Professional Documents
Culture Documents
DEC
DEC
30 1937 - ipininoroklama ang wikang tagalog bilang batayan ng binigyang diin ni virgilio almario ang artikulo ng naka lathala sa
wikang pambansa manila bulletin amicus yellow 2018 ang pambansang alagad ng sining ,
na mas magiging epektibo ang saliksik kung ito ay nasa wikang
ayon sa saligang batas ng 1935 gagawa ng hakbang sa pagpapaunlad filipino.
munit dalawang taon bago ito magkabisa
Flores 2015 aklat ni san juan 2019 may dalawang antas ang
1940 - pinag-uutos ang pagtuturo ng wikang pambansa pagbabago ng wika
1. antas makro sa pagpaplanong wika kung saan nakatuon sa mandatory
hunyo 4 1946 nagkaroon ng bisa ng batas komonwelt blg 570, at ng asignaturang filipino sa kolehiyo
pinagtibay ng pambansang asamblea noong hunyo 7 1940 kung saan 2. antas micro sa pagpaplanong pangwika na naka ukol sa aktwal na
ang wikang opisyal ng bansa ay tatawaging wikang pambansang implementasyon ng gayong patakaran sa bawat lugar
filipino
nanghiram ng wika natin (wikang filipino) sa mga di katutubong wika o
1959 - kautusang pangkagawaran bilang 7 na ibinaba ni kalihim mga wikang dayuhan lalo na para sa mga konsepto ng walang direktang
jose romero kung saan ito ay nagsasaad ng wikang pambansa ay katumbas sa ating wika
tatawaging filipino
ang filipino (1987 constitution) ay hindi na filipino (kautusang
1987 - alinsunod sa constitution artikulo 14 ang pambansa ng pangkagawaran blg 7 kagawaran ng edukasyon) na batay sa tagalog.
pilipinas ay tatawaging filipino
Esperanto artipisyal na wika mula sa pinagsama-samang mga salita ng
artikulo IV constitution 1987 - legal na batayan ng konsepto ng halos lahat ng wika sa europa
filipino bilang wikang pambansa at ang magkaroon ng gampanin nito
bilang wikang opisyal na komunikasyon at bilang wikang panturo sa tagalog wika ng natural at may mga katutubong tagapagsalita. Isa rin
pilipinas itong partikular na wika na sinasalita ng isa sa mga ethnolinguistic na
grupo sa bansa na tinatawag ding tagalog
section 6 - ang wikang pambansa ng pilipinas ay filipino
pumasok ang pangalang filipino bilang wikang pambansa noong 1959.
section 7 - layunin ng komunikasyon at pagtuturo , ang mga wikang Bunga ito ng kalituhan ibinunga ng pag batay sa wikang pambansa sa
opisyal ng pilipinas ay filipino , at hanggat walang ibang itinatag hana tagalog noong 1937.
ang batas , english.
Sa bisa ng kautusang pangkagawaran blg 59 itinakda na tuwing to
Section 9 - dapat magtatag ang kongreso ng isang komisyon ng wikang tukuyin ang wikang pambansa ito ay tatawaging filipino
pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng iba't-ibang mga rehiyon at
mga disiplina na nagsasagawa , mag ugnay at nagtataguyod ng mga ang filipino ay isang mono based language
pananaliksik sa filipino
ang pangalang filipino ng ating wikang pambansa ay hindi galing
kwl or komisyon ng wikang filipino - itinatag upang mag balangkas english sa filipino na tawag sa ating maging mamamayan ng pilipinas
ng mga patakaran , mga plano at mga programa upang matiyak ang
higit pang pagpapaunlad , pagpapayaman , pagpapalaganap at pag Lingua franca ang nagsilbing pangalawang wika ng higit na nakararami
preservation ng filipino at iba pang wika sa pilipinas sa buong bansa na ating ginagamit sa pakikipagtalastasan sa isa't-isa
lalo na sa mga syudad
wikang filipino - ito ang wikang nag-uugnay sa iba't-ibang pangkat ng
mga pilipino at ito rin ang wika ng pananaliksik para sa pagyabong ng ang ating bansa ay isa sa mga bansang may pinakamalaking dayalekto
karunungan at karanasan ng mga mamamayang gumagamit nito (higit sa apat)
virgilio s almario - tagapangulo ng komisyon ng wikang filipino ang sinaunang tagalog ay sinulat sa paraang sinabi ko pantigan.
Mayroon itong 17 titik 3 patinig at 14 na katinig
manuel l quezon - hindi ko na isang kastila o ingles ang magiging
wika ng pamahalaan . kailangang magkaroon ng sariling wika ng Noong 1550, nagpalabas si Haring Carlos I (namuno 1516-156) ng
pilipinas , isang wika na nakabatay sa isa sa mga katutubong wika isang kautusan na nagtatakda ng pagtuturo ng pananampalatayang
Katoliko sa wikang Espanyol.
section 8 - dapat ipahayag sa filipino at ingles , at dapat isalin sa mga
pangunahing wikang panrehiyon , arabic at kastila Noong Marso 1634, nagpalabas si Haring Felipe IV (namuno 1621-
1665) ng isang atas na muling nagtatakda ng pagtuturo ng wikang
dr pamela constantino - ang wika ay may malaking papel na Espanyol sa lahat ng katutubo at hindi na lamang sa mga nais matuto
ginagampanan sa pilipinas , sa kaayusan at pag-unlad ng lipunan
Sa panahon ni Haring Carlos II (namuno 1665-1700), nagpalabas siya
vitangcol III 2019 sa "artikulong ano ang saysay ng wikang ng isang atas na muling nagbibigay-daan sa mga atas-pangwika nina
filipino" - imbes na mga galis sa talata ng makuha dahil sa Carlos I at Felipe IV at nagtakda pa ng parusa sa mga hindi susunod
pagtatagisang tinig, sana ay umusbong ang pagkakaunawa not pusong dito.
makabayan. Wika ang dapat pagbubuuin tayo, hindi tayo dapat
paghiwalayin Noong Disyembre 1792, naglabas siya naman si Haring Carlos IV
(namuno 1788-1808) ng isang atas na nagtatakda ng pagaggamit sa
wikang filipino wika ng edukasyon - isasama ang filipino bilang Espanyol sa mga kumbento monasteryo
disiplina sa wika kung saan nilalayon nitong pagtuturo ng filipino
upang malinang ang kakayahang komunikatibo , replektibong Ayon sa Artikulo VII ng Konstitusyon ng Biak-na-Bato na inakda ni
mapanuring pag-iisip at pagpapahalagang pampanitikan ng mga mag- Felix Ferrer at Isabelo Artacho at nilagdaan noong ika-1 ng
aaral Nobyembre, 1897, “Tagalog ang dapat na maging wikang opisyal ng
Republika.”
gonzales ayon sa module ng ang pagpapayabong ng
intelektwalisasyon ng wikang filipino mula sa paningin theoretical , Sa Konstiitusyon ng Malolos na inakda nina Felipe Calderon at Felipe
storical at sosyolohikal - ang wika ay umunlad kung ito ay ginagamit Buencamino at nilagdaan noong ika-21 ng Enero, 1899, ibinalik naman
bilang kasangkapan ng kultura at mas lalo pang pinapa pala akong ang Espanyol bilang pansamantalang opisyal na wika sang-ayon sa
ginagamit ito sa pagpapahayag at pagbabago o pag-unlad ng Artikulo 93,
kabihasnan partikular sa mga paksang may kinalaman sa agham at
teknolohiya Nang lagdaan ng mga kinatawang mula sa Espanya at Estados Unidos
ang Kasunduan sa Paris noong ika-10 ng Disyembre, 1898 na
constantino 2015 ayon sa aklat ni san juan et al 2019 - ang nagkabisa noong ika-11 ng Abril 1899, nailipat ang pamamahala ng
kahalagahan ng intelektwalisasyon ay ang paggamit ng filipino sa iba't Pilipinas mula Espanya tungo sa noon ay umuusbong pa lamang na
ibang larangan tungo sa pagpapaunlad hindi lamang ng wikang filipino superpower ng daigdig-ang Estados Unidos.
kung di ng kaisipang filipino
ipinatupad ang Batas Blg. 74 noong ika-21 ng Enero, 1901na nagtatag
sa Department of Public Instruction (ang kasalukuyang Kagawaran ng
Edukasyon o DepEd) na mangangasiwa sa libreng pampublikong Ang mga sumusunod naman ay mga argumentong pabor sa katutubong
edukasyon sa bansa. wika sa Pilipinas (Isidro, 1949 na sinipi nina Constantino, 2002):
1. Pagsasayang lamang ng pera at panahon ang pag-aaral ng
ulat ni Kap. Albert Todd, pansamantalang tagapamuno ng pagtuturong Ingles dahil hanggang mababang paaralan lamang ang tinatapos
publiko sa ilalim ng pamahalaang military, na nagmungkahi ng mga ng mga estudyante; 80% sa kanila ang tumitigil na sa pag-aaral
sumusunod: bago sumapit ang baitang 5 kaya dapat ibuhos na ang lahat ng
1. Dapat itaguyod sa lalong madaling panahon ang dapat matutuhan sa katutubong wika sa sandaling panahong nasa
komprehensibong Sistema ng makabagong paaralan na magtuturo paaralan ang mga estudyante kaysa gugulin pa sa Ingles.
