MODYUL 8

PAGSULAT NG TALUMPATI
MODYUL 8a

Talumpati
• Nauunawaan ang mga sangkap na may kaugnayan sa
pagtatalumpati.

• Naiisa-isa ang mga uri ng talumpati.

Kahulugan ng Talumpati
Apat na uri ng talumpati batay sa pagbigkas
Anim na uri ng talumpati ayon sa layunin
URI NG SINING NA NAGPAPAHAYAG NG
IDEYA O KAISIPAN SA PARAANG
PASALITA
Ang talumpating isinulat ay
hindi magiging ganap na
talumpati kung ito ay hindi
mabibigkas sa harap ng
madla.
Batay sa kung paano ito
binibigkas sa harap ng
mga taga-pakinig
Batay Sa LAYUNIN
 TA L U M PAT I N G N A G B I B I G AY N G

1 I M P O R M A S Y O N O K A B AT I R A N

*ipabatid ang tungkol sa isang

paksa, isyu, o pangyayari
*gumagamit ng dokumentong
mapagkakatiwalaan, larawan,
tsart, dayagram, atbp.
hal.: SONA
2 TALUMPATING PANLIBANG
*magbigay ng kasiyahan sa mga
nakikinig
*lahukan ng mga birong
nakakatawa na may kaugnayan
sa paksa
hal.: talumpati sa salusalo,
pagtitipong sosyal, atbp.
3 TALUMPATING PAMPASIGLA
*magbigay inspirasyon sa mga
nakikinig
*ang nilalaman ay nakapupukaw at
nakasisigla ng damdamin at isipan
hal.: pagtatapos sa paaralan o pamantasan,
anibersaryo ng samahan o organisasyon
4 TALUMPATING PANGHIKAYAT
*hikayatin ang mga taga-
pakinig na tanggapin ang
paniniwala ng manunulampati
*nagbibigay ng katwiran at
patunay
hal.: sermon sa simbahan, kampanya ng
mga politiko, talumpati sa Kongreso, atbp.
 TALUMPATI ng PAGBIBIGAY
5 GALANG
*tanggapin ang bagong
kasapi ng samahan o
organisasyon

*pagtanggap sa bagong
opisyal na natalaga sa
isang tungkulin
 TALUMPATI ng PAPURI
6 *magbigay ng pagkilala o
pagpupugay sa isang tao o
samahan
hal.: eulogy, talumpati sa
paggawad ng medalya o sertipiko
sa isang tao, talumpati sa
pagtatalaga sa bagong hirang na
opisyal
Mga Dapat Isaalang-alang Sa pagsulat ng Talumpati
Ayon kay Lorenzo et al. (2002) sa kanilang aklat na Sining ng
Pakikipagtalastasang Panlipunan, ang ilan sa dapat mabatid ng
mananalumpati ay ang mga sumusunod:

1 EDAD NG MGA
TA G A PA K I N I G
2 BILANG NG MGA
MAKIKINIG
3 KASARIAN

Madalas magkaiba
.
Iakma ang nilalaman ang interes,
ng paksa kawilihan, karanasan
Mapaghahandaang ng
at kaalaman ng
husto ang talumpati kalalakihan sa
at maging ang wikang kung batid ang dami kababaihan.
gagamitin sa ekdad ng ng makikinig. .
mga nakikinig.
Mga Dapat Isaalang-alang Sa pagsulat ng Talumpati

S A L O O B I N & D AT I

4 5
EDUKASYON O
NANG ALAM NG
A N TA S N G
M G A TA G A PA K I N I G
LIPUNAN

Malaki ang Kung may alam na ang mga

kinalaman ng tagapakinig tungkol sa
edukasyon o antas paksa, sikaping sangkapin
ng lipunan ito ng mga bago
at karagdagang
sa kakayahan ng impormasyon upang hindi
mga tagapakinig na sila mawalan ng interes.
umunawa.
Mga Dapat Isaalang-alang sa
Pagsulat ng Talumpati

Mahalagang matiyak ang tema ng pagidiriwang upang ang

bubuoing talumpati ay may kinalaman sa layunin ng
pagtitipon. Upang higit na maging kawili-wili ang talumpati,
dapat makitaan na may sapat na kaalaman ang
mananalumpati hinggil sa paksa at nilalaman ng mga
hakbang sa pagsusulat sa mga sumusunod(Casanova at
Rubin, 2001):
Mga Dapat Isaalang-alang Sa pagsulat ng Talumpati

PA N A N A L I K S I K N G PA G T U K O Y S A M G A

1 D AT O S AT M G A
K A U G N AY N A
BABASAHIN 2 PA G B U O N G T E S I S

Matapos mangalap ng mga

3 PUNTO O
PA N G U N A H I N G
K A I S I PA N

Kapag may tiyak ng tesis, maaari

Ito ay maisasagawa sa nang alamin ng mananalumpati
datos, mahalagang matukoy ang
pangangalap ng impormasyon sa ang mga pangunahing punto.
tesis sapagkat dito iikot ang
ensayklopedya, aklat, atbp. Mahalagang matukoy ang
pangunahing mensaheng
mahahalagang detalyeng
ibabahagi. Ito rin ang
Maaari ding magsagawa ng bibigyang-pansin upang maging
magsisilbing argumento kung
interbyu sa isang taong eksperto. komprehensibo ang susulatin.
ang layunin ng talumpati ay
manghikayat.
Mga Dapat Isaalang-alang Sa pagsulat ng Talumpati

