Ang batas na nakabatay sa Likas na Batas Moral
Ayon kay Santo Tomas de Aquino, lahat ng tao ay may kakayahang mag-
isip. Lahat ay may kakayahang makaunawa sa kabutihan.
Max Scheler, ang pag-alam sa kabutihang ito ay hindi lamang gumagalaw
sa larangan ng pag-iisip kundi sa larangan ng pakiramdam.
Ang isip at puso ang gabay para kilatisin kung ano talaga ang Mabuti.
Ang Mabuti ang laging pakay at layon ng tao.
Iba ang Mabuti sa tama.
Ang Mabuti ay ang mga bagay na tutulong sa pagbuo ng sarili. Ang tama
naman ay pagpili ng pinakamabuti batay sa panahon, kasaysayan, lawak, at
sitwasyon.
Kaisa-isang Batas: Maging Makatao
Iba-iba man ang pormula ng likas na batas moral, tinuturo nito ay isang
lamang: hindi ko kakasangkapanin ang tao. Naituturing ko bilang may
pinakamataas na halaga ang tao. Nagagawin ko ang lahat upang ingatan at
payabungin ang tao.
Uri ng Karapatan
Kailangan ang karapatan sa maayos na pkikipag-ugnayan sa kapwa.
Inalienable- Karapatang hindi maaalis
Anim na Uri ng Karapatang Hindi maaalis (Sto. Tomas de Aquino)
1. Karapatan sa buhay.
Pinakamataas na antas ng mga karapatan dahil kung wala ito, hini
mapakikinabangan ng tao ang ibang karapatan.
2. Karapatan sa pribadong ari-arian.
Kailangan ng tao ng ari-arian upang mabuhay nang maayos at
makapagtrabaho nang produktibo at nakikibahagi sa lipunan.
3. Karapatang magpakasal.
Karapatan ng tao ang bumuo ng pamilya sa pamamagitan ng kasal.
4. Karapatang pumunta sa ibang lugar.
Kasama sa karapatang ito ang karapatang lumipat o tumira sa ibang lugar
na may oportunidad tulad ng trabaho o komportableng buhay o ligtas sa
anumang panganib.
5. Karapatang sumamba o ipahayag ang pananampalataya. May
karapatan ang bawat tao na piliin ang relihiyon na
makaututulong sa kaniya upang mapaunlad ang kaniyang
pagkatao at pakikipag-ugnayan sa Diyos at kapwa.
6. Karapatang magtrabaho o maghanapbuhay. May obligasyon
ang lipunan o pamahalaan na magbigay ng trabaho o disenteng
hanapbuhay sa mga mamamayan upang mapakinabangan nila
ang karapatang mabuhay.
PAGGAWA- isang gawain ng tao o nangangailangan ng orihinalidad,
pagkukusa, at pagkamalikhain; at ang produkto nito ay magbubunga ng
pagbabago sa anumang bagay.
Ayon sa aklat na “Work: The Channel of values Education” ang paggawa ay
isang aktibidad o gawain ng tao.
Ang tao ay may pananagutan na magbahagi sa kaniyang kapuwa at sa
lipunang kaniyang kinabibilangan.
Ang pakikilahok ay makakamit lamang kung kinikilala ng tao ang kaniyang
pananagutan.
Sa pakikilahok at bolunterismo dapat Makita ang 3 T’s
1. Panahon (Time)- mahalaga ito sapagkat kapag ito ay lumipas
hindi na ito maibabalik.
2. Talento (Talent)- Kailangan ito ay ibahagi sa iba.
3. Kayamanan (Treasure)- gaano man kaliit o kalaki ang halaga
nito.
Bilang obligasyong likas sa dignidad ng tao, ang pakikilahok ay nakakamit
sa pagtulong o paggawa sa mga aspeto kung saan mayroon siyang
personal na pananagutan.
Ang batas na nakabatay sa Likas na Batas Moral
Ayon kay Santo Tomas de Aquino, lahat ng tao ay may kakayahang mag-
isip. Lahat ay may kakayahang makaunawa sa kabutihan.
Max Scheler, ang pag-alam sa kabutihang ito ay hindi lamang gumagalaw
sa larangan ng pag-iisip kundi sa larangan ng pakiramdam.
Ang isip at puso ang gabay para kilatisin kung ano talaga ang Mabuti.
Ang Mabuti ang laging pakay at layon ng tao.
Iba ang Mabuti sa tama.
Ang Mabuti ay ang mga bagay na tutulong sa pagbuo ng sarili. Ang tama
naman ay pagpili ng pinakamabuti batay sa panahon, kasaysayan, lawak, at
sitwasyon.
Kaisa-isang Batas: Maging Makatao
Iba-iba man ang pormula ng likas na batas moral, tinuturo nito ay isang
lamang: hindi ko kakasangkapanin ang tao. Naituturing ko bilang may
pinakamataas na halaga ang tao. Nagagawin ko ang lahat upang ingatan at
payabungin ang tao.
Uri ng Karapatan
Kailangan ang karapatan sa maayos na pkikipag-ugnayan sa kapwa.
Inalienable- Karapatang hindi maaalis
Anim na Uri ng Karapatang Hindi maaalis (Sto. Tomas de Aquino)
7. Karapatan sa buhay.
Pinakamataas na antas ng mga karapatan dahil kung wala ito, hini
mapakikinabangan ng tao ang ibang karapatan.
8. Karapatan sa pribadong ari-arian.
Kailangan ng tao ng ari-arian upang mabuhay nang maayos at
makapagtrabaho nang produktibo at nakikibahagi sa lipunan.
9. Karapatang magpakasal.
Karapatan ng tao ang bumuo ng pamilya sa pamamagitan ng kasal.
10. Karapatang pumunta sa ibang lugar.
Kasama sa karapatang ito ang karapatang lumipat o tumira sa ibang lugar
na may oportunidad tulad ng trabaho o komportableng buhay o ligtas sa
anumang panganib.
11. Karapatang sumamba o ipahayag ang pananampalataya. May
karapatan ang bawat tao na piliin ang relihiyon na
makaututulong sa kaniya upang mapaunlad ang kaniyang
pagkatao at pakikipag-ugnayan sa Diyos at kapwa.
12. Karapatang magtrabaho o maghanapbuhay. May obligasyon
ang lipunan o pamahalaan na magbigay ng trabaho o disenteng
hanapbuhay sa mga mamamayan upang mapakinabangan nila
ang karapatang mabuhay.
PAGGAWA- isang gawain ng tao o nangangailangan ng orihinalidad,
pagkukusa, at pagkamalikhain; at ang produkto nito ay magbubunga ng
pagbabago sa anumang bagay.
Ayon sa aklat na “Work: The Channel of values Education” ang paggawa ay
isang aktibidad o gawain ng tao.
Ang tao ay may pananagutan na magbahagi sa kaniyang kapuwa at sa
lipunang kaniyang kinabibilangan.
Ang pakikilahok ay makakamit lamang kung kinikilala ng tao ang kaniyang
pananagutan.
Sa pakikilahok at bolunterismo dapat Makita ang 3 T’s
4. Panahon (Time)- mahalaga ito sapagkat kapag ito ay lumipas
hindi na ito maibabalik.
5. Talento (Talent)- Kailangan ito ay ibahagi sa iba.
6. Kayamanan (Treasure)- gaano man kaliit o kalaki ang halaga
nito.
Bilang obligasyong likas sa dignidad ng tao, ang pakikilahok ay nakakamit
sa pagtulong o paggawa sa mga aspeto kung saan mayroon siyang
personal na pananagutan.
 EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO d. Karapatang sumamba
IKALAWANG MARKAHAN
LAGUMANG PAGSUBOK 10. Ito ay isang gawain ng tao o nangangailangan ng orihinalidad,
S.Y. 2022-2023 pagkukusa, at pagkamalikhain; at ang produkto nito ay
magbubunga ng pagbabago sa anumang bagay.
I. Panuto: Basahin ang pangungusap at hanapin ang titik ng a. Pagiging Mabuti
tamang sagot. b. Paggawa
c. Karapatan
1.Sa paanong paraan natututuhan ang Likas na Batas Moral? d. Obligasyon
a. Ibinubulong ng anghel
b. Itinuturo ng bawat magulang II. TAMA O MALI. Ilagay ang salitang TAMA kung ang sinasaad na
c. Naiisip na lamang pangungusap ay tama. Kung mali naman ay palitan ang salitang
d. Sumisibol mula sa konsensya may salungguhit upang maitama ang pangungusap.

