difference ay 1 pataas, ito ay
magiging remainder.

remainder

*Maaaring i-check kung tama sa paraang pagpaparami o multiplication.


(quotient x divisor) + remainder kung mayroon = dividend

A. 15 B. 13
x5 x4
75 52
+ 2 remainder
54

GAWAIN 1: MAY SOBRA O WALA

Panuto: Ibigay ang quotient tukuyin kung may remainder o wala.

2 26 4 56 3 66 6 85 3 34

1) 2) 3) 4) 5)

89
GAWAIN 2: HALINA’T MAG-DMSB

Panuto: Kumpletuhin ang talaan sa ibaba.

DIVIDEND DIVISOR QUOTIENT REMAINDER


1 36 9
2 44 3
3 28 2
4 87 4
5 59 5

GAWAIN 3: TARA NA’MAG -LONG METHOD!

Panuto: Ibigay ang quotient at i-check kung tama ang iyong sagot.

2 326 4 428 12 276 15 660 24 385


1) 2) 3) 4) 5)

90
Aralin 27: Pagtatantiya (Estimation) ng Quotient ng 2-3 Digit na
Bilang sa Pamamagitan ng 1-2 digit na Bilang

Layunin: Nakapagtatantiya (Estimates) ng Quotient ng 2-digit


sa pamamagitan ng 1-digit na bilang (M3NS-IIi-55.1)

• Sa pagtatantiya(estimation)ng quotient ng 2-3 digit sa pamamagitan ng


1–2-digit na bilang, sundin ang sumusunod na paraan:
1. Mag-isip ng compatible numbers na maaaring i-divide sa
divisor.
2. Mag-isip ng pinakamalapit na multiple ng divisor.
* Tandaan na hindi ira-round off ang divisor kung ito ay 1-digit
lamang.

Halimbawa: Ibigay ang natantiyang quotient.


84 ÷ 8 Ang dividend ay kailangang i-round off sa compatible na
bilang na maaring i-divide sa 8.
80 ÷ 8 = 10 (natantiyang quotient)

• Sa pagtatantiya(estimating) ng quotient ng 2-3 digit sa pamamagitan ng


2- digit na bilang, sundin ang sumusunod na paraan:
1. I-round off sa pinakamalapit na compatible numbers ang dividend at
divisor.
2. I-divide ang na round -off na dividend at divisor.
91
3. Isulat ang natantiyang (estimated) quotient.
Halimbawa: Ibigay ang natantiyang quotient.
184 ÷ 11 I-round off ang dividend at divisor sa
compatible na mga bilang.
200 ÷ 10 = 20 (natantiyang quotient)

GAWAIN 1: I-ROUND OFF, I-TANTIYA

Panuto: Piliin ang letra ng tamang compatible numbers upang makuha


ang natantiyang quotient sa bawat division sentence;
pagkatapos ay isulat ang natantiyang quotient sa patlang.

1) 26 ÷ 3 = _____ A. 20 ÷ 3 B. 30 ÷ 3

2) 57 ÷ 6 = _____ A. 60 ÷ 6 B. 50 ÷ 6

3) 135 ÷ 5 = _____ A. 100 ÷ 5 B. 120 ÷ 5

4) 68 ÷ 2 = _____ A. 60 ÷ 2 B. 70 ÷ 2

5) 357 ÷ 8 = _____ A. 300 ÷ 8 B. 400 ÷ 8

92
GAWAIN 2: TANTIYAHIN NATIN!

Panuto: Kumpletuhin ang talaan sa ibaba. Isulat ang natantiyang quotient sa


pinakahuling kolum.

Natantiyang
PAMILANG NA Dividend Divisor
(Estimated)
PANGUNGUSAP (Rounded Off) (Rounded Off)
Quotient
1) 177 ÷ 12
2) 122 ÷ 13
3) 678 ÷ 72
4) 344 ÷ 61
5) 925 ÷ 27

GAWAIN 3: TANTIYAHIN BAGO HATIIN

Panuto: Ibigay ang natantiyang quotient sa bawat bilang.

1) 78 ÷ 17 = ______

2) 39 ÷ 16 = ______

3) 455 ÷ 54 = _____

4) 922 ÷ 86 = _____

5) 619 ÷ 22 = _____

93
Aralin 28: Paghahati-hati ng Bilang na may 2-Digit sa mga Bilang
na may 1 – digit Gamit ang Isip Lamang ng Walang
Remainder at Angkop na Paraan

Layunin: Napaghahati – hati ang mga bilang na may 2-digit sa


mga bilang na may 1 – digit gamit ang isip lamang ng
walang remainder
(M3NS-IIi-52.2)

• Sa paghahati-hati ng bilang na may 2-digit sa mga bilang na may 1-digit


gamit ang isip lamang maaaring gamitin ang sumusunod na paraan:
a. family fact/ division fact
b. renaming strategy
c. compensation method

Halimbawa:

Family Fact/Division Fact


25 ÷ ____ = 5 Ang family fact nito ay 5 x 5 = 25,
kaya ang 25 ÷ 5 = 5
80 ÷ 4 = _____ Ang 80 ay multiple ng 10. I –divide lamang
ang 8 sa 4, saka idagdag ang 0, kaya 80 ÷ 4 =
20

94
Renaming Strategy
*Mag-isip ng bilang kung saan ire-rename ang dividend na madaling maidi-
divide sa divisor.
78 ÷ 6 = ______
78 ÷ 6 = (42 + 36) ÷ 6

= (42 + 6) + (36 ÷ 6)
= 7 + 6
= 13
Compensation Method
* Ginagamit ang paraang ito kung ang ones place value ng dividend at
divisor ay 5.
95 ÷ 5 = ____ I-multiply ang dividend at divisor sa bilang na 2
upang maging multiple ng 10 ang mga ito.
(95 x 2) ÷ (5 x 2) = _______
190 ÷ 10 = 19

GAWAIN 1: BILIS ISIP!

Panuto: Punan ng nawawalang bilang ang bawat patlang.


1) 20 ÷ 3 = __________ 4) 100 ÷ 10 = ________
2) 64 ÷ __________ = 8 5) 35 ÷ 5 = __________
3) __________ ÷ 6 = 36

95
GAWAIN 2: MAG-RENAME AT COMPENSATE
TAYO!

Panuto: A. Gamitin ang renaming strategy upang maibigay ang quotient ng


sumusunod na division sentence. Sundin ang halimbawa.

Hal. 24 ÷ 4 = (20 ÷ 4 ) + ( 4 ÷ 4 ) = ( 5 ) + ( 1 ) = 6

1) 36 ÷ 6 = ( )+( )=( )+( ) =______

2) 96 ÷ 8 =
( )+( )=( )+( ) =______

B. Gamitin ang compensation method upang maibigay ang quotient


ng sumusunod na division sentence.
3) 85 ÷ 5 = ________
4) 205 ÷ 5 = _______
5) 75 ÷ 5 = ________

GAWAIN 3: MASAYANG MAGHATI!

Panuto: Tukuyin ang sagot o quotient gamit ang isip lamang at isulat ang
paraang ginamit. (Family Fact / Division Fact, Renaming Strategy,
Compensation Method)
Paraan Ginamit
1) 65 ÷ 5 = ________ ___________________________
2) 81 ÷ 9 = ________ ___________________________
3) 52 ÷ 4 = ________ ___________________________
4) 96 ÷ 6 = ________ ___________________________
5) 305 ÷ 5 = _______ ___________________________

96
Aralin 29: Paglutas ng Routine at Non-routine na Suliranin Gamit
ang Division na may 2 - 4 digit sa Bilang na may 1 - 2
digit kasabay ang Alinman sa Operasyon

Layunin: Nalulutas ang mga suliraning routine at non - routine


gamit ang gamit ang division na may 2 - 4 digit sa
bilang na may 1-2- digit kasabay ang alinman sa mga
operasyon (M3NS-IIj-56.2)

• Sa paglutas ng suliraning routine, isipin ang sumusunod:


a. Tinatanong
b. Datos
c. Operasyong gagamitin
d. Mathematical sentence
e. Tamang sagot

Halimbawa:

Inutusan ni Aling Mely si Mara na ayusin ang kaniyang 35 pirasong


panyo sa 7 kahon. Ilang panyo ang ilalagay niya sa bawat karton?

a. Ano ang tinatanong sa suliranin?


Sagot: bilang ng panyong mailalagay ni Mara sa bawat karton

97
b. Ano ang inilahad na datos?
Sagot : 35 pirasong panyo, 7 kahon

c. Ano ang operasyong gagamitin?


Sagot: paghahati o division

d. Ano ang Mathematical Sentence?


Sagot: 35 ÷ 7 = N

e. Ano ang tamang sagot:


Sagot: 5 panyo

• Sa pagsagot ng non-routine word problems, unawaing mabuti ang


tinatanong sa suliranin at tandan ang mga panandang salita gaya ng
pares at dosena.

Halimbawa:

Naghugas si Ana ng 24 na pares ng kutsara at tinidor, ilang pares ng


kubyertos ang kaniyang nahugasan?

Pananda: pares – 2
SAGOT: 24 ÷ 2 = 12 pares ng kubyertos.

98
GAWAIN 1: MAGBASA UPANG UTAK AY MAHASA!

Panuto: Basahin at suriing Mabuti ang suliranin. Piliin ang letra ng tamang
sagot sa bawat tanong.

Namigay si Bb. Vera ng story books sa kanyang mga 40 mag-aaral.


Kung may 245 pirasong story book, ilang pantay na bilang ng ang
matatanggap ng kanyang mga mag-aaral? Ilan ang magiging sobra?

1. Ano ang tinatanong suliranin?


a. Bilang ng matatanggap at ng sobrang storybooks
b. Bilang ng story books na naipamigay
c. Bilang ng mag-aaral na nakatanggap

2. Ano ang mga datos?


a. 40 story books, 245 mag-aaral
b. 245 story books, 40 mag-aaral
c. 285 story books at mag-aaral

3. Ano ang gagamitin na operasyon?


a. Pagdaragdag b. Pagpaparami c. Paghahati

99
4. Ano ang mathematical sentence?
a. 245 + 40 = N b. 245 ÷ 40 = N c. 245 x 40 = N

5. Ano ang tamang sagot.


a. 6 story books at 5 sobra
b. 6 story books at walang sobra
c. 6 story books at 3 sobra

GAWAIN 2: MAG-ONLINE SELLING TAYO!

Panuto: Basahin at suriing Mabuti ang suliranin. Ibigay ang sagot sa mga
tanong.

Dahil sa hirap ng panahon naisipang gumawa ni Myrna ng facemask


lace at ibenta online. Nakapagbenta siya ng ₱ 850 halaga ng lace sa
linggong ito. Ilang piraso ang naibenta niya kung ang isang lace ay
nagkakahalaga ng ₱ 25?

1. Ano ang tinatanong na suliranin? ________________________________________

2. Ano ang mga datos? ___________________________________________________

3. Ano ang gagamitin na operasyon? ______________________________________

4. Isulat ang mathematical sentence. ______________________________________

5. Isulat ang tamang sagot. ________________________________________________

100
GAWAIN 3: NON-ROUTINE NAMAN TAYO!

Panuto: Basahin, unawin, at ibigay ang wastong sagot sa mga tanong.

1) Gumawa ng upuan si Mang Kanor para sa klasrum ng kaniyang anak. Kung


nakapaghanda siya ng 100 paa ng upuan, ilang upuan ang kaniyang
magagawa?
Sagot: __________________________________

2) Nakabilang si Maecy ng 56 na paa ng manok sa kanilang bukid. Ilang


pirasong manok ang alaga nila?
Sagot: __________________________________

3) Nilabhan ni Mary ang 46 piraso ng medyas, ilang pares ang kaniyang


nilabhan?
Sagot: __________________________________

4) May nakita akong mga paruparu sa hardin, ang gaganda ng 18 pakpak ng


mga ito. Ilang paruparu ang aking nakita?
Sagot:___________________________________

5) Habang naghihintay ng kanyang school service, binilang ni Manny ang


gulong ng mga sasakyang dumaan sa kanyang harapan, kung may 33
gulong siyang nabilang, Ilang jeep at tricycle ang dumaan sa kanyang
harapan?
Sagot: ___________________ jeep
___________________ tricycle

101
102
Aralin 30: Pagtukoy sa Mga Bilang na Odd at Even Numbers

Layunin: Natutukoy ang mga bilang na odd at even


(M3NS-IIIa-63)

Odd Numbers – Ang odd number ay ang bilang na hindi mahahati sa


dalawa na may magkaparehong bilang.

