Piling Larang
Quarter 3 Ikalawang Pagsusulit
(Reviewer)
Aralin 1:
Paunang Pananaliksik
Kahulugan ng Pananaliksik (Ayon sa
Iba’t Ibang Tagapagtaguyod)
❖ Ayon kay Neuman
➔ “Ito ay paraan ng pagtuklas ng mga
kasagutan sa mga partikular na
katanungan ng tao tungkol sa
kaniyang lipunan o kapaligiran.”
❖ Ayon kay Sevilla
➔ “Ito ay nangangahulugan ng
paghahanap ng teorya, pagsubok sa
pananaw sa teorya o paglutas ng
suliranin.”
➔ “Ang siyentipikong pananaliksik ay
sistematiko, kontrolado, empirikal, at
kritikal na imbestigasyon ng mga
haypotetikal na proposisyon tungkol
sa ipinalalagay na relasyon ng mga
likas na penomena.”
❖ Ayon kay Parel
➔ “Ito ay sistematikong pag-aaral o
imbestigasyon ng isang bagay sa
layuning masagot ang mga
katanungan ng isang mananaliksik.”
Layunin ng Pananaliksik
★ Paglutas sa Suliranin
➔ Ginagawa ang pananaliksik para
malutas ang mga problema na
kinahaharap ng lipunan.
➔ Halimbawa nito ay sa agrikultura,
wika, politikal na aspeto, bisnes, at
marami pang iba.
★ Pagbigay ng Bagong Interpretasyon
sa Dating Ideya
➔ Maraming mga pag-aaral ang
magkakapareho ng paksa dahil ito
ay para maging updated ang mga
impormasyon o ideya na nagbabago
sa paglipas ng panahon.
➔ Maaaring ang mga nakalap na
resulta ay hindi na katulad ng resulta
sa susunod na panahon.
★ Pagbibigay ng Linaw
➔ Ito ay para makatulong sa mga
mambabasa kung ano ang kanilang
paniniwalaan sa tulong ng mga
nakuhang resulta.
★ Maging Basehan ng Mga Susunod
Pang Pananaliksik
➔ Ang mga nagawang pag-aaral ay
magiging basehan o reperensya ng
mga susunod pang gagawing
pag-aaral.
➔ Mas napatitibay at mapabubuti nito
ang mga magiging pag-aaral pa.
★ Tumuklas ng Bagong Kaisipan o
Bagay
➔ Nag-umpisa sa pananaliksik ang
mga inobasyon na natatamasa natin
sa kasalukuyan.
➔ Ginagawa ito sa iba’t ibang disiplina
para mapaunlad pa ang kamalayan
ng mga tao.
Mga Katangian at Kalikasan ng
Pananaliksik
● Obhetibo
➢ Ito dapat ay malinaw, maiksi nguinit
kompleto ang mga impormasyon o
nais sabihin, hindi ginagamitan ng
sariling emosyon at ang pagbibigay
ng interpretasyon ay batay sa mga
nakuhang impormasyon at datos.
● Sistematiko
➢ Kinakailangan na may sinusundan
na metodo ang gagawing pag-aaral.
Isa sa paraan nito ay malaman kung
ano ang disensyo ng pananaliksik
ang nararapat sa paksang napili.
● Empirikal
➢ Sariling karanasan at obserbasyon
ng mga mananaliksik ang pag-aaral
dahil sila mismo ang nakaaalam ng
mga suliranin niyon at paano
makahahanap ng mga
kakailanganing datos.
● May kakayahang ulitin (Repilicability)
➢ Ang disensyo at pamamaraan ay
maaaring ulitin para lalong
magkaroon ng mabisang resulta ang
mga mananaliksik.
● Kritikal
➢ Gumagamit ng kritikal na pag-iisip
ang mga mananaliksik sa
pagbibigay ng interpretasyon sa
mga nakalap na impormasyon at
datos
Pananaliksik Bilang Akademikong
Sulatin
➔ Itinuturing na ang pananaliksik ay isang
akademikong gawain. Ito ay nagbibigay
ng ideya at impormasyon sa isang
bagay, ito ay naglilinang ng ating mga
kasanayan, at ebidensya ito na
nagpapakadalubhasa tayo sa isang
bagay.
➔ Madalas na ginagawa ang pananaliksik
sa kolehiyo. Sa hayskul pa lamang ay
tinuturuan na ang mga mag-aaral sa
paggawa ng pananaliksik para
pagdating ng kolehiyo ay makagawa sila
ng isang kritikal na pag-aaral sa napiling
paksa.
➔ Hindi lamang sa mga paaralan at
institusyon ginagawa ang pananaliksik,
ginagamit din ito sa trabaho at
business.
➢ Sa business, para maging
matagumpay ang kanilang
tatahaking negosyo. Isa sa
halimbawa nito ay ang feasibility
study na tungkol sa market at tubo
at ikatatagumpay ng negosyo.
➢ Sa trabaho naman ay nagsasagawa
ng maraming pananaliksik ang mga
