You are on page 1of 22

Republic of the Philippines

BATANGAS STATE UNIVERSITY


The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

SEMESTRAL AWTPUT:
KONTEKSTWALISADONG KOMUNIKASYON SA FILIPINO

POSISYONG PAPEL HINGGIL SA


RA 10533 “ENHANCED BASIC EDUCATION ACT OF 2013” O
K TO 12 PROGRAM

nina

Abella, Jesreyl C.
Adame, Bryan R.
Arasula, Lyka E.
Balasbas, Matthew Gabriel C.
Evangelista, Hazel M.
Gayeta, Carmela A.
Ramos, Shiela Mae M.
Tamayosa, Hannah Shane A.

Bb. Danneca P. Gupit, LPT


Guro sa Filipino

2022

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

Posisyong Papel hinggil sa RA 10533 “Enhanced Basic Education Act of 2013” o mas kilala sa

tawag na K to 12 Program

K-12 Program: Susi Nga Ba sa Kaunlarang Inaasam?

“Anong gusto mong maging paglaki mo?” Maging guro, abogado, pulis, doktor, inhinyero,

bumbero, at marami pang iba. Iyan ang katanungang nakasanayan na ng bawat kabataang lumaking

pangarap ang pundasyon ng lahat at ang tanging nagbibigay linaw sa totoong mundong naghihintay sa

kanilang mga murang isipan. Mga kasagutang kaakibat ay ang salitang pangarap at edukasyon – susi sa

pag-unlad at daan upang makatakas sa nagngangalit na tanikala ng kahirapan. Ngunit ang reyalidad ng

buhay sa bansa ay hindi lamang umiikot sa nagtataasang mga pangarap ng bawat kabataan at pagnanais

na makaahon mula sa kahirapan. Bagkus, masasalamin ang malinaw na katotohanang bumababa na ang

kalidad ng edukasyon sa bansa at ‘tila napapag-iwanan na sa buong Southeast Asia ang sistema ng

pagkatuto sa Pilipinas. Kaya naman upang makasabay sa agos na dala ng globalisasyon at sa humihigpit

na kompetisyon sa buong mundo pagdating sa usapin ng kasanayan sa paggawa at kakayahang

intelektwal, ipinatupad ang K to 12 Basic Education Program sa ilalim ng administrasyon ng dating

Pang. Benigno S. Aquino III, na solusyon umano sa lumalalang krisis na kinakaharap ng sektor ng

edukasyon.

Ang K-12 (kinder to grade 12) ay isang programang tumutukoy sa pagkakaroon

ng mandatory o required na kindergarten at karagdagang dalawang (2) taon sa dating 10-year Basic

Education Cycle. Kung noon, pagkatapos ng anim (6) na taon sa elementarya at apat (4) na taon sa

hayskul (kabuoang 10 taon) ay maaari nang makapagkolehiyo ang mga mag-aaral, sa ilalim ng K to 12,

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

bago makatuntong sa kolehiyo, kailangang dumaan muna sa karagdagang dalawang (2) taon pagkatapos

ng apat (4) na taon sa hayskul. Sa bagong sistema, tinatawag na senior high school o junior college ang

karagdagang dalawang (2) taon, samantalang ang apat (4) na taon ng hayskul sa lumang sistema ay

tinatawag namang junior high school. Sa kabuoan, Grade 1-12 ang opisyal na tawag sa labing-dalawang

(12) taon ng Basic Education sa ilalim ng programang ito. Sa karagdagan, sa pananaw naman ni Kalihim

Bro. Armin Luistro at Pang. Noynoy Aquino III, ang K-12 ay ang pagbibigay ng basic competencies na

kinakailangan upang makapagtrabaho ang mga kabataan. Sa Junior High School pa lamang, maaari ng

makakuha ng Certificate of Competency Level 1 (COC) kung makakapasa ang mag-aaral sa mga

kahingian at kinakailangan ng TESDA. Sa pagtuntong naman sa Senior High School (Level 2), maaari

na silang magkaroon ng pagkakataon na makapagtrabaho matapos ito.

Samakatuwid, ang K to 12 Basic Education Program ay naglalayong, una, palitan ang lumang

kurikulum ng elementarya at sekundaryang edukasyon sa Pilipinas na aayon sa pangangailangan ng mga

mag-aaral upang magkaroon ng dekalidad na edukasyon at mabigyan ng agarang solusyon ang

lumalalang krisis sa nasabing sektor, partikular na ang tumataas na bilang ng out-of-school youth.

Ikalawa, tulungan ang mga mag-aaral na mahasa at mapaghusay ang kani-kanilang mga kakayahan

upang maihanda sila sa larangan na kanilang pipiliin sa kolehiyo o kung nais na nilang magtrabaho at

hindi agad magpatuloy sa kolehiyo, at maaari ‘rin namang upang maihanda sila sa mundo ng

pagnenegosyo. Ikatlo ay ang spiral progression na binigyang-diin ni Jerome Bruner. Ayon sa kanya,

"curriculum should be organized in spiral manner so that the student continually builds upon what they

have already learned". At ang huli at pinakaimportante sa mga nabanggit na layunin ng K-12 ay

mapaunlad ang kasanayan ng bawat indibidwal upang makaangkop sa pakikipagsabayan sa global

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

standards ng edukasyon o pantayan ang sistema ng edukasyon na umiiral hindi lamang sa buong Asya,

kundi maging sa buong mundo.

