You are on page 1of 34

Aralin 1

Mga konsepto sa
pag-aaral ng Wikang
Filipino
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Ano ang wika?


Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Ano ang wika?


Isang napakahalagang instrumento sa
komunikasyon. Ito ang nagsisilbing behikulo
upang umaandar ang pagkakaunawaan at
pakikipagtalastasan natin sa iba’t-ibang tao.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Henry Allan Gleason Jr.


Ang wika ay isang
masistemang balangkas na
pinili at isinaayos sa
pamamaraang arbitraryo
upang magamit ng mga taong
nabibilang sa isang kultura.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Paz, Hernandez at Peneyra


Ito ay isang tulay na
ginagamit para maipahayag
at mangyari ang anumang
minimithi o pangangailangan
natin.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Cambridge Dictionary
Ito ay isang sistema ng
komunikasyong nagtataglay ng
mga tunog, salita at gramatikang
ginagamit sa pakikipagtalastasan
ng mga mamamayan sa isang
bayan o sa iba’t-ibang uri ng
gawain.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Charles Darwin
Ang wika ay isang sining na
katulad sa paggawa ng
serbesa o pagbe-bake ng
cake.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Mga gamit ng Wika?


Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

“Language is a system of communication that


enables humans to cooperate.”
-Wikipedia

“Ang pagkakaroon ng wika ay isang katangiang


ikinaiba ng tao sa mga hayop”
-Salzmann, 1993
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Tungkulin ng wika
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

1. Interaksyonal
- Ang tungkulin ng wika na ginagamit ng
tao sa pagtatatag, pagpapanatili at
pagpapatatag ng relasyong sosyal sa kapwa
tao.
2. Instrumental
- Ang tungkulin ng wika na ginagamit sa
pagtugon sa mga pangangailangan.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

3. Regulatori
- Ang tungkulin ng wikang ginagamit sa
pagkontrol o paggabay sa kilos o asal ng ibang
tao.
4. Personal
- Ang tungkulin ng wikang ginagamit sa
pagpapahayag ng sariling damdamin o
opiniyon.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

5. Imahinatibo
- Ang tungkulin ng wikang ginagamit sa
pagpapahayag ng imahinasyon sa malikhaing
paraan.
6. Hyuristik at Impormatibo
- Ang tungkulin ng wika na ginagamit sa
paghahanap o paghingi ng impormasyon.
Ginagamit sa pagbibigay ng impormasyon
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Antas ng wika
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

1. Pormal
- Tinatawag itong mga salitang standard
dahil ginagamit at kinikilala ng higit na
nakararaming tao lalo na ng mga may pinag-
aralan.
2. Di - pormal
- Tumutukoy sa mga salitang karaniwan o
pang-araw-araw.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

1. Pormal

a. Pambansa - Pinakagamiting antas ng wika.


Nauunawaan ito sa buong bansa.

b. Pampanitikan – Pinakamataas na uri o


antas ng wika. Salitang ginagamit ng mga
dalubhasa.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

2. Di - pormal

a. Kolokyal – Karaniwang salita na may pagka


di-pormal. Repinado. Pagpapaikli ng mga
salita.

b. Lalawiganin – Tumutukoy ito sa mga


salitang nabibilang sa iba’t-ibang diyalekto.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

a) 2. Di - pormal

c. Balbal – Salitang kalye, salitang


lansangan at salitang kanto ang iba pang
termino sa balbal na salita.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Sa kabilang dako, dahil magkakaiba ang mga


dayalekto na makikita sa ating bansa? Bakit
kaya, magkagayunpaman ay nagkakaunawaan
tayo? Kahit na ikaw ay nasa Luzon, Visayas o
Mindanao?
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Konsepto ng wika
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Wikang pambansa
Ito ay ang umiiral na wika sa isang
buong bansa na may pinagyayabong,
may pinagbabatayan at ginagamit
bilang identidad ng isang lahi o
nasyon.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Kasaysayan ng Wikang pambansa


1934 1935 1935
Kumbensiyong Artikulo XIV Seksyon 3 ng Batas Komonwelt Blg. 184
Konstitusyonal Saligang Batas ng 1935 Surian ng wikang pambansa
“Ang kongreso ay gagawa ng
mga hakbang tungo sa
pagkakaroon ng isang wikang
Pambansang ibabatay sa mga
umiiral na katutubong wika.
Hangga’t hindi itinatakda ng
batas, ang wikang INGLES at
KASTILA ang siyang
mananatiling opisyal na wika.”

Lope K. Santos Norberto Romualdez Sr.


Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Kasaysayan ng Wikang pambansa


Pamantayan ng 1937 1940
wikang Proklama ng wikang Tagalog Pagsisimula ng pagtuturo ng
pambansa wikang tagalog sa lahat ng
pampubliko at pampribadong
1. Dapat wika ng sentro paaralan.
ng pamahalaan.
2. Dapat wika ng sentro
ng edukasyon. 1946
3. Dapat wika ng sentro
Batas Komonwelt Blg. 570
ng kalakalan.
4. Dapat wika ng
INGLES at TAGALOG bilang
pinakamarami at
wikang opisyal
pinakadakilang
Manuel L. Quezon
nasusulat na panitikan.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Kasaysayan ng Wikang pambansa


1954 1959 1987
Linggo ng Wikang Kautusang Pangkagawaran Saligang Batas ng 1987,
Pambansa Blg. 7 Artikulo VIV, Sekyon 6
Mula Tagalog ay pinalitan ang
wikang pambansa bilang
PILIPINO.

1972
Saligang Batas ng 1973,
Artikulo XV, Sekyon 3, Number
2
Pagpapalit mula PILIPINO sa
FILIPINO.
Ramon Magsaysay Corazon Aquino
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Kasaysayan ng Wikang pambansa


1937
Buwan ng wikang Pambansa

Fidel V. Ramos
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Wikang opisyal
Ang wikang gagamitin sa lahat ng
tanggapan sa gobyerno sa anyong
pasalita man o lalong lalo na sa
anyong pasulat.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Wikang panturo
Wikang ginagamit sa larangan ng
edukasyon upang mas epektibong
maituro ang ilang paksa.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

19 na unang wikang
gagamitin sa pagtuturo
Tagalog, Kapampangan, Pangasinense, Iloko,
Bikol, Cebuano, Hiligaynon, Waray, Tausug,
Maguindanaoan, Meranao, Chavacano, Ybanag,
Ivatan, Sambal, Aklanon., Kinaray-a, Yakan at
Surigaonon
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Wikang panturo na ginagamit


sa higher levels
Filipino at Ingles
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Lingua Franca
Ang wikang mas ginagamit ng mga
tao, na nakakapagsalita rin ng ibang
wika o magkakaibang wika, upang
magkaintindihan.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Unang Wika
Ito ang unang wika na natutuhan o
nakagisnan ng isang indibidwal.
Pinakaunang wika na itinuro sa iyo.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Pangalawang Wika
Ikalawang wikang natutuhan ng
isang indibidwal sa ibang larangan,
pagkakataon at sitwasyon.
Aralin 1: Mga konsepto sa pag-aaral ng Wikang Filipino

Pangatlong Wika
Pangatlong wikang natutuhan ng
isang indibidwal kapag malawak na
ang bwelta ng mga taong
nakakausap sa iba’t-ibang panahon
at sitwasyon.
UGNAYAN NG NASABING TERMINO

WIK
A

KULTURA UNANG
WIKA
PANGALAWANG
LIPUNAN
WIKA

TAO LINGUA
FRANCA

WIKANG WIKANG WIKANG


PANTURO PAMBANSA OPISYAL

You might also like