ahensya para matugunan ang
kanilang pangangailangan.
Halimbawa nito ay sa agrikultura,
para makaimbento ng mga bagong
gamit at iba pang kailangan sa
pagsasaka.
➔ Ang pananaliksik o pag-aaral sa isang
paksa ay malaking tulong para
mapaunlad ang isang bagay. Ang
patuloy na paggawa nito ay patunay na
ang lipunan ay patuloy na umuunlad,
naghahanap ng mga bagong kaalaman,
at itama ang mga naging pagkakamali.
Aralin #2:
Kahulugan, Layunin, at Gamit ng Abstrak
+Abstrak
➢ Maikling lagom ng isang
pananaliksik, tesis, rebyu, daloy ng
kumperensiya, o anumang may lalim
na pagsusuri ng isang paksa o
disiplina (Villanueva at Bandril,
2016).
➢ Ito ay mula sa salitang Latin na
“abstrahare” na ang ibig sabihin ay
to draw away, pull something
away, o extract from.
➢ Inilalahad nito ang masalimuot na
mga datos sa pananaliksik at
pangunahing mga metodolohiya
at resulta sa pamamagitan ng
paksang pangungusap o kaya’y isa
hanggang tatlong pangungusap sa
bawat bahagi (Constantino &
Zafra, 2016).
➢ Ito rin ay tinatawag na halaw na
isang pinaikling deskripsiyon ng
isang pahayag (Gonzales et al.,
 2013). Ito ay maaaring maglaman ng
layunin ng pag-aaral, teoryang
ginamit, metodolohiya, resulta ng
pag-aaral, kongklusyon, at
rekomendasyon.
➢ Ayon kay Philip Koopman,
bagama’t ito ay maikli lamang,
tinataglay nito ang mahalagang
elemento o bahagi ng sulating
akademiko tulad ng introduksiyon,
mga kaugnay na literatura,
metodolohiya, resulta, at
kongklusyon.
➢ Ito ay isa sa pinakamahalagang
talata o bahagi ng akademikong
papel ng manunulat o mananaliksik
(APA Style Manual).
Paano Makabubuo ng Isang Epektibong
Abstrak?
Katangian ng Abstrak
★ Ang haba ng abstrak ay nagbabago
ayon sa disiplina at kahingian ng
palimbagan. Ito ay karaniwang mula
100 hanggang 500 salita pero bihirang
maging higit lamang sa isang pahina at
may okasyong ilan lamang ang
pananalita.
★ Gumagamit ng wikang nauunawaan ng
lahat bilang pagtugon sa lawak ng target
na mambabasa.
Uri ng Abstrak (Ayon sa Pagkakasulat)
● Nirestrukturang Abstrak
➢ Ito ang abstrak na madalas na
lohikal ang pagkakaayos at may
kaugnay na paksa na: kaligiran,
introduksiyon, layunin,
metodolohiya, resulta, at
kongklusyon.
● Di-Nirestrukturang Abstrak
➢ Ito ang mga abstrak na binubuo
ng isang talata na hindi
gumagamit ng mga kaugnay na
paksa.
Tip: Maging maingat sa pagsulat ng
abstrak. Maituturing man itong isang
paglalagom, ito ay sakop pa rin ng batas ng
copyright o ang plagiarism. Kaya naman,
mahalaga na wastong maisipi ang
pinagmulan ng mga mahahalagang
konsepto ng pag-aaral na babanggitin sa
abstrak.
★ Nagpapakita ng kapayakan ng isang
pag-aaral upang madaling maintindihan.
★ Obhetibo at ginagamit ito sa
pananaliksik.
★ Nagbibigay ng tiyak na ideya sa inaral.
★ Naglalarawan ng nilalaman sa
pamamagitan ng mga pangunahing
ideya.
★ May kaisahan at kaugnayan ang bawat
bahagi ng isinulat.
★ Maituturing na mahusay ang naisulat na
abstrak kung ito ay (1) maikli ngunit
naglalaman ng mahalagang
impormasyon at (2) tiyak ang mga
datos at nilalaman nito
Layunin ng Abstrak ➢ Nakapaloob dito ang paksa, layunin,
➔ Ang abstrak ay pagpapaikli ng nilalaman kaligiran, metodolohiya, kinalabasan
ng isang mahabang pag-aaral (The ng pag-aaral, at kongklusyon.
University of Adelaide, 2014).
Bagaman ito ay pinaikli, mababasa pa
rin dito ang pinamahalagang Halimbawa ng Impormatibong Abstrak
impormasyon na nilalaman ng
isinagawang pag-aaral.
➔ Ang pagsulat ng abstrak ay isang
paraan ng pagbubuod ng isang pinal na
akademikong papel.
➔ Naglalaman ng mga pag-aaral, saklaw
ng pag-aaral, mga pamamaraan,
resulta, at kongklusyon (Koopman,
1997).
➔ Aabot lamang sa 150-250 na bilang ng
salita.