ng panimulang Ingles, at gawing sapilitan ang pagpasok dito kung 2. Walang laman ang Ingles bilang wikang panturo dahil banyaga
kinakailangan. ang konspeto kaya upang maituro ito, kailangan pang ituro muna
2. Dapat magtayo ng mga paaralang pang-industriya na magtuturo ang wika (Ingles); kung sa katutubong wika na magtuturo, nasa
ng mga kasanayan sa paggawa kapag may sapat nang kaalaman sa kamalayan na agad ng bata ang konsepto at mabilis ang
Ingles ang mga katutubo pagkatuto.
3. Dapat gamiting wikang panturo ang Ingles sa mga paaralang 3. Kung kailangan talaga ng iisang wikang gagamitin sa buong
nasa ilalim ng pamamahala ng mga Amerikano at gagamitin bansa na binubuo ng iba’t ibang pulo na may iba’t ibang pangkat
lamang sa panahon ng transisyon ang mga wikang katutubo o ang at iba’t ibang wika, mas madaling linangin ang Tagalog kaysa
Espanyol. Ingles; 1% lang ng mga Pilipino ang gumagamit ng Ingles sa
4. Dapat magpadala sa Pilipinas ng sapat na guro sa Ingles na kanilang mga tahanan.
bihasa sa pagtuturo sa elementarya upng pangunahan ang 4. Hindi natutulungan ng Ingles ang mga estudyanteng Pilipino na
pagtuturo kahit muna sa malalaking bayan. matutuhang harapin ang pang-araw-araw na realidad na kanilang
5. Dapat magtayo ng isang paaralang normal na huhubog ng mga nararanasan; ang Ingles ay mapakikinabangan sa hinaharap
Pilipino na magiging guro ng Ingles. lamang kung tutuloy ang mga estudyante sa unibersidad o
mangingibang-bansa.
nagpatupad si Newton W. Gilbert, pansamantalang gobernador
heneral ng Pilipinas noong 1913, ng isang kautusang tagapagpaganap Habang binubuo pa lamang ang Saligang Batas ng 1935, ang mga
na nagbigay-diin sa halaga ng Ingles sa pamahalaan. Ayon sa kanyang sumusunod ang naging mga panukala ukol sa probisyong pangwika
kautusan: ayon kina Catacataca at Espiritu (2005):
1. Ang mga katitikan ng mga pulong ng mga sangguniang 1. Ingles ang dapat na maging wikang opisyal.
pambayan at panlalawigan ay dapat nakasulat sa Ingles. 2. Tagalog ang dapat na maging wikang opisyal.
2. Ang lahat ng opisyal na korespondensya sa mga naglilingkod 3. Ingles at Espanyol ang dapat na maging pambansang wika.
man sa pamahalaan o sa mga pribadong indibidwal ay dapat 4. Tagalog ang dapat maging pambansang wika.
nakasulat sa Ingles. 5. Dapat itatag ang isang Akademya ng Wikang Pambansa na
3. Uunahing itaas ang ranggo ng mga taong may sapat na may mandatong pangunahan ang pag-aaral at pagrerekomenda ng
kasanayan sa Ingles, parehong sa pasalita at pasulat na isang pambansang wika
komunikasyon. 6. Dapat magmula ang pambansang wika sa mga umiiral na
katutubong wika sa Pilipinas na pipiliin sa pamamagitan ng
Batas Tydings-McDuffie (ipinasa ng Kongreso ng Estados Unidos at referendum.
pinagtibay noong ika-24 ng Marso, 1934.) An Act to Provide for the 7. Dapat bumuo ng isang pambansang wika na nakabatay sa
Complete Independence of the Philippine Islands, to Provide for the Tagalog.