Ipinatupad ang programang ito sa maraming kadahilanan, bunga na rin ng pinagsama-samang

mga inilatag na ideya at posibleng solusyon sa pangunahing problema na kinakaharap ng sektor sa

panahon ng administrasyong Aquino, upang maagapan ang nanganganib na pagsadsad ng kalidad ng

edukasyon sa bansa. Sa pagpapatupad ng K to 12 program, pangunahing makikinabang dito ay ang mga

mag-aaral na tumatanggap ng mga kaalaman mula sa lumang sistema patungo sa mas dekalidad at

inobatibong pamamaraan ng pagkatuto. Sa tulong ng nabanggit na programa, mas maihahanda ang mga

mag-aaral sa kanilang tatahaking larangan sa hinaharap gayundin, mas mahahasa ang kakayahang

intelektwal at kasanayan sa paggawa na lubos na kailangan sa humihigpit na kompetisyon sa mundo.

Bukod sa mga mag-aaral, inaasahang makapagbibigay rin ito ng benepisyo at malaking kapakinabangan

sa mga kaguroan sa bansa, sapagkat sa tulong nito, mas tataas ang pangangailangan o trabahong

maiaalok ng gobyerno para sa kanila. Sa karagdagang dalawang (2) taon sa hayskul, ang mga paaralan

ay mas mangangailangan ng dagdag na bilang o populasyon ng mga guro. Gayundin, sa kabuoan,

mayroong positibong ambag ang programang ito sa bansa, lalo’t higit sa ating ekonomiya kung ito ay

epektibo at maayos na maisasakatuparan. Kapag tumaas ang porsyento o populasyon ng mga kabataang

nakakapag-aral at mga nagsisipagtapos sa bawat akademikong taon kung saan makapagbibigay ito ng

mas madami at magagandang oportunidad, unti-unti nitong mapapababa ang mga kaso ng kriminalidad,

child labor, malnutrisyon, kagutuman at iba pa, bunga ng kahirapan. Gayundin, lalago ang ekonomiya

ng bansa, sapagkat mas tataas ang bilang ng mga mamamayang may permanenteng trabaho,

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

nakatatanggap ng maayos na pasahod, at kakayahan upang masuportahan ang pangangailangan ng

pamilya nang hindi dumedepende o naghihintay ng tulong mula sa gobyerno.

Sa mga nabanggit na katunayan, hindi lingid sa kaalaman ng karamihan ang pag-ani ng samot-

saring positibo at negatibong reaksyon mula sa mga tao, nang maisabatas at maipatupad ang K to 12

program sa mga pampubliko at pribadong paaralan. Hati ang naging pananaw ng mga Pilipino sa

nasabing programa – mayroong mga sumang-ayon, ngunit mas marami pa rin ang hindi pumabor sa

bagong kurikulum na isinulong ng administrasyon. Mariin itong tinutulan ng mga kabataan, mag-aaral,

guro, kawani, at mga magulang dahil sa kawalan ng programa ng makabuluhang batayan at sapat na

paghahanda at panustos ng gobyerno para dito. Ayon sa pag-aaral na isinagawa ng ANAKBAYAN UP

LOS BAÑOS, ang agaran at hilaw na pagpapatupad ng K-12 ay maaaring makapagpalala pa sa

kasalukuyang sitwasyon ng sistema ng edukasyon sa bansa.

Mula sa ginawang pananaliksik at pag-aaral ng posisyong papel hinggil sa K to 12 kurikulum o

RA 10533 “Enhanced Basic Education Act of 2013”, ang mga sumusunod ay kakikitaan ng sariling

analisis at reaksyon ng grupo ukol sa kalakasan at kahinaan ng nasabing programa.

Kalakasan ng K to 12 Program o “Enhanced Basic Education Act of 2013”

1. Paghahanda sa mga mag-aaral sa hayskul upang ganap na makaangkop sa larangan na

kanilang pipiliin sa kolehiyo. Sa bagong sistema ng edukasyon, ang ibang General Education subjects

sa kolehiyo ay isasama o ililipat na sa Senior High School, bilang paghahanda sa kursong nais nilang

kuhanin na angkop sa kanilang mga piniling strands sa hayskul. Mula sa modelo ng programang ito, ang

mga mag-aaral ay magtatapos ng higit na mas matanda kumpara sa mga nagtapos sa ilalim ng sampung

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

taon lamang na siklo ng edukasyon. Kung titingnan ito sa mas positibong perspektibo, ito ay itinuturing

na isang kalakasan ng DepEd, sapagkat sa pamamagitan ng programa ay mas magiging ganap ang

kahandaan ng mga hayskul sa kanilang haharapin sa mas mataas na antas ng pagkatuto sa pagtuntong

nila sa kolehiyo.