Mga Uri ng Abstrak (Ayon sa Nilalaman) Gamit ng Abstrak

❖ Deskriptib o Deskriptibong Abstrak
➢ Ito ay paglalarawan ng mga
pangunahing ideya sa mga
mambabasa.
➢ Nakapaloob dito ang kaligiran,
paksa ng papel, at layunin nito.
Halimbawa ng Deskriptibong Abstrak:
➔ Ang akademikong literatura ay
gumagamit ng abstrak sa halip na
kabuuan ng komplikadong pananaliksik
(Villanueva & Bandril, 2016).
★ Pamimili
★ Kakayahang Magsuri
★ Indexing
★ Pangangailangang Akademiko
★ Publikasyon

Mga Hakbang sa Pagsulat ng Abstrak

❖ Impormatib o Impormatibong Abstrak

➢ Ito ay nakapokus upang mailahad
ang mahahalagang ideya o datos
mula sa kabuuang pag-aaral.
(1) Pagsulat ng unang burador
(2) Muling basahin ang papel
(3) Pagrerebisa ng naunang borador upang
maiwasto ang ilang kahinaan
Iilang Mga Tip sa Pagsulat ng Abstrak
★ Maging payak at simple sa paggamit ng
mga salita sa pagbuo ng abstrak.
★ Iwasan ang paggamit ng mga tayutay at
huwag magiging paligoy-ligoy sa
pagbibigay ng mga impormasyon.
Aralin #3:
Mga Hakbang sa Pagsulat ng Abstrak
Mga Hakbang sa Pagsulat ng Abstrak
1. Isulat muna ang Papel-Pananaliksik
➢ Bagaman ang abstrak ay makikita
sa unahang bahagi ng papel,
nararapat na ito ang huling
isinusulat. Tiyakin na naisaayos at
naisapinal muna ang binuong
pananaliksik sapagkat sa kabuuang
pananaliksik na ito magmumula ang
abstrak. Tiyakin na nairebisa na o
hindi kaya ay naaalis na ang
nilalaman na hindi angkop sa
pananaliksik nang sa gayon ay
maging malinaw ang paglalahad sa
abstrak.
➢ Isang paalala rin na ang abstrak ay
inilalagay sa bukod na papel at
nasusulat sa paraang maikli, hindi
maligoy ngunit tiyak. Ayon sa APA
Style Manual, ang abstrak ay may
haba lamang na 150 hanggang 250
na salita ngunit depende pa rin sa
iba’t ibang jornal. Isinusulat din ito
nang isang talata lamang at walang
indensyon.
2. Isaayos ang Pagkakasunod-sunod ng
Bahagi ng Abstrak na tulad ng sa
Papel-Pananaliksik
➢ Sa isang batayang pananaliksik,
nangangailangan lamang ng iyong
simpleng pagsusuri sa mga
pinagkunang babasahin upang
makalikha ng argumento batay sa
iyong nabasa. Sa ganitong
sitwasyon ay maaari mo nang ibuod
ang mga pangunahing argumentong
nagmula sa iyong mga nabasa
upang mailahok sa bubuuing
abstrak.
➢ Samantala, kung ang pananaliksik
ay mas detalyado at batay sa
sariling sarbey, pag-aaral o
eksperimento, nangangailangang
matukoy ang sumusunod na bahagi:
★ Ang Suliranin at ang Dahilan
ng Pagsisiyasat Nito
★ Metodolohiya o Hakbang na
Isinagawa
★ Resulta o Natuklasan
★ Kongklusyon at Implikasyon
➢ Maaari ring magbasa ng ilang
halimbawang abstrak mula sa iba’t
ibang jornal na pampropesyonal
upang makakuha ng ideya kung
paano ito isinusulat ng mga awtor.
➢ Tandaan na ang abstrak ay
ibabalangkas batay sa format ng
pananaliksik na gagamitin
3. Bumuo ng Burador ng Abstrak
➢ Sa paghahanda ng burador ng
abstrak, isaalang-alang sa proseso o
hakbang sa pagbuo nito ang
sumusunod (Koopman, 1997):
★ Tukuyin ang dahilan sa pagsulat
ng Abstrak
➔ Itala ang kahalagahan ng
pananaliksik at pamamaraan
upang makuha ang interes ng
 mga mambabasa na tapusin ang
nilalaman ng likha
★ Itala ang Suliranin
➔ Ilahad ang suliraning nais
bigyang kalutasan ng ginawa.
Gayundin, ipakita ang sakop ng
pag-aaral at ang nais na
patunayan dito.
★ Ilahad ang Metodolohiya
➔ Ang abstrak ng isang
siyentipikong pag-aaral ay
