Panahon ng Ice Age – pinakamatandang
24 Series of 2018 (Abril 2018) –
wika
Mga Wikang Tagala (wika ng mga etnikong
grupo sa Malayong Polenesyo):
• Griyego
• Hebreyo
• Latin
• Espanyol
Timeline:
• 25, 000 BC – dumating ang mga Aeta
at Negrito mula sa Malayong
Polenesyo; Wikang Tagala:
Indonesyo, Malay/Malayo
• 1565 – Panahon ng Kastila,
pagdating ni Legaspi
• 1898 – Panahon ng Amerikano,
paggamit ng wikang Ingles, public
education
o Wikang Pantulong –
ginagamit pag hindi
maunawaan ang Ingles,
wikang pangrehiyon
o Wikang Panturo – Wikang
Ingles, ginagamit sa
pagtuturo
• 1935 – Manuel Luis Molina Quezon –
Pangulo ng Commonwealth
• 1937 – Kautusang Tagapagpaganap
134 – Tagalog ang wikang
Pambansa. Tatlong pamantayan
nito:
o Mas marami ang gumagamit
ng Tagalog
o Tagalog ang gamit sa mga
panitikan
o Ito ang wikang gamit sa
sentro ng kalakalan
• 1942 – Panahon ng Hapon
o 1959 – Kalihim Jose Romero –
inilabas ang Kautusang
Pangkagawaran 57 na nagsasabing
Pilipino ang Wikang Pambansa
o 1987 – Saligang Batas Artikulo 14
Seksyon 6 – Filipino ang Wikang
Pambansa, Corazon Aquino,
Intelektuwalisasyon ng Wika
CMO No. 20 Series of 2013 – Bagong
General Education Curriculum, tinangkang
alising ang wika at panitikan sa kolehiyo
Tanggol Wika – Alyansa ng mga
Tagapagtanggol sa Wikang Filipino
CMO No.
ipinatupad ang resolusyon ng Korte
Suprema, TRO
Artikulo 14 Konstitusyong 1987 – legal na
batayan ng konsepto ng FIlpino bilang
wikang Pambansa
o Seksyon 6 – Ang wikang pambansa ay
Filipino; Filipino bilang opisyal na
midyum ng komunikasyon at bilang
wika ng pagtuturo sa sistemang pang-
edukasyon
o Seksyon 7 – Ang wikang opisyal ay
Filipino hanggang walang ibang
itinatadhana ang batas (opsyonal ang
Espanyol at Arabic)
• Wikang Pangrehiyon – pantulong
na wikang opisyal sa mga rehiyon
na magsisilbing wikang pantulong
na wikang panturo
Primus Inter Pares – nangunguna sa lahat
ng magkakapantay ang wikang Filipino
bilang wikang pambansa
Mother Tongue Based Multilinggual
Education (MTB-MLE) – sa unang taon
ng elementarya ang namamayaning
unang wika sa bawat rehiyon ang
ginagamit na wikang panturo; magiging
tulay ang unang wika tungo sa pagkatuto
ng Filipino at Ingles
Ingles – ang pangalawang wikang opisyal;
nagbunsod ng mabagal na pag-unlad ng
wika, kultura, at identidad sa Pilipinas
Filipino -kahingian sa pagkikintal ng
nasyonalismo
• Ang pagkakaroon ng wikang pambansa ay
pagkakaroon ng wikang mabisang tinig ng
ordinaryong mamamayan, wikang tulay sa
komunikasyon ng iba’t ibang pangkat, at
wikang epektibong magagamit sa
pananaliksik
• Magiging ganap ang pagiging wikang
opisyal ng Filipino kung ginagamit na ito sa
mga panukalang batas at mga desisyon ng
Korter Suprema
• Gimenez Maceda (1997) - Ang wikang
pambansa ang wikang higit na
makapagbibigay tinig sa mga ordinaryong
mamamayan. Ang paggamit nito sa
 akademikong diskurso ay
makapagpapalawak sa kaalaman at
makapag-aalis ng agawat ng intelektwal at
masa
• Constantino (2015) – Ang wikang Filipino
ay wikang mapagpalaya. Ito ang magiging
wika ng tunay na Filipino. Ang wikang
banyaga ay sagabal sa pag-iisip na
nagdudulot ng pagkabansot o pagkabaog
ng pag-iisip
• Globalisasyon – Pandaigdigang Sistema ng
malayang kalakalan kung saan inaalis ang
taripa; layunin ang borderless World
(World Trade Organization)
• Bienvenido Lumbera – sa espasyo ng
sariling wika at panitikan maaarng harapin
at labanan ang kultura ng globalisasyon;
hindi dapat magbunga ang globalisasyon
ng panibagong pagkaalipin para sa
sambayanan
porma o kowd na ginagamit sa
pagpapahayag na oral o nakasulat (ispeling,
paglikha o pagbubuo ng salita)
YUNIT 2: REBYU SA MGA BATAYANG
KAALAMAN SA PANANALIKSIK
Neuman – Ang pananaliksik ay paraan ng
pagtuklas ng mga kasagutan sa particular na
katanungan ukol sa lipunan o kapaligiran
Gabay sa pamimili ng paksa para sa maka-
Pilipinong pananaliksik (De Laza, 2016):
1. Gumagamit ng wikang Filipino
at/o mga katutubong wika sa
Pilipinas at tumatalakay sa mga
paksang mas malapit sa puso at isip
ng mga mamamayan