2. Kahandaan sa pagpasok sa "labor mobility". Sa pamamagitan ng K-12, hindi na kailangan ng mga

kabataang magtapos ng kolehiyo upang magkaroon ng trabaho. Binibigyan nito ng pagkakataon at

oportunidad ang mga nagtapos sa Senior High School na makahanap ng agarang trabaho kung hindi na

kaya o nais ipagpatuloy pa ang pag-aaral sa mas mataas na antas. Kaugnay nito, maaaring hindi na nila

ituloy ang pag-aaral sa kolehiyo lalo na kung pumili sila ng track maliban sa academic track, katulad ng

TECHVOC o ''Technical and Vocational Education and Training'', kung saan posible silang makakuha

o magkaroon ng NCI at NCII, daan sa mas mabilis na paghahanap ng mainam na trabaho at iba’t ibang

oportunidad na may kaugnayan dito.

3. Kakayahan na makasabay sa pandaigdigang pamantayan sa trabaho. Sinusuportahan ng bagong

kurikulum ng edukasyon ang mga nagtapos sa kolehiyo na naghahanap ng trabaho sa labas ng bansa.

Ayon sa DepEd, hindi sapat ang lumang sistema o 10-year Basic Education Cycle na umiiral sa bansa,

sapagkat hindi kinikilala ng dayuhang bansa ang mga propesyunal sa Pilipinas na nagtapos lamang ng

10 taon sa elementarya at sekondarya sa kabuoan. Ang sistema ng K-12 ay naglalayon na mas

mapahusay ang kakayahan sa matematika, siyentipiko, at linggwistika ng bawat Pilipinong mag-aaral.

Sa karagdagan, ang bawat track ay magbibigay sa mga mag-aaral ng sapat na oras upang maihanda at

mapahusay ang kanilang kasanayan sa napiling larangan at mas mahasa ang kanilang kakayahang

intelektwal. Sa huli, ang mga makakapagtapos sa K-12 ay inaasahang magkakaroon ng matatag na

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

pundasyon ng kaalaman at kasanayan, magiging globally competitive, at makakakuha ng oportunidad

na makapasok sa stiff labor market.

4. Sanayin ang pangunahing kakayahan. Ang paghasa sa kasanayan sa pagbasa at pagsulat ay ilan

lamang sa mga pangunahing kapakinabangan ng programa ng K-12. Ang pagkakaroon ng mataas na

kasanayan sa matematika ay isang benepisyo ng maayos at dekalidad na edukasyon dahil sa tulong nito,

matututunan ng bawat indibidwal kung paano magbalanse ng badyet, tumingin sa tamang presyo ng mga

bilihing produkto, matimbang kung alin ang trabahong makapagbibigay ng maayos at magandang

pasahod, at pagbabayad ng buwis sa tamang paraan. Ang mga nabanggit ay ilan lamang sa hatid na

benepisyo ng K to 12 - tama at mataas na kasanayan sa pagbasa at pagsulat na kapwa pangunahin at

mahalagang kaalaman na dapat pandayin ng bawat indibidwal.

5. Pagkuha o pangangalap ng pangkalahatang kaalaman. Ang mga asignaturang itinuturo sa ilalim

ng K-12 gaya ng kaalaman sa kasaysayan, matematika, heograpiya, agham, o panitikan ay

makapagdudulot ng malaking kapakinabangan at lubos na makapagpapayaman o makapagpapayabong

ng kaalaman ng isang tao. Ang pag-aaral ng pangkalahatang kaalaman ay isa sa mga pakinabang na

dulot ng pagkakaroon ng magandang pundasyon at dekalidad na sistema ng edukasyon sa isang bansa.

Ang indibidwal na walang pagnanais na matuto at mamuhay kaalinsabay ang pagtuklas sa naghihintay

na mga panibagong karunungan, ay malabong maging bukas sa mga kaalamang taglay ng ibang kultura

at pamumuhay na nakagawian nila.

Kahinaan ng K to 12 Program o “Enhanced Basic Education Act of 2013”

Hindi na bago ang taon-taong problema sa edukasyon na sumasalubong sa mga mag-aaral, guro,

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

kawani ng gobyerno, at mga magulang sa pagbubukas ng bawat pang-akademikong taon. Kaugnay nito,

nang ilunsad ang programa noong 2012 sa pinakaunang pagkakataon, umani ito ng maraming batikos at

iba’t ibang reaksyon dulot ng kawalan ng sapat na kahandaan at pondo ng gobyerno, idagdag pa ang

kakulangan sa silid-aralan at mga pasilidad, aklat, guro, at mababang sahod ng mga guro sa kindergarten.

Narito ang limang (5) kahinaang makikita sa hilaw at agarang pagpapatupad ng K to 12 program sa

bansa;

1. Kalidad at reyalidad. Isa sa ipinagmamalaki ng administrasyong Aquino na layunin ng k-12 ay ang

pagbibigay ng mataas at magandang kalidad ng edukasyon sa bansa para sa mga mag-aaral nito sa lahat

ng antas. Ngunit ang katotohana’y marami ang hindi sumasang-ayon sa katuwiran ng administrasyon

dahil sa aktuwal na kalagayan na nararanasan ng mga mag-aaral matapos isulong ang nasabing programa

sa bansa. Sa implementasyon pa lamang ng mandatory kindergarten, tampok na ang kakulangan sa mga

pangunahing pangangailangan ng mga paaralan at mag-aaral at ang kawalan ng maayos na pamamahala

o implementasyon ng pamahalaan.

2. Karamihan sa mga nagtapos ng Senior High School ay hindi pa rin makapagtrabaho o

itinuturing na “underqualified workers.”

Ayon sa DepEd, sa pamamagitan ng K-12, hindi na kailangan ng mga kabataang magtapos ng

kolehiyo upang magkaroon ng trabaho, ngunit salungat ito sa reyalidad na kinakaharap ng mga mag-

aaral sa bansa. Inaasahan ng pamahalaan na makatutulong ang programa sa mga mag-aaral na hindi

kayang pag-aralin sa kolehiyo dahil mula sa kanilang katuwiran, kasama sa kurikulum ng bagong

sistema ang mga pagsasanay sa semi-skilled na mga trabaho. Inaasahan na sa pagtatapos nila sa hayskul,

nasa 18-anyos na ang mga mag-aaral – legal na edad na kailangan para makapagtrabaho. Ngunit hindi

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

umayon ang naging resulta ng programa mula sa mga planong nabanggit - pinapatunayan lamang nito

na ang karapatan ng mga kabataang makapag-aaral at makapagpatuloy sa kolehiyo, makapili ng

propesyon base sa kanilang kagustuhan, at magkaroon ng oportunidad para matulungan ang kanilang

pamilya ay itinuturing na isang malaking pribilehiyo lamang para sa mga may kakayahang

makapagbayad ng matrikula sa kolehiyo, edukasyon para sa iilan ang tila nais nilang patunayan. Sa

kabilang banda, kung walang kakayahan na makapag-aral sa kolehiyo, bokasyunal at teknikal lamang

ang kayang ilaan ng programang ito upang sa pagtatapos ng sekundarya ay maaari nang

makapagtrabaho.

Ayon sa Kabataan Partylist, taon-taon sa nakalipas na dekada, tinatayang nasa 300,000 ang

bilang ng mga bagong gradwado na dumadagdag sa labor force – malaking porsyento sa kanila ay

kabilang sa naitatalang tumataas na populasyon ng mga walang trabaho (unemployed). Patunay ito na

hindi nasosolusyunan ng programa ang tumataas na bilang ng kawalan ng trabaho sa Pilipinas.

3. Hindi solusyon sa bumababang marka ng mga mag-aaral sa elementarya at sekundarya. Kung

susuriing mabuti, ang karagdagang taon sa pag-aaral ay hindi solusyon sa humihinang kalidad ng

batayang sistema ng edukasyon. Batay sa naging resulta ng pag-aaral ng Trends in International

Mathematics and Science Studies, maraming bansa na may 10 taong batayang edukasyon o mas maiksi,

tulad ng South Korea at Singapore, ang nakakuha ng pinakamatataas na marka. Sa kabilang banda, ang

ilang mga bansa na may pinaiiral namang K-12 program, tulad ng Chile at Saudi Arabia, ay nakakuha

ng mababang marka. Ang naging resulta mula sa isinagawang pag-aaral ay patunay lamang na hindi

karagdagang taon sa batayang edukasyon ang tunay na makapagpapataas ng kalidad ng edukasyon sa

bansa. Sa halip ay ang paunang pagtugon ng gobyerno sa pangunahing problema ng sektor – paglalaan

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

ng sapat na pondo para sa maayos na gamit, libro at iba pang mga pasilidad para sa mas epektibong

pagkatuto ng bawat mag-aaral, gayundin ang mataas at tamang pasahod sa mga guro at kawani ng

kagawaran ng edukasyon.

4. Ang mga nagsisipagtapos sa K-12 program ay hindi pa rin maituturing na mga propesyunal at

may mataas na pinag-aaralan sa ibayong-dagat. Kakikitaan ng katotohanan ang argumentong ito.

Aminin man natin o hindi, mas hinihikayat lamang nito ang mga kabataang nagsisipagtapos na

mangibang-bansa at maging alipin ng dayuhang kaisipan. Sa paghahangad na mabigyan ng

maginhawang buhay at matugunan ang lahat na pangangailangan ng pamilya, pikit-mata nilang

tinatanggap ang trabaho o oportunidad sa mga dayuhang bansa, kapalit man nito’y ilang libong distansya

mula sa pamilya. Bawat taon ay patuloy ang pagtaas ng bilang ng ating mga kababayang Overseas

Filipino Workers (OFW), subalit bakit tila nagbubulag-bulagan ang gobyerno sa nakalatag na problema

sa kanilang harapan. Isa sa kanilang mga responsibilidad ay ang lumikha ng mga programang pang-

ekonomiya, kung saan hindi na kakailanganin pa ng ating mga kabataan na lisanin ang bansa para sa

mas maayos na oportunidad at kita. Ang K-12 ay sinasabing panakip-butas at palusot lamang ng

gobyerno, bunga ng kawalan nito ng kakayahang lumikha ng balangkas para sa pambansang

industriyalisasyon kung saan ang ating bansa mismo ang makikinabang sa ating lakas-paggawa imbis

na mga dayuhang nagpapakasasa sa mababang pasahod sa ating mga kababayan. Aminin man natin o

hindi, isa ito sa mga dahilan sa lubos na paglala ng brain drain sa bansa, kung saan ang mga Pilipinong

propesyunal at mga skilled workers ay pinipiling mangibang-bansa na nagbubunga ng kakulangan sa

lakas paggawa at mga propesyunal na manggagawa, na inaasahan sanang magtataguyod sa kapakanan

ng bawat mamamayang Pilipino at magsusulong sa kaunlaran ng bansa.

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

5. Sa kabuoan, masasabing hindi lubos na napag-aralan at napaghandaan ang K-12 program bago

ito ipatupad sa bansa. Dekalidad na edukasyon ang nais ng lahat! Ngunit ang hilaw na implementasyon

ng programa ng K-12 ay nagdulot lamang ng kalituhan, katamaran para sa mga mag-aaral dahil sa

dagdag nitong taon, at hirap para sa mga magulang na isang kahig, isang tuka maitaguyod lamang ang

karapatan ng kanilang mga anak na makapag-aral. Idagdag pa ang tunay na kalagayan sa bawat paaralan

lalo na sa mga pampubliko – kakulangan sa silid-aralan, upuan, libro, mga pasilidad, at lalo’t higit ay

kakulangan sa mga guro. Ang K-12 ay nakadisenyo upang pagsilbihan ang mga dayuhang

mamumuhunan na binibili ang pagod at pawis ng ating mga kababayan, partikular na ang mga kabataang

di nakapagtapos ng pag-aaral sa murang lakas-paggawa. At sa huli, ang dekalidad na edukasyong

ninanais ng lahat ay makakamit lamang kung lalangkapan ang batayang edukasyon ng makabayan,

makamasa at siyentipikong adhikain, sa halip na magdagdag ng taon at tahasang palitan ang nilalaman

ng kurikulum ng wala man lamang sapat na paghahanda at pondo para sa sektor ng edukasyon.

Personal na Analisis ng K to 12 Program o “Enhanced Basic Education Act of 2013”

Ang kasalukuyang umiiral na sistema ng edukasyon sa bansa ay nananatili pa ring tanong na

nakabinbin sa isipan ng marami. Kaliwa’t kanang pagtuligsa at pagkwestyon sa programa ang tumatak

sa administrasyong Aquino at hanggang ngayon ay wala pa ring malinaw na kasagutan mula sa

gobyerno. Sa mga nakalipas na taon mula ng ipatupad ang k-12 program, marami na nga ba ang nabago?

Maganda nga ba ang naidulot nito sa mga mag-aaral, guro, kawani, at pamilyang Pilipino? Nakamit ba

ang mga layuning inaasahan mula sa programa o naging dekorasyon lamang ito para masabing

nakasabay na nga ang kasalukuyang batayan ng edukasyon sa sistemang pinaiiral ng globalisasyon? At

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

sa huli, sapat nga ba ang programang ito upang makamit ang mataas na ekonomiya, mapababa ang

unemployment rate, mapataas ang pinag-aralan ng mga tao, at mapaunlad ang bansa? Ilan lamang ito sa

mga katanungan ng mga mamamayang Pilipino na nais mabigyan ng konkretong sagot mula sa

gobyerno. Kung ito'y ating susuriin ng mabuti, sadyang napakaganda ng adhikain ng K-12 program,

ngunit sa mga tanong na nabanggit, sa aming punto, ang k to 12 ay hindi solusyon sa problemang

kinakaharap ng sektor ng edukasyon.

Maraming naging problema sa unang taon ng programa nang agad ipatupad ang mandatory

kindergarten: kulang ng silid-aralan, libro, pasilidad, kakulangan sa guro, at mababa ang sweldo ng mga

guro sa kindergarten. Noong taong panuruan 2012-2013, ayon sa ACT Teachers Partylist, kulang ng

132,483 guro, 97,685 silid-aralan at 153,709 pasilidad sa tubig at sanitasyon ang mga pampublikong

paaralang elementarya at hayskul sa Pilipinas. Dagdag pa rito, mismong ang Department of Education

ay umamin na kulang pa rin sa guro at pasilidad ang mga pampublikong paaralan dahil sa kakulangan

ng pondo. Ipinapakita lamang dito ang kawalan ng kahandaan at maayos na pagpaplano ng gobyerno

nang ipinatupad ang K-12 program sa bansa.

Sinuportahan naman ito ni Senator Trillanes na ayon sa kanya, "Mas makabubuti sa ating bansa

kung hindi muna ipatutupad ang K-12 Program hangga’t hindi pa nasosolusyonan ang mga problema sa

sistema ng ating edukasyon, tulad ng kakulangan sa mga silid-aralan, kagamitan ng mga mag-aaral at

kakulangan sa mga guro at ang kanilang mababang sahod." Sa pagnanais na maging globalisado o

makipagsabayan sa ibang bansa, agarang ipinatupad ni dating Pangulong Aquino ang programang ito,

nang hindi muna tinutukan ang mga pangunahing problema sa sistema ng ating edukasyon at hindi

dumaan sa maayos na proseso at pag-aaral bago ito ipinatupad. Bilang resulta, hindi naging epektibo at

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

maayos ang implementasyon nito na humantong sa kawalan ng kahandaan at suporta mula sa mga

mamamayang Pilipino.