Halimbawa: 1, 3, 5, 7at 9.

Even Numbers - Ang even number ay ang bilang na mahahati sa dalawa


nang walang labis o matitira.

Halimbawa: 0, 2, 4, 6, at 8.

103
GAWAIN 1: PILIIN NATIN!

Panuto: Piliin ang mga bilang na nasa payong at isulat sa angkop na


talahanayan.

4
3 ODD EVEN
9
7
12 6
0
5
10 1
15 11

8
18
13
16
23

30 20
25

21

104
GAWAIN 2: BILANGIN AT URIIN!

Panuto: Sagutan ang pamilang na pangungusap. Tukuyin at isulat


kung saang garapon nabibilang ang nakuhang sagot.

ODD EVEN
1. 26 + 30 = ________
NUMBER NUMBER
2. 43 + 22 = ________
3. 51 + 40 = ________
4. 77 + 52 = ________
5. 89 + 31 = ________

GAWAIN 3: ALAMIN NATIN!

Panuto: Sagutan ang sumusunod na tanong. Isulat ang iyong sagot sa loob
bulb.
Halimbawa: Ito ay even number na mas mataas sa 16 18
pero mababa sa 20.

1. Ano ang pinakamaliit na even number na may 3


tambilang?
2. Ano ang pinakamalaking even number na may 3
tambilang?
3. Ano ang pinakamaliit na odd number na may 3
tambilang?
4. Ano ang pinakamalaking odd number na may 3
tambilang?
5. Kung pagsasamahin ang 324 at 156 at babawasan ito ng
213, ano ang sagot? Odd o even?

105
Aralin 31: Pagtukoy ng Fractions na Katumbas ng Isa at Higit pa
sa Isang Buo

Layunin: Natutukoy ang fractions na katumbas ng isa at higit pa


sa isang buo. (M3NS-IIIa-63)

• Ang fraction ay katumbas ng isang buo o equal to one


kung ang numerator at denominator ay magkapareho.

Halimbawa:

2 6
2 6
• Ang fraction ay higit sa isang buo o greater than one kung ang numerator
ay mas malaki kaysa sa denominator.

Halimbawa:

7 7
4 6

106
GAWAIN 1: HUGISAN MO!

Panuto: Bilugan ang fraction sa bawat set na nagpapakita


ng isang buo at ikahon naman ang fraction kung ito
ay higit pa sa isang buo.

6 9 5 7
1.
7 6 5 8

4 3 6 9
2.
6 4 6 2

2 1 4 8
3.
2 4 5 3

11 3 6 1
4.
4 3 8 5

8 12 10 3
5.
9 3 10 7

107
GAWAIN 2: ISULAT NATIN!

Panuto: Pag-aralan ang mga larawan. Isulat ang fraction sa patlang ng


sumusunod na figure.

1. ________ 4. _______

2. ________ 5. _______

3. ________

GAWAIN 3: IGUHIT NATIN!

Panuto: Iguhit sa loob ng kuwaderno ang iyong sagot upang maipakita ang
katumbas na fraction.

4 10 20
8 15 20
4 10
8 15

108
Aralin 32: Pagbabasa at Pagsusulat ng Fraction na Katumbas
ng Isa o Higit sa Isa

Layunin: Nababasa at nasusulat ang fraction na katumbas ng


isa o higit sa isa. (M3NS- IIIb76.3)

• Ang fraction na katumbas ng isang buo at higit pa sa isa ay maaaring


basahin sa pamamagitan ng simbolo o salita.
• Ang denominator ay walang -s kung ang numerator ay 1.
• Ang denominator ay may -s kung ang numerator ay 2 pataas.

Simbolo Salita

1
one - fourth
4

9
nine - fifths
5

10
ten – tenths
10

109
GAWAIN 1: ITAMBAL NATIN!

Panuto: Itambal ang ngalan ng fraction sa katumbas na larawan nito

1. five – thirds * *

2. nine - sixths * `*

3. seven - fifths * *

4. five - fourths * *

5. thirteen - eighths * *

110
GAWAIN 2: ISULAT NATIN ANG SIMBOLO!

Panuto: Isulat ang simbolo na katumbas ng sumusunod na ngalan ng


fraction.
1. ten – tenths _____________
2. four – fourths _____________
3. twelve – ninths _____________
4. eleven – sevenths _____________
5. fifteen – thirteenths _____________

GAWAIN 3: ISULAT NATIN ANG SALITA!

Panuto: Isulat ang ngalan ng mga sumusunod na fraction.

18
1.
6

12
2.
3

5
3.
5

25
4.
7

10
5.
10

111
Aralin 33: Pagpapakita, Paghahambing at Pagsusunod-sunod
ng Dissimilar Fractions Gamit ang Modelo

Layunin: Naipakikita, napaghahambing at napagsusunod -


sunod ang dissimilar fractions gamit ang modelo.
(M3NS-IIIb-76.3)

• Sa paghahambing ng fraction na may parehong numerator, tingnan


ang denominator. Ang may maliit na denominator ay ang may
malaking fraction.
• Maaari tayong gumamit ng cross product method sa paghahambing
ng dalawang fraction.
• Gumagamit ng simbolo na >, < at =/.
• May tatlong hakbang sa pagsusunod-sunod ng dissimilar fractions.
• Una, kuhanin ang least common denominator.
• Ikalawa, palitan ang fraction ng bilang ng common denominator.
• Pangatlo, paghambingin ang mga fraction kung saan ang may
malaking numerator ang may pinakamalaking bahagi.

Halimbawa:

1 2 1 2
2 3 4 4
Dissimilar Fractions Similar Fractions

112
GAWAIN 1: PAGMASDAN AT PAGHAMIINGIN NATIN

Panuto: Pag-aralan ang mga larawan. Paghambingin ang dissimilar fraction


gamit ang <, > o =.

1 1
1. 2 3
___________

4 2
2.
6 3
___________
2 2
3.
10 5
___________

4. 1 1
4 2
___________

3 2
5.
12 8
___________

113
GAWAIN 2: PAGHAMBINGIN NATIN!

Panuto: Paghambingin ang dissimilar fractions gamit ang product cross


method. Isulat ang <, > o = .

6 6
1. _________________
10 10

3 5
2. _________________
7 8
1 3
3. _________________
3 5
4 2
4. _________________
7 4
3 1
5. _________________
9 3

GAWAIN 3: AYUSIN AT ISULAT NATIN!

A. Panuto: Ayusin ang dissimilar fractions mula pinakamaliit hanggang sa


pinakamalaki.

4 1 2 3
1.
5 2 3 4

3 1 6 4
2.
5 5 5 5

114
1 2 1 3
3.
3 3 2 8

2 4 1 1
4.
6 5 4 9

3 2 2 1
5.
5 3 4 7

B. Panuto: Ayusin ang dissimilar fractions mula sa pinakamalaki


hanggang sa pinakamaliit.

2 3 4 6
1.
3 4 8 10

4 1 2 5
2.
8 8 8 8

4 3 1 3
3.
5 4 2 8

2 3 3 1
4.
3 4 8 6

5 1 3 5
5.
9 2 5 7

115
Aralin 34: Pagpapakita (Visualizing) at Pagbibigay ng
Magkatumbas (Equivalent) na Fraction

Layunin: Naipakikita at naipakikita ang magkatumbas na


fraction. (M3NS-IIIe- 72.7)

• Ang equivalent fractions o tinatawag ding magkatumbas na fraction ay


mga fractions na magkapareho ang value. Nagpapakita ito ng
fractional part.

• Maaring ipakita at matukoy ang equivalent fractions sa pamamagitan


ng larawan at cross product method.

Halimbawa:

16 2 4 16
2 4 4 8
4 8
8 x 2 = 16 4 x 4 = 16

116
GAWAIN 1: HANAPIN AT TALASAN ANG MATA!

Panuto: Ibigay ang katumbas na fraction ng mga figure na nasa


ibaba. Isulat ang sagot sa loob ng kahon.

1. 4.

1 4
2 6

2. 5.

2 2
4 8

3.

6
8

117
GAWAIN 2: SUNDAN MO AKO!

Panuto: Tingnan ang pattern sa ibaba. Buoin ang mga


nawawalang bilang sa pamamagitan ng pagsulat ng
mga katumbas na fraction sa bawat bilang.

1 2 3
1. , , , ______ , _______ , _______
2 4 6
1 2 3
2. , , , ______ , _______ , _______
3 6 9
1 1 1
3. , , , ______ , _______ , _______
4 8 12
1 2 3
4. , , , ______ , _______ , _______
5 10 15
1 1 1
5. , , , ______ , _______ , _______
10 20 30

GAWAIN 3: BUOIN MO AKO!

Panuto: Buoin ang pares ng magkatumbas na fraction.


Gamitin ang cross product para makuha ang
nawawalang numerator at denominator.
3 9 1
1. = 4. =
12 9 3

2 2
2. = 5. =
3 15 4 16

4 8
3. =
5

118
Aralin 35: Pagkilala at Pagguhit ng mga Point, Linya (Line), Line
Segment at Ray

Layunin: Natutukoy at naguguhit ang mga point, line, line


segment at ray. (M3GE- IIIe-11)

Ang point ay maaaring pangalanan ng letra.

A B C D
.
Halimbawa: A – point A B – point B

Ang ray ay figure na may isang endpoint at arrowhead.

Halimbawa: A D ray AD

Ang linya ay may dalawang arrowheads sa magkabilang dulo.


Halimbawa:

Ang line segment ay may dalawang endpoint.


Halimbawa:

119
GAWAIN 1: PANGALANAN AT IBIGAY NATIN!

Panuto: Pag-aralan ang nakalarawan na figure.

A B

C D

A. Pangalanan ang apat na point na makikita sa figure.

1. _______________________
2. _______________________
3. _______________________
4. _______________________

B. Magbigay ng apat na line segment na makikita sa figure.

1. _______________________
2. _______________________
3. _______________________
4. _______________________

120
GAWAIN 2: IBIGAY ANG HINIHILING!

Panuto: Tingnan ang figure at sagutin ng mga tanong sa bawat bilang.

1. Magbigay ng apat na pangalan ng point.


2. Ibigay ang pangalan ng linya (line).
3. Magbigay ng tatlong line segment.
4. Magbigay ng dalawang ray na makikita sa figure.

GAWAIN 3: TAYO NANG PUMILI!

Panuto: Pillin ang letra ng tamang sagot.

1. Ang tuldok o dot ay kumakatawan sa _________.


A. point B. line C. ray
2. Ito ay maaaring humaba nang walang katapusan sa magkabilang
direksiyon.
A. dot B. line C. line segment
3. Ito ay bahagi ng linya na may isang endpoint at isang
arrowhead.
A. line B. ray C. line segment
4. Ilang end point ang makikita sa line segment?
A. 1 B. 2 C. 3
5. Ang ray ay bahagi ng linya na binubuo ng isang endpoint at ___________.
A. dot B. line C. arrowhead

121
Aralin 36: Pagkilala at Pagguhit ng Parallel Lines, Intersecting
Lines at Perpendicular Lines

Layunin: Nakikilala at naiguguhit ang mga linyang parallel,


intersecting at perpendicular. (M3GE- IIIf-12.1)

• Ang parallel lines ay mga linyang hindi nagsasalubong o nagkakaugnay.


Ang simbolong // ay nagpapahiwatig ng hindi pagkakaugnay.
Halimbawa:

• Ang perpendicular lines ay mga linyang nagsasalubong sa isang dako


na bumubuo ng kuwadradong sulok o right angle.

Halimbawa

Ang intersecting lines ay mga linyang nagsasalubong sa isang


dako ngunit ang sulok nito ay hindi kuwadrado o right angle.

Halimbawa

122
GAWAIN 1: KILALANIN ANG LINYA KO!

Panuto: Kilalanin ang bawat pares ng linya sa bawat bilang. Isulat sa patlang
kung ito ay parallel, intersecting o perpendicular.

1.
_____________________________

_____________________________
2.

_____________________________
3.

_____________________________

4.

_____________________________
5.

123
GAWAIN 2: KILALA MO NA BA AKO?

Panuto: Kilalanin ang uri ng mga linya na ipinapakita sa larawan. Isulat ang P
kung parallel, I kung intersecting at PL naman kung perpendicular.

1. 4.

2. 5.

3.

