Lƣới Nội Sinh Chất - Bộ Máy Golgi

LƢỚI NỘI SINH CHẤT - BỘ MÁY GOLGI
Biên soạn: TS. Phạm Ngọc Khôi

Bộ môn Mô Phôi - Di truyền, Khoa Khoa học cơ bản - Y học cơ sở
Trƣờng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch
Email: pnkhoi@pnt.edu.vn
Đối tƣợng: Sinh viên Khối ngành Khoa học Sức khỏe
Nội dung giảng dạy
1. Hệ thống bào quan
2. Lưới nội sinh chất

1. Lưới nội sinh chất hạt
2. Lưới nội sinh chất trơn
3. Bộ máy Golgi
1. Mặt cis
2. Mặt trans

3. Bộ máy Golgi
1. Mặt cis
2. Mặt trans
Figure 10.5 The faces of cellular membranes.
Organelles
http://ib.bioninja.com.au
Animal cell structure
https://www.carlsonstockart.com
Thuyết nội cộng sinh (endosymbiosis)
Endosymbiosis - YouTube.com
Overview of the process of endosymbiosis
Chloroplast and mitochondrial evidence
A mitochondrion and chloroplast compared
Figure 14-37 Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)

The origin of chloroplasts
Figure 1-36 Molecular Biology of the Cell, Fifth Edition (© Garland Science 2008)
2. Lƣới nội sinh chất

3. Bộ máy Golgi
1. Mặt cis
2. Mặt trans
The cell and cell organelles
Textbook of Human Histology with Color Atlas, 3D Illustrations and Flowcharts,Yogesh Ashok Sontakke, CBS Publishers & Distributors, 2020
Structure of the rough and smooth endoplasmic
reticulum
Medical Cell Biology, 3rdedition, Steven R. Goodman, Elsevier , 2008.

Rough and smooth endoplasmic reticulum
https://microbenotes.com/rough-vs-smooth-endoplasmic-reticulum/
Lƣới nội sinh chất
Lƣới nội sinh chất hạt
Vùng chuyển tiếp
Lƣới nội sinh chất trơn
Mô học, Phan Chiến Thắng

The nucleus
https://www.khanacademy.org/
Structure of nucleus
Textbook of Human Embryology with Clinical Cases and 3D Illustrations, Yogesh Ashok Sontakke, CBS Publishers & Distributors, 2020
The endoplasmic reticulum
So sánh
LƢỚI NỘI SINH CHẤT HẠT LƢỚI NỘI SINH CHẤT TRƠN
Cấu tạo o Hệ thống túi dẹt o Hệ thống ống chia nhánh
o Gần nhân, nối với màng

Vị trí o Xa nhân
ngoài của nhân
Ribosome o Có o Không
o Tổng hợp protein o Tổng hợp lipid

o Tái tạo màng nhân khi phân o Giải độc ở gan
Chức năng bào o Tham gia chuyển hóa thuốc:
o Phần không hạt → đoạn gắn nhóm OH- vào thuốc: kỵ
chuyển tiếp → túi tiết nước → ưa nước
Rough and smooth endoplasmic reticulum
Junqueira’s basic histology (text & atlas), 16th edition, Anthony L. Mescher, McGraw-Hill, 2021.
Synthesis and export of a protein by the rough ER
Essentials of human anatomy & physiology, 7th edition, Elaine N. Marieb, Pearson, 2015.
Synthesis of all polypeptides
http://www.mun.ca/biology
Polyribosomes: free or bound to the endoplasmic
reticulum
Movement of polypeptides into the RER
Protein localization and cell morphology
Pharmacokinetics
https://www.eupati.eu/glossary/pharmacokinetics/
Pharmacokinetics
http://acilacim7i.changeip.com/First-pass-effect-definition.html
The biotransformation of drugs
Lippincott Illustrated Reviews: Pharmacology, 6th edition, Karen Whalen et al., Wolters Kluwerl, 2015
The general pathway of xenobiotic metabolism
https://the-smooth-and-rough-endoplasmic-reticulum.fandom.com/wiki/Smooth_Endoplasmic_Reticulum
Endoplasmic reticulum in a liver cell
Lƣới nội sinh chất
https://drawittoknowit.com/pop-quizzes/human-biology/drugs-andor-alcohol-can-induce-proliferation-of-the-smooth-er-in-liver-cells-why
ER stress and human disease
doi:10.1038/nature17041
doi:10.1038/nature17041
doi:10.1038/nature17041
Inducers of endoplasmic reticulum stress in the
tumour microenvironment
www.nature.com/nrc
The magnitude of endoplasmic reticulum stress and its
differential outcomes in malignant cells
www.nature.com/nrc

3. Bộ máy Golgi
1. Mặt cis
2. Mặt trans
Animal cell structure Camillo Golgi, 1897 → 1898 → 1906
https://www.carlsonstockart.com
Đồng phân cis, trans
- Cis (Z): cùng phía → zusammen → together in german
- Trans (E): khác phía → entgegen → opposite in german
cis trans
The major features of eukaryotic cells
cis → trans
Figure 1-30 Molecular Biology of the Cell, Fifth Edition (© Garland Science 2008)
The Golgi apparatus
https://digitalhistology.org/tissues/connective/20436-2/blood/blood-3/
The Golgi apparatus
The Golgi apparatus
Figure 13-25a Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)

Oligosaccharide processing in Golgi compartments

Two possible models explaining the organization of the
Golgi apparatus and the transport of proteins from one
cisterna to the next

Temperature-sensitive mutants have been used to
dissect the protein secretory pathway in yeast
Figure 15-30 Essential Cell Biology (© Garland Science 2010)

Overview of vesicular transport
The cargo transportation between ER and Golgi via
COP-coated cargo carriers
COPI: coat protein complex I
COPII: coat protein complex II
ERGIC: ER - Golgi intermediate

compartment
https://www.mdpi.com/2223-7747/11/3/428
The cargo transportation between ER and Golgi via
COP-coated cargo carriers
https://www.bioch.ox.ac.uk/
Bộ máy Golgi (Camillo Golgi, 1897)
cis → trans
Túi màng hoạt dịch → Thể Golgi → Bộ máy Golgi

Essentials of human anatomy & physiology, 7th edition, Elaine N. Marieb, Pearson, 2015.
Golgi apparatus
Golgi apparatus
Summary of functions within the Golgi apparatus
Summary of functions within the Golgi apparatus
Secretory granules in pancreatic acinar cell
S: secretory granules
C: condensing vacuoles
G: Golgi apparatus
The Golgi apparatus
Phagocytosis
Phagocytosis
Endomembrane system
Endomembrane system
Disorders relating to Golgi dysfunction
https://doi.org/10.3892/ijmm.2021.4871
Golgi resident proteins and membrane traffcking
pathway
https://doi.org/10.3892/ijmm.2021.4871
Golgi morphology in cancer cell lines
Cervical cancer cell
Lung cancer cell
Pancreatic cancer cell
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fcell.2021.806482/full
Golgi response to the tumor microenvironment
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fcell.2021.806482/full
A typical structure of SARS-CoV-2 (80 - 120 nm)
(+)ssRNA: single strand RNA → RNA mạch đơn
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32798769/
SARS-CoV-2 and COVID-19 Pathogenesis: A Review
REVIEW Article. Front. Neurol., 04 September 2020 | https://doi.org/10.3389/fneur.2020.01039
Multliplication stages of virus in a living cell and major
antiviral drugs with their mode of action
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32779326/
Golgi apparatus
https://www.osmosis.org/answers/Golgi-apparatus
Tóm tắt bài giảng

3. Bộ máy Golgi
1. Mặt cis
2. Mặt trans
Cellular structures and their functions
https://www.osmosis.org/notes/Cellular_Structures_and_Processes#page-2
Endoplasmic reticulum and Golgi apparatus
Textbook of Human Histology with Color Atlas, 3D Illustrations and Flowcharts,Yogesh Ashok Sontakke, CBS Publishers & Distributors, 2020
Cell city - YouTube.com
Summary of cellular structural components
Câu hỏi tự lƣợng giá
TRUYỀN TIN TẾ BÀO
Biên soạn: TS. Phạm Ngọc Khôi