Samakatuwid, nabanggit din sa isang pahayag ng Anakbayan UP Los Baños na ang pangunahing

dahilan ng pagdami ng out-of-school youth ay ang kakulangan ng pantustos sa pag-aaral, kung saan

taliwas ang layunin ng K-12 na ayon sa DepEd, ito daw ang solusyon sa dumaraming bilang ng mga

kabataang di nakakapag-aral. Batay sa pag-aaral ng Alliance of Concerned Teachers (ACT), tinatayang

gagastos ng P12,090 ang bawat pamilya para matustusan ang pag-aaral ng isang miyembro sa bawat

karagdagang taon sa K-12. Kabilang sa mga gastusin ang pamasahe, baon, gamit sa eskwela, at iba pa.

Ngunit hindi naman ito natugunan ng ipatupad ang programa, sapagkat ang katotohana’y kulang na

kulang ang pondo ng gobyerno na kahit mga pasilidad, libro, silid-aralan at iba pa ay hindi kayang

solusyonan. Idagdag pa ang mabigat na halagang ito na mas lalong pinapalala ng nagtataasang presyo

ng mga bilihin at ang mababang pasahod sa mga manggagawa lalo na’t noon ay tahasan nang tinalikuran

ng dating administrasyong Aquino ang panawagan sa P125 across-the-board nationwide na dagdag-

sahod.

Sa mga paunang nabanggit na argumento, makatwiran lamang na sabihing hindi sapat at epektibo

ang K-12 program upang mabigyan ng konkretong solusyon ang kasalukuyang suliranin ng sektor. Ayon

sa mga kritiko ng K-12 program, hindi ang nasabing programa ang magpapaunlad sa pangkalahatang

kalagayan ng edukasyon sa Pilipinas. Naniniwala naman ang Alliance of Concerned Teachers na

itinutuon ang programang K-12 para sa internasyunal na pamantayan at pangangailangan at hindi ito ang

siyang makatutulong sa sistema ng edukasyon sa bansa.

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

Taliwas rin ang nakaririnding kabalintunaan ng kagawaran na sa tulong ng K-12 program ay

tataas ang marka ng mga mag-aaral sa elementarya at sekundarya. Para kay ACT-Teachers Partylist Rep.

France Castro, “Palpak ang K-12 kurikulum kaya mababa ang nakuhang marka ng mga batang

estudyante sa mga international tests.” Dagdag pa ng mambabatas lalo itong lumala dahil sa mga

pagsubok na dala ng blended learning ngayong pandemya.

At sa huli, sa pananaw naman ni Senate Pres. Tito Sotto, hindi tumalab ang implementasyon ng

K-12 Basic Education Program sa bansa. Mas hinahanap pa rin daw umano ng mga kompanya ang

college graduates kesa sa mga mag-aaral na nagtapos lamang ng K-12. Dagdag ng senador, mabuting

pag-aralan muli ang implementasyon nito batay sa utos ni Pres. Bongbong Marcos, Jr. kay Bise-

Presidente Sara Duterte. Payo ni Sotto, maaaring repasuhin ang K-12 curriculum dahil baka kasya naman

daw ang mga asignatura sa dating apat (4) na taon kaysa sa karagdagang dalawang (2) taon. Ang mga

nabanggit ni Senate Pres. Tito Sotto ay patunay lamang ng kasalukuyang kalagayan ng K-12 program

sa bansa. Mataas ang kwalipikasyon sa Pilipinas pagdating sa usaping trabaho, idagdag pa ang

katotohanang sa lahat ng kompanya at mga establisyementong naghahanap ng mga manggagawa, mas

pinipili nila ang gradweyt ng kolehiyo na may diplomang maipakikita, kesa sa mga mag-aaral na K-12

lamang ang natapos. Walang halong pangmamaliit at pangungutya, ngunit ito ang masaklap na

katotohanang hindi dapat ipagsawalang bahala.

Tila ang layunin na inaasahan mula sa programa ay malabong maramdaman at makita kung sa

bawat daing ng mga Pilipino, ang pakikinggan lamang ng pamahalaan ay sarili nilang gusto. Malabong

makamit ang pagnanais na pag-unlad at pagsulong para sa dekalidad na edukasyon at maayos na sistema

ng pagkatuto kung magsasawalang-kibo na lamang ang gobyerno at magbubulag-bulagan sa lumalalang

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

kalagayan ng sektor. Kaya nararapat lamang na kalampagin ang kanilang mga diwang mapagsarili at

isigaw ang karapatang pilit na isinasantabi!

Rekomendasyon

Malaki ang naging pagkukulang ng gobyerno matapos ipatupad ang K-12 program. Mula sa mga

pasilidad at silid-aralan, kagamitan sa pagkatuto at pagtuturo, pasahod para sa mga guro at kawani, at

hanggang sa kahandaan nito ay kakikitaan na agad ng kakulangan at padalos-dalos na desisyon ng

gobyerno. Ilan lamang ito sa kasalukuyang kalagayan ng edukasyon sa bansa at mga dahilang nag-udyok

sa grupo ng mga mag-aaral upang pag-aralang mabuti ang programa, alamin ang kahinaan at kalakasan

nito, at pumili ng tindig na susuportahan gamit ang mga legal na basehan/ebidensya na magpapatunay

sa puntong napili.