124
GAWAIN 3: HILING KO, IBIGAY MO!

Panuto: Kilalanin ang bawat linya sa figure na nasa ibaba. Tukuyin at isulat
ang mga linyang hinihingi sa bawat bilang.

C E

G H

I J

F B D

1. Linyang parallel

2. Linyang intersecting

3. Linyang perpendicular

125
Aralin 37: Pagpapakita at Pagtukoy sa mga Line Segment na
Magkapareho ang Haba

Layunin: Naipakikita at natutukoy ang mga line segment na


magkapareho ang haba ng linya. (M3GE-IIIf-13)

Congruent Line Segment


• Ang line segment ay congruent kapag ang dalawang line segment ay
magkapareho ang haba o equal length.

• Maaaring gamitin ang ruler upang masukat ang distansiya o sukat ng


isang line segment.

• Gumagamit ng simbolo na ≅ upang ipakita ang congruency.

A B
Halimbawa:
C D

*Line segment AB ay magkapareho ng haba sa


line segment CD.

126
GAWAIN 1: KASINGHABA BA KITA?

Panuto: Alin sa mga line segment ang magkapareho ng haba? Lagyan ng


(✓) kung ang dalawang pares ng line segment ay congruent at ()
naman kung hindi.

E F
1.
G H

2. K L
M N

P
3.
O R

4.
S T
U V

W
5. Y

X
Z

127
GAWAIN 2: SURIIN NATIN!

Panuto: Magbigay ng limang pares ng congruent line segment na makikita


sa figure. W X

Y Z

1. __________________________ 4. __________________________

2. __________________________ 5. __________________________

3. __________________________

GAWAIN 3: SUKATIN NATIN!

Panuto: Gamit ang ruler, sukatin ang haba ng bawat side ng dalawang
hugis parihaba. Isulat sa iyong kuwaderno ang line segment na
magkapareho ng haba o congruent line segment.

A C Q S

B D
R T
R T
128
Aralin 38: Pagtukoy at Pagkilala sa mga Hugis sa Kapaligiran at
sa mga Disenyo

Layunin: Natutukoy at nakikilala ang mga hugis simitriko sa


kapaligiran at sa mga disenyo (M3GE-IIIg-7.3)

Kung ang dalawang bahagi ng larawan o bagay ay magkatulad o


magkamukha kapag hinati, ito ay isang symmetry.

Halimbawa:

May Simitri Walang Simitri

129
GAWAIN 1: KULAYAN NATIN!

Panuto: Kulayan ng dilaw ang figures na nagpapakita ng symmetry at asul


naman kung hindi.

1.
4.

2.
5.

3.

130
GAWAIN 2: I-CHECK MO AKO!

Panuto: Alin sa sumusunod ang nagpapakita ng symmetrical


kapag tinupi ang mga figure sa dalawa? Lagyan ng ✓ ang
larawan.

1. 2. 3.

4. 5.

GAWAIN 3: SASAGUTIN MO BA AKO NG YES O NO?

Panuto: Isulat ang YES sa patlang kung ang larawan ay nagpapakita ng


symmetrical at NO naman kung hindi.

1.___________ 2.___________

3.___________ 4.___________

5.___________

131
Aralin 39: Pagkilala at Pagguhit ng Line of Symmetry sa mga
Hugis Simitriko

Layunin: Nakikilala at naiguguhit ang linya ng simitri sa mga


hugis simitriko (M3GE-IIIg-7.4)

• Ang line of symmetry ay guhit sa gitna nang pantay ng hugis o pagkakahati


ng mga bagay o hugis. Ito ay maaring patayo, pahiga o pahilis.

• Ito ang mga hugis na kapag hinati sa gitna ay magkatulad o walang


pagbabago. Parehas ang kinalabasan ng magkabilaan.

Halimbawa:

132
GAWAIN 1: LINYAHAN NATIN!

Panuto: Iguhit ang linya ng simitri sa bawat larawan o hugis upang maipakita
ang symmetrical figure.

1. 4.

2. 5.

3.

133
GAWAIN 2: NGITIAN ANG TITIK NA PABORITO MO?

Panuto Iguhit ang ☺ kung ang bawat broken line ay nagpapakita ng line of
symmetry at  naman kung hindi nagpapakita ng line of symmetry.

1. 2. 3.

4. 5.

GAWAIN 3: MAGING MALIKHAIN!

Panuto: Gumuhit ng limang bagay. Ipakita ang linya ng simitri sa iyong iginuhit.

Kagamitan:
papel, lapis at krayola

134
Aralin 40: Pagbuo ng mga hugis na Simitriko Alinsunod sa
Ibinigay na Simitrikong Linya o Line of Symmetry

Layunin: Nakabubuo ng mga hugis na simitriko alinsunod sa


ibinigay na linyang simitriko. (M3GE-IIIg-7.5)

Ang kalahating bahagi na iginuhit sa pamamagitan ng broken lines ay


kahugis din ng kalahating bahagi nito. Ang bahaging ito ay tinatawag na
symmetrical figures.

Halimbawa:

135
GAWAIN 1: BUOIN MO AKO!

Panuto: Iguhit ang kalahati ng bawat hugis o figure upang mabuo ang
larawan.

1. 4.

2. 5.

3.

136
GAWAIN 2: HANAPIN ANG KAPAREHA!

Panuto: Piliin sa loob ng kahon ang kalahating bahagi ng mga larawan upang
mabuo ang mga ito. Piliin ang letra ng tamang sagot.

1. 2. 3.

4. 5.

A. B. C.

D. E.
F.

137
GAWAIN 3: IGUHIT MO ANG KALAHATI KO!

Panuto: Buoin ang mga larawan sa pamamagitan ng pagguhit ng kalahati nito


at tukuyin ang pangalan ng nabuong larawan.

1. 4.

2. 5.

3.

138
Aralin 41: Pagtukoy sa Nawawalang Term sa Isang Patttern

Layunin: Natutukoy ang nawawalang term/s sa ibinigay na


kombinasyon nang tuloy-tuloy at pag-uulit ng pattern.
(M3AL- IIIi-4)

• Maaring matukoy ang nawawalang hugis, larawan at numero kung


titingnan ang pagkakasunod sunod at pag-uulit ng mga larawan at
hugis

• Matutukoy naman ang nawawalang bilang kung ang pattern


ng mga numero ay pababa o pataas.

Halimbawa:

M M N N P M M N N P

10A 20B 30C 40D 50E 60F

139
GAWAIN 1: BILUGAN MO AKO!

Panuto: Bilugan ang hugis o bagay na ipapalit sa tandang pananong sa


naibigay na pattern

1.

2.

3.

4.

5.

GAWAIN 2: GUHITAN NATIN!

Panuto: Gumuhit ng repeating pattern gamit ang mga hugis, bilang o letra sa
bawat bilang.

1.

140
2.

3.

4.

5.

GAWAIN 3: ANO ANG PATTERN KO?

Panuto: Tukuyin ang rule o pamaraan na ginamit upang mabuo pattern ng


mga bilang.

PATTERNS PATTERN RULE

1. 4, 8, 12, 16, 20

2. 56, 49, 42, 35, 28

3. 100, 125, 150, 175, 200

4. 8, 17, 26, 35, 44

5. 1,1, 2, 4, 7, 11

141
Aralin 42: Paghahanap ng Nawawalang Value sa Isang
Pamilang na pangungusap na may Kaugnayan sa
Pagpaparami o Paghahati Bilang

Layunin: Natutukoy ang nawawalang value sa isang pamilang


na pangungusap kaugnay ng pagpaparami at
paghahati-hati. (M3AL- IIIj-12)

• Literal Coefficient – ang tawag sa mga letra na kumakatawan sa


nawawala na bilang. Ang karaniwang ginagamit ay ang letrang N.

• Ang N ay ang nagsisilbing value ng nawawalang term sa isang pamilang


na pangungusap.

Halimbawa:

Inilagay ni Marco ang apat na lapis sa bawat kahon. Ilang kahon


ang kailangan ni Marco para sa kaniyang 36 na lapis.

Pamilang na pangungusap:
36 ÷ 4 = N
N=9

142
GAWAIN 1: HALAGA NIYA, IPAKITA MO!

Panuto: Hanapin ang value ng N.

1. 6 x 4 = N
2. 7 x 5 = N
3. 9 x 5 = N
4. 2 x N = 18
5. N x 7 = 3

GAWAIN 2: ANONG KULANG SA AKIN?

Panuto: Tukuyin ang nawawalang bilang sa bawat pamilang na


pangungusap o number sentence.

1. 18 ÷ 3 = N N = _______
2. N = 45 ÷ 5 N = _______
3. 60 ÷ N = 10 N = _______
4. 9 ÷ 3 = 15 ÷ ____ N = _______
5. 10 ÷ 2 = ____÷ N = _______

143
GAWAIN 3: LUTASIN NATIN ANG PROBLEMA!

Panuto: Isulat ang tamang pamilang na pangungusap o number sentence at


lutasin ang bawat suliranin.

1. Mayroong 15 kahon ng bola. Sa bawat kahon ay mayroong 12 bola.


Ilan lahat ang bola?

Pamilang na Solusyon Sagot


Pangungusap

2. May 45 na mag-aaral si Gng. Cruz. Hinati niya ito sa grupo na may


tiglimang kasapi. Ilang grupo na may tig limang kasapi ang mayroon
sa klase ni Gng. Cruz?

Pamilang na Solusyon Sagot


Pangungusap

144
145
Aralin 43: Pagpapakita, Paglalarawan, at Pagsalin sa Sukat ng
Oras Gamit ang Segundo, Minuto, Oras, Araw,
Linggo, Buwan, at Taon

Layunin: Naipapakita, nailalarawan at naisasalin ang mga


panukat ng oras gamit ang ng oras gamit ang
segundo, minuto, oras, araw, araw, linggo, buwan,
at taon. (M3ME-IVa-8)
(M3ME-IVa-9)

• Sa pagsasalin ng mga panukat ng oras tandan ang sumusunod na


conversion factors.
1minuto = 60 segundo 1 buwan = 4 linggo
1 oras = 60 minuto 1 buwan = 30 araw
1 araw = 24 oras 1 taon = 12 buwan
1 linggo = 7 araw 1 taon = 365 araw
• Sa pagsasalin, maaari nating gamitin ang Metric Converter Method o
Making Table Strategy.
Halimbawa:
4 minuto =______segundo Making Table Strategy
Metric Converter Method 1 minuto 60 segundo
1 minuto = 60 segundo 2 minuto 120 segundo
4 minuto = 60 segundo 3 minuto 180 segundo
1 minuto 4 minuto 240 segundo
4 x 60 segundo = 240 segundo 4 minuto = 240 segundo

146
GAWAIN 1: TUMBASAN MO!

Panuto: Isalin ang sumusunod na sukat ng oras ayon sa nakasaad na yunit.


Piliin sa kahon ang letra ng tamang sagot.

1) 5 minuto = ________ segundo A. 6


2) 360 minuto = ________ oras B. 13
3) 5 linggo = ________ araw C. 35
4) 390 araw = ________ buwan D. 72
5) 6 taon = ________buwan E. 300

GAWAIN 2: PAGPANTAYIN MO!

Panuto: Punan ang patlang ng nawawalang bilang upang makumpleto ang


talahanayan.

1 linggo 7 araw 7 buwan 4) ________


2 linggo 1) __________ 8 buwan 32 linggo
3 linggo 2) __________ 9 buwan 36 linggo
3) _________ 28 araw 5) _________ 40 linggo

147
GAWAIN 3: ANG TAMANG ORAS!

Panuto: Punan ang patlang ng tamang sagot ayon sa nakasaad na yunit.

1) May _________ segundo sa 3 minuto.

2) May _________ araw sa 7 buwan.

3) May _________ buwan sa 180 araw

4) May _________taon sa 72 buwan.

5) May _________araw sa 2 buwan at 2 linggo

148
Aralin 44: Paglutas ng Suliranin Gamit ang Pagsasalin ng Sukat
ng Oras

Layunin: Nakalulutas ng suliranin gamit ang pagsasalin ng sukat


ng oras (M3ME-IVb-10)

• Sa paglutas ng suliranin maaaring gamitin ang Polya’s 4 Step Process.

Unang Hakbang: Unawain ang sitwasyon


a. Ano ang itinatanong sa suliranin?
b. Ano - ano ang datos na inilahad?

Ikalawang Hakbang : Mag - isip ng Plano

a. Ano ang operasyong gagamitin?


b. Ano ang pamilang na pangungusap?