Adoption of a Constitution and a Form of Government for the
Philippine Islands, and for Other Purposes,” pagsapit ng ika-1 ng Abril 1940, ipinalabas naman ni Pangulong
Quezon ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263, s. 1940 na
Ang Saligang Batas na pinabuo ng Batas Tydings-McDuffie ay ipinasa pinamagatang “Authorizing the Printing of the Dictionary and
ng Pambansang Asamblea noong ika-8 ng Pebrero, 1935 at pinagtibay Grammar of the National Language, and Fixing the Day from Which
naman ng mamamayang Pilipino sa pamamagitan ng isang plebisito Said Language Shall Be Used and Taught in the Public and Private
noong ika-14 ng Mayo, 1935. Schools of the Philippines.”
Ayon sa Seksyon 2(a)(8) ng Batas Tydings-McDuffie, “Provision shall Isinilang ang bagong Republika ng Pilipinas na tumapos sa 48 taong
be made for the establishment and maintenance of an adequate system (1898-1946) pamamahala ng Estados Unidos.
of public schools, primarily conducted in the English language.”
Proklamasyon Blg. 12, s. 1954 – ipinalabas ni Pangulong Magsaysay
Ayon kay Isidro (1949) na sinipi nina Constantino, et al. (2002), ang noong ika-26 ng Marso, 1946 na nag-aatas ng pagdiriwang ng Linggo
mga sumusunod ay mga argumentong pabor sa paggamit ng Ingles: ng Wikang Pambansa mula ika-29 ng Marso hanggang ika-4 ng Abril
1. Mahihirapan ang mga estudyante kapag ibinatay sa katutubong taon-taon bilang paggunita sa kaarawan ni Francisco Balagtas (ika-2 ng
wika ang pagtuturo dahil iba-iba ang wikang gagamitin sa bawat Abril, 1788), may-akda ng Florante at Laura, komedyang Orosman at
lalawigan – magiging isang suliranin kapag lumipat na sa Zafira, sayneteng La India Elegante y el Negrito Amante, at iba pa at
paaralang nasa ibang lalawigan ang isang estudyante. kinikilalang “Prinsipe ng mga Makatang Tagalog.”
2. Magbubunsod ng rehinalismo sa halip na nasyonalismo ang
pagtuturo batay sa mga katutubong wika at magdudulot din ng Proklamasyon Blg. 186, s. 1955 – ipinalabas ni Pangulong Magsaysay
sentimentalismo ang paggigiit sa mga pangkat sa bansa na noong ika-23 ng Setyembre, 1955 na sumususog sa naunang
pangibabawan sila ng wika ng ibang pangkat. proklamasyon. Inilipat ang petsa ng Linggo ng Wikang Pambansa sa
3. Magtutulak ng code-switching sa mga estudyante ang sabay na ika-13 hanggang ika-19 ng Agosto bilang paggunita sa kapanganakan
pagtuturo nga dalawang wika (unang wika at Ingles) na hindi ni Pang. Manuel L. Quezon na kinikilalang “Ama ng Pambansang
kaaya-ayang pakinggan. Wika.”
4. Malaki na ang naipamuhunan ng pamahalaan sa pagtuturo ng
Ingles na umaabot na sa 500 milyong piso. Kautusang Tagapagpaganap Blg. 60, s. 1963 – ipinatupad ni
5. Itinuturing na Ingles ang susi sa pagkakamit ng pambansang Pangulong Diosdado Macapagal noong ika-19 ng Disyembre, 1963 na
pagkakaisa na maaaring hindi matamo kung bibigyang-diin ang nagtatakda ng pag-awit ng pambansang awit ng Pilipinas sa Pilipino sa
iba’t ibang wika. alinmang pagkakataon sa loob at labas ng bansa. Ito ay sa dahilang
6. Makatutulong ang pagkatuto ng Ingles kung nais ng Pilipinas lubha umanong kapansin-pansin at hindi naaayon sa diwa ng
na lumahok sa globalisasyon dahil ito ang gamit sa pagkabansa ang pag-awit ng pambansang awit sa wikang banyaga.
pandaigdigang kalakalan.
7. Mayaman ang Ingles sa mga katawagang pang-agham at Kautusang Tagapagpaganap Blg. 96, s. 1967 – ipinatupad ni
pansining na magpapaunlad sa kalinangan ng Pilipinas. Pangulong Ferdinand E. Marcos noong ika-29 ng Oktubre, 1967 na
nagtatakda ng pagpapangalan sa Pilipino ng lahat ng edipisyo, gusali, at
ahensya ng pamahalaan.