Maraming magagandang layunin ang programa ngunit isa sa mga naging balakid sa pag-abot

nito ay ang kahandaan at hilaw na pagpapairal sa bansa na nagbigay ng dahilan sa grupo upang hindi ito

sang-ayunan. Kaya naman kumatha ang grupo ng mga mag-aaral ng isang programang makapagbibigay

ng mas epektibo at konkretong solusyon sa suliraning kinakaharap ng sektor ng edukasyon at may mas

malawak na layunin at sakop ng kapakinabangan. Dito ay makikita ang mas pinaunlad at pinagtibay na

bersyon ng k-12 program kung saan bawat anggulo ay masusing pinag-aralan upang mabigyan ng

konkretong solusyon at epektibong pamamaraan sa tulong ng mga inilatag na aktibidad, layunin,

inaasahang tagal sa pagkamit ng layunin, mga taong sangkot, at inaasahang awtput o resulta ng kinathang

programa.

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

Plano ng Aksyon

“A Stepping Stone for Empowering High-Quality Education”

Batid ang mga kahinaan ng programang inilunsad ng gobyerno sa sektor ng edukasyon, ang “K

to 12 program” o kilala rin bilang “Enhanced Basic Quality Education.” Umani ng samu’t saring

batikos ang programang ito sa kadahilanang naging padalos-dalos ang pagpapatupad, kaya naman

naging hilaw ang resulta ng programa at hindi naging epektibo. Kalituhan sa mga mamamayan ang

naidulot nito dahil sa kaakibat nitong mga benepisyo, gayundin ang balakid para sa mga mag-aaral, mga

magulang at mga guro sa bansa. Sa kinakitaang mga kahinaan ng programa, ito ang nag-udyok sa grupo

ng mga mag-aaral ng Pambansang Pamantasan ng Batangas, upang pag-aralan at kilatising mabuti ang

batas. Nagsagawa ang grupo ng pagsusuri sa mga kalakasan at kahinaan, humanap ng mga legal na

basehan at ebidensya na siyang magpapatunay sa tindig na sinusuportahan.

Aktibidad Layunin Tagal Mga Taong Awtput

Sangkot

Pag-aralang muli ang Maging mas maayos ang Isang Pamahalaan Mas mapapagbuti ang

pagpapatupad o implementasyon ng taon at implementasyon at

implementasyon ng k to programa Kagawaran masosolusyunan ang

12 sa bansa ng mga problemang

Edukasyon kinakaharap nito.

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

Anim na
Public-Private Magkaroon ng Gobyerno at Magkakaroon ng
buwan
Partnership (PPP) kasunduan at ugnayan DOLE madaming oportunidad

ang gobyerno upang at magiging madali ang

makapagbukas ng mas paghahanap ng trabaho

madaming oportunidad

para sa mga nagtapos ng

SHS

Magkaroon ng ibang Gawing mas masaya at Guro at Mas mabilis na matututo

paraan ng pagtuturo gaya nakaaaliw ang pag-aaral, DOST ang mga mag-aaral,

ng Digital Content at magkaroon ng magiging mas masigla

Libraries, Simulation interaktibong diskusyon sa klase, at

Games, AR/VR, atbp. sa pagitan ng guro at mga magkakaroon ng mataas

mag-aaral na interes sa paksang

pinag-aaralan

Pagbibigay ng interactive Mas maunawaan ng Apat na Guro Mas madaling

learning materials mabuti at mas madali ng buwan maiintindihan ang

mga mag-aaral ang mga paksa/aralin na

makapagbibigay ng

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

aralin at gawin itong mas malinaw na kaalaman sa

interaktibo mga mag-aaral

Paggawa ng website para Makatulong sa Kagawaran Mas mapalawak ang

sa mga mag-aaral na pagbibigay ng ng kaalaman ng mga mag-

maaaring makuhanan ng karagdagang kaalaman at Edukasyon aaral at makakuha nang

mga learning materials magsilbing alalay sa pag- mas detalyado at

sa iba’t ibang asignatura. aaral. mapagkakatiwalaang

mga impormasyon.

Maglaan ng karampatang Mas mapaunlad ang Gobyerno Magreresulta ito sa mas

pondo para sa mga kakayahan at karunungan mayabong na kaalaman

pasilidad, kagamitang ng mga mag-aaral at ng bawat mag-aaral at

panturo at pagkatuto, at maibigay ang karapatan maayos na learning

pondo para sa kabuoang nilang makapag-aral sa environment

pagsasagawa ng maayos na mga silid-

programa aralan at kumpletong

gamit para sa mabilis na

pagkatuto.

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

Pagtibayin at paunlarin Makatulong na Pamahalaan Magiging mas

ang kurikulum ng K-12 madagdagan ang at kwalipikado sa trabaho

kakayahan at kapabilidad Kagawaran at magkakaroon ng

ng mga mag-aaral sa SHS ng madaming oportunidad

Edukasyon sa paghahanap ng

trabahong mapapasukan

Bilang sagot sa mga problemang kinakaharap ng K to 12 program sa kasalukuyan, lumikha ang

grupo ng mga mag-aaral ng isang programang pinamagatang, “A Stepping Stone for Empowering

High-Quality Education” bilang kasagutan at alternatibong solusyon sa mga nabanggit na kahinaan sa

pag-aaral.