Ikatlong Hakbang: Isakatuparan ang Plano


a. Solusyon
b. Ano ang tamang sagot

Ikaapat na Hakbang: Balikan muli

149
Halimbawa:

Si Nardo ay nanalo sa paligsahan ng pagtakbo ng 100 m dash


na ginanap sa kanilang barangay. Nakarating siya sa finish line sa
loob ng 240 segundo. Ilang minuto siyang tumakbo?

Unang Hakbang: Unawain ang sitwasyon


a. Ano ang itinatanong sa suliranin?
Bilang ng pagtakbo ni Nardo sa minuto.
b. Ano - ano ang datos na inilahad?
240 segundo – minuto

Ikalawang Hakbang : Mag - isip ng Plano


a. Ano ang operasyong gagamitin?
Paghahati (Division)
b. Ano ang pamilang na pangungusap?
240 ÷ 60 = N Tandaan: 1 minuto = 60 segundo

Ikatlong Hakbang: Isakatuparan ang Plano


a. Solusyon
240 segundo = 1 minuto 240 ÷ 60 = 4 minuto
60 segundo
b. Ano ang tamang sagot
4 minuto ang pagtakbo ni Nardo

Ikaapat na Hakbang: Balikan muli

1 minuto = 60 segundo
4 x 60 = 240
4 minuto = 240 segundo

150
GAWAIN 1: ILANG TAON KA NA?

Panuto: Basahin at lutasin ang suliranin.

Si Marcel ay siyam na taong gulang na. Ilang buwan


ang katumbas ng kaniyang edad.

1. Ano ang itinatanong sa suliranin? _______________________________________


2. Ano-ano datos na inilahad? ____________________________________________
3. Ano ang operasyong gagamitin? _______________________________________
4. Ano ang pamilang na pangungusap? __________________________________
5. Ano ang tamang sagot? ________________________________________________

GAWAIN 2: SAMA-SAMA NATING GAWIN

Panuto: Lutasin ang suliranin gamit ang Polyas’ 4 Step Process.

Sina Marlon, Mara, at Maru ay naghahanda para sa paligsahan ng


pagsayaw na gaganapin sa kanilang barangay. Nagsanay sila ng 5 oras
ngayon araw. Ilang minuto nagsanay ang mga magkakaibigan?

151
Unang Hakbang: Unawain ang sitwasyon
a. Ano ang itinatanong sa suliranin?

b. Ano - ano ang datos na inilahad?

Ikalawang Hakbang: Mag - isip ng Plano


a. Ano ang operasyong gagamitin?

b. Ano ang pamilang na pangungusap?

Ikatlong Hakbang: Isakatuparan ang Plano


a. Solusyon

b. Ano ang tamang sagot

Ikaapat na Hakbang: Balikan muli

GAWAIN 3: MAG-ANI AY ‘DI BIRO

Panuto: Basahin at unawaing Mabuti ang bawat sitwasyon sa ibaba. Piliin


ang letra ng tamang sagot at isulat ito sa iyong kuwaderno.

Ang pamilya Grande ay namitas ng mangga mula sa kanilang


taniman sa loob ng 360 minuto. Ilang oras ang katumbas ng pamimitas nila
ng mangga?

1. Ano ang tinatanong sa suliranin?


A. katumbas na oras ng pamimitas nila ng mangga
B. katumbas na minuto ng pamimitas nila ng mangga
C. katumbas na araw ng pamimitas nila ng manga

152
2. Ano-ano ang mga datos na ibinigay?
A. 630 minuto-oras
B. 360 minuto - oras
C. 360 oras – minuto

3. Ano ang prosesong gagamitin?


A. pagdaragdag
B. paghahati
C. pagpaparami

4. Ano ang pamilang na pangungusap?


A. 360 + 60 = N
B. 360 ÷ 60 = N
C. 360 x 60 = N

5. Ano ang tamang sagot?


A. 420 oras
B. 6 oras
C. 21, 600 oras

153
Aralin 45: Pagpapakita, Paglalarawan, at Pagsasalin ng mga
Karaniwang Yunit ng Panukat na Linear, Sukat ng
Timbang, at Dami o Laman

Layunin: Naipapakita, nailalarawan at naisasalin ng mga


karaniwang yunit ng panukat na linear, sukat ng
timbang, at ang dami o laman (M3ME-IVb-39)

• Sa pagsasalin ng mga panukat ng oras tandan ang sumusunod na


conversion factors.
1 metro (m) = 100 sentimetro (cm)
1 kilogramo (kg) = 1 000 gramo (g)
1 Litro (L) = 1 000 mililitro (mL)
Halimbawa:

1) Binakuran ni G. Mateo ang kanyang hardin ng 2 metrong taas na kahoy


upang hindi mapasok ng alaga nilang aso. Ilang sentimetro ang
katumbas ng taas ng kanilang bakod?

2 m = ___________ cm
2 metro = 100 sentimetro 2 x 100 = 200 sentimetro
1 metro
2 m = 200 cm

154
2) Nagdala si Melba ng 5000 millilitro tubig, ilang litro ang katumbas
nito?
5000 mL = ___________L
5000 millilitro = 1 Litro 5000 ÷ 1000 = 5 Litro
1000 millilitro
5000 mL = 5 L
3) Ilang gramo ang katumbas ng 10 kilogramo?
10 kilogramo = _____________ gramo
10 kilogramo = 1 000 gramo 10 x 1 000 = 10 000 kilogramo
1 kilogramo
10 kg = 10 000 g

GAWAIN 1: MAGKAPAREHA LAGYAN NG LINYA

Panuto: Pagtambalin ang mga panukat na linear sa Hanay A sa katumbas


nito sukat sa Hanay B. Isulat ang letra ng tamang sagot sa iyong
kuwaderno.
A B
1) 6 m A. 80 m
2) 8 000 cm B. 12 m
3) 3.5 m C. 600 cm
4) 1 200 cm D. 350 cm
5. 13 m E. 1 300 cm

155
GAWAIN 2: TIMBANG KO, ISALIN MO!

Panuto: Pagmasdan ang bawat timbangan at isalin sa yunit nagramo. Isulat


ang sagot sa loob ng kahon.

1) 2) 3) 4) 5)

GAWAIN 3: ISALIN MO!

Panuto: Tukuyin ang katumbas na sukat ayon sa nakasaad na yunit. Isulat ang
letra ng tamang sagot.
1. Kung ang pitsel ay naglalaman ng 3 Litrong juice, ilang millilitro ang
katumbas nito?
A. 30 B. 300 C. 3 000
2. Isinalin ni tatay ang 9 000 mililitro ng tubig sa aquarium, ilang litro ang naisalin
ni tatay?
A. 9 B. 90 C. 900
3. Lumangoy ang magkakaibigang Sony, Marvin at Ken sa swimming pool na
may 23,000 mililitrong tubig. Ano ang katumbas nito sa litro?
A. 2,300 B. 230 C. 23
4. Bumili sina Mila at Lina ng tig-dalawang bote ng 1000 mililitrong orange juice,
ano ang katumbas ng binili nila sa litro?
A. 2 B. 4 C. 6
5. Ilang litro ng gasolina ang maisasalin sa dram na maaaring maglaman ng
5,000 mililitrong gasolina?
A. 5 B. 50 C. 500
156
Aralin 46: Pagpapakita, Paglalarawan, at Paglutas ng Routine
at Non - Routine na Suliranin na Pagsasalin ng mga
Karaniwang Yunit ng Panukat

Layunin: Naipapakita, nailalarawan at nalulutas ang mga routine


at non-routine na suliranin sa pagsasasalin ng mga
karaniwang yunit ng panukat (M3ME-IVc-40)

• Sa paglutas ng suliranin routine maaaring gamitin ang Polya’s 4 Step


Process.
Unang Hakbang: Unawain ang sitwasyon
a. Ano ang itinatanong sa suliranin?
b. Ano - ano ang datos na inilahad?
Ikalawang Hakbang: Mag - isip ng Plano
a. Ano ang operasyong gagamitin?
b. Ano ang pamilang na pangungusap?
Ikatlong Hakbang: Isakatuparan ang Plano
a. Solusyon
b. Ano ang tamang sagot
Ikaapat na Hakbang: Balikan muli
Halimbawa:
Namalengke si nanay ng 8 kilogramo ng manok para sa adobong
kaniyang iluluto sa aking karaawan. Ilang gramo ang nabili ni nanay?

157
Unang Hakbang: Unawain ang sitwasyon
1. Ano ang itinatanong sa suliranin?
Sagot: katumbas na gramo ng nabili ni nanay na manok.
2. Ano - ano ang datos na inilahad?
Sagot: 8 kilogramo ng manok
Ikalawang Hakbang: Mag - isip ng Plano
1. Ano ang operasyong gagamitin?
Sagot: pagpaparami o multiplication
2. Ano ang pamilang na pangungusap?
Sagot: 8 x 1,000 = N
Ikatlong Hakbang: Isakatuparan ang Plano
Solusyon: 8 kg x 1,000 g = 8,000 g
1 kg
Sagot: Nakabili si nanay ng 8,000 gramo ng manok.
Ikaapat na Hakbang: Balikan muli
1 kg = 1,000 g
8 kg = 8 x 1 000 = 8 000 gramo
• Sa paglutas ng suliranin non-routine maaaring gumamit ng talahanayan.

Halimbawa:
Gumamit si Miriam ng 10 L ng tubig sa paglalaba at 5 000 mililitrong tubig
sa pagdidilig ng halaman. Ilang mililitro ang nakunsumo niya?

Nakunsumo sa Nakunsumo sa Kabuuan sa mililitro


Paglalaba Pagdidilig
10 L 5 000 mL N
1 L = 1 000 mL
5 000 mL 10,000 mL + 5 000 mL =
10 x 1000 = 10 000 mL 15 000 mL

Sagot: Si Mirian ay nakakunsumo ng 15 000 mililitro ng tubig.

158
GAWAIN 1: BILI NA MGA SUKI!

Panuto: Basahin at unawaing Mabuti ang suliranin sa ibaba. Sagutin mga


tanong. Piliin ang letra ng tamang sagot.

Mang Jose ay may-ari ng tindahan ng bigas. Isa sa mga suki nito ay si


Aling Lina at sa araw na ito ay nagpadeliver siya ng 10 000 gramong bigas.
Ilang kilogramo ang idedeliver ni Mang Jose?

1. Ano ang itinatanong sa suliranin?


A. sako ng bigas na idedeliver
B. katumbas na bigat ng mga bigas sa gramo
C. katumbas na bigat ng mga bigas sa kilogramo
2. Ano ang mga datos na ibinigay?
A. 10 000 kilogramo ng bigas
B. 10 000 sako ng bigas
C. 10 000 tindahan ng bigas
3. Ano ang operasyong gagamitin?
A. paghahati B. pagbabawas C. pagpaparami
4. Ano ang pamilang na pangungusap?
A. 10 000 ÷ 1 000 = N B. 10 000 – 1000 = N C. 10 000 x 1 000 = N
5. Ano ang tamang sagot?
A. 10 kilogramo B. 10 gramo C. 9 000 gramo

159
GAWAIN 2: MAG-IMBAK NA!

Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang suliranin sa ibaba. Sagutin ang mga
tanong at isulat sa patlang ang tamang sagot.
Nag-imbak si Mina ng 30 000 mililitro ng tubig dahil mawawalan nito sa
loob ng 2 araw, ilang litro ang katumbas ng naimbak ni Mina?
1. Ano ang itinatanong sa suliranin? ______________________________
2. Ano-ano datos na inilahad? __________________________________
3. Ano ang operasyong gagamitin? _____________________________
4. Ano ang pailang na pangungusap? _________________________
5. Ano ang tamang sagot? _____________________________________

GAWAIN 3: PUNAN MO UPANG MABUO!

Panuto: Basahin at unawin ang suliranin. Lutasin ito gamit ang talahanayan.