naglalaman ng mga tiyak na
modelo o lapit na ginamit sa
kabuuan ng pag-aaral.
Samantala, may ilang mga
abstrak na maaaring
naglalarawan lamang ng mga uri
ng ebidensiyang ginamit sa
pananaliksik.
★ Ipakita ang Resulta
➔ Ang abstrak ng isang
siyentipikong gawain ay
maaaring maglahok ng mga tiyak
na datos na nagpapakita ng mga
resulta ng isang pag-aaral.
Samantala, ang iba pang mga
abstrak ay maaaring tumalakay
ng mga natuklasan sa isang mas
malawak na paraan.
★ Isaad ang mga Implikasyon
➔ Isaad ang mga pagbabagong
dapat ipatupad mula sa resulta
ng mga natuklasan sa pag-aaral.
Ilahad din ang ambag nito sa
lawak ng kaalamang
kinabibilangan ng paksang napili.
4. Ipabasa sa Kakilala ang Abstrak na
Isinulat
➢ Mahalagang maipabasa sa iba o sa
kakilala ang isinulat na abstrak nang
sa gayon ay matulungan ka sa mga
posibleng pagkakamali o mga
nilalaman na nararapat ayusin na
hindi mo napansin habang ito ay
iyong isinusulat
5. Rebisahin ang Isinulat na Abstrak
➢ Sa pagrerebisa ng abstrak, gamiting
gabay ang sumusunod na tanong
(IEREK Press):
➔ Nakuha ba ng abstrak ang
interes ng mga potensiyal na
mambabasa ng papel?
➔ Ang abstrak ba ay nakasulat
nang naaayon sa tuntunin ng
wika at gramatika?
➔ Ang abstrak ba ay
nakapagbabahagi sa mga
mambabasa ng ideya kung ano
ang paksa nito at bakit ito
nararapat basahin?
➔ Nailalarawan ba ng pamagat ng
abstrak ang paksa ng pag-aaral?
➔ Naipahahayag ba nang malinaw
ng abstrak ang paksa ng papel
at ang mga tanong sa
pananaliksik?
➔ Inilalahad ba sa abstrak kung
paano isinagawa ang
pananaliksik?
➔ Naipahihiwatig ba ng abstrak
ang kahalagahan ng pag-aaral
sa mga mambabasa?
➔ Nailalarawan ba ng abstrak ang
tatalakayin sa papel na
pananaliksik?
➔ Ang abstrak ba ay
nakapagbibigay ng buod
kaugnay ng natuklasan sa
pag-aaral?
➔ Naaayon ba ang abstrak sa
bilang o dami ng salitang
hinihingi?
➔ Nagtataglay ba ang abstrak ng
lima (5) hanggang sampung (10)
susing salita o parirala na
 sumasalamin sa nilalaman ng malawak na ideya at mapagdesisyunan ang
papel na pananaliksik? mga nais isama sa isasagawang abstrak.
➔ Dapat bang tanggapin ang
abstrak?
— — — — — — END — — — — — —
Tandaan: Sa mga sulating pampanitikan,
maaaring abstrak o halaw ay bahagi ng
isang buo at mahabang sulatin, aklat,
diyalogo, pelikula, at iba na hinango ang
bahagi upang bigyang-diin ang pahayag, o
gamitin bilang sipi.

Nilalaman ng Abstrak
★ Isang buong sipi (citation) ng
pinagmulan)
★ Pinakamahahalagang impormasyon
★ Parehong uri at estilo ng wikang
matatagpuan sa orihinal
★ Mga susing salita at parirala na
madaling nagpapakilala sa nilalaman
at tuon ng ginawa
★ Malinaw, maiksi, at
makapangyarihang paggamit ng wika

Dagdag na Kaalaman: Ang mga abstrak ay

maaaring maglaman ng tesis ng akda na
kadalasang unang pangungusap ng talata,
kaligirang impormasyon na naglalagay ng
gawa sa mas malawak na sakop ng
literatura, at kapareho sa kronolohikal na
estruktura ng orihinal.

Tip: Sa pagsulat ng abstrak ay mahaagang

maisaalang-alang ang wastong pagpili ng
mga salita na angkop sa uri ng papel na
ginagawa. Sikapin din na maging simple
ang paraan ng pagpapahayag.

Tandaan:
Mas nagiging madali ang pagsulat ng isang
abstrak kung ang isang manunulat ay
pamilyar o may kaalaman sa mga bahagi
nito. Subuking tumingin ng mga halimbawa
ng abstrak upang magkaroon ng mas