Ang hindi pagsang-ayon ng grupo sa programang K to 12 ang naging hagdan sa pagkabuo ng

programang “A Stepping Stone for Empowering High-Quality Education,” na naglalayong maiahon

ang edukasyon ng Pilipinas mula sa laylayan at makaangat sa mga balakid sa pag-abot ng pagkakaroon

ng kalidad na edukasyon. Layunin nito na matugunan ang mga pagkukulang ng paunang programa, at

makapagbigay ng konkretong solusyon sa mga suliraning kinakaharap sa sektor ng edukasyon. Mayroon

itong mas malawak na sakop ng kapakinabangan at mas malaking layunin. Ipinapakita ng programa ang

mas pinaunlad at pinagtibay na bersyon ng K to 12 program kung saan bawat anggulo ay masusing

pinag-aralan upang mabigyan ng konkretong solusyon at epektibong pamamaraan sa tulong ng mga

inilatag na aktibidad, layunin, inaasahang tagal sa pagkamit ng layunin, mga taong sangkot, at

inaasahang awtput o resulta ng mas pinaunlad na programa.

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

Mga Sanggunian:

ANAKBAYAN UP Los Baños, (2012). Ilang Mahahalagang Punto Laban sa Programang K-12 ng

Administrasyong Aquino. Nakuha mula sa https://anakbayanuplb.wordpress.com/2012/06/11/ilang-

mahahalagangpuntolabansaprogramangk12ngadministrasyongaquino/?fbclid=IwAR3PMYMb740Kny

Fs5oAxy88z7MLsIaUs3iXrC7wjvsas4laT-SsB4yIb4Uk

Kagawaran ng Edukasyon, (2010). Talakayan sa Talakayan ukol sa Pinahusay na Programa ng

Edukasyon sa K +12.

Kagawaran ng Edukasyon. (2010). Briefer sa pinahusay na k12 pangunahing programa sa edukasyon.

Nakuha mula sa http://www.gov.ph/2010/11/02/briefer-on-the-enhanced-k12-basic-education-

program/

Kagawaran ng Edukasyon (2011). K to 12 Basic Education Program Primer.

Mga Update sa DepEd. Nakuha mula sa http://www.deped.gov.ph/

Quismundo, T., (2011). Nabasa ng DepEd ang K +12 curricula para sa susunod na taon. Philippine

Daily Inquirer. Nakuha mula sa http://multilingualphilippines.com/?p=5350

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

San Juan, D.M., (2012). Mga Tanong at Sagot Hinggil sa K to 12 Program ng Gobyerno ng Pilipinas.

Nakuha mula sa https://www.philippinesbasiceducation.us/2012/05/k-to-12-program-ng-gobyerno-

ng.html?fbclid=IwAR2r8f4r1kVXRFe3VphjcHkw3QqxK_3WyIdD3rjTnL7hgCNvsIjjVqxP1NY

Elektronikong Sanggunian:

https://www.akoaypilipino.eu/gabay/k12-sa-pilipinas-ano-bakit-kailan-at-sino-ang-apektado-

nito/?fbclid=IwAR0k3ZOAy6i1twalHw_9NRB9KLNaED6ey3efVUCfraWNHtJN800S17URfhE

https://www.facebook.com/GoPhilippinesdotcom/photos/a.585057824923758/5173607376068757/?ty

pe=3

https://www.philippinerevolution.info/ang_bayan/20150621-k-12-makadayuhan-komersyalisado-

pahirap-sa-mamamayan/

https://www.google.com.ph/amp/s/anakbayanuplb.wordpress.com/2012/06/11/ilang-mahahalagang-

punto-laban-sa-programang-k-12-ng-administrasyong-aquino/amp/

http://k12kurikulum.blogspot.com/2014/09/ano-nga-ba-ang-tunay-na-layunin-ng.html?m=1

https://www.google.com.ph/url?sa=t&source=web&rct=j&url=http://pinoyweekly.org/new/2015/06/kn

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation


Republic of the Philippines
BATANGAS STATE UNIVERSITY
The National Engineering University
Pablo Borbon, Campus
Rizal Avenue Ext., Batangas City, Batangas, Philippines 4200
Tel Nos.: (+63 43) 980-0385; 980-0387; 980-0392 to 94; 425-7158 to 62loc.1124
E-mail Address: cabeihm.pb@g.batstate-u.edu.ph | Website Address: http://www.batstate-u.edu.ph

College of Accountancy, Business, Economics and International Hospitality Management

gbakithindimapapaunladngkto12angedukasyonsapilipinas/&ved=0ahUKEwiT1f_bwZ_WAhXCu7wK

HfMwBF4QFgg3MAQ&usg=AFQjCNGMaL1-sbZwdMbGlemPuWhcZ-pBGA

Leading Innovations, Transforming Lives, Building the Nation

You might also like