Ang magkakaibigang Nestor, Romi at Nina ay nagpasyang magkikita-


kita sa parke bago manood ng parada. Lumakad si Nestor ng 200 sentimetro
mula sa kanilang bahay papunta sa parke, 600 sentimetro naman ang nilakad
ni Romi at 100 sentimetro kay Nina. Ano ang kabuuan ng nilakad ng
magkakaibigan sa metro?
Nestor Romi Nina Kabuuan sa
metro
200 cm 1) 3) 5)
1 m = 100 cm 2) 4)

200 ÷ 100 = 2

160
Aralin 47: Paglutas ng Routine at Non-Routine na Suliranin Hinggil
sa Sukat ng Dami o Laman

Layunin: Nalulutas ang mga routine at non-routine na suliranin


hinggil sa sukat ng dami o laman (M3ME-IVd-42)

• Routine: Ginagamitan ng mga hakbang sa paglutas nito. Sa paglutas ng


suliranin routine maliban sa Polyas’ 4 Step Process, maari din gamitin ang
AGOMA Method (Ask, Given, Operation, Mathematical Sentence, Answer)
• Non-Routine: Gumagamit ng larawan o talahanayan sa paglutas nito.
Ang pagsasadula ay paraan din ng paglutas ng suliraning non-routine kung
angkop sa sitwasyon.
Halimbawa:
Nagdala si Lj ng 8 litrong inuming tubig bilang ambag niya sa kanilang
picnic. Ilang mililitro ang katumbas ng dinala niya?
A- Ano ang tinatanong sa suliranin?
Sagot: kabuuang ng dinalang tubig ni Lj sa mililitro
G- Ano ang mga naibigay na datos?
Sagot: 8 litrong tubig
O- Anong prosesong gagamitin?
Sagot: pagpaparami
M-Ano ang pamilang na pangungusap?
Sagot: 9 x 1 000 = N
A- Ano ang sagot?
Sagot: 9 000 mililitro
161
GAWAIN 1: ISALIN MO SA AKING SISIDLAN

Panuto: Pag-aralan ang talahanayan ng sisidlan ng tubig sa


ibaba at sagutin ang sumusunod na tanong.

SISIDLAN LAMAN

Aquarium 8L

Pitsel 2 000 mL

Balde 5 550 mL

Baso 250 mL

Para sa bilang 1-2, ilan ang dami ng laman ng:


1. pitsel sa litro? ____________________
2. aquarium sa mililitro? ____________
3. Anong sisidlan ang may pinakamaraming lamang tubig?
__________________________
4. Ano ang kabuuang dami ng laman ng balde at baso sa litro?
__________________________
5. Ano ang kabuuang dami ng lahat ng sisidlan sa mililitro?
__________________________

162
GAWAIN 2: ISALIN NATIN!

Panuto: Basahin at unawain ang suliranin. Gamitin ang limang hakbang sa


paglutas nito.

Bumili si Mang Lino ng 10 bote ng orange juice na naglalaman ng


500 mililitro bawat bote. Ilang litro ng orange juice ang nabili ni Mang Lino?

A- Ano ang tinatanong sa suliranin?


Sagot: ____________________________________

G- Ano ang mga naibigay na datos?


Sagot: ____________________________________

O- Anong prosesong gagamitin?


Sagot: ___________________________________

M-Ano ang pamilang na pangungusap?


Sagot: ___________________________________

A- Ano ang sagot?


Sagot: ____________________________________

163
GAWAIN 3: TUBIG! TUBIG! MALAMIG!

Panuto: Basahin at unawain ang suliranin. Gamitin ang limang hakbang sa


paglutas nito.

Pagkatapos mag-jogging nauhaw si Nardo kayo nakainom siya ng


4 na basong may lamang tig-250 millilitrong tubig. Ilang litro ang nainom
ni Nardo?

164
Aralin 48: Pagpapakita, Paglalarawan, at Pagsukat ng Area
Gamit ang Angkop na Yunit

Layunin: Naipapakita, nailalarawan, at nasusukat ang area


gamit ang angkop na yunit (M3ME-IVd-43)

• Ang area ng isang pigura o hugis ay ang bilang ng mga parisukat na yunit
na sumasakop sa ibabaw ng isang saradong pigura. Ito ay sinusukat gamit
ang square unit tulad ng square centimeters o square meter.
• Gumamit ng angkop na panukat ayon sa hugis o laki ng isang gamit.
• Kung ang hugis ay nahati-hati sa square units, bilangin ang mga ito upang
makuha ang area, kung hindi naman gamitin ang sumusunod na formula:
Area ng Parisukat = side x side (A = s x s)
Area ng Parihaba = length x width (A= l x w)

Halimbawa:
Si Nena ay bumili placemat para sa kanilang lamesa. Anong angkop na
yunit ang maari niyang gamitin kung susukatin niya ang area nito?
Kinuha ni Nena ang kanyang ruler at sinukat ang placemat. Ito ay may
habang 40 sentimetro at lapad na 15 sentimetro. Ano ang area ng placemat?
Sagot: square centimeter – dahil ito ay maliit lamang na bagay
Area ng Placemat = Haba x Lapad A= l x w
A = 40 cm x 15 cm
= 600 square centimeter

165
GAWAIN 1: MALAKI O MALIIT?

Panuto: Piliin ang pinakaangkop na yunit na dapat gamitin sa pagkuha ng


area ng sumusunod na mga bagay. Isulat ang letra ng tamang sagot
mula sa kahon.

A. square meter B. square

______1. bond paper centimeter


______2. sinehan
______3. panyo
______4. pisara
______5. hardin

GAWAIN 2: AREA KO! BILANGIN MO!

Panuto: Tukuyin ang area ng sumusunod na hugis.

1. 2. 3.
2.

_______ sq. units _______ sq. units _______ sq. units

166
4. 5.

_______ sq. units

_______ sq. units

GAWAIN 3: AREA NG HUGIS KO, TUKUYIN!

Panuto: Tukuyin ng area ng parisukat at parihaba. Huwag kalimutan isulat ang


angkop na yunit.

15 m

6 cm
3m
1) 2)
6 cm
A =____________ A =____________

9 cm
3.) 4)
5m
4 cm

5m

A =____________ A =____________

11 cm

5) 2 cm

A =____________

167
Aralin 49: Mga Suliraning Routine at Non – Routine Gamit ang
Area ng Parisukat at Parihaba

Layunin: Nalulutas ang mga suliraning routine at non- routine


gamit ang area ng parisukat at parihaba (M3ME-IVf-46)

Sa paglutas ng mga suliranin gamit ang area ng parisukat at parihaba, palagi


nating tandan ang sumusunod:
• Alamin ang tinatanong o hinahanap sa suliranin.
• Alamin kung ano-anong mga datos o given ang nabanggit sa
suliranin.
• Alamin kung anong operation(s) ang dapat gamitin.
• Alamin kung ano ang number sentence.
• Ibigay ang tamang sagot.

Halimbawa:
Nakabili si Melissa ng banig na may sukat na 3 metro ang lahat ng gilid.
Ano ang area ng nabiling banig ni Melissa?
• Alamin ang tinatanong o hinahanap sa suliranin.
Sagot: area ng nabiling banig ni Melissa
• Alamin kung anu-anong mga datos o given ang nabanggit sa suliranin.
Sagot: 3 metro

168
• Alamin kung anong operation(s) ang dapat gamitin.
Sagot: pagpaparami
• Alamin kung ano ang number sentence.
Sagot: A = s x s
A =3mx3m
• Ibigay ang tamang sagot.
Sagot: 9 sq. m.

GAWAIN 1: ANG MAGIC CARPET!

Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang suliranin sa ibaba. Lutasin ito gamit
ang mga hakbang na naibigay.
Si Aling Ruby ay may hugis parihabang carpet. Ito ay may 4 meters na
haba at 3 meters na lapad. Ano ang area ng carpet?
1) Alamin ang tinatanong o hinahanap sa suliranin.
Sagot: _________________________
2) Alamin kung anu-anong mga datos o given ang nabanggit sa suliranin.
Sagot: _________________________
3) Alamin kung anong operation(s) ang dapat gamitin.
Sagot: _________________________
4) Alamin kung ano ang number sentence.
Sagot: _________________________
5) Ibigay ang tamang sagot.
Sagot: _________________________

169
GAWAIN 2: IGUHIT AT I-SOLVE!

Panuto: Gumuhit ng angkop na ilustrasyon upang makatulong sa pagsasagot


at lutasin ang suliranin.
Ang silid-aklatan ng paaralan ay may habang 9 metro at lapad na 4
metro, ano ang area ng silid-aklatan?
1) Iguhit ang ilustrasyon:

2) Ano ang hugis ng silid-aklatan?_______________________________


3) Ano-ano ang mga datos na naibigay?________________________
4) Anong formula ang gagamitin upang malutas ito?_____________
5) Ano ang tamang sagot? _____________________________________

GAWAIN 3: ISALIN NATIN!

Panuto: Pag-aralan ang ilustrasyon ng nabiling lote ni Mang Lucio at sagutin


ang mga tanong sa ibaba.

5m LOT A LOT B

9m
Mga Tanong:
1) Ano ang area ng Lot A? ___________________
2) Ano ang area ng Lot B?____________________
3) Ano ang difference ng area ng Lot A mula sa Lot B?___________
4) Ano ang kabuuang area ng dalawang lote?__________________
5) Kung ikaw ay pipili sa dalawang lote, alin ang pipiliin mo at bakit? ________

170
Aralin 50: Pagkolekta ng Datos na may Isang Variable

Layunin: Nakakakolekta ng datos na may isang variable gamit


ang talahanayan (M3SP-IVg-1.3)

• Ang talahanayan o "table" ay isang paraan ng pagpapakita ng


impormasyon o datos na nakaayos mula mababa hanggang mataas na
bilang
Halimbawa:
Narito ang talaan ng mga edad ng 20 mag-aaral sa Grade Three Ipil-
ipil. Isaayos ang mga datos gamit ang talahanayan.

9 8 8 10 9 9 10 8 7 11
9 9 8 8 7 8 12 8 8 9

TALAAN NG MGA EDAD NG MAG-AARAL SA GRADE THREE IPIL-IPIL

Edad Tally Kabuuan


12 1
11 1
10 2
9 - 6
8 - 8
7 2
Kabuuan 20 20

171
GAWAIN 1: TARATARAAN MO ANG PABORITO

Panuto: Kumpletuhin ang mga datos sa talahanayan.

Talaan ng Paboritong Prutas ng Mag-aaral Sa Ikatlong Baitang

MGA PRUTAS TALLY KABUUAN

- - 1)______________

2)______________ 8

- 3)_____________

4)____________ 7

5)_____________

Kabuuan 40 40

172
GAWAIN 2: ILANG HAYOP ANG NAKIKITA MO?

Panuto: Pag-aralan ang larawan ng mga alagang hayop ngpamilya Cruz at


bumuo ng talahanayan gamit ang mga datos.

HAYOP TALLY KABUUAN

173
GAWAIN 3: ITARA MO ANG PABORITO MO!

Panuto: Kumpletuhin ang mga talahanayan batay sa mga datos na nasa


ibaba.

Paboritong Asignatura ng mga Mag-aaral


sa Ikatlong Baitang Pangkat Narra

English MAPEH Math Science Math

Math AP Math AP MAPEH

Science Science Filipino MAPEH Filipino

Filipino AP Science AP English

PABORITONG
TALLY KABUUAN
ASIGNATURA

174
Aralin 51: Paggawa ng pantay (horizontal) at pahalang
(vertical) na bar graph gamit ang datos sa
talahanayan

Layunin: Nakagagawa ng pantay (horizontal) at pahalang


(vertical) na bar graph gamit ang datos sa
talahanayan (M1SP-IVg-2.1)

Graph - ay maaaring tukuyin bilang isang nakalarawan na representasyon o


isang diagram na kumakatawan sa datos o mga mahahalagang
impormasyon sa isang organisadong pamamaraan
Bar Graph - ay ang nakalarawan na representasyon ng data sa anyo ng mga
patayo o pahalang na mga hugis-parihaba na bar, kung saan ang haba ng
mga bar ay proporsyonal sa sukat ng data o datos.
Panuto sa paggawa ng bar graph:
➢ Alamin kung ano ang pamagat ng datos sa talahanayan. Ito ay
karaniwang inilalagay sa bandang itaas ng graph.
➢ Ang datos na binubuo ng mga bilang ay tinatawag na scale. Ang scale ay
ang mga bilang na nagpapakita ng mga yunit na ginamit sa graph ng bar.
Ito ay dapat nakaayos mula sa pinakamababa hanggang sa pinakamataas.

175
➢ Sa gilid at ilalim naman ng bar graph ay may isang label na nagsasabi kung
anong uri ng data ang ipinapakita.
➢ Higit sa lahat ang mga “Bar” na sumusukat sa mga numero ng datos. Ang
value ng bawat bar ay makikita kung saan ito tumapat sa scale.

