NHẬP MÔN TÀI CHÍNH TIỀN TỆ 1

1. Tiền đề cho sự phát triển của tài chính

-Tài chính ra đời khi có sự xuất hiện của nhà nước và nền sản xuất hàng hóa
-Sản xuất hàng hóa-tiền tệ là tiền đề để quyết định, còn nhà nước có ý nghĩa định
hướng và 2 điều kiện này tồn tại song song.
2. Chức năng của tài chính
Gồm chức năng phân phối và chức năng giám đốc
3. Khái niệm về tiền tệ
Tiền tệ là một phương tiện trao đổi được luật pháp thừa nhận và người sở hữu sử
dụng nó để phục vụ cho những nhu cầu trong đời sống kinh tế xã hội
4. Mục đích của giám đốc tài chính
Là quản lý tài chính như nghiên cứu, phân tích và xử lý các mối quan hệ tài
chính trong doanh nghiệp; xây dựng các kế hoạch tài chính; khai thác và sử dụng
có hiệu quả các nguồn vốn, cảnh báo các nguy cơ đối với doanh nghiệp thông qua
phân tích tài chính và đưa ra những dự báo đáng tin
5. Các bộ phận tài chính trong hệ thống tài chính
- Hệ thống tài chính trong nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung
+Tài chính nhà nước:
*Ngân sách nhà nước
*Bảo hiểm xã hội
*Bảo hiểm nhà nước
*Tín dụng ngân hàng
*Tài chính xí nghiệp quốc doanh
+Tài chính TCKT tập thể:
*Tài chính HTX nông lâm ngư
*Tài chính HTX tiểu thủ CN
*Tài chính HTX mua bán
-Hệ thống tài chính trong nền kinh tế thị trường:
TTCC: * Tài chính doanh nghiệp
*TCNN
*Tổ chức TCTG
*TCHGĐ và TCXH
*TC quốc tế
6. Lãi suất là gì ?
Lãi suất là giá của quyền sử dụng vốn vay trong một thời gian nhất định mà người
đi vay phải trả cho người cho vay.
7. Các loại lãi suất ?
- Lãi suất tiền gửi ngân hàng
- Lãi suất cho vay cơ bản
 - Lãi suất cho vay ngân hàng
- Lãi suất tín dụng
- Lãi suất chiếc khấu
8. Các cách phân loại lãi suất
- Căn cứ vào tính chất khoản vay:
+ Lãi suất cơ bản
+ Lãi suất tiền gửi tiết kiệm ngân hàng
+ Lãi suất cho vay ngân hàng (lãi suất tín dụng)
+ Lãi suất chiếc khấu ngân hàng
+ Lãi suất tái chiếc khấu
+ Lãi suất liên ngân hàng
- Căn cứ giá trị thực của khoản vay, lãi suất thành 2 loại
+ Lãi suất danh nghĩa
+ Lãi suất thực tế
Theo đó: Lãi suất danh nghĩa = Lãi suất thực + Tỷ lệ lạm phát
- Căn cứ tính linh hoạt của lãi suất
+ Lãi suất cố định
+ Lãi suất thả nỗi
- Căn cứ loại tiền cho vay
+ Lãi suất nội tệ
+ Lãi suất ngoại tệ
- Căn cứ nguồn tín dụng trong nước hay quốc tế
+ Lãi suất quốc gia (lãi suất trong nước)
+Lãi suất quốc tế
9. Ngân sách nhà nước là gì ?
Là toàn bộ khoản thu, chi của nhà nước được dự toán và thực hiện trong một
khoản thời gian nhất định, thường là một năm, do cơ quan nhà nước có thẩm
quyền quyết định để đẩm bảo thực hiện các chức năng niệm vụ của nhà nước
10. Vai trò của ngân sách nhà nước ?
- Điều tiết kinh tế
- Góp phần ổn định thị trường giá cả, kiềm chế lạm phát
- Giải quyết các vấn đề xã hội
11. Các biện pháp giải quyết bội chi NSNN
- Tăng thu, giảm chi NSNN
- Phát hành tiền
- Vay nợ trong và ngoài nước
12. Nguồn thu chủ yếu của NSNN Việt Nam
Thuế, phí, lệ phí có tính chất thuế (như thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh
nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, phí bảo trì đường bộ, lệ phí công chứng…)
13. Vốn của doanh nghiệp là gì ?
 - Vốn là toàn bộ số tiền ứng trước mà doanh nghiệp phải bỏ ra để đầu tư hình
thành nên các tài sản cần thiết cho quá trình sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp.
- Vốn của doanh nghiệp còn được hiểu là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ giá trị
tài sản mà doanh nghiệp đang nắm giữ, có khả năng huy động, khai thác và sử
dụng vào hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm mục đích sinh lời.
14. Phân loại vốn của doanh nghiệp
- Vốn chủ sở hữu
+ Vốn điều lệ (vốn góp ban đầu)
+ Vốn góp bổ sung
- Nợ phải trả
+ Vốn vay ngân hàng
+ Vốn huy động bằng phát hành trái phiếu doanh nghiệp
+ Tín dụng thương mại
