1

WEEKLY LEARNING ACTIVITY SHEETS

Araling Panlipunan 10
Quarter 3, Ika-3 na Linggo

KONSEPTO: Diskriminasyon sa Kababaihan, Kalalakihan at LGBT

Pangalan: _____________________________________Seksyon: _________________

Kasanayang Pagkatuto:

Nasusuri ang diskriminasyon at diskriminasyon sa kababaihan, kalalakihan

at LGBT (Lesbian, Gay, Bi – sexual , Transgender) (MELC)

Layunin ng Pagkatuto : (Unang Araw)

Nakapagsusuri ng mga diskriminasyon at diskriminasyon sa kababaihan,

kalalakihan at LGBT (Lesbian, Gay, Bi – sexual, Transgender) (BOW-1)

Pangunahing Konsepto / Nilalaman:

Paksa: Diskriminasyon sa mga Kababaihan, Kalalakihan
at LGBT

Ang bawat tao ay may karapatang tukuyin ang kanyang sariling identidad ng
kasarian at ipahayag ang kanyang kasarian. Ang diskriminasyon ay nangyayari kapag
ang isang tao ay trinato nang masama o pinagkaitan ng isang serbisyo o benepisyo
dahil sa kanyang identidad ng kasarian o pagpapahayag nito. Ito ay anumang pag-
uuri, ekslusyon, o restriksyon batay sa kasarian na nagiging sanhi ng hindi pagkilala
at paggalang sa mga karapatan o kalayaan. Halimbawa, ang mga taong transgender
ay dapat kilalanin at tratuhin bilang kasarian na kanyang pinili at nais na ipahayag.
• Mga Salik na Nagiging Dahilan ng Pagkakaroon ng Diskriminasyon
sa Kasarian
1. Relihiyon at Kultura

Maraming mga kultura ang naglalagay sa mga babae sa ilalim ng mga lalaki.
Maging ang mga banal na kasulatan ng maraming relihiyon ay nagpapahiwatig ng
higit na katayuan ng kalalakihan.
Halimbawa:
a. Ang ama ang dapat manuno sa pamilya at ang ina ay dapat sumunod
sa kanya
b. Noon walang karapatan ang mga babae na bumoto at kumandidato
sa halalanAng tradisyunal na paniniwala sa maraming kultura na
sinang-ayuanan ng Banal na Aklat na dalawala lamang ang tanggap
na kararian – lalaki at babae.
c. Ang ganitong paniniwala ay nagbubunga ng diskriminasyon sa mga
taong lilihis sa kategoryang babae at lalak
2. Pisikal na kaanyuan
Ang mga babae ay karaniwang nakikita bilang maliliit at mas
mahihina. Kung ang pagiging brusko ay tanggap na katangian ng mga lalaki,
ang mga babae naman ay inaasahan na magiging mahinhin. Ang ganitong konsepto
ay sinasabing nagbubunga rin ng diskriminasyonsa mga taong lilihis sa kataegoryang
babae at lalaki.

3. Trabaho
Ang trabaho ay nagsisilbing salik ng diskriminasyon sapagkat may mag uri
ng propesyon na parang nilikha lamang sa “mas malakas” na kasarian – lalaki. May
mga hanapbuhay halimbawang nangangailangan ng pisikal na lakas ng kalalakihan
kaya’t madalas na ang mga ganitong uri ng trabaho ay hindi ibinibigay sa mga babae
o sa mga kabilang sa iba pang gender. Sa maraming bansa, ang pagiging inhenyero at
abugado ay nakalaan lamang sa mga lalaki. Ang ganitong sitwasyon ay itinuturing na
 2

diskriminasyon sapagkat lumalabas na mas malaki ang oportunidad ng mga lalaki na

makahanap ng hanapbuhay.

4. Edukasyon
Sa nakaraang panahon, may mga kursong pinaniniwalaang dapat kuhanin ng
lalaki lamang o kaya ay ng mga babae lamang. Nabanggit na ang abogasya at pag-
iinhenyero ay dating para lamang sa mga lalaki. Ang nursing naman ay dating inaalok
lamang sa mga kababaihan. Ang ganitong patakaran ay lalong nagpaigting sa
paniniwalang ang mga gender ay hindi magkakapantay.

Gawain 1: Teksto - Suri

Suriin ang mga salik na nagiging dahilan ng pagkakaroon ng diskriminasyon sa
kasarian. Ipaliwanag ang bawat salik. Gawing gabay ang diagram sa ibaba.

