Filipino 9 Kwarter IV

KONTEKSTUWALISADONG
BANGHAY-ARALIN
SA FILIPINO,BAITANG
9 (KWARTER 4)
i
LIST OF DEVELOPMENT TEAM MEMBERS
WRITERS
1. Joyce D. Laborte 6. Alenne R. Mera
2. Lovely C. Ariola 7. Aimee B. Gerona
3. Maricris B. Elep 8. Jessalyn T. Maigue
4. Ana Marie L. Zaldivar 9. Aileen B. Forescal
5. Olivia M. Lamadrid 10. Cristina B. Leaño
ICT
1. Eric R. Saramosing
EDITORS
1. Sonia G. Notorio
2. Cynthia B. Barja
VALIDATORS
1. Elisa E. Rieza
2. Sofio V. Rieza
3. Cynthia B. Barja
4. Ofelia M. Beltran
5. Nena M. Villaflores
DEMO TEACHERS
1. Aileen B. Forescal 18. Maricris B. Elep
2. Roque Augustus L. Lamadrid 19. Liza Jane V. Tabalan
3. Sonia G. Notorio 20. Joycelyn S. Caballero
4. Olivia M. Lamadrid 21. Maria Elizabeth D. Cagas
5. Joyce D. Laborte 22. Jessalyn T. Maigue
6 Belen T. Avellano 23. Cristina B. Leaño
7 Benjie S. Ilagan 24. Christine C. Dollero
ii
8. Alenne R. Mera 25. Cleo Marga G. Lavaro
9. Lovely C. Ariola 26. Amabel V. Eva
10. Aimee B. Gerona 27. Ana Marie L. Zaldivar
11. Jovelle J. Bucal 28. Jocelyn Z. Ligsay
12. Romerlita D. Mañebo 29. Shiela May P. Torres
13. Leo M. Gajero 30. Herman S. Abanto
14. Lea B. Villacuel 31. Susana S. Torrenueva
15. Jennylene A. Balucan 32. Ruffa Mae D. Magracia
16. Marlene C. Tortal 33. Raquel R. Madera
17. Jose D. Necesito Jr. 34. Merlanie D. Magana
EVALUATORS
1. Felicidad P. Bisenio
2. Ma. Gina M. Templonuevo
3. Rechie O. Salcedo
4. Sharon O. Vito
iii
TALAAN NG NILALAMAN
Linggo/Araw Paksa Pahina
Pabalat i
LDTM ii-iii
Nilalaman iv-vi
I. Linggo 1
Araw 1 Pagtiyak ng Kaligirang Pangkasaysayan ng
akda at Paglalarawan ng mga Kondisyong
Panlipunan sa Panahong Isinulat ang Akda at 1-4
mga Epekto nito Matapos Maisulat Hanggang
sa Kasalukuyan
Araw 2 Pagtukoy sa mga Kontekstwal na Pahiwatig sa
Pagbibigay- Kahulugan 5-8
Araw 3 Pagtala sa Nalikom na Datos sa Pananaliksik 9-11

at Paggamit ng Angkop na Ekspresyon
Araw 4 Pagpapatunay na ang Akda ay may 12-15
Pagkakatulad/ Pagkakaiba sa Ilang Napanood
na Telenobela at Paglalahad ng Sariling
Pananaw, Kongklusyon at Bias ng Akda sa
Sarili at Nakararami
II. Linggo 2
Araw 1 Pagbibigay-Kahulugan sa Matalinhagang 16-21
Pahayag
Araw 2 Nahihinuha ang Katangian ng mga Tauhan at
Natutukoy ang Kahalagahan ng Bawat isa sa 22-27
Nobela
Araw 3 Nakikilala ang mga Tauhan batay sa
28-32
Napakinggang Pahayag ng Bawat Isa
Araw 4 Nahuhulaan ang Maaaring Maging Wakas ng
Buhay ng Bawat Tauhan batay sa Napanood 33-36
na Parade of Characters
III. Linggo 3
Araw 1 Paggamit ng Tamang Pang-uri sa Pagbibigay
37-42
Katangian
Araw 2 Pagsulat ng Makahulugan at Masining na
43-48
Monologo ng Isang Tauhan
Araw 3 Pagbigkas ng Madamdamin sa Isinulat na
49-51
Monologo
Araw 4 Paglalahad ng Puna at Mungkahi Tungkol sa
52-55
Napanood na Pagtatanghal
IV. Linggo 4
iv
Araw 1 Pagpapangkat ng mga Salita ayon sa antas ng
56-60
Pormalidad ng Gamit (Level of Formality)
Araw 2 Paglalahad ng Sariling Pananaw sa
Kapangyarihan ng Pag-ibig sa Magulang, sa 61-68
kasintahan, sa Kapwa at sa Bayan
Araw 3 Pagbabahagi ng Sariling Damdamin sa
Tinalakay na mga Pangyayaring Naganap sa 69-73
Buhay ng Tauhan
Araw 4 Paggamit ng Angkop na Ekspresyon sa
Pgapapahayag ng Damdamin, Matibay na 74-78
Paninindigan at Ordinaryong Pangyayari
V. Linggo 5
Araw 1 Paglalarawan ng mga Pagbabagong

Nagaganap sa Sarili Matapos Mabasa ang 79-84
Akda
Araw 2 Paghahambing ng Kalagayan ng lipunan Noon
at Ngayon Batay sa Sariling Karanasan at sa 85-91
Napanood na Telebisyon at/o Pelikula.
Araw 3 Pagsulat ng Iskrip at Pagtatanghal ng mga
Tunggaliang Naganap sa mga Tauhan sa Tulong 92-96
ng Isinulat na Iskrip ng Mock Trial
Araw 4 Pagtatanghal ng mga Tunggaliang Naganap sa
mga Tauhan sa Tulong ng Isinulat na Iskrip ng 97-100
Mock Trial
VI. Linggo 6
Araw 1 Pagpapaliwanag ng Iba’t Ibang Paraan ng

101-105
Pagbibigay Pahiwatig sa Kahulugan
Araw 2 Pagpapaliwanag ng mga Kaugaliang Binanggit
sa Kabanata na Nakatulong sa
106-110
Pagpapayaman ng Kulturang Asyano at
Pagsusuri ng Pahayag
Araw 3 Pagtiyak ng Pasgkamakatotohanan ng Akdang
Napakinggan sa Pamnamagitan ng Pag-
uugnay sa Ilang Pangyayari sa kasalukuyan at
111-115
Paglalahad ng mga Hinaing ng mga Piling
Tauhan na siya ring Hinaing ng Mamamayan
sa Kasalukuyan
Araw 4 Pakikibahagi sa Pagsulat at Pagtatanghal ng
Pagsasadula ng Ilang Isyung Nabanggit sa
116-119
Akda na Makatotohanan pa rin sa
Kasalukuyan
VII. Linggo 7
Araw 1 Pagpapaliwanag ng mga Kaisipang

Nakapaloob sa Aralin gaya ng Pamamalakad
ng Pamahalaan, Paniniwala sa Diyos, 120-125
Kalupitan sa Kapwa, Kayamanan, Kahirapan
at Iba pa
v
Araw 2 Pagbabahagi ng Sariling Damdamin tungkol sa
Narinig na Naging Kapalaran ng Tauhan sa
126-129
Nobela at ng Isang Kakilalang may Karanasan
tulad ng Nangyari sa Tauhan
Araw 3 Paghahambing ng mga Katangian ng Isang
Ina noon at sa Kasalukuyan batay sa
130-134
Napanood na dulang Pantelebisyon o
Pampelikula
Araw 4 Pagbibigay Kahulugan sa Mahihirap na Salita
Batay sa Kasingkahulugan at Kasalungat na 135-140
Kahulugan
VIII. Linggo 8
Araw 1 Naipaliliwanag ang Kahalagahan ng Pagtupad
141-146
sa Tungkulin ng Ina at ng Anak
Araw 2 Pagtatanghal ng Scenario Building tungkol kay
147-151
Sisa sa Makabagong Panahon
Araw 3 Nagagamit ang Angkop na Ekspresyon sa:
Pagpapaliwanag, Paghahambing at 152-159
Pagbibigay Opinyon
Araw 4 Pagsasaliksik ang mga Pagkukunan ng
Impormasyon upang Mapagtibay ang
160-167
Paninindigan at Makabuo ng Matibay na
Konklusyan at rekomendasyon
IX. Linggo 9
Araw 1 Pagpapaliwanag ng Kahulugan ng Salita sa
168-172
Pamamagitan ng Pagbibigay ng Halimbawa
Araw 2 Pagbabahagi ng Sariling Damdamin ng
Tauhan sa Akda at Pag-unawa sa Damdamin 173-176
ng Tauhan Batay sa Napakinggang Talakayan
Araw 3 Paglalahad ng Sariling Pananaw Tungkol sa
177-181
Pag-ibig
Araw 4 Pagsusuri ds Pinanood na Dulang Panteatro
182-187
na Naka-video clip
X. Linggo 10
Araw 1 Paghahanda ng Dulang Panteatro

188-191
Araw 2 Pagtatanghal ng Dulang Panteatro
192-196
Araw 3 Paggamit ng Kasanayang Komunikatibo
197-203
Araw 4 Pagpapahayag ng Karanasan ng Tauhan na
Nagpabuti sa Sariling Ugali, Pagpapahalaga at 204-209
Buong Katauhan
vi
Banghay-Aralin sa Filipino
Baitang 9
Markahan: Ikaapat Linggo: 1 Araw 1
I. LAYUNIN FIL9Q4W1D1
A. Pamantayang Naipamamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa
Pangnilalaman sa isang obra maestrang pampanitikan ng Pilipinas
B. Pamantayan sa Ang mag-aaral ay nakikilahok sa pagpapalabas ng
Pagganap isang movie trailer o storyboard tungkol sa isa sa
ilang tauhan ng Noli me Tangere na binago ang
mga katangian ( dekonstruksyon )
C. Mga Kasanayan Batay sa napakinggan, natitiyak ang kaligirang
sa Pagkatuto pangkasaysayan ng akda sa pamamagitan ng :
- pagtukoy sa layunin ng may-akda sa
pagsulat nito
- pag-iisa-isa sa mga kondisyon ng lipunan sa
panahong isinulat ito
- pagpapatunay sa pag-iral pa ng mga
kondisyong ito sa kasalukuyang panahon sa
lipunang Pilipino
( F9PN-IVa-b-56 )
Nailalarawan ang mga kondisyong panlipunan sa
panahong isinulat ang akda at ang mga epekto nito
matapos maisulat hanggang sa kasalukuyan
( F9PB-IVa-b-56 )
II. NILALAMAN Pagtiyak ng kaligirang pangkasaysayan ng akda
at paglalarawan ng mga kondisyong panlipunan sa
panahong isinulat ang akda at mga epekto nito
matapos maisulat hanggang sa kasalukuyan
III. MGA KAGAMITANG PANTURO
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa TG pahina 133- 134, CG pahina 172
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Pinagyamang Pluma 9 Aklat 2
Teksbuk Pahina 423- 442
Ailene G. Baesa et al.
Phoenix Publishing House
4. Karagdagang
Kagamitan Mula sa
LR Portal
5. Iba Pang Laptop at Projector, Amplifier with waistband lapel
Kagamitang Panturo (kung nais gumamit ng guro)
Sipi ng nobelang Noli me Tangere
www.pininterest.com ( larawan ni Jose Rizal at
aklat ng Noli me Tangere )
https://www.slideshare.net
( Kaligirang Pangkasaysayan ng Noli me Tangere)
1
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Natapos nating talakayin sa ikatlong markahan
nakaraang aralin ang mga akdang pampanitikan ng Kanlurang Asya.
at/o pagsisimula
ng bagong aralin
B. Paghahabi sa Sa ikaapat na markahan ay tatalakayin ang isang
layunin ng aralin obra maestra ng pantikan ng Pilipinas ang
nobelang Noli me Tangere na isinulat ng ating
pambansang bayaning si Dr. Jose P. Rizal
C. Pag-uugnay ng Pagpapakita ng larawan.

mga halimbawa sa
bagong aralin
1. Ano ang ideya o kaisipan ang naiisip nyo

kapag nakikita ang nasa larawan?
2. Bakit kaya si Dr. Jose Rizal ang
tinaguriang pambansang bayani?
3. Batay sa larawan, paano ninyo
mailalarawan ang kanyang katangian?
Pagpapabasa ng Kaligirang Pangkasaysayan ng
D. Pagtatalakay ng Noli me Tangere
bagong konsepto ( nasa hulihan ng banghay-aralin )
at paglalahad ng (Maaaring hatiin sa apat na bahagi ang kaligirang
bagong kasanayan pangkasaysayan, ibigay sa 4 na grupo para
#1 basahin ng 5- 7 minuto, tapos dugtungang
pagkukuwento mula sa binasa. Kung may di
nabanggit na mahalagang detalye mag-input ang
guro)
5- 7 minuto din ang pagkukuwento
E. Pagtatalakay ng Bakit isinulat ni Dr. Jose Rizal ang Noli me

bagong konsepto Tangere?
at paglalahad ng Paano nakaimpluwensiya ang nobelang Noli me
bagong Tangere sa isipan at paniniwala ng mga Pilipino
kasanayan #2 sa panahong ito?
F. Paglinang sa Maikling pagsusulit

Kabihasaan Tukuyin ang layunin o dahilan ng may-akda kung
(Tungo sa bakit niya isinulat ang Noli me Tangere batay sa
Formative pahayag na kanyang winika. Piliin ang sagot sa
Assessment) hanay B. Titik lamang ang isulat sa patlang.
2
HANAY A HANAY B
_____ 1. Ang kanyang a. Upang maipakilala
layunin kung bakit ang karuwagan ng
pinangahasan niyang mga Pilipino
gawin ang di b. Upang sagutin ang
napangahasang gawin mga paninirang loob
ng sinuman. na matagal nang
_____2. Dahilan kung panahong ikinulapol
bakit itinambad niya sa mga Pilipino
ang mga c. Upang maipakita
pagpapaimbabaw ng kung ano ang nasa
balatkayong relihiyon. likod ng mga
_____3. Dahilan ng madaya at
pag-aangat ng tabing nakasisilaw na
na kumakanlong sa pangako ng
maling sistema ng pamahalaan.
pamamalakad ng mga d. Upang ipabatid na
Espanyol. relihiyon ang
nagpahirap at
_____4. Dahilan kung nagmamalupit sa
bakit nais niyang mga Pilipino.
ipaunawa sa kanyang e. Upang matigil ang
mga kababayan ang paggamit ng Banal
kanilang mga kahinaan na Kasulatan bilang
at kapintasan. instrumento ng
_____5. Dahilan kung paghahasik ng
bakit ipinakilala niya kasinungalingan
ang kaibahan ng tunay upang malinlang ang
at di tunay na relihiyon. mga Pilipino
Sagot:
1. B
2. D
3. C
4. A
5. E
G. Paglalapat ng Kung kayo ang nasa katayuan ni Dr. Jose Rizal,
aralin sa pang- gagawin nyo rin ba ang kanyang ginawa kahit
araw araw na kapalit ang inyong buhay?
buhay May mga kilala ba kayo sa inyong pamayanan,
bayan at lalawigan na nakagawa ng tulad ni Dr.
Jose Rizal kahit sa simpleng paraan lang? Sino -
sino ang mga ito at ano ang kaniyang mga
ginawa?
H. Paglalahat ng Ano ang mga hakbang na dapat gawin upang
Aralin matukoy ang layunin ng may-akda sa pagsulat ng
kanyang nobela?
Ipaliwanag
I. Pagtataya ng Pangkatang Gawain
Aralin Punan ang grapikong presentasyon ukol sa
nobelang Noli me Tangere
3
Pag-uulat ng bawat pangkat at pagbibigay
feedback sa naging pag-uulat.
J. Takdang-aralin/ Alamin kung ano ang kontekstwal na pahiwatig sa
Karagdagang pagbibigay- kahulugan.
Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nakakuha ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng iba pang
gawain para sa remediation
C. Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng mag-aaral
na nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-aaral na
magpapatuloy sa remediation
E. Alin sa mga istratehiyang
pagtuturo nakatulong ng lubos?
Paano ito nakatulong?
F. Anong suliranin ang aking
naranasan na solusyunan sa
tulong ng aking punungguro at
superbisor?
G.Anong kagamitang panturo
ang aking nadibuho na nais
kong ibahagi sa mga kapwa ko
guro?
4
Baitang 9
A. Pamantayang Naipamamalas ng mga mag-aaral ang
Pangnilalaman pag-unawa sa isang obra maestrang
pampanitikan ng Pilipinas
B. Pamantayan sa Ang mag-aaral ay nakikilahok sa

Pagganap pagpapalabas ng isang movie trailer o
storyboard tungkol sa isa sa ilang tauhan
ng Noli me Tangere na binago ang mga
katangian ( dekonstruksyon )
C. Mga Kasanayan sa Natutukoy ang mga kontekstwal na

Pagkatuto pahiwatig sa pagbibigay- kahulugan
( F9PT-IVa-b-56 )
II. NILALAMAN Pagtukoy sa mga kontekstwal na

pahiwatig sa pagbibigay- kahulugan

Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa Gabay ng CG pahina 172
Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang Mag-
aaral
3. Mga Pahina sa Teksbuk Pinagyamang Pluma 9 Aklat 2
Pahina 423- 442
4. Karagdagang Kagamitan
Mula sa LR Portal
5. Iba Pang Kagamitang Laptop at Projector, Amplifier with
Panturo waistband lapel (kung nais gumamit ng
guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa nakaraang Kahapon ang tinalakay natin ay kaligirang
aralin at/o pagsisimula ng pangkasaysayan ng Noli me Tangere at
bagong aralin ang paglalarawan sa mga kondisyong
panlipunan sa panahong isinulat ang akda
at epekto matapos maisulat hanggang sa
kasalukuyan
B. Paghahabi sa layunin Ngayong araw, ang ating paksa ay

ng aralin pagtukoy sa kontekstwal na pahiwatig sa
pagbibigay- kahulugan.
5
C. Pag-uugnay ng mga Pagpapakahulugan
halimbawa sa bagong Ipababasa ang mga pangungusap at
aralin bibigyang kahulugan ang kontekstwal na
pahiwatig.
1. “ Ikaw ay araw na sumisikat, ako ay
papalubog na. ”
( matanda na siya habang ang kausap ay
bata pa)
2. “ Hindi tayo tumutol ng bigyan tayo
ng isang pinunong alipin. ”
( wala silang nagawa nang magkaroon ng
pinuno na sunud-sunuran )
3. “ O, pag-ibig na makapangyarihan,
pag pumasok sa puso ninuman,
hahamakin ang lahat masunod ka
lamang ”
( makapangyarihan ang pag-ibig )
Ang pahiwatig na kontekstwal ay hindi iisa
D. Pagtatalakay ng bagong ang kahulugan. Nababatay mangyari pa,
konsepto at paglalahad ng ang kahulugan sa konteksto o gamit nito
bagong kasanayan #1 sa isang pahayag.
E. Pagtatalakay ng bagong
konsepto at paglalahad ng
bagong kasanayan #2
F. Paglinang sa Pangkatang Gawain.
Kabihasaan Hahatiin sa tatlo ang klase.
(Tungo sa Formative Bibigyan ng kontekstwal na pahiwatig ang
Assessment) pahayag at ang kasagutan ay sa
pamamagitan komprehensibong
paliwanag sa masining na paraan.
“ Ayaw kong matulad ka sa halamang

lumaki sa tubig, dahon ay nalalanta
munting di madilig, ikinalalanta ang
sandaling init ”.
Pangkat 1- Radio Broadcasting

Pangkat 2- Sabayang Pagbigkas/ Readers
Theatre
Pangkat 3- Talumpating di -handa
( Maaring palitan ng guro ang pahayag at
ang gawain )
G. Paglalapat ng aralin sa Magbigay ng mga pahiwatig na madalas
pang-araw araw na buhay o karaniwang ginagamit nyo .
Halimbawa:
 umaakyat ng ligaw- lalatagan ng
banig
6
 sasagutin ang manliligaw gamit ang
2 donut sa kahon.
H. Paglalahat ng Aralin Paano kayo nagbibigay kahulugan sa
mga kontekstwal na pahiwatig?
Ano- ano ang mga dapat isaalang- alang

kapag magbibigay- kahulugan sa
kontekstwal na pahiwatig?
I. Pagtataya ng Aral Maikling Pagsusulit
Salungguhitan ang salita o mga salita sa
loob ng pangungusap na
kasingkahulugan ng salitang nasa loob ng
kahon gamit ang mga kontekswal na
pahiwatig
naglakas- loob
1. Tanging si Rizal ang nangahas sa

salingin ang mga maling sistema
ng pamamalakad ng mga Espanyol
sa bansa.
kasamaan
2. Ang mga kabuktutan at

pagmamalupit ng mga Espanyol
ang nagtulak sa kanyang lumikha
ng pagbabago para sa bayan.
isiniwalat
3. Itinambad niya ang totoong

larawan ng relihiyong itinuro ng
mga Espanyol sa mga Pilipino.
paghihirap
4. Ang pagdaralita ng mga Pilipino ay

bunga ng pagpapahirap at pang-
aabuso ng mga dayuhan sa bansa.
mailantad
5. Sinulat ni Rizal ang Noli me

Tangere sa paglalayong
maisiwalat ang kabuktutan at
pagmamalupit ng mga Espanyol at
gisingin ang natutulog na
7
damdamin ng kanyang mga
kababayan.
J. Takdang-aralin/ Saliksikin ang tungkol sa talambuhay ni Dr.
Karagdagang Gawain Jose Rizal
Pangkat 1- Kapanganakan, mga
magulang at kapatid ni Dr.
Jose Rizal
Pangkat 2- Pag-aaral/ Pinasukan ni Dr.

Jose Rizal
Pangkat 3- Mga sinulat ni Dr. Jose Rizal
Pangkat 4- Buhay pag-ibig ni Dr. Jose

Rizal
Pangkat 5- Kinahinatnan ni Dr. Jose Rizal

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
nangangailangan ng iba
pang gawain para sa
remediation
remedial? Bilang ng mag-
aaral na nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga mag-aaral
na magpapatuloy sa
remediation
pagtuturo nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin ang
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking nadibuho
na nais kong ibahagi sa
mga kapwa ko guro?
8
Baitang 9
A. Pamantayang Naipamamalas ng mga mag-aaral ang pag-
Pangnilalaman unawa sa isang obra maestrang pampanitikan
ng Pilipinas
storyboard tungkol sa isa sa ilang tauhan ng
Noli me Tangere na binago ang mga katangian
( dekonstruksyon )
C. Mga Kasanayan sa Naitatala ang nalikom na datos sa pananaliksik
Pagkatuto ( F9PU-Iva-b-58 )
Nagagamit ang angkop na ekpresyon sa:
- paglalarawan
- paglalahad ng sariling pananaw
- pag-iisa-isa
- pagpapatunay
( F9WG-Iva-b-57 )
II. NILALAMAN Pagtala sa nalikom na datos sa pananaliksik at
paggamit ng angkop na ekspresyon
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa CG pahina 172
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
4. Karagdagang
Kagamitan Mula sa
LR Portal
5. Iba Pang Laptop at Projector, Amplifier with waistband
Kagamitang lapel (kung nais gumamit ng guro)
Panturo https://www.slideshare.net
( talambuhay ni Dr. Jose Rizal )
( angkop na ekspresyon sa paglalarawan,
paglalahad ng sariling pananaw, pag-iisa-isa
at pagpapatunay )
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Kahapon ay tinalakay natin ang kontekstwal na
nakaraang aralin at/o pahiwatig sa pagbibigay- kahulugan.
pagsisimula ng Ano- ano ang mga natatandaan nyong
bagong aralin kontekstwal na pahiwatig na nabanggit
kahapon?
9
B. Paghahabi sa Ngayong araw ang ating aralin ay ang pagtala
layunin ng aralin ng mga nalikom na datos sa pananaliksik at
paggamit ng angkop na ekspresyon.
C. Pag-uugnay ng Gaano ninyo kakilala ang ating pambansang
mga halimbawa sa bayani?
bagong aralin Magbigay ng ilang impomasyon tungkol sa
talambuhay niya.
Ayon sa mga nakalap na datos sa inyong
D. Pagtatalakay ng pagsaliksik, itala ang mga ito ayon sa:
bagong konsepto at Pangkat 1- Kapanganakan, mga
paglalahad ng bagong magulang at kapatid ni Dr.
kasanayan #1 Jose Rizal
Pangkat 2- Pag-aaral/ Pinasukan ni Dr.

Jose Rizal
Pangkat 3- Mga sinulat ni Dr. Jose Rizal
Pangkat 4- Buhay pag-ibig ni Dr. Jose

Rizal
Pangkat 5- Kinahinatnan ni Dr. Jose Rizal
Iuulat ito pagkatapos maitala.

Magbibigay ng feedback ang bawat pangkat sa
isinagawang pag-uulat.
E. Pagtatalakay ng Ilahad ang paggamit ng angkop na
bagong konsepto at ekspresyon sa: paglalarawan, paglalahad ng
paglalahad ng bagong sariling pananaw, pag-iisa-isa at
kasanayan #2 pagpapatunay.
F. Paglinang sa Dapat ba o di dapat ginamit ni Dr. Jose Rizal
Kabihasaan ang panulat sa kapakanan ng bansa?
(Tungo sa Formative Patunayan ayon sa mga pinagbatayan.
Assessment)
Ilalahad ng mga mag-aaral ang kanilang
pananaw at pagpapatunay.
G. Paglalapat ng Bakit kailangang natin ang angkop na
aralin sa pang-araw ekspresyon sa pagbibigay ng sariling
araw na buhay pananaw?
H. Paglalahat ng Aralin Ayon sa inyong mga narinig na pag-uulat,
paano ninyo ilalarawan ang ating pambansang
bayani?
I. Pagtataya ng Aralin Isahang Gawain
Ilarawan gamit ang angkop na ekspresyon
ang talambuhay ni Dr. Jose Rizal.
Rubriks ng pagmamarka
Pamantayan Puntos Marka
may pinagbatayan 10
mga datos 10
10
paggamit ng angkop 10
na pananalita
Kabuoan 30
J. Takdang-aralin/ Magsagawa ng karagdagang pananaliksik sa
Karagdagang Gawain talambuhay ni Dr. Jose Rizal
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nakakuha ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan ng
iba pang gawain para
sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-
aaral na magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang pagtuturo
nakatulong ng lubos?
aking naranasan na
solusyunan sa tulong
ng aking punungguro at
superbisor?
G.Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais kong
ibahagi sa mga kapwa
ko guro?
11
Banghay- Aralin sa Filipino
Baitang 9
ng Pilipinas
storyboard tungkol sa isa sa ilang tauhan ng
Noli me Tangere na binago ang mga
katangian ( dekonstruksyon )
C. Mga Kasanayan sa Napatutunayang ang akda ay may
Pagkatuto pagkakatulad/ pagkakaiba sa ilang napanood
na telenobela
( F9PD-Iva-b- 55 )
Nailalahad ang sariling pananaw,
kongklusyon at bisa ng akda sa sarili at sa
nakararami ( F9Ps-Iva-b-58 )
II. NILALAMAN Pagpapatunay na ang akda ay may
pagkakatulad/ pagkakaiba sa ilang napanood
na telenobela at paglalahad ng sariling
pananaw, kongklusyon at bias ng akda sa
sarili at nakararami
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
4. Karagdagang
Kagamitan Mula sa
LR Portal
5. Iba Pang Laptop at Projector, Amplifier with waistband
Kagamitang Panturo lapel (kung nais gumamit ng guro), video
presentation, mga props sa pagtatanghal
https://www.youtube.com/watch?v=f66W6-
REtR4 ( trailer ng Pamilya Ko )
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Tinalakay natin kahapon ang tungkol sa
nakaraang aralin at/o talambuhay ng ating pambansang bayani
pagsisimula ng bagong gayundin ang mga katagang nagbibigay ng
aralin ekspresyon.
12
Magbigay ng mga pangungusap gamit ang
mga kataga na nagpapahayag ng ekspresyon
B. Paghahabi sa Ngayong araw naman ang ating paksa ay
layunin ng aralin pagpapatunay na ang akda ay may
pagkakatulad at pagkakaiba sa ilang
napanood na nobela gayundin ang
paglalahad ng sariling pananaw, konklusyon
at bisa ng akda sa sarili at nakararami
C. Pag-uugnay ng mga Sino sa inyo ang nakapanood ng pelikula
halimbawa sa bagong tungkol sa buhay ng ating pambansang
aralin bayani o mga pagtatanghal kaugnay ng
nobelang Noli me Tangere ? Ano ang inyong
naging reaksyon sa napanood?
Ilalahad ng ilang mag-aaral ang kanilang
sagot.
Ngayon naman ay panonoorin natin ang
trailer ng teleseryeng “ Pamilya Ko. ”
Itala ang pagkakatulad at pagkakaiba ng
D. Pagtatalakay ng napanood tungkol sa talambuhay tungkol kay
bagong konsepto at Rizal o Noli me Tangere sa iba pang
paglalahad ng bagong napanood na telenobela gamit ang Venn
kasanayan #1 Diagram.
Maaaring sa pisara gawin, gumuhit ng Venn
Diagram at doon isusulat ang sagot ng mga
mag-aaral.
P
Kaligirang A Pamilya Ko
Pangkasaysayan G
K
A
K
A
T
U
L
A
D
E. Pagtatalakay ng Magbibigay ng feedback sa mga isinagot sa

bagong konsepto at Venn Diagram
paglalahad ng bagong ( magbibigay ng input ang guro kung
kasanayan #2 kinakailangan )
Pagpapabasa sa mga mag-aaral ng bawat
pagkakatulad at pagkakaiba ng mga tauhan
ayon sa ulat ng bawat pangkat.
13
Pagpapaliwanag sa mga mag-aaral sa mga
kinakailangang maunawaan nila sa loob ng
talakayan.
F. Paglinang sa Magbahagi ng napanood ng nagkaroon ng
Kabihasaan bisa o epekto sa inyo. Bakit? Anong
(Tungo sa Formative natutuhan mula sa napanood?
Assessment)
G. Paglalapat ng aralin Share Ko Lang
sa pang-araw araw na Paano nakaapekto sa iyo ang napanonood o
buhay nababasang akda?
H. Paglalahat ng Aralin Madali ba para sa inyo na tukuyin ang
pagkakatulad at pagkakaiba ng pinapanood
nyo? Bakit?
Paano nyo natukoy ang pagkakatulad at

pagkakaiba ng mga pinanood nyo?
Madali rin bang tukuyin ang bisa o epekto

sa iyo o sa nakararami ng mga napapanood
o nababasa ninyo? Bakit?
I. Pagtataya ng Aralin Pangkatang Gawain
Hahatiin sa tatlo ang klase. Magkakaroon ng
pangkatang presentasyon gamit ang
Differentiated Instruction.
Pangkat 1- Talk Show
Batay sa iyong sariling pananaw, ano- ano
kayang mga pagpapahalaga o mga gintong
kaalaman ang iyong natutuhan sa akdang
Noli me Tangere
Pangkat 2- Jingle
Bumuo ka ng konklusyon kung bakit
mahalagang matutuhan ng kabataang tulad
mo ang akdang Noli me Tangere
Pangkat 3- Spoken Poetry
Sa iyong palagay, ano kaya ang maaaring
maging bisa o epekto sa iyo at maging sa iba
pang kabataang Pilipinong katulad mo ng
pag-aaral ng walang kamatayang nobelang
ito ng ating pambansang bayani
Pamantayan Puntos
Kaayusan ng 10
pagtatanghal
Nilalaman 10
Dating sa manonood 5
Kabuoan 25
( Maaring palitan ng guro ang paraan ng

presentasyon na angkop sa kakanyahan ng
mga mag-aaral )
14
J. Takdang-aralin/ Alamin ang mga tauhan sa akdang Noli me
Karagdagang Gawain Tangere gayundin ang katangian ng bawat isa
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya
iba pang gawain para sa
remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
sa remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punungguro at
superbisor?
G.Anong kagamitang
panturo ang aking
ko guro?
15
Banghay-Aralin sa FILIPINO
Baitang 9
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
Pangnilalaman unawa sa isang obra maestrang
storyboard tungkol sa isa/ilang tauhan ng
Noli Me Tangere na binago ang mga
katangian(dekonstruksiyon)
C. Mga Kasanayan sa Nabibigyang-kahulugan ang
Pagkatuto matatalinhagang pahayag (F9PT-IVc-57)
II. NILALAMAN Pagbibigay-kahulugan sa matalinhagang
pahayag
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa Gabay CG pahina 129 at 131
ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Pinagyamang PLuma 9 Aklat 2
Teksbuk pahina 593-594
Ailene G. Baesa et.al.
Pinagyamang PLuma 9
4. Karagdagang
Kagamitan Mula sa
LR Portal
5. Iba Pang Kagamitang a. graphic organizer
Panturo b. mga istrips ng papel
c. Kagamitan Tanaw-Dinig (Powerpoint
Presentation)
d. Projector (kung nais gumamit ng
guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Pagkatapos mong maunawan ang
nakaraang aralin at/o kasaysayan o kung paano nagsimula at bakit
pagsisimula ng bagong isinulat ni Dr. Rizal ang Noli Me Tangere,
aralin kilalanin muna natin ang mahahalagang
tauhan sa akda. Mga tauhang sinisimbolo rin
sa mga taong may kinalaman sa naging
karanasan ni Dr. rizal.
16
B. Paghahabi sa layunin Babasahin ng mag-aaral ang layunin ng
ng aralin aralin. (Maaari ring guro ang magbasa ng
layunin ng aralin)
C. Pag-uugnay ng mga Kapag kayo ay nagbibigay ng kahulugan
halimbawa sa bagong ng matalinhagang salita/pahayag , ano-ano
aralin ang inyong isinasaalang-alang sa pagbibigay
nito?
PILIIN MO!
D. Pagtatalakay ng bagong Piliin ang tamang sagot batay sa
konsepto at paglalahad sumusunod na pahayag.
ng bagong kasanayan (Maaaring ipabasa ang mga pahayag ng
#1 sabayan o kaya ay pumili ng mag-aaral na
maaaring bumigkas nito ng
masining/madamdaming paraan.
“Mamamatay ako na di makikita ang

pagbubukang liwayway sa aking bayan!
Kayong nakamamalas sa kanya, batiin ninyo
siya at huwag ninyong kalimutan ang
nangabulid sa dilim ng gabi.”
1. Binibigyang diin sa pahayag na binasa

ang:
A. naghihingalo
B. kaliwanagan
C. mga bayani
D. inaasahang kalayaan
2. Ang pagbubukang-liwayway sa aking

bayan ay patungkol sa:
A. kinabukasan ng bayan
B. kalayaan ng bayan
C. kaluwagan ng bayan
D. kuwentong bayan
3. Ang nagsasalita sa pahayag na binasa

ay:
A. namamaalam
B. naghahabilin
C. nanghihinayang
D. nanunumbat
4. Sa pahayag ay binanggit ang nangabulid

sa dilim ng gabi ito ay tumutukoy sa:
A. mga sundalo
B. mga bayani
C. kabataan
D. matatanda
17
5. Nahihinuha sa pahayag ng nagsasalita na
siya’y may katangiang:
A. matalino
B. matatag
C. mapagmahal
D. maalalahanin
SAGOT:
a. b
2. a
3. b
4. b
5. c
E. Pagtatalakay ng
bagong konsepto at TULUNGAN TAYO:
paglalahad ng bagong
kasanayan #2 Kilalanin ang kahulugan ng
matatalinhagang salita na nakasulat nang
pahilis na ginamit sa pangungusap sa ibaba.
(Ang sasagot na bata ay kukuha ng
kapareha, pagkapili ng tamang sagot,
gagamitin ito sa sariling pangungusap ng
kapareha.
1. Si Sisa ay maituturing na ulirang

maybahay dahil sa kabila ng kanilang
kahirapan ay napalaki niya ng maayos at
marangal ang kanyang mga anak.
a. asawang babae c. kasama sa
pamilya
b. katiwala ng pamilya d. may-ari ng bahay
2. Matinding pagtitiis at hirap ang
kanyang dinanas sa kamay ng kanyang
asal-hayop na asawa.
a. mahilig sa hayop c. masamang ugali
b. malupit sa hayop d. mistulang hayop
kumilos
3.Nagsikip ang kanyang dibdib nang
mabalitaan niya ang masamang nangyari
sa kanyang mga anak.
a. nahirapang huminga c. sumakit ang
dibdib
b. nakaranas ng labis na kaba d. sumama
ang loob
4. Nagngalit ang bagang ni Basilio nang
mabatid niya ang masamang ginawa ng
ama sa kanyang ina.
a. sumakit ang ngipin
b. nakadama ng matinding galit
c. nahirapang kumain
18
d. nalungkot sa pangyayari
5. Masama man ang kanyang loob ay
ninais niya pa ring makita ang puntod ng
kanyang nasirang ama.
a. naghirap sa buhay c. namatay
b. naligaw ng landas d. nawala sa
sarili
SAGOT:
1.a
2.c
3.b
4.b
5.c
(Maaaring pataasin ang lebel ng mga
tanong)
F. Paglinang sa IPALIWANAG MO!
Kabihasaan Pangkatang Gawain:
(Tungo sa Formative Ang bawat pangkat ay ipapaliwanag ang
Assessment) matalinhagang pahayag sa pamamagitan ng
ibat-ibang paraan maaring:
a. Spoken Word Poetry/Tula

b. Awit/Rap
c. Pagsasadula(Role Playing)
d. Pagguhit
Pahayag:
“Kung wala kang magandang sasabihin,

mainam na itikom mo nalang ang iyong
bibig upang hindi makasakit”
Posibleng Sagot:
Ang pahayag na iyan ang

