GABAY SA ORTAGRAPIYA

GABAY SA ORTAGRAPIYA
1. Huwag manghiram. Ihanap ng katumbas sa

wikang pambansa ang konsepto.

"rule"="tuntunin" hindi "rul"

2
GABAY SA ORTAGRAPIYA
2. Huwag pa ring manghiram. Ihanap ng katumbas

sa mga lokal na wikaang konsepto.

1. "tarsier"="maomag", "malmag" (Bol-anon)

2. "whale shark" = butanding (Bikol)

3
GABAY SA ORTAGRAPIYA
3. Kapag walang eksaktong katumbas, hiramin ang salita

batay sa

sumusunod na kalakaran.

xga. Kung wikang Espanyol ang pinaghiraman, baybayin

ang salita

ayon sa ABAKADA.

"cebollas"="sibuyas"
4
GABAY SA ORTAGRAPIYA
3. Kapag walang eksaktong katumbas, hiramin ang salita batay sa

sumusunod na kalakaran.

a. Kung wikang Espanyol ang pinaghiraman, baybayin ang salita ayon sa

ABAKADA.

"cebollas"="sibuyas“

"componer" = "kumpuni"

"socorro"="saklolo"

"psicologia"="sikolohiya"

5
GABAY SA ORTAGRAPIYA
b. Kung wikang Ingles at iba pang wikang dayuhan ang

pinaghiraman, panatilihin ang orihinal na anyo.

"daddy"

"Sir"

"boyfriend"

"psychology" hindi "saykoloji"

6
GABAY SA ORTAGRAPIYA
c. Baybayin alinsunod sa ABAKADA ang mga hiram na salita na

naiba na ang bigkas at/o kahulugan sa orihinal.

"stand by" = "istambay"

"hole in" = "holen"

"up here"="apir"

"caltex"="kaltek"

7
GABAY SA ORTAGRAPIYA
d. Panatilihin ang orihinal na baybay ng mga salitang pantangi,

panteknikal at pang-agham.

"Manuel Luis Quezon"

"chlorophyll“

"Ilocos Norte"

"sodium chloride"

8
GABAY SA ORTAGRAPIYA
e. Gamitin ang baybay ng salitang hiram na matagal na o

lagi nang

ginagamit.

"telepono" hindi "telefono"

"pamilya" hindi "familya"

9
GABAY SA ORTAGRAPIYA
Iwasan ang paggamit ng mga letrang wala sa ABAKADA

sa

pagbaybay ng mga hiram na salita. Ang istriktong

ponetikong

baybay ng mga hiram na salita, laluna sa wikang Ingles,

ay

nakikipagkumpetensiya sa orihinal na baybay.

10
GABAY SA ORTAGRAPIYA
Maaaring pagkamalan itong maling ispeling.

"ponolohiya" o "palatunugan" hindi "fonoloji"

"uri ng wika" o "barayti ng wika" hindi "varayti ng wika“

"agham panlipunan" hindi "sosyal sayans"

11