Đối tƣợng: Sinh viên Khối ngành Khoa học Sức khỏe
1. Màng tế bào
2. Phân biệt
1. Chất phân cực (chất ưa nước)
2. Chất không phân cực (chất kỵ nước)
3. Con đường truyền tin

4. Các kiểu truyền tin

1. Truyền tin phụ thuộc trực tiếp
2. Truyền tin theo synapse thần kinh
3. Truyền tin tự tiết
4. Truyền tin cận tiết
5. Truyền tin nội tiết
5. Các kiểu thụ thể tế bào

1. Thụ thể liên kết với protein G
2. Thụ thể liên kết enzyme tyrosine kinase
3. Kênh ion được hoạt hóa bởi chất tín hiệu
4. Thụ thể nội bào (thụ thể trong nhân tế bào)
6. Con đường truyền tin nội bào

1. Tín hiệu truyền tin thứ 2 (cAMP)
2. Sự phosphoryl hóa protein
3. Kiểm soát ngược âm (negative feedback)
7. Các kiểu đáp ứng của tế bào đích

1. Tồn tại
2. Phân chia
3. Biệt hóa
4. Lão hóa
1. Màng tế bào
2. Phân biệt

Three key factors maintain the cellular organization of
tissues

Signal transduction is the process whereby one type of
signal is converted to another

Functions of cell membranes
The plasma membrane
Human Biology, Concepts and Current Issues, 6th edition, Michael D. Johnson , Benjamin Cummings, 2012.
Màng tế bào
Phạm Ngọc Khôi, 2023

1. Màng tế bào
2. Phân biệt

Ligands that bind on the outside of the cell
Ligands that can enter the cell
The binding of extracellular signal molecules to either
cell-surface or intracellular receptors

Con đƣờng truyền tin
- Chất phân cực: tan trong dung môi phân cực (nước)
- Chất không phân cực: tan trong dung môi không phân
cực (dầu)
- Phân tử ƣa nƣớc → protein xuyên màng → qua màng

khó → ảnh hưởng tức thì → tác động lên protein,
enzyme có sẵn
- Phân tử ƣa dầu → lipid màng → qua màng dễ → ảnh

hưởng lâu dài → gắn vào thụ thể nhân → tác động lên
sự tổng hợp protein mới
Chemical classifcation of hormones
Pathophysiology, 6th edition, Jacquelyn L. Banasik, Lee-Ellen C. Copstead, Elsevier, 2019.

SARS-CoV-2 xâm nhập vào tế bào nhu mô của phổi
Spike protein (S)
Angiotensin converting enzyme 2 receptors (ACE2)

Angiotensin converting enzyme 2 receptors
Mạch máu
Phế bào II (+++)
Thận
Ruột

Hoạt động nhập bào và xuất bào của virus SARS-CoV-2
Nhập bào Xuất bào
Protein S
Angiotensin converting enzyme 2
- Protein S (SARS-CoV-2, chìa khóa)
- Thụ thể ACE2 (tế bào người, ổ khóa)
YouTube.com
Ảnh chụp hiển vi điện tử của một tế bào nhiễm nCoV
Bloomberg
REVIEW Article. Front. Neurol., 04 September 2020 | https://doi.org/10.3389/fneur.2020.01039
Lipid nanoparticles
https://www.pharmaexcipients.com/news/lnp-liposomes-mrna-vaccine/
Recent advancements in liposome technology
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0169409X20300685
Will curcumin nanosystems be the next promising
antiviral alternatives in COVID-19 treatment trials?
Curcumin
DOCKING
SARS-CoV-2-3CLpro SARS-CoV-2-S
doi: 10.1016/j.biopha.2021.111578
Will curcumin nanosystems be the next promising
antiviral alternatives in COVID-19 treatment trials?
doi: 10.1016/j.biopha.2021.111578
1. Màng tế bào
2. Phân biệt
3. Con đƣờng truyền tin