15. Đặc điểm của vốn cố định và vốn lưu động
- Vốn cố định:
+ Tham gia nhiều chu kỳ kinh doanh
+ Giá trị bị giảm dần do hao mòn
- Vốn lưu động:
+ Luôn vận hành, thay thế lẫn nhau qua các công đoạn của quá trình kinh
doanh
+ Chỉ tham gia một chu kỳ kinh doanh
16. Thu nhập của doanh nghiệp là gì ?
Thu nhập của doanh nghiệp làtoàn bộ số tiền mà doanh nghiệp thu được trong một
thời kỳ nhất định từ các hoạt động liên quan quá trình kinh doanh
17. Doanh nghiệp có thể huy động vốn dưới hình thức nào ?
- Góp vốn ban đầu
- Huy động vốn từ lợi nhuận không chia
- Huy động vốn từ phát hành cổ phiếu
- Huy động vốn bằng tín dụng ngân hàng
- Huy động vốn bằng tín dụng thương mại
- Huy động vốn bằng phát hành trái phiếu
18. Doanh thu của doanh nghiệp là gì ?
Làtoàn bộ số tiền sẽ thu được do tiêu thụ sản phẩm, cung cấp dịch vụ, hoạt động tài
chính và các hoạt động khác của doanh nghiệp. Trong kinh tế học, doanh thu
thường được xác định bằng giá bán nhân với sản lượng.
19. Các chủ thể góp vốn điều lệ vào các công ty ?
- Chủ tịch Hội đồng thành viên đối với công ty hợp danh
- Chủ sở hữu, người đại diện theo pháp luật của chủ sở hữu hoặc người đại diện
theo pháp luật đối với công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên
- Người đại diện theo pháp luật đối với công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành
viên trở lên và công ty cổ phần.
20. Cách xác định lợi nhuận từ hoạt động tài chính của doanh nghiệp ?
 - Lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh
+ Lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh = Thu nhập hoạt động sản xuất
kinh doanh – Chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh
+ Lợi nhuận hoạt động sản xuất kinh doanh = Thu nhập hoạt động sản xuất
kinh doanh – Giá vốn hàng bán ra – Chi phí bán hàng – Chi phí quản lý doanh
nghiệp
- Lợi nhuận từ hoạt động tài chính
+ Lợi nhuận từ hoạt động tài chính = Thu nhập hoạt động tài chính – Chi phí
hoạt động tài chính – Thuế gián thu (nếu có)
- Lợi nhuận khác
+ Lợi nhuận khác = Thu nhập khác – Chi phí khác – Thuế gián thu (nếu có)
+ Lợi nhuận trước thuế = Lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh + Lợi
nhuận từ hoạt động tài chính + Lợi nhuận khác
+ Lợi nhuận sau thuế = Lợi nhuận trước thuế - Thuế thu nhập doanh nghiệp
21. Trung gian tài chính là gì ?
Là một tổ chức hoặc cá nhân đứng giữa hai hay nhiều bên tham gia vào một bối
cảnh tài chính. Thông thường, có một bên là bên cung cấp sản phẩm/dịch vụ và
một bên là khách hàng hay người tiêu dùng.
22. Tổ chức trung gian tài chính ? Tổ chức trung gian tài chính huy động
nguồnlực tài chính từ đâu ?
Các tổ chức tài chính trung gian là các tổ chức tài chính thực hiện chức năng dẫn
vốn từ người có vốn tới người cần vốn.Tuy nhiên không như dạng tài chính trực
tiếp người cần vốn và người có vốn trao đổi trực tiếp với nhau ở thị trường tài
chính, các trung gian tài chính thực hiện sự dẫn vốn thông qua một cầu nối nghĩa là
người người cần vốn muốn có được vốn phải thông qua người thứ ba, đó chính là
các tổ chức tài chính gián tiếp hay các tổ chức tài chính trung gian. Các tổ chức tài
chính trung gian có thể là các ngân hàng, các hiệp hội cho vay, các liên hiệp tín
dụng, các công ty bảo hiểm, các công ty tài chính.
23. Vai trò của trung gian tài chính ?
Trung gian tài chính có vai trò là người trung gian cho các giao dịch tài chính, giúp
tạo ra thị trường hiệu quả và giảm chi phí kinh doanh, mang lại lợi ích từ việc giảm
thiểu rủi ro, giảm chi phí và mang lại hiệu quả kinh tế theo quy mô, cùng những lợi
ích khác.
24. Các hình thái tiền tệ ?
- Hóa tệ: hóa tệ không kim loại, hóa tệ kim loại
- Tín tệ: tiền kim loại, tiền giấy: tiền giấy khả hoán và tiền giấy bất khả hoán
- Bút tệ
- Tiền điện tử
25. Ưu điểm của bút tệ ?