Intelektwalisasyon sa Wika – paggamit ng 2. Pagpili ng paksang naaayon sa

FIilipino sa iba’t-ibang larangan interes at kapaki-pakinabang sa
(Constantino) sambayanang Pilipino

Limang hakbang ikauunlad ng pananaliksik 3. Komunidad ang laboratory

mula at para sa mga Pilipino:
Mga dapat isaalang-alang sa wastong
1. Magpansinan muna tayo bago pamimili at palilimita ng paksa:
magpapansin sa iba
1. May sapat na sanggunian
2. Magbuo ng pambansang arkibo ng
2. Paano lilimitahan ang isang
pananaliksik
paksang may malawak na saklaw
3. Magdevelop ng katiwa-tiwalang
3. Makapag-aambag ba ako ng
translation software na libreng
sariling tuklas at bagong
magagamit
kaalaman
4. Bigyang prayoridad ang
4. Gagamit ba ng sistematikong at
Filipinisasyon ng mataas na
siyentipikong paraan?
edukasyon
5. Atasan ang lahat ng unibersidad na PAGPILI NG BATIS NG IMPORMASYON
magtatag ng Departamento ng
1. Tiyaking ito ay akademikong
Filipino at/o Araling Pilipinas
sanggunian
2. Tukuyin ang uri ng sanggunian
3. Alamin kung ito ay primarya o
sekundaryang batis
Dalawang Antas ng Pagpapalanong Wika:
1. Antas Makro – buong Pilipinas ang
PAGBABASA - Ang kritikal na pagbabasa ay
sakop
mahalagang kasanayan sa pananaliksik kaya
2. Antas Maykro – aktuwal na
dapat paunlarin ang mga kasanayan sa
implementasyon
pagbasa tulad ng pagsulat ng parapreys,
Mandatoring asignaturang Filipino - aktwal abstrak, at rebyu.
na implementasyon sa bawat sa kolehiyo
PARAPHRASE - Tumutukoy sa muling
unibersidad.
pagpapahayag ng ideya ng may-akda sa
Korpus sa Pagpaplanong Pangwika - iba’t ibang pamamaraan at pananalita
Pagbubuo/pagbabago/pamimili ng mga
ABSTRAK - Ito ay isang buod ng • Ang isa pang pamamaraan ng
pananaliksik, tesis, o kaya ay tala ng isang pagbabahagi ng pananaliksik ay ang
komperensiya o anumang pag-aaral sa isang presentasyon nito sa mga lokal,
tiyak na disiplina o larangan. pambansa, at pandaigdigang
kumperensya
REBYU - Isa itong uri ng panitikang
kritisismo na ang layunin ay suriin ang isang
aklat batay sa nilalaman, estilo, at anyo ng
pagkakasulat nito.

Neal-Barnett - Ang susi sa tagumpay ng

pagkalathala ng pananaliksik ay
pagkakaroon ng dakilang bisyon o layunin
Akademikong Publikasyon - paglalathala ng
buod ng pananaliksik, pinaikling bersyon, o
isang bahagi nito sa pahayagan
Peer review - isang proseso kung saan ang
manuskrito o artikulo ay dumaraan sa
screening o serye ng ebalwasyon bago
mailimbag sa mga journal. Ito ay
isinasagawa ng mga eksperto na may mga
pormal na kakayahan at nakapagtataag na
ng kredibilidad bilang mga mananaliksik at
awtor ng mga siyentipikong artikulo sa
kanilang larangan o disiplina.
80,000-100,000 – tinatayang bilang ng
journal sa buong mundo at may sistema ng
citation index upang maikategorya sa iba’t
ibang larangan at masukat ang impact
factor o impluwensya sa iba pang pag-aaral
batay sa pagbanggit o pagkilala
(international citation indexed journal) Ang
maunlad na siyentipikong pananaliksik ay
nangangahulugan ng isang maunlad na
lipunan.

Mga Hakbang sa Paglalathala ng Isang

Research Journal
1. Pumili ng angkop na journal para sa
iyong pananaliksik
2. Basahin ang mga pamantayan ng
journal at magbasa ng mga back
issue
3. Rebisahin ang pananalita batay sa
pamantayan ng journal
4. Ipabasa at iparebyu ang artikulo sa
iba at muling rebisahin
5. Ipasa sa journal ang panaanaliksik at
antayin ang feedback