Signaling process
Binding initiates a signaling pathway
Signaling process
https://memorang.com/flashcards/229702/C1bT2L13+Concepts+of+Cell+Signaling
A simple intracellular signaling pathway activated by
an extracellular signal molecule (ligand)

Signal transduction
Lipid-like hormones
GR: glucocorticoid receptor

Hsp: heat shock protein
Intracellular receptors
Mechanism of intracellular receptors


Cell signaling
Four forms of intracellular signaling

Synaptic signaling
Terminology and comparison of cell-to-cell signaling
pathways

Autocrine, paracrine, endocrine
Signaling through cell-cell contact
Autocrine, paracrine, endocrine
http://www.weallhaveuniquebrains.com/starting_material/cytokines/
Cell communication
A seminiferous tubule
- Sg: spermatogonia - Sp: spermatocyte
- S: spermatids - SC: Sertoli cells

Netter’s essential histology, 2nd edition, Frank H. Netter et al., ELSEVIER Saunders, 2013.
Hormonal control of the male reproductive system
Human histology, 4th edition, James S. Lowe, Peter G. Anderson, Elsevier , 2015.
Cells communicate in ways that resemble human
communication. Decide which of the following forms of
human communication are analogous to autocrine,
paracrine, endocrine, and synaptic signaling by cells
1. A telephone conversation → Synaptic signaling (two-way)
2. Talking to people at a cocktail party → Paracrine
3. A radio announcement → Endocrine (one-way)
4. Talking to yourself → Autocrine
Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)

A. A telephone conversation → Synaptic signaling
B. Talking to people at a cocktail party → Paracrine
C. A radio announcement → Endocrine
D. Talking to yourself → Autocrine
A telephone conversation is analogous to synaptic signaling in the sense that it is a

private communication from one person to another, usually some distance away and
A sometimes very far away. It differs from endocrine signaling because it is (usually) a two-
way exchange, whereas endocrine signaling is a one-way communication.
Talking to people at a cocktail party is analogous to paracrine signaling which occurs
B between different cells (individuals) and is locally confined.
A radio announcement is analogous to an endocrine signal, which is sent out to the
C whole body (the audience) with only target cells (individuals tuned to the specific radio
station) affected by it.
Talking to yourself is analogous to an autocrine signal, which is a signal that is sent and
D received by the same cell.
Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)



A schematic of a transmembrane receptor
Receptor → Protein
N-terminus
Extracellular space
Plasma membrane
C-terminus Intracellular space
https://www.lecturio.com/magazine/cell-surface-receptors-types-downstream-mechanisms/
The recognition of a drug by a receptor triggers a
biologic response
o Liên kết ion
o Liên kết hydro
o Liên kết Van der Waals
o Liên kết cộng hóa trị

Receptors
http://reasonandscience.heavenforum.org
Transmembrane signaling mechanisms
R = inactive protein
Bảng tóm tắt 4 nhóm thụ thể
Kênh ion được Thụ thể liên kết Thụ thể nội bào
Thụ thể liên kết
Đặc điểm hoạt hóa bởi enzyme (thụ thể trong
với protein G
chất tín hiệu tyrosine kinase nhân tế bào)
Receptor-
Ligand-gated G protein Intracellular
Tên tiếng Anh activated tyrosine
ion channel coupled receptor nuclear receptor
kinase
Tế bào chất hay
Vị trí phân bố Màng tế bào Màng tế bào Màng tế bào
trong nhân tế bào
Enzyme chuyển
Bộ phận Kênh hoặc gốc phosphate Các yếu tố
Kênh ion
đáp ứng enzyme sinh học cho protein phiên mã gen
tại ví trí tyrosine
Thời gian Mili giây Giây Phút Giờ
o Thụ thể
acetylcholine o Thụ thể
o Thụ thể
nhóm steroid
acetylcholine
Ví dụ muscarinic o Thụ thể insulin o Thụ thể nội
nicotinic
o Thụ thể giao tiết tố tuyến
o Thụ thể GABA
cảm vận hành giáp
bởi adrenalin
Dược lý học đại cương, Đinh Hiếu Nhân (chủ biên), Nhà xuất bản Y học, 2020.
G-protein-coupled receptors
Figure 15-16b Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)

