T: POTOP
1.CZAS I MIEJSCE AKCJI
Akcja utworu rozgrywa się w czasie najazdu szwedzkiego na ziemie Rzeczypospolitej w latach
1655-1657,na terenie Żmudzi i Podlasia
Wydarzenia przedstawione obejmują teren niemal całego kraju: od Wielkopolski po Litwę, a także
południe Polski: Śląsk i Małopolskę.
2.BOHATEROWIE
Główni bohaterowie to Andrzej Kmicic,Aleksandra Billewiczówna,Jerzy Michał Wołodyjowski,Jan
Onufry Zagłoba,Hetman Janusz Radziwiłł,Bogusław Radziwiłł.
3. Bohaterow można podzielić na fikcyjnych i historycznych
> Fikcyjni
Andrzej Kmicic, Aleksandra Billewiczówna, Jerzy Michał Wołodyjowski, Jan Onufry Zagłoba
,Anusia Borzobohata-Krasieńska, Stary Kiemlicz, Kosma Kiemlicz (syn starego Kiemlicza),Damian
Kiemlicz (syn starego Kiemlicza),Roch Kowalski,pułkownik Kuklinowski, wachmistrz Soroka, Jan
Sakowicz, starosta oszmiański, Jan Skrzetuski, Stanisław Skrzetuski, panna Franciszka
Kulwiecówna, Jaromir Kokosiński, Ranicki herbu Suche Komnaty,Rekuć-Leliwa herbu
Leliwa,Uhlik,Kulwiec-Hippocentaurus,Zend,Harasimowicz,Hassling-Ketling of Elgin,
>Historyczni
Janusz Radziwiłł, Bogusław Radziwiłł, Jan Kazimierz, księżna Gryzelda Wiśniowiecka, Karol X
Gustaw, Augustyn Kordecki, Jerzy Sebastian Lubomirski, Jan Sobiepan Zamoyski, Andrzej
Grudziński, Krzysztof Opaliński, Hieronim Radziejowski, Arvid Wittenberg, Weyhard
Wrzeszczowicz, Stefan Czarniecki, gen. Burchard Miller, szlachta zaściankowa z okolic Upity na
Żmudzi: Butrymi, Gościewicze, Domaszewicze
4.PLAN WYDARZEŃ
1)Testament Heralkiusza Billewicza.
2)Przybycie Andrzeja Kmicica do Lubicza.
3)Spalenie przez Kmicica Wołomątowicz, porwanie Oleńki i pojedynek z Wołodyjowskim.
4)Wybuch wojny ze Szwedami.
5)Zdrada Janusza Radziwiłła, a wraz z nim Kmicica.
6)Fortel Zagłoby i uwolnienie się pułkowników.
7)Podróż Kmicica z listami do księcia Bogusława.
8)Uświadomienie sobie przez Kmicica błędu i porwanie księcia Bogusława.
9)Przyjęcie przez Kmicica nazwiska Babinicza i podróż do Częstochowy.
10)Obrona Częstochowy, wysadzenie przez Babinicza kolubryny.
11)Udanie się Babinicza na Śląsk, gdzie przebywał krół.
12)Droga powrotna z królem do Polski. Kmicic ratuje królowi życie.
13)Konfrontacja z Wołodyjowskim.
14)Kmicic z oddziałem Tatarów wyrusza walczyć u boku hetmana Sapiehy.
15)Postój w Zamościu, gdzie ratuje Anusię Borzobohatą-Krasieńską
16)Walka z księciem Bogusławem
17)Koniec wojny - Kmicic powraca do Lubicza, dostaje przebaczenie Oleńki.
5. CHARAKTERYSTYKA ANDRZEJA KMICICA
Andrzej Kmicic jest głównym bohaterem powieści "Potop" autorstwa Henryka Sienkiewicza. Na
początku powieści poznajemy go jako człowieka szalonego, pewnego siebie, nerwowego jednak
mającego dobre serce a przede wszystkim walecznego rycerza, który za swoich towarzyszy
poświęcił by życie. Jest on również mężczyzną bardzo przystojnym spodobał się on Oleńce- swojej
przyszłej narzeczonej. Sytuacja w jakiej znajduje się Polska zmusza Kmicica do podjęcia czynnej
walki w obronie o sprawy narodu, Kmicic bez wahania przyjmuje propozycje walki, choć na
początku jego działanie przynosiło więcej szkody niż pożytku to Kmicic potrafił się zmobilizować,
zdobył siły aby walczyć jak przystało na prawdziwego rycerza czyli przede wszystkim honorowo.
Jest on bohaterem dynamicznym, przechodzi wewnętrzną przemianę z bohatera negatywnego na
bohatera pozytywnego. Jego działania są nagrodzone. Resumując można dojść do konkluzji iż
Andrzeja Kmicica śmiało możemy nazwać bohaterem ciekawym, jego życie jest pełne
niesamowitych przygód z którymi bohater musi się zmierzyć, to sprawia, że książka staje się
ciekawa i wciągająca.
6. GATUNKI LITERACKIE W POTOPIE
> Epopeja-liczne sceny batalistyczne i opisy pojedynków (np. pojedynek Kmicica z
Wołodyjowskim);
> obecność bohaterów obdarzonych niezwykłymi zdolnościami herosów (np. mistrzostwo szabli);
> Powieść historyczna-Czyli taka, która na tle wydarzeń historycznych (najazd Szwedów na
Polskę) przedstawia fikcyjny wątek kilku postaci (romansowe dzieje Kmicica i Oleńki).
> Romans przygodowy- trójkąty romansowe:Oleńka – Radziwiłł – Kmicic
> Baśń-Bohaterowie dzielą się na dobrych i złych, lecz dobro zwycięża. Autor stawia postacie w
sytuacjach pozornie bez wyjścia, lecz wychodzą z opresji i nic nie łamie ich rycerskiej doskonałości.
> Western-typ silnego, mocnego bohatera o złotym sercu, broniącego prawa i idei (Kmicic,
Wołodyjowski);
>pojedynki;
>mistrzostwo szabli (w westernie – strzału);
7. GŁÓWNE MOTYWY LITERACKIE W POTOPIE.
> Motyw miłości -Miłości dotyczy jeden z głównych wątków powieści, mianowicie relacja Andrzeja
Kmicica i Oleńki Billewiczówny
> Motyw zdrady-Zdrada jest w Potopie pokazana na bardzo wiele sposobów. Jako pierwsi ojczyznę
zdradza szlachta, na czele z Hieronimem Radziejowskim, już pod Ujściem, które miało być
miejscem pierwszego zderzenia sił polskich i szwedzkich.
> Motyw przemiany- Motyw ten jest widoczny najbardziej na przykładzie Andrzeja Kmicica, który na
początku powieści jest zwykłym warchołem, który czerpie z życia pełnymi garściami, nie licząc się z
nikim i z niczym. Rozmiłowany jest w ucztach i alkoholu, a także w kobietach, pojedynkach,
polowaniach.
GŁÓWNE MOTYWY POTOPU
> Motyw podróży- Potop jest powieścią bardzo dynamiczną. Wszyscy bohaterowie znajdują się w
nieustannej podróży, w nieustannym biegu. Sprzyja temu tryb życia, jaki prowadziła szlachta w XVII
wieku
> Motyw pojedynku rycerskiego- Najbardziej znanym pojedynkiem w Potopie jest oczywiście
pojedynek na szable pomiędzy Michałem Wołodyjowskim a Andrzejem Kmicicem, gdy ten ostatni
porwał i uwięził Oleńkę Billewiczównę, a ten pierwszy poproszony o pomoc przez miejscową
szlachtę ruszył jej na pomoc.
> Motywy metafizyczne- (baśniowe) Są to przeważnie sytuacje mające miejsce w czasie oblężenia
Jasnej Góry. Wówczas Szwedzi doświadczają przeróżnych znaków, które świadczą o tym, że
klasztor na Jasnej Górze znajduje się pod specjalną opieką sił wyższych.