- Giảm bớt chi phí về lưu thông tiền mặt: in tiền, bảo quản, vận chuyển, đóng gói,
kiểm đếm,...
- Chuyển đổi ra tiền giấy dễ dàng
- Làm phương tiện thanh toán nhanh chóng, thuận tiện hơn cho khách hàng
 - Bảo đảm tính an toàn hơn
- Tạo điều kiện thuận lợi cho NHTW mỗi quốc gia trong việc quản lý và điều tiết
lượng tiền cung ứng
26. Chức năng của tiền tệ ?
- Chức năng thước đo giá trị
- Chức năng phương tiện lưu thông
- Chức năng phương tiện cất trữ
- Chức năng phương tiện thanh toán
- Chức năng tiền tệ thế giới
27. Mối quan hệ giữa chức năng phân phối và chức năng giám đốc ?
Chức năng phân phối và chức năng giám đốc có mối quan hệ mật thiết với nhau:
- Chức năng phân phối là tiền đề của hoạt động sản xuất kinh doanh, nó xảy ra
trước và sau một chu trình sản xuất kinh doanh
- Chức năng giám đốc uôn theo sát chức năng phân phối; ở đâu có sự phân phối thì
ở đó có giám đốc và có tác dụng điều chỉnh quá trình phân phối cho phù hợp với
điều kiện sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
Hai chức năng này cùng tồn tại và hỗ trợ cho nhau để hoạt động tài chính doanh
nghiệp diễn ra thuận lợi và đạt hiệu quả cao
28. Điểm khác nhau giữa tài chính nhà nước và tài chính công ?
Tài chính Nhà nước bao gồm tất cả các khâu cơ bản của hệ thống tài chính quốc
gia, nhưng Tài chính công chỉ bao gồm một số khâu của hệ thống tài chính quốc
gia, trong đó không bao gồm khâu tài chính của doanh nghiệp Nhà nước. Nói một
cách khác, tài chính Nhà nước có phạm vi rộng hơn Tài chính công.
29. Phát hành tiền có phải là giải pháp hữu hiệu để giải quyết bội chi ngân sách
nhà nước hay không ?
Phát hành tiền không phải là giải pháp hữu hiệu để giải quyết bội chi NSNN. Vì
giải pháp này đơn giản dễ thực hiện nhưng sẽ gây ra lạm phát nếu Nhà nước phát
hành thêm quá nhiều tiền để bù đắp bội chi NSNN, ảnh hưởng đến tiêu cực đến đời
sống kinh tế-xã hội-chính trị. 
30. Nợ phải trả của doanh nghiệp bao gồm những loại nào ?
- Nguồn vốn tín dụng ngân hàng
- Tín dụng thương mại
- Huy động vốn bằng cách phát hành trái phiếu doanh nghiệp
- Các nguồn vốn chiếm dụng hợp pháp khác
31. Nguyên nhân chủ quan và khách quan dẫn đến bội chi ngân sách nhà nước ?
- Nguyên nhân chủ quan: Do quá trình quản lý và điều hành NSNN không có hiệu
quả
- Nguyên nhân khách quan: Do biến động của chu kỳ kinh doanh, do tác động của
các điều kiện tự nhiên, của các yếu tố bất khả kháng,...
32. Vai trò của NSNN trong nền kinh tế thị trường ?
- Điều tiết kinh tế
- Góp phần ổn định thị trường giá cả, kiềm chế lạm phát
 - Giải quyết các vấn đề xã hội
33. Các tổ chức tài chính trung gian trong nền kinh tế thị trường ?
- Ngân hàng thương mại
- Quỹ tín dụng
- Công ty bảo hiểm
- Công ty chứng khoán
- Công ty tài chính
34. Tiền mặt thuộc loại nào ?
Tiền mặt thuộc loại TÍN TỆ
35. Khi quỹ cho vay tăng thì lãi suất sẽ như thế nào ?
Khi quỹ cho vay tăng thì lãi suất sẽ tăng
36. Các giải pháp giải quyết bội chi NSNN ?
- Tăng thu, giảm chi NSNN
- Phát hành tiền
- Vay nợ trong và ngoài nước
37. Điều kiện để tiền được gọi là vốn kinh doanh ?
- Tiền phải được đảm bảo bằng một lượng tài sản có thực
- Tiền phải được tích tụ và tập trung đủ dể đầu tư cho một dự án
- Tiền phải được vận động nhằm mục đích sinh lời

BÀI TẬP: Cô Hằng gửi ngân hàng 500 triệu, hạn gửi 5 năm, lãi suất 8,7%/ năm. Xác
định số tiền cô Hằng nhận về sau 5 năm theo 2 phương pháp tính lãi ?

Giá trị thu hồi:

- Lãi đơn: FV=PV(1+ixn)

- Lãi gộp: FV=PV(1+i)^n

GIẢI

* LÃI ĐƠN:

Số tiền lãi cô Hằng thu được sau 5 năm là:

I = P0  r  n = 500  8,7%  5 = 217.5 triệu đồng

Số tiền cô Hằng nhận về được sau 5 năm cả gốc lẫn lãi là:

P5 = P0 + I = 500 + 217.5 = 717.5 triệu đồng

*LÃI GỘP:
Sau 5 năm tổng số tiền cô Hằng thu về cả gốc lẫn lãi là:

P5 = P0 (1+r)n = 500  (1+8,7%)5 = 758.7832315 triệu đồng