2.Saan matatagpuan at makikilala ang Likas na Batas Moral? 1.Iba ang mabuti sa tama.
a. Aklat ni Tomas de Aquino 2. Ang kasamaan ang laging pakay at layon ng tao.
b. Isip ng tao 3. Inalienable o tinatawag din na karapatang hindi maaalis.
c. Kaisipan ng mga pilosopo 4. Naituturing bilang may pinakamataas na halaga ang tao.
d. Mula sa Diyos 5. Ang puso lamang ang gabay para kilatisin kung ano talaga ang
Mabuti.
3.Alin sa sumusunod na naglalarawan na tama ang isang pasiya o 6. Ang pakikilahok ay makakamit lamang kung kinikilala ng tao ang
desisyon? kaniyang pananagutan.
a. Ito ay ayon sa Mabuti 7. Ayon sa aklat na “Work: The Channel of values Education” ang
b. Walang nasasaktan paggawa ay isang aktibidad o gawain ng tao.
c. Makapagpapabuti sa tao 8. Ayon kay Santo Tomas de Aquino, lahat ng tao ay walang
d. Magdudulot ito ng kasiyahan. kakayahang mag-isip.
9. Iba-iba man ang pormula ng likas na batas moral, tinuturo nito
4.Ano ang pangunahing prinsipyo ng katarungan? ay isang lamang: hindi ko kakasangkapanin ang tao.
a. Palaging nakasasalamuha ang kapwa 10. Ayon Max Scheler, ang pag-alam sa kabutihang ito ay hindi
b. Paggalang sa karapatan ng bawat isa lamang gumagalaw sa larangan ng pag-iisip kundi sa larangan ng
c. Tutulong ang mga mayayaman sa mga mahihirap pakiramdam.
d. May ugnayan na namamagitan sa dalawang tao