Halimbawa:
Pag-aralan ang talahanayan at gumawa ng pantay (horizontal) na bar graph
gamit ang mga datos.

FLAVOR NG ICE CREAM BILANG NG MAG-AARAL


Cheese 5
Tsokolate 5
Ube 2

mangga 3

Paboritong Flavor ng Ice Cream ng Mga Bata

mangga

Ube

Tsokolate

Cheese

0 1 2 3 4 5 6

176
GAWAIN 1: PATAYO O PAHALANG!

Panuto: Pag-aralan ang mga datos sa talahanayan at gumawa ng bar graph


gamit ang mga datos.

Paboritong Alagang Hayop ng mga Mag-aaral


sa Ikatlong Baitang Pangkat Ipil-ipil

HAYOP BILANG NG MAG-AARAL

Aso 15

Pusa 8

Ibon 7

Isda 10

Kuneho 5

Kabuuan 45

177
GAWAIN 2: MAGNEGOSYO TAYO!

Panuto: Pag-aralan ang mga datos sa talahanayan at gumawa ng bar graph


gamit ang mga datos.
Ang pamilya Manzano ay gumagawa ng basahan upang ibenta
pandagdag sa kanilang pang araw-araw na gastusin. Narito ang talaan ng
nagawa nilang basahan mula Lunes hanggang Biyernes.
ARAW BILANG NG BASAHAN

Lunes 25

Martes 50

Miyerkules 20

Huwebes 10

Biyernes 45

Kabuuan 150

GAWAIN 3: MAG-INTERBYU!

Panuto: Pumili ng 10 kaibigan at papiliin kung alin sa sumusunod na ulam ang


paborito nila. Gumawa ng bar graph na naglalaman ng sagot ng
iyong mga kaibigan.
ULAM BILANG NG BATA

Adobo Manok

Sinigang na Hipon

Tinola

Litson

178
Aralin 52: Paghinuha at Pagbigay ng Kahulugan sa Datos na
Makikita sa Iba't-Ibang Uri ng Bar Graph

Layunin: Nahihinuha at nabibigyan ng kahulugan ang datos na


makikita sa iba't ibang uri ng bar graph (M1SP-IVh-3.1)

• Sa pagsusuri ng bar graph, pag-aralan muna kung tungkol saan ang mga
datos na nakapaloob dito.

Halimbawa:
Pag-aralan ang bar graph at sagutin ang mga tanong gamit ang mga datos.

TALAAN NG NABENTANG BASAHAN NI BERT

Biyernes

Huwebes
Araw

Miyerkules

Martes

Lunes

0 10 20 30 40 50 60
Bilang ng Mag-aaral

179
1) Anong araw nakabenta ng pinakamaraming basahan si Bert?
Sagot: Martes
2) Anong araw naming pinakakaunti ang nabenta niya?
Sagot: Huwebes
3) Ilang basahan ang nabenta niya sa mga araw ng Martes at Huwebes?
Sagot: 60
4) Ilan ang lamang ng bilang ng naibenta niya sa araw ng Biyernes
mula sa naibenta niya sa araw ng Lunes?
Sagot: 20
5) Ilan ang kabuuang bilang ng naibenta niyang basahan?
Sagot: 150

GAWAIN 1: PUMILI NA!

Panuto: Gamit ang mga datos sa graph, sagutin ang mga tanong sa ibaba.

Paboritong Asignatura ng mga Mag-aaral


sa Ikatlong Baitang
Bilang ng Mag-aaral

80
60
40
20
0
FILIPINO ENGLISH MATH SCIENCE

Asignatura

180
1) Tungkol saan ang bar graph? ________________________________
2) Aling asignatura ang may pinakamaraming pumiling mag- aaral?
_________________________________________________________________________
3) Aling asignatura naman ang may pinakakaunting bilang ng mag-aaral na
pumili? ________________________________________________________________
4) Alin sa Science at English ang mas gusto ng mga mag-aaral?
Bakit? __________________________________________________________________
5) Ilang mag-aaral ang sumagot sa survey? _______________________________

GAWAIN 2: AKO AY MAY ALAGA

Panuto: Sagutin ang gawain sa ibaba batay sa mga datos sa bar graph.

Paboritong Alagang Hayop ng mga Mag-aaral


sa Ikatlong Baitang Pangkat Ipil-ipil
20
Bilang ng Mag-aaral

15

10

0
Aso Pusa Ibon Isda Kuneho
Mga Alagang Hayop

1) Ang bar graph ay nagpapakita ng tungkol sa ______________.


2) Alin sa mga hayop ang pinakamaraming may alaga nito? Bakit kaya?
3) Ilan ang lamang ng may paborito ang isda kaysa sa may paborito ng ibon?
4) Ilang mag-aaral ang tinanong sa survey?
5) Kung ikaw ang tatanungin, anong alagang hayop ang iyong
pinakapaborito? Bakit?
181
GAWAIN 3: HALINA’T MAGLARO!

Panuto: Gamit ang mga datos sa graph, sagutin ang mga tanong sa ibaba.

Nagsurvey si Gng. Moscosa sa kanyang mga mag-aaral ng kanilang


paboritong larong pinoy. Narito ang lumabas sa survey.

PABORITONG LARONG PINOY NG MGA BATA

LUKSONG BAKA
Larong Pinoy

PATINTERO

LUKSONG TINIK

TUMBANG PRESO

SIPA

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22
Bilang ng Mag-aaral

1) Tungkol saan ang mga datos na ipinapakita sa bar graph?

2) Aling larong pinoy ang pinakapaborito ng mga mag-aaral?

3) Ilang mag - aaral ang may paborito ng mga larong tumbang preso at
luksong baka?

4) Ilang mag-aaral ang sumagot sa survey ni Gng. Moscosa?

5) Bakit sa tingin ninyo luksong baka ang may pinakakaunting pumili?

182
Aralin 53: Paglutas ng mga Suliraning Routine at Non-Routine
Gamit ang mga Datos sa Bar Graph

Layunin: Nalulutas ang mga suliraning routine at non-routine


gamit ang mga datos sa bar graph (M5SP-IVh-4.5)

Sa paglutas ng suliraning routine at non-routine gamit ang bar graph, una


kailangang alamin kung tungkol saan ang mga datos sa bar graph,
ikalawa unawain ang mga impormasyong nakapaloob dito at ikatlo
gamitin ang angkop na proseso upang masagot ang suliranin.
Halimbawa:
Ang bar graph sa ibaba ay nagpapakita ng bilang ng paboritong laro
ng mga mag-aaral. Gamit ang mga datos sa bar graph, sagutin ang mga
sumusunod na tanong.

PABORITONG LARO NG MGA MAG-AARAL

SOCCER
VOLLEYBALL
LARO

BASKETBALL
BADMINTON

0 2 4 6 8 10 12 14 16
BILANG NG MAG-AARAL

183
1) Ilang mag-aaral ang sumagot sa survey?
Sagot: 10 + 15 + 12 + 5 = 42 mag-aaral

2) Ilan ang lamang ng may gusto ng basketball sa may gusto ng


badminton?
Sagot: 15 – 10 = 5

3) Anong bahagi ng kabuuang bilang ang may paborito ng


volleyball?
Sagot: 12 mag-aaral mula sa kabuuang 42 mag-aaral
12 2
o7
42

4) Kung ang kalahati ng pumili sa larong badminton ay


nagpasyang lumipat sa larong soccer, ilang ang bagong bilang
ng pumili ng soccer?
Sagot: kalahati ng pumili ng badminton – 10 ÷ 2 = 5
idagdag sa pumili ng soccer – 5 + 5 = 10

5) Anong simbolo ng paghahambing ( >, <, =) ang gagamitin sa


pagkumpara sa pagitan ng bilang ng pumili ng larong volleyball
at basketball?
Sagot: 12 < 15

184
GAWAIN 1: TARA NA’T MAGLABA

Panuto: Pag-aralan ang mga datos sa graph upang masagot ang mga
tanong sa ibaba.
Ang bar graph ay tungkol sa brand ng sabong panlaba ng mga nanay
sa Barangay Maligaya.

BRAND NG SABON PANLABA NG MGA NANAY SA


BARANGAY MALIGAYA
Bilang ng mga

30
Nanay

20
10
0
SURF TIDE ARIEL CALLA
Brand ng Sabon Panlaba

1) Ilang mga nanay ang sumagot sa survey?


2) Kung ang kalahati ng pumili sa Tide ay gusto din ng Ariel, ilan na ang bilang
ng may gusto ng Ariel?
3) Anong bahagi ng mga sumagot ang pumili ng Tide?
4) Kung paghahambingin ang pumili ng Tide at Ariel, anong simbolo (>,<,=)
ang gagamitin?
5) Gaano karami ang lamang ng sabong may pinakamaraming napili kaysa
sa pinakakaunting pinili?
185
GAWAIN 2: MGA ALAGA KONG HAYOP

Panuto: Pag-aralan ang mga datos sa graph upang makumpleto


ang mga pangungusap sa ibaba.

Ang bar graph ay tungkol sa mga alagang hayop ng bawat pamilya sa


Barangay Maligaya.

MGA ALAGANG HAYOP SA BARANGAY MALIGAYA


60
Bilang ng Hayop

50
40
30
20
10
0
ASO PUSA IBON ISDA
Mga Hayop

1) May kabuuang _____ hayop ang alaga ng mga nakatira sa Barangay


Maligaya.

2-3) May kabuuang 50 kung pagsasamahin ang bilang ng alagang ______ at


_____.

4) Nagdesisyon ang 10 pamilyang mag-alaga din ng isda kung kaya may


____ na bilang ng isdang alaga sa Barangay Maligaya.

5) Kung kukunin ang lamang ng alagang aso sa alagang ibon, ito ay ________.

186
GAWAIN 3: HALINA’T MAMASYAL

Panuto: Pag-aralan ang mga datos sa graph upang masagot ang mga
tanong sa ibaba.

Ang bar graph ay nagpapakita ng survey sa mga mag-aarala ng


kanilang paboritong pasyalan sa Lungsod ng Maynila.

PABORITONG PASYALAN NG MGA MAG-AARAL SA


MAYNILA

PACO PARK
PASYALAN

MANILA ZOO
INTRAMUROS
OCEAN PARK
LUNETA PARK

0 2 4 6 8 10 12 14 16
BILANG NG MAG-AARAL

1) Ilang mag-aaral ang sumagot sa survey?

2) Anong bahagi ng kabuuang bilang ang pumili ng Manila Zoo bilang


paboritong pasyalan?

3) Anong simbolo ng paghahambing ang gagamitin sa pumili ng Paco Park


at Luneta Park?

4) Kung ang kalahati ng pumili ng Intramuros ay gusto din Luneta Park, ilan na
ang may paborito sa Luneta Park?

5) Gaano karami ang lamang ng may pinakamaraming napiling pasyalan


kaysa sa pinakakaunting pinili?
187
Aralin 54: Pagtukoy sa Posibilidad o Pagkakataon na Maaaring
Mangyari o Maganap

Layunin: Natutukoy ang posibilidad o pagkakataon na


maaaring mangyari o maganap (M5SP-IVi-14)
Nailalarawan ang mga pangyayari sa totoong
buhay sa posibilidad o pagkakataon na
maaaring mangyari o maganap (M5SP-IVi-15)

• Sa pagtukoy ng posibilidad na mangyari o maganap ang isang pangyayari


may limang posibleng kalabasan.
SALITA PORSYENTO NG POSIBILIDAD
Siguradong Mangyayari 0%
Malaki ang Posibilidad na Manyari 25 %
Pantay na Pagkakataon Mangyari 50 %
Maliit ang Posibilidad na Mangyari 75 %
Imposibleng Mangyari 100 %

Halimbawa:
Ang garapon ay naglalaman ng 14 na holen na may iba’t-ibang kulay.
Kung ikaw ay kukuha ng holen sa garapon, tukuyin ang posibilidad o
pagkakataon na mangyayari o magaganap ang na makakuha ng:

188
1) lilang holen- pantay na pagkakataon ang posibilidad
2) dilaw na holen- maliit ang posibilidad
3) asul na holen- maliit ang posibilidad
4) berdeng holen- maliit ang posibilidad
5) puting holen- walang posibilidad

GAWAIN 1: KENDING MATATAMIS!

Panuto: Ang karton ay naglalaman ng 12 kendi. Gamit ang sumusunod na


posibilidad: imposible, maliit ang posibilidad, pantay na pagkakataon,
mataas na posibilidad, o siguradong mangyayari.