napakagandang gawin ng isang
tao upang maiwasan ang anumang
galit na maaaring mamagitan sa
dalawang panig. Mahirap ba itong
gawin? Maaaring para sa mga
taong tunay na madaldal at may
hangaring makalamang ay oo.
Bakit? Marahil, hindi niya
naliliwanagan na hindi tamang
saloobin ang nangingibaw sa
kanya.
19
(Maaring magdagdag pa ang guro ng mga
pahayag na angkop sa kanyang mga mag-
aaral)
Pamantayan sa Pagmamarka
PAMANTAYAN PUNTOS
Kaayusan ng 10
pagtatanghal
Nilalaman 10
Dating sa 5
manonood
Kabuoan 25
G. Paglalapat ng aralin
sa pang-araw araw na Magbigay/pumili ng pahayag na sa iyong
buhay palagay ay magagamit mo sa pagtahak ng
buhay sa mga susunod pang panahon.
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang kahalagahang natutuhan sa
mga sinuring pahayag?
I. Pagtataya ng Aralin PAYABUNGIN MO PA!
“Kung ang isalubong sa iyong

pagdating ay masayang mukha’t may
pakitang giliw,lalong pag ingata’t
kaaway na lihim.”
- Pilosopo Tasyo
1. Ang ideya/kaisipang lumulutang sa

pahayag ay:
A. pampamahalaan
B. pampamilya
C. panlipunan
D. pansimbahan
2. Anong katangian ng nagsasalita ang
maliwanag sa pahayag?
A. matulungin
B. matalino
C. mapagmalasakit
D. mapanakot
3. Anong katotohanan ang nais bigyang-
pansin sa pahayag?
A. kaingatan
B. kainggitan
C. kaligtasan
D. kataksilan
4. Ang “masayang mukha” ay
sumisimbolo sa:
A. nagpapanggap
20
B. nagpapasaya
C. nagpapahanga
D. naghahambog
5. Binigyang diin sa pahayag na:
A. ang tao’y di dapat magtiwala
B. ang tao’y laging may kaaway
C. ang tao’y laging may pasalubong
D. ang tao’y pinagpapakitaan ng giliw.
SAGOT:
1. C
2. C
3. A
4. A
5. A
(Maaaring pataasin ang antas ng pagtataya)
J. Takdang- Pumili ng mga tauhan sa nobela alamin
aralin/Karagdagang ang mga katangian nito at ang kahalagahan
Gawain ng bawat isa sa nobela.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
pang gawain para sa
remediation
C.Nakatulong ba ang
aralin
D.Bilang ng mga mag-aaral
na magpapatuloy sa
remediation
lubos? Paano ito
nakatulong?
naranasan na solusyunan
sa tulong ng aking
punungguro at superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ibahagi sa mga kapwa ko
guro?
21
Baitang 9
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa
Pangnilalaman sa isang obra maestrang pampanitikan ng
Pilipinas
storyboard tungkol sa isa/ilang tauhan ng Noli
Me Tangere na binago ang mga
C. Mga Kasanayan sa Nahihinuha ang katangian ng mga tauhan at
Pagkatuto natutukoy ang kahalagahan ng bawat isa sa
nobela. (F9PB-IVc-57)
II. NILALAMAN Nahihinuha ang katangian ng mga tauhan at
natutukoy ang kahalagahan ng bawat isa sa
nobela
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa CG pahina 137-138
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa  Pinagyamang PLuma 9 Aklat 2
Teksbuk pahina 440 , 455-456
Ailene G. Baesa et.al.
Pinagyamang PLuma 9
 Noli Me Tangere Disenyo batay sa
Kurikulum Kto12 pahina 33
Roselyn T. Salum et.al.
JIMCZYVILLE Publications
4. Karagdagang https://ph.images.search.yahoo.com/yhs/sea
Kagamitan Mula sa rch?p=juan+crisostomo+ibarra+larawan&fr=y
LR Portal hs-trp-001&hspart=trp&hsimp=yhs-
001&imgurl=https%3A%2F%2Fpbs.twimg.co
m%2Fprofile_images%2F561147477663838
208%2FrcMsJ9LU.png&guccounter=1#id=0
&iurl=https%3A%2F%2Forig00.deviantart.ne
t%2F982e%2Ff%2F2011%2F028%2F6%2F
b%2Fcrisostomo_ibarra_by_xtiene-
d3881yz.png&action=click (larawan ni
Ibarra)
22
Presentation)
guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Kahapon, binigyan natin ng kahulugan ang
nakaraang aralin at/o mga matatalinhagang pahayag ng mga
pagsisimula ng bagong tauhan ng Noli Me Tangere, nyayon naman
aralin pagtutuunan natin ng pansin ang kanilang
mga katangian.
B. Paghahabi sa Babasahin ng mag-aaral ang layunin ng
layunin ng aralin aralin.(Maaari ring guro ang magbasa ng
layunin ng aralin)
C. Pag-uugnay ng mga Kapag kayo ay nagbibigay ng katangian,
halimbawa sa bagong ano-ano ang inyong isinasaalang-alang sa
aralin pagbibigay ng nito?
KILALANIN MO!
D. Pagtatalakay ng Kilalanin ang katangian ng mga tauhan
bagong konsepto at batay sa nakasaad na pahayag. Bilugan ang
paglalahad ng bagong titik ng tamang sagot at pagkatapos
kasanayan #1 magbigay ng paliwanag at pagkatapos ay
magbigay ng paliwanag kung bakit ito ang
napili mong sagot.
1.”Ako ay hinog na sa karanasan para

paniwalaan. Magdadalawampu’t tatlong taon
na akong kumakain ng kanin at saging.
Huwag ninyo akong gamitan ng kung ano-
ano at mabulaklak na mga salita. Si Padre
Damaso ay_________
a. mapagpakumbaba c. maalalahanin
b. mapagmataas d. mahusay na
lider
Paliwag_____________________________
___________________________________
_
Posibleng Sagot:
Si Padre Damaso ay mapagmataas
sapagkat ang kanyang katauhan ay
nagpakita ng kagaspangan ng pag-
uugali sa mga kabataan ng Noli Me
Tangere.
23
2. “Ipagpaumanhin ninyong makasagot ako.
Totoo kayang mapagwalang-bahala ang
tagarito o baka naman sinasangkalan
lamang natin ang kapintasang iyan ng mga
Pilipino para matakpan ang ganyan din
nating ugali”. Ang binatang mapula ang
buhok ay _____________________
a. mapag-alinlangan
c. maalalahanin
b. maunawain sa kalagayan ng kapwa
d. matapang
Paliwanag
_________________________________
_________________________________
3. “Tama! Wala kayong makikitang sinuman
sa daigdig na hihigit pa sa ugaling iyan ng
mga Indio. “Ang pandak na Espanyol ay
nagpapakita ng
ugaling______________________________
a. mapang-alipusta c. maunawain
b. mapagmatyag d.
mapagbalatkayo
Paliwanag__________________________
__________________________________
4. Hindi ko mapapayagan ito. Ang kanyang
kamahalan ay kinatawan ng kataas-taasang
Hari! Bawiin ninyo ang lahat ng iyan at kung
hindi’y makakarating ito sa kanyang
Kamahalan bukas na bukas din.” Ang
tenyente ay________
a. mapagmahal at tapat sa kanyang pinuno
b. maasahan sa oras ng kagipitan
c. matulungin sa nangangailangan
d. mapagmataas at makasarili
Paliwanag___________________________
___________________________________
5.”Mga ginoo! Iwasan nating makabigkas ng
isasama ng loob ng isa’t isa nang wala
naming dahilan. Iba ang sinasabi ni Padre
Damaso bilang pari kaysa sa kanyang
personal na ibig sabihin. Si Padre Sibyla ay
_________________
a. mapagmahal sa kapayapaan
b. duwag at takot sa gulo
c. mabait ngunit may kinakampihan
d. magalang ngunit matatakutin
Paliwanag___________________________
___________________________________
SAGOT:
1. b
24
2. a
3. a
4. a
5. b
E. Pagtatalakay ng PAGKILALA:
bagong konsepto at Ibigay ang mga Katangian ng bawat tauhan
paglalahad ng bagong batay sa hinihinging impormasyon.
ka
sanayan #2
Bilang Bilang
mamamayan mamamayan
Bilang
Patunay Patunay
mangingibig
Patunay
 Ang bawat pangkat ay pipili/bubunot

ng mga tauhan. Sundin ang tamang
pormat sa itaas.(Isulat ng guro sa
makukulay na papel ang mga tauhang
bubunutin ng bawat pangkat)
MGA TAUHAN:
a. Crisostomo Ibarra
b. Maria Clara
c. Sisa
4. Elias
5. Padre Damaso
F. Paglinang sa
Kabihasaan
(Tungo sa Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng aralin Ano-anong mga katangian ng mga
sa pang-araw araw na tauhang nakilala ninyo sa araw na ito?
buhay Magbigay ng mga katangiang nagustuhan sa
kanila at ipaliwanag?
H. Paglalahat ng Aralin Dugtungan ang pangungusap sa ibaba:

Natutunan ko na ang mga tauhan sa Noli Me
Tangere ay_______________
I. Pagtataya ng Aralin PAUNLARIN MO PA!

Maghinuha sa mga katangian ng mga
pangunahing tauhan batay sa mga
nakatalang deskripsyon ng bawat isa.
25
Tukuyin mo ang kahalagahan ng papel na
gagampanan ng bawat isa sa nobela.
MGA KATA-NGIAN
KAHALAGAHAN
GINAMPANAN
NG PAPEL NA
TAUHAN
Maria Siya ay larawan mahalaga ang
Clara ng isang kanyang
mayuming gagampanan
pilipina na papel sapagkat
nagtataglay ng siya ang
mabuting magsisilbing
kaasalan larawan o
imahe ng ating
Inang Bayan sa
Nobela
Crisosto
mo
Ibarra
Elias
Kapitan
Tiago
Sisa
Deskripsyon ng mga Tauhan

 MARIA CLARA- May lihim na
pagkatao. Kasintahan ni Crisostomo
Ibarra
(tiyak na paglalarawan ni Maria Clara)
 CRISOSTOMO IBARRA- bugtong na
anak ni Don Rafael Ibarra. Matalino at
maginoong binate, nag-aral sa
Europa. Natutong umibig sa kanyang
kababatang si Maria Clara.
 ELIAS – piloto kung siya ay tawagin.
Iniligtas si Ibarra sa tiyak na
kamatayan mula sa mapanganib na
buwaya.
 KAPITAN TIYAGO – Naging sanhi ng
pagkamatay ng ama ni Don Rafael
Ibarra. may malaking galit/inggit kay
Crisostomo Ibarra.
 SISA mapagmahal na ina subalit
nagkaroon ng pabayang asawa at
26
malupit. Nasiraan ng bait dahil sa
kanyang sinapit sa buhay.
J. Takdang- Maghanap ng mga tauhan ng Noli Me
aralin/Karagdagang Tangere kilalanin ito batay sa kanilang mga
Gawain pahayag.
VII. MGA TALA
VIII. PAGNINILAY
na nakakuha ng 80% sa
pagtataya
remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
sa remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ko guro?
27
Baitang 9
C. Mga Kasanayan sa Nakikilala ang mga tauhan batay sa
Pagkatuto napakinggang pahayag ng bawat isa.
(F9PN-IVc-57)
II. NILALAMAN Nakikilala ang mga tauhan batay sa
napakinggang pahayag ng bawat isa
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa Gabay CG pahina 156-157
ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa  Noli Me Tangere Disenyo batay sa
Teksbuk Kurikulum Kto12 pahina 19
Roselyn T. Salum et.al.
JIMCZYVILLE Publications
4. Karagdagang
Kagamitan Mula sa LR
Portal
Presentation)
guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Pagkatapos mong makilala ang mga
nakaraang aralin at/o katangian at kahalagahan ng bawat isa sa
pagsisimula ng bagong nobela. Ngayong araw, kikilalanin naman
aralin natin ang kanilang matatalinhagang
pahayag.
B. Paghahabi sa layunin Babasahin ng mag-aaral ang layunin ng
ng aralin aralin.(Maaari ring guro ang magbasa ng
layunin ng aralin)
28
C. Pag-uugnay ng mga Kapag kayo ay nagbibigay ng pahayag,
halimbawa sa bagong ano-ano ang inyong isinasaalang-alang sa
aralin pagbibigay ng nito?
Ano ang nararamdaman/damdaming
nais iparating?
HULAAN MO!
D. Pagtatalakay ng Pahulaan sa mag-aaral kung sino ang
bagong konsepto at nagwika ng sumusunod na pahayag:
paglalahad ng bagong (Pumili ng 5 mag-aaral na magbabasa ng
kasanayan #1 pahayag sa pamamagitan ng masining/
madamdaming pagbasa)
Paraan ng pahulaan:
 Ang unang grupo na makakakuha
ng tamang sagot ay papalakpak ng
3 at sisigaw ng “Noli Me Tangere”.
 Tatayo at sasabihin ang sagot ng
kanilang grupo.
 Kapag mali ang sagot bibigyan ng
pagkakataon ang ibang grupo at
gagawin din ang paraan ng tamang
pagsagot katulad ng ginawa ng
naunang grupo.
Mga Pahayag:
1. “Mga Ginoo, ipagpatawad po ninyo kung
gamitin ko ang isang kaugalian mula sa
Alemanya. Hindi sa ibig kong dalhin dito
ang kaugaliang iyon ngunit hinihingi ng
pangyayari na kapag dumalo ang isang
tao sa isang pagtitipon at wala siyang
kakilalala rito, siya na mismo ang
magpapakilala sa kanyang sarili”.
2. “Ako’y hindi tulad mo. Wala akong alam
kundi ang San Diego, ang Maynila at
Antipolo. Pero mula noong tayo’y
maghiwalay at ako’y pumasok ng
kumbento, hindi kita nalimot. Hindi kita
nalimot kahit na ipinag-utos ng aking
padre kumpresor na limutin kita, hindi ko
magawa.
3. “Pinilit kong maging malinaw ang aking
pahayag para na rin sa sarili ninyong
kaligtasan. Upang malagay kayo sa
kapanatagan ay kailangang laging makita
ng inyong kaaway na kayo’y walang pag-
iingat.
4. Pinagbintangan nila si Crispin! Ang
mabait kong si Crispin. Palibhasa’y
maralita tayo kaya tayo napagbintangan.
Lahat ay maari nilang sabihin sa atin”.
29
5.” Kung ang isalubong sa iyong pagdating
ay masayang mukha’t may pakitang giliw
lalong pag-ingata’t ito’y kaaway na lihim”
SAGOT:
1. Crisostomo Ibarra
2. Maria Clara
3. Elias
4. Sisa
5. Pilosopo Tasyo
E. Pagtatalakay ng ALAMIN MO:

bagong konsepto at Subuking kilalanin ang mga tauhan sa
paglalahad ng bagong Noli Me Tangere batay sa sumusunod na
kasanayan #2 matatalinhagang pahayag. Hanapin ang
mga matatalinhagang pahayag sa loob ng
word puzzle.
Ang makikitang salita ay nakalimbag
ng pahalang, pababa, pahilis at
pabaligtad. Gamitin ito sa pagbuo ng
pangungusap.
Mga Pahayag:
a. “Mahal ko ang aking bayan pagkat utang
ko rito at magiging utang pa ang aking
kaligayahan.”
b. “Tunay pong hindi ako maaaring umibig
ni lumigaya sa sariling bayan ngunit
nakahanda akong magtiis at mamatay rito.
Hangad ko na ang lahat ng Inang Bayan ay
magiging kasawian ko rin.”
c. “Ang karunungan ay para sa lahat,
ngunit huwag mong lilimuting iya’y
natatamo ng mga may puso lamang.”
d. “May mga lalong dakilang bagay na
dapat mong isipin- ang hinaharap ay
nabubuksan pa lamang para sa iyo, sa akin
ay ipinipinid na…”
e. “Dapat bigyang dangal ang isang
mabuting tao habang buhay pa hindi kung
patay na.”
M A R I A C L A R A
S R P B A S I L I L
E L I A S P S P R U
I E A S A T A E J C
S A A I O A P R U A
A F L L R S I S A S
B A B I U Y T T N A
E R A O G O A O O N
L I N A R E S N M T
S A L V E B R U N O
30
Sagot:
a. Crisostomo Ibarra
b. Elias
c. Guro
d. Don Rafael Ibarra
e. Pilosopo Tasyo
(Maaring magdagdag ng mga pahayag ang
guro ng mga pahayag kung kinakailangan
depende sa uri ng iyong klase)
F. Paglinang sa
Kabihasaan
(Tungo sa Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng aralin sa Magbigay/pumili ng pahayag na sa
pang-araw araw na iyong palagay ay magagamit mo sa
buhay pagtahak ng buhay sa mga susunod pang
panahon.
H. Paglalahat ng Aralin Ano ang kahalagahang natutuhan
sa mga sinuring pahayag?
I. Pagtataya ng Aralin PAYABUNGIN MO PA!
Kilalanin Kung sino ang nagsabi sa mga
sumusunod na pahayag. Piliin ang letra ng
tamang sagot sa HANAY B. Isulat sa
patlang sa HANAY A ang iyong sagot.
HANAY A HANAY B
______1.“Hindi ako a.Pilosopo

Tasyo
nangangailangan ng
gamot kundi
kayong nangasi”.
______2.“Ang kumbento o b.Padre

Damaso
ang kamatayan”.
______3.“Ang guwardiya c.Guro

sibil ay hindi nakagugunita
sa mga api.
______4.“Naniniwala ako d.Padre
Salvi
na ang mga bata ay
hindi nakapag-iisip
kung nakikita ang suplina.”
______5. Diyos ko, ako’y e.Maria

Clara
iyong parusahan ngunit
iligtas mo ang aking anak”. F.Sisa
31
SAGOT:
1. D
2. E
3. F
4. C
5. B
J. Takdang- Pumili ng mga tauhan ang bawat pangkat

aralin/Karagdagang at humanda para sa “Parade of
Gawain Characters”
(Ipapaliwanag ng guro kung ano ang ibig
sabihin ng “Parade of Characters” pagsuot
ng mga angkop na kasuotan/damit na
nagpapakilala sa mga tauhan)
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
remedial? Bilang ng mag-aaral
na nakaunawa sa aralin
aaral na magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
nakatulong ng lubos? Paano
ito nakatulong?
aking naranasan na
solusyunan sa tulong ng aking
punungguro at superbisor?
G. Anong kagamitang
na nais kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
32
Baitang 9
C. Mga Kasanayan sa Nahuhulaan ang maaring maging wakas ng
Pagkatuto buhay ng bawat tauhan batay sa napanood
na parade of characters
(F9PD-IVc-57)
II. NILALAMAN Nahuhulaan ang maaring maging wakas ng
buhay ng bawat tauhan batay sa napanood
na parade of characters

Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang https://www.youtube.com/watch?v=Wvn833
Kagamitan Mula sa Gf0R0
LR Portal https://www.youtube.com/watch?v=DxdfbR2
G-Ng Parade of characters

Presentation)
guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Kahapon, nakilala natin ang mga tauhan at
nakaraang aralin at/o ang kanilang matatalinhagang pahayag.
pagsisimula ng bagong Ngayong araw huhulaan naman natin ang
aralin maaring maging wakas ng buhay ng bawat
tauhan batay sa napanood na parade of
characters.
33
B. Paghahabi sa Babasahin ng mag-aaral ang layunin ng
layunin ng aralin aralin.(Maaari ring guro ang magbasa ng
layunin ng aralin)
C. Pag-uugnay ng mga Kapag kayo ay nanghuhula ng
halimbawa sa bagong kahihinatnan/wakas ng mga tauhan sa
aralin kuwento, ano-ano ang inyong isinasaalang-
alang sa pagbibigay ng sariling wakas?
Posibleng Sagot:
Maaring ibatay ang sagot sa
 Hitsura
 Pananamit
 Edad
 Kilos
 Pananalita
 Atbp
Magbigay ng mga kahulugan na may
D. Pagtatalakay ng kaugnayan sa salitang nakasulat sa kahon
bagong konsepto at ( Bibigyan ng guro ng makukulay na strips at
paglalahad ng bagong isusulat ng mga mag-aaral ang kanilang
kasanayan #1
sagot at ipapaskil sa pisara)
WEB ORGANIZER:
Magbigay ng mga salita ayon sa inyong
pagkaunawa sa salitang Parade of
Characters (Bibigyan ng makukulay na strips
na papel ang bawat pangkat para sa
kanilang mga sagot at pagkatapos ay ididikit
ito sa pisara.
PARADE
OF
CHARACTERS
Posibleng Sagot:
34
 Pagsuot ng mga angkop na
kasuotan/damit na nagpapakilala sa
mga tauhan
E. Pagtatalakay ng ALAMIN MO:
bagong konsepto at Panonod ng video clips ng parade of
paglalahad ng bagong characters
kasanayan #2
https://www.youtube.com/watch?v=Wvn833
Gf0R0
https://www.youtube.com/watch?v=DxdfbR2
G-Ng Parade of characters
(Maari rin na isagawa ng mga mag-aaral
ang Parade of Characters ayon sa kanilang
napiling mga tauhan. Bibigyang buhay nila
ang pagganap. Ang bawat pangkat ay
bibihisan ang kanilang kinatawan ng angkop
na kasuotan.
Isasagawa ito sa loob ng silid-aralan o
maari rin naman sa pamamagitan ng
paglilibot sa loob ng paaralan. Ang guro ay
bubuo ng Rubrics para sa pagmamarka sa
bawat pangkat.)
F. Paglinang sa PAG-USAPAN NATIN!
Kabihasaan Pag-usapan ang tungkol sa ginawang
(Tungo sa Formative Parade of Characters.
Assessment) 1. Sino-sino ang mga tauhang nakilala ninyo
sa
pinanood?
2. Kilala ba ninyo ang mga tauhan?
3. Ano ang naging impresyon sa pagkatao ng
tauhan
batay sa napanood?
G. Paglalapat ng aralin
sa pang-araw araw na Magbigay/pumili ng mga tauhan mula sa
buhay inyong pinanood na inyong kinakitaan ng
magandang katangian? Paano mo ito
maisasabuhay?
H. Paglalahat ng Aralin
Ano ang mahalagang natutuhan sa mga
nakitang tauhan ng nobela?
I. Pagtataya ng Aralin PAGLIKHA:

Bumuo ng maaring maging wakas ng
buhay ng bawat tauhan batay sa napanood
na parade of characters.
RUBRIKS SA PAGBUO NG SARILING

HINUHA/WAKAS NG BUHAY NG BAWAT
TAUHAN
35
MGA PAMANTAYAN PUNTOS
5 4 3 2 1
1. Nakabuo ng mahusay
na wakas sa buhay ng
tauhan
2. Pagiging Malikhain
3. Naiugnay ang sagot
batay sa pinakitang
parade of characters
Paraan ng Pagpupuntos:
5- Napakahusay 2- Di- mahusay
4- Mahusay 1- Maraming Kakulangan
3- Katamtaman
J. Takdang- Magbigay ng mga pang-uri at gamitin ito

aralin/Karagdagang sa pagbibigay ng mga katangian sa mga
Gawain nakilalang tauhan sa tinalakay sa aralin.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
pagtataya
remediation
aralin
remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
guro?
36
Banghay-Aralin sa FILIPINO 9
Baitang: 9
Pilipinas.
Pagganap isang movie trailer o storyboard tungkol sa
isa/ilang tauhan ng Noli Me Tangere na binago ang
mga katangian (dekonstruksiyon).
C. Mga Nagagamit ang tamang pang-uri sa pagbibigay
Kasanayan sa katangian.
Pagkatuto F9WG-IVc-59
II. NILALAMAN Gamit ng pang-uri sa pagbibigay katangian.

Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa CG p. 172
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-
aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan
Mula sa LR
Portal
5. Iba Pang a. Kagamitang Tanaw- Dinig
Kagamitang b. Projector (kung nais gumamit ng
Panturo guro)
c. Pinagyamang Pluma 9, Ailne G. Baisa-Julian et.
al., Aklat 2 Noli Me Tangare p.
https://samutsamot.files.wordpress.com/2016/11/m
ga-uri-ng-pang-uri.pdf (kahulugan ng pang-uri)
https://www.slideshare.net/ReeHca/paggamit-
nang-wasto-ng-antas-ng-pang-uri-sa-
paglalarawan-sa (PPT-panguri)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ano ang magandang gawin upang masagot nang
nakaraang aralin maayos ang mga katanungan batay sa kwentong
at/o pagsisimula napakinggan?
ng bagong aralin
Sagot:
Ilarawan ang mga naganap sa bawat tauhan.
37
• Magbigay ng mga salitang ginagamit upang
ilarawan ang mga tauhan.
Sagot:
 maganda
 masaya
 matangkad
 makulay
• Ano ang tawag natin sa salitang naglalarawan?
Sagot:
Pang-uri
B. Paghahabi sa ISKRAMBULANAY – Buuin ang ginulong pangkat

layunin ng aralin ng mga salita upang makabuo ng isang
makabuluhang talata na maglalarawan ng layunin
ng ating aralin.
pagbibigay katangian tamang ang
sa nagagamit pang-uri
(Maari ding basahin ng guro ang layunin ng aralin)
C. Pag-uugnay ng Think-Pair-Share
mga halimbawa • Tingnan ang mga sumusunod na larawan
sa bagong aralin . • Ilarawan ang mga ito o paghambingin
. • Bigyang-pansin ang mga salitang ginagamit
ninyo sa paglalarawan. Itala ito sa inyong
notebook.
38
 maaring gumamit ang guro ng ibang larawan
depende sa kung ano ang meron sa kanilang
lugar (lokalisayon)
Ano ang pang-uri?
Sagot:
PANG-URI - Ang pang-uri ay mga salitang
naglalarawan sa pangngalan o panghalip.
Halimbawa: mataba, payat, dilaw, mahaba,

matamis malinis, bughaw, itim, bata, matanda at
iba pa.
PANGKATANG GAWAIN
D. Pagtatalakay Hahatiin ng guro ang klase sa 4 na pangkat at
ng bagong babasahin ng may damdamin ang bawat
konsepto at pangungusap .
paglalahad ng (Maari din hatiin ang klase ayon sa kanilang
bagong gender.)
kasanayan #1 1. Si Crisostomo Ibarra mataas kaysa karaniwan,
malusog, mukhang edukado, Magiliw ang
kanyang mukha at kasiya-siyang kumilos. (Kab.
2)
2. Nagpunta ako dito nang walang kakilala, walang
rekomendasyon, walang yaman tulad din
ngayon.(Kab. 19)
3. Kalugod-lugod siya, sapagkat may maririkit na
mata, maliit na ilong, munting bibig, sapagkat
39
nagtutugma ang kaniyang kabuuan at pinasisigla
ng isang masuyong anyo.(Kab. 23)
4. Ang pagtitiis, ang mga sama ng loob, ang mga
hirap na dulot ng pagkapiit at ang pighati na
makilala ang napakaraming walang utang na loob
ay sumira sa kanyang bakal na kalusugan. (Kab.
4)
5. wala sa loob na lumalaboy sa lansangan ang
kakatwang matanda. Isa siyang dating
estudyante ng pilosopiya. Pilosopong Tasyo ang
tawag sa kanya ng mga may pinag-aralan,
Tasyong baliw naman sa walang pinag-aralan.
(Kab 14)
6. madaldal at mahilig kumumpas, nag-uuban na
ang kanyang buhok, katamtamang anyo,
nakhihindik na tingin, malalapad na panga,
matipunong pangangatawan, animo’y
nagbabalatkayong isang maharlikang romano.
(Kab. 1)
7. Pandak siya, maputi ang kutis, bilugan ang
katawan, at may mukhang salamat sa
masaganang taba na hulog ng langit ayon sa
kaniyang mga tagahanga ngunit mula sa dugong
maralita ayon sa kanyang mga kaaway. (Kab. 6)
8. Maringal ang bihis at may rosaryong asul ang
mga butil tila pulseras na nakabilibid sa kanyang
pulso samantalang ang kasama ay nakasuot ng
salaming pambasa ng “ Ancora de
Salvacion”.(Kab. 7)
E. Pagtatalakay 1. Ano ang napansin ninyo sa mga salitang ginamit
ng bagong sa bawat pangungusap.
konsepto at 2. Madalas ba nating ginagamit sa pagpapakilala
paglalahad ng mga tauhan ang mga salitang naglalarawan?
bagong Pangatuwiranan ang sagot.
kasanayan #2 3. Nakatulong ba ang bawat salita upang lubos na
maipakilala ang mga tauhan.
F. Paglinang sa A. Gamit ang salitang naglalarawan, ilarawan nang
Kabihasaan masining ang sumusunod na tauhan sa
(Tungo sa pamamagitan ng Multiple Intelligence na
Formative isasakatuparan sa pamamagitan ng pangkatang
Assessment) gawain.
1- Spoken poetry (Crisostomo Ibarra- Kab- 2)

2 – Broadcasting (Elias – Kab - 50)
3 – Awit – (Don Rafael – Kab. 4-5)
4 – Sayaw (Maria Clara – Kab 29)
5 – Poster ( Pilosopong Tasyo – Kab 14)
B. Pag-uulat ng bawat pangkat
40
C. Puntos na makakamit ng nag-ulat na pangkat
gamit ang kraytirya.
KRAYTIRYA SA PAG-UULAT
Nilalaman (4) na puntos
Kaugnayan sa Tema (3) na puntos
Paggamit ng Salita (3) na puntos
Kabuuan (10) puntos
G. Paglalapat ng Kung ikaw ay maglalarawan, paano mo ilalarawan
aralin sa pang- ang pamamaraan ng pamamalakad ng tatay at
araw araw na nanay mo sa pagpapalaki sa iyo?
buhay
H. Paglalahat ng Batay sa natapos na gawain, ano ang
Aralin kahalagahan ng paglalarawan sa pang-araw-araw
na buhay?
I. Pagtataya ng Pagtataya
Aralin • Isulat sa patlang ang wastong pang-uri.
1. Si Fidela ang _______ na mang-aawit sa naging
panauhin sa aming paaralan
2. ______ si Dan sa pagbibigay ng kurukuro kaysa
kanyang kapatid.
3. Ang bahay sa tuktok ng gulod ay ________.
4. Ang mga bayaning nagbuwis ng buhay para sa
bayan ay pawang mga __________.
5. _____________ ang suot na uniporme nina
Nelia at Mina sa kanilang klase kaninang umaga.
Mga sagot:
1.tanyag
2. mahusay
3. malaki
4. dakila
5. puti
J. Takdang- Takdang-Aralin
aralin/Karagdaga • Gamitin ang mga sumusunod na pang-uri sa
ng Gawain pagsusulat ng isang makabuluhang talata.
1.Ubod ng tapang
2.Kabi-kabighani
3.Magkasintamis
4.Di-gaanong masipag
5. Mahabagin
6. pala-kaibigan
7. matatakutin
8. maalinsangan
9. baku-baku
10. nagbigay pugay
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
41
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
42
Baitang 9
Markahan:Ikaapat Linggo: 3 Araw 2
Pilipinas.
B. Pamantayan sa Ang mag-aaral ay nakikilahok sa pagpapalabas
Pagganap ng isang movie trailer o storyboard tungkol sa
isa/ilang tauhan ng Noli Me Tangere na binago
ang mga katangian (dekonstruksiyon).
C. Mga Kasanayan Naisusulat ang isang makahulugan at masining
sa Pagkatuto na monologo tungkol sa isang piling tauhan.
F9PU-IVc-59
II. NILALAMAN Pagsulat ng makahulugan at masining na
monologo

Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
Panturo guro)
http://hayzkul.blogspot.com/2009/08/monologo.ht
ml
(kahulugan ng monologo)
https://brainly.ph/question/655624 (Kahulugan ng
monologo)
http://bolpenatkape.blogspot.com/2008/01/ikaw-
at-ako-isang-monologo.html
Sinulat ni: vener ( halimbawa ng monologo)
https://prezi.com/e2jk279tclh8/monologo/
(pamantayan sa pagsulat ng monologo)
Noli Me Tangere, Salin ni Virgilio Almario- Kab. 1,

2, 3, 4, 6, 7, 14, 25, 29
43
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Kahapon ay pinag-aralan natin ang paglalarawan
nakaraang aralin sa ilang piling tauhan sa pamamagitan ng multiple
at/o pagsisimula intelligence. Ngayon naman ay mag-aaral tayo at
ng bagong aralin gagawa kayo ng isang monologo na itatanghal sa
klase.
B. Paghahabi sa Ipapabasa sa mga mag-aaral ang nakapaskil na

layunin ng aralin layunin.
(Maari ring basahin ng guro ang layunin)
C. Pag-uugnay ng Maaring mag-download sa internet ang guro ng

mga halimbawa sa isang monologo na ipapanood sa mga mag-aaral
bagong aralin at tatalakayin pagkatapos.
* maari ring ipabasa ng masining sa ilang piling

mag-aaral ang monologong ito sakali’t walang ma
download sa internet
No Smoking
Kanina pa ako nag-aabang ng masasakyan.Kanina
pa rin ako pinagpapawisan at bwisit na bwisit na
dahil maleleyt nanaman ako sa usapan namin ng
girlfriend ko.Napatingin ako sa relong
pambisig.Malas,alas otso na! Late na ako ng 25
minutes pero andito pa rin ako.
May dumaang batang nagtitinda ng yosi at

dyaryo.Tinawag ko at bumili ng isang stick na
marlboro.Napamaang ako sa nasulyapan kong
headline sa dyaryo: TRANSPORT
GROUPS,NAGLUNSAD NG STRIKE.
Waaaa! Bwisit talaga! Bakit ba kasi hindi ako

nagbasa ng dyaryo kaninang umaga pagkagising.
Naiipit tuloy ako ngayon sa dami ng problema. Pati
problema ng Pilipinas pinapasan ko na.Anak ng
kamote naman oh! Makapagyosi na nga lang.
Nasa akma ko nang sisindihan ang yosi nang may

dumating na jeep.Ayos!Thanks Jesus!Natawag ko
na yata lahat nang santo sa mga sandaling yon.
Siksikan sa loob ng jeep. Pero wala yatang

pakialam ang mga pasahero sa isa't isa.Sa gawing
dulo may isang estudyante na nakikinig ng music
sa kanyang i-pod. Gumigitara pa habang
isinasabay ang ulo sa tugtog.Sa katabi ko ang may
mamang kakaiba ang amoy! Malas! Kapag
minamalas ka nga naman uli oh!Bakit dito pa ako
44
natabi?Wala na akong magagawa kundi magtakip
ng ilong.
Sa tantya ko eh 20 katao lang ang pwedeng

maisakay sa dyip na ito pero tila mahigit pa kami
sa singkuwenta.Nagmistula kaming sardinas.Made
in portugal(waha! nakuha ko pang
magbiro).Kinilatis ko isa-isa ang sakay. May mag
syotang dikit na dikit sa isa't isa(putsa,naalala ko
girfriend ko.Nandun pa kaya yun sa tagpuan
namin?), may natutulog, may magkumareng
nagtsitsismisan,may lolong may hawak na
panabong. Pero ang naging sentro ng paningin ko
ay yung mamang kaharap ko at nagyoyosi habang
sa tabi niya ay may matandang babaeng ubo nang
ubo!
Nagpalipat-lipat ang tingin ko sa lalaking

naninigarilyo at sa matandang hirap sa pag-ubo.
Malas naman,tila walang pakiramdam ang
mamang ito ah? Ubo na nga nang ubo yung katabi
hindi pa itapon yung yosing hawak.
Maglalakas-loob na sana akong sawayin yung

mama nang biglang pumreno ang dyip,sabay sabi
ng mamang tsuper: "Flat tayo,napako siguro yung
gulong. Lipat na lang po kayo sa ibang dyip."
Anak ng kwagong tsinito naman oh!Para akong

pagdidiliman ng paningin ng mga sandaling yon.
Wala na nga akong magagawa.Binunot ko sa bulsa
ang yosing binili ko kanina at sinindihan nang
lapitan ako ng isang sekyu.
"Sir, bawal ho manigarilyo dito.
Saka ko lang napansin na nasa harap pala ako ng

gasoline station.
BWISIT!!!
1.Itala sa notbuk ang mga mahalagang detalye sa

napanood o sa binasang monologo.
1. Tungkol saan ang inyong pinanood/ binasa?
D. Pagtatalakay ng Sagot:
bagong konsepto Isang pagtatanghal/isang monologo
at paglalahad ng 2. Paano isinagawa ang inyong napanood?
bagong kasanayan Sagot:
#1 Isahang pagtatanghal/binibigkas
3. Ano ang monologo?
45
Sagot:
* Ang monologo ay isang uri ng pagsasadula na
pampanitikan na ginagampanan ng iisang tao
lamang. Maaaring ito’y pagsasalita ukol sa
kanyang kaisipan na ipinararating sa mga
manunuod, o sa karakter na kanyang
ginagampanan. Ito ay pangkaraniwang
isinasagawa sa mga panuuring pang drama
(Teatro, Pelikula, Palabas sa eskwelahan at iba
pa)
* Ang monologo ay pag arte o paggaya sa isang

karakter. Ang bawat linya, kilos at pananamit ay
dapat na katulad ng ginagaya mo
3. Masaya bang sumulat ng isang monologo?