Pamprosesong Tanong

1. Ano ang opinyon mo sa mga diskriminasyong nararanasan ng iba’t ibang

kasarian?

2. Anu-ano kaya ang mga hakbang na dapat gawin upang mawakasan ang
ganitong uri diskriminasyon?

Layunin ng Pagkatuto : (Ikalawang Araw)

Nakapagbibigay kung ano-anong diskriminasyon at diskriminasyon sa

kababaihan, kalalakihan at LGBT (Lesbian, Gay, Bi – sexual, Transgender) (BOW-
2)

Paksa: Mga Isyu sa Kasarian At Lipunan

Nananatiling malaking isyu at hamon ang pagkakapantay-pantay ayon sa

kasarian. Sa Pilipinas, kahit malayo na ang narating ng kababaihan sa larangan
ng pulitika, negosyo, media, akademya, at iba pang larangan; nanatiling biktima
pa rin sila ng diskriminasyon at karahasan. Ngunit hindi lamang sila ang
nahaharap sa diskriminasyon at karahasan, maging ang lalaki din ay biktima nito.
Panghuli, ang tinawag ni Hillary Clinton (2011) na “invisible minority” ay ang mga
LGBT, ang kanilang mga kwento ay itinago, inilihim at marami sa kanila ang
nanahimik dahil sa takot. Marami sa kanila ang nahaharap sa malaking hamon ng
pagtanggap at pagkakapantay-pantay sa pamilya, paaralan, negosyo, lipunan at
maging sa kasaysayan. Ayon sa pag- aaral na ginawa ng United Nations Office of
the High Commissioner for Human Rights o UN-OHCHR noong 2011 may mga
LGBT (bata at matanda)na nakaranas nang di-pantay na pagtingin at pagtrato ng
 3

kanilang kapwa, pamilya, komunidad at pamahalaan.

Ipinasa ng Kongreso ang Anti-Bullying Law of 2013, na may patakaran at

regulasyon sa pagsasatupad na nagbabawal sa oryentasyong sexual at identidad sa
kasarian bilang mga dahilan ng bullying at harassment. Ang pagpapatupad ng
ganitong mga patakaran ay nagbababala na hindi katanggap-tanggap at hindi
dapat pahintulutan ng mga institusyon ng edukasyon ang bullying at
diskriminasyon.

• Karahasan sa Kalalakihan
Ayon sa inilabas na ulat ng Mayo Clinic, hindi lamang mga kababaihan ang
biktima ng karahasan na nagaganap sa isang relasyon o ang tinatawag na
domestic violence, maging ang mga kalalakihan din ay biktima. Ayon pa sa ulat
ang ganitong uri ng karahasan sa mga kalalakihan ay hindi medaling makita o
kilalanin. Ang ganitong uri ng karahasan ay may iba’t ibang uri; emosyonal,
seksual, pisikal at banta ng pang- aabuso. Tandaan din na ito ay maaaring
maganap sa heterosexual at homosexual na relasyon.

• Karahasan/Diskriminasyon sa Kababaihan
•
Ang kababaihan, sa Pilipinas man o sa ibang bansa, ay nakararanas ng
pang-aalipusta, hindi makatarungan at di pantay na pakikitungo at karahasan.
Ang mababang pagtingin sa kababaihan ay umiiral na noon pa sa iba’t ibang
kultura at lipunan sa daigdig. Mababanggit ang kaugaliang foot binding noon sa
China na naging dahilan ng pagkakaparalisa ng ilang kababaihan

Ang foot binding ay isinasagawa ng mga sinaunang babae sa China. Ang

mga paa ng mga babaeng ito ay pinapaliit hanggang sa tatlong pulgada gamit ang
pagbalot ng isang pirasong bakal o bubog sa talampakan. Ang korte ng paa ay
pasusunurin sa bakal o bubog sa pamamagitan ng pagbali sa mga buto ng paa
nang paunti-unti gamit ang telang mahigpit na ibinalot sa buong paa. Ang tawag
sa ganitong klase ng mga paa ay lotus feet o lily feet. Halos isang milenyong umiral
ang tradisyong ito. Ang pagkakaroon ng ganitong klase ng paa sa simula ay
kinikilala bilang simbolo ng yaman, ganda, at pagiging karapat-dapat sa
pagpapakasal. Subalit dahil sa ang mga kababaihang ito ay may bound feet,
nalimitahan ang kanilang pagkilos, pakikilahok sa politika, at ang kanilang
pakikisalamuha. Tinanggal ang ganitong sistema sa China noong 1911 sa panahon
ng panunungkulan ni Sun Yat Sen dahil sa di-mabuting dulot ng tradisyong ito.
 4

