Professional Documents
Culture Documents
Panimula
Ang pagbasa/panoood ng isang uri panitikan ay hindi lamang naka sentro sa proseso ng
pagkuha ng kahulugan ngunit mahalaga rin dito ang pagbuo ng ng kahulugan. Dito pumapasok
ang dulog sa pagsusuri ng panitikan..
Babae Kami
Babae kami
Hindi manikang
Lalaruin, huhubaran
Bibihisan, ikukulong
Hindi pagkaing
Sa mesa ihahain
Babalatan, hihimayin
-Marra Lannot-
May mga teoristang nagsasabi na ang kagandahan ng feminismo ay nasa pagiging postmodern
nito---ayaw magpakahon sa alinmang kategorya. Ang kasaysayan ng kritisismong feminismo ay
puno ng kontradiksiyon. Nariyang halos subukan nitong ipasok ang iba’t ibang teorya para
lamang baliktarin at gamitin para tumbahin ang patriarkal na ideolohiya.
Isa sa mga kahanga-hangang nangyari sa feminismo ay ang pagbuhay nito ng ‘autor’ dahil
pinaniwalaang ‘patay’ na ang autor sa kontemporaryong panahon. Binigyang-halaga at
importansiya ng feminismo ang autor dahil siya ang nakadanas ng karanasan at akma ng
paghulagpos. Mahalagang ‘marinig’ ng mambabasa ang tinig na pinipi ng dominante at
hegemonikong kalakarang patriarkal.
Mahaba din ang pinagdaan ng kasaysayan ng kritisismong feminismo. Ipinaliwanag halimbawa
ni Elaine Showalter ang tatlong phases nito: ang feminine (1840-80), feminist (18801920) at
female (1920 hanggang kasalukuyan). Mula sa ‘panggagaya’ ng manunulat na babae sa lalaki,
papuntang radikal na paghiwalay at sa pagkonstrak ng sulat at karanasan ng babae na mayroong
“boses” na iba sa lalaki. Samantala, kinilala lamang ni Toril Moi ang textong feminista ayon sa
pagiging “feminist” (politikal na posisyon), “female” (biyolohikal), at “feminine” (kultural at
socially constructed) ---ang mga kategoryang ito ay nabuo ayon na rin sa ‘conditioning’ at
‘socialization’ na dinanas/ipinadanas sa mga babae sa mga akdang pampanitikan. Naging layunin
kung ganoon ng feminismo na ilantad ang mga ito at ipakita ang relasyon bilang mekanismo ng
panlulupig ng patriarkal na sistema.
Noong una ang kritisismong feminismo ay nakatuon lamang sa pagbasa ng texto ngunit noong
huli ay naiangat na sa pagteteorya at dumako na sa postistruktural at postmoderno. Ang
pagkapostmodern ng feminismo ay nalikha dahil sa paghalaw nito ng iba’t ibang istilo, porma at
genre sa pagsusulat; naging ‘eclectic’ na ang feminist writing. Sa isang pagbasa, ang katangiang
eclectic na ito ay nakonstrak dahil sa pagbalikwas sa dominanteng porma na naghahanap ng
organikong kaisahan; na sa isang katotohanan ay instrumento sa pagpapanatili ng sistemang
patriarkal at gitnang-uri. Ngunit masasabi rin, na itong eklektismo ay ang pagsandig ng
feminismo sa paniniwalang ang panulat ng babae (kailan man) ay hindi magiging tulad ng sa
lalaki: rasyunal, obhektibo at hindi emosyonal.
Isa sa mga patunay sa ganitong pananaw ay ang pagkilala, gamit ang linguistiko at sikoanalitik
na teorya, sa prosa o tuluyan bilang lalaking panulat. Handikap o magkakaroon ng kapansanan
ang babae kung ito ang gagamiting porma sa pagsulat. Dito naimbento ni Kristeva ang
‘symbolic’ at ‘semiotic’ na maaring gamitin sa pagsulat at pagbasa ng akda. Sa ‘symbolic’ na
aspeto ng texto pinaniniwalaang ang pagiging ‘fixed and unified’ ng kahulugan; samantala, sa
‘semiotic’ ang texto ay malayang gumamit ng wika sa paraang ‘displacement, slippage,
condensation.’ Higit nitong pinalilitaw ang katangian ng babae bilang hindi hayag bagkus ay
misteryoso. At mas naipapakita ito sa tula kesa sa prosa.
Sa kabuuan, ang kritisismong feminismo ay may layuning muling iakda ang babae sa pagsusulat
man o sa pagbasa ng panitikan. Sa ganitong layunin ay maiaangat ang estado ng babae,
mabibigyan ng boses, makalilikha ng sentro, mabigyang kapangyarihan at mailalagay sa di
establing posisyon ang sistemang Patriarkal-na ang lalaki ang may control ng lipunan, na ang
papel na ginagampanan ng babae’y tagasunod lamang sa lalake sa lahat ng larangang kultural
gaya ng relihiyon, pamilya, politika, ekonomiya, lipunan, batas, sining (Mendiola, 1991).
• Sinu-sino o anu-anong pwersa ang humahadlang sa plano o pagtatagumpay ng
babaeng karakter?
• Paano inilarawan ang mga babaeng karakter: bida ba o kontrabida ang nang-api o
inapi, ang nagsamantala o pinagsamantalahan?
• Paano bumangon sa kaapihan o sitwasyong mapagsamantala ang mga babaeng
karakter?
• Paano nila sinalansang ang sistemang patyarkal?
• Paano sila nagpaalipin sa sistemang patyarkal?
• Mapagpalaya ba sa aspektong pangkasarian ang pelikula?
GAWAIN BLG. 3
Pamagat ng Pelikula
Dulog 2
Dulog 3
Dulog 4
Rating (1-5)