Tukuyin ang posibilidad o pagkakataon na mangyayari o magaganap ang


na makakuha ng:
1) asul na kendi
2) pulang kendi
3) berdeng kendi
4) lilang kendi
5) pula o berdeng kendi

189
GAWAIN 2: ANONG MANGYAYARI?

Panuto: Ilarawan ang sumusunod na mga pangyayari o event gamit ang


imposible, maliit ang posibilidad, pantay na pagkakataon,
mataas na posibilidad, o siguradong mangyayari. Ibigay din
ang rason kung bakit napili ang posibilad ng pangyayari.
1) Makapasok muli sa paaralan.
Posibilidad: _________________________ Bakit? __________________________
2) Makakapasa sa pagsusulit.
Posibilidad: _________________________ Bakit? __________________________
3) Makakita ng fairy sa hardin.
Posibilidad: _________________________ Bakit? __________________________
4) Umulan mamayang hapon.
Posibilidad: _________________________ Bakit? __________________________
5) Makapanood ng paboritong cartoon series.
Posibilidad: _________________________ Bakit? __________________________

GAWAIN 3: SPIN THE WHEEL

Panuto: Pag-aralan ang number spinner at gamitin ang imposible, maliit ang
posibilidad, pantay na pagkakataon, mataas na posibilidad, o
siguradong mangyayari para matukoy ang posibilida na ang arrow ay
babagsak sa bilang naibinigay.
1) even number ____________
2) odd number ____________
3) multiple of 3 ____________
4) factors of 24 ____________
5) divisible by 11 ____________

190
Workbook Mathematics 3
SUSI SA PAGWAWASTO

UNANG KWARTER

Aralin 1: Pagpapakita (Visualizing) ng Bilang Hanggang 10 000


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 3 340 1. C 1. 485
2. 4 124 2. B 2. 1 802
3. 5 048 3. B 3. 2 574
4. 2 013 4. A 4. 4 090
5. 2 312 5. C 5. 5 000

Aralin 2: Place Value at Valuing Bilang Hanggang 10,000


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. Tens 1. 1 000
2. Ten Thousands 2. 600
3. Hundreds 3. 30
4. Ones 4. 7 000
5. Thousands 5. 0

Aralin 3: Pagbasa at Pagsulat ng bilang hanggang 10 000 sa simbolo at


salita
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. dalawang libo apat na daan
2 703 1. 9 999
limampu’t siyam
2. siyam na libo siyam na
6 549 2. isang libo anim na put walo
daan at siyam na put siyam.
3. limang libo isang daan at labin
8 044
tatlo 3. 5 436
4. limang libo dalawang daan 4. limang libo apat na daan
5 301
apat na put dalawa tatlumput anim.
7 027 5. anim na libo anim

Aralin 4: Pag-round-off ng Bilang sa Pinakamalapit na Sampuan (Tens)


Sandaanan (Hundreds) at Libuhan (Thousands)
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 100 1. 53 5 109
5 389
2. 500 2. 57 4 988
4 623
3. 600 3. 82
4 505
4. 40 4. 711
5. 400 5. 486

191
Aralin 5: Paghahambing ng bilang hanggang 10 000 gamit ang mga
simbolong >, <, at =
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. > 1. <
Justo Lukban E/S – 3 260
2. < 2. <
3. < 3. > Jose Rizal E/S – 3 290
3,260 < 3 290
4. = 4. < 3 260 < 3 290
5. < 5. =

Aralin 6: Pagsusunod-sunod ng mga bilang na may 4-5 digit


hanggang 10,000
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 1 976 1. 1 020, 1 326, 4, 875, 9 364
2. 2 018 2. 1 120, 5 647, 7 790, 9 665
3. 2 564 3. 1 589, 1 762, 1 866, 1 902 Answers may vary
4. 2 839 4. 4 084, 4 245, 4, 897, 4 989
5. 3 427 5. 1 624, 2 878, 3 264, 4 312

Aralin 7: Aralin 7: Ordinal na Bilang Mula 1st – 100th


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. baka 1. 10th
2. tupa 2. 40th
3. tigre 3. 55th
4. kambing 4. 15th
5. kuneho 5. 100th

Aralin 8: Pagkilala sa mga barya at perang papel hanggang ₱ 10 000


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. C 1. ₱ 100.00 1.C
2. E 2. ₱ 5.00 2. E
3. B 3. ₱ 50.00 3. A
4. A 4. ₱ 500.00 4. B
5. D 5. ₱ 1.00 5. D

Aralin 9: Pagbasa at Pagsulat ng Pera sa Simbolo at Salita


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
Simbolo
1. 120 piso at 25 sentimo 1. ₱ 416.50
1.₱25.50
2. walong daan at
2.₱105.70 2. 210 piso at 75 sentimo
labinlimang sentimo
3.₱250.00
3. 763 piso at 50 sentimo 3. ₱ 200.15
4.₱520.00
4. limang daan lima at limang
5.₱1 000.00 4. 875 piso at 75 sentimo
sentimo
192
Salita
1. dalawampu’t limang piso
at limampung sentimo
2. isang daan lima
at pitumpung sentimo
3. dalawang daan 5. 932 piso at 25 sentimo 5. ₱ 715.15
limampung piso
4. limang daan
dalawampung piso
5. isang libong piso

Aralin 10: Paghahambing ng Halaga ng Pera hanggang Php 1 000


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. < 1. < 1. <
2. = 2. < 2. >
3. < 3. > 3. =
4. < 4. > 4. >
5. > 5. = 5. <

Aralin 11: Pagsasama (Addition) ng mga bilang na may 3 hanggang 4 na


digit na mayroon o walang pagpapangkat.
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 8 561 1. B 1. 1 705
2. 5 877 2. A 2. 3 979
3. 8 177 3. C 3. 7 469
4. 4 141 4. A 4. 6 717
5. 11 571 5. B 5. 5 717

Aralin 12: Pagtatantiya ng Kabuuan na may 3 hanggang 4 na Digit


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 1 800 1. A 1. 1 900
2. 7 300 2. B 2. 1 500
3. 6 300 3. A 3. 2 600
4. 9 000 4. A 4. 1 900
5. 9 000 5. B 5. 5 500

Aralin 13: Pagsasama ng mga Bilang na may 1-2 Digit na Bilang na may at
walang Regrouping Gamit ang Isip
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 55 A. B 1. 61
2. 74 1. 450 1. E 2. 40
3. 39 2. 390 2. A 3. 165
4. 51 3. 900 3. D 4. 430
5. 40 4. B 5. 310

Aralin 14: Paglutas ng suliraning routine at non-routine na ginagamitan ng


pagdaragdag gamit anglimang hakbang sa paglutas ng suliranin
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. Kabuoang kinita sa
1. ₱ 157 + ₱ 118 = N
pagbebenta ng school 1. 7 ibon
sagot: ₱ 257.00
supplies.
2. 3,420 + 3,465 = N
2. ₱ 3 657 at ₱ 4 399 2. 31 gulong
sagot: 6 885
3. ₱ 800 + ₱ 500 = N
3. pagdaragdag 3. 6 tao
sagot: ₱ 1 300

193
4. 1 430 + 1 507 = N
4. ₱ 3 657 + ₱ 4 399 = N 4. 48
sagot: 2 937
5. 500 + 60 = N
5. ₱ 8 074 5. 16 kamay
sagot: 560

Gawain 15: Pagbabawas ng Bilang na may 3 -4 digits sa 3 – 4 Digits na


Bilang na may Regrouping at walang Regrouping
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 457 1. 313 1. 280
2. 234 2. 222 2. 515
3. 531 3. 6 997 3. 4 510
4. 4 446 4. 1 280 4. 5 298
5. 6 039 5. 4 721 5. 162

Gawain 16: Pagtatantiya ng Kinalabasan ng Dalawang Bilang na may 3-4


Digits
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 400 1. C 1. tambol
2. 200 2. D 2. gitara
3. 400 3. B 3. tambol
4. 2 000 4. E 4. gitara
5. 5 000 5. A 5. gitara

IKALAWANG KWARTER

Aralin 17: Pagpapakita ng Pagpaparami ng Bilang 1 Hanggang 10 at 6,7,8


at 9
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 21 RA 3+3+3+3+3+3 = 18
1.
MS 6 X 3 =18
2. 2. 42
RA 5+5+5+5+5+5+5+5 = 40
3. 3. 72
MS 8 X 5 = 40
4. 4. 36
RA 4+4+4+4+4+4+4= 28
5. 5. 24 MS 7 X 4 =28

Aralin 18: Pagpapakita ng Basic na Pagpaparami para sa Bilang na 1


Hanggang 10
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 18 1. B 1. 70
2. 48 2. A 2. 30
3. 54 3. B 3. 2
4. 40 4. C 4. 9
5. 28 5. A 5. 9

194
Aralin 19: Paglalarawan ng Iba’t Ibang Properties ng Pagpaparami at
Kaugnay na mga Sitwasyon
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1.
1. C 1. 34
2.
2. D 2. 150

3. A 3. 3. 215

4.
4. E 4. 128

5. B 5. 5. 401

Aralin 20: Pagpaparami ng Bilang na may 2-3 Digit na Bilang na may 1-


Digit nang Mayroong Regrouping at Walang Regrouping
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 48 1. 96 1. 36
2. 156 2. 642 2. 345
3. 434 3. 360 3. 166
4. 1 836 4. 152 4. 696
5. 636 5. 1 038 5. 1 757

Aralin 21: Pagpaparami ng Bilang na may 2-Digit sa Bilang na may 2-Digit


nang Mayroong Regrouping at Walang Regrouping.
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. B 1. 1 376 1. 5 340
2. A 2. 1 932 2. 4 550
3. C 3. 1 316 3. 1 350
4. A 4. 436 4. 1 232
5. C 5. 1 152 5. 621

Aralin 22: Pagpaparami ng 2-3 Digit na Bilang Gamit ang Multiples ng


10, 100 at 1000
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 220 1. 10
2. 580 2. 5 000 250, 2 500, 25 000
3. 3 200 3. 10 350, 3 500, 35 000
4. 86 000 4. 7 800 470, 4 700, 47 000
5. 90 000 5. 100

Aralin 23: Pagpapakita ng Mutiples ng mga Bilang na may 1-2 Digit


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. B 1. 5 1. 18
2. C 2. 6 2. 198
3. A 3. 9 3. 49
4. E 4. 7 4. 300
5. D 5. 100 5. 168

195
Aralin 24: Pagpapakita ng Paghahati-hati ng mga Bilang Hanggang 100 sa
Pamamagitan ng 6, 7, 8, at 9
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 3 1. 6 1. 8
2. 4 2. 8 2. 7
3. 2 3. 6 3. 9
4. 8 4. 4 4. 9
5. 4 5. 3 5. 3

Aralin 25: Pagpapakita(Visualizing) at Pagsasabi (Stating) ng Division Facts


ng mga Bilang mula 1-10
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 5 1. 8 1. 28 - 28÷4, 28÷7
2. 3 2. 7 2. 30 - 30÷3, 30÷10
3. 10 3. 27 3. 32 - 32÷8, 32÷4
4. 9 4. 4 4. 54 - 54÷9, 54÷6
5. 4 5. 10 5. 18 - 18÷6, 18÷3

Aralin 26: Paghahati- hati (Divides) ng mga bilang nang mayroon o walang
remainder:
a. 2- hanggang 3-digit na mga numero ng 1hanggang 2- digit na
numero
b. 2–3-digit na numero ng 10 at 100
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 13 1. 4 1. 163
2. 14 2. 14 r 2 2. 107
3. 22 3. 14 3. 23
4. 14 r 1 4. 21 r 3 4. 44
5. 11 r 1 5. 11 r 4 5. 16 r 1

Aralin 27: Pagtatantiya (Estimation)ng Quotient ng 2-3 Digit na Bilang sa


Pamamagitan ng 1-2 digit na Bilang
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. B 1. 200, 10, 20 1. 4
2. A 2. 100, 10, 10 2. 2
3. A 3. 700, 70, 10 3. 10
4. B 4. 300, 60, 5 4. 10
5. B 5. 900, 30, 30 5. 30

Aralin 28: Paghahati-hati ng Bilang na may 2-Digit sa mga Bilang na may 1-


digit Gamit ang Isip Lamang ng Walang Remainder at Angkop na
Paraan
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 7 1. 7 1. 13
2. 8 2. 12 2. 9
3. 216 3. 19 3. 13
4. 10 4. 41 4. 16