Malaki ang epekto ng paraan ng pagkakabalangkas ng

nilalaman ng talumpati sa pag-unawa nito ng mga
tagapakinig.Mahalagang gumamit ng paraan o hulwarang
aakma sa uwi o katangian ng mga makikinig. Ayon kina
Casanova at Rubin (2001), may tatlong hulwarang maaaring
gamitin sa pagbuo ng talumpati.
Mga Dapat Isaalang-alang Sa pagsulat ng Talumpati

1 KRONOLOHIIKAL
N A H U LWA R A N

Ang mga detalye ng talumpati ay

2 TO P I K A L N A
H U LWA R A N

Nakabatay sa pangunahing
3
H U LWA R A N G
PROBLEMA-
SOLUSYON

Nahahati sa dalawang bahagi ang

nakasalalay sa pagkakasunod-sunod
ng pangyayari.
Maaaring isagawa ang paghahanay
ng detalye mula sa unang
pangyayari, sumunod na mga
pangyayari, at huling pangyayari.
paksa ang paghahanay ng mga
materyales ng talumpati
Mainam na gamitin ito upang buo
at malinaw na nauunawaan ng
mga nakikinig ang tinatalakay na
paksa.
pagkakahabi sa talumpati –
paglalahad ng suliranin at
pagtatalakay sa solusyon
Ginagamit ang hulwarang ito sa
mga uri ng talumpating
nanghihikayat o nagpapakilos.
 Mga Dapat Isaalang-alang
Mga Dapat Isaalang-alang Sa pagsulat sa
ng Talumpati

Ang paghahabi o pagsulat ng nilalaman ng talumpati mula sa

umpisa hanggang sa matapos ito ay napakahalaga ring
isaalang-alang upang higit na maging mahusay, komprehensibo,
at organisado ang bibigkasing talumpati. Ayon kay Alcmitser P.
Tumangan, Sr. et al., may akda ng Retorika sa Kolehiyo, ang
isang talumpati ay kailangang magtaglay ng tatlong bahagi.
 A. Introduksiyon
Ito ang pinakapanimula ng talumpati. Ito ay naghahanda sa mga nakikinig

.
para sa nilalaman ng talumpati kaya naman dapat angkop ang pambungad
sa katawan ng talumpati

MAPUKAW ANG MAIHANDA ANG MAILAHAD ANG

KAISIPAN AT MGA TAGAPAKINIG BALANGKAS NG
DAMDAMIN NG SA GAGANAPING PAKSANG
MGA MAKIKINIG PAGTATALAKAY SA TATALAKAYIN
PAKSA

MAKUHA ANG MAIHANDA ANG

KANILANG MAIPALIWANAG KANILANG PUSO
INTERES AT ANG PAKSA AT ISIPAN SA
ATENSIYON MENSAHE
 B. Diskusyon o Katawan
Dito makikita ang pinakamahalagang bahagi ng talumpati
sapagkat dito tinatalakay ang mahahalagang punto o
kaisipang nais ibahagi sa mga nakikinig. Ito ang
pinakakaluluwa ng talumpati.

a. Kawastuhan
Tiyaking wasto at maayos ang nilalaman ng talumpati. Dapat na
totoo at maipapaliwanag ang paksa. Kailangang gumamit ng
angkop na wika at may kawastuhang pambalarila ang talumpati.
 B. Diskusyon o Katawan
b. Kalinawan
Kailangang maliwanag ang pagkakasulat at pagkakabigkas ng talumpati upang
maunawaan ng mga nakikinig.

Umiwas sa Sikaping maging

Gumamit ng mga Gawing parang Gumamit ng mga
madalas na direkta sa
angkop at tiyak karaniwang halimbawa at
paggamit ng pagsasalita at
na salitang pagsasalita ang patunay sa
mahahabang iwasang
mauunawaan ng pakikipag-usap pagpapaliwanag
hugnayang magpaligoy-ligoy
mga makikinig. sa mga ng paksa
pangungusap. sa pagpapahay
tagapakinig.
ng paksa.
 B. Diskusyon o Katawan

c. Kaakit-akit
Gawing kawili-wili ang paglalahad ng mga katwiran o paliwanag
para sa paksa. Sikaping makabuo ng nilalaman na kaugany sa
paksa at gigising sa kaisipan at damdamin ng mga makikinig.
Higit sa lahat, sikaping mapaniwala ang mga nakikinig sa mga
katotohanang inilalahad ng talumpati.
 C. Katapusan o Kongklusyon

Dito nakasaad ang pinakakongklusyon ng talumpati. Dito

kalimitang nilalagom ang mga patunay at argumentong inilahad
sa katawan ng talumpati. Ito ay kalimitang maikli ngunit
malaman. Maaaring ilagay rito ang pinakamatibay na paliwanat
at katwiran upang mapakilos ang mga tao ayon sa layunin ng
talumpati.
 D. Haba ng Talumpati

Ang haba ng talumpati ay nakasalalay kung ilang minute o

oras ang inilaan para sa pagbigkas o presentasyon nito.
Malaking tulong sa pagbuo ng nilalaman niyo ang pagtiyak
sa nilaang oras.
Aklat:
Baisa-Julian, Ailene. Pinagyamang Pluma. Filipino sa
Piling Larangan. Quezon City: Phoenix Publishing,
c2017. p. 140-141

https://tl.wikipedia.org/wiki/Talumpati