SÖZCÜK(KELİME) YAPISI

Kök: Bir sözcükte bütün ekler çıkarıldıktan sonra geriye kalan anlamlı en küçük dil birimidir. İsim kök ve fiil kök olmak üzere iki türü vardır. –mak/-mek eki
alan kök ve sözcükler fiildir. Bu ekleri almıyorsa isimdir.
Çekim Eki: Bir sözcüğe eklendiğinde sözcüğün anlamını değiştirmeyen, yeni anlamda bir sözcük oluşturmayan, sözcüğün türünü değiştirmeyen sadece
sözcüğe çeşitli anlamlar katan eklerdir.

Yapım Eki: Bir sözcüğe eklendiğinde sözcüğün anlamını değiştiren, türünü değiştiren, yeni anlamda bir sözcük oluşturan eklerdir.

Basit Sözcük: Yapım eki almamış sözcüklerdir. Bu tür sözcükler çekim eki alabilir. Kök halinde veya çekim eki almış halde bulunurlar.
Kök→ ağaç, kitap vb. Kök + Çekim Eki→ ağaç + lar, kitap + ım vb.

Türemiş Sözcük: Kök ya da gövdelere yapım eki getirilerek oluşturulan sözcüklerdir. Türemiş sözcükte en az bir tane yapım eki bulunur. “Gövde” demek
“Kök + Yapım Eki” şeklindeki sözcüktür. Gövdeler tekrar yapım eki alarak yeni sözcükler oluşturulabilir.
ÖR: göz + lük + çü + lük→ İsim Kök + Yapım Eki + Yapım Eki + Yapım Eki
Gövde
Ol + gun + laş + tır + ıyor → Fiil Kök + Y.E + Y.E + Y.E + Ç.E

Birleşik Sözcük: Yeni bir varlığı, kavramı karşılamak üzere birden fazla sözcüğün bir araya gelmesiyle oluşan sözcüklerdir. ÖR: buzdolabı, Eskişehir, çekyat,
hanımeli, cumartesi, kahvaltı vb.

Yaz gelmişti. Tarlalara gidiyor ve ekinlerin biçilmesini seyrediyordu. Güneşin iç açıcılığı yüreğini sevinçle dolduruyordu. Sonbahar geldi. Kocası ava
çıkıyordu. Medar ve Mirza adlı iki köpeğiyle sabah erkenden çıkıp gidiyordu. O zaman yalnız başına kalıyor fakat Henry’nin yokluğu onu üzmüyordu.

Yaz: İsim kök→ Basit Sözcük→ (Basit İsim) O: İsim Kök→ Basit Sözcük→(Basit Sıfat)

Gel/miş/ti: Fiil kök/Ç.E/Ç.E→ Basit Sözcük→ (Basit Fiil) Yal(ı)n/ız: İsim kök/Y.E→ Türemiş Sözcük→(Türemiş Sıfat)

Tarla/lar/a: İsim kök/Ç.E/Ç.E→ Basit Sözcük→ (Basit İsim) şen/len/ecek: İsim kök/Y.E/Ç.E→Türemiş Sözcük→(Türemiş Fiil)

sev/in/ç/le: Fiil Kök/Y.E/Y.E/Ç.E→ Türemiş Sözcük→ (Türemiş İsim) Son/bahar: Birleşik Sözcük→ (Birleşik İsim)

Ek/in/ler/in: Fiil kök/Y.E/Ç.E/Ç.E→ Türemiş Sözcük→ (Türemiş İsim) Seyir/ediyordu: Birleşik Sözcük→(Birleşik Fiil)

Dol/dur/uyor/du: Fiil kök/Y.E/Ç.E/Ç.E→ Türemiş Sözcük→ (Türemiş Fiil) yok/la/ma: İsim kök/Y.E/Y.E→ Türemiş Sözcük→ (Türemiş İsim)