May ilang kaugalian sa ibang lipunan na nagpapakita ng paglabag sa

karapatan ng kababaihan. Subalit ang nakakalungkot dito, ang pagsasagawa nito
ay nag-uugat sa maling paniniwala. Mababanggit na halimbawa ang breast ironing
o breast flattening sa Africa.
Ang breast ironing o
breast flattening ay isang
kaugalian sa bansang Cameroon
sa kontinente ng Africa. Ito ang
pagbabayo o pagmamasahe ng
dibdib ng batang nagdadalaga sa
pamamagitan ng bato, martilyo o
spatula na pinainit sa apoy. May
pananaliksik noong 2006 na
nagsasabing 24% ng mga batang
babaeng may edad siyam ay
apektado nito. Ipinapaliwanag
ng ina sa anak na ang
pagsagsagawa nito ay normal
lamang at ang mga dahilan nito
ay upang: maiwasan ang (1)
maagang pagbubuntis ng anak;
(2) paghinto sa pag-aaral; at (3)
pagkagahasa.

• Si Malala Yousafzai at ang Laban sa Edukasyon ng Kababaihan sa

Pakistan
Nakilala si Malala Yousafzai habang lulan ng bus patungong
paaralan, nang siya ay barilin sa ulo ng isang miyembro ng Taliban noong
ika-9 ng Oktubre 2012 dahil sa kanyang paglaban at adbokasiya para sa
karapatan ng mga batang babae sa edukasyon sa Pakistan.
Ang Taliban ay isang kilusang politikal na nagmula sa
Afghanistan. Tinutuligsa ang Taliban sa konserbatibong
pananaw at pag-intindi nito sa Qur’an. Itinuturing ng Estados
Unidos na terorista ang grupong Taliban. Ilan sa mga
akusasyong ibinabato sa Taliban ay massacre, human
trafficiking, di-pantay na pagtrato sa kababaihan, at suicide
bombings.
Sino nga ba si Malala? Ipinanganak siya noong ika-2 ng Hulyo 1997
sa Mingora, Swat Valley, sa hilagang bahagi ng Pakistan, malapit sa
Afghanistan. Taong 2007 nang masakop ng mga Taliban ang Swat Valley sa
Pakistan at mula noon ipinatupad nila ang mga patakarang nakabatay sa
batas Sharia ng mga Muslim. Kabilang sa mga ito ay ang pagpapasara ng
mga dormitoryo at paaralan para sa mga babae, nasa mahigit 100 paaralan
ang kanilang sinunog sa Pakistan upang hindi na muli pang makabalik ang
mga babae sa pag-aaral. Sa mga taong ito, isang batang babae pa lamang si
Malala na nangangarap na makapag-aral. Nagsimula ang mga
pagpapahayag ni Malala ng kanyang mga adbokasiya noong 2009. Lumawak
ang impluwensiya ni Malala dahil sa kanyang pagsusulat at mga panayam
sa mga pahayagan at telebisyon. Dahil dito, nakatanggap ng mga banta sa
kanilang buhay ang pamilya ni Malala, ngunit hindi ito naging hadlang
upang ipagpatuloy niya ang paglaban para sa edukasyon ng mga babae sa
Pakistan.
 5

Ang pagbaril kay Malala ang nagpakilala sa mundo ng tunay na

kalagayan ng edukasyon ng mga babae sa Pakistan. Matapos niyang
maoperahan, iba’t ibang mga pagkilala at pangaral ang kanyang natanggap
ngunit hindi niya kinalimutan ang mga kapwa niya babae hindi lamang sa
Pakistan, maging sa iba pang bahagi ng daigdig.

Gawain 2: Paghahambing sa Edukasyon ng Pakistan at

Pilipinas

Batay sa kwento ng buhay at pakikipaglaban ni Malala Yousafzai sa mga

Taliban sa Pakistan, paghambingin ang kalagayan edukasyon ng mga batang
babae sa Pilipinas at Pakistan. Maari pang magsaliksik upang mas mapalalim ang
pag-unawa sa paksa.

EDUKASYON NG KABABAIHAN

Pilipinas Pakistan

Pamprosesong mga Tanong

1. Ano ang pagkakaiba at pagkakatulad ng sistema ng edukasyon ng

Pakistan at Pilipinas? Ipaliwanag.