Sagot:
Masayang mahalaga sapagkat paraan ito upang
maipahayag ng ideya o opinyon mo sa isang tiyak
na paksa o kalagayan.
(Maaaring dagdagan o palalimin pa ang

pagpapaliwanag)
E. Pagtatalakay ng *Malayang Talakayan sa pamantayan sa pagsulat
bagong konsepto ng monologo.
at paglalahad ng Mga Pamantayan sa pagsulat ng monologo
bagong kasanayan 1. Pumili ng paksang nakaka-aya para sa mga
#2 manonood.
2. Maghanap ng karakter na naaayon sa iyong
personalidad.
3. Gumawa ng storyline ng monologong iyong
naiisip. (Maaring ibigay ng guro ang kahulugan ng
storyline)
4. Gawing maikli ngunit kaaya-aya ang monologo
na kapag itinanghal ay tatagal lamang ng 3
minuto.
5. Iwasan ang paggamit ng mga salitang hindi
kaaya-aya sa pandinig.
6. Iwasan ang pagkopya ng salitang nakatatak sa
mga sikat na pelikula bagkus gamigitin ang
salitang taal/kilala sa inyong lugar na kayo lang
ang meron.
7. Tapusin ang monologo sa isang kahanga-
hangang salita
Hahatiin sa 4 na pangkat ang klase at pasusulatin/

pabubuuin ng monologo.
Pangkat 1 – Simula
Pangkat 2 – Gitna
Pangkat 3 – Wakas
46
Iuulat ng bawat pangkat ang nabuong monologo
samantalang ang;
Pangkat 4 - ang bubuo/ magbubuo ng iniulat ng
bawat pangkat
Pagbibigay ng guro ng feedback sa ulat na

narinig.
F. Paglinang sa Pagsulat ng monologo ( indibidwal). Pumili ng isa
Kabihasaan sa mga tauhan na nakatala sa ibaba. Bumuo ng
(Tungo sa monologo nila na bibigkasin sa klase at
Formative magtatagal ng 3 minuto ang pagbigkas.
Assessment) 1. Crisostomo Ibarra
2. Elias
3. Guro
4. Don Rafael Ibarra
5. Pilosopong tasyo
6. Padre Damaso
7. Kapitan Tiyago
8. Maria Clara
9. Tiya Isabel
10. Tinyente Guevarra
G. Paglalapat ng Paano nakatutulong ang pagsulat ng isang
aralin sa pang- monologo sa ating buhay?
araw araw na
buhay
H. Paglalahat ng Batay sa natapos na gawain, ano ang
Aralin kahalagahan ng monologo?
I. Pagtataya ng Pagpapatuloy ng pagsulat ng monologo.

Aralin
J. Takdang- 1.Sakalit di natapos isulat ang monologo maari
aralin/Karagdagan itong ibigay bilang karagdagang gawain.
g Gawain
2. Humanda sa pagbabasa ng monologo sa klase
bukas.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya
na nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
47
C.Nakatulong ba ang
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D.Bilang ng mga mag-

aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo nakatulong
ng lubos? Paano ito
nakatulong?

aking naranasan na
ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
na nais kong ibahagi
sa mga kapwa ko
guro?
48
Baitang 9
pampanitikan ng Pilipinas.
B. Pamantayan sa Pagganap Ang mag-aaral ay nakikilahok sa
pagpapalabas ng isang movie trailer o
storyboard tungkol sa isa/ilang tauhan
ng Noli Me Tangere na binago ang mga
katangian (dekonstruksiyon).
C. Mga Kasanayan sa Madamdaming nabibigkas ang
Pagkatuto nabuong monologo tungkol sa isang
tauhan
F9PS-IVc-59
II. NILALAMAN Madamdaming pagbigkas sa isinulat na
monologo.
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa Gabay ng CG p. 172
Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang Mag-
aaral
3. Mga Pahina sa Teksbuk
4. Karagdagang Kagamitan
Mula sa LR Portal
5. Iba Pang Kagamitang a. Kagamitang Tanaw- Dinig
Panturo b. Projector (kung nais gumamit ng
guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa nakaraang Kahapon ay nagsulat kayo ng isang
aralin at/o pagsisimula ng monologo matapos nating pag-aralan
bagong aralin ang tungkol sa monologo, ngayo’y
inyong itatanghal ang inyong
nagawa/binuong monologo.
B. Paghahabi sa layunin ng Ipapabasa sa mga mag-aaral ang
aralin nakapaskil na layunin.
(Maari ding basahin ng guro ang
layunin)
C. Pag-uugnay ng mga ( Maaring magpapanood ang guro ng
halimbawa sa bagong aralin isang pagtatanghal )
Ano- ano ang dapat tandaan kapag
ikaw ay magtatanghal.
( itatala ng guro ang lahat ng sagot ng
mga mag-aaral sa pisara)
49
1. Ang pagtatanghal ay pagpapamalas
D. Pagtatalakay ng bagong ng inyong angking kakayahan sa
konsepto at paglalahad ng pagbigkas ng madamdamin at pag-arte
bagong kasanayan #1 na rin. Maaring ang iba sa inyo ay
mahusay samantalang ang iba ay
baguhan. Ang lahat ng inyong
makikita/mapapanood at bibigyang
puna.
2. Itatala sa notbok ang puna na inyong
makikita.
3. Magtala rin ng mungkahi.
E. Pagtatalakay ng bagong Mga dapat tandaan sa pagtatanghal.
konsepto at paglalahad ng 1. Maging tapat sa inyong binuong
bagong kasanayan #2 manuskrito.
2. Buong husay na ipamalas ang
inyong talento sa pagbigkas ng
monologo.
3. Ang inyong pagbigkas ay tatagal
lamang ng 3 minuto kasama na ang
pagpasok at paglabas.
4. Kapag lumampas o kumulang sa
itinakdang oras ay may bawas ng 1
puntos sa kabuuang puntos na
makakamit ng nagtanghal.
F. Paglinang sa Kabihasaan Madamdaming pagbigkas ng nabuong

(Tungo sa Formative monologo tungkol sa isang tauhan.
Assessment)
Pamantayan sa pagmamarka
Kahusayan sa pagbigkas ng salita 30 %
Kabisado ang bawat linya 20%
Dating sa madla 15%
Pagsasatao ng karakter 35%
Kabuuan 100%
G. Paglalapat ng aralin sa Ano ang mahalagang kaisipan na
pang-araw araw na buhay inyong natutuhan sa natapos nating
gawain?
H. Paglalahat ng Aralin Batay sa natapos na gawain, ano ang
kahalagahan ng pagtatanghal?
I. Pagtataya ng Aralin Piliin ang 3 may pinakamagandang
gawa/ o pagkabigkas ng monologo,
ipabigkas muli ng may damdamin ang
ginawa.
J. Takdang- Sakalit nakatanggap ka ng negatibong

aralin/Karagdagang Gawain puna paano mo ito haharapin.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
50
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
aaral na nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga mag-aaral
na magpapatuloy sa
remediation
lubos? Paano ito nakatulong?
naranasan na solusyunan sa
tulong ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong kagamitang
na nais kong ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
51
Baitang 9
Pangnilalaman sa isang obra maestrang pampanitikan ng Pilipinas.

Pagganap isang movie trailer o storyboard tungkol sa isa/ilang
tauhan ng Noli Me Tangere na binago ang mga
C. Mga Kasanayan Nailalahad ang mga puna at mungkahi tungkol sa

sa Pagkatuto napanood na pagtatanghal F9PD-IIIi-j-54
a. sa pamamagitan ng pagmamarka dito gamit
ang rubriks na pinagkasunduan ng klase.
II. NILALAMAN Paglalahad ng Puna at Mungkahi Tungkol sa
Napanood na Pagtatanghal.
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
Panturo guro)
https://www.academia.edu/40334876/Rubrik_sa_P
agsulat_ng_Iskrip_ng_Monologo (rubric sa
pagtatanghal ng monologo)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Kahapon ay pinanood natin ang pagtatanghal ng
nakaraang aralin sariling likhang monologo.
at/o pagsisimula
ng bagong aralin
B. Paghahabi sa Ipababasa sa mga mag-aaral ang nakapaskil na
layunin ng aralin layunin.
(Maari ring basahin ng guro ang layunin)
C. Pag-uugnay Bakit mahalagang binibigyan ng marka ang isang
ng mga pagtatanghal?
halimbawa sa
bagong aralin
52
Walang perpektong tao sa mundo, wala ring
D. Pagtatalakay perpektong gawain, may mga kahinaan at pintas sa
ng bagong bawat kakayahan. Sa pagtanggap nito dapat tayo’y
konsepto at bukas- isip. Ang positibong pagtanggap ng puna o
paglalahad ng mungkahi ay nakapagpapaunlad ng isang tao. Ang
bagong pagmamarka dito ay nagbibigay nang lubos na
kasanayan #1 kasiyahan sa isang nagtanghal.
E. Pagtatalakay 1. Pumili ng kapareha.
ng bagong 2. Makipagpalitan ng manuskrito ng binuong
konsepto at monologo.
paglalahad ng 3. Makatutulong nang malaki ang pagbibigay natin
bagong ng puna, mungkahi at marka sa pagtatanghal kung
kasanayan #2 gagamitin natin ang pamantayang ito.
RUBRIK SA PAGMAMARKA NG MONOLOGO
Nangangailangan
pa ng pag-unlad
Krayterya
Mahusay
Limitado
Napaka
husay
20
15
10
5
Naipama Naipama Limitad Kulang
las ang las ang o ang ang mga
lubos na pagkama naipaha imporma
pagkama likhain sa yag na s
likhain sa pagpapa nilalam yong
Nilalaman
pagpapa hayag ng an/men inilahad

hayag ng nilalama sahe ng ukol sa
nilalaman n/mensa napiling paksa.
/mensah he ng paksa
e ng paksang
paksang napili.
napili.
Mahusay Mahusay May Naghatid

na pinag- na pinag- mga ng
isipan. isipan. bahagin kaguluha
Nakapag Nakapag g n at
hatid ng hatid ng nakalilit kalituhan
Impak
napaka makabul o sa sa
makabulu uhang diwang diwang
hang diwa sa nais nais
diwa sa mamba ipabatid ipabatid
mamba basa. sa
basa. mamba
basa.
53
Walang Halos Marami Napaka
pagkaka walang ng rami at
Mekaniks (ispeling at pagggamit ng

mali sa pagkaka pagkak nakagu
gamit ng mali sa amali gulo ang
mga gamit ng sa mga
salita, mga gamit pagkaka
kapitali salita, ng mga mali sa
sasyon, kapitali salita, gamit ng
salita)
pagbay sasyon, kapitali mga
bay at pagbay sasyon, salita,
pagbaba bay at pagbay kapitali
ntas. pagbaba bay at sasyon,
ntas. pagbab pagbayb
antas ay at
pagbaba
n
tas.
Pagpupuntos
Rubrik para sa Pagpuna at mungkahi sa pagtatanghal
Nangangailan
Napakahusay
Magusay 15
Limitado 10
Krayteriya
pag-unlad
gan pa ng
20
Nilalaman 5
Impak
Mekaniks
Kabuuang Iskor
Mungkahi upang maging mas maganda pa ang
pagtatanghal
Mainam na
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
F. Paglinang sa Pag-uusapan ng klase ang kanilang nabuong

Kabihasaan marka
(Tungo sa Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng Ano ang mahalagang kaisipan na inyong natutuhan
aralin sa pang-araw sa natapos nating gawain?
araw na buhay
54
H. Paglalahat ng Batay sa natapos na gawain, ano ang kahalagahan
Aralin ng pagbibigay ng marka?
I. Pagtataya ng Sa kalahating bahagi ng papel, ilahad ang inyong
Aralin sariling puna at mungkahi sa isinagawang
pagbibigay ng marka sa itinanghal na manuskrito
ng monologo.
J. Takdang- Sakalit nakatanggap ka ng negatibong puna paano
aralin/Karagdagang mo ito haharapin.
Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
pagtataya
remediation
aralin
remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
guro?
55
Baitang 9
Markahan Ikaapat Linggo 4 Araw 1
Pangnilalaman unawa sa isang obra maestrang pampanitikan ng
Pilipinas
Pagganap pagpapalabas ng isang movie trailer o storyboard
tungkol sa isa o ilang tauhan ng Noli Me Tangere
na binago ang mga katangian (dekonstruksiyon)
C. Mga Kasanayan Napapangkat ang mga salita ayon sa antas
sa Pagkatuto ng pormalidad ng gamit nito (level of formality)
F9PT-IVd-58
II. NILALAMAN Pagpapangkat ng mga salita ayon sa antas ng
pormalidad ng gamit (level of formality)
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro TG pahina 142
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Obra Maestra Batayang Akdang Pampanitikan
Teksbuk Noli Me Tangere Canlas Gina P.et.al, Rex
Bookstore, pahina 12, 19, 27,2
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang Teksbuk, Projector, Laptop
Kagamitang
Panturo https://www.google.com/amp/s/christinejoyfacund
o.wordpress.com/2016/11/26/mga-antas-ng-
wika/amp/
https://quizlet.com/154509399/antas-ng-wika-
batay-sa-pormalidad-flash-cards/
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Sa ating huling aralin ay tinalakay natin ang
nakaraang aralin tungkol sa…
at/o pagsisimula Ngayong araw naman, ay ating tatalakayin
ng bagong aralin ang tungkol sa pagpapangkat ng mga salita ayon
sa antas ng pormalidad ng gamit nito.
B. Paghahabi sa Bago tayo magpatuloy sa ating aralin ay narito
layunin ng aralin muna ang layuning kailangan nating makamit sa
araw na ito:
1. Napapangkat ang mga salita ayon sa antas ng
pormalidad ng gamit nito (level of formality)
56
C. Pag-uugnay ng Ang wika ay nahahati sa iba’t ibang kategorya
mga halimbawa sa sa antas na ginagamit ng tao batay sa kanyang
bagong aralin pagkatao, sa lipunang kanyang ginagalawan, lugar
na tinitirhan, panahon, katayuan at okasyong
dinadaluhan.
Mahalaga sa isang akda na mabigyang pansin
hindi lamang ang paraan ng pagkakasulat at
pagkakabuo nito kundi maging ang paggamit ng
mga angkop na salita at pagpapangkat nito ayon
sa pormalidad upang sa ganun ay mas maging
malinaw para sa mga mambabasa ang nais
iparating ng may-akda.
Antas ng Wika
D. Pagtatalakay ng
bagong konsepto 1. Pormal- mga salitang itinuturing na pamantayan
at paglalahad ng dahil sa ito’y kinikilala, tinatanggap at ginagamit
bagong ng karamihang nakapag-aral sa wika.
kasanayan #1 Pambansa- ang salitang ginagamit sa mga aklat
at babasahing nailathala sa iba’t ibang
kapuluan at sa lahat ng paaralan.
Pampanitikan- mga salitang matalinghaga at
madalas gamitin sa masining na
pagpapahayag o retorika.
- Ito ay ginagamit ng mga malikhaing
manunulat. Ang mga salita ay karaniwang
malalim, makulay at masining.
Halimbawa: Kahati sa buhay
Bunga ng pag-ibig
2. Di-pormal o Impormal- mga salitang

karaniwan at palasak na ginagamit sa mga
pang araw-araw na pakikipag-usap,
pakikipagtalastasan at pakikipagsulatan sa
mga kakilala at kaibigan.
Lalawiganin- ito ang mga salitang kilala at saklaw
lamang sa pook na pinanggagamitan nito.
- Mga wikang ginagamit ng mga tao sa lalawigan
gaya ng Chavacano, Tausug, Cebuano,
Ilonggo, Visaya at iba pa. Hindi talamak ang
paggamit sa isang bansa ng mga wikang
wikang lalawiganin ngunit nagsasadya ito ng
implikasyon ng kultura ng isang lalawigan.
Halimbawa: Papanaw ka na? (Aalis kana?)
Nakain ka na? (Kumain ka na?
Buang (Baliw)
Marhay na aga (Magandang Umaga)
Balbal- ito ang pinakamababang antas ng wika na
maririnig sa ilang grupo ng tao gaya ng tambay at
gay lingo na may sariling kodigo ng wika na sila
57
lamang ang nakakaunawa dahil sa sila-sila rin ang
lumikha ng wikang ginagamit nila.
Halimbawa: eklavush, erpat, ermat at cheverloo
Chicks (dalagang bata pa)
Orange (bente pesos)
Pinoy (Pilipino)
Kolokyal- tumutukoy ito sa mga karaniwang salita
na ginagamit sa mga impormal na usapan o
diyalogo na makikita ang pagpapaikli ng mga salita
ng mga orihinal na salita.
Halimbawa: /tena/ para sa tara na, /pre/ para sa
pare
E. Pagtatalakay ng Pangkatang Gawain:
bagong konsepto Pangkat 1- Batay sa binasang Kabanata II- Si
at paglalahad ng Crisostomo Ibarra, tukuyin at pangkatin ang mga
bagong salita na ginamit na maiuuri sa Pormal (Pambansa
kasanayan #2 at Pampanitikan)
Pambansa Pampanitikan
okasyon nagdarahop
Pangkat 2- Tukuyin ang mga salitang lalawiganin

na ginamit sa Kabanata III- Sa Hapunan at
ipaliwanag ang kahulugan ng mga salitang ito.
Salitang Lalawiganin Paliwanag
kubyertos kutsara
Pangkat 3- Tukuyin ang mga salitang Balbal at

kolokyal na ginamit sa Kabanata IV- Erehe at
Filibustero at ipaliwanag ang salitang ito.
Salitang Paliwana Salitang Paliwana
Balbal g Kolokyal g
mangman Walang
g alam
(Pag-uulat ng bawat pangkat. Pagbibigay ng

tanong o reaksiyon.)
58
F. Paglinang sa Naging madali ba para sainyo ang
Kabihasaan pagpapangkat ng mga salita ayon sa antas ng
(Tungo sa pormalidad ng gamit nito? Sa paanong paraan
Formative nasubok ang inyong kakayahan?
Assessment)
G. Paglalapat ng Ano ang kahalagahan ng pagpapangkat ng
aralin sa pang- mga salita ayon sa antas ng pormalidad ng gamit
araw araw na nito sa inyong pang-araw-araw na buhay lalo’t higit
buhay na sa inyong pakikipagtalastasan? Sa inyong pag-
aaral?
Posibleng Sagot: Ang kahalagahan ng
pagpapangkat ng mga salita ayon sa antas ng
pormalidad ng gamit nito sa aking pang-araw-araw
na buhay at sa aking pag-aaral ay sa pamamagitan
nito ay mas napapaunlad at nadaragdagan ang
aking talasalitaan. Sa tulong rin nito ay natututunan
ko ang iba’t ibang salitang ginagamit sa ibang
lugar.
H. Paglalahat ng Ano ang iba’t ibang antas ng wika?
Aralin Magbigay ng iba pang halimbawa ng Kolokyal.
Magbigay ng halimbawa ng salitang balbal at
gamitin ito sa pangungusap.
I. Pagtataya ng Panuto: Magbigay ng sariling halimbawa ng
Aralin salitang maaaring ikategorya sa Pambansa,
Pampanitikan, Lalawiganin, Balbal at Kolokyal.
Gawing batayan ang pormat sa ibaba.
Pamban Pam- Lalawiga Balbal Kolo

-sa panitikan -nin k-yal
pagtitipo Isiswalat Kantano erehe
n ang d
katotoha-
nan
J. Takdang-aralin/ Bilang kasunduan, basahin ng bawat

Karagdagang miyembro ng pangkat ang sumusunod na
Gawain kabanata:
Pangkat 1- Kabanata VII-Suyuan sa Balkonahe
Pangkat 2- Kabanata IX- Iba’t ibang Pangyayari
Pangkat 3 – Kabanata X- San Diego
Lahat ng Pangkat- Kabanata XII Todos Los
Santos.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
59
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa
remediation
remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
60
Baitang 9
Pilipinas

Pagganap ng isang movie trailer o storyboard tungkol sa isao
ilang tauhan ng Noli Me Tangere na binago ang mga
katangian (dekonstruksiyon)
C. Mga Kasanayan Nailalahad ang sariling pananaw sa

sa Pagkatuto kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang, sa
kasintahan, sa kapwa at sa bayan (F9PB-IVd-58)
II. NILALAMAN Paglalahad ng sariling pananaw sa

kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang, sa
kasintahan, sa kapwa at sa bayan

Mga Sanggunian
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Obra Maestra Batayang Akdang Pampanitikan Noli
Teksbuk Me Tangere Canlas Gina P.et.al, Rex Bookstore,
pahina 49, 63, 70 at 85
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Sa ating huling aralin ay tinalakay natin ang
nakaraang aralin tungkol sa pagpapangkat ng mga salita ayon sa
at/o pagsisimula antas ng pormalidad nito.
ng bagong aralin Ngayong araw naman, bibigyang pansin natin
ang paglalahad ng sariling pananaw sa
kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang, sa
kasintahan, sa kapwa at sa bayan.
(Ipapabasa ng guro ang Hugot mula sa Internet
tungkol sa Pag-ibig at iuugnay sa sarili nila. Ipakikita
na ang sunod na larawan- Puso ng Pag-ibig Kalakip
ng DLP)
61
Kaya bago kayo magmahal ng iba unahin muna ang pamilya
dahil sila ang unang nagpadama kung gaano ka kahalaga
B. Paghahabi sa (Paglalahad ng layunin sa aralin)

layunin ng aralin Sa araw na ito inaasahang makapaglahad kayo
ng sariling pananaw sa kapangyarihan ng pag-ibig
sa magulang, sa kasintahan, sa kapwa at sa bayan.
C. Pag-uugnay Gawain: (Tatawag ang guro ng 4 na bata upang

ng mga ipabasa ang nakahandang sanaysay. Tungkol sa
halimbawa sa iba’t ibang uri ng Pag-ibig/Pagmamahal)
bagong aralin 1: Tay maawa na po kayo kay nanay at sa
pamilya natin…gusto ko pong manatili tayong buo.
Itigil nyo na po ang pagbibisyo at maghanap na po
kayo ng trabaho. Gusto po naming magkakapatid na
makatapos ng pag-aaral. (Pagkatapos ng 10 taon)
Nay maraming salamat po at napatawad nyo
si Itay. Ang saya-saya po na buo ang ating pamilya.
O Ate, Kuya matatapos na
ipinapagawa nating bahay para kina Nanay at Tatay.
Mahal na mahal ko kayong lahat! Maraming salamat
po Panginoon.
62
2: Hindi ako maaaring magkamali! Si Tope ang
nakita kong may kasamang babae. Bakit si Marga
pa? napakasakit isipin. (Napaiyak na lang si Cassie)
Hu hu hu hu Lord di ko po kayang mawala sa akin si
Tope mahal na mahal ko po sya. Ite-text ko sya
kailangang mag-usap kami. (Ilang sandali pa ay
dumating na si Tope sa kanilang tahanan)
Cassie, huwag kang magalit, huwag ka
sanang mag-isip ng masama sa akin. Hindi totoo na
may gusto ako kay Marga nagpasama lang sya sa
akin di ko alam na may plano siyang pag-awayin lang
tayo sa ikakalat niyang larawan na magkasama
kami. Mahal na mahal kita Cassie, ikaw lang ang
babaeng mamahalin ko sa buong buhay ko,
patawarin mo ako.
Salamat Tope, mahal na mahal din kita
.(Sabay magyayakap ang 2 at magkakasabay sa
pagbigkas ng I love you forever! Habang nagtititigan)
2: Hindi ako maaaring magkamali! Si Tope ang
nakita kong may kasamang babae. Bakit si Marga
pa? napakasakit isipin. (Napaiyak na lang si Cassie)
Hu hu hu hu Lord di ko po kayang mawala sa akin si
Tope mahal na mahal ko po sya. Ite-text ko sya
kailangang mag-usap kami. (Ilang sandali pa ay
dumating na si Tope sa kanilang tahanan)
Cassie, huwag kang magalit, huwag ka
sanang mag-isip ng masama sa akin. Hindi totoo na
may gusto ako kay Marga nagpasama lang sya sa
akin di ko alam na may plano siyang pag-awayin lang
tayo sa ikakalat niyang larawan na magkasama
kami. Mahal na mahal kita Cassie, ikaw lang ang
babaeng mamahalin ko sa buong buhay ko,
patawarin mo ako.
Salamat Tope, mahal na mahal din kita
.(Sabay magyayakap ang 2 at magkakasabay sa
pagbigkas ng I love you forever! Habang nagtititigan)
3: Hay ano ba yan ang hirap sumakay, dami na

namang pasahero dahil oras ng uwian. Kailangang
maging mabilis ako para makaupo ako sa jeep, dahil
malayo-layo din ang byahe. Kapagod talaga ang
buhay araw-araw ganito na lang. (Nang paalis na
ang jeep may isang matandang lalaki ang nagpilit
sumakay kahit umupo siya sa sahig sa may pintuan
ng jeep. Parang kinurot ang kanyang puso..sabay
sabing; Lo dito na po kayo sa nauupuan ko, ako na
lang po ang uupo diyan. Napatingin na lang ang mga
nakasakay sa jeep sa estudyante) Nag siya ay
bababa na doon na din bumaba ang matanda, sabay
tanong: Nonoy kilala mo pa si Guada Esguerra? Ayy
63
opo kapitbahay po namin siya, doon po ba kayo
papunta?? Oo iho kaya lang di ko na tanda yung
bahay nila. Di bale Lo ihahatid na po kita bago po
ako umuwi sa bahay namin. Dapat po may kasama
kayo para maging ligtas marami pong ligaw na aso
sa daan baka makagat kayo. Salamat Toy kaybuti
mong bata.
4: Napakaswerte ko at ako ang nanalo para

ipadala sa ibang bansa. (Pagdating sa Japan,
ipapakilala niya ang sariling bansa sa mga
manonood mula sa ibat ibang bansa. Ito ang
kanyang talumpati)
Magandang buhay po sa inyong lahat!
Ako po si Juan Dela Cruz para magpakilala ng
bansang Pilipinas. Bilang isang Pilipino, gusto ko
pong sabihin sa inyo na ang aking mga kababayan
ay matulungin, mababait at mapagmahal sa mga
dayuhang pumupunta sa aming bayan. Marami pong
magagandang tanawin sa aming bansa, sariwa ang
hangin sa mga probinsya, maraming masasarap na
pagkain, kakanin at mga lamang dagat at mayaman
din sa Likas na Yaman. Kaya bilang isang Pilipino
ay buong puso kong ipinararating sa inyo ang aking
pagmamalaki sa aking bansang PILIPINAS!
Maraming salamat po!
-Pag-uusapan ang narinig na Masining na

Pagkukuwento/Pagsasalaysay.)
Tanong:
Tungkol saan ang binigyang-buhay na sanaysay?
Ano anong uri ng pagmamahal ang ipinakita dito?
Pag-uugnay:
Ang isa sa pinakamagandang kultura na
ipinamana ng ating mga ninuno ay ang pagkakaroon
ng matatag na pagmamahalan hindi lamang sa
pamilya kundi maging sa kapwa at sa bayan. Sa
hirap at ginhawa ay namamalas ang pagmamahalan
at suporta sa isa’t isa. Gayon ka rin ba sa iyong
pamilya at kapwa na magkakasama sa oras ng
pangangailangan?
Kahapon ay nagkaroon tayo ng kasunduan
D. Pagtatalakay bawat pangkat. Nakapagbasa ba kayo?
ng bagong Bawat pangkat ay magbibigay ng
konsepto at maikling buod ng binasang kabanata.
paglalahad ng Pagkatapos ay magkakaroon ng
bagong tanungan-sagutan.
kasanayan #1 1. Batay sa binasang Kabanata, paano ipinakita ang
kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang?
64
2 .Nailahad ba sa kabanatang binasa ang
kapangyarihan ng
pag-ibig sa kasintahan? Sa kapwa? Sa bayan? Sa
paanong paraan? Ipaliwanag.
3. Kung ikaw ang nasa kabanatang binasa, paano
mo
maipapakita ang kapangyarihan ng iyong pag-ibig
sa iyong
magulang, kasintahan, kapwa at sa bayan?
E. Pagtatalakay Pangkatang Gawain:
ng bagong Pangkat 1- Base sa binasang Kabanata VII-Suyuan
konsepto at sa Balkonahe, isulat sa loob ng biluhaba ang
paglalahad ng halimbawa ng pagdadamayan ng magkasintahan na
bagong ipinakita dito at magbigay ng sariling pananaw
kasanayan #2 tungkol dito. (Intra-Personal)
Noong nag-usap si
Ibarra at Maria Clara
Ilang halimbawa sa may asotea at
ng pagdadama- sinabi ni Crisostomo
yan ng na hindi niya
magkasintahan nakalimutan ang
babae kahit na nasa
malayo siya.
Pangkat 2- Batay sa binasang Kabanata IX- Iba’t

ibang Pangyayari. Ilahad sa loob ng kahon ang mga
kadahilanan kung bakit may mga taong hirap
magpakita ng kabutihan sa kapwa. Ilagay sa flow
chart organizer ang inyong sagot. (Inter-personal)
Mga kadahilanan kung bakit
may mga taong nahihirapang
magpakita ng kabutihan sa
kanilang kapwa.
Hal.
Inggit
65
Pangkat 3- Ilahad ang kapangyarihan ng pag-ibig sa
bayan na ipinakita sa Kabanata X- San Diego. Iulat
ito sa paraang pakanta na nilapatan ng himig ng
kantang “Ang Bayan Ko”. (Musical)
Pangkat 4- Batay sa Kabanata XII- Todos Los

Santos. Ilahad ang ipinakita sa kabanata tungkol sa
kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang sa
pamamagitan ng pagguhit at ipaliwanag ito.(Spatial)
Kayo ay mamarkahan batay sa sumusunod na

pamantayan:
Kaisahan ………………………………. 40%
Kaangkupan …………………………… 30%
Wastong Pagkakalahad ng ideya …… 30%
KABUUAN …………………………….. 100%
(Pag-uulat ng bawat pangkat. Pagbibigay ng tanong

o reaksyon)
F. Paglinang sa Nasubok ba ang inyong kakayahan sa
Kabihasaan paglalahad ng sariling pananaw sa kapangyarihan
(Tungo sa ng pag-ibig sa magulang, sa kasintahan, sa kapwa
Formative at sa bayan? Sa paanong paraan?
Assessment) Pag-ibig sa Magulang Paraan ng
Pagpapakita
Pag-ibig sa Paraan ng
Kasintahan Pagpapakita
Pag-ibig sa Kapwa Paraan ng

Pagpapakita
Pag-ibig sa Bayan Paraan ng

Pagpapakita
G. Paglalapat ng Paano makatutulong ang pagkakaroon ng

aralin sa pang- kaalaman sa paglalahad ng sariling pananaw sa
araw araw na kapangyarihan ng pag-ibig sa magulang, sa
buhay kasintahan, sa kapwa at sa bayan sa inyong pang-
araw-araw na buhay?
66
H. Paglalahat ng Masasalamin ba sa mga kabanatang binasa
Aralin ang kultura ng mga Pilipino tungkol sa pagmamahal
sa magulang, kapwa, kasintahan at sa bayan?
I. Pagtataya ng Ilahad sa loob ng kahon ang inyong sariling
Aralin pananaw sa kung ano ba ang mga katangian at
sitwasyong dapat makita sa pagpapahayag ng
damdamin sa kapangyarihan ng pag-ibig sa
magulang, sa kasintahan, sa kapwa, at sa bayan.
Kapangyarihan Kapangyarihan
ng pag-ibig sa ng pag-ibig sa
magulang kasintahan
Kapangyarihan Kapangyarihan
ng pag-ibig sa ng pag-ibig sa
kapwa bayan
J. Takdang- Bilang kasunduan, basahin at unawain ang

aralin/Karagdaga sumusunod na kabanata:
ng Gawain Pangkat1- Kabanata V- Tala sa Karimlan
Pangkat 2- Kabanata XI- Ang mga Makapangyarihan
Pangkat 3- Kabanata XIX- Mga Suliranin ng Guro
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
67
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
68
Baitang 9
storyboard tungkol sa isa o ilang tauhan ng
C. Mga Kasanayan sa Naibabahagi ang sariling damdamin sa
Pagkatuto tinalakay ng mga pangyayaring naganap sa
buhay ng tauhan (F9PN-IVd-58)
II. NILALAMAN Pagbabahagi ng sariling damdamin sa
tinalakay na mga pangyayaring naganap sa
buhay ng tauhan.
Mga Sanggunian
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Obra Maestra Batayang Akdang
Teksbuk Pampanitikan Noli Me Tangere Canlas Gina
P.et.al, Rex Bookstore, pahina 77 at 36
4. Karagdagang
Kagamitan Mula sa
LR Portal
5. Iba Pang Kagamitang Teksbuk, Projector, Laptop
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Tinalakay natin sa ating huling aralin
nakaraang aralin at/o ang tungkol sa paglalahad ng sariling
pagsisimula ng bagong pananaw sa kapangyarihan ng pag-ibig sa
aralin magulang, sa kasintahan, sa kapwa at sa
bayan. Ngayong, araw naman ating
tatalakayin ang tungkol sa pagbabahagi ng
sariling damdamin sa tinalakay na mga
pangyayaring naganap sa buhay ng tauhan.
B. Paghahabi sa layunin (Paglalahad ng layunin sa aralin)
ng aralin Sa araw na ito inaasahang
makapagbabahagi kayo ng inyong sariling
damdamin sa tinalakay na mga pangyayaring
naganap sa buhay ng tauhan.
Tuwing nagbabasa kayo ng iba’t ibang
akdang pampanitikan, natutukoy ba ninyo
69
ang mga pangyayaring nagaganap sa buhay
ng tauhan? Base sa mga akdang natalakay
at napag-aralan na natin halimbawa ay ang
“Anim na Sabado ng Beyblade”, Ang Ama at
Nang Minsang Naligaw si Adrian ano-ano
ang mga pangyayaring naganap dito? Sino
ang mga tauhan dito? Tatawag ang guro ng
piling mag-aaral upang sagutan ang
katanungan.
C. Pag-uugnay ng mga Tuwing magbabasa ng iba’t ibang akda,
halimbawa sa bagong mahalaga na mabigyang pansin hindi lamang
aralin ang paraan ng pagkakasulat at pagkakabuo
nito kundi maging sa mga pangyayaring
nagaganap sa buhay ng tauhan upang sa
ganun ay mas lalo nating makilala ang
katangian ng tauhan at ang ginagampanan
nito.
D. Pagtatalakay ng Pangkatang Gawain:
bagong konsepto at
paglalahad ng bagong Bibigyan ng guro ang bawat pangkat ng
kasanayan #1 sipi ng Kabanata XI- Ang mga
Makapangyarihan. (Ang sipi ng akda ay
nakalakip sa likuran ng banghay-aralin).
Bawat pangkat ay babasahin at uunawain
ang kuwento ng kabanatang ibinigay sa
kanila.
Gagawing gabay ng bawat pangkat ang

nasa ibaba:
Hal. Magandang pakinggan ang

gobernadorsilyo sa kapitan. Ngunit siya ay
walang lakas na gamitin ang kaniyang
kapangyarihan sapagkat, sa halip na mag-
utos, siya ang nauutusan.
Pangyayaring
naganap sa buhay
ng gobernadorsilyo
70
Pangyayaring
naganap sa buhay
ni Padre Bernardo
Salvi
Pangyayaring
naganap sa buhay
ni Don Rafael Ibarra
E. Pagtatalakay ng Batay sa isinagawang unang gawain,

bagong konsepto at mag-usap-usap kung ano ang damdaming
paglalahad ng bagong naramdaman tungkol sa pangyayaring
kasanayan #2 naganap sa buhay ng tauhan. Pagkatapos ay
gawin ang sumusunod na gawain:
Pangkat 1- Sa pamamagitan ng pagguhit ay
ilahad ang damdaming naramdaman
matapos mabasa ang Kabanata XI- Ang Mga
Makapangyarihan (Spatial)
Pangkat 2- Bumuo ng isang jingle na
mayroong kaugnayan sa damdaming
naramdaman matapos mabasa ang
kabanata. (Musical)
Pangkat 3- Sa pamamagitan ng isang dula-
dulaan, ipakita ang pangyayaring naganap sa
tauhan.
71
Pamantayan sa Pagmamarka:
Kaisahan ng pangkat …………………. 30%
Kaugnayan sa Paksa …………………. 40%
Kalinawan ………………………………. 30%
KABUUAN ………………………………
100%
F. Paglinang sa Mayroon bang nabago sa inyong sarili
Kabihasaan matapos kayong makapagbahagi ng sariling
(Tungo sa Formative damdamin sa tinalakay na mga pangyayaring
Assessment) naganap sa buhay ng tauhan? Napaunlad ba
nito ang inyong pagkatao?
G. Paglalapat ng aralin Sa buhay ng bawat tao ay mayroong
sa pang-araw araw na iba’t ibang sitwasyong nangyayari. Bawat
buhay pangyayaring ito ay nasusubok ang
katatagan ng isang tao upang magpatuloy sa
mapaglarong hamon ng buhay. Bilang isang
mag-aaral o indibidwal sa paanong paraan
ninyo naibabahagi sa inyong kapwa ang mga
pangyayari na nagaganap sa inyong sarili?
Posibleng Sagot: Bilang isang mag-aaral o
indibidwal, naibabahagi ko sa aking kapwa
ang mga pangyayari na nagaganap sa aking
sarili sa pamamagitan ng una, kinakailangan
munang kilalanin kung mapagkakatiwalaan
ba ang taong pagsasabihan ng pangyayari sa
buhay. Mahalaga na suriin muna ang
pagkatao ng kausap upang sa ganun ay mas
maging madali para sa atin ang
makapagbahagi nito.
H. Paglalahat ng Aralin Ano-anong mga kaganapan sa
kabanatang binasa ang naging batayan
ninyo upang matukoy ang pangyayaring
naganap sa buhay ng tauhan?
Posibleng Sagot: Ang mga kaganapan sa
kabanatang aking nabasa na naging batayan
ko upang matukoy ang pangyayaring
naganap sa buhay ng tauhan ay ang mga
pangyayari kung saan ay nagkaroon ng
pangitain mula sa malayo si Crisostomo
Ibarra at isa na rito ay noong naalala niya si
Maria Clara at ang mga nangyari sa buhay
niya.
I. Pagtataya ng Aralin Basahin ang Kabanata V- Tala sa
Karimlan. (Ang sipi ng kabanata ay
nakalakip sa likurang bahagi ng banghay-
aralin)
Pagkatapos mabasa ay magbahagi ng
sariling damdamin tungkol sa tinalakay na
mga pangyayaring naganap sa buhay ng
tauhan.
72
Matapos kong mabasa ang kabanata
naramdaman
kong_______________________________
___________________________________
___________________________________
__________________________________
Batay sa kabanatang aking nabasa,
natutunan ko sa tauhan
na________________________________
___________________________________
__________________________________
J. Takdang- Bilang kasunduan at paghahanda sa
aralin/Karagdagang ating panibagong aralin, basahin at unawain
Gawain ng bawat miyembro ng pangkat ang
sumusunod na kabanata:
Pangkat1- Kabanata XX- Pulong ng Bayan
Pangkat 2- Kabanata XXIV- Sa Gubat
Pangkat 3- Kabanata XXIII- Ang
Pangingisda
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
pagtataya
remediation
aralin
remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
guro?
73
Baitang 9
Pilipinas
tungkol sa isa/ilang tauhan ng Noli Me Tangere na
binago ang mga katangian (dekonstruksiyon)
C. Mga Kasanayan Nagagamit ang mga angkop na ekspresyon sa
sa Pagkatuto pagpapahayag ng:
- damdamin
- matibay na paninindigan
- ordinaryong pangyayari (F9WG-Ivd-60)
II. NILALAMAN Paggamit ng mga angkop na ekspresyon sa
pagpapahayag ng damdamin, matibay na
paninindigan at ordinaryong pangyayari.
Mga Sanggunian
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Obra Maestra Batayang Akdang Pampanitikan
Teksbuk Noli Me Tangere Canlas Gina P.et.al, Rex
Bookstore, pahina 149,172, 18, 141
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
Kagamitang
Panturo https://epikongpersiyanoblog.wordpress.com/para
an-ng-pagpapahayag-ng-emosyon-o-damdamin/
https://www.slideshare.net/mobile/jmpalero/filipino
-9-mga-pahayag-na-ginagamit-sa-pagbibigay-ng-
opinyon-at-mga-wastong-gamit-ng-salita
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Kahapon ay tinalakaynatin ang tungkol sa
nakaraang aralin pagbabahagi ng sariling damdamin sa tinalakay na
at/o pagsisimula mga pangyayaring naganap sa buhay ng tauhan.
ng bagong aralin Ngayong araw naman ay tatalakayin natin ang
tungkol sa paggamit ng mga angkop na
ekspresyon sa pagpapahayag ng damdamin,
matibay na paninindigan at ordinaryong
pangyayari.
74
B. Paghahabi sa (Paglalahad ng layunin sa aralin)
layunin ng aralin Bago tayo dumako sa ating aralin ay narito
muna ang layunin na kinakailangan nating makamit
sa araw na ito:
1. Nagagamit ang mga angkop na ekspresyon sa
pagpapahayag ng:
- damdamin
- matibay na paninindigan
- ordinaryong pangyayari
May mga pagkakataon bang nalilito kayo dahil

hindi niyo alam kung ang inyong kinakausap ay
galit man o hindi? May mga panahon ba na hindi
mo alam kung paano mo ipapahayag ang inyong
nararamdaman?
C. Pag-uugnay ng Hindi sa lahat ng oras ay alam natin kung ano
mga halimbawa sa talaga ang nararamdaman ng isang tao kaya hindi
bagong aralin tayo sigurado kung ang paraan ng kanyang
pagpapahayag ng emosyon ay tuwiran ba o hindi.
Ito ang mga karaniwang bagay na napapansin
natin kapag may kinakausap tayo o kapag tayo
mismo ang nag-uusap. Sa araw na ito, ating
malalaman kung paano ba ang paggamit ng mga
angkop na ekspresyon sa pagpapahayag ng
damdamin, matibay na paninindigan at
ordinaryong pangyayari.
Act ko, Guess mo!
Hahatiin sa dalawang pangkat ang klase.
Bawat pangkat ay magkakaroon ng representative
na pupunta sa unahan upang bumunot ng mga
salita o sitwasyon sa loob ng bowl. Ang bawat salita
o sitwasyon na mabubunot ay isasagawa ng
miyembro na nasa unahan at bibigyan ito ng
angkop na ekspresyon. Huhulahan ito ng mga
miyembrong naiwan sa pangkat. Kung sino ang
maraming salitang nahulaan sa loob ng 10 minuto
ay siyang panalo.
Mga salita o sitwasyon:
Tulong! Tulong! Manganganak na ako!
Naku po! Nahulog ang bata!
Nanalo sa lotto.
Yipee! Sinagot na ako ng crush ko.
Ibigay ang ekspresyon kapag nakita si crush.
Pinalo ng nanay.
Sumayaw ng budots kasama ang kaibigan.
Ekspresyon kapag pinagalitan ng teacher.
Ekspresyon kapag nangongopya sa katabi.
Paraan ng Pagpapahayag ng Emosyon o
D. Pagtatalakay ng Damdamin
bagong konsepto
75
at paglalahad ng 1. Mga Pangungusap na Padamdam- Ito ay
bagong mga pangungusap na nagpapahayag ng
kasanayan #1 matinding damdamin o emosyon.Ginagamitan
ito ng tandang padamdam (!)
Halimbawa:
Naku po! Hindi ko maatim na patayin ang
inosenteng sanggol na ito!
Ang sakit malamang ang sariling anak ang
pumaslang sa ama!
2. Maikling Sambitla- Ito ay mga sambitlang
iisahin o dadalawahing pantig na
nagpapahayag ng matinding damdamin.
Halimbawa:
Aray! Nasugatan ako ng patalim.
Wow! Ang bango ng ulam natin ngayon.
3. Mga Pangungusap na Nagsasaad ng Tiyak
na Damdamin o Emosyon ng Isang Tao-
Ito’y mga pangungusap na pasalaysay kaya’t
hindi nagsasaad ng matinding damdamin,
ngunit ito ay nagpapakita ng tiyak na
damdamin o emosyon.
Halimbawa:
Kasiyahan: Napakasayang isipin na may isang
bata na namang isinilang sa mundo.
Pagtataka:
Hindi ko lubos maisip kung bakit ipatatapon ng
isang magulang ang walang kamalay-malay na
sanggol.
Pagkalungkot: Masakit isiping ang mag-ama aya
ng nagharap sa isang pagtutunggali.
Pagkagalit: Hindi dapat kinitil ang buhay ng isang
sanggol.
Pagsang-ayon: Tama ang naging desisyon ng
pastol na hindi patayin ang bata.
Pagpapasalamat: Mabuti na lamang at nakapag-
isip ang pastol.
4. Mga Pangungusap na nagpapahiwatig ng
Damdamin sa Hindi Tuwirang Paraan- Ito ay
mga pangungusap na gumagamit ng
matatalinghagang salita sa halip na tuwirang
paraan.
Halimbawa: Kumukulo ang dugo ko kapag naiisip
ko ang mga magulang na pinababayaan ang
anak.
Mga pahayag sa pagbibigay ng Matibay na
paninindigan:
Buong igting kong sinusuportahan…
Kumbinsido akong…
Lubos kong pinaniniwalaan…
Labis akong naninindigan na…
76
Sa pagbibigay ng opinyon, mahalagang
matutunan ang wastong gamit ng mga salita upang
maging kapani-paniwala o kahika-hikayat ang
pahayag.
E. Pagtatalakay ng Pangkatang Gawain:
bagong konsepto Pangkat 1- (Dula) Batay sa kabanatang binasa,
at paglalahad ng Kabanata XX- Pulong ng Bayan, ipagpalagay na
bagong kasama kayo sa pulong na isinagawa. Ano kaya
kasanayan #2 ang sasabihin niyo sa kanila? Gumawa ng isang
diyalogo tungkol dito na ginagamitan ng Matibay na
Paninindigan. Gawin ito sa pamamagitan ng Dula-
dulaan. (Bodily-Kinesthetic)
Pangkat 2- (Kabanata XXIV- Sa Gubat) Tukuyin
ang mga salita at pangungusap na nagpapakita ng
padamdam at maikling sambitla batay sa
kabanatang binasa. Pagkatapos ay pumili ng
miyembro ng pangkat na maaaring magsagawa ng
napiling mga salita o pangungusap.
Pangkat 3- (Kabanata XXIII- Ang Pangingisda)
Batay sa kabanatang binasa tukuyin ang mga
pangungusap na nagsasaad ng tiyak na damdamin
o emosyon ng isang tao at mga pangungusap na
nagpapahiwatig ng damdamin sa hindi tuwirang
paraan. Pagkatapos ay gamitin ang mga salitang
ito sa pagbuo ng isang awit na nagpapakita ng iba’t
ibang damdamin o emosyon. (Musical)
F. Paglinang sa Batay sa isinagawang mga aktibiti, naging
Kabihasaan madali ba para sa inyo ang paggamit ng mga
(Tungo sa angkop na ekspresyon sa pagpapahayag ng
Formative damdamin, matibay na paninindigan at
Assessment) ordinaryong pangyayari? Paano nito nasubok ang
inyong mga kakayahan?
G. Paglalapat ng Sa ating pang-araw-araw na buhay at
aralin sa pang- pakikipagtalastasan ay marami tayong
araw araw na nakasyasalamuhang tao. Mayroong iba’t ibang
buhay paraan ng pagsasalita at iba’t ibang kulturang
kinagisnan. Bilang isang mag-aaral, ano ang
kahalagahan ng paggamit ng mga angkop na
ekspresyon sa pagpapahayag ng damdamin,
matibay na paninindigan at ordinaryong pangyayari
sa inyong buhay? Sa inyong pag-aaral?
H. Paglalahat ng Ano-ano ang mga salitang ginagamit sa
Aralin pagpapahayag ng damdamin? Magbigay ng iba
pang halimbawa.
Ano-ano naman ang mga salitang ginagamit
sa pagpapahayag ng matibay na paninindigan.
Gamitin ito sa pangungusap.
I. Pagtataya ng Basahin ang Kabanata XIX- Mga Suliranin ng
Aralin Guro. Pagkatapos magbasa ay magbigay ng
sariling pananaw tungkol dito gamit ang mga
77
angkop na ekspresyon sa pagpapahayag ng
damdamin, matibay na paninindigan at
ordinaryong pangyayari.
J. Takdang- Bilang takdang-aralin, basahin ang Kabanata
aralin/Karagdagan 30- Sa Simbahan, Kabanata 31- Ang Sermon,
g Gawain Kabanata 34- Ang Naganap sa Tanghalian
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng
80% sa pagtataya
na nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
sa mga kapwa ko
guro?
78
Baitang 9
tungkol sa isa/ilang tauhan ng Noli Me Tangere na
binago ang mga katangian (dekonstruksiyon)
C. Mga Kasanayan Nailalarawan ang mga pagbabagong
sa Pagkatuto nagaganap sa sarili matapos mabasa ang akda
F9PS-IVd-60
II. NILALAMAN Paglalarawan ng mga Pagbabagong Nagaganap
sa Sarili Matapos Mabasa ang Akda
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro TG p. 142
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Obra Maestra III (Bagong Edisyon) Noli Me
Teksbuk Tangere ni Miranda, Lourdes L. et.al., REX Book
Store, pahina 226, 233, 256, 240
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
Kagamitang (kung nais gumamit ng guro)
Panturo
https://books.google.com.ph/books/about/Harry_P
otter_and_the_Sorcerer_s_Stone.html?id=wrOQL
V6xB-
wC&printsec=frontcover&source=kp_read_button
&redir_esc=y (Pabalat ng Harry Potter)
https://books.google.com.ph/books/about/The_Not
ebook.html?id=xT44AQAAQBAJ&printsec=frontco
ver&source=kp_read_button&redir_esc=y
(Pabalat ng The Notebook)
https://www.google.com/search?q=i+love+you+sin
ce+1892&client=ms-android-oppo-
rev1&prmd=ivn&sxsrf=ACYBGNQMeKbG7WSjor
DuapID1jUOjq54JA:1570149397020&source=Inm
s&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwj217aoroHIAhU
OMN4KHZt7DfMQ_AUIGCgB&biw=360&bih=630
79
&dpr=2#imgrc=zQb5UIASQWz0KM (Pabalat ng I
Love You Since 1892)
https://www.slideshare.net/mobile/kimdesabelle/p
agsusuri-ng-akdang-pampanitikan (Pagsusuri
ayon sa Taglay na Bisa)
https://fdocument.pub/document/bisang-
pampanitikan.html (Mga Halimbawa sa Bisang
Pampanitikan)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Napag-aralan natin noong nakaraang
nakaraang aralin linggo ang patungkol sa paggamit ng mga angkop
at/o pagsisimula na ekspresyon sa pagpapahayag ng damdamin.
ng bagong aralin Magbigay nga kayo ng halimbawang pangungusap
na nagpapakita ng matibay na paninindigan?
ordinaryong pangyayari?
Ngayong araw pag-aralan naman natin
ang patungkol sa mga pagbabagong nagaganap
sa sarili matapos mabasa ang akda.
B. Paghahabi sa Bago tayo magsimula, nais ko munang
layunin ng aralin basahin ninyo ang layunin na dapat nating matamo
sa araw na ito.
Ipapaskil ng guro ang layunin sa pisara.
Layunin:
1. Nailalarawan ang mga pagbabagong
nagaganap sa sarili matapos mabasa ang
akda
C. Pag-uugnay ng Magpapakita ang guro ng mga larawan.
mga halimbawa sa (Ang mga sumusunod na larawan ay maaaring
bagong aralin palitan ng guro o dagdagan).
Sino dito ang mga mahihilig bumasa ng
pocketbook? Sino naman dito ang mahilig
magbasa sa wattpad?
(I Love You Since 1892, The Notebook, Harry Potter v.I)

 Ano-anong mga kuwento o akda ang
pinakapaborito ninyo? Bakit ninyo ito
nagustuhan?
 Ano-anong mga pagbabago ang naganap
sa inyong sarili matapos ninyong mabasa
ang akda? Ano-ano ang mga natutunan
ninyo?
Isa sa mga pamantayan ng pagiging
D. Pagtatalakay ng epektibo ng isang akda ang pagkakaroon ng
bagong konsepto epekto nito sa sarili ng isang mambabasa. Kaya
80
at paglalahad ng nga, hindi lamang pagbibigay impormasyon o
bagong kaisipan ang dapat na epekto ng isang akda kundi
kasanayan #1 kasama na rin dapat dito ang epekto sa pag-uugali
at pananaw ng isang mambabasa. Kasama na rin
dito na dapat ay may makuhang aral ang
mambabasa na maaaring magpabago o
magpaunlad pa sa kaniyang sarili.
E. Pagtatalakay ng Mayroong iba’t ibang epekto o bisa upang
bagong konsepto mabilis na mailarawan ang mga pagbabagong
at paglalahad ng nagaganap sa sarili matapos na mabasa ang akda
bagong ng mga mambabasa:
kasanayan #2 (Bago sabihin ang kahulugan ng mga sumusunod
na bisa, hayaang ang mga mag-aaral ang
makadiskubre ng kahulugan nito at hayaan din
silang makapagbigay ng sarili nilang mga
halimbawa mula sa mga dati na nilang nabasang
akda.)
1. Bisang Pandamdamin – tumutukoy ito sa
naging epekto o pagbabagong naganap sa
damdamin matapos mabasa ang akda. (1)
pagpukaw sa ating pandama, (2) alaala, (3)
tuwirang pagpapahayag ng damdaming
nais ipahatid.
Halimbawa: Personal kong paborito ang
akdang ito. At inaamin kong sa tuwing
nababasa ko ang akdang ito ay
nalulungkot pa rin ako, ngunit patuloy pa
ring nabubuhay sa akin ang kakaibang
damdamin, ang damdamin ng pag-ibig
(Uhaw ang Tigang na Lupa)
2. Bisang Pangkaisipan – tungkol naman ito sa
pagbabago sa kaisipan dahil sa natutunan
sa mga pangyayaring naganap sa binasa.
Halimbawa: Ang pag-ibig ay esensyal na
pangangailangan ng bawat tao, anuman
ang edad at kasarian (Uhaw ang Tigang
na Lupa)
3. Bisang Pangkaasalan – may kaugnayan
naman ito sa pagkakaroon ng pagbabago
sa pananaw sa mga kaisipang nakapaloob
sa akda matapos itong mabasa.
Halimbawa: Ang tunay na pag-ibig ay
mapagparaya, hindi ito sakim at hindi ito
makasarili. Handa itong magbigay kahit
na ang kapalit ay pagdurusa at pagkawala
ng sariling kaligayahan. (Uhaw ang
Tigang na Lupa)
F. Paglinang sa Kahapon ay binigyan ko ang bawat
Kabihasaan pangkat ng isang kabanata. Ngayon naman
magsasagawa tayo ng iba’t ibang paraan sa
81
(Tungo sa paglalahad ng mga kabanatang ito at pagkatapos
Formative ay ilarawan din ang mga pagbabagong
Assessment) nagaganap sa sarili matapos na mabasa ang
kabanata.
Pangkat 1 – Kabanata XXX - Sa Simbahan
 Sa pamamagitan ng isang jingle o rap,
ipakita ang mga pangyayari na naganap sa
simbahan.
Ano-ano ang mga pagbabagong nagaganap sa
sarili: (Maaaring sabihin na lamang ang kanilang
kasagutan)
 Sa Damdamin
 Sa Kaisipan
 Sa Kaasalan
Pangkat 2 – Kabanata XXXI - Ang Sermon
 Sa pamamagitan ng maikling dula, ilarawan
ang mga naganap sa sermon ni Padre
Damaso at ang naging reaksiyon dito ni
Ibarra.
kasagutan)
 Sa Damdamin
 Sa Kaisipan
 Sa Kaasalan
Pangkat 3 – Kabanata XXXIV - Ang Naganap sa
Tanghalian
 Sa pamamagitan ng broadcasting, ilahad
ang mga naganap sa tanghalian lalo na sa
pagitan ni Padre Damaso at Ibarra.
kasagutan)
 Sa Damdamin
 Sa Kaisipan
 Sa Kaasalan
Rubriks:
Pamantayan Puntos
Kaisahan ng mga ideya 5
Kumpleto at maayos na 5
naipahayag ang mga ideya
Nailarawan ang mga 5
pagbabagong nagaganap
sa sarili
Nakilahok ang bawat 5
miyembro
KABUUAN 20
G. Paglalapat ng Bilang isang mambabasa, bakit
aralin sa pang- napakahalaga na mailarawan ninyo ang mga
82
araw araw na pagbabagong nagaganap sa inyong sarili matapos
buhay mabasa ang akda?
H. Paglalahat ng Ano-ano na nga ulit ang iba’t ibang epekto
Aralin o bisa upang mabilis na mailarawan ang mga
pagbabagong nagaganap sa sarili matapos na
mabasa ang akda ng mga mambabasa?
I. Pagtataya ng Sa isang buong papel, ilarawan ang mga
Aralin pagbabagong nagaganap sa sarili matapos na
mabasa ang isang talata mula sa Kabanata 32:
Ang Panghugos
Talata 6
Sa daraan si Pilosopo Tasyo at habang naglalakad
ay pabulong na sinasabing: “Kung dumating ang
araw na ang gusaling itong itinayo ngayon ay mag-
iba na dahil sa katandaan o kaya’y kalamidad tulad
ng lindol at iba pa at sa di sinasadyang
pagkakataon nahukay ng isang manggagawa ang
mga dokumentong iyan, marahil isang titser ang
magpapaliwanag sa kanyang mga estudyante, ng
tungkol sa isang panahong nagdaan na mala-
barbaro ang pag-uugali ng mga tao. Sa isang
panahong ang ating mga ninuno ay lubhang inapi
at binusabos. Isang panahong ang lahi nating
Pilipino ay pinagharian ng mga mapang-aping
dayuhan. Isang panahon dahil sa ating
kamangmangan marahil o dahil sa ipinag-uutos ng
mga sumakop sa atin, kapag nagkakaroon tayo ng
mga problemang lokal gaano man kaliit ay
kailangang isangguni pa sa Espanya.”
Pagbabagong naganap sa:

Damdamin Kaisipan Kaasalan
1. Malungkot 1. Noong 1. Ang tunay
sapagkat panahon ng na tao ay
noong pananakop, dapat
panahon ng ang mga marunong
mga Espanyol Espanyol tumulong sa
sa ating bansa ang siyang kapwa at hindi
ay talagang naghahari sa dapat dahilan
aping-api ang ating bansa. ang
mga Pilipino. 2. kapangyarihan
2. 3. para mang-api
3. 4. ng iba.
4. 5. 2.
5. 3.
4.
5.
J. Takdang-aralin/ Indibidwal na Gawain
Karagdagang Panuto: Basahin ang tatlong kabanata
Gawain
83
Sa isang buong papel, ang tanging
ibubuod lamang ay ang kabanata na naitalaga sa
inyong pangkat. (Lahat ng mag-aaral ay
kailangang gumawa ng sariling buod ng itinalagang
ibubuod sa kanilang pangkat.)
Pangkat 1 - Kabanata XXVI – Ang Bisperas ng
Piyesta
Pangkat 2 - Kabanata XXXVI – Suliranin
Pangkat 3 - Kabanata LIV – Anumang Lihim ay
Nabubunyag
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng
80% sa pagtataya
na nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
sa mga kapwa ko
guro?
84
Baitang 9
A. Pamantayan Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
g isang obra maestrang pampanitikan ng Pilipinas
Pangnilalama
n
B. Pamantayan Ang mag-aaral ay nakikilahok sa pagpapalabas
sa Pagganap ng isang movie trailer o storyboard tungkol sa isa/ilang
C. Mga Napaghahambing ang kalagayan ng lipunan
Kasanayan noon at ngayon batay sa sariling karanasan at sa
sa Pagkatuto napanood na telebisyon at/o pelikula F9PD-IVd-57
II. NILALAMAN Paghahambing ng Kalagayan ng Lipunan Noon at
Ngayon Batay sa Sariling Karanasan at sa
Napanood na Telebisyon at/o Pelikula

Mga Sanggunian
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Obra Maestra III (Bagong Edisyon) Noli Me Tangere
Teksbuk ni Miranda, Lourdes L. et.al., REX Book Store, pahina
195, 269, 407, 416, 456, 475, 269
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang https://www.slideshare.net/mobile/GaylordAgustin2/a
Kagamitang ng-pamumuhay-noon-at-ngayon
Panturo
Laptop at Projector, Amplifier with waistband lapel
(kung nais gumamit ng guro)
IV. PAMAMARAA
N
A. Balik-aral sa Napag-aralan natin kahapon ang tungkol sa
nakaraang paglalarawan ng mga pagbabagong nagaganap sa
aralin at/o sarili matapos mabasa ang akda.
pagsisimula ng Ngayong araw pag-aralan naman natin ang
bagong aralin patungkol sa paghahambing ng kalagayan ng lipunan
noon at ngayon batay sa sariling karanasan at sa
napanood na telebisyon at/o pelikula.
85
B. Paghahabi Ngayong araw ihahambing natin ang kalagayan ng
sa layunin ng lipunan noon at ngayon batay sa sariling karanasan at
aralin sa napanood na telebisyon at/o pelikula.
C. Pag-uugnay Pansinin ang mga sumusunod na larawan.

ng mga Ano-ano ang mga napansin ninyong pagkakaiba ang
halimbawa sa naganap sa ating lipunan o pamumuhay noon sa
bagong aralin kasalukuyan? Ipaliwanag.
(Kalsada)
(Pakikipagkomunikasyon sa Kapwa)
(Transportasyon)
(Bahay)
(Laro ng mga Kabataan)
(Pananamit)
Kung susuriin natin, napakalaki na ng
D. Pagtatalakay pagbabago ng ating kalagayang panlipunan kung
ng bagong ihahambing natin noon sa kasalukuyan. Mapapansin
konsepto at na mas maunlad na ang ating bansa kumpara noon,
paglalahad ng subalit kasabay ng pag-unlad ng bansa ang unti-
bagong unting pagkawala ng ilan sa mga mgagandang pag-
kasanayan #1 uugali o kultura ng bansa.
(Hayaang magbahagi ang mga bata ng
paghahambing sa kalagayan ng lipunan noon at
ngayon. eg. Kalsada, presyo ng mga bilihin atbp.)
E. Pagtatalakay Pangkatang Gawain
ng bagong
86
konsepto at Suriin ang ibinigay na maikling pangyayari ng
paglalahad ng Kabanata ng Noli Me Tangere na nasa ibaba na kung
bagong saan ay nagpapakita ng kalagayang panlipunan
kasanayan #2 NOON. Ang gagawin ng bawat pangkat ay umisip
lamang ng ilang katulad na pangyayari sa
KASALUKUYAN, katulad na lamang ng ginawa
kanina. Maaaring ibatay ang paghahambing na
isasagawa sa sariling karanasan o sa napanood sa
telebisyon o pelikula. (Maaaring pumili ang mga mag-
aaral ng kanilang isasagawa ayon sa kanilang
kakayahan upang mas mabilis na maisagawa ang
gawain.)
Pangkat 1 – Sa pamamagitan ng pagsulat ng spoken
poetry
Pangkat 2 – Sa pamamagitan ng pagguhit
Pangkat 3 – Sa pamamagitan ng maikling dula-dulaan
Kabanata XXVI – Ang Bisperas ng Piyesta

Ang namumukod-tanging paghahanda sa mga
kabahayan sa tuwing bisperas at araw ng pista sa San
Diego. Ang bawat isa ay abalang-abala sa pag-aayos
ng hapag-kainan na punong puno ng mga masasarap
at matatamis na pagkain at ang paggamit ng mga
mamahaling plato, tasa, baso at mga kubyertos na
pilak para sa mga bisita.
Kabanata XXXVI – Suliranin

Ang paggamit sa kapangyarihan o katungkulan sa
lipunan para sa panghihimasok sa buhay ng iba tulad
ng panghihimasok ni Padre Damaso sa buhay ni
Maria Clara na ipakasal ito kay Linares sa halip na kay
Ibarra.
Kabanata LIV – Anumang Lihim ay Nabubunyag

Ang pagsasagawa ng isang pag-aalsa at pagkatapos
ay isisisi sa iba ang ginawang kilusan upang sila ang
mapagbintangan tulad ng ginawa kay Crisostomo
Ibarra.
Rubriks:
Pamantayan Puntos
Kaisahan ng mga ideya 5
Maayos na nailahad ang 5
mga ideya
Naihambing ang kalagayang 5
panlipunan noon sa ngayon
sa pamamagitan ng
paglalahad ng sariling
karanasan o napanood sa
telebisyon/pelikula
87
Nakiisa ang bawat miyembro 5
KABUUAN 20
F. Paglinang sa Sa iyong palagay, paano mabisang
Kabihasaan mailalahad ang paghahambing lalo na sa mga
(Tungo sa pagbabagong nagaganap sa kalagayang panlipunan
Formative noon sa kasalukuyan?
Assessment) Sagot: Malaki ang naitutulong ng mga personal na
karanasan o karanasan ng iba para sa paghahambing
sa mga pangyayari noon sa kasalukuyan at maaari rin
namang makatulong ang palabas sa
telebisyon/pelikula lalo na ang mga bagay o
pangyayari na may kinalaman sa ating lipunan.
G. Paglalapat Bilang isang mag-aaral, gaano kahalaga ang

ng aralin sa inyong kaalaman sa mga pagbabagong nagaganap
pang-araw araw lalo na sa ating lipunan noon sa kasalukuyan?
na buhay Sagot: Mahalaga ang mga bagay na ito sapagkat ang
mga karanasan at pangyayari sa nakaraan ang siyang
magmumulat sa diwa ng bawat isa at kung paano tayo
dapat kumilos sa kasalukuyan.
H. Paglalahat Sa araling ito, natutunan ko ang

ng Aralin ________________________________
________________________________
I. Pagtataya ng Sa isang buong papel, suriin ang ilang mga

Aralin pangyayari sa Noli Me Tangere na nagpapakita ng
kalagayang panlipunan NOON at pagkatapos ay
umisip ng ilang katulad na pangyayari sa
kasalukuyan. Maaaring ibatay ito sa sariling
karanasan o sa napanood sa telebisyon o pelikula.
Isulat ang sagot sa hanay ng NGAYON. (Maaring
ipabasa ng guro ang ilang sagot ng mga mag-aaral
upang marinig ng iba.)
NOON NGAYON
1. Kabanata LV – Ang Posibleng sagot:
pagkapahamak Kapag may
(Pinaghanguan mula kapangyarihan ang
sa Talata 41-42) isang tao, kaya
niyang pumasok sa
Noon, kapag may isang lugar kahit na
nagawang kasalanan o walang pahintulot ng
pinaghihinalaan ang may-ari subalit
isang tao, maaaring ngayon,
pasukin ang kaniyang kinakailangang
tahanan at saliksikin ang humingi ka muna ng
bawat sulok ng bahay pahintulot sa may-ari
para sa paghahap ng bago pumasok sa
mga bagay na maaaring kaniyang bahay o di
magdiin sa isang tao kaya ay may dala
88
kahit na walang kang kasulatan na
pahintulot ng may-ari ng nagpapakita ng
bahay. Nagagawa ito ng pagpayag ng may-ari
mga guwardiya sibil dahil na pumasok sa
sa kanilang kaniyang bahay o
kapangyarihan sa pag-aari, dahil kung
lipunan. hindi siya pumayag at
walang kasulatan na
ipinakita, maaari
kang kasuhan ng
may-ari ng
trespassing.
2. Kabanata LX – Posibleng sagot: Sa
Magpapakasal na si usaping pag-aasawa,
Maria Clara madalas na
(Pinaghanguan mula nagkakaroon ng
sa Talata 55-56) pagpili na ang mga
magulang para sa
Noon pa man, mapapangasawa ng
nagkakaroon na ng mga kanilang mga anak.
tinatawag na arranged Subalit ngayon, may
marriage. Ang mga kalayaan na ang mga
magulang ang madalas anak na pumili ng
na nagtatakda nito para kanilang
sa kanilang mga anak. mapapangasawa.
Ginagawa nila ito para sa Nariyan na lamang
kaunlaran ng kanilang ang mga magulang
pamilya, lalo na kapag upang gumabay sa
naikasal na ang kanilang mga magiging
anak sa taong nais nila desisyon ng mga
para dito. anak.
3. Kabanata XLVIII – Posibleng sagot:
Mga Talinghaga Kapag nakita ang
(Pinaghanguan mula dalawang tao na
sa Talata 2-3) magkasama noon
lalo na kung babae at
Noon, iniiwasan ng mga lalaki, iisipin kaagad
dalaga at binata na na sila ay
makita silang magkasintahan.
magkasama sa iisang Subalit ngayon, may
lugar lalo na kung silang ilan na itinuturing ang
dalawa. Maaaring isipin bawat isa bilang
ng mga makakakita sa matalik na
kanila na sila ay may magkaibigan lamang
relasyon, lalo na kapag at itinuturing na
sila ay nakita pa sa loob walang malisya.
ng bahay na
magkasama.
4. Kabanata LXII – Posibleng sagot:
Nagpaliwanag si Hindi na ngayon
89
Padre Damaso isinasagawa ng mga
(Pinaghanguan mula magulang ang
sa Talata 13) arranged marriage
kundi binibigyan na
Bukod sa personal na nila ng kalayaan ang
layunin ng pagpapakasal, kanilang mga anak
halimbawa, upang mas na pumili ng kanilang
lalo pang umunlad o makakaisang dibdib.
lumawak ang kanilang Sa kabila ng
kapangyarihan sa kalayaang ito, hindi
lipunan (lalo na sa mga pa rin naman
arranged marriage noon), pinapabayaan ng
mayroon din namang mga magulang ang
mga magulang na mga anak lalo na
isinasagawa ang kapag alam nila na
arranged marriage para ang desisyong
sa mabuting kapakanan ginagawa nito ay
at kinabukasan ng maaaring
kanilang anak. ikapahamak niya.
5. Kabanata XXXV – Posibleng sagot:
Haka-haka Malaki ang
(Pinaghanguan mula pagpapahalaga ng
sa Talata 21) mga tao noon sa
edukasyon, subalit
Noon, napakalaki ng ngayon ay kapansin-
pagtingin ng mga pansin na may iilang
mamamayan sa kabataang
edukasyon. Ang nawawalan na ng
makapag-aral noon ay ganang mag-aral at
isa ng napakalaking gustong huminto na
prebilihiyo. Tinitingnan lamang. Hindi na
din nila na ang katulad noon na
edukasyon ang siyang halos gusto ng lahat
susi sa kaunlaran ng na makapag-aral.
bayan.
J. Takdang-  Ano ang mock trial?
aralin/  Paano isinusulat ang iskrip ng mock trial lalo na
Karagdagang ang mga sumusunod:
Gawain 1. Panimulang Pahayag (Opening Statement)
2. Pahayag ng mga Saksi (Witness’ Testimony)
3. Pangwakas na Argumento (Closing Argument)
4. Paghuhusga (Judgment)
Basahin ang Kabanata XLIX – Tinig ng Pinag-uusig

at Kabanata LVIII – Ang mga Isinumpa at
pagkatapos ay ibuod ito.
V. MGA TALA
90
VI. PAGNINILA
Y
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailanga
n ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong
ba ang
remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng
mga mag-aaral
na
magpapatuloy
sa remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano
ito nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
91
Baitang 9
mga katangian (dekonstruksiyon)
C. Mga Kasanayan Nakasusulat ng iskrip ng isasagawang
sa Pagkatuto pagtatanghal ng mock trial.
Naitatanghal ang mga tunggaliang naganap sa
mga tauhan sa tulong ng isinulat na iskrip ng mock
trial F9PU-IVd-60
II. NILALAMAN Pagsulat ng Iskrip at Pagtatanghal ng mga
Tunggaliang Naganap sa mga Tauhan sa Tulong
ng Isinulat na Iskrip ng Mock Trial
Mga Sanggunian
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Obra Maestra III (Bagong Edisyon) Noli Me Tangere
Teksbuk ni Miranda, Lourdes L. et.al., REX Book Store,
pahina 369, 441
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
Kagamitang (kung nais gumamit ng guro)
Panturo
https://images.app.goo.gl/bXCcr9L73V4Ahvp2A
(Larawan ng Babaeng Nakapiring na may Hawak na
Timbangan)
https://www.slideshare.net/mobile/AlbertineDeJuanJ
r/mga-istratehiya-safilipino (Mga Kasangkot sa Mock
Trial)
https://youtu.be/nBBKMphpa18 (Mock Trial Noli Me

Tangere Grade 9)
https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=
j&url=http://msgamoran.weebly.com/uploads/5/7/2/7
/57276677/mock_trial_packet1.docx&ved=2ahUKE
wjFwfbigOrkAhUSQd4KHa4-
92
CVAQFjAAegQIAhAB&usg=AOvVaw0epgB2ymr0D
9A0olt8a2Pq (Basic Presentations/Format in a Mock
Trial)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Napag-aralan natin kahapon ang tungkol sa
nakaraang aralin paghahambing ng kalagayang panlipunan noon at
at/o pagsisimula ngayon batay sa sariling karanasan at sa napanood
ng bagong aralin na telebisyon at/o pelikula.
Ngayong araw pag-aralan naman natin ang
patungkol sa pagsulat ng isang iskrip ng mock trial at
pagtatanghal ng mga tunggaliang naganap sa mga
tauhan sa tulong ng isinulat na iskrip.
layunin ng aralin basahin ninyo ang layunin na dapat nating matamo
sa araw na ito.
Layunin:
1. Nakasusulat ng iskrip ng isasagawang
pagtatanghal ng mock trial.
2. Naitatanghal ang mga tunggaliang naganap
sa mga tauhan sa tulong ng isinulat na iskrip
ng mock trial.
C. Pag-uugnay
ng mga
halimbawa sa
bagong aralin
Ano ang napapansin ninyo sa larawan? Ano

ang kapit niya? Bakit kaya nakapiring ang mata ng
babae? Saan kaya madalas ginagamit ang
simbolong ito? (Sagot: Sa Hukuman)
Ang nakikita ninyo sa larawan ay isang

halimbawa ng simbolo sa isang hukuman. Sa tingin
ninyo, bakit nga kaya mayroon tayong hukuman?
Bakit ito mahalaga?
Sa korte o hukuman isinasagawa ang
D. Pagtatalakay ng paglilitis sa kaso ng isang tao. Subalit sa gagawin
bagong natin ngayon, hindi lamang tayo papasok sa mundo
konsepto at ng paglilitis kundi tayo rin mismo ay makararanas ng
paglalahad ng pagsasagawa o pagsulat ng iskrip ng isang paglilitis
bagong sa korte, ang tawag sa ating gagawin ay mock trial.
kasanayan #1 Ang mock trial ay isang paraan ng panggagaya sa
kung ano ang nangyayari sa isang totoong paglilitis
sa korte.
93
Ginagawa ito kung minsan ng mga abogado
bilang paghahanda sa totoong paglilitis. Binubuo ito
ng hukom, taga-usig, tagapagtanggol, naghabla at
mga saksi.
E. Pagtatalakay Ngayong araw, manood muna tayo kung
ng bagong paano nga ba isinasagawa ang mock trial.
konsepto at
paglalahad ng https://youtu.be/nBBKMphpa18 (Mock Trial Noli Me
bagong Tangere Grade 9)
kasanayan #2
Narito ang mga katanungan na dapat
sagutin bago panoorin ang halimbawa ng mock trial.
1. Ano-ano ang mga napansin ninyo sa mga
taong kasangkot sa mock trial?
2. Paano nagsimula ang mock trial?
3. Paano nakikipag-usap ang mga abogado sa
hukom?
4. Tungkol saan ang mock trial na napanood?
5. Paano inilahad ng bawat panig ang kanilang
mga ideya at saloobin?
F. Paglinang sa Sa pagsulat naman ng iskrip ng mock trial,
Kabihasaan kailangang sundin ang sumusunod na hakbang:
(Tungo sa 1. Panimulang Pahayag (Opening Statement)
Formative  Pagpapakilala ng abogado ng
Assessment) kaniyang sarili at ng kaniyang
dinedepensahan.
 Pagbanggit sa kaso na nais malutas.
2. Pahayag ng mga Saksi (Witness’ Testimony)
 Direct Examination – ang
ipinapahayag ng saksi ay pabor o
makapagpapatibay pa lalo sa mga
naibigay na ebidensiya ng abogadong
nagpatawag sa kaniya. Kalimitang
katanungan dito ay nakapokus sa
tanong na Ano, Sino, Saan, Kailan at
Bakit.
 Cross Examination – ang nagtatanong
naman dito ay ang kabilang panig.
Layunin naman dito na maipahayag ng
saksi ang mga bagay na hindi niya
nailahad sa direct examination na
magpapagulo sa nauna niyang
pahayag.
3. Pangwakas na Argumento (Closing
Argument)
 Muling babanggitin ng mga abogado
ang kanilang mga inilahad na
ebidensiya.
94
 Maaaring banggitin ang mga bagay na
hindi katanggap-tanggap na inilahad
ng kabilang panig.
4. Paghuhusga (Judgment)
 Ilalahad ng hukom ang kaniyang
naging pasya batay sa mga inilahad na
ebidensiya.
(Bibigyan ng guro ng halimbawang iskrip ang mga
mag-aaral. Ang halimbawang iskrip ay nakalakip sa
ibaba ng banghay aralin.)
G. Paglalapat ng Bilang isang mag-aaral, gaano kahalaga
aralin sa pang- ang pagsusulat ng iskrip bago isagawa ang isang
araw araw na mock trial?
buhay Sagot: Mahalaga ang pagsulat muna ng iskrip sa
mock trial sapagkat dito makikita kung ano ang mga
maaaring maging takbo ng isinasagawang mock
trial.
H. Paglalahat ng Ano-ano na nga ulit ang mga dapat sundin

Aralin na hakbang sa pagsasagawa ng iskrip ng mock
trial?
Aralin Hahatiin ng guro sa dalawa ang klase at
pagkatapos ay bubunot ang bawat pangkat ng
isang kabanata ng Noli Me Tangere na magiging
paksa nila para sa kanilang isasagawang mock trial
kinabukasan. Kinakailangang makapagsulat ang
bawat pangkat ng iskrip.
Kabanata XLIX – Tinig ng Pinag-uusig (Mock
Trial ni Elias laban sa alituntunin at kalupitan ng
pamahalaang Kastila)
Kabanata LVIII – Ang mga Isinumpa (Mock Trial
ni Crisostomo Ibarra sa Salang Rebelyon)
Rubriks:
Pamantayan Marka
Ang iskrip ay payak, malinaw at hindi 5
maligoy.
Naglalaman ito ng mga ideyang laban o 5
sang-ayon
Nagpakita ng epektibong paglutas sa 10
suliranin sa pamamagitan ng pagbibigay
ng mga angkop na ebidensiya
KABUUAN 20
J. Takdang- Maghanda para sa isasagawang mock trial bukas.
aralin/ Siguraduhing kabisado ang isinulat na iskrip.
Karagdagang
Gawain
V. MGA TALA
95
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
96
Baitang 9
ng Pilipinas
storyboard tungkol sa isa/ilang tauhan ng Noli
Me Tangere na binago ang mga katangian
(dekonstruksiyon)
C. Mga Kasanayan sa Naitatanghal ang mga tunggaliang
Pagkatuto naganap sa mga tauhan sa tulong ng isinulat na
iskrip ng mock trial F9PU-IVd-60
II. NILALAMAN Pagtatanghal ng mga Tunggaliang Naganap
sa mga Tauhan sa Tulong ng Isinulat na Iskrip
ng Mock Trial
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa Gabay CG p. 172
ng Guro TG p. 142
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Obra Maestra III (Bagong Edisyon) Noli Me
Teksbuk Tangere ni Miranda, Lourdes L. et.al., REX
Book Store, pahina 369, 441
4. Karagdagang
Kagamitan Mula sa
LR Portal
5. Iba Pang Kagamitang Laptop at Projector, Amplifier with waistband
Panturo lapel (kung nais gumamit ng guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Kahapon napag-aralan natin ang
nakaraang aralin at/o patungkol sa pagsulat ng isang iskrip ng mock
pagsisimula ng trial.
bagong aralin Ngayong araw subukan naman nating
itanghal ang inyong mga isinulat na iskrip na
may kinalaman sa mga tunggaliang naganap sa
mga tauhan sa tulong ng mock trial. Pero bago
iyan, may ipapakita ako sa inyong mga salitang
Ingles. Kailangan lamang pagsama-samahin
ang mga tunog ng mga salitang Ingles upang
matukoy ang mga salitang ipinahihiwatig nito sa
Filipino. Ang mga salita ring ito ay may
kinalaman sa mga tauhang kasangkot sa mock
trial.
WHO + COME = HUKOM
97
TAG + A + USE + EGG = TAGAUSIG
TAG + A + PEG + TAN + GOAL =
TAGAPAGTANGGOL
NEG + HUB + LAY = NAGHABLA
SUCK + SEA = SAKSI
layunin ng aralin basahin ninyo ang layunin na dapat nating
matamo sa araw na ito.
Layunin:
3. Naitatanghal ang mga tunggaliang
naganap sa mga tauhan sa tulong ng
isinulat na iskrip ng mock trial.
C. Pag-uugnay ng Bago tayo magsimula, ano-anong

mga halimbawa sa maiinit na isyu sa ating lipunan ang sa tingin
bagong aralin ninyo’y maaaring isagawa sa pamamagitan ng
mock trial? (Halimbawa ay ang Pork Barrel
Scam, pagsasabatas ng SOGIE Bill at iba pa.)
(Maaaring magpaskil ng mga larawan ng mga
isyung panlipunan ang guro.)
Kung minsan, ginagamit ang mock trial
D. Pagtatalakay ng sa pagbibigay hatol sa isang pangyayari sa
bagong konsepto at kuwento na nais bigyan ng pagsusuri tulad na
paglalahad ng bagong lamang ng mga naging kasagutan ninyo kanina.
kasanayan #1 Mas mainam gawin ito sapagkat
napaghahandaan ng bawat isa ang mga bagay
na maaaring ipukol na katanungan sa kanila sa
oras ng paglilitis.
Sa pagsasagawa ng mock trial,
naipapakita rin ang iba’t ibang uri ng tunggalian.
Nariyan ang tao vs tao, tao vs sarili, tao vs
kalikasan at tao vs lipunan.
E. Pagtatalakay ng At kung patungkol naman sa
bagong konsepto at pagsasagawa ng iskrip ng mock trial,
paglalahad ng bagong kinakailangan na ang isang tao na nakakasaksi
kasanayan #2 ng isang mock trial ay marunong din na magsuri
sa mga ebidensiyang inilalahad ng bawat panig
at marunong din dapat siyang magtimbang sa
mga bagay na ito. Hindi lamang ang mga
nanonood ang dapat marunong nito kundi ang
bawat taong kasangkot sa mock trial lalo na ang
hukom sapagkat siya ang magbibigay hatol o
kapasyahan sa huli.
F. Paglinang sa Sa iyong palagay, gaano kahalaga ang
Kabihasaan mga inilalahad na ebidensiya o impormasyon
(Tungo sa Formative ng bawat panig sa isang mock trial?
Assessment) Sagot: Mahalaga ang mga ebidensiyang ito
sapagkat ito ang nagsisilbing sustansiya sa
98
mock trial at nagsisilbing pamantayan sa
pagiging makatotohanan ng mga pahayag ng
bawat kasangkot sa mock trial.
G. Paglalapat ng Bilang isang mag-aaral, paano
aralin sa pang-araw nakakatulong ang pagsasagawa ng mock trial?
araw na buhay Sagot: Nakatutulong ang mock trial upang mas
matimbang ng hukom ang mga ebidensiyang
inilahad at upang makita rin ang iba’t ibang
aspeto o bahagi ng kaso.
H. Paglalahat ng Paano na nga ulit naiiba ang mock trial
Aralin sa iba pang uri ng pagsasadula?
Sagot: Ang mock trial ay isang paraan ng
panggagaya sa kung ano ang nangyayari sa
isang totoong paglilitis sa korte. Ginagawa ito
kung minsan ng mga abogado bilang
paghahanda sa totoong paglilitis. Binubuo ito
ng hukom, taga-usig, tagapagtanggol,
naghabla at mga saksi.
I. Pagtataya ng Aralin Pangkatang Gawain
Kahapon ay pinagawa ko kayo ng iskrip ng
isang mock trial ayon sa nabunot ninyong
kabanata ng Noli Me Tangere. Ngayon naman
ay tingnan natin kung paano ninyo isasadula o
itatanghal ito sa harap ng klase.
Kabanata XLIX – Tinig ng Pinag-uusig
(Mock Trial ni Elias laban sa alituntunin at
kalupitan ng pamahalaang Kastila)
Kabanata LVIII – Ang mga Isinumpa (Mock
Trial ni Crisostomo Ibarra sa Salang Rebelyon)
Rubriks:
Pamantayan Marka
Lohika ng argumento 5
Sustansiya ng argumento 5
Malinaw at payak ang mga salitang 5
ginamit sa iskrip
Nabigyang katarungan ang mga 5
tauhang ginaganapan sa mock trial
KABUUAN 20
J. Takdang-aralin/ Ano-ano ang iba’t ibang paraan ng
Karagdagang Gawain pagbibigay-pahiwatig sa kahulugan?
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
99
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
ng aking punungguro
at superbisor?
G.Anong kagamitang
panturo ang aking
ko guro?
100
Baitang 9
Markahan: Ikaapat Linggo: 6 Araw : 1
I. LAYUNIN F9Q4W6D1
C. Mga Kasanayan
sa Pagkatuto Naipaliliwanag ang iba’t ibang paraan ng
pagbibigay-pahiwatig sa kahulugan
F9PT-IVe-f-59
II. NILALAMAN Pagpapaliwanag ng Iba’t Ibang Paraan ng

Pagbibigay-Pahiwatig sa Kahulugan
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Pinagyamang Pluma 9 Aklat 2 Noli Me Tangere
Teksbuk pp.292-293
Baisa-Julian
Del Rosario, Lontoc
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang Sipi ng mga talata mula sa kabanatang
Kagamitang Ang Panghugos ng Noli Me Tangere
Panturo Manila Paper, larawan, laptop at projector (kung
nais gumamit ng guro)
Amplifier with waistband lapel (kung nais gumamit
ng guro)
Projector (kung nais gumamit ng guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ngayong unang araw ng linggo, tayo ay magbibigay
nakaraang aralin paliwanag sa iba’t ibang paraan ng pagbibigay-
at/o pagsisimula pahiwatig sa kahulugan.
ng bagong aralin
B. Paghahabi sa Bago tayo magpatuloy sa ating mga gawain,
layunin ng aralin basahin muna ang mga layunin o inaasahang
matutunan sa aralin ngayong araw.
101
C. Pag-uugnay Pumili ng isang larawan at ibigay ang mga
ng mga kahalagahan at mga pahiwatig nito sa buhay ng tao
halimbawa sa o maaaring sa buhay mo.
bagong aralin
D. Pagtatalakay
ng bagong Sa pang-araw-araw na gawain, sa paaralan o
konsepto at maging sa labas nito, tayo ay nakakapagbigay ng
paglalahad ng iba’t ibang klaseng pagpapaliwanag tungkol sa isang
bagong bagay o maging sa isang salita. Ito ay sa
kasanayan #1 kadahilanang ang bawat salita ay maaaring gamitin
sa iba’t ibang paraan ng pakikipag -usap.
Sa mga nakalipas na aralin sa bawat markahan, tayo

ay maraming beses na nakapagbigay ng
pagpapakahulugan sa isang salita, sa pahiwatig
maging sa iba’t ibang pangungusap o pahayag.
Ngayon, kikilalanin natin at ipapaliwanag ang paraan

ng pagbibigay pahiwatig.
Iba’t Ibang Paraan ng Pagbibigay-Pahiwatig
Pahiwatig – di-tuwirang pagpapaabot ng mensahe
Tulad halimbawa;
 Parinig
 Pasaring (pinaparinig sa mga tao sa labas ng
usapan)
 Pahaging
 Padaplis
 Paramdam
 Papansin
 Berbal
 Di-berbal
Halimbawa:
1) Paano mo ipapahiwatig na ikaw ay galit?
 Hindi iimikan
 Ayaw mong makita ang iyong kinaiinisan
2) Paano mo ipapahiwatig na ayaw mo sa isang

bagay?
102
 Di-berbal – maaaring umiling ka
 Berbal – sasabihin mo mismong ayaw mo
(Maaari pang magbigay ng ilang mga halimbawa

ang guro at mga mag-aaral)
E. Pagtatalakay
ng bagong Pagbibigay gawain sa apat na pangkat.
konsepto at  Ang bawat pangkat ay bibigyan ng sipi ng
paglalahad ng talata at ibibigay nila ang kahulugan ng
bagong salitang may diin at pagkatapos ay ibibigay
kasanayan #2 nila ang paliwanag ng kahulugan gayundin
ang paraan ng pagbibigay-pahiwatig sa
kahulugan nito.
 (Ang sipi ng iba’t ibang mga talata ay

nakalakip sa banghay-araling ito).
 Pagbabahagi ng bawat pangkat.
Pamantayan Puntos
Naibigay ang tamang pagpapa-

kahulugan ng salita/mga salita 5
Natukoy ang tamang pagbibigay
pahiwatig 5
Masayang nakiisa sa gawain ang
bawat kasapi 5
15
 Maaaring ang buong klase ang bumuo ng

pamantayan para sa pagmamarka.
F. Paglinang sa Ang bawat pangkat ay bubuo ng isang sitwasyon na

Kabihasaan aangkop mula sa mga halimbawa at ipakikita ito sa
(Tungo sa klase.
Formative
Assessment) Parinig
Pasaring (pinaparinig sa mga tao sa labas
ng usapan)
Pahaging
Padaplis
Paramdam
103
Papansin
Berbal
Di-berbal
G. Paglalapat ng
Paano nakatutulong ang iba’t ibang paraan ng pagbibigay
aralin sa pang-
araw araw na kahulugan sa pagbibigay paliwanag sa mga salita?
buhay
H. Paglalahat ng Naging madali ba ang ginawa ninyong pagbibigay
Aralin paliwanag sa mga salita/pangungusap?
Bakit tayo gumagamit ng mga pahiwatig kapag may

gusto tayong sabihin o ipagpakahulugan?
I. Pagtataya ng Ang bawat pangkat ay pipili ng isang kinatawan na

Aralin magpapakita ng pahiwatig sa pamamagitan ng
charades
na huhulaan ng ibang mga pangkat.
Mga halimbawa;
 Nagugutom
 Naiinis
 Natatakot sa madilim na lugar
J. Takdang-
aralin/Karagdaga Basahin ang kabanata na may pamagat na Mga
ng Gawain Sulat at Araw ng Pista sa Noli Me Tangere.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
104
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
105
Baitang 9
Markahan: Ikaapat Linggo: 6 Araw: 2
I. LAYUNIN F9Q4W6D2
C. Mga Kasanayan Naipaliliwanag ang mga kaugaliang binanggit sa
sa Pagkatuto kabanata na nakatutulong sa pagpapayaman ng
kulturang Asyano
F9PB-IVe-f-
59
Nasusuri kung ang pahayag ay nagbibigay ng
opinyon o nagpapahayag ng damdamin
F9PS-IVe-f-61
II. NILALAMAN Pagpapaliwanag ng mga Kaugaliang Binanggit sa
Kabanata na Nakatutulong sa Pagpapayaman ng
Kulturang Asyano
at
Pagsusuri kung ang Pahayag ay Nagbibigay ng
Opinyon o Nagpapahayag ng Damdamin
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Pinagyamang Pluma 9 pp.744-761
Teksbuk Dayag, Baisa-Julian
Del Rosario, Lontoc
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang Sipi ng lunsarang teksto: Mga Sulat at Araw ng
Kagamitang Pista –
Panturo Noli Me Tangere
Lukas 14: 17-24
Manila Paper, musika, larawan, laptop at projector

(kung nais gumamit ng guro)
Amplifier with waistband lapel (kung nais gumamit
ng guro)
IV. PAMAMARAAN
106
A. Balik-aral sa Pinag-usapan natin sa nakaraang aralin ang iba’t
nakaraang aralin ibang paraan ng pagbibigay pahiwatig.
at/o pagsisimula Bilang panimula sa mga gawain, maglalaro tayo ng
ng bagong aralin pantomime o mimika.
Tatawag ako ng ilang mag-aaral upang isakilos sa
loob ng ilang segundo ang kanyang mababasa sa
bubunuting papel at huhulaan ninyo kung ano ang
gawaing ito.
 parada
 pagsisimba
 handaan (kainan)
 litson
Saan ito kadalasang makikita? (Pista-pyesta)
(Maaaring palitan ng guro o dagdagan pa ang mga

gawain para sa mimika na may kaugnayan sa paksa)
B. Paghahabi sa Bago tayo magpatuloy sa ating mga gawain, isa-

layunin ng aralin isahin natin ang mga kasanayan sa araling ito.
C. Pag-uugnay Inaasahan ko na kayo ay nagbasa ng kabanatang

ng mga may pamagat na Mga Sulat At Araw ng Pista. Ito ay
halimbawa sa ibinigay ko ng takdang gawain.
bagong aralin
Mula sa binasang, Mga Sulat (ibinigay ng takdang
gawain noong nakaraang aralin), magkakaroon tayo
ng maikling talakayan.
1) Tungkol saan ang unang liham? Bakit kaya

idinaan ni Rizal sa sulat ang paglalarawan ng
pagdiriwang ng kapistahan ng San Diego.
2) Paano ipinagdiriwang ang bisperas pa
lamang? Sang-ayon ka ba sa mga ganitong
pagdiriwang? Pangatwiranan.
3) Nakikita mo ba ang ganitong uri ng
pagdiriwang?
4) Ano ang pagkakatulad at pagkakaiba nito sa
pagdiriwang ng bisperas ng pista sa inyong
lugar?
Hot Cabbage Ball
D. Pagtatalakay ng May isang laruan na ipapasa sa buong klase
bagong kasabay ng musika. Kapag tumigil ang tugtog,
konsepto at sasagot sa katanungan ang may hawak sa laruan at
paglalahad ng pipili siya ng kapareha para magpaliwanag.
bagong Tanong para sa may hawak ng laruang pinaikot:
kasanayan #1 Magbigay ng kulturang Pilipino na nakita sa
kabanatang binasa ( 4 o 5 tanong) para sa
bubuohing hot cabbage ball.
107
Tanong para sa kanyang kapareha: Ano ang
kahalagahan nito sa pagpapayaman ng
kulturang
Asyano?
E. Pagtatalakay Thumbs up, Thumbs down
ng bagong
konsepto at I-thumbs up kung nagpapahayag ng opinyon o
paglalahad ng thumbs down kung nagpapahayag ng damdamin.
bagong 1) Sa mismong pista halos karamihan ng mga
kasanayan #2 mamamamayan ay nakasuot ng kanilang
pinakamagarbong damit at mamahaling mga
alahas.
2) Napilitan silang tanggapin ang marangal na
paanyayang iyon samantalang ako mas
gusto ko pang matulog na lang.
3) Kung hindi ka darating bukas, hindi ako
dadalo sa seremonya.
4) Ang bisperas ay araw bago ang pista kung
saan sa San Diego ay marami ng
pagdiriwang.
F. Paglinang sa  Hatiin sa dalawa ang klase, maaaring isang

Kabihasaan pangkat ng mga lalaki at isang pangkat ng
(Tungo sa mga babae. Mula sa binasa, Araw ng Pista
Formative (ang pagbasa ay ibinigay ng takdang aralin
Assessment) noong nakaraang araw), sagutan ang
dayagram.
Pangkat 1
Mula sa binasa, hanapin ang mga pahayag na

nagpapakita ng opinyon at damdamin.
Opinyon Damdamin
Pangkat 2
Hanapin ang mga kaugaliang ipinakita ng mga
Pilipino sa kabanatang binasa. Ipaliwanang ang
kahagalahan nito sa pagpapayaman ng kulturang
Asyano.
Kultura Kahalagahan
 Pagproseso ng sagot ng bawat pangkat.
108
G. Paglalapat ng
aralin sa pang- Paano ang tamang paraan ng pagdiriwang ng
araw araw na mahahalagang okasyon sa ating buhay o bansa?
buhay
H. Paglalahat ng Ano-ano ang inyong opinyon at damdaming nabuo
Aralin kaugnay ng positibong bunga ng mga kultura ng
bansa tungo sa pagpapayaman ng kulturang
Asyano?
I. Pagtataya ng Panuto: Basahin ang isang parabula. (Ang kopya
Aralin ng
teksto ay nakalakip sa banghay araling ito).
l- Gawaing indibidwal, mula sa akda, pumili ng

isang
pahayag na nagsasaad ng opinyon at
nagpapahayag
ng damdamin.
II- Magbigay ng isang kaugaliang nabanggit sa
binasa. Paano ito nakatutulong sa
pagpapayaman ng
kulturang Asyano?
Pamantayan Puntos
Naiuugnay ang akda sa kabanatang 5
nabasa
Nakapagbigay ng komprehensibong
pangangatwiran 5
10
J. Takdang- Basahin ang mga kabanata ng Noli Me Tangere
aralin/ Tugisan sa Lawa
Karagdagang Tinig ng mga Pinag-uusig
Gawain Ang Pagkapahamak/Paglusob
Ang Sermon
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
109
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
110
Baitang 9
I. LAYUNIN F9Q4W6D3
A. Pamantayang Naipamamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman isang obra maestrang pampanitikan ng Pilipinas
C. Mga Natitiyak ang pagkamakatotohanan ng akdang
Kasanayan sa napakinggan sa pamamagitan ng pag-uugnay sa ilang
Pagkatuto pangyayari sa kasalukuyan F9PN-IVe-f-59
Batay sa naririnig/ nababasa sa multimedia, nailalahad

ang mga hinaing ng mga piling tauhan na siya ring
hinaing ng mamamayan sa kasalukuyan
F9Pd-IVe-f-58
II. NILALAMAN Pagtitiyak ng pagkamakatotohanan ng akdang
napakinggan sa pamamagitan ng pag-uugnay sa
ilang pangyayari sa kasalukuyan
at
Paglalahad ng mga hinaing ng mga piling tauhan na
siya ring hinaing ng mamamayan sa kasalukuyan
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-
aaral
3. Mga Pahina sa Pinagyamang Pluma 9 pp. 781-782, 1104, 1100-
Teksbuk 1114,
1025-1030
Dayag, Baisa-Julian
Del Rosario, Lontoc
4. Karagdagang https://kodao.org/protesta-ng-mga-aktibista-kontra-
Kagamitan sa-malawakang-pandaraya-sa-halalang-2019/
Mula sa LR (larawan ng mga nagpoprotesta)
Portal
https://www.google.com/search?biw=1288&bih=615&
tbm=isch&sa=1&ei=va6KXfvIJOOQr7wP1u2kkAs&q=
barilan+mga+sundalo+at+muslim&oq=barilan+mga+s
undalo+at+muslimgs
(larawan mga sundalo)
111
5. Iba Pang Sipi ng lunsarang teksto:
Kagamitang Tugisan sa Lawa
Panturo Tinig ng mga Pinag-uusig
Ang
Pagkapahamak/Paglusob
Ang Sermon, Balita
Manila Paper, larawan, laptop at projector (kung nais

gumamit ng guro)
Amplifier with waistband lapel (kung nais gumamit ng
guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Noong nakalipas na aralin, tayo ay nagsuri ng mga
nakaraang pahayag kung ito ay nagsasaad ng opinyon o
aralin at/o damdamin. Gayundin, ipinaliwanag ang kahalagahan
pagsisimula ng ng kultura ng bansa sa pagpapayaman ng kulturang
bagong aralin Asyano.
B. Paghahabi May mga panibagong mga gawain tayo sa oras na
sa layunin ng ito. Maaaring basahin ang mga layunin na magiging
aralin gabay sa pagkatuto.
C. Pag-uugnay Pagmasdang mabuti ang mga larawan. Ano ang mga
ng mga nasa larawan? Sa iyong palagay, bakit nangyayari
halimbawa sa ang mga eksenang ito sa kasalukuyan? (Iuugnay ng
bagong aralin guro ito sa aralin)
Alam ‘nyo ba na maraming mga pangyayari sa

akdang ating nababasa, maging naririnig ang mga
tunay na nangyayari sa ating bayan/bansa.
Magkakaroon tayo ng pangkatang gawain, hahatiin
D. Pagtatalakay ang klase sa apat. May mga ipaparinig akong mga
ng bagong bahagi ng mga kabanata ng nobelang Noli Me
konsepto at Tangere.
paglalahad ng
bagong Pangkat 1
kasanayan #1 “Tugisan sa Lawa,” sa Noli Me Tangere. Habang
nakikinig hahanapin ninyo ang mga makatotohanang
pangyayari. Maaari ninyo itong itala. (Ang guro ay
kailangang maghanda ng nirekord na kwento ng
112
kabanatang nabanggit o kaya ibang inihandang
materyal para sa pakikinig).
Matapos ninyo itong mapakinggan at maitala ang mga
makatotohanang pangyayari, iuugnay ninyo ito sa
ilang mga pangyayari sa kasalukuyan sa ating lipunan
o maging sa sarili.
Maaaring ang mga bibigyan ng pansin ay mga isyung

panlipunan na may kaugnayan sa akda.
Halimbawa: mga isyu tungkol sa droga
E. Pagtatalakay Pangkat 2
ng bagong
konsepto at Muli akong magpaparinig ng bahagi ng kwento ng
paglalahad ng isang kabanata, habang nakikinig, hanapin ang mga
bagong hinaing ng mga tauhan na maaaring hinaing din ng
kasanayan #2 ilang mga mamamayan sa kasalukuyan.
“Tinig ng Pinag-uusig” (Ang sipi nito ay nakalakip
dito).
Halimbawa: mga hinaing ng tungkol sa

bayan/bansa
F. Paglinang Pangkat 3 at 4
sa Kabihasaan
(Tungo sa Ang ikalawa hanggang huling talata ay nagmula sa
Formative balitang napanood sa telebisyon o nabasa sa isang
Assessment) website sa Internet. Suriin ito sa pamamagitan ng
pagsagot sa mga tanong. (Ang sipi ng talata ay
nakalakip sa banghay araling ito).
1) Sang-ayon ka ba sa ginawang pagpoprotesta ni
Celdran? Ipaliwanang ang iyong sagot.
2) Anong ugali ang masasalamin mo sa kanyang
ginawa?
3) Ano naman ang iyong masasabi sa naging
apela ni Pang. Aquino? Makatwiran ba ang
kanyang kahilingan?
4) Sa iyong palagay, pagbibigyan ba ng mga pari
ang kahilingan ng pangulo o gagawin din nila
ang ginawa ni Padre Damaso na gantihan o
pasakitan ang Manilenyo?
5) Bukod sa nabanggit na hinaing ng lalaking
Manilenyo. Ilahad ang sa palagay mo’y iba
pang hinaing ng iba pang tauhang siya ring
hinaing ng mga mamamayan sa kasalukyan sa
simbahan man o sa pamahalaan?
6) Paano nagkapareho sina Celdran at ang
binatang Manilenyo? Kung tulad nila’y may mga
bagay kang gustong iparating sa simbahan o sa
113
pamahalaan man, ano ang iyong hakbang
upang iparating ito?
G. Paglalapat
ng aralin saMaaari ba nating maging batayan sa buhay ang mga
pang-araw pangyayari sa mga nababasa, napapanood at naririnig
araw na buhay natin sa social media?
Anong maidudulot na kabutihan o kasamaan ng social media

sa paglalahad ng mga hinaing?
Sa papaanong paraan makatutulong sa atin ang ating mga

nasasagap mula sa social media?
H. Paglalahat Naging madali ba ang ginawa ninyong pagtukoy sa

ng Aralin mga makatotohanang pangyayari sa akdang nabasa
at napakinggan? Bakit?
Anong kaugnayan ng mga pangyayari sa mga
akdang nababasa at napakikinggan natin na may
kaugnayan sa mga pangyayari sa kasalukuyan?
I. Pagtataya ng Indibidwal na gawain
Aralin
ISYU - Sa bahagi ng kabanatang ito, natalakay at
nabanggit na ang mga sandatahan, mga pinuno sa
pamahalaan man o simbahan ay gumagawa ng hindi
tama at iba pang maling gawain. Sa kasalukuyan ay
hindi mapasusubaliang buhay o nagaganap pa rin ang
ganitong pangyayari. (Ang sipi ng bahagi ng talata ay
nakalakip sa banghay araling ito).
I -Bumuo ng isang talata upang ihayag ang iyong

sagot.
Mga gabay na tanong sa pagsulat;

 Magtala ng mga patunay tungkol sa isyung ito
batay sa inyong mga napanood, nabasa at narinig
sa social
media.
 Ilang opisyal na ba ng bansa ang nasangkot sa
ganitong uri ng suliranin?
 Ano-ano ang mga karaniwang hinaing ng mga
mamamayan tungkol sa isyung ito?
Halimbawa ng isyu – mga paring nasasangkot sa

Masasamang gawain
114
Pamantayan Puntos
Naiugnay ang mga pangyayari sa
Kasalukuyan 5
Maayos at malinaw na naihanay ang
mga patunay at mga hinaing 5
10
J. Takdang-
aralin/Karagda Maghanda para lingguhang awtput/gawain bukas.
gang Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
sa remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
ng lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
sa mga kapwa ko
guro?
115
Baitang 9
I. LAYUNIN F9Q4W6D4
C. Mga Kasanayan Nakikibahagi sa pagsulat at pagtatanghal ng
sa Pagkatuto pagsasadula ng ilang isyung binanggit sa akda na
makatotohanan pa rin sa kasalukuyan
F9PU-IVe-f-61
II. NILALAMAN
Pakikibahagi sa Pagsulat at Pagtatanghal ng
Pagsasadula ng Ilang Isyung Binanggit sa Akda na
Makatotohanan pa rin sa Kasalukuyan

Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Pinagyamang Pluma 9 pp. 778-779
Teksbuk Dayag, Baisa-Julian
Del Rosario, Lontoc
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang Sipi ng lunsarang teksto (nakalakip dito)
Kagamitang Manila Paper
Panturo Amplifier with waistband lapel (kung nais gumamit
ng guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Matapos nating tukuyin ang mga makatotohanang
nakaraang aralin pangyayari sa akda na may kaugnayan sa mga
at/o pagsisimula pangyayari sa kasalukuyan, tayo naman ay
ng bagong aralin magsasagawa ng pagsulat at pagtatanghal. Ngunit
bago yun, ano-ano ang mga natatandaang mga
pangyayari sa mga akdang binasa at napakinggan
kahapon na makakatohanan sa kasalukuyan?
B. Paghahabi sa Upang mas maging malinaw ang mga gawain sa
layunin ng aralin araling ito, basahin ang mga layunin ngayon.
116
C. Pag-uugnay PICK AND ACT
ng mga May mga inihanda akong nakabilot na papel.
halimbawa sa Bubunot kayo ng isa, babasahin ang sitwasyong
bagong aralin nakasaad, lalapatan ng kaunting dayalog at
isasakilos ang nakasaad dito.
 Nawawala ang iyong cellphone

 Naputol ang takong ng isa sa iyong heels
 Di sinasadya, tinamaan ka ng basketball sa
ulo
Maaaring palitan o dagdagan pa ito.
(Bibigyan ng papuri ng guro ang mga batang
nagsagawa at iugnay ito sa aralin.).
Hatiin ang klase sa tatlong pangkat.
D. Pagtatalakay ng
bagong Mula sa mga bahagi ng akdang binasa o narinig
konsepto at kahapon sa talakayan ng klase;
paglalahad ng
bagong 1) Ano-ano ang mga pangyayari sa akda na
kasanayan #1 makatotohanan pa rin hanggang sa
kasalukuyan/nangyayari sa kasalukuyan?
2) Ano-ano din ang mga hinaing ng mga tauhan
sa bahagi ng akda na maaaring hinaing pa
rin ng mga mamamayan sa kasalukuyan?
(Ang mga sipi ng mga bahagi ng akda ay nakalakip
dito).
E. Pagtatalakay
ng bagong
konsepto at
paglalahad ng
bagong
kasanayan #2
F. Paglinang sa Ang buong pangkat ay susulat ng ilang patunay o
Kabihasaan isang isyu na nagaganap sa kasalukuyan. Bubuo
(Tungo sa kayo ng maikling iskrip upang ipakita ang mga
Formative pangyayari sa akda ay makatotohanan pa rin.
Assessment)
Pamantayan sa pagbuo ng iskrip Puntos
Natukoy ang mga makatotohanang
pangyayari sa akda 20
Nailahad ang mga hinaing ng
mamamayan sa kasalukuyan
batay sa akda 20
Gumamit ng mga angkop na salita 15
50
G. Paglalapat ng
Bakit mahalagang malaman natin ang mga pangyayaring
aralin sa pang-
araw araw na naganap noon?
buhay
117
Maaaring sagot: Sa pamamagitan nito nababatid
namin ang mga mahahalagang isyu sa panahon
kung kailan isinulat ang akdang tinalakay at
napupukaw ang aming kamalayan sa mga
pangyayari/isyung panlipunan. At maaari naming
malaman ang mga bagay na maaari naming
magawa para sa bayan na magsisimula sa aming
mga sarili.
H. Paglalahat ng Paano kayo makakabahagi sa pagsulat ng ilang
Aralin isyung nangyari noon na maaaring nangyayari pa
rin sa ngayon?
I. Pagtataya ng Ang bawat pangkat ay magtatanghal o pagsasadula
Aralin ng mga pangyayaring inyong natukoy at naisulat.
Pamantayan Puntos
Kahusayan sa pagganap 15
Husay sa pagdeliber ng mga
dayalogo (wastong bigkas
at intonasyon) 10
Makatotohanan, nakabatay sa
iskrip 15
Kooperasyon ng bawat miyembro 10
50
J. Takdang- Humanda sa susunod na talakayan sa susunod na
aralin/Karagdaga linggo.
ng Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
118
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
119
Baitang 9
ng Pilipinas
isa ilang tauhan ng Noli Me Tangere na binago
C. Mga Kasanayan sa Naipaliliwanag ang mga kaisipang nakapaloob
Pagkatuto sa aralin gaya ng: pamamalakad ng
pamahalaan, paniniwala sa Diyos, kalupitan sa
kapwa, kayamanan, kahirapan at iba pa (F9PB-
IVg-h-60)
II. NILALAMAN Pagpapaliliwanag ng mga kaisipang
nakapaloob sa aralin gaya ng: pamamalakad
ng pamahalaan, paniniwala sa Diyos, kalupitan
sa kapwa, kayamanan, kahirapan at iba pa
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Ikalawang Edisyon Pinagyamang Pluma 9 Aklat
Teksbuk 2 (Noli Me Tangere)
pahina.723-725, 730, 740-742
4. Karagdagang http://www.joserizal.ph/no28.html
Kagamitan Mula sa
LR Portal
5. Iba Pang a. kagamitan Tanaw-Dinig (Power Point
Kagamitang Presentation)
Panturo b. Projector (kung nais gumamit ng guro)
c. Sipi ng Kabanata XXVI-XX VII
d. flashcards
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ipakita ang isang kasabihan na may kaugnayan
nakaraang aralin at/o sa akdang babasahin. Gamit ang
pagsisimula ng estratehiyang Sayings Talk, hayaang
bagong aralin maghinuha ang mga mag-aaral kung tungkol
saan ang akdang babasahin at kanilang pagka-
unawa sa kasabihan.
“ Ang karangyaan at kalabisan ay
maituturing na kasalanan”
120
B. Paghahabi sa Mga tanong:
layunin ng aralin  Para sa iyo, masasabi mo bang
mahalagang ipagdiwang o alalahanin
ang mga pista ng bayan? Bakit?
 Paano nga ba maging payak at simple?
 Sa paanong paraan natin maipakikita
ang pagmamalasakit at pagmamahal sa
kapwa?
C. Pag-uugnay ng Pagpapalawak ng Talasalitaan
mga halimbawa sa
bagong aralin Gawain: Partner Ko, Forever Tayo!
Ang mga salita ay nakasulat sa flashcard.
Hahanapin ng mga mag-aaral ang kahulugan
ng salita sa kanilang kaklase. Kapag natukoy
ang kanilang kapreha, sasabihing “ikaw ang
aking forever” hanggang matapos ang
pagbibigay kahulugan.
Kabanata XXVI
Losa-porselana
Nakikimi-alangan; nahihiya
Naparam – nawala
Pinagsanib – pinagsama
Tinggalan – imbakan
Kabanata XXVII
Karangyaan – kaluhuan
Katabilan – kadaldalan
Malaluan – malampasan
Relikaryo – labi na may mataas na halaga
dahil sa kalumaan o kaugnayan sa nakaraan
Nakakanlungan - natatakpan
Pagbasa ng Akda
D. Pagtatalakay ng Ipababasa ang buod ng Kabanata XXVI
bagong konsepto at (Bisperas ng Pista) at kabanata XXVII
paglalahad ng bagong (Pagtatakipsilim)
kasanayan #1 (Mungkahing Gawain: Maaaring ipabasa ng
pangkatan. Habang nagbabasa may ilang
miyembro ng pangkat na magtatala/magsusulat
ng mahahalaganag kaisipan)
E. Pagtatalakay ng Sagutin Natin:
bagong konsepto at Sagutin ang sumusunod na mga tanong:
paglalahad ng bagong 1. Paano ang ginawang paghahanda ng mga
kasanayan #2 taga-San Diego para sa gaganaping pistang
bayan?
2. Masasabi mo bang simple o payak lamang
ang pistang magaganap sa San Diego? Bakit?
121
3. Paano mo ihahambing ang pagdiriwang ng
pista sa kasalukuyan sa Pilipinas sa
pagdiriwang ng pistang ginagawa ng mga taga-
San Diego?
4. Ipaliwanag ang ibinigay na payo ni
Pilosopong Tasyo kay Ibarra.
“Kung ang isalubong sa iyong pagdating
Ay masayang mukha’t may pakitang giliw
Lalong pag-ingata’t kaaway na lihim”
5. Ano ang dahilan at nagkaroon ng isang

malaking handaan sa tahanan ni Kapitan
Tiago?
6. Sino ang nais ni Kapitan Tiago na
makausap ni Ibarra upang silang dalawa ay
magkaintindihan?
7. Paano ipinakita ni Maria Clara ang
pagkaawa niya sa ketongin?
8. Bakit nagmamalasakit si Ibarra kay Sisa?
(Mungkahing Gawain: Matapos sagutin ang
mga tanong, iuugnay ng guro ang scenario sa
local na Pistang Bayan halimbawa sa bayan ng
Panganiban, Daet, Paracale Vinzons atbp.)
F. Paglinang sa Pangkatang Gawain:
Kabihasaan Ang klase ay hahatiin sa dalawang pangkat.
(Tungo sa Formative Babasahin ng bawat pangkat ang ilang bahagi
Assessment) ng akdang binasa at may tagpong nagpapakita
ng tunay at lutang na lutang ang maling
kalakaran sa ating lipunan at pagkatapos ay
sasagutin ng bawat pangkat ang mga tanong.
Napadaan sila sa tapat ng kumbento.

Namangha si Sinang nang makitang
nagliliwanag ang loob at may sindi ang mga
ilawang dati ay ayaw pasindihan ni Padre Salvi
para makatipid sa langis. Maririnig sa loob ang
malalakas na hiyawan at tawanan. Makikita rin
ang mga pari na palakad-lakad at may
malalaking tabako sa bibig. Ang ibang
naroroon ay nagsusumikap na gayahin ang
kilos ng mga pari. Sa suot nilang damit-
Europeo ay mahuhulaan agad na mga opisyal
sila o mga empleyado ng gobyerno.
“Masama ang loob ni Padre Salvi!” wika
ni Sinang nang Makita ang pari. “Naiisip siguro
niya ang laki ng gastos dahil sa dami ng
kanyang panauhin. Pero makikita ninyo’t hindi
siya ang magbabayad kundi ang kanyang mga
sakristan.”
122
Pangkat 1
1. Mula sa bahaging ito ng akdang binasa, ano-
anong maling kalakaran o sistema ang
masasalamin dito na patuloy pa ring nangyayari
sa ating lipunan sa kasalukuyan?
2. Anong klaseng lider ang kinakatawan ni
Padre Salvi sa ating kasalukuyang panahon?
Pangkat 2
3. Ano ang sinisimbolo ng mga sacristan sa
ating kasalukuyang panahon na inaasahang
siyang magbabayad ng mga gastusin ni Padre
Salvi?
4. May naaalala o naisip ba kayong mga
pangyayari sa ating lipunan na mga lider ng
pamahalaan o simbahan na namuhay nang
marangya gamit ang pera ng taumbayan?
Magbigay ng halimbawa o patunay.
G. Paglalapat ng Panuto: Suriin kung ang mga pahayag ay

aralin sa pang-araw nagpapakita ng pamumuhay na simple at
araw na buhay payak. Isulat ang titik S kung simple at M kung
ito ay pamumuhay na marangya.
1. Paghahanda nang labis-labis tuwing araw ng
pista.
2. Pagkuha ng pagkaing kayang ubusin.
3. Pagpapalit ng cellphone sa tuwing may
lalabas na bagong klase nito.
4. Pagbabaon sa paaralan ng pagkaing lutong-
bahay sa halip na kumain sa kantina.
5. Pagbili ng mga gamit na hindi naman
kailangan.
H. Paglalahat ng Sa iyong journal notebook……..

Aralin Paano ka makatutulong upang
Mapigilan ang mga anomalyang
ginagawa ng mga lider sa
ating lipunan partikular
ang paglulustay ng pera
ng taumbayan para
sa personal nilang
kasiyahan at kapa-
kinabangan?
I. Pagtataya ng Aralin Pangkatang Gawain:

Hatiin ang klase sa 3 pangkat. Bawat pangkat
ay guguhit ng larawan tungkol sa
diskriminasyon. Pagkatapos gumuhit,
123
ipaliwanag ang kaisipang nakapaloob sa
ginuhit gaya ng: pamamalakad ng
pamahalaan, paniniwala sa Diyos, kalupitan sa
kapwa, kayamanan at kahirapan at iba pa.
Rubriks:
Pamantayan 3 4 5
Malikhain-Ginamit
ang malawak na
imahinasyon sa
pagguhit
Kaayusan-Maayos
ang pagkakaguhit
Mensahe- akma sa
paksa ang nabuong
guhit at kapani-
paniwala
Kalinisan- malinis at
Pulido ang
ginawang guhit
5- Napakahusay
4- Mahusay
3- Katamtaman
J. Takdang- Makinig at magbahagi ng damdamin tungkol sa
aralin/Karagdagang kapalaran ng tauhan sa isang nobela.
Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
pang gawain para sa
remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
sa remediation
E. Alin sa mga
124
aking naranasan na
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ko guro?
125
Baitang 9
Pagganap isang movie trailer o storyboard tungkol sa isa ilang
C. Mga Kasanayan Naibabahagi ang sariling damdamin tungkol sa
sa Pagkatuto narinig na naging kapalaran ng tauhan sa nobela at
ng isang kakilalang may karanasang katulad ng
nangyari sa tauhan (F9PN-IVg-h-60)
II. NILALAMAN Pagbabahagi ang sariling damdamin tungkol sa
narinig na naging kapalaran ng tauhan sa nobela at
ng isang kakilalang may karanasang katulad ng
nangyari sa tauhan
Mga Sanggunian
Gabay ng
Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-
aaral
3. Mga Pahina sa Ikalawang Edisyon Pinagyamang Pluma 9 Aklat 2
Teksbuk (Noli Me Tangere)
pahina. 357-361
4. Karagdagang https://www.youtube.com/watch?v=MKOWWfuP
Kagamitan AbY (Monologo ni Sisa)
Mula sa LR
Portal
5. Iba Pang a. graphic organizer
Kagamitang b. kagamitan Tanaw-Dinig (Power Point
Panturo Presentation)
c. Projector (kung nais gumamit ng guro)
d. Sipi ng iparirinig na nobela
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa  Sa nakaraang aralin, binasa at pinag-aralan
nakaraang aralin natin ang tungkol sa diskriminasyon.
at/o pagsisimula Nabatid natin na anuman ang katayuan sa
ng bagong aralin buhay ay hindi basehan upang tayo ay mang-
api at apihin ang kapwa.
126
B. Paghahabi sa Babasahin ng mag-aaral ang layunin ng aralin
layunin ng aralin (maaari ding guro ang magbasa ng layunin ng aralin)
C. Pag-uugnay Isulat sa kwaderno ang katangian ng iyong ina at
ng mga basahin ito, ipagmalaki sa klase.
halimbawa sa (Iproseso nang maayos ng guro ang kasagutan ng
bagong aralin mga mag-aaral)
 Pakikinig ng isang monologo ni Sisa
D. Pagtatalakay
ng bagong https://www.youtube.com/watch?v=MKOWWfuP
konsepto at AbY
paglalahad ng Tanong:
bagong 1. Ano ang naramdaman ninyo matapos
kasanayan #1 mapakinggan ang monologo ni Sisa?
2. Mayroon pa bang babaeng katulad niya sa
kasalukuyan?
E. Pagtatalakay Pag-usapan Natin:

ng bagong 1. Ilarawan ang pisikal na anyo ni Sisa. Masasabi mo
konsepto at bang siya ay larawan ng maganda at kabigha-
paglalahad ng bighaning Pilipina? Bakit?
bagong 2. Ilarawan din siya bilang asawa at ina. Bakit para
kasanayan #2 sa kanya ay isang diyos ang kanyang asawa at ang
mga anak niya ay kanyang mga anghel?
3. Maituturing mo bang ulirang may-bahay si Sisa?
Patunayan
4. Kung ikaw si Sisa, ano ang gagawin mo kung ang
iyong asawa ay malupit, mahilig magbisyo at walang
pag-aaruga o malasakit sa iyo at sa iyong mga
anak?
5. Para sa iyo gaano kahalaga ang tungkulin ng ama
bilang isang haligi ng tahanan?
F. Paglinang sa Pangkatang Gawain:
Kabihasaan Pangkat 1
(Tungo sa  Sa pamamagitan ng role playing, pumili ng
Formative isang pangyayari mula sa nobelang
Assessment) napakinggan at isadula ang inyong
damdamin hinggil sa pangyayaring ito.
Pangkat 2
 Pagkilala sa tauhan – Sa pamamagitan ng
pagbabalita, maglahad ng karanasan ng
isang kakilalang may karanasang katulad ng
nangyari sa tauhan
Pangkat 3
 Sa pamamagitan ng tableau, ipakita ang
bahaging labis na naibigan na nagpapakita
ng naging kapalaran ng tauhan sa nobela
Pangkat 4
127
 Pagbuo ng dalawang saknong ng awit na
angkop sa napakinggang kapalaran ng
tauhan sa nobela
G. Paglalapat ng Anong mga damdamin ang naghari sa iyo habang
aralin sa pang- pinapakinggan mo ang naging kapalaran ng tauhan
araw araw na sa nobela ?
buhay
H. Paglalahat ng Isulat sa journal/kuwaderno ang sagot ng mga mag-
Aralin aaral.
Bilang isang kabataan, paano mo

maisasabuhay ang mga katangian ni
Sisa? Kakayanin mo rin bang
magsakripisyo para sa iyong
minamahal? Sa paanong paraan?
I. Pagtataya ng Gawain:Buoin Natin!

Aralin Buoin ang talahanayan sa pamamagitan ng
pagpapahayag/pagbabahagi ng sariling damdamin.
Pangyayari mula sa Damdamin
Napakinggang kapalaran ng tungkol sa
Tauhan Pangyayari
Takot na takot si Sisa nang
makita niya ang mga gurdia
civil sa kanilang munting
dampa. Pilit na ipinalalabas sa
kanya ang kanyang dalawang
anak na pinagbibintangang
tumakas at nagnakaw ng pera
Lumuhod si Sisa para
magmakaawa na huwag
siyang isama ngunit hindi siya
pinakinggan. Pinagtitinginan
at kinukutya siya ng mga
taong nakakita sa kanya.
…..Crispin.” nagpagala-gala si
Sisa. Umiiyak nang kakatwa.
Minsan ay umaawit at
kinakausap ang lahat ng
bagay.
J. Takdang- 1. Magtala ng pagkakaiba ng katangian ng isang ina
aralin/Karagdaga noon at sa kasalukuyan batay sa napanood na
ng Gawain dulang pantelebisyon.
2. Magdala ng larawan ng iyong ina at larawan ng
isang babaeng maihahalintulad kay Sisa.
V. MGA TALA
128
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
129
Baitang 9
Markahan: Ikaapat Linggo 7 Araw: 2
ng Pilipinas

C. Mga Kasanayan sa Naihahambing ang mga katangian ng isang ina

Pagkatuto noon at sa kasalukuyan batay sa napanood na
dulang pantelebisyon o pampelikula
(F9PDIVg-h-59)
II. NILALAMAN Paghahambing ng mga katangian ng isang ina

noon at sa kasalukuyan batay sa napanood na
dulang pantelebisyon o pampelikula

Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa Gabay CG pahina 173
ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Ikalawang Edisyon Pinagyamang Pluma 9 Aklat
Teksbuk 2 (Noli Me Tangere)
pahina. 633-645
4. Karagdagang (https://angdatingdaan.org/tungkulin-ng-
Kagamitan Mula sa magulang-sa-anak)
LR Portal
Panturo b. kagamitan Tanaw-Dinig (Power Point
Presentation)
d. Sipi ng programang pantelebisyon
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Gamit ang estratehiyang Bubble Map ay iugnay
nakaraang aralin at/o mo ito sa mga pangyayari sa iyong buhay sa
pagsisimula ng pamamagitan ng pagtatala ng mga positibong
bagong aralin katangian ng iyong ina na labis mong
hinahangaan. Isulat ang iyong sagot sa mga
bilog.
130
Mga Katangian
ng
Aking Ina
B. Paghahabi sa 1. Alin sa mga katangian ng iyong ina na iyong

layunin ng aralin itinala ang nais mong mahubog din sa iyong
pagkatao? Bakit
2. Paano mo maipadarama sa iyong ina ang
iyong taos pusong pasasalamat sa lahat ng
kanyang mga ginagawa at pagsasakripisyo
para sa iyo?
C. Pag-uugnay ng Bago simulan ang panonood ay bigyang pansin
mga halimbawa sa ang mga salita at kahulugan ng mga salita.
bagong aralin Kabanata XXI
Dupikal- sunod-sunod na tugtog ng kampana
Mabuwal – matumba
Mawari – maintindihan; maunawaan
Nababagot – naiinip
Nanunuya – nang-iinsulto;nangungutya
Napiit – nakulong
Nauumid – hindi makapagsalita
Sumalampak – umupo sa sahig o lupa
D. Pagtatalakay ng Manonood tayo ng isang video clip

bagong konsepto at (https://angdatingdaan.org/tungkulin-ng-
paglalahad ng bagong magulang-sa-anak)
kasanayan #1
131
E. Pagtatalakay ng Pangkatang Gawain: Bumuo ng isang
bagong konsepto at masusing paghahambing ng mga katangian ng
paglalahad ng bagong ina noon na masasalamin sa katauhan ni Sisa
kasanayan #2 at katangian ng ina sa kasalukuyan batay sa
iyong napanood na dulang pantelebisyon o
pampelikula.
Pangkat 1: Si Sisa, kaugnay ng

katangian ng ina sa ngayon
Pangkat 2: Sina Daniela at Marga mula

sa Kadenang Ginto- ikumpara sa
pamilya ni Sisa
Pangkat 3: Sina Cassie at Romina –

ikumpara sa pamilya ni Sisa
132
Pangkat 4: Pamilya ko –ikumpara sa
pamilya ni Sisa
F. Paglinang sa
Kabihasaan Pag-uusap ng klase sa kinahinatnan o
(Tungo sa Formative kinalabasan ng pangkatang gawain.
Assessment)  Batay sa iyong mga naging sagot,
paano mo ihahambing ang ina noon sa
mga ina sa kasalukuyan? Paano sila
nagkakatulad at paano sila nagkakaiba?
G. Paglalapat ng
aralin sa pang-araw Sumulat ng isang maikling repleksyon tungkol
araw na buhay sa napanood na teleserye
H. Paglalahat ng
Aralin Sa
Anoiyong
ang
palagay,
natutunan
ano-ano
ninyo sa ang
mga
pinag-aralan
katangiang
ngayong
dapat
araw?
taglayin ng
isang ina
upang siya
ay masabing
isang mabuti
at ulirang
ina?
133
I. Pagtataya ng Aralin Indibidwal na Gawain:
Paghambingin ang katangian ng isang ina

ayon sa iyong napanood.
Noon Ngayon
J. Takdang- Magtala ng mga mahihirap na salita na

aralin/Karagdagang maaaring nabasa sa mga kabanata at bigyan
Gawain ito ng pagpapakahulugan.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
pang gawain para sa
remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
sa remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ko guro?
134
Baitang 9
Markahan: Ikaapat Linggo 7 Araw: 4
Pangnilalaman sa isang obra maestra
C. Mga Kasanayan Nabibigyang-kahulugan ang mahihirap na salita
sa Pagkatuto batay sa kasingkahulugan at kasalungat na
kahulugan (F9PT-IVg-h-60)
II. NILALAMAN Pagbibigay kahulugan sa mahihirap na salita batay
sa kasingkahulugan at kasalungat na kahulugan
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Ikalawang Edisyon Pinagyamang Pluma 9 Aklat 2
Teksbuk (Noli Me Tangere)
Pahina 797 -798
4. Karagdagang
Kagamitan Mula sa
LR Portal
5. Iba Pang a. bubble map
Kagamitang b. kagamitan Tanaw-Dinig (Power Point
Panturo Presentation)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Sa aralin kahapon ay tinalakay natin ang tungkol
nakaraang aralin kay Sisa – isang ina. Ang ina ay maituturing na
at/o pagsisimula dakila sa napakaraming sakripisyong nagawa para
ng bagong aralin sa pamilya, ilaw ng tahanan na gumagabay sa mga
anak upang mapabuti ang kanilang kinabukasan.
 Ipinagmamalaki mo ba ang iyong ina? Sa
paanong paraan?
B. Paghahabi sa Babasahin ng mag-aaral ang layunin ng aralin
layunin ng aralin (maaari ding guro ang magbasa ng layunin ng
aralin)
C. Pag-uugnay ng Ipadama mo!
mga halimbawa sa Isulat sa loob ng biluhaba ang iyong
bagong aralin nararamdaman kapag may mga salitang hindi mo
nauunawaan.
135
Aking nararamdaman sa mga
salitang hindi ko maunawaan
Posibleng sagot:
1. naiinis
2. nababagot
3. nagagalit
4. nalulungkot
Sa wikang Filipino may mahihirap na salita na
D. Pagtatalakay ng bibigyang-kahulugan batay sa kasingkahulugan at
bagong konsepto kasalungat na kahulugan.
at paglalahad ng
bagong kasanayan Gawin Natin!
#1 Hanapin sa hanay B ang kahulugan, sa hanay C
ang kasalungat ng mga salitang may salungguhit
sa hanay A. Titik lamang ang isulat sa patlang.
A B C
__1. Ang kapalarang a. hamakin a.tumingala
dumapo kay Kapitan
Tinong ay masama
sapagkat inimbitahan b. tinutop b. ipagmalaki
siya ng pamahalaan
__2. Si Elias ay nag-alis c. kumapit

c.binitiwan
ng sombrero at yumukod
kay Maria Clara
d. yumuko d. lumipas
__3. Si Maria Clara ay
hindi dapat dustain ng
kanyang kapwa dahil sa
kanyang tunay na pagkatao.
__4. Sinapo ni Maria Clara

ang ulo ni Ibarra at hinalikan
si Ibarra.
Posibleng sagot
Kahulugan Kasalungat
1. c 1. d
2. d 2.a
3. a 3.b
4. b 4. c
136
E. Pagtatalakay ng Sagutin Natin!
bagong konsepto Panuto: Ibigay ang kahulugan at kasalungat sa
at paglalahad ng kahulugan ng mga salitang nakasulat nang pahilig
bagong kasanayan sa sumusunod na parirala. Isulat ang iyong sagot
#2 sa talahanayan. Piliin ang sagot sa mga salitang
nakasulat sa kahon. Ginawa na ang unang bilang
para sa iyo.Ang mga kasunod na bilang ay laan
para sa inyo.
natatakot pumupuri mabagal
nagagalak nakakulong nakalaya
natumba nang-iinsulto tumayo
mabuti masama nagmamadali

lingid sa
kaalaman
Kahulugan Mahirap na Kasalungat

Salita
hulihin planong palayain
arestuhin
batid ang hirap
nanunuyang
tingin
nabuwal dahil
sa pagod
mainam na
plano
asawang
nakapiit
naghihinagpis
na puso
kumaripas
nang alis
 Ano ang kasalungat na kahulugan at

kasingkahulugan ng salita?
 Ano ang naitutulong ng pagbibigay mga
kasingkahulugan at kasalungat na
kahulugan ng isang salita?
Posibleng sagot
 Makapangyarihan ang mga salita. Ang
magkasalungat na mga salita ay literal na
magkaiba ng kahulugan o ang mismong
kabaligtaran nito. Tinutukoy nito ang
kahulugan ng isang salita sa magkaiba o
magkasalungat na direksyon.
137
 Magkasingkahulugan – ay pares ng mga
salitang magkapareho ang kahulugan o
ang ibig sabihin nito.
 Magkasalungat – ay pares ng mga salitang

magkasalungat ang kahulugan.
 Mayroong malaking epekto sa pagbuo ng

kaisipan at sa mambabasa gaya ng
sumusunod:
 Maaaring gumamit maging ng
magkasalungat na mga salita upang
bigyang kahulugan ang iyong nais
sabihin, anupa’t napapatingkad ang
kahulugan nito.
 Nagkakaroon ng kasabikan ang

mambabasa
 Napapalawak ang bokabularyo.
 Naibibigay nito hindi lamang ang
kahulugan kundi ang damdamin ng
buong pangungusap.
F. Paglinang sa Gawin Natin!
Kabihasaan Panuto: Buoin ang talahanayan sa pamamagitan
(Tungo sa ng paglalagay sa tamang hanay ng salitang ugat,
Formative kasingkahulugan at kasalungat ng mga salitang
Assessment) nakatala sa ibaba.
Salita Salitang Kasing- Kasalunga

-ugat kahuluga t
n
kalimutan
katapanga
n
katuwaan
Nabuhay
G. Paglalapat ng Response Journal:
aralin sa pang-
araw araw na Ang kasingkahulugan at kasalungat na
buhay kahulugan ay magagamit ko sa
138
H. Paglalahat ng Bakit mahalagang pag-aralan ang kasalungat at
Aralin kahulugan ng mga salita?
Posibleng sagot:
 Mahalagang pag-aralan ito upang
mapahalagahan at magamit nang wasto
ang mga salita.
 Upang mabatid ang kahulugan ng mga
salita
(maaaring dagdagan ng guro at ng mga mag-aaral
ang sagot)
I. Pagtataya ng Panuto: Lagyan ng MH ang pares ng salita kung
Aralin ito ay Magkasingkahulugan, MS kung ito ay
Magkasalungat.
1. tinangka – binalak
2. natuwa – nainis
3. magpalahaw – magsisigaw
4. umimik – kumibo
5. impit – sigaw
6. nabuwal – tumayo
7. kapritso – luho
8. inaatupag – iniintindi
9. paggunita – paglimot
10. dumaloy – huminto
Posibleng sagot:
1. MH
2. MS
3. MH
4. MH
5. MS
6. MS
7. MH
8. MH
9. MS
10.MS
J. Takdang- Magtala ng tungkulin ng isang ina.

aralin/Karagdagan
g Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng 80%
sa pagtataya
na nangangailangan
139
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
ng lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
ng aking punungguro
at superbisor?
G. Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
sa mga kapwa ko
guro?
140
Baitang 9
Markahan: Ikaapat Linggo:8 Araw: 1
C. Mga Kasanayan F9PS-IVg-h-62
sa Pagkatuto Naipaliliwanag ang kahalagahan ng pagtupad sa
tungkulin ng ina at ng anak.
II. NILALAMAN Naipaliliwanag ang kahalagahan ng pagtupad sa
tungkulin ng ina at ng anak.
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa CG. P. 173
Gabay ng Guro TG. P. 153-154
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Pinagyamang Pluma
Teksbuk (Ang Bagong Baitang 9)
Nina: Ailene G. Baisa-Julian, Mary Grace G. del
Rosario at Nestor S. Lontoc, Phoenix Publishing
House
4. Karagdagang (https://angdatingdaan.org/tungkulin-ng-magulang-
Kagamitan Mula sa-anak)
sa LR Portal
https://www.google.com/search?q=Basilio,+Crispin+
at+Sisa&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahU
KEwj557Ln6IblAhWBAYgKHWucDTgQ_AUIEigB#i
mgrc=r7H94pKyxyUGxM:
5. Iba Pang
Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Pagpaparinig/pagpapanood ng isang video clip sa
nakaraang aralin mga mag-aaral.
at/o pagsisimula (https://angdatingdaan.org/tungkulin-ng-magulang-
ng bagong aralin sa-anak)
Tanong:
Maaari ba ninyong ipaliwanag sa klase kung ano ang
ipinupunto o nais ipabatid ng nagsasalita?
B. Paghahabi sa Paglalahad ng layunin

layunin ng aralin
141
Ipababasa ng guro ang layuning dapat na
mapagtagumpayan sa araw na ito.
C. Pag-uugnay Istratehiya: Konsepto mo, Ipaskil mo.
ng mga (Gumamit ng cartolina bilang dikitan at sticky note
halimbawa sa bilang pagsusulatan ng mga konsepto ng mag-aaral
bagong aralin hinggil sa tanong na ibibigay ng guro.)
Tanong:
Sa inyong palagay, ano-ano kaya ang mga
tungkuling dapat gampanan ng isang ina sa kanyang
mga anak upang siya ay masabing mabuti at ulirang
ina??
(magtatawag ang guro ng ilang mga mag-aaral na

magpapaliwag sa kanilang isinulat.)
Posibleng kasagutan sa tungkulin ng Ina sa anak:

1. Tungkulin ng isang ina na tuparin ang
kanyang responsibilidad sa pagiging ina sa
kanyang mga anak.
2. Tungkuling mahalin, alagaan at palakihin ng
mabuti ang kanyang mga anak.
3. Tungkuling maging mabuting asawa sa
kanyang asawa.
4. Ang Ina ang siyang tagaluto, tagalaba at
namumuno sa anumang gawain sa loob ng
tahanan.
5. Ilaw ng tahanan.
Posibleng kasagutan sa tungkulin ng anak sa ina:

1. Tungkulin ng anak na igalang ang iyong
magulang.
2. Tungkulin ng anak na mahalin at sundin ang
payo at bilin ng magulang.
3. Tulungan ang magulang sa abot ng
makakakaya bilang ganti sa pag-aaruga at
pagmamahal nito.
4. Mag-aral nang mabuti at makapagtapos.
142
Tanong:
D. Pagtatalakay ng Pagmasdan ang larawan, sila ay sina _______,
bagong ___________, ___________?
konsepto at
paglalahad ng Sa inyong palagay, paano niya ginanpanan ang
bagong kanyang tungkulin bilang magulang sa kanyang
kasanayan #1 dalawang anak?
(Paglalahad ng ilang pangyayari mula sa
ginampanan ng isang ina sa nobelang NOLI ME
TANGERE)
(https://www.google.com/search?q=Basilio,+Crispin
+at+Sisa&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ah
UKEwj557Ln6IblAhWBAYgKHWucDTgQ_AUIEigB#
imgrc=r7H94pKyxyUGxM:) - imahe
Noli Me Tangere
(Basilio, Crispin at Sisa)
Mga Pangyayari:
1. ____________________________________
________________________________
Paliwanag:
2. ____________________________________
________________________________
Paliwanag:
3. ____________________________________
________________________________
Paliwanag:
Halimbawa: Maaaring isuko ng isang ina ang

anumang pag-aari o mahahalagang bagay na
mayroon siya huwag lamang mawala o masaktan
ang minamahal sa buhay.
143
E. Pagtatalakay
ng bagong Pangkatang Gawain
konsepto at
paglalahad ng Mag-isip ng isang babae mula sa kasalukuyang
bagong panahon na labis na napagtagumpayan ang
kasanayan #2 kanyang tungkulin bilang isang ina sa kanyang mga
anak. Ipaliwanag ang kasagutan.
Pangkat I: Sa larangan ng Politiko/Politika
Pangkat II: Sa larangan ng pagtuturo
Pangkat III: Sa larangan ng Pagnenegosyo
Pangkat IV: Sa larangan ng panggagamot
Halimbawa:
Sa larangan ng kagandahan at katalinuhan
Paliwanag: Ang labis na pagsuporta sa anak na

pumasok sa larangang kanyang napagtagumpayan
din noong siya ay dalaga pa. Ito ay tunay na
pagpapakita ng kahusayan sa pagpapamalas at
pagmamalaki sa bansang Pilipinas.
MELANIE MARQUEZ
Miss International ‘79
MICHELLE DEE
Miss World Philippines
(https://www.philstar.com/entertainment/2019/09/20/1953214/
mother-daughter)
F. Paglinang sa Pag-uusap ng klase sa kinahinatnan o kinalabasan

Kabihasaan ng pangkatang gawain.
144
(Tungo sa
Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng
aralin sa pang- Bakit mahalagang magampanan ng magulang ang
araw araw na kanilang tungkulin sa anak?
buhay
H. Paglalahat ng
Aralin Panuto: Dugtungang pahayag. (Pasalita)
Bilang anak,
napagtanto
ko na
___________
___________
___________
I. Pagtataya ng Magbigay ng limang (5) kahalagahan ng pagtupad

Aralin sa tungkulin ng ina at ng anak.
(Sa papangungusap na paraan)
J. Takdang- Ano ang Scenario Building?
aralin/Karagdaga
ng Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng
mag-aaral na
nakakuha ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
145
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
146
Baitang 9
C. Mga Kasanayan F9PU-IVg-h-62
sa Pagkatuto Naitatanghal ang scenario building tungkol kay Sisa
sa makabagong panahon.
II. NILALAMAN Pagtatanghal ng scenario building tungkol kay Sisa
sa makabagong panahon.
Mga Sanggunian
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
House
4. Karagdagang https://m.youtube.com/watch?v=-VpyNc6WnaA
Kagamitan Mula (video Clip tungkol kay Sisa)
sa LR Portal
5. Iba Pang Cartolina/Manila paper, pentouch, laptop
Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Pagsisimula ng bagong aralin:
nakaraang aralin (Pagtuklas o Discovery Approach)
at/o pagsisimula
ng bagong aralin Gamit ang grapikong presentasyon, dugtungan ang
mga pangyayari batay sa hinihinging
mangyari/pangyayari ng nasa kahon.
Panimulang Pangyayari:
Si Alice ay isang mag-aaral. Lunes kinaumagahan,
siya ay nakatakdang mag-ulat sa unang oras ng
klase. (7:15 ng Umaga)
147
Posibleng/maaaring sunod na mangyari:
(Negatibong pangyayari)
Posibleng/maaaring sunod na mangyari:

(Positibong pangyayari)
(Kung sa palagay ng guro ay nakuha na ng mga

mag-aaral ang ipinupunto ng gawain ay maaari na
niya itong itigil.)
Tanong:
Sa inyong palagay, tungkol saan ang ating aralin sa
araw na ito?
layunin ng aralin
C. Pag-uugnay 1. Ano ang scenario building?
ng mga
halimbawa sa Ang pagtatanghal ng isang scenario building ay
bagong aralin kalimitang isinasagawa upang bumuo ng isang
hypothesis o isang matalinong paghihinuha hinggil
sa isang pangyayari sa akda o kaya naman ay
tungkol sa maaaring kinahinatnan ng buhay ng isang
tauhan sa isang dula, kuwento o nobela.
2. Paano nga ba magtanghal ng isang scenario

building?
3. Ano-ano ang mga dapat gawin ng mga

tagapagtanghal?
D. Pagtatalakay ng Panonood ng video clip.
bagong (https://m.youtube.com/watch?v=-VpyNc6WnaA)
konsepto at
paglalahad ng Pagbibigay ng mga pangyayaring kinasangkutan ni
bagong Sisa sa akdang Noli Me Tangere lalong higit ang
kasanayan #1 mapapait na karanasan ni Sisa sa buhay.
(Ang mga mag-aaral ang siyang magbibigay-

halimbawa)
Halimbawa:
1. Ang pagturing niya sa kanyang asawa na si
Pedro bilang “Bathala/Diyos”.
Kinahinatnan: Ang pagiging responsableng asawa
nito at pagkawalang turing sa kanyang dalawang
anak.
2. Ang pagkawala ni Basilio at Crispin.
148
Kinahinatnan/Kinalabasan: Ang pagkabaliw ni Sisa.
3. Ang pagpapatuloy kay Sisa sa tahanan ng
Alperes.
Kinahinatnan/Kinalabasan:Ang pang-aabuso ni
Donya Consolacion.
ng bagong
konsepto at Batay sa pinanood na bidyu, bubuo ang bawat
paglalahad ng pangkat ng isang scenario building na kanilang
bagong itatanghal.
kasanayan #2
Batayan:
1. Pagpapakita/nagpapakita ng bagong
katauhan ng isang tauhan sa kalukuyang
panahon.
2. Hangga’t maaari ay gumawa ng isang
scenario na nagpapakita ng isang positibong
pagbabago sa pagharap ng tauhan sa hamon
ng buhay sa kasalukuyan.
Pamantayan:
Mga Pamantayan Marka
Naisagawa nang mahusay ang
pagtatanghal ng scenario building.
Kitang-kita ang mga sumusunod:
1. Kabisado ng mga 5
nagsiganap ang kanilang
mga linya o diyalogo.
2. Angkop ang ekspresyon o 5
emosyon sa pagtatanghal.
3. Kinakitaan ng pagtitiwala sa 5
sarili ang mga nagsiganap.
4. Nakagamit ng angkop na 5
props at costume sa
pagtatanghal. (Maaaring
alisin kung ninanais)
Kabuuang Puntos 20
5 – Napakahusay
4 – Mahusay
3 – Katamtaman
2 – Di- mahusay
1 – Maraming kakulangan
F. Paglinang sa
Kabihasaan Pag-uusap-usap hinggil sa nagdaang gawain.
(Tungo sa
Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng Ano ang maaaring maitulong sa inyo bilang isang
aralin sa pang- indibidwal ng gawaing scenario building?
149
araw araw na Sagot: Nakatutulong ito upang ang isang indibidwal
buhay ay makapagbigay ng matalinong paghihinuna hinggil
sa pangyayari, paksa o bagay na pinag-uusapan.
H. Paglalahat ng Nagustuhan ba ninyo an gating aralin sa araw na

Aralin ito? Ano ang inyong natutuhan?
(Isulat sa kwaderno o journal)
Nalaman ko na……
Aralin Pangyayari: Ikaw ay miyembro ng isang Theatre Arts
Club. Naatasan ang inyong samahan na magtanghal
ng isang scenario building tungkol sa buhay ni Sisa
sa makabagong panahon sa iyong paaralan bilang
bahagi ng isang pagdiriwang o palatuntunan.
(Mula sa naging buhay ni Sisa sa akdang tinalakay
sa araling ito at maging sa mga nagdaan pang
kabanata ay bumuo kayo ng isang scenario o tagpo
na nagpapakita ng bagong katauhan ni Sisa sa
kasalukuyang panahon.)
Pangkat I:
Ang pagturing niya sa kanyang asawa na si Pedro
bilang “Bathala/Diyos”. Na siyang nagdulot ng
pagiging responsableng asawa nito at pagkawalang
turing sa kanyang dalawang anak.
Pangkat II: Ang pagkawala ni Basilio at Crispin. Na
naging sanhi ng pagkawala nito sa sarili at nagdulot
ng pagkabaliw.
Pangkat III: Ang pagpapatuloy kay Sisa sa tahanan
ng Alperes. Na nagdulot ng pang-aabuso ni Donya
Consolacion.
Pamantayan:
Mga Pamantayan Marka
Naisagawa nang mahusay ang
pagtatanghal ng scenario building.
Kitang-kita ang mga sumusunod:
5. Kabisado ng mga 5
nagsiganap ang kanilang
mga linya o diyalogo.
6. Angkop ang ekspresyon o 5
emosyon sa pagtatanghal.
7. Kinakitaan ng pagtitiwala sa 5
sarili ang mga nagsiganap.
8. Nakagamit ng angkop na 5
props at costume sa
pagtatanghal. (Maaaring
alisin kung ninanais)
Kabuuang Puntos 20
5 – Napakahusay
150
4 – Mahusay
3 – Katamtaman
2 – Di- mahusay
1 – Maraming kakulangan
J. Takdang- Magsaliksik: Mga ekspresyon sa pagpapaliwanag,
aralin/Karagdagang paghahambing at pagbibigay-opinyon
Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa
remediation
remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
151
Baitang 9
ng Pilipinas.
C. Mga Kasanayan sa F9WG-IVg-h-62
Pagkatuto Nagagamit ang angkop na ekspresyon sa:
Pagpapaliwanag, paghahambing at
pagbibigay-opinyon.
II. NILALAMAN Nagagamit ang angkop na ekspresyon sa:
Pagpapaliwanag, paghahambing at
pagbibigay-opinyon.
Mga Sanggunian
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
Nina: Ailene G. Baisa-Julian, Mary Grace G.
del Rosario at Nestor S. Lontoc, Phoenix
Publishing House
(Nakpil, Lolita et.al. Gintong Pamana Wika at

Panitikan II,2000. SD Publications, Inc.
Quezon City. p 81 – Mula sa Baitang 7)
4. Karagdagang https://www.powtoon.com/online-
Kagamitan Mula sa presentation/eslRUKgYajX/opinyon-
LR Portal paninindigan-at-
mungkahi/?locale=en&mode=movie
5. Iba Pang Metacards/ Mga ginupit na papel, laptop

Kagamitang
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Pagbabalik-tanaw
nakaraang aralin at/o Ano ang Scenario Building?
pagsisimula ng
bagong aralin Pagganyak:
Gamit ang pisara, maglalagay ang guro ng mga
ginupit na papel o metacards, dito’y may
152
nakasulat na ilang mga salita. Layunin ng mga
mag-aaral na pagsama-samahin ang mga
salitang sa palagay nila ay nararapat na
magkakasama.
Pormat ng paglalagyan:
Sa inyong palagay, ano kaya ang tawag sa mga

magkakasamang salitang iyan?
Sagot:
Paghahambing Pagbibigay-opinyon
 Labis *Sa aking palagay..
 Mas *Para sa akin…..
 Tulad * Hindi ako sumasang-ayon
 Parehong *Sa tingin ko…..
 Di-gaano
 Magkasing-
153
layunin ng aralin
C. Pag-uugnay ng Ang ekspresyon ay ginagamit sa
mga halimbawa sa pagpapahayag ng konsepto o pananaw.
bagong aralin
Ang pagpapaliwanag o pagpapaunawa ay
isang gawaing pangkaisipan upang matugunan
ang pakikipag-ugnayang ginagamitan ng mga
pananalita o mga hudyat/senyas ng kamay,
maaaring kasabayan ng taong
nakikinig/kinakausap.
Sa pagbibigay-opinyon, makabubuti kung tayo

ay may sapat na kaalaman sa paksang pinag-
uusapan upang masusing mapagtimbang-
timbang ang mga bagay at maging katanggap-
tanggap ang ating mga opinyon.
Mga pahayag na nagpapahayag ng iyong

opinyon o pananaw:
 Sa aking palagay….
 Sa tingin ko ay …
 Para sa akin …..
 Ang paniniwala ko ay …
 Ayon sa nabasa kong datos…
 Hindi ako sumasang-ayon sa sinabi mo
dahil…
Tinatawag na pang-uring pahambing ang pang-

uring naglalarawan o nagbibigay-katangian sa
dalawang tao, bagay, lugar o pangyayari. May
mga pahayag na ginagamit sa paghahambing
gaya ng sumusunod:
1. hambingang magkatulad – Ang dalawang

tao, bagay, lunan o pangyayaring
pinaghahambing ay magkatulad, pareho o
timbang. Naipakikita ito sa pamamagitan ng
paggamit ng:
a) salitang kapwa at pareho
Mga Halimbawa: kapwa maganda, parehong
matalino
b) mga panlaping sing-, kasing-, magsing-,
magkasing-, at ga-, gangga-.
Mga Halimbawa: singhusay, kasingganda,
magsintaas, magkasingyaman, gamunggo
2. hambingang di-magkatulad – Ang dalawang

tao, bagay, lunan o pangyayaring
pinaghahambing ay di-magkatulad, di- pareho o
154
di-patas. Ang hambingang di-magkatulad ay
maaaring palamang o pasahol.
a) Hambingang palamang – Malaki,

mataas ang uri o nakahihigit ang
itinutulad sa pinagtutularan, nakikilala ito
sa pamamagitan ng:
Mga Halimbawa: matalino kaysa, mas listo
kaysa, malaki-laki kaysa
b) Hambingang pasahol – Maliit, alangan,

mababa ang uri ng inihahambing sa
pinaghahambingan. Naipakikita ito sa
pamamagitan ng paggamit ng
sumusunod: di-gasino, di-gaano, di-
totoo, di-lubha at alinman sa mga
katuwang na ito: gaya, tulad, paris, para.
Mga Halimbawa: di-gaanong malaki gaya, di-
lubhang palakibo tulad, di-totoong tanyag paris,
di-gasinong makisig gaya.
(Nakpil, Lolita et.al. Gintong Pamana Wika at

Panitikan II,2000. SD Publications, Inc. Quezon
City. p 81 – Mula sa Baitang 7)
(https://www.powtoon.com/online-
presentation/eslRUKgYajX/opinyon-paninindigan-at-
mungkahi/?locale=en&mode=movie)
Pagbibigay-halimbawa ng mga mag-aaral
D. Pagtatalakay ng gamit ang mga tamang ekspresyon sa
bagong konsepto at pagpapaliwanag, paghahambing at pagbibigay-
paglalahad ng bagong opinyon. Gamit pa rin ang akdang Noli Me
kasanayan #1 Tangere (Mga kaganapan sa buhay ni Sisa
bilang Ina.)
Halimbawa:
1. Higit na pinahahalagahan ang mga
babae sa Pilipinas kumpara sa mga
bansang nasa Asya kung hindi lamang
dumating ang mga kastila.
2. Para sa akin, ang pagiging mahina ni
Sisa ang naging puno’t dulo ng lahat ng
kasawiang kanyang naranasan sa
nobela.
3. Sa ating panahon ngayon, ang mga
kababaihan ay humihingi nang pantay
na pagtingin at karapatan tulad ng
tinatanggap ng mga kalalakihan. Sabi
nga nila’y kung anong magagawa ng
lalaki ay kaya na ring gawin ng mga
babae.
155
F. Pagtatalakay ng Pangkatang Gawain (Multiple Intelligences)
bagong konsepto at
paglalahad ng Panuto:
bagong kasanayan Basahin at suriin ang mga pahayag na nasa
#2 tatlong kahon. Pagkatapos ay iyong sagutin
ang mga tanong na makikita sa ibaba gamit ang
tama/angkop na ekspresyon sa
pagpapaliwanag, paghahambing at pagbibigay
opinyon.
Pagbibigay-halaga sa karapatan ng
kababaihan
(Paksa)
Sa Seksyon 2 ng
Ang Convention on the
Magna Carta of
Elimination of All
Women ay malinaw
Forms Againts Women
na isinaad ang
(CEDAW) ay
pagkilala sa Estado sa
nagtataguyod ng mga
papel ng kababaihan
panuntunang mabigyang
sa paglago ng bansa,
hangganan ang
ang pagkakapantay-
diskriminasyon sa
pantay ng mga lalaki at
kasarian. Ang mga
babae sa kanilang
bansang miyembro ng
mga karapatan at
CEDAW ay
kapangyarihan, lalo sa
kinakailangang mag-ukol
paggamit at
ng gender equality sa
pagtamasa ng mga
kanilang mga domestic
yaman at resultang
kaunlaran ng bansa. legislation.
Sa ilalim ng RA 9710 ay kinikilala at

pinangangalagaan ang karapatan ng
kababaihan sa bahay, trabaho, at sa
lahat ng aspekto ng lipunan upang
mahubog ang kabuuan ng kanilang
pagkatao, ang paglalagay ng violence
against women’s desk sa bawat
barangay, at ang pagbabawal sa hindi
magandang pagpapakilala ng papel ng
kababaihan sa mga pelikula at media.
PANGKAT I: Sa pamamagitan ng pagbabalita,

ipaliwanag ang mga pahayag na nasa ibaba.
PAGPAPALIWANAG
1. Mula sa mga probisyong nakatala sa

itaas ay ipaliwanag ang mga karapatan
ng kababaihan.
156
PAGPAPALIWANAG
2. Bakit mahalagang malaman at

maunawaan ng bawat isang babae ang
kanilang karapatan?
PANGKAT III: Sa pamamagitan ng dula-dulaan,

paghambingin ang mga pahayag na nasa
ibaba.
PAGHAHAMBING
3. Paano nagkakatulad-tulad ang tatlong

mahahalagang batas o probisyong
nakatala sa loob ng kahon?
PAGHAHAMBING
4. Paghahambing ng mga batas noon at

batas ngayon na may kaugnayan sa mga
kababaihan.
PANGKAT III: Sa pamamagitan ng pagbuo ng

Jingle, magbigay ng opinyon hinggil sa mga
tanong na nasa ibaba.
PAGBIBIGAY NG OPINYON
5. Kung ikaw ay isang babae, paano mo

pinahahalagahan at iniingatan ang iyong
mga karapatan bilang babae? At kung
ikaw naman ay isang lalaki, paano mo
naman ipinapakita ang iyong
pagpapahalaga sa karapatan ng
kababaihan?
PAGBIBIGAY NG OPINYON
6. Bakit mahalagang igalang at

pahalagahan ang karapatan ng
kababaihan? Paano ka makatutulong sa
pagsusulong ng gender equality sa ating
bansa?
157
(Maaari ring hatiin sa anim na pangkat ang
gawain.)
F. Paglinang sa Pag-uusap ng klase hinggil sa isinagawang

Kabihasaan gawain
(Tungo sa Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng Paano nakatutulong sa inyong pang-araw-araw
aralin sa pang-araw na pakikipagkomunikasyon/ pakikipag-usap/
araw na buhay ugnayan ang paggamit ng mga tamang
ekspresyon sa pagpapaliwanag,
paghahambing at pagbibigay-opinyon hinggil
sa mga diskurso?
H. Paglalahat ng Panuto: Dugtungang pahayag
Aralin ( Isulat sa kwaderno o journal.)
Labis ba ninyong nagustuhan ang ating

talakayan sa araw na ito? Ano ang inyong
masasabi?
Masasabi ko na….
I. Pagtataya ng Aralin Panuto:
Sumulat ng isang talata hinggil sa mga
kababaihan noon at ngayon gamit ang mga
ekspresyon sa pagpapaliwanag,
paghahambing at pagbibigay-opinyon.
J. Takdang- Magsaliksik:
aralin/Karagdagang
Gawain Bigyang kahulugan ang mga sumusunod:
1. Pananaliksik
2. Konklusyon
3. Rekomendasyon
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
pang gawain para sa
remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
158
sa remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ko guro?
159
Baitang 9
C. Mga Kasanayan F9EP-IVE-F-25
sa Pagkatuto Nasasaliksik ang mga pagkukunan ng impormasyon
upang mapagtibay ang paninindigan at makabuo ng
matibay na konklusyon at rekomendasyon.
II. NILALAMAN Pagsasaliksik ang mga pagkukunan ng
impormasyon upang mapagtibay ang paninindigan
at makabuo ng matibay na konklusyon at
rekomendasyon.
Mga Sanggunian
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
House
4. Karagdagang Pocket Wifi, Mga larawan, Laptop, Projector
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang https://www.google.com/search?q=internet&client=
Kagamitang ms-android-
Panturo samsung&espv=1&prmd=ivn&source=lnms&tbm=is
ch&sa=X&ved=2ahUKEwjh8dLdxYHlAhUuG6YKHf
4fBswQ_AUoAXoECBMQAQ&biw=360&bih=559&d
pr=1.5#imgrc=yqoCB1LO9dxuvM: (Larawang
biswal ng Internet connection)
https://www.google.com/search?client=ms-android-
samsung&espv=1&biw=360&bih=559&tbm=isch&sa
=1&q=TV+patrol&oq=TV+patrol&aqs=mobile-gws-
lite..0l5#imgrc=2ryoYDCslcHWsM:
(Larawan ng isang programang pantelebisyon)
https://www.google.com/search?q=newspaper&clie
nt=ms-android-
160
samsung&espv=1&prmd=inv&source=lnms&tbm=is
ch&sa=X&ved=2ahUKEwjHgKCYxYHlAhWmUN4K
HdkwBBgQ_AUoAXoECA8QAQ&biw=360&bih=559
#imgrc=Ticq9yFE9RWxgM: (Larawan ng mga
pahayagan sa loob at labas man ng Pilipinas)
https://www.google.com/search?q=encyclopedia&cli
ent=ms-android-
samsung&espv=1&prmd=inbv&source=lnms&tbm=i
sch&sa=X&ved=2ahUKEwionOf9xYHlAhVaeXAKH
XiJCe8Q_AUoAXoECBEQAQ&biw=360&bih=559&
dpr=1.5#&biw=360&bih=559 (Larawan ng
Encyclopidia)
https://www.google.com/search?client=ms-android-
samsung&espv=1&biw=360&bih=559&tbm=isch&sa
=1&q=noli+me+tangere&oq=noli+me+tangere&aqs
=mobile-gws-lite.0.0l5#imgrc=xacolFfT7WhWiM:
(Larawan ng librong Noli Me Tangere)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Balik-aral : Ano ang ating napag-aralan kahapon?
nakaraang aralin
at/o pagsisimula Pagganyak:
ng bagong aralin Pagpapakita ng mga halimbawa nang pinagkukunan
ng impormasyon. (Maaaring slideshare o larawan na
ipapaskil sa pisara)
1. Larawan ng isang programang

pantelebisyon.
2. Larawan ng mga pahayagan sa loob at labas

man ng Pilipinas.
161
3. Larawan ng Encyclopidia
4. Larawan ng librong Noli Me Tangere
5. Larawang biswal ng Internet connection
Tanong: Ano-ano kaya ang pagkakatulad ng mga

larawang inyong nakita?
B. Paghahabi sa Paglalahad ng layunin ng aralin.
layunin ng aralin
C. Pag-uugnay Tanong:
ng mga Sa palagay ninyo, tungkol saan ang ating aralin?
halimbawa sa Mayroong dalawang bagay na dapat isaalang-alang
bagong aralin sa pagpapatibay ng paninindigan;
162
KONKLUSYON (napagkayarian)
 Ang lahat ng koklusyon ay dapat ibatay sa
lohika ng mga datos at impormasyong
nakalap.
 Dapat masagot ng tumpak at maayos ang
mga katanungang tinukoy sa layunin ng pag-
aaral.
 Gawing maikli at tuwiran ang konklusyon,
ngunit kailangang maihayag ang kailangang
impormasyon.
 Maging tiyak sa paglalahad, iwasan ang mga
salitang siguro, marahil, baka atbp.
Halimbawa:
Hindi sapat ang mga pasilidad na ginagamit sa
pagtuturo ng Agham sa pampublikong mataas na
paaralan sa lalawigan ng Camarines Norte.
Batayan: Mula sa isinagawang pag-aaral ng

Kagawaran ng Edukasyon – Sangay ng Camarines
Norte
REKOMENDASYON
 Naglalayong lutasin ang mga suliraning
natuklasan.
 Bagamat ang mga rekomendasyon ay
maaaring maging ideal, kailangang ang bawat
isa ay maging praktikal, naisasagawa,
nakakamit, makatotohanan at makatarungan.
Halimbawa:
Upang malutas ang paglobo ng mga kabataang
nasasangkot sa krimen ay mainan na magkaroon ng
seminar sa mga magulang. Upang lubos na
magabayan ang kanilang mga anak na huwag
mapariwara sa buhay.
Batayan: Mula sa sarbey na isinagawa ng

Kagawarang Pangkalusugan
(Ang kasagutan ay batay sa isinagawang

pananaliksik ng mga mag-aaral.)
(Aktwal na pagsasaliksik gamit ang internet)

D. Pagtatalakay ng
bagong Panuto:
konsepto at Magsaliksik tungkol sa paninindigang ginawa ni Sisa
paglalahad ng sa Noli Me Tangere
bagong
kasanayan #1 Halimbawa: Ang paninindigang kailanma’y hindi
magkakawatak-watak ang kanilang pamilya. Dahil
sa ang turing niya sa kanyang asawang si Pedro ay
163
Bathala/Diyos at sa kanyang dalawang anak na si
Crispin at Basilio ay mga anghel.
Konklusyon:
Rekomendasyon:
Ano ang naging batayan mo sa iyong kasagutan:
(Indibidwal na gawain)
G. Pagtatalakay (Aktwal na pagsasaliksik gamit ang internet)
ng bagong
konsepto at Pangkatang Gawain:
paglalahad ng Bilang pagsasanay sa pagsasaliksik at pagbibigay
bagong konklusyon at rekomendasyon, mainan na
kasanayan #2 maipahayag ang iyong paninindigan sapagkat
masasalamin ang iyong saloobin hinggil sa
damdaming nangingibabaw upang makabuo ng
isang kongklusyon.
Panuto:
Ang klase ay hahatiin sa apat:
Magbibigay ng rekomendasyon at konklusyon upang
wala nang maging katulad ni Sisa.
K
Rekomendasyon
konklusyon
Kaisipan
Pangkat
batayan
Naging
I Habang paakyat ng hagdan

ng kumbento biglang
kinabahan si Sisa. Iniisip niya
kung ano ang kanyang
sasabihin para maalis ang
galit nito at ipagtanggol si
Crispin.
II Tuloy-tuloy umakyat sa
kumbento si Sisa nang
biglang kinabahan sapagkat
iniiisip niya kung ano ano ang
kanyang sasabihin sa pari.
164
III Nagtakip ng tenga si Sisa na
parang wala sa sarili nang
malamang nagnakaw ang
kanyang anak.
IV Napahagulgol si Sisa sa
sama ng loob. Biglang
sumalampak sa isang
bangkong naroon.
(Maaari ring magsaliksik ang mga mag-aaral gamit

ang internet sa kung saang kabanata ng Noli Me
Tangere matatagpuan ang mga pangyayari.)
F. Paglinang sa
Kabihasaan Ano-ano ang mga batayan sa pagkuha ng datos o
(Tungo sa impormasyon?
Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng Paano nakatutulong ang pagsasaliksik ng mga
aralin sa pang- pagkukunan ng impormasyon upang mapagtibay
araw araw na ang paninindigan at makabuo ng matibay na
buhay konklusyon at rekomendasyon?
H. Paglalahat ng Panuto: Dugtungang Pagsasalita
Aralin
Nabatid ko na….
I. Pagtataya ng (Aktwal na pagsasaliksik gamit ang internet)
Aralin Pangkatang Gawain
I. Gamit ang mga Editorial Cartooning, Magsasaliksik
ang mga mag-aaral sa kung ano ang paksa ng
larawan. Matapos ang pananaliksik ay magbibigay
konklusyon at rekomendasyon. (May kaugnayan sa
buhay ni Sisa)
Pangkat I: Pagpapatanggal ng asignaturang Filipino
sa kolehiyo.
Pangkat II: Child Labor
165
Pangkat III: Ang pananakop ng Tsina sa dagat ng
Pilipinas.
Pangkat IV: Batas para sa kaligtasan ng mga

Kababaihan
Pormat:
Suliraning Panlipunan
Konklusyon:
_________________________________________
_________________________________________
Rekomendasyon:
_________________________________________
_________________________________________
(Maaaring palitan ang mga larawan kung nanaisin.)

II. Isulat kung saan nakuha ang mga impormasyon
J. Takdang- Magsaliksik ng mga matatalinhagang salita na

aralin/Karagdaga maaaring gamitin sa pagpapahayag.
ng Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng
mag-aaral na
166
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong
suliranin ang
aking naranasan
na solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G.Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
167
Baitang - 9
I. LAYUNIN F9Q4W9D1
Pilipinas
Pagganap ng isang movie trailer o storyboard tungkol sa isa
ilang tauhan ng Noli Me Tangere na binago ang
C. Mga Kasanayan Naipaliliwanag ang kahulugan ng salita sa
sa Pagkatuto pamamagitan ng pagbibigay ng halimbawa
F9PT-IVi-j-60
II. NILALAMAN Pagpapaliwanag ng kahulugan ng salita sa
pamamagitan ng pagbibigay ng halimbawa.
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Obra Maestra III (Bagong Edisyon) Batayang
Teksbuk Pampanitikan para sa Ikatlong Taon sa
Sekundarya Noli Me Tangere ni Lourdes L.
Miranda, et. al.,p. 133-134
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang t.v., metacards, laptop, manila paper/cartolina,
Kagamitang pentouch
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa * Anong mahahalagang aral ang natutuhan mo
nakaraang aralin sa nakaraang aralin?
at/o pagsisimula ng Pagganyak:
bagong aralin Panuto: Itala sa loob ng bilog ang salitang
nagpapaliwanag sa naunang salita.
Word Connection Technique
hiyas
labis
168
Posibleng sagot:
 hiyas – perlas, babae, mamahalin
 labis – sobra, higit, marami
B. Paghahabi sa Ipababasa ng guro sa mag-aaral ang layunin
layunin ng aralin sa araw na ito.
C. Pag-uugnay ng Kinakailangan bang maging wasto ang
mga halimbawa sa pagkakagamit ng mga salita sa loob ng
bagong aralin pangungusap?
Panuto: Ipaliwanag ang kahulugan ng mga
D. Pagtatalakay ng salitang nasa loob ng kahon sa pamamagitan ng
bagong konsepto at pagbibigay ng halimbawa. Isulat ang iyong sagot
paglalahad ng sa loob ng bilog.
bagong kasanayan
#1 A.
Pagkagitla
B.
Nangatal
C.
Pagngingitngit
Posibleng Kasagutan:
A.
1. Pagsambitla ng OMG!!
2. Napatakbo
3. Hala!!!
B.
1. Nanginig ang paa
2. Natakot
3. Nanigas/natulala
169
C.
1. Ahhhhhh!!
2. Nakakainis kaa!!!
3. Nanlilisik ang mga mata
4. Umiiyak sa galit
E. Pagtatalakay ng Mga Gabay na Tanong:
bagong konsepto at 1. Paano natin binigyan ng kahulugan ang
paglalahad ng mga salita?
bagong kasanayan 2. Magbigay ng mga natutuhan o masasabi
#2 sa ginawa natin ngayon.
F. Paglinang sa Panuto: Basahin ang mga pangungusap na
Kabihasaan nakasulat sa loob ng kahon. Magbigay ng mga
(Tungo sa salita o pariralang maiuugnay sa mga salitang
Formative nakapahilig sa loob ng pangungusap.
Assessment)
170
Posibleng sagot:
1. Panghugos – lubid, alambre, tali
2. Eskribano – tao, katiwala, kasama, boy
3. Palitada – disenyo, semento, buhangin,
bato
4. Maparam – maibsan, mawala, di na
maramdaman
5. Nabuwal – natumba, napahilig, nahapay
G. Paglalapat ng Bakit kailangang maging wasto ang

aralin sa pang-araw pagkakagamit ng mga salita sa pangungusap?
araw na buhay
J. Paglalahat ng Sa araling ito natuklasan ko na
Aralin ________________.
Masasabi ko na __________________.
I. Pagtataya ng Panuto: Nakatala ang mga salita sa kaliwa. Isulat
Aralin ang tatak o katawagan at palawigin para mas
maibigay ang kahulugan nito.
1. Pananamlay
Ang kanyang
pananam-lay
ay kapansin-
pansin.
2. Dinatnan
Dinatnan
ni Sisa
ang
kusinero.
3. Isuplong
Maaga nga
akong
nagpunta sa
kwartel para
isuplong ang
iyong anak.
171
4. Sunong
Sunong
niya ang
isang
bakol.
5. Nagpalahaw
Si Sisa ay
nagpalaha
w ng iyak
sa kalye
J. Takdang- Magsaliksik ng mga tauhan sa Noli MeTangere at

aralin/Karagdagang ilahad ang kanilang kinahinatnan.
Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
nangangailangan ng
sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
sa remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
ng aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
ko guro?
172
Baitang - 9
I. LAYUNIN F9Q4W9D2
Pilipinas
Pagganap ng isang movie trailer o storyboard tungkol sa isa/
ilang tauhan ng Noli Me Tangere na binago ang
C. Mga Kasanayan sa Naibabahagi ang sariling damdamin sa naging
Pagkatuto kapalaran ng tauhan sa akda at ang pag-unawa
sa damdamin ng tauhan batay sa napakinggang
talakayan F9PN-IVi-j-61 Pangwakas na
Gawain
II. NILALAMAN Pagbabahagi ng Sariling Damdamin ng Tauhan
sa Akda at Pag-unawa sa Damdamin ng Tauhan
Batay sa Napakinggang Talakayan.
III. MGA KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan Mula sa
LR Portal
5. Iba Pang CG, textbook, metacards, TV,
Kagamitang laptop, manila paper/cartolina, pentouch
Panturo
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa * Anong mahahalagang aral ang natutuhan
nakaraang aralin mo sa nakaraang aralin.
at/o pagsisimula ng
bagong aralin Pagganyak:
( Tatawag ang guro ng isang piling mag-
aaral at ipababasa niya ng may damdamin ang
pahayag na nasa loob ng kahon).
173
“Anak ko! Patawarin mo ako kung ako
ang naging dahilan ng iyong kasawian. Ang
hangarin ko lamang ay ang iyong
kaligayahan. Ayaw ko kay Ibarra sapagkat
iiyak ka lamang dahil hindi niya kayang
ipagtanggol ang kanyang sarili. Ayaw kong
makitang magiging anak mo na inaalipusta
at nililibak ng kanyang kapwa. Ito ang
dahilan kung bakit pinili ko si Linares sa pag-
aakalang mapaliligaya ka niya”.
- Ano ang iyong naging saloobin/damdamin

sa sitwasyong nasa loob ng kahon?
B. Paghahabi sa Ipababasa ng guro sa mag-aaral ang

layunin ng aralin layunin sa araw na ito.
C. Pag-uugnay ng
mga halimbawa sa
bagong aralin
- Ipakikita ng guro ang ilang larawan ng mga
D. Pagtatalakay ng tauhan sa “Noli Me Tangere”. Tatawag ang guro
bagong konsepto ng ilang mag-aaral at pipili siya ng isang tauhan,
at paglalahad ng pagkatapos ay gagayahin niya ito.
bagong kasanayan - Ibabahagi nila ang kanilang naging
#1 saloobin/damdamin batay sa kinahinatnan ng
mga tauhan.
Kaaangkupan -------------------------------- 10 pts.

Pagsasatao ng karakter ------------------- 10 pts.
KAABUUAN ---------------------------------- 20 pts.
E. Pagtatalakay ng Panuto: Lagyan ng mga emoticons (larawan ng
bagong konsepto iba’t ibang damdamin) ang saloobin o damdamin
at paglalahad ng na nasa talahanayan). Isulat ang sagot sa
bagong kasanayan talahanayan sa ibaba.
#2 Tauhan Kinahinatnan Saloobin/ Bilang
Damdamin ng
Mag-
aaral
Crisostomo
Ibarra
Maria
Clara
Sisa
Elias
F. Paglinang sa Indibidwal na Gawain (Journal)
Kabihasaan
Komentaryo Mo! Suriin Ko!
174
(Tungo sa Bumuo ng isang talata na naglalahad ng iyong
Formative sariling damdamin sa naging kapalaran ng tauhan
Assessment) sa akda at ang pag-unawa sa damdamin ng
tauhan batay sa napakinggang talakayan.
Pagkatapos sumagot ng mga mag-aaral pumili ng

magbabahagi ng kanilang naging kasagutan.
a. Pangunahing Kaisipan ------- 5pts.
b. Organisasyon ------------------ 2pts.
c. Konklusyon --------------------- 3pts.
d. Paraan ng Pagsasalita ----- 5pts.
KABUUAN ---------------------- 15pts.
Pagpupuntos
3-Napakahusay
2-Mahusay
1-Higit pang pagbutihin
G. Paglalapat ng Kung ikaw ay isa sa mga tauhan, paano mo
aralin sa pang- sasagutin ang panlalait at pag-aalipusta na
araw araw na ginawa ng tagapagluto at utusan sa iyo?
buhay
H. Paglalahat ng Sa araling ito nangibabaw sa aking damdamin
Aralin ang _________________________________.
Napagtanto ko na __________________.
I. Pagtataya ng Panuto: Ibahagi ang sariling damdamin sa

Aralin naging kapalaran ng tauhan sa akda at ang pag-
unawa sa damdamin ng tauhan batay sa
napakinggan.
Tauhan Kinahinatnan/ Damdamin/

Pangyayari Saloobin
1.Basilio
2.Crispin
3. Sisa
4.Pedro
5.Sakristan
Mayor
J. Takdang-aralin/ Magdala ng larawan na nagpapakita ng pag-
Karagdagang ibig/pagmamahal.
Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
175
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
iba pang gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-aaral
na nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G.Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
176
Baitang - 9
I. LAYUNIN F9Q4W9D3
A. Pamantayang Naipamamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman isang obra maestrang pampanitikan ng Pilipinas
C. Mga Nailalahad ang sariling pananaw tungkol sa pag-ibig
Kasanayan sa F9PB-IVi-j-61
Pagkatuto
II. NILALAMAN Paglalahad ng Sariling Pananaw Tungkol sa Pag-ibig
III. MGA
KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa Obra Maestra (Batayang Akdang Pampanitikan)
Teksbuk Noli Me Tangere
ni Gina P. Canlas et., al p. 54-53
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang CG, larawan, TV, laptop, cartolina/manila paper,
Kagamitang pentouch
Panturo
https://www.google.com/search?q=larawan+ng+pag-
ibig&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=XIREMYoCNVq
m7M%253A%252CbkXPasm_uzXSpM%252C_&vet=
1&usg=AI4_-
kRXWOQCg30WdCfk8mgovpdNL51NeQ&sa=X&ved
=2ahUKEwi39euQ8OjkAhWQM94KHeEZDMoQ9QE
wCHoECAYQFA#imgrc=xhFb6RPuX1vQTM:&vet=1
(Larawan)
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Kahapon ay ibinahagi ng bawat isa ang kani-kanilang
nakaraang saloobin/damdamin batay sa kinahinatnan ng bawat
aralin at/o tauhan.
pagsisimula ng
bagong aralin
177
- Ano ang nais ipahiwatig ng larawang ito?
- Ano nga ba ang pag-ibig?
- Naranasan mo na ba ang umibig?
B. Paghahabi Babasahin ng guro/mag-aaral ang layunin sa araw

sa layunin ng na ito.
aralin
C. Pag-uugnay
ng mga Sino sa inyo ang nakaranas nang umibig?
halimbawa sa Kailan mo ba masasabing tunay at dalisay ang pag-
bagong aralin ibig?
D. Pagtatalakay ng Panuto: Basahin ang sitwasyong nasa ibaba at
bagong iugnay sa sariling karanasan o karanasan ng iba na
konsepto at nagpapakita ng pagmamahal.
paglalahad ng
bagong
kasanayan #1 Ang magkasintahang tulad nina Crisostomo
Ibarra at Maria Clara ay nagpakita ng wagas
na pagmamahal. Marunong magsakripisyo ang
bawat isa. Pinahalagahan nila ang mga liham
at bagay-bagay na ibinigay ng kanilang
minamahal. Inalala nila ang nakaraan o ang
matamis na alaala ng kanilang pag-iibigan.
THINK-PAIR SHARE
(Hahanap ng kapareha ang bawat mag-aaral
upang magbahaginan sila ng kani-kanilang
karanasan/pananaw tungkol sa pag-ibig). Pagkatapos
ay pipili ang guro ng ilang pares na magbabahagi sa
unahan.
Organisasyon (Mahusay ang organisasyon
at pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari)____10 pts.
Orihinalidad (naaayon sa sariling karanasan)__5 pts.
Boses o Tinig (maayos at malinaw ang tinig
at gumagamit ito ng himig sa pagpapahayag ng
damdamin). ----------------- 5 pts.
KABUUAN -------------------------------------------- 20 pts.
E. Pangkatang Gawain
Pagtatalakay (Hahatiin ng guro sa (3) tatlong pangkat ang
ng bagong klase)
konsepto at Pangkat 1 – Pumili ng isang awitin na nagpapahayag
paglalahad ng ng
178
bagong pag-ibig, ang kalahati nila ay aawit at ang
kasanayan #2 kalahati ay magsasakilos.
Pangkat 2 – Gumawa ng inspirational quotations/
tungkol sa pag-ibig. Ipaliwanag ang
mensahe nito at iugnay sa sariling buhay.
Isulat ang mga ito sa scroll sa ibaba.
Pangkat 3 - Bumuo ng Hugot/Pick-up lines tungkol

sa pag-ibig.
F. Paglinang  Pag-uulat ng bawat pangkat
sa Kabihasaan  Pagbibigay puna ng guro at mag-aaral.
(Tungo sa
Formative (Ito ang pamantayan sa pangkatang gawain na
Assessment) nasa Pagtalakay # 2).
Organisasyon (Mahusay ang organisasyon
at pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari) ------
10 pts.
Orihinalidad (naaayon sa sariling karanasan) -----
5 pts.
Boses o Tinig (maayos at malinaw ang tinig
at gumagamit ito ng himig sa pagpapahayag ng
damdamin). -----------------
5 pts.
KABUUAN ----------------------------------------------------
20 pts.
G. Paglalapat
ng aralin sa Ikaw ay bata pa para umibig subalit may ideya ka
pang-araw ba kung paano maaaring patunayang wagas ang
araw na buhay isang pag-ibig/pagmamahal? Isulat ang iyong ideya o
konsepto ng tunay o wagas na pag-ibig sa loob ng
pyramid organizer.
179
Ang wagas
na pag-ibig ay….
H. Paglalahat Sa araling ito natuklasan ko na ________________.

ng Aralin Masasabi ko na __________________.
I. Pagtataya ng Sumulat ng isang tula na naglalahad ng iyong sariling

Aralin pananaw tungkol sa pag-ibig. (Maaaring lumikha ng
tulang may malayang taludturan at gumamit ng
matatalinhagang salita/pahayag o di naman kaya ay
2 0 3 saknong, walang sukat, may tugma (depende
sa kakayahan ng seksyon).
Paman Napa Mahu Mahu- Katam Nanga

-tayan kahu -say- say -taman ngaila-
-say husa ngan
y pa ng
pagpa-
pahu-
say
5 4 3 2 1
Mensahe
at aral na
nakapa-
loob sa
tula.
Kaayusa
n at
Kalini-
san ng
pagka-
kasulat
Wastong
Pagkaka-
baybay
at pagba-
bantas
180
Pagiging
malikhain
Kaangku
-pan ng
paggamit
ng mga
salita sa
napiling
paksa o
tema.
J. Takdang- Saliksikin at panoorin sa youtube ang ilang bahagi ng
aralin/Karagda dulang pinamagatang, “Walang Sugat”.
gang Gawain
IV. MGA TALA
V. PAGNINILAY
nakakuha ng 80% sa
pagtataya
pang gawain para sa
remediation
aralin
remediation
E. Alin sa mga
aking naranasan na
aking punungguro at
superbisor?
G. Anong kagamitang
panturo ang aking
guro?
181
Baitang - 9
I. LAYUNIN F9Q4W9D4
C. Mga Kasanayan Nasusuri ang pinanood na dulang panteatro na
sa Pagkatuto naka-video clip F9PD-IVi-j-60
II. NILALAMAN Pagsusuri sa Pinanood na Dulang Panteatro na
naka-video clip
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang CG, cartolina, tv, laptop,

Kagamitang
Panturo https://www.youtube.com/watch?v=zoqsRPdEx40
Noli Me Tangere (kabanata 37)
https://www.youtube.com/watch?v=7m3Reeh_5ZY
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa  Kahapon ay ibinahagi ninyo ang inyong
nakaraang aralin
at/o pagsisimula sariling pananaw tungkol sa pag-ibig.
ng bagong aralin  Ngayon naman ay magsusuri kayo ng isang
dulang panteatro na naka-video clip.
 Nakapanood na ba kayo ng dulang
panteatro? Kapag nanonood sinusuri ba
ninyo ito?
 Ano nga ba ang pagsusuri?
B. Paghahabi sa Babasahin ng guro/mag-aaral ang layunin sa

layunin ng aralin araw na ito.
182
C. Pag-uugnay Ang pagsusuri ay ang pag-aanalisa o pag-
ng mga oobserba upang mapag-aralan at mabigyang
halimbawa sa kasagutan ang problema. Dito hihimayin ang paksa
bagong aralin sa maliliit na bahagi at maunawaang mainam ang
bawat detalyeng nakapaloob dito.
D. Pagtatalakay ng https://www.youtube.com/watch?v=zoqsRPdEx40
bagong Noli Me Tangere Kabanata 37
konsepto at
paglalahad ng  Panonoorin ng mga mag-aaral ang isina-
bagong video clip na bahagi ng Noli Me Tangere
kasanayan #1 (Kabanata 37) at pagkatapos ay susuriin nila
ito.
Pangkatang Gawain
Pamantayan sa Pagsusuri
Rubrik Para sa Pagtataya (Gabay ng Guro)
Kraytirya Lubhang Kasiya-siya Hindi
Kasiya- kasiya-
siya 3pts. siya
4pts. 2pts.
Script Ipinapakit Mahusay ang Hindi
a ang pagpapakita gaanong
buong ng script sa malinaw
husay ng role play ang script
pagkaka- subalit may sa role
gawa ng kaunting play.
script sa kalinangan.
role play
Teamwor Kasama Kasama lahat May mga
k lahat ng ng kasapi ng kasapi sa
at kasapi ng pangkat sa pangkat
Partisipa pangkat role play na hindi
s-yon sa role subalit may nakitaan
play. kalituhan ang ng
ilan sa pagganap
kanilang .
pagganap.
183
Pagkaka- Makatoto- Hindi Hindi
ganap ng hanan at gaanong makatoto-
Tauhan kapani- makatotohan hanan at
paniwala an at kapani- kapani-
ang paniwala ang paniwala
pagkaka- pagkakagana ang
ganap ng p ng mga pagkaka-
mga tauhan mula ganap ng
tauhan sa mga
mula sa pananalita, tauhan
pananalit galaw at mula sa
a, galaw ekspresyon pananalit
at ng mukha. a, galaw
ekspresyo at
n ng ekspresyo
mukha. n ng
Mahusay mukha.
na
nailarawa
n ang
realidad
na
sitwasyon
sa role
play.
Kasuotan Akma ang May mga Hindi
kasuotan tauhan na akma ang
ng mga hindi akma kasuotan
tauhan sa ang na
role play kasuotan. ginamit
ng bawat
tauhan.
Props Kumpleto May ilang Hindi
at props na angkop
naaangko hindi angkop ang lahat
p ang ang ng props
ginamit pagkakagami na
na props. t. ginamit.
KABUUA 20 pts.
N
Rubrik Para sa Pagtataya

Krayterya
Lubhang Kasiya- Nalilinang
Kasiya- siya 2pts.
siya
4pts. 3pts.
Script
Teamwork
184
at
Partisipasyon
Pagkakaganap
ng Tauhan
Kasuotan
Props
KABUUAN 20pts.
E. Pagtatalakay
ng bagong  Pag-uulat ng bawat pangkat
konsepto at  Pagbibigay ng puna ng guro at mag-aaral
paglalahad ng Tanong- Sagot
bagong  Ano ang masasabi ninyo sa napanood na video
kasanayan #2 clip?
 Mahusay ba ang mga nagsiganap sa dulang ito?
 Angkop ba ang mga kasuotan at iba pang ginamit
sa pagtatanghal na ito?
F. Paglinang sa
Kabihasaan  Mabisa bang paraan ang panonood sa
(Tungo sa pagsusuri ng dulang panteatro? Patunayan.
Formative
Assessment)
G. Paglalapat ng Kaya mo na bang magsuri ng dulang pantanghalan
aralin sa pang- na isina-video clip? Patunayan.
araw araw na
buhay
H. Paglalahat ng Sa araling ito natuklasan ko na ______.
Aralin Napatunayan ko __________________
I. Pagtataya ng  Panonoorin ng mga mag-aaral ang isang
Aralin bahagi ng “Noli Me Tangere ”,(kabanata 40).
at pagkatapos ay susuriin nila ito.
https://www.youtube.com/watch?v=7m3Reeh_5ZY
Pamantayan sa Pagsusuri
Rubrik Para sa Pagtataya (Gabay ng Guro)
Krayterya Lubhang Kasiya- Hindi
Kasiya- siya kasiya-
siya siya
4pts. 3pts. 2pts.
Script Ipinapakit Mahusay Hindi
a ang ang gaanong
buong pagpapakit malinaw
husay ng a ng script ang script
pagkaka- sa role sa role
gawa ng play play.
script sa subalit
role play may
kaunting
kalinangan
.
185
Teamwork Kasama Kasama May mga
at lahat ng lahat ng kasapi sa
Partisipasy kasapi ng kasapi ng pangkat
on pangkat pangkat sa na hindi
sa role role play nakitaan
play. subalit ng
may pagganap
kalituhan .
ang ilan sa
kanilang
pagganap.
Pagkaka Makatoto- Hindi Hindi

-ganap ng hanan at gaanong makatoto-
Tauhan kapani- makatoto- hanan at
paniwala hanan at kapani-
ang kapani- paniwala
pagkaka- paniwala ang
ganap ng ang pagkaka-
mga pagkakaganap ng
tauhan ganap ng mga
mula sa mga tauhan
pananalita tauhan mula sa
, galaw at mula sa pananalita
ekspresyo pananalita, , galaw at
n ng galaw at ekspresyo
mukha. ekspresyo n ng
Mahusay n ng mukha.
na mukha.
nailarawa
n ang
realidad
na
sitwasyon
sa role
play.
Kasuotan Akma ang May mga Hindi
kasuotan tauhan na akma ang
ng mga hindi akma kasuotan
tauhan sa ang na ginamit
role play kasuotan. ng bawat
tauhan.
Props Kumpleto May ilang Hindi
at props na angkop
naaangko hindi ang lahat
p ang angkop ng props
ginamit na ang na
props. pagkaka- ginamit.
gamit.
186
KABUUAN 20pts.
J. Takdang- Ihanda ang sarili para sa lilikhaing pagtatanghal ng

aralin/Karagdag inyong grupo ayon sa ibibigay na paksa ng guro.
ang Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C.Nakatulong ba ang
remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D.Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
187
Baitang - 9
I. LAYUNIN Fil9Q4W10D1
C. Mga Kasanayan Naitatanghal ang dulang panteatro na pumapaksa
sa Pagkatuto sa ilang napapanahong isyung panlipunan sa
kasalukuyan F9PU-IVi-j-63
 Nakapaghahanda ng isang dulang panteatro
II. NILALAMAN Paghahanda ng Dulang Panteatro
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa C.G. p.173
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang a. Kagamitang Tanaw-Dinig
Kagamitang b. Projector (Kung nais at kailangang gumamit ng
Panturo guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Mula sa sinuring videoclip na napanood sa
nakaraang aralin nakaraang aralin paano ninyo bibigyang kahulugan
at/o pagsisimula ang dulang pantanghalan?
ng bagong aralin
B. Paghahabi sa Magtatanghal kayo ng dulang panteatro na
layunin ng aralin pumapaksa sa ilang napapanahong isyung
panlipunan sa kasalukuyan.
At kailangang ninyong makapaghanda ng isang

dulang panteatro.
C. Pag-uugnay Matapos ninyong mabasa at maunawaan ang
ng mga kabuoan ng akda, at maihambing ang mga
halimbawa sa pangyayari sa panahong isinulat ang akda hanggang
bagong aralin sa kasalukuyan, sa araling ito ay susukatin ang
inyong husay sa pagtatanghal ng mga
napapanahong isyu ng lipunan sa kasalukuyan sa
pamamagitan ng pagtatanghal ng dulang panteatro.
188
D. Pagtatalakay Talakayin natin!
ng bagong
konsepto at Ano-ano ba ang mga kailangan sa pagbuo ng dulang
paglalahad ng panteatro?
bagong
kasanayan #1 1. Kailangan nating alamin kung ano ang ating
itatanghal( paksa o tema)
Ano ba ang paksa?
 Pagtatanghal ng mga napapanahong isyung
panlipunan.
(Maaring magbigay ng halimbawa ng napapanahong
isyu sa lipunan ang guro man o mga mag-aaral)
Halimbawa:
 SOGIE BILL
 Patuloy na pagbaba ng presyo ng palay at
kopra.
 Paglaganap ng ASF( African Swine Fever)
 Muling pagbalik ng mga nakamamatay na
sakit tulad ng pollo, dengue, tigdas
 Pagtatapon sa ilog ng Marikina ng mga baboy
na pinaghihinalaang apektado ng ASF. Atbp.
2. Mga tauhan
Sino-sino ba ang dapat/kailangang gumanap sa
pagtatanghal?
 Mga mag-aaral na miyembro ng bawat
pangkat at may sapat na kaalaman sa
paksang itatanghal
3.Tagpuan
Saan ba gaganapin ang pagtatanghal?
 Sa silid aralan o saang lugar man na naisin ng
guro na angkop pagdausan ng pagtatanghal.
4. Props, music o ano mang bagay na kinakailangan
ng mga mag-aaral.
Ano ba ang mga kailangang ihanda teknikal ng
bawat pangkat?
 Props na angkop sa gaganapan ng mga
tauhan
 Music kung kinakailangan upang mas maging
makatotohanan ang bawat tagpo
 Lights kung nais pang gumamit ng bawat
pangkat (Maaring dagdagan ng guro kung
nais)
189
Gawin natin!
E. Pagtatalakay ng Sa bahaging ito, maari ng pangkatin ang klase sa
bagong tatlong pangkat bawat pangkat ay magsasagawa ng
konsepto at isang pagtatanghal upang sanayin ang kakayahan
paglalahad ng ng mga mag-aaral.
bagong (Maaaring gumamit ang guro ng rubriks/pamantayan
kasanayan #2 upang tayahin ang kakayahan ng mga mag-aaral sa
pagtatanghal.)
Sitwasyon : Maagang pagpapalaya ng mga preso
dahil sa GCTA (Good Conduct Time Allowance)
(RA 10592)
Unang pangkat- Simula
Sitwasyon: Isa ka sa preso na nabigyan ng

pagkakataong makalabas sa bilangguan dahil sa
GCTA (R.A 10592)
Ikalawang pangkat- Gitna
Sitwasyon: Nasa labas na ng bilangguan,

namumuhay na kasama ang pamilya at nararanasan
na ulit ang maging malaya
Ikatlong pangkat- Wakas
Sitwasyon: Nag anunsyo ang pangulo na

kailangang sumuko ng mga napalaya sa ilalim ng R.
A 10592 buhay man o patay.
Mga tanong pagkatapos ng maikling
pagtatanghal
1. Anong napapanahong isyu sa lipunan ang inyong
itinanghal?
F. Paglinang sa Bigyan ng oras ang mga mag-aaral sa paghahanda
Kabihasaan ng kanilang itatanghal sa dulang panteatro.
(Tungo sa Sa bahaging ito rin ay hayaan ang mga mag-aaral na
Formative bumuo ng sarili nilang pamantayan sa pagmamarka
Assessment) ng dulang panteatro.
G. Paglalapat ng Ano kaya ang naitutulong ng pagtatanghal sa inyo
aralin sa pang- bilang mag-aaral?
araw araw na
buhay
H. Paglalahat ng Naging madali ba ang pagtatanghal ng maikling
Aralin dulang panteatro?
I. Pagtataya ng Ang bahaging ito ay laan para sa paghahanda ng
Aralin mga mag-aaral sa kanilang pagtatanghal ng isang
dulang panteatro na pumapaksa sa mga
napapanahong isyu sa kasalukuyan. Pagkatapos
maghanda ay ipapakita ng bawat pangkat ang
simulang bahagi ng pagtatanghal na kanilang nabuo.
Maaaring magbigay ng puna ang guro hinggil sa
kanyang namasdan upang mas mapaganda ng
bawat pangkat ang pagtatanghal.
190
J. Takdang- Maghanda para sa pagtatanghal ng dulang
aralin/Karagdaga panteatro.
ng Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na
nakakuha ng
80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
C.Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-
aaral na
nakaunawa sa
aralin
D.Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang
aking nadibuho
na nais kong
ibahagi sa mga
kapwa ko guro?
191
Baitang - 9
Pilipinas
isa/ilang tauhan ng Noli Me Tangere na binago
ang mga katangian (dekonstruksiyon)
C. Mga Kasanayan Naitatanghal ang dulang panteatro na pumapaksa
sa Pagkatuto sa ilang napapanahong isyung panlipunan sa
 Nakapagtatanghal nang may kasiglahan at
kahusayan
II. NILALAMAN Pagtatanghal ng Dulang Panteatro
III. MGA KAGAMITANG
PANTURO
Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan Mula sa
LR Portal
Kagamitang b. Projector (kung nais at kailangang gumamit ng
Panturo guro)
c. props, music lights
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Sa araw na ito ay ipagpapatuloy natin ang
nakaraang aralin pagtatanghal ng isang dulang panteatro na
at/o pagsisimula ng pumapaksa sa mga napapanahong isyu sa
bagong aralin lipunan sa kasalukuyan.
B. Paghahabi sa (Ilalahad muli sa mga mag-aaral ang layunin ng

layunin ng aralin aralin.)
Layunin:
Naitatanghal ang dulang panteatro na pumapaksa
sa ilang napapanahong isyung panlipunan sa
192
 Nakapagpagtatanghal ang mga mag-aaral
ng isang dulang panteatro nang may
kasiglahan..
Mula sa layuning ito ano ang inaasahan ninyong
matutuhan?
Inaasahang kasagutan:
Inaasahan namin na sa araw na ito ay
maitatanghal namin nang may kahusayan at
kasiglahan sa pamamagitan ng dulang panteatro
ang mga napapanahong isyu sa lipunan.
Tingnan natin!
C. Pagtatalakay ng
bagong konsepto at Ipaalala muli sa mga mag-aral ang mga dapat
paglalahad ng ihanda sa pagtatanghal. Maaaring gumawa ng
bagong kasanayan checklist kung naisagawa ba ng mga mag-aaral at
#1 naihanda nang maayos ang mga kakailanganin sa
dulang panteatro.
Checklist
Mga Pangkat Pangkat Pangkat
kailangang 1 2 3
ihanda para
sa
pagtatanghal
Paksa-
nakapili ba
ang bawat
pangkat ng
angkop na
paksa?
Tauhan-
naihanda ba
ang mga
magsisiganap
na tauhan sa
pagtatanghal?
Tagpuan-
naiayos ba
ang
pagdarausan
ng
pagtatanghal?
Props-
nakapaghanda
ba ng angkop
na kasuotan,
kagamitan na
kailangan sa
pagtatanghal?
193
Musics/
lights-
nakapaghanda
ba ang bawat
pangkat ng
kakailanganing
musika at
ilaw?
D. Pagtatalakay ng (Ilahad sa mga mag-aaral ang mga pamantayan
bagong konsepto at sa pagmamarka)
paglalahad ng
bagong kasanayan Pamantayan Laang Nakamit
#2 puntos na puntos
Ang pagtatanghal ay
pumapaksa sa 10
napapanahong isyu sa
lipunan
Ang pagtatanghal ay
nakakitaan ng
kahusayan at
kasiglahan at hindi 10
naging kaini-inip sa
mga nanonood
Gumamit ng mga
angkop na props, 2
music at lights na
kailagan sa
pagtatanghal
Ang bawat miyembro
ay may ambag o 3
partisipasyon sa
pagtatanghal
Kabuoang puntos 25
Napakahusay 23-25
Mahusay 20-22
Katamtaman 17-19
Nangangailangan pa ng paghahanda 14-16
Hindi maganda ang pagtatanghal na ginawa 13
pababa
Maaaring dagdagan kung may nais idagdag ang

mga mag-aaral o maging ang guro, at itanong sa
mga mag-aaral kung sang-ayon sila sa
pamantayang gagamitin upang markahan ang
kanilang gawa.
194
E. Paglinang sa Pagtatanghal ng bawat pangkat
Kabihasaan
(Tungo sa ( Maaaring 4 na pangkat kung mahuhusay ang
Formative mga mag-aaral at tatlong pangkat kung nasa
Assessment) katamtamang antas ang mga mag-aaral)
Ang bawat pangkat ay bibigyan ng pagkakataong

magtanghal sa loob lamang nang 8 minuto(
kasama na ang paghahanda), may pagkakataon
ang bawat pangkat na magbigay ng komento sa
natapos na presentasyon at suhesyon kung nais,
maari ring magbigay ng puntos ang kabilang
pangkat na nanonood subalit ang guro parin ang
hahatol sa pagtatanghal. Mas maganda rin kung
gagawing kontest upang mas paghusayin ng mga
mag-aaral ang pagtatanghal at ang mananalo ay
bibigyan ng kaukulang premyo na naaayon sa
kagustuhan at kakayanan ng guro.
Mga tanong pagkatapos ng pagatatanghal

Ano-anong napapanahong isyu ang isinadula ng
bawat pangkat?
F. Paglalapat ng
aralin sa pang-araw Ano ang naging epekto sa iyo bilang kabataan ng
araw na buhay mga natuklasan mo ?
G. Paglalahat ng
Aralin Naging madali ba ang pagtatanghal ng mga
napapanahong isyu sa lipunan sa kasalukuyan?
H. Pagtataya ng Bilang kabataan na gumanap sa pagtatanghal,

Aralin ano ang naitulong sa iyo ng pagtatanghal na iyon
upang mamulat sa mga nangyayari sa lipunan sa
kasalukuyan?
( Tumawag ng ilang mag-aaral na magbabahagi

ng kanilang sagot depende kung ilang minuto pa
ang natitira.)
I. Takdang- Ano ang kakayahang komunikatibo?

aralin/Karagdagang
Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
195
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan ng
iba pang gawain
para sa remediation
C. Nakatulong ba
ang remedial?
Bilang ng mag-aaral
na nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G.Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
sa mga kapwa ko
guro?
196
Baitang - 9
C. Mga Kasanayan Nagagamit ang kasanayang komunikatibo
sa Pagkatuto (lingguwistik, sosyolingguwistik, diskorso at
istratedyik) sa lahat ng mga gawain sa klase
F9WG-IVi-j-63
II. NILALAMAN Pagamit ng kasanayang komunikatibo
(lingguwistik, sosyolingguwistik, diskorso at
istratedyik)
Mga Sanggunian
1. Mga Pahina sa C.G. p. 171
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang
Pang Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
Kagamitang b. Projector( kung nais at kailangang gumamit ng
Panturo guro)
c. Metacards
https://www.youtube.com/watch?v=TyB4oOkFsIA
(ang link na ito ay naglalaman ng bidyu tungkol sa
kakayahang komunikatibo)
https://presi.com (ang link na ito ay naglalaman ng
mga impormasyon tungkol sa kakayahang
komunikatibo)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Bilang tao hindi maiiwasan na tayo ay
nakaraang aralin nakikisalamuha sa iba, sabi nga “No man is an
at/o pagsisimula Island” simula pagkabata hanggang sa kung anong
ng bagong aralin edad na tayo, nahahasa ang ating paraan ng
pakikipag-usap sa iba, naibabagay ang paraan ng
pakikipagtalastasan depende sa kausap.
197
Buuin natin!
AAKSANYANG OKUANITOB
Sagot: Kasanayang Komunikatibo
SWGNIKLIGUIT
Sagot: Lingguwistik
ISWGNOSLYOSIGUITK
Sagot: Sosyolingguwistik
ODISRKOS
Sagot: Diskorso
AISTRKTEDYI
Sagot: Istratedyik
Tanong pagkatapos mabuo
Ano ang kakayahang komunikatibo,liggwistik,

sosyolinggwistik, diskorso at istratedyik ayon sa
iyong stock knowledge?
B. Paghahabi sa Ilalahad ng guro ang layunin
layunin ng aralin
Layunin
Nagagamit ang kasanayang komunikatibo
(linggwistik,sosyolinggwistik, diskorso at istratedyik)
sa lahat ng mga gawain sa klase F9WG-IVi-j-63

matutuhan?
Inaasahang kasagutan:
Sa araw na ito inaasahan ko bilang mag-aaral na
magagamit ko ang aking kakayahang
pangkomunikatibo at mas mapapalalim ang aking
kaalam tungkol dito.
C. Pag-uugnay Sa araw na ito ating tuklasin kung paano nagagamit
ng mga sa pang-araw-araw ang ating kasanayang
halimbawa sa komunikatibo (linggwistik,sosyolinggwistik, diskorso
bagong aralin at istratedyik)
198
Alamin natin
D. Pagtatalakay ng Magpapanood ang guro ng isang video na
bagong nagpapaliwanag tungkol sa kasanayang
konsepto at komunikatibo at mga salik nito.
paglalahad ng https://www.youtube.com/watch?v=TyB4oOkFsIA
bagong
kasanayan #1 Mula sa pinanood ay iisa-isahin ng mga mag-aaral
kung ano-ano ba ito.
Pagtalakay sa aralin
(Sa bahaging ito mahalagang maunawaan ng mga
mag-aaral kung ano ang kasanayang komunikatibo,
maaaring gumamit ng anumang estratehiya ang guro
sa pagtalakay ng aralin)
Komunikasyon- akto ng pagpapahayag ng ideya sa

pamamagitan ng pasulat o pasalita na paraan.
Dell Hathaway Hymes- Ipinakilala ang konsepto ng

kakayahang komunikatibo o communicative
competence.
Noam Chomsky-Nagpakilala ng konsepto ng

kakayahang lingguwistiko
Higgs At Clifford- Naniniwalang kailangang

isaalang-alang ang pagtalakay sa mensaheng
nakapaloob sa teksto at sa porma o kayariang
gramatika ng wikang ginamit
Dr. Fe Otanes—naniniwalang ang paglinang sa wika

ay nakapokus sa kapakinabangang idudulot nito
Clece Murcia et.al- nagpalabas ng mungkahing

component para sa kakayahang lingguwisrika o
gramatika
 Kakayahang Gramatikal/ Lingguwistiko-

nagbibigay kakayahan sa taong nagsasalita
upang magamit ang kasanayan sa pang-
unawa at pagpapahayag ng literal na
kahulugan.
Hal.
Kakayahang makipag-usap at maunawaan
ang iba.
199
 Kakayahang sosyolingguwistiko-
pagsasaalang-alang ng tao sa ugnayan nya
sa mga taong kausap, impormasyong pinag-
uusapan at lugar ng pag-uusap.
Hal.
Magandang araw po, kumusta na po kayo? Kapag
ang kausap ay nakatatanda
Magandang buhay! Kapag ang kausap ay millenials
Magandang araw! Kapag ang kausap ay kaedad o
tropa.
 Kakayahang diskorsal- pagbibigay ng
wastong interpretasyon sa napakinggan o
nabasang pangungusap o pahayag
Hal.
Kakayahang makipagpalitang-kuro at maunawan
ang nais ipabatid ng kausap.
 Kakayahang istratedyik- ito ay kakayahang

magamit ng berbal o di berbal na mga signal
upang maihandog nang mas malinaw ang
mensahe
Hal.
Paggamit ng nguso o labi upang maituro ang
hinahanap o lokasyon ng isang lugar.
Anim na pamantayan sa pagtataya sa

kasanayang pangkomunikatibo
 Pakikibagay( adaptability)
 Paglahok sa pag-uusap
(Conversational involvement)
 Pamamahala sa pag-uusap
(Conversational Management)
 Pagpukaw ng damdamin( Emphathy)
 Bisa( Effectiveness)
 Kaangkupan (Appopriateness)
200
ng bagong
konsepto at Iakting mo!
paglalahad ng
bagong Hatiin ang klase sa apat na pangkat, ang unang
kasanayan #2 pangkat ay magpapakita ng sitwasyon na
nagpapakita ng kanilang kasanayang
komunikatibo.
Unang pangkat- linggwistik
Ikalawang pangkat- sosyolinggwistik
Ikatlong pangkat-diskorso
Ikaapat na pangkat- istratedyik
F. Paglinang sa Pagtatanghal ng bawat pangkat

Kabihasaan
(Tungo sa Mga pamantayan Laang Nakamit
Formative punto na
Assessment) s puntos
Ang pagtatanghal ay
nagpapakita ng 10
kasanayang
komunikatibo.
Ang impormasyon ay 10
naihayag sa malikhaing
pamamaraan, nakawiwili
at hindi nakababagot.
Ang bawat miyembro ay
nakibahagi sa ginawang 5
pagtatanghal.
Kabuoang puntos 25
Napakahusay 23-
25
Mahusay 20-
22
Katamtaman 17-
19
Nangangailangan pa ng paghahanda 14-
16
Hindi maganda ang pagtatanghal na ginawa
13
pababa
Tanong pagkatapos ng pagtatanghal
201
1. Paano nagamit ng bawat pangkat ang kanilang
kasanayang komunikatibo?
G. Paglalapat ng Bilang mag-aaral ano ang kahalagahan ng pag-

aralin sa pang- aaral tungkol sa kasanayang komunikatibo ?
araw araw na
buhay Paano mo pagyayamanin ang iyong kasanayang
komunikatibo?
H. Paglalahat ng Naging madali ba nag paggamit ng kakayahang

Aralin komunikatibo sa lahat ng gawain at pagkakataon?
I. Pagtataya ng Indibidwal na gawain (kalahating bahagi ng
Aralin papel)
Gamitin ang inyong kasanayang komunikatibo sa

mga sumusunod na sitwasyon, pumili lamang ng
dalawang sitwasyon at gamitin ang kakayahang
lingguwistiko, sosyolingguwistiko, diskorso,
istratedyik.
1. Pagpapahayag ng nararamdaman sa iyong

minamahal
Halimbawa:
 Sa kasanayang estratedyik
Sa halip na sabihin ng berbal ang iyong
nararamdaman, ipapahayag mo ito sa
pamamagitan ng pagyakap o paggawa ng hugis
puso gamit ang iyong mga kamay.
 Sa kakayahang linguwistika
Maaring gumawa ng love letter kung saan nakatala
ang iyong nararamdamang pag-ibig.
2. Pagbibigay ng iyong saloobin tungkol sa nabasa

mong pahayag.
Halimbawa ng pahayag
Aalisin na ang pagbibigay ng takdang-aralin sa mga

mag-aaral, upang magkaroon ng mas mahabang
oras ang mga mag-aaral sa pakikipag-bonding sa
kanilang pamilya
3. Pagbibigay ng iyong opinion kung tama ba o

hindi tamang isinulat ni Dr. Jose P. Rizal ang Noli
Me tangere.
( Maaaring dagdagan kung may oras pa at nais ng

guro)
202
J. Takdang- Magbigay ng isang sitwasyon na nagpakita ng
aralin/Karagdaga iyong husay at kasanayang komunikatibo.
ng Gawain
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nakakuha
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng iba pang
gawain para sa
remediation
remedial? Bilang
ng mag-aaral na
nakaunawa sa
aralin
D. Bilang ng mga
mag-aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
lubos? Paano ito
nakatulong?
F. Anong suliranin
ang aking
naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang
panturo ang aking
nadibuho na nais
kong ibahagi sa
mga kapwa ko
guro?
203
Baitang - 9
C. Mga Kasanayan Naipahahayag kung paano nakatulong ang
sa Pagkatuto karanasan ng mga tauhan upang mapabuti ang
sariling ugali, pagpapahalaga at buong katauhan
F9PS-IVi-j-63
II. NILALAMAN
Pagpapahayag ng Karanasan ng Tauhan na
Nagpabuti sa Sariling Ugali, Pagpapahalaga at
Buong Katauhan

Mga Sanggunian
Gabay ng Guro
2. Mga Pahina sa
Kagamitang Pang
Mag-aaral
3. Mga Pahina sa
Teksbuk
4. Karagdagang
Kagamitan Mula
sa LR Portal
5. Iba Pang Noli Me Tangere ni Dr. Jose P. Rizal
Kagamitang Isang masusing pag-aaral ni Aida M. Guimarie
Panturo a. Kagamitang Tanaw-Dinig
b. Projector (kung nais at kailangang gumamit ng
guro)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral sa Ang akdang Noli Me Tangere ay isang nobela
nakaraang aralin na isinulat ng ating pambansang bayani, hindi para
at/o pagsisimula mang-aliw sa mga mambabasa, mampakilig o
ng bagong aralin manlibang. Ang tunay na dahilan ni Dr. Jose P.
Rizal sa pagsulat ng akdang ito ay upang imulat
ang isipan ng mga mambabasa sa mga kaapihang
ginagawa ng mga dayuhang mananakop sa mga
Pilipino.
Pagkatapos mabasa ang kabuoan ng akda
marami tayong aral na mapupulot mula rito na
nagpabago sa ating sarili. Ang bawat kabanata na
naglalaman ng mga mahahalagang tagpo ay
204
sumasalamin sa naranasang hirap ng mga Pilipino
na tumimo at nagpabago rin maging sa mga
mambabasa sa kasalukuyang panahon.
B. Paghahabi sa (Ibahagi sa mga mag-aaral ang layunin ng aralin.)
layunin ng aralin
Layunin
Naipahahayag kung paano nakatulong ang
karanasan ng mga tauhan upang mapabuti ang
sariling ugali, pagpapahalaga at buong katauhan
F9PS-IVi-j-63

matutuhan?
Posibleng kasagutan:
Inaasahan (namin) bilang mag-aaral na

maipapahayag ang mga karanasan ng tauhan na
nagpabuti at nagpabago sa aming sariling ugali,
pagpapahalaga at buong katauhan.
C. Pag-uugnay ng
mga halimbawa sa Sa araw na ito ay ipapahayag ninyo bilang mga
bagong aralin mag-aaral ang mga karanasan ng tauhan ng
nagpabago sa inyong sarili at buong katauhan.
Pumili ng isang linya mula sa nobela na nagpabago

D. Pagtatalakay ng sa iyo, at ilahad ang dahilan kung bakit ito ang
bagong konsepto napili mo.
at paglalahad ng
bagong Halimbawa:
kasanayan #1 “Ang karunungan ay para sa lahat, ngunit ito’y
natatamo ng mga may puso lamang” ito ay sinabi
ng Guro kay Crisostomo Ibarra.
Mula sa linyang ito natutuhan ko at nabago ang

aking pananaw tungkol sa karunungan. Ang tunay
na karunungan pala ay hindi natatamo ng lahat ng
tao, kundi ng mga mabubuting tao lamang,
sapagkat ang tunay na karunungan ay nagmumula
sa puso at hindi sa isipan ninuman.
(Ipabahagi sa ilan sa mga mag-aaral ang kanilang

sagot.)
E. Pagtatalakay ng (Sa bahaging ito ay magbibigay ang guro ng isang
bagong konsepto halimbawa karanasan ng tauhan na
at paglalahad ng nakapagpabago sa sarili sa paraan ng madulang
bagong pagkukwento bago magbigay ng pangkatang
kasanayan #2 gawain, upang maging malinaw sa kanila ang
gawain.)
205
Halimbawa ng pagkukwento habang nagsasadula
(Maaring ipabasa sa isang mag-aaral, habang may

nagsasadula sa unahan.)
Ako nga pala si Jessie nasa ika-siyam na

baytang. Isang pasaway na anak sa aking mga
magulang madalas sakit ng ulo ng aking mga guro
at laging inirereklamo ng aking mga kaklase.
Laging pinapatawag ang aking mga magulang ng
aking guro sapagkat madalas ay lumiliban ako at
nag eescape kasama ang aking mga kaibigan.
Hanggang sa dumating sa punto na gusto ko nang
tumigil sa pag-aaral at tumambay na lamang, mas
masarap ang buhay tambay eh..!!! Gigising , kakain
lalabas, maglalakwatsa kasama ang mga kaibigan
ko. Kundi nga lang sa mga magulang ko, matagal
na akong huminto.
Muntik na akong bumagsak sa Filipino,

ang sabi niya ipapasa lamang niya ako kapag
binasa ko ang nobela ni Rizal…. Kamot-kamot ako
sa Ulo sabay reklamo, “pero ma’am ang haba-
haba ng akda bakit yun pa?” “Babasahin mo ba
nang may pag-unawa o ibabagsak kita?” Opo na
lamang ang naisagot ko. Pag-uwi ko ng bahay
sinimulan kong basahin ang nobela , wala talaga
akong nauunawaan, pinagpatuloy ko na lamang
ang pagbasa… uy… nalilibang ako, isa, dalawa
tatlo, apat hanggang di ko namalayan na nasa ika
tatumput-limang kabanata na pala ako.
Pinagpatuloy ko pa tuloy tuloy hanggang sa
natapos kong basahin ang akda… oo tama
natapos ko nga sabay sigaw ng Yesssss!!!!!!
ipapasa ako ni Ma’am. Pero hindi yun ang totong
dahilan kung bakit masaya ako sa isip ko
nakalarawan pa rin ang mga pangyayari sa buhay
ni Crisostomo nang magbalik siya sa San Diego
upang magpatayo ng paaralan sa mga kabataan
sapagkat sa panahon palang iyon katambal ng
pagtuturo ng mga Prayle ay pamiglis at ang
itinuturo lamang ay mga kabataan ay mga katuruan
sa simbahan.Hanggang sa naikumpara ko ang
sarili ko sa mga kabataan noon, ang swerte ko
pala, ni hindi ko naranasan ang paghihirap na
kanilang naranasan. Napatulo na lamang ang luha
ko at nasabi sa sarili na mag-aaral na akong
mabuti.
206
Tanong pagkatapos
Anong karanasan ng tauhan mula sa napakinggan
at napanood na madulang pagkukwento ang
naging dahilan ng pagbabago ni Jessie?
Pangkatang Gawain
Hatiin ang klase sa apat na pangkat, bawat
pangkat ay magpapahayag ng karanasan ng mga
tauhan na nagpabago sa bawat indibidwal. Ang
pagpapahayag ay maaring gawin sa paraan ng
pagkukwento, dula-dulaan, pagtula at awit.
Tuntunin sa pagbuo ng pangkat

1. Ang bawat pangkat ay may 8-10 miyembro.
2. 4 na pangkat lamang ang kailangang mabuo.
3. Pagkatapos mabuo ng pangkat ay magsasama-
sama upang makapagplano sa gagawing
pagtatanghal.
4. Bibigyan lamang ng 15 minuto ang bawat
pangkat para makapaghanda sa gagawing
presentasyon.
5. Ang pamantayan sa pagmamarka ay bubuoin ng
mga mag-aaral.
(Bago simulan ang pagtatanghal, siguraduhing
nakabuo ang mga mag-aaral ng pamantayan sa
pagmamarka.)
Ito ay suhesyong pamantayan lamang na maaring
tingnan ng mga mag-aaral upang makabuo ng
sariling pamantayan.
Mga pamantayan Laang Nakamit
puntos na
puntos
Ang pagtatanghal ay
naghahayag ng 10
karanasan ng tauhan na
nagpabago sa sariling
katauhan.
Ang impormasyon ay 10
naihayag sa malikhaing
pamamaraan, nakawiwili
at hindi nakababagot.
Ang bawat miyembro ay
nakibahagi sa ginawang 5
pagtatanghal.
Kabuoang puntos 25
Napakahusay 23-25
Mahusay 20-22
Katamtaman 17-19
Nangangailangan pa ng paghahanda 14-16
Hindi maganda ang pagtatanghal na ginawa 13
pababa
207
F. Paglinang sa Presentasyon ng bawat pangkat
Kabihasaan
(Tungo sa Mga tanong pagkatapos ng presentasyon
Formative
Assessment) Ano-anong pangyayari o karanasan ng tauhan ang
inihayag ng bawat pangkat na nagpabuti sa
kanilang sarili?
G. Paglalapat ng Paano mo napahalagahan ang ginawa ng mga

aralin sa pang- tauhan sa akdang Noli Me Tangere?
araw araw na
buhay Paano nabago ang iyong pananaw,sariling pag-
uugali at buong katauhan ng mga naihayag na
karanasan ng tauhan?
H. Paglalahat ng Naging madali ba ang pagpapahayag ng
Aralin karanasan ng tuhan na nagpabago sa iyong sarili
at sa buong katauhan?
I. Pagtataya ng Isulat sa kalahating bahagi ng papel ang isang
Aralin karanasan ng tauhan na nagpabago sa iyong sarili
at buong katauhan. (10 Puntos)
(Hayaan ang ilang mag-aaral na ibahagi ang
kanilang gawa depende kung ilang minuto na
lamang ang natitira)
J. Takdang- Pagyamanin ang kaalaman sa akdang Noli me
aralin/Karagdagan Tangere sa pamamagitan ng pagbabahagi ng
g Gawain mahahalagang aral dito.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
na nakakuha ng
80% sa pagtataya
na nangangailangan
ng iba pang gawain
para sa remediation
remedial? Bilang ng
mag-aaral na
nakaunawa sa aralin
aaral na
magpapatuloy sa
remediation
E. Alin sa mga
istratehiyang
pagtuturo
nakatulong ng
208
lubos? Paano ito
nakatulong?
aking naranasan na
solusyunan sa
tulong ng aking
punungguro at
superbisor?
G. Anong
kagamitang panturo
ang aking nadibuho
sa mga kapwa ko
guro?
209

Filipino 9 Kwarter IV

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Filipino 9 Kwarter IV

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KONTEKSTUWALISADONG

Araw 3 Pagtala sa Nalikom na Datos sa Pananaliksik 9-11

Araw 1 Paglalarawan ng mga Pagbabagong

Araw 1 Pagpapaliwanag ng Iba’t Ibang Paraan ng

Araw 1 Pagpapaliwanag ng mga Kaisipang

Araw 1 Paghahanda ng Dulang Panteatro

C. Pag-uugnay ng Pagpapakita ng larawan.

1. Ano ang ideya o kaisipan ang naiisip nyo

E. Pagtatalakay ng Bakit isinulat ni Dr. Jose Rizal ang Noli me

F. Paglinang sa Maikling pagsusulit

B. Pamantayan sa Ang mag-aaral ay nakikilahok sa

C. Mga Kasanayan sa Natutukoy ang mga kontekstwal na

II. NILALAMAN Pagtukoy sa mga kontekstwal na

III. MGA KAGAMITANG PANTURO

B. Paghahabi sa layunin Ngayong araw, ang ating paksa ay

“ Ayaw kong matulad ka sa halamang

Pangkat 1- Radio Broadcasting

Ano- ano ang mga dapat isaalang- alang

1. Tanging si Rizal ang nangahas sa

2. Ang mga kabuktutan at

3. Itinambad niya ang totoong

4. Ang pagdaralita ng mga Pilipino ay

5. Sinulat ni Rizal ang Noli me

Pangkat 2- Pag-aaral/ Pinasukan ni Dr.

Pangkat 3- Mga sinulat ni Dr. Jose Rizal

Pangkat 4- Buhay pag-ibig ni Dr. Jose

Pangkat 5- Kinahinatnan ni Dr. Jose Rizal

Pangkat 2- Pag-aaral/ Pinasukan ni Dr.

Pangkat 3- Mga sinulat ni Dr. Jose Rizal

Pangkat 4- Buhay pag-ibig ni Dr. Jose

Pangkat 5- Kinahinatnan ni Dr. Jose Rizal

Iuulat ito pagkatapos maitala.

E. Pagtatalakay ng Magbibigay ng feedback sa mga isinagot sa

Paano nyo natukoy ang pagkakatulad at

Madali rin bang tukuyin ang bisa o epekto

( Maaring palitan ng guro ang paraan ng

“Mamamatay ako na di makikita ang

1. Binibigyang diin sa pahayag na binasa

2. Ang pagbubukang-liwayway sa aking

3. Ang nagsasalita sa pahayag na binasa

4. Sa pahayag ay binanggit ang nangabulid

1. Si Sisa ay maituturing na ulirang

a. Spoken Word Poetry/Tula

“Kung wala kang magandang sasabihin,

Ang pahayag na iyan ang

“Kung ang isalubong sa iyong

1. Ang ideya/kaisipang lumulutang sa

1.”Ako ay hinog na sa karanasan para

 Ang bawat pangkat ay pipili/bubunot

H. Paglalahat ng Aralin Dugtungan ang pangungusap sa ibaba:

I. Pagtataya ng Aralin PAUNLARIN MO PA!

Deskripsyon ng mga Tauhan

E. Pagtatalakay ng ALAMIN MO:

______1.“Hindi ako a.Pilosopo

______2.“Ang kumbento o b.Padre

______3.“Ang guwardiya c.Guro

______5. Diyos ko, ako’y e.Maria

J. Takdang- Pumili ng mga tauhan ang bawat pangkat

III. MGA KAGAMITANG PANTURO

5. Iba Pang Kagamitang a. graphic organizer

I. Pagtataya ng Aralin PAGLIKHA:

RUBRIKS SA PAGBUO NG SARILING

J. Takdang- Magbigay ng mga pang-uri at gamitin ito

III. MGA KAGAMITANG PANTURO