2

Mother Tongue 2
Ikatatlo nga Markahan
Ikaapat nga Semana-Modyul 4:
(Hiligaynon)
Paggamit sang mga Tinaga nga Nagahulag
(Likga) sa Pagsaysay sang Simple nga mga
Eksperensya kag Paghatag sang 3 hasta 5 ka
Tikang Gamit ang Patima-an nga mga
Tinaga (Signal Words) (Nahauna, Ikaduha,
Madason kag iban pa)

Department of Education ● Republic of the Philippines

Rehiyon VI- VISAYAS NAKATUNGDAN

 Tinguha-i Ini
Direksyon: Basaha kag pasunura ang masunod nga
mga hitabo. Pili-a ang patima-an nga mga tinaga
nga makita sa sulod sang kahon. Isulat ang husto
nga sabat sa imo papel.
Katapusan Ikaduha Sunod
Nahauna Ikatatlo
1. ___________ Nadanlog si Pedro sa ginhaboy
nga panit sang saging ni Jose.
2. ___________ Nagbakal si Jose sang saging
sa kantina.
3. ___________ Ginhaboy lang ni Jose ang panit
sang saging sa dalan.
4. ___________ Nagbagting na para sa tion sang recess.
5. ___________ Gindala si Jose sa klinika.
6.

Leksyo Paggamit sang mga Tinaga nga

n Nagahulag (Likga) sa Pagsaysay sang
Simple nga mga Eksperensya kag
1 Paghatag sang 3 hasta 5 ka Tikang
Gamit ang Patima-an nga mga Tinaga
(Signal Words) (Nahauna, Ikaduha,
Madason kag iban pa)

1
 Ang paggamit sang mga tinaga nga
nagahulag sa pagsaysay sang simple nga mga
eksperensya kag paghatag sang 3 hasta 5 ka tikang
gamit ang patima-an nga mga tinaga (nahauna,
ikaduha, madason kag iban pa) importante gid nga
maintiendihan ninyo sing tul-id agud mapasanyog
ang inyo ihibalo sa pagtulun-an nga ini.

Balikan Mo
I. Pili-a sa kulong ang nagakaigo nga likga para
sa blangko para mahuman ang dinalan. Isulat
ang husto nga sabat sa imo papel.

1. ___________ sang mga tanum sa hardin si Connie

dugay-dugay.
(Namunyag, Nagapamunyag, Magapamunyag)
2. ___________ sa Miyerkules sanday Nanay kag
Tatay sa simbahan sang Molo.
(Nagsimba, Nagasimba, Magasimba)
3. ___________ kami nga mag-abyan sa plasa karon
pagkatapos sang klase.
(Naghampang, Nagahampang, Magahampang)
4. ___________ sang mga regalo si Cora para sa iya
mga ihada kag ihado sa Biyernes. (Nagbakal,
Nagabakal, Magabakal)
5. ___________ si Tiyoy Martin sa madason nga
semana halin sa America.
(Nag-abot, Nagaabot, Magaabot)

2
 Diskubreha
Direksyon: Basahon sing maayo ang artikulo kag
sabti ang mga pamangkot. Isulat ang husto nga
sabat sa imo papel.

Paghimo sang Parol

Ara sa hulot-klasehan ang mga eskwela.

“Mga bata, gusto bala ninyo nga kamo na lang
ang maghimo sang dekorasyon para sa Paskwa?
Tan-awa kag pamati sing mayo.”
Nag-umpisa ang manunudlo sa pagpaathag
kag pagpakita kon paano himuon ang parol.
Kinahanglan sa paghimo ang mga kagamitan
kasubong sang 5 ka lipak nga kawayan, higot,
papel de hapon, gunting kag pampilit.
Una naton nga himuon ang kurte .
Butangan sang higot ang punta sang 2 ka lipak
para maporma ini.
Sunod, ihigtan sang lipak ang kada punta
sang kurte. “V”
Subong naman, higtan sang isa ka lipak
ang duha ka punta para maporma ang bituon
kasubong sini. Subong, maggunting sang papel de
hapon suno sa kurte sang bituon kag ipapilit ini sa
naporma nga bituon kag ipapilit ini sa naporma nga
bituon.
Patahuma ini sa pagbutang sang maduagon
nga gaway sa duha ka ikog sini.

3
 Butangan sang higot kag ipakabit.
“O, mga bata handa na bala kamo
maghimo sang inyo kaugalingon nga parol?”
paghangkat sang manunudlo.
“Huo Ma’am handa na kami!” dungan nga
sabat sang mga bata.

1. Ano ang himuon sang mga bata?

2. Ano ang mga gamit nga kinahanglan sa paghimo
sang parol?
3. Pila ka tikang ang sundon sa paghimo sang parol?
4. Masarangan mo man bala maghimo sang parol?
5. Ano nga klase sang parol ang imo himuon? Nga-
a?

Usisa-a Ini
Direksyon: Basaha sing maayo ang mga
tikang nga dapat sundon sa pagtig-ang kag
talupangda ang mga tinaga nga may linya.

Mga Tikang sa Pagtig-ang

• Nahauna, sukbon ang bugas halin sa

talabugasan. Maggamit sang salmunan ukon
bisan ano nga talaksan sa pagsukob sang bugas.

• Ikaduha, ibutang ang ginsukob nga bugas sa

kaldero nga tig-angan.

• Ikatatlo, balunasan ukon kilisan ang nasukob nga

bugas sa kaldero. Balunasan ang bugas sing tatlo
ka beses.