196
5. 7 5. 15 5. 61

Aralin 29: Paglutas ng Routine at Non-routine na Suliranin Gamit ang


Division na may 2-4 digit sa Bilang na may 1-2 digit kasabay
ang Alinman sa Operasyon
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. A 1. bilang ng naibentang facemask lace 1. 25
2. A 2. ₱ 850, ₱ 25 2. 28
3. C 3. paghahati (division) 3. 23
4. B 4. 850 ÷ 25 = N 4. 9
5. A 5. 34 facemask lace 5. 6 jeep, 3 tricycle

IKATLONG KWARTER

Aralin 30: Pagtukoy sa Mga Bilang na Odd at Even Numbers


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
Odd - 3, 7, 5, 1, 1. even 1. 100
9, 11, 13,
2. odd 2. 998
15, 23, 25,
21 3. odd 3. 101
Even – 4, 6, 10, 0,
8, 16, 12, 4. odd 4. 999
18, 20, 30,
5. even 5. 267 / odd

Aralin 31: Pagtukoy ng Fractions na Katumbas ng Isa at Higit pa sa Isang


Buo
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 5/4

2. 3/2
Pupils may draw their
answer in fractions in
3. 6/6
any shapes.
4. 10/7

5. 5/5

Aralin 32: Pagbabasa at Pagsusulat ng Fraction na Katumbas ng Isa o Higit


sa Isa
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 10/10 1. Eighteen-sixths

2. 4/ 4 2. Twelve-thirds

3. 12/9 3. Five-fifths

4. 11/7 4. Twenty-five - sevenths

5. 15/13 5. Ten - tenths

197
Aralin 33: Pagpapakita, Paghahambing at Pagsusunod-sunod ng Dissimilar
Fractions Gamit ang Modelo
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. > 1. > A) 1. 4/5, ½, 2/3, ¾
2. = 2. > 2. 1/5, 3/5, 4/5, 6/5
3. < 3. > 3. 1/3, 3/8, ½, 2/3
4. < 4. < 4. 1/9, ¼, 2/6, 4/5
5. 1/7, 2/4, 2/3, 3/5

5. = 5. = B) 1. ¾, 2/3, 6/10, 4/8


2. 5/8, 4/8, 2/8, 1/8
3. 4/5, ¾, ½, 3/8
4. ¾, 2/3, 3/8, 1/6
5. 5/7, 3/5, 5/9, 1/2

Aralin 34: Pagpapakita (Visualizing) at Pagbibigay ng Magkatumbas


(Equivalent) na Fraction
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 2/4 1. 4/8, 5/10, 6/12 1. 4
2. 4/8 2. 4/12, 5/15, 6/18 2. 10
3. ¾ 3. 4/16, 5/20, 6/24 3. 10
4. 2/3 4. 4/20, 5/25, 6/30 4. 3
5. 4/16 5. 4/20, 5/50, 6/60 5. 8

Aralin 35: Pagkilala at Pagguhit ng mga Point, Linya (Line), Line Segment at
Ray
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. point A Line segment AB 1. A
2. point B Line segment
2. B
CD Answers may vary
3. point C Line segment
3. B
AC
4. point D Line segment BD 4. B
5. C

Aralin 36: Pagkilala at Pagguhit ng Parallel Lines, Intersecting Lines at


Perpendicular Lines
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. parallel 1. PL Linyang GH at Linyang
2. perpendicular 2. P IJ
3. intersecting 3. I Linyang CD at Linyang
4. parallel 4. P EF
Linyang AB at GH
5. perpendicular 5. I
Linyang AB at IJ

Aralin 37: Pagpapakita at Pagtukoy sa mga Line Segment na


Magkapareho ang Haba
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
198
Possible Answers:
1. ✓
• Line Segment WX and Line
Segment YZ
2. 
• Line Segment WY and Line Answers may vary
3.  segment XZ

4.  • Line Segment WZ and Line


Segment YX
• Line Segment WO and
Line Segment OX
5. ✓
• Line Segment YO and Line
Segment OZ

Aralin 38: Pagtukoy at Pagkilala sa mga Hugis sa Kapaligiran at sa mga


Disenyo
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. dilaw 1. ✓ 1. yes
2. asul 2. ✓ 2. no
3. asul 3. 3. no
4. dilaw 4. 4. yes
5. dilaw 5. ✓ 5. yes

Aralin 39: Pagkilala at Pagguhit ng Line of Symmetry sa mga Hugis Simitriko


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. ☺

2. ☺
Pupils may draw any
3.  objects that shows
symmetry.
4. ☺

5. 

Aralin 40: Pagbuo ng mga hugis na Simitriko Alinsunod sa Ibinigay na


Simitrikong Linya o Line of Symmetry
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. F
2. C
Iguguhit ng mga bata ang Iguguhit ng mga bata
3. D
kanilang sagot. ang kanilang sagot.
4. E
5. A

Aralin 41: Pagtukoy sa Nawawalang Term sa Isang Patttern


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. Pagdaragdag ng 4

2. Pagdaragdag ng 7

3. Pagdaragdag ng 25

4. Pagdaragdag ng 9

199
5. Pagdaragdag bilang
mula 0 pataas

Aralin 42: Paghahanap ng Nawawalang Value sa Isang Pamilang na


pangungusap na may Kaugnayan sa Pagpaparami o Paghahati
ng Bilang
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 24 1. 6 1. 15 x 12 = N
15
2. 35 2. 9
x 12
3. 45 3. 6 180 bola
4. 9 4. 9 2. 45 ÷ 5 = N
5. 5 5. 2 9 grupo

IKAAPAT NA KWARTER

Aralin 43: Pagpapakita, Paglalarawan, at Pagsalin sa Sukat ng Oras Gamit


ang Segundo, Minuto, Oras, Araw, Linggo, Buwan, at Taon
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. E 1. 14 1. 180
2. A 2. 21 2. 210
3. C 3. 4 3. 6
4. B 4. 28 4. 6
5. D 5. 10 5. 74

Aralin 44: Paglutas ng Suliranin Gamit ang Pagsasalin ng Sukat ng Oras


Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. katumbas ng edad ni Unang Hakbag
1. A
Manuel sa buwan a. katumbas ng 5 oras sa
minuto
2. 9 taon b. 5 oras 2. B
Ikalawang Hakbang
3. pagpaparami
a. pagpaparami 3. B
(multiplication)
(multiplication)
4. 9 x 12 = N b. 5 x 60 = N 4. B
Ikatlong Hakbang
a. 60 x 5 = 300
b. 300 minuto 5. B
5. 108 buwan
Ikaapat na Hakbang
300 ÷ 60 = 5

Aralin 45: Pagpapakita, Paglalarawan, at Pagsasalin ng mga Karaniwang


Yunit ng Panukat na Linear, Sukat ng Timbang, at Dami o Laman
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. C 1. 4 000 1. C
2. A 2. 7 000 2. A
200
3. D 3. 9 000 3. C
4. B 4. 2 000 4. A
5. E 5. 5 500 5. A

Aralin 46: Pagpapakita, Paglalarawan, at Paglutas ng Routine at Non-


Routine na Suliranin na Pagsasalin ng mga Karaniwang Yunit ng
Panukat
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. katumbas ng 30 000 ml sa 1. 600
1. C
litro
2. A 2. 30 000 ml 2. 6
3. A 3. paghahati (division) 3. 100
4. A 4. 30 000 ÷ 1 000 = N 4. 1
5. A 5. 30 litro 5. 9

Aralin 47: Paglutas ng Routine at Non-Routine na Suliranin Hinggil sa Sukat


ng Dami o Laman
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. katumbas ng nabiling 1. katumbas ng nainom ni
1. 2
orange juice sa litro Nardo sa litro
2. 8 000 ml 2. 10 bote, 500 ml 2. 4 baso, 250 ml
3. pagpaparami 3. pagpaparami
3. balde (multiplication) at paghahati (multiplication) at paghahati
(division) (division)
4. a) 10 x 500 = N 4. a) 4 x 250 = N
4. 5.8 L
b) N ÷ 1 000 = n b) 1 000 ÷ 1 000 = n
5. N = 5 000 ml 5. N = 1 000
5. 15 800 ml
n= 5L n= 1L

Aralin 48: Pagpapakita, Paglalarawan, at Pagsukat ng Area Gamit ang


Angkop na Yunit
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. B 1. 16 1. 36
2. A 2. 24 2. 45
3. B 3. 25 3. 36
4. A 4. 8 4. 25
5. A 5. 24 5. 22

Aralin 49: Mga Suliraning Routine at Non– Routine Gamit ang Area ng
Parisukat at Parihaba
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1.
1. area ng carpet 1. 25 sq. m.

2. 4 m, 3 m 2. parihaba 2. 81 sq. m.
3. pagpaparami
3. 9 m, 4 m 3. 56 sq. m.
(multiplication)
4. 4 x 3 = N 4. A = l x w 4. 106 sq. m
5. depende sa sagot ng
5. 12 sq. m. 5. 36 sq. m.
bata
201
Aralin 50: Pagkolekta ng Datos na may Isang Variable
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 13

2. -III
3. 8
4. -II
5. 4

Aralin 51: Paggawa ng pantay (horizontal) at pahalang (vertical) na bar


graph gamit ang datos sa talahanayan
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3

Depende sa sagot ng
mag-aaral

Aralin 52: Paghinuha at Pagbigay ng Kahulugan sa Datos na Makikita sa


Iba't-Ibang Uri ng Bar Graph
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. Paboritong Alagang
1. Paboritong Asignatura ng
Hayop ng mga Mag-aaral 1. Paboritong Larong Pinoy
mga Mag-aaral sa Ikatlong
sa Ikatlong Baitang ng mga Bata
Baitang
Pangkat Ipil-ipil
2. Math 2. Aso 2. Patintero
3. Filipino 3. 3 3. 16
4. Science 4. 45 4. 50
5. Depende sa sagot ng 5. Depende sa sagot ng
5. 150
mag-aaral mag-aaral

Aralin 53: Paglutas ng mga Suliraning Routine at Non-Routine Gamit ang


mga Datos sa Bar Graph
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. 80 1. 110 1. 60
2. 30 2. pusa 2. ¼
3. ¼ 3. isda 3. =
4. = 4. 25 4. 17
5. 10 5. 40 5. 5

Aralin 54: Pagtukoy sa Posibilidad o Pagkakataon na Maaaring Mangyari o


Maganap
Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3
1. imposible 1. pantay na pagkakataon
2. pantay na pagkakataon Depende sa sagot ng 2. pantay na pagkakataon
3. maliit ang posibilidad 3. maliit ang posibilidad
mag-aaral
4. maliit ang posibilidad 4. pantay na pagkakataon
5. mataas ang posibilidad 5. imposible

202
REFERENCES

Textbook
Ofelia G. Chingcuangco et.(2014). Mathematics-Ikatlong Baitang
Kagamitang Mag-aaral. Quezon City/Mandaluyong City: Book Media Press
Inc, Printwell Inc.

Google References:
brainpop.com
http://clipart-library.com/clipart/166407.htm
http://clipart-library.com/clipart/347929.htm
http://clipart-library.com/clip-art/apple-clipart-transparent-1.htm
http://clipart-library.com/cliparts/banana-clipart-4.htm
http://clipart-library.com/clipart/watermelon-clipart_17.htm
http://clipart-library.com/clipart/grapes-clipart-4.htm
https://fivewhite2013.wordpress.com/2013/04/03/chance/
https://montessoridollarshop.com/farm-animals-i-spy/
https://www.google.com/search?q=ordinal+number+example&tbm=isch&ved=2ah
UKEwjft4qEjvr3AhUHet4KHZx9DE8Q2-
cCegQIABAA&oq=ordinal+number+example&gs_lcp=CgNpbWcQAzIFCAAQgAQ
https://www.pinterest.ph/pin/16818198585434700/
https://rexinteractive.com/UserFiles/IM/PointersMath1/Supp%20Math%203%20Additio
nal.pdf
https://www.stfranciscep.co.uk/serve_file/798457
https://www.teacherspayteachers.com/Product/Worm-Clipart-10-colors-300-DPI-
3159802
https://www.youtube.com/watch?v=Lu9kmWqFLtQ
https://wheelofnames.com/

Images downloaded from the google website:


www.mathworksheets4kids.com
www.tutoringhour.com
www.clipart-library

203
204

You might also like