5.Ito ang pinakamataas na antas ng mga karapatan dahil kung III.Panuto: Punan ang nawawalang salita upang mabuo ang
wala ito, hindi mapakikinabangan ng tao ang ibang karapatan. Batayang Konsepto. Piliin ang sagot sa loob ng kahon.
a. Karapatan sa pagpapakasal 1-7.
b. Karapatan sa buhay
c. Karapatan sa pribadong ari-arian Obligasyon pagtulong paggawa aspekto
d. Karapatang sumamba Pananagutan bolunterismo kapuwa pakikilahok
Pagmamahal likas dignidad
6.Ito ay karapatan ng tao na magsama at bumuo ng pamilya.
a. Karapatan sa pagpapakasal
b. Karapatan sa buhay Bilang obligasyong __(1)__ sa __(2)__ng tao, ang
c. Karapatan sa pribadong ari-arian pakikilahok ay __(3)__nakakamit sa __(4)__ o __(5)__sa mga
d. Karapatang sumamba aspeto kung saan mayroon siyang __(6)__ na __(7)__.

7. May obligasyon ang lipunan o pamahalaan na magbigay ng 8-10. Ilagay ang tatlong T’s sa pakikilahok at bolunterismo.
trabaho o disenteng hanapbuhay sa mga mamamayan upang
mapakinabangan nila ang karapatang mabuhay.
a. Karapatan sa pagpapakasal IV. Panuto: Sagutin ang bawat sitwasyon ng naaangkop na
b. Karapatan sa buhay gawain. Tatlong panungusap sa bawat bilang.
c. Karapatang magtrabaho o hanapbuhay 5 puntos sa bawat bilang.
d. Karapatang sumamba
1. Kailangan bang igalang ang Karapatan ng bawat isa?
8.Ang karapatang ito ang karapatang lumipat o tumira sa ibang Bakit?
lugar na may oportunidad tulad ng trabaho o komportableng
buhay o ligtas sa anumang panganib.
a. Karapatan sa pagpapakasal 2. Bakit mahalagang magtulungan ang bawat tao?
b. Karapatan sa buhay
c. Karapatang pumunta sa ibang lugar
d. Karapatang magtrabaho o hanapbuhay

9.Ito ay karapatan ng bawat tao na piliin ang relihiyon na

makaututulong sa kaniya upang mapaunlad ang kaniyang
pagkatao at pakikipag-ugnayan sa Diyos at kapwa.

a. Karapatan sa pagpapakasal
b. Karapatan sa buhay
c. Karapatan sa pribadong ari-arian