4
• Sunod, tubigan liwat ang bugas kag takson ini.
Husto lang nga tubig para indi magbasa o
maglagdos ang tinig-ang.

• Madason, takpan ang kaldero.

• Pagkatapos, isun-ad ini sa kalayo. Siguraduha nga

bastante ang kalayo.

• Katapusan, paarangan ang tinig-ang antes ibahit

o ibak-it.

Importante nga matun-an naton ang mga

hilikuton sa balay nga ginaobra adlaw-adlaw kag
mahibaluan ang mga tikang nga dapat sundon
para maobra ini sing husto.

Ang mga tinaga nga nahauna, ikaduha, ikatatlo,

sunod, madason, pagkatapos, katapusan kag
iban pa ginatawag ini nga mga patima-an nga
tinaga (signal words) nga nagahatag sang husto
nga mga tikang sa isa ka buluhaton ukon hilikuton.

Paghanas

Ginagiyahan nga Paghanas

Direksyon: Ihatag ang mga tikang o pamaagi sa

paghimo sang parol gamit ang patima-an nga
tinaga (signal words). Isulat ang sabat sa imo papel.

5
Mga Tikang sa Paghimo sang Parol
1. ______________________________________
2. ______________________________________
3. ______________________________________
4. ______________________________________
5. ______________________________________
6. ______________________________________

Ginagiyahan nga Hilikuton 1

Direksyon: Pun-I sing husto nga signal words o

patima-an nga tinaga ang mga pamaagi sa
paghugas sang pinggan. Isulat ang sabat sa imo
papel.

1. _____________ Bunlawan mo sang tubig ang mga

pinggan.
2. _____________ Kuhaon ang higko sa mga pinggan.
3. _____________ Habunan mo ang mga ini.
4. _____________ Ibutang sa bulutangan.
5. _____________ Hugasan mo ang pinggan sang
tubig.

6
 Hilway nga Paghanas
Direksyon: Kumpletuha ang mga masunod nga
dinalan bahin sa mga hilikuton nga imo ginahimo
sa sulod sang inyo balay. Isulat ang sabat sa imo
papel.
1. Nahauna,
__________________________________________.
2. Ikaduha,
____________________________________________.
3. Ikatatlo,
____________________________________________.
4. Madason,
__________________________________________.
5. Katapusan,
_________________________________________.
Hilway nga Hilikuton 1

Direksyon: Basaha ang masunod nga mga

dinalan. Idrowing ang tagipusuon kon
husto kag bituon naman kon sala. Isulat
ang sabat sa imo papel.

1. Importante nga mahibaluan mo ang husto nga

tikang sa paghimo sang isa ka hilikuton.
2. Ang indi pagsunod sa husto nga tikang mangin
mapuslanon ang imo buluhaton.
3. Ang patima-an nga tinaga ginatawag man
nga time signals.
4. Ang nahauna, ikaduha, ikatatlo kag katapusan
mga halimbawa sang mga patima-an nga
tinaga.
5. Ang pagkamasinulundon sang mga hilikuton isa
ka maayo nga pamatasan nga dapat nimo
sundon.
7
 Tanda-i

Ang paggamit sang mga tinaga nga

nagahulag ukon likga sa pagsaysay sang simple
nga mga buluhaton, hilikuton kag eksperensya sa
paghatag kag pagsunod sang husto nga mga
tikang gamit ang patima-an nga tinaga ukon
signal words. Ang mga tinaga nga nahauna,
ikaduha, ikatatlo, madason, sunod kag katapusan
ang mga ehemplo sang patima-an nga tinaga
(signal words).

Himu-a Ini

Direksyon: Maeskwela si Jana. Pasunura ang

hitabo kon paano sia magpreparar sang iya
kaugalingon sa pageskwela. Butangi sing husto
nga patima-an nga tinaga (signal
words)(Nahauna, Ikaduha, Ikatatlo, Madason,
Sunod kag Katapusan). Isulat ang sabat imo
nga papel.

1. ________________Nagpanipilyo si Jana sang iya

ngipon.
2. ________________Nagpaligo si Jana kay malakat
na sia sa eskwelahan.
3. ________________Nagkaon sang manamit nga
pamahaw si Jana.
4. ________________Naglisensiya si Jana sa iya Nanay
nga malakat na sia sa eskwelahan.
5. ________________Nagsuksok si Jana sang iya
uniporme.
8
 Pagtilaw sa Imo Ihibalo

Direksyon: Basi sa pagsulundan ukon protocol

nga aton sundon subong nga panahon sang
pandemya (COVID-19), butangi ang blangko
antes sang numero sing husto nga patima-an
nga mga tinaga (signal words) ang mga
masunod nga dinalan. Isulat ang sabat sa imo
papel.
______________1. Maggamit sang face shield.
______________2. Magsuksok sang face mask.
______________3. Patihon ang social distancing
ukon magpalayo sang isa ka
metro sa imo kapareho.
______________4. Magpanghugas sang kamot
pirme gamit ang habon kag tubig.
______________5. Maggamit sang alcohol ukon
sanitizer kon wala sang tubig kag habon.

Dugang nga mga Hilikuton

Direksyon: Maghimo sang 3 hasta 5 ka dinalan sang imo
ginahimo sa inyo balay subong nga panahon sang
pandemya gamit ang patima-an nga mga tinaga (signal
words). Isulat ang imo sabat sa papel.

9
Talamdan sang Husto nga mga Sabat

10