Mechanism of G-protein-linked receptor signaling in
endocrine cells

G-protein-coupled receptors
Enzyme-coupled receptors
Figure 15-16c Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)

Receptor tyrosine kinases
o Serine
o Threonine
o Tyrosine (dƣới 1%)
Receptor tyrosine kinases (RTKs)
The release of calcium ions
Curcumin as tyrosine kinase inhibitor in cancer
treatment
https://doi.org/10.1016/j.ejmech.2019.07.015
Insulin acting on a cell
https://biologydictionary.net/cell-signaling/
The insulin receptor is a protein kinase receptor that
triggers an enzyme cascade within the cell

Ion-channel-coupled receptors (also called transmitter-
gated ion channels)
Figure 15-16a Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)

Ligand-gated ion channels
Metabotropic receptors
Ligand-activated ion channels
Agonists and antagonists
https://psychonautwiki.org/wiki/Antagonist#/media/File:Inverse_agonist_3.svg
Pharmacologic agonists
https://www.drawittoknowit.com/course/pharmacology/glossary/pharmacology/pharmacologic-agonists
The P-glycoprotein mechanism of drug efflux
https://basicmedicalkey.com/antineoplastic-and-immunomodulating-drugs-2/
P-glycoprotein functional expression
https://www.jci.org/articles/view/70430
Inhibition of P-glycoprotein activity by curcumin
1. Tyrosine kinase inhibitor
2. P-glycoprotein inhibitor
https://www.mdpi.com/2306-5354/7/3/100/htm
Gastric glands
Homeostasis of gastric acid secretion
Enterochromaffin-like (ECL) cells
Defining Physiology: Principles, Themes, Concepts. Volume 2 pp 15–17

Parietal cell activation
World J Clin Cases. Apr 26, 2021; 9(12): 2763-2777

Gastric acid secretion by the parietal cells of stomach
https://quizlet.com/12483131/gi-pharmacology-usmle-flash-cards/
Vai trò của thụ thể
1. Quyết định phần lớn sự liên quan giữa liều và nồng độ

tín hiệu với hiệu quả tác động của tín hiệu
2. Chịu trách nhiệm cho sự chọn lựa tác động của tín hiệu
3. Làm trung gian cho những hoạt động đồng vận

(agonist) hay đối vận (antagonist) của tín hiệu
6. Con đƣờng truyền tin nội bào


1. Tồn tại
2. Phân chia
3. Biệt hóa
4. Lão hóa
An animal cell’s dependence on multiple extracellular
signal molecules

The synthesis and degradation of cyclic AMP

Cyclic AMP (cAMP)
Cyclic AMP (cAMP)
Phosphorylation
Signal integration

Phosphorylation example: MAPK signaling cascade
And... it's even more complicated than that!
Inositol phosphates
Feedback regulation within an intracellular signaling
pathway can adjust the response to an extracellular
signal

Điều hòa ngƣợc

Signal transduction
Signal transduction pathway
A hypothetical intracellular signaling pathway from a
cell-surface receptor to the nucleus

Five parallel intracellular signaling pathways activated
by GPCRs, RTKs, or both

Chart of the major signaling pathways relevant to
cancer in human cells, indicating the cellular locations
of some of the proteins modified by mutation in cancer

Receptors
http://www.uky.edu/~mtp/pha522mp/PHA522mp.html
Đặc tính chung của đƣờng truyền tín hiệu
1. Tính đặc hiệu (specificity)
2. Tính khuếch đại tín hiệu (amplification)
3. Giảm nhạy cảm (desensitization) và điều hòa thụ thể

(regulation)
4. Sự tích hợp (integration)



1. Tồn tại
2. Phân chia
3. Biệt hóa
4. Lão hóa
An animal cell’s dependence on multiple extracellular
signal molecules

Binding initiates a signaling pathway
Cellular metabolism
Growth factor signaling
1. Màng tế bào
2. Phân biệt





1. Tồn tại
2. Phân chia
3. Biệt hóa
4. Lão hóa
Osmosis.org
Figure 15.1 Overview of signaling by cell-surface receptors.
Molecular Cell Biology, 7th edition

Figure 15.2 Types of extracellular signaling.