Layunin ng Pagkatuto: (Ikatlong Araw)

Nakapagkikilala kung anong diskriminasyon at diskriminasyon sa kababaihan,

kalalakihan at LGBT (Lesbian, Gay, Bi – sexual, Transgender) ang nangyayari sa
bansa. (BOW-3)

Pangunahing Konsepto / Nilalaman

Paksa: Konsepto ng Diskriminasyon at Karahasan

Nananatiling malaking isyu pa rin ang diskriminasyon at karahasan sa

larangan ng pulitika, negosyo, media, akademya at iba pang larangan kahit na malayo
na ang narating ng mga kababaihan sa lipunan. Ngunit hindi lamang sila ang
nahaharap sa diskriminasyon at karahasan, maging ang mga lalaki ay nahaharap din
nito.

Diskriminasyon- ang anumang pag-uuri, eksklusyon, o restriksyon batay sa

kasarian na nagiging sanhi ng hindi pagkilala at paggalang, ng karapatan o kalayaan.
Karahasan- isang uri ng diskriminasyon at karahasang nangyayari dahil sa di-
pantay na relasyong kapangyarihan at batayang inaasahan base sa kasarian; mga
gawaing nagdudulot ng pisikal, mental, o sekswal na sakit kasama ang pagbabanta,
pamimilit, at pagsikil sa kalayaan.

Ayon sa pag-aaral na inilabas ng United Nation Development Programme

(UNDP) at ng United States Agency for International Development (USAID) na may
titulong “Being LGBT in Asia: The Philippines Country Report”, ang mga LGBT ay
patuloy na naging biktima sa mga kakulangang/pangyayaring ito:

1. Kalayaang makapag-aral
2. Violence Against Women- Ayon sa United Nations, ang karahasan sa
kababaihan ay anumang karahasang naaugat sa kasarian na humahantong
sa pisikal, sekswal at pagpapahirap sa kababaihan.
 6

a. Pambubogbog/Pananakit
b. Panggagahasa
c. Incest at iba pang sekswal na pan-aabuso
i. Sexual Harassment
ii. Sexual Exploitation
iii. Sex Trafficking at prostitusyon
3. Oportunidad sa trabaho, bias sa serbisyong medical, pabahay at maging sa
edukasyon
4. Pagpatay
5. Domestic Violence o karahasan sa loob ng tahanan- ang kababaihan, sa
Pilipinas man o sa ibang bansa, ay nakararanas ng pan-aalipusta, hindi
makatarungan at di pantay na pakikitungo at karahasan.

Gawain 3: Huwag Po! Huwag Po!

Narito ang mga larawan na may kinalaman sa isyung pangkasarian. Suriin ang
mga ito at ipahayag ang inyong mga saloobin sa bawat larawan.

1 2

3 4
 7

Pamprosesong Tanong

1. Ano ang opinion at saloobin mo sa karahasang nararanasan ng ilang

kababaihan, kalalakihan at LGBT?
2. Paano mawawakasan ang ganitong gawain?

Sanggunian:

K-12 Modyul ng Mag-aaral, Araling Panlipunan 10 (Mga Kontemporaryong Isyu at

Hamong Panlipunan) 2017. Kagawaran ng Edukasyon. Ground Floor, Bonifacio
Bldg., DepEd Complex.

De Guzman, Jens Micah. 2017. Mga Kontemporaryong Isyu, Valenzuela City:J0-ES

Publishing House, Inc.

https://www.hrw.org/sites/default/files/report_pdf/philippines0617tagalog_summ
andrecs.pdf

https://www2.gov.bc.ca/assets/gov/law-crime-and-justice/human-rights/human-
rights-protection/filipino-gender-id.pdf

Mga Susing Sagot

Gawain 1-3 Magkakaiba ang mga sagot dahil sa sariling pagpapaliwanag

_____________________________________________________________________
Mga Tagasulat: CRISTINA J. SOCNOBEN
MAYROSE ENDRIGA

School: Amparo National High School

Division: Butuan City
Email Address: cristina.socnoben@deped.gov.ph
mayrose.endriga@deped.ov.ph

Tagasuri:
1. MARILYN ORONGAN
MT-I, Butuan City Comprehensive High School
South-1 Araling Panlipunan Coordinator

2. CLEO C. CONCHA
SST- III
Butuan City Comprehensive High School

4. CARLOS C. CATALAN JR., PhDM

Division Aral Pan Coordinator
Butuan City Division