KDDH Chuong II Khi Dong Dan Hoi Tinh

28/02/2017
Bài giảng:
KHÍ ĐỘNG ĐÀN HỒI
(Aeroelasticity)
Chương I: Giới thiệu chung
Nội dung
Chương 0: Mở đầu, giới thiệu môn học

Chương I: Giới thiệu chung và nhắc lại một số
khái niệm
Chương II: Khí động đàn hồi tĩnh
Chương III: Khí động đàn hồi động (HuyVQ)
Khí động đàn hồi 2
1
28/02/2017
Chương I: Giới thiệu chung
 Khái quát về khí động đàn hồi

 Nhắc lại về khí động lực học
 Lý thuyết Cánh mềm
Khái quát về khí động đàn hồi
Nghiên cứu đặc tính khí động của máy bay:

 Giả thiết ???
 Chất điểm – Nghiên cứu các đặc tính bay
 Vật thể cứng tuyệt đối, có thể chuyển động theo các trục và quay quanh
các trục – Nghiên cứu ổn định và điều khiển máy bay
y: Y - Lực ngang  Moment liệngM

x: D - Lực cản  Moment lộn nhào LR
z: L - Lực nâng  Moment chúc ngóc N
2
28/02/2017
Máy bay: Chất điểm– Cứng tuyệt đối ???

Máy bay không phải là vật cứng tuyệt đối
Dưới tác dụng của ngoại lực các thành phần kết cấu bị biến dạng:
Thay đổi đặc tính khí động
Hạn chế khả năng chịu tải của kết cấu khi tốc độ bay tăng, khi có xung va
chạm lúc hạ cánh hoặc khi gặp các dòng nhiễu động trong quá trình bay
Tương tác 2 chiều  Xuất hiện các hiện tượng đàn hồi
khí động
Tương tác lỏng – Rắn (Fluid-Structure Interaction – FSI)
Khái niệm:
• Aeroelasticity is the science which studies the interactions
among inertial, elastic, and aerodynamic forces.
• Khí động đàn hồi nghiên cứu sự tương tác giữa ba lực: lực khí
động, lực đàn hồi và lực quán tính.
Phân loại:
3
28/02/2017
Tam giác COLLAR (1946):

Dynamics
Inertial Forces
AEROELASTICITY
Bafting, Flutter, …
Fluid
Mechanics Structural
Aerodynamic
A Static Aeroelasticity
E Mechanics
Forces Elastic Forces

3 Đỉnh:
A: Lực khí động – Aerodynamics Force
E: Lực đàn hồi – Elastic Force
I: Lực quán tính – Inertial Force
I
AEROELASTICITY
E
4
28/02/2017

3 Cạnh:
AI: Tương tác giữa lực khí động
và lực quán tính (bỏ qua lực đàn
hồi, coi máy bay là chất điểm hoặc I
vật rắn tuyệt đối)  Các vấn đề liên
quan đến cơ học vật bay
AEROELASTICITY
E

3 Cạnh:
AE: Tương tác giữa lực khí động
và lực đàn hồi kết cấu (bỏ qua lực
quán tính)  Các hiện tượng khí I
động đàn hồi tĩnh
AEROELASTICITY
E
5
28/02/2017
Các hiện tượng ĐHKĐ tĩnh:

Thay đổi phân bố lực nâng do biến dạng:
Ảnh hưởng biến dạng đàn hồi của kết cấu đến phân bố
áp suất trên kết cấu đó
 Xoắn phá hủy cánh:
Lực khí động làm tăng góc tấn cánh  Đến giới hạn kết
cấu bị phá hủy (góc xoắn lớn đến vô cùng)
Giảm hiệu quả điều khiển:

Biến dạng kết cấu treo các cánh lái  Giảm hiệu quả làm
việc của cánh lái

Đảo chiều tác dụng của cánh lái:
Biến dạng kết cấu treo các cánh lái  Giảm hiệu quả làm
việc của cánh lái  Đến tốc độ giới hạn của hiện tượng
đảo chiều tác dụng, hiệu quả làm việc của các cánh lái
bằng không, vượt quá tốc độ này tác dụng điều khiển của
các cánh lái sẽ ngược lại
6
28/02/2017

Ví dụ: Xoắn phá hủy cánh
Lực khí động theo vận tốc
Uốn cánh
Biến dạng uốn + xoắn
Phân bố lại
Thay đổi góc tấn lực khí động
??????
Uốn + xoắn

Trường hợp 1: Vận tốc dòng chảy hay là góc tấn α tăng
vô hạn
Bất ổn định tĩnh: Divergence (Sự phá hủy)
Trường hợp 2: Vận tốc dòng chảy hay góc tấn α tiến đến
một giá trị giới hạn
Ổn định tĩnh: Nhưng với sự phân bố lại của tải khí động
7
28/02/2017

3 Cạnh:
IE: Tương tác giữa lực quán tính
và lực đàn hồi  Các vấn đề liên
quan đến dao động kết cấu I
AEROELASTICITY
E

Trọng tâm:
Tương tác đồng thời của cả ba lực Khí
động – Đàn hồi – Quán tính  Các hiện
tượng Đàn hồi Khí động động
Hiện tượng flutter - F
Hiện tượng Bafting - B I
Hiện tượng phản ứng động lực - Z
AEROELASTICITY
E
8
28/02/2017
Các hiện tượng ĐHKĐ động:

 Hiện tượng flutter:
• Hiện tượng rung lắc kết cấu do dao động điều hòa tự kích
 Hiện tượng Bafting:
• Hiện tượng rung lắc kết cấu do dao động cưỡng bức kết
cấu
• Thường gặp ở phần đuôi (xoáy của dòng khí bị đứt dòng
khi chảy qua các thành phần kết cấu của phần trước có
tần số trùng với tần số dao động riêng của phần kết cấu
nào đó)
 Hiện tượng phản ứng động lực
• Biến dạng đàn hồi do tác động lên kết cấu

Dao động động cơ, nhiễu
loạn dòng khí
Uốn cánh
Cánh dao động
Lực khí động phụ Kích thích

thuộc vận tốc dòng cánh
khí + tần số rung
Uốn + xoắn
??????
9
28/02/2017

Trường hợp 1: Cánh dao động với biên độ tăng dần

 Bất ổn định động: Hiện tượng Flutter
Trường hợp 2: Cánh dao động với biên độ không đổi

hoặc giảm dần
 Ổn định động
Hiện tượng ĐHKĐ xuất hiện?

• Ngay từ khi có các khí cụ bay nặng hơn không khí (1452-1500:
Leonard de Vinci)
 Các hiện tượng ĐHKĐ bắt đầu được nghiên cứu?
• Từ năm 1903 - Xoắn phá hủy máy bay một tầng cánh - giáo sư
Langley (Mỹ)
 Tuy nhiên các vấn đề về ĐHKĐ thực sự được các
nhà khoa học quan tâm vào những năm 30 của thế kỷ
20:
• Cần tăng tốc độ bay ngang của máy bay một tầng cánh,
• Nhiều