Figure 21.1 Overview of the birth, lineage, and death of cells.

Câu hỏi tự lƣợng giá
Tài liệu tham khảo
1. Sinh học, Trịnh Văn Bảo (chủ biên), Nhà xuất bản Giáo
dục Việt Nam, 2012.
2. Sinh học tế bào, Trần Công Toại, Huỳnh Duy Thảo

(chủ biên), Nhà xuất bản Đại học Quốc gia TP.HCM,
2020.
3. Essential Cell Biology, 4th edition, Alberts B. et al.,

Garland Science, 2013.
4. Molecular Biology of THE CELL, 6th edition, Alberts B.

et al., Garland Science, 2014.
TRÂN TRỌNG CẢM ƠN
TS. Phạm Ngọc Khôi


Lƣới Nội Sinh Chất - Bộ Máy Golgi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lƣới Nội Sinh Chất - Bộ Máy Golgi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

LƢỚI NỘI SINH CHẤT - BỘ MÁY GOLGI

Biên soạn: TS. Phạm Ngọc Khôi

Trƣờng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch

1. Hệ thống bào quan

2. Lưới nội sinh chất

1. Hệ thống bào quan

2. Lưới nội sinh chất

Figure 14-37 Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)

1. Hệ thống bào quan

2. Lƣới nội sinh chất

Medical Cell Biology, 3rdedition, Steven R. Goodman, Elsevier , 2008.

Lƣới nội sinh chất hạt

Vùng chuyển tiếp

Lƣới nội sinh chất trơn

Mô học, Phan Chiến Thắng

Cấu tạo o Hệ thống túi dẹt o Hệ thống ống chia nhánh

o Gần nhân, nối với màng

o Tổng hợp protein o Tổng hợp lipid

1. Hệ thống bào quan

2. Lưới nội sinh chất

- Cis (Z): cùng phía → zusammen → together in german

- Trans (E): khác phía → entgegen → opposite in german

Figure 13-25a Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)

Figure 13-28 Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)

Figure 13-35 Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)

Figure 15-30 Essential Cell Biology (© Garland Science 2010)

COPI: coat protein complex I

COPII: coat protein complex II

ERGIC: ER - Golgi intermediate

Túi màng hoạt dịch → Thể Golgi → Bộ máy Golgi

Cervical cancer cell

Lung cancer cell

Pancreatic cancer cell

(+)ssRNA: single strand RNA → RNA mạch đơn

1. Hệ thống bào quan

2. Lưới nội sinh chất

Biên soạn: TS. Phạm Ngọc Khôi

Trƣờng Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch

3. Con đường truyền tin

4. Các kiểu truyền tin

5. Các kiểu thụ thể tế bào

6. Con đường truyền tin nội bào

7. Các kiểu đáp ứng của tế bào đích

3. Con đường truyền tin

Figure 20-34 Essential Cell Biology (© Garland Science 2010)

Figure 16-2 Essential Cell Biology (© Garland Science 2010)

Phạm Ngọc Khôi, 2023

3. Con đường truyền tin

Ligands that can enter the cell

Figure 16-8 Essential Cell Biology (© Garland Science 2010)

- Phân tử ƣa nƣớc → protein xuyên màng → qua màng

- Phân tử ƣa dầu → lipid màng → qua màng dễ → ảnh

Pathophysiology, 6th edition, Jacquelyn L. Banasik, Lee-Ellen C. Copstead, Elsevier, 2019.

Spike protein (S)

Angiotensin converting enzyme 2 receptors (ACE2)

Phạm Ngọc Khôi, 2023

Phạm Ngọc Khôi, 2023

Nhập bào Xuất bào

Angiotensin converting enzyme 2

- Protein S (SARS-CoV-2, chìa khóa)

- Thụ thể ACE2 (tế bào người, ổ khóa)

3. Con đƣờng truyền tin

Figure 15-1 Molecular Biology of the Cell (© Garland Science 2008)