Professional Documents
Culture Documents
Araling Panlipunan
Unang Markahan–Modyul 3:
Konsepto at Salik ng Produksyon
Araling Panlipunan – Ikasiyam na Baitang
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 3: Konsepto at Salik ng Produksyon
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala
at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa aklat na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
2
Alamin
Pinagkunan:
https://giphy.com/gifs/nerd
-miya-eko-and-igyg
HaGwIpguodh
h2v
Tiyak na Layunin:
Isulat ang TAMA kung ang pangungusap ay wasto at MALI naman kung hindi
wasto.
3
4. Ang produksyon ng kahit na anong kalakal ay dumadaan sa sa iba’t
ibang antas produksyon.
A. ENTREPRENYUR
B. HALAGA NG PRODUKSYON
C. KAPITAL
D. PRODUKSYON
E. SALIK NG PRODUKSYON
Aralin
Konsepto at Salik ng
3 Produksyon
Hindi lahat ng bagay sa kapaligiran ay maaring makatugon sa mga
pangangailangan at kagustuhan ng tao. Minsan kailangan pang idaan sa
proseso upang maging higit na mapakinabangan. Sa ekonomiks, ang
mga pinagkukunang-yaman ay mananatiling walang halaga kung hindi
4
mapapakinabangan. Ang gamit ng isang bagay ang nagtatakda ng
kapakinabangan nito.
Balikan
Sagutin ang CROSSWORD PUZZLE tungkol sa mga konseptong
tinalakay natin sa mga nakaraang aralin.
PAHALANG
2. Ito ay nakabatay sa tradisyon, kultura
at paniniwala ng lipunan.
______________ ECONOMY
3. Ang produksyon ng mga kalakal at
serbisyo ay nagaganap sa malayang
pamilihan. _____________ ECONOMY
6. Ang halagang inilalaan upang tugunan
ang isang pangangailangan o
kagustuhan.
PABABA
1. Pagtatakda ng dami ng pinagkukunang
yaman (halaga) para matugunan ang
mga pangangailangan at kagustuhan
ng tao.
4. Ang ekonomiya ay nasa kontrol at
regulasyon ng pamahalaan.
______________ ECONOMY
5. Hinahayaan ang malayang pagkilos ng
pamilihan subalit maaring
manghimasok ang pamahalaan sa
presyo at kaligtasan ng mamimili.
______________ ECONOMY
5
Mga Tala para sa Guro
Pangunahing Paksa:
Pamprosesong Tanong:
• Maaari kayang mabuo ang mga produkto kung kulang ang mga
sangkap nito? Paano ito makakaepekto sa kalidad ng produkto?
• Maliban sa mga sangkap, mayroon pa bang kailangan upang mabuo
ang mga nabanggit na mga produkto?
3
Suriin
Pinagkunan: https://www.slideshare.net/sirarnelPHhistory/aralin-6-produksyon-97962193
Pinagkunan: https://www.slideshare.net/sirarnelPHhistory/aralin-6-produksyon-97962193
Pinagkunan: https://www.slideshare.net/sirarnelPHhistory/aralin-6-produksyon-97962193
4
SALIK NG PRODUKSYON (Factors of Production)
1. Lupa (Likas Yaman)
• Lahat ng bagay na may pakinabang sa tao na mula sa kalikasan.
• Pinakagamit sa lahat ng uri ng pinagkukunang-yaman.
2. Manggagawa (Lakas Paggawa)
• Tumutukoy sa mga taong nag-uukol ng lakas na pisikal at mental sa
paglikha ng mga kalakal o paglilingkod
• Sila ang gumagamit at nagpapaunlad ng pinagkukunang yaman
upang magkaroon ng kapakinabangan.
Mga Uri ng Lakas-Paggawa
a. White-Collar Job - mga manggagawang may kakayahang
mental. Mas ginagamit ang kakayahang mental kaysa sa lakas
ng katawan sa paggawa. Halimbawa nito ay ang mga doktor,
abogado, inhinyero, at iba pa.
b. Blue-Collar Job - mga manggagawang may kakayahang
pisikal. Mas ginagamit nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip
sa paggawa. Halimbawa nito ang mga karpintero, drayber,
magsasaka, at iba pa.
3. Kapital
• Mga bagay na gawa ng tao na ginagamit sa paglikha ng mga kalakal
at paglilingkod.
• Tumutukoy sa kalakal na nakalilikha ng iba pang produkto.
Uri ng Kapital ayon sa Pagpapalit Anyo
a. Circulating Capital – kapital na mabilis magpalit-anyo at
mabilis maubos (hal. langis, kuryente, asukal).
b. Fixed Capital – kapital na hindi mabilis magpalit ng anyo at
matagal ang gamit (hal. gusali, makinarya, sasakyan).
4. Entrepreneur
• Tumutukoy sa mga taong namamahala sa ibang salik ng produksyon
(lupa,paggawa at kapital) upang makalikha ng kalakal o serbisyo.
• Tinatawag din sila bilang mga negosyante.
Katangian ng Matagumpay na Entrepreneur:
a. Kakayahan sa pangangasiwa ng negosyo.
b. Matalas na pakiramdam hinggil sa pagbabago sa pamilihan.
c. May lakas ng loob na humarap at makipagsapalaran sa
kahihinatnan ng negosyo.
