รหัสประจําตัว

ข้ อสอบภาคปฏิบัตกิ าร
การแข่ งขันชีววิทยาโอลิมปิ กระดับชาติ ครั ง้ ที่ 9
ศูนย์ สอวน. มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
วันที่ 6 เมษายน 2555
ปฏิบัตกิ ารเรื่ อง Animal Anatomy and Physiology
25 คะแนน เวลา 40 นาที

คําชีแ้ จง
1. ข้ อสอบมี 2 ตอน จํานวน 6 หน้ า

ตอนที่ 1 Invertebrate Anatomy and Physiology (12 คะแนน)

ตอนที่ 2 Vertebrate Anatomy and Physiology (13 คะแนน)

2. นักเรี ยนสามารถวางแผนเวลาในการทําข้ อสอบเอง โดยเลือกทําตอนใดหรื อเรื่ องใดก่อนหลังก็ได้

3. เขียนเฉพาะรหัสประจําตัวสอบในข้ อสอบทุกหน้ าให้ ชดั เจน

4. เขียนคําตอบลงในข้ อสอบด้ วยปากกาหมึกสีดําหรื อนํ ้าเงินเท่านัน้ ในช่องว่างที่มี (TT) ให้ ตอบเป็ น

คําศัพท์เทคนิคภาษาอังกฤษ (technical term)

ห้ ามนําข้ อสอบออกนอกห้ องสอบ

1
 รหัสประจําตัว
ตอนที่ 1 Invertebrate Anatomy and Physiology
เรื่องที่ 1 กายวิภาคศาสตร์ ของไส้ เดือนดิน (5 คะแนน)
อุปกรณ์
1) ภาพถ่ายของไส้ เดือนดิน (earth worm) จํานวน 2 ภาพ 2) ปากกาเคมี
ปฏิบัตกิ าร
1. จากภาพที่ 1 จงตอบคําถามหรื อระบุชี ้ (label) โครงสร้ างตามที่ระบุไว้

ภาพที่ 1 ลักษณะภายนอกของไส้ เดือนดิน

1.1 ไส้ เดือนดินที่ใช้ เป็ นตัวอย่างนี ้มีชื่อ Genus ว่าอะไร ....... Pheretima................. (TT, 0.5 คะแนน)

1.2 ใช้ ปากกาวงรอบ และชี ้ระบุปล้ องที่เป็ น pygidium (0.5 คะแนน) และ clitellum (0.5 คะแนน)

1.3 clitellum ทําหน้ าที่อะไร...................สร้ างปลอกหุ้ม cocoon................................. (0.5 คะแนน)

2
 รหัสประจําตัว
2. จากภาพที่ 2 ที่เคลือบพลาสติกและวางอยู่บนโต๊ ะ จงตอบคําถามต่อไปนี ้

2.1 โครงสร้ างหมายเลข 1 คืออะไร ........ diverticulum.......................................... (TT, 0.5 คะแนน)

2.2 โครงสร้ างหมายเลข 2 คืออะไร .... ampulla..................................................... (TT, 0.5 คะแนน)

และทําหน้ าที่อะไร ..เก็บเสปริ์ ม/อสุจิจากไส้ เดือนอีกตัวที่เป็ นคูผ่ สมพันธุ์.................. (0.5 คะแนน)

2.3 โครงสร้ างหมายเลข 3 คืออะไร ...... dorsal vessel.......................................... (TT, 0.5 คะแนน)

2.4 โครงสร้ างหมายเลข 4 คืออะไร ..... gizzard.................................................... (TT, 0.5 คะแนน)

และอยูท่ ี่บริเวณปล้ องที่เท่าไหร่ .........8-9............................................................ (0.5 คะแนน)

เรื่องที่ 2 กายวิภาคศาสตร์ ของแมลงสาบ (7 คะแนน)

อุปกรณ์
1) แมลงสาบที่ผา่ ตัดในถาดผ่าตัด 2) เข็มหมุด
ปฏิบัตกิ าร
พิจารณาแมลงสาบที่ผา่ ตัดแล้ วในถาดผ่าตัด แล้ วตอบคําถามหรื อปั กเข็มหมุดตามที่ระบุ และห้ าม
เคลื่อนย้ ายเข็ดหมุดที่ปักไว้ โดยเด็ดขาด

1. ก) อวัยวะหมายเลข 1 เรี ยกว่าอะไร …………. salivary glands …….…….….…….. (TT, 0.5 คะแนน)

ข) มีหน้ าที่หลักคืออะไร ...........................สร้ างนํ ้าลาย......................................….…… (0.5 คะแนน)

2. ก) อวัยวะหมายเลข 2 เรี ยกว่าอะไร .................. crop............................................. (TT, 0.5 คะแนน)

ข) มีหน้ าที่อะไร..........................กักเก็บอาหาร/พักอาหาร..............................................(0.5 คะแนน)

3. ก) อวัยวะหมายเลข 3 เรี ยกว่าอะไร .................… proventriculus/gizzard ..……… (TT, 0.5 คะแนน)

ข) มีหน้ าที่หลักคืออะไร ..............บดอาหารให้ มีอนุภาคเล็กลง........................................(0.5 คะแนน)

4. ก) อวัยวะหมายเลข 4 เรี ยกว่าอะไร ................ cercus/cerci................................... (TT, 0.5 คะแนน)

ข) มีหน้ าที่หลักคืออะไร ................รับสัมผัส อุณหภูมิ ความชื ้น...................................... (0.5 คะแนน)

3
 รหัสประจําตัว
5. ก) แมลงที่ทา่ นเห็นเป็ นเพศใด ...................................................................................... (0.5 คะแนน)

ข) ให้ ปักอวัยวะที่สร้ างเซลล์สืบพันธุ์ด้วยเข็มหมุดหมายเลข 5 (0.5 คะแนน)

ค) อวัยวะนี ้เรี ยกว่าอะไร ........................................................................................ (TT, 0.5 คะแนน)

6. ให้ ใช้ เข็มหมุดหมายเลข 6 ปั ก gastric caeca (0.5 คะแนน)

7. ก) ให้ ใช้ เข็มหมุดหมายเลข 7 ปั กอวัยวะที่ทํางานเทียบเท่ากับไตของมนุษย์ (0.5 คะแนน)

ข) อวัยวะนี ้เรี ยกว่าอะไร ...... Malpighian tubules ................................................ (TT, 0.5 คะแนน)

ตอนที่ 2 Vertebrate Anatomy and Physiology

เรื่อง กายวิภาคศาสตร์ ของกบ (13 คะแนน)
อุปกรณ์
1) กบดอง 1 ตัว 2) กระดูกกบ 1 ชุด 3) อุปกรณ์ผา่ ตัด 1 ชุด

4) ป้ายหมายเลข 6-10 5) เข็มหมุดหมายเลข 1-4 และ 11-12

ปฏิบัตกิ าร
1. ศึกษาโครงสร้ างของกระดูกกบ

ให้ นกั เรี ยนศึกษาโครงสร้ างของกระดูกกบ แล้ วตอบคําถามดังนี ้

1.1 กระดูก ก เรี ยกว่าอะไร .... ...............humerus................................................ (TT, 0.5 คะแนน)

1.2 กระดูก ข เรี ยกว่าอะไร .................. radioulna................................................ (TT, 0.5 คะแนน)

1.3 ก) ข้ อต่อระหว่างกระดูก 2 ชิ ้นในข้ อ 1.1 และ 1.2 เป็ นข้ อต่อแบบใด

........................................................ hinge joint..........................................(TT, 0.5 คะแนน)

ข) กระดูกนี ้เป็ นข้ างซ้ ายหรื อขวา...........................ขวา.......................................... (0.5 คะแนน)

4
 รหัสประจําตัว
2. ศึกษาลักษณะภายในและภายนอกของกบ

ให้ นกั เรี ยนผ่าตัดตัวอย่างกบดอง แล้ วดําเนินการดังต่อไปนี ้ (อนุญาตให้ ตดั กล้ ามเนื ้อและ fat
body บางส่วนออกได้ )

2.1 จงใช้ ด้ายที่มีป้ายหมายเลข 1-3 ผูกเส้ นเลือดที่กําหนด และใช้ ป้ายหมายเลข 4 ผูกเส้ นประสาท
ตาม และตอบคําถาม

2.1.1 ผูกหมายเลข 1 ที่ systemic artery (0.5 คะแนน)

2.1.2 ผูกหมายเลข 2 ที่ inferior vena cava (0.5 คะแนน)

2.1.3 ผูกหมายเลข 3 ที่ ventral abdominal vein (0.5 คะแนน)

2.1.4 เส้ นเลือดหมายเลขใดมีความเข้ มข้ นของออกซิเจนตํ่าสุด .............................. (0.5 คะแนน)

2.1.5 ผูกหมายเลข 4 ที่ spinal nerve คูท่ ี่ 9 (0.5 คะแนน)

2.1.6 เส้ นประสาทในข้ อ 2.1.5 เป็ นระบบประสาทแบบ sympathetic หรื อ parasympathetic

.......................parasympathetic................... (TT, 0.5 คะแนน)

2.1.7 ปลายประสาทหลัง่ สารสื่อประสาทชนิดใด ...............acetylcholine........ (TT, 0.5 คะแนน)

2.2 จงใช้ เข็มหมุดหมายเลข 5-8 ปั กอวัยวะตามที่กําหนด และตอบคําถาม

2.2.1 ปั กหมายเลข 5 ที่ spleen (0.5 คะแนน)

2.2.2 ปั กหมายเลข 6 ที่ pancreas (0.5 คะแนน)

2.2.3 ปั กหมายเลข 7 ที่ kidney (0.5 คะแนน)

2.3.4 ปั กหมายเลข 8 ที่ gall bladder (0.5 คะแนน)

2.2.5 อวัยวะหมายเลขใด เมื่อตัดทิ ้งทังหมดแล้

้ ว กบยังสามารถมีชีวิตอยูไ่ ด้

1) อวัยวะหมายเลข ...............5......................

เหตุผล ..............ในสัตว์ที่โตเต็มที่แล้ ว spleen ไม่ได้ ทําหน้ าที่ในการสร้ างเม็ดเลือด ทํา

หน้ าทีเป็ นเพียงแหล่งกักเลือด.................................................................................. (1 คะแนน)

2) อวัยวะหมายเลข ..............8.......................
5
 รหัสประจําตัว
เหตุผล ............หากตัด gall bladder ทิ ้ง สัตว์ยงั ดําลงชีวิตได้ ตามปกติ แต่จะย่อยอาหาร
พวกไขมันได้ ไม่ดี.................................................................................................... (1 คะแนน)

2.2.6 อวัยวะหมายเลขใด เมื่อตัดทิ ้งทังหมดแล้

้ ว กบไม่สามารถมีชีวิตอยูไ่ ด้

1) อวัยวะหมายเลข ...........6..........................

เหตุผล ................prancreas ทําหน้ าที่สร้ างเอ็นไซม์ที่สําคัญคือ insulin. หากขาดทําให้

ควบคุมระดับนํ ้าตาลในกระแสเลือดไม่ได้ ................................................................. (1 คะแนน)

2) อวัยวะหมายเลข ...............7......................

เหตุผล ....kidney ทําหน้ าที่ในการกําจัดของเสียจากเมตาโบลิซมึ่ ออกจากร่างกาย.........

(1 คะแนน)

2.3 จงให้ ใช้ เข็มหมุดที่มีหมายเลข 9 ปั กโครงสร้ างตามที่กําหนด และตอบคําถาม

2.3.1 ปั กโครงสร้ างที่ใช้ ในการทดสอบ ankle reflex (0.5 คะแนน)

2.3.2 เรี ยกโครงสร้ างในข้ อ 5.1 ว่าอะไร ........ tendon of Achilles / Achilles ‘s tendon
.......................... (TT, 0.5 คะแนน)
2.3.3 กล้ ามเนื ้อที่หดตัวเมื่อทดสอบ reflex นี ้ มีชื่อว่าอะไร.. gastrocnemius...........................
(TT, 0.5 คะแนน)