BANTSINIRLI KANALLARDA

SAYISAL İLETİM
 Dersin içeriği
• Bantsınırlı kanallarda simgelerarası karışma
• Darbe biçimlendirme
• Nyquist sıfır ISI kriteri
• Teorik Minimum bant genişliği
• Yükseltilmiş Kosinüs Filtre
• Örnek
 Simgelerarası Karışma (ISI)
Frekans spektrumu sınırlıdır

Dikdörtgensel darbe ve frekans spektrumu

İşaretin frekans spektrumunun sınırlandırılması darbenin zaman uzayında yayılmasına
neden olur.
Darbenin zamanda yayılması sonucu ISI oluşur.
Simgelerarası Karışma (ISI)
İşaretin frekansta
sınırlandırılması
zaman yayılmasına
neden olur.
Darbe Biçimlendirme

İletilen İşaret

Alınan İşaret
Darbe Biçimlendirme
d(t)=sinc(t/Tb) şeklinde darbeler
kullanıldığında komşu bit süresinin tam orta
noktasında 0 değeri elde edilir.
d(t)=sinc(t/Tb)
Bu yaklaşıma Nyquist’in sıfır ISI kriteri denir.
Darbe Biçimlendirme

Diktörgensel darbe için; d(t)=sinc(t/Tb) darbe için;

Bit süresi : Tb Bit süresi : Tb
İletim oranı : Rb=1/Tb İletim oranı : Rb=1/Tb
Bant genişliği : 1/Tb=Rb Bant genişliği : Rb/2

Teorik minumum bant genişliği

 Darbe Biçimlendirme
Fiziksel olarak d(t)=sinc(t/Tb) darbe biçimi gerçekleştirilemez.
Uygulamada bu darbenin sıfır geçiş özeliğini koruyan, daha hızlı sönümlenen
ve zaman sınırlı olan darbe şekli kullanılır
 Darbe Biçimlendirme
En yaygın kullanılan darbe biçimlendirme yöntemi yükseltilmiş kosinüs süzgeç
(Raised Cosine Filter, RCF)

Uygulamada çoğunlukla verici ve alıcı

arasında eşit olarak paylaştırılmaktadır
(Root Raised Cosine Filter, RRCF)
Örnek:

Rs=64kbaud
Minimum teorik bant genişliği: Rs/2=32kHz
8kHz fazlalık
 Örnek:
2B1Q (4PAM) işaretleşmesi kullanılan bir haberleşme sisteminde iletim için kullanılabilecek
30MHz bant genişliği bulunmaktadır. Bu sistemde iletim için β=0,25 azalma faktörü ile
yükseltilmiş kosinüs darbeleri kullanıldığında elde edilebilecek en yüksek ikili iletim hızını
bulunuz.

B=Rs/2 + fx

fx= βRs/2 ise B=Rs/2 + βRs/2 = (1+ β) Rs/2

30.106=(1+0,25) Rs/2 ise Rs=48. 106 boud

Rb=96 Mbit/s
 Ders Özeti
• İşaretin frekans spektrumunun sınırlandırılması darbenin zaman
uzayında yayılması sonucu ISI’a neden olur.
• d(t)=sinc(t/Tb) şeklinde darbeler kullanıldığında komşu bit
süresinin tam orta noktasında 0 değeri elde edilir. Bu yaklaşıma
Nyquist’in sıfır ISI kriteri denir.
• Bu yaklaşıma Nyquist’in sıfır ISI kriteri denir.
• Teorik minumum bant genişliği Rb/2
• Yükseltilmiş Kosinüs Filtre RCF
Göz Diyagramı

Taban bantta Osiloskopta elde

edilir.
Simgeler arası karışma,
eşzamanlama hataları, gürültü
seviyesi, Sıfır geçişi bozunumu
vb. gözlenebilir.
Göz Diyagramı
Çok Yollu Kanal
Çok Yollu Kanal
Çok Yollu Kanal

Frekans Seçici Kanal

(Frequency Selective Channel)
Çok Yollu Kanal

Geniş bantlı kanal

modeli

Kanal Denkleştiricisi

Doğrusal (LTE) yada

Karar Geri Beslemeli
(DFE)
Kanal Denkleştiriciler
DFE

Zero Forcing
MMSE ….

Uyarlanır (LMS, RLS, PSO vb.)

Kanal Denkleştiriciler
 Kanal İletim Kapasitesi
AWGN kanalı için iletim kapasitesi alınan işaretin ortalama gücü, ortalama
gürültü gücü ve kanal bant genişliğine bağlı olarak elde edilebilir.

Shannon-Hartley teoremi
 Kanal İletim Kapasitesi
Sonsuz bant genişliğine sahip bir AWGN kanalının iletim kapasitesi nedir?

Sınırlı SNR için kapasite sınırlıdır. Kapasiteyi gürültü sınırlar.