Pinagkunan:
https://www.dreamstime.com/illustration/youtube
-frame.html
5
ANTAS NG PRODUKSYON (Stages of Production)
Ang produksyon ng kahit na anong kalakal ay dumadaan sa sa iba’t ibang
antas:
▪ Primary stage – pagkalap ng mga hilaw na sangkap (raw materials)
▪ Secondary Stage – pagproproseso ng hilaw na sangkap (refining
process)
▪ Finishing Stage – pagsasa-ayos ng mga tapos na produkto
(packaging, labeling and distribution) para mapakinabangan ng tao.
Pinagkunan: https://www.slideshare.net/sirarnelPHhistory/aralin-6-produksyon-97962193
Para mas lalo mo pang maintindihan ang iba’t ibang antas ng produksyon,
panuorin natin ang video
Youtube
sa gamit ang link na
https://www.youtube.com/watch?v=yfM75D0cik
g
Pinagkunan: https://www.dreamstime.com/youtube-logo-monitor-screen-social-media-
networkingamerican-video-sharing-website-flat-icon-design-isolated-over-white-image
6
HALAGA NG PRODUKSYON (Cost of Production)
Tumutukoy sa halagang ginagastos upang makalikha ng kalakal.
Ang halaga ng produksyon ang nagiging batayan sa pagtatakda ng presyo ng
isang kalakal.
Bawat Salik ng Produksyon ay may katumbas na Halaga ng Produksyon.
Pinagkunan: https://www.slideshare.net/sirarnelPHhistory/aralin-6-produksyon-97962193
Formula: TC=FC+VC
7
Kung saan:
TC1 = lumang Total Cost
TC2 = bagong Total Cost
Q1 = lumang Quantity (Dami)
Q2 = bagong Quantity (Dami)
Gamit ang table sa ibaba, pag-aralan kung paano na kukumpyut ang Value
ng Marginal Cost (MC)
Q1 = TC1 =
Q2 = TC2 =
𝑻𝑪𝟐−𝑻𝑪𝟏
𝑴𝑪=
𝑸𝟐−𝑸𝟏
𝟏𝟑𝟎−𝟓𝟎
8
𝑴𝑪=
𝟏−𝟎
𝟖𝟎
𝑴𝑪=
𝟏
𝑴𝑪=𝟖𝟎
Gamit ang table sa ibaba, pag-aralan kung paano na kukumpyut ang Value
ng Marginal Cost (MC)
Q1 = TC1 =
Q2 = TC2 =
𝑻𝑪𝟐−𝑻𝑪𝟏
𝑴𝑪=
𝑸𝟐−𝑸𝟏
9
𝟏𝟔𝟎−𝟏𝟑𝟎
𝑴𝑪=
𝟐−𝟏
𝟑𝟎
𝑴𝑪=
𝟏
𝑴𝑪=𝟑𝟎
Pagyamanin
10
Isaisip
PAGNILAYAN
Isagawa
Gumawa ng synthesis ng mga natutunan mong impormasyon tungkol sa
produksyon gamit ang graphic organizer sa ibaba.
Tayahin
=Pangwakas
Salik
Para mas ng
lalo mong na Pagtataya=
Produksyon
maintindihan ating
tungkol sa Produksyon sa ekonomiks
ang aralin
, panuorin
ang video saYoutubegamit ang link na
MARAMIHANG PAGPILI. Isulat ang TITIK ng tamang sagot sa0sagutang papel.
https://www.youtube.com/watch?v=OLx5Z5U_zT
11
Pinagkunan:
https://www.dreamstime.com/illustration/youtub
e-frame.html
PRODUKSYON
1. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa konsepto ng “LUPA” sa salik
ng produksyon?
Halaga ng
2. Kung ang bayad sa manggagawa ay sahod, ano naman ang bayad sa lupa?
Antas ng
Produksyon
A. Interes B. Upa C. Kita Produksyon
D. Tubo
A. Manggagawa C. Gusali
B. Makina D. Kompyuter
A. Output C. Input
Para sa bilang 6-10, basahin ang mga sanaysay sa mga kahon upang
masagot ang mga sumusunod na tanong:
ng mga kagamitan tulad ng silya, mesa at iba pang uri ng muwebles mula sa Trece
Martirez upang masigurong maganda ang kalalabasan ng bagong negosyo.
Caviteño.
A. Lupa C. Paggawa
B. Kapital D. Enterprenyur
13
Karagdagang Gawain
Pamprosesong Tanong:
15
Susi sa Pagwawasto
Pagyamanin:
Subukin:
1. MALI
2. MALI 16
3. TAMA
4. TAMA
5. TAMA
7. E
8. C
9. A 200 40
10. B 260 60
340 80
Tayahin:
1. B
2. B
3. A
4. B
5. A
6. B
7. B
8. D
9. C
10. A
Balikan:
Sanggunian
• Activity Sheets Secondary Quarter 1, Vibal Publishing (2020) retrieved from
https://www.vibalgroup.com/learnathome/wpcontent/uploads/2020/05/A
ctivity_Sheets_Secondary_Tabbed.pdf
17
• Eko and Miya characters used with permission from the National Economic
Development Authority (NEDA) retrieved from
http://2040.neda.gov.ph/ekoand-miya-series
18
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
(Office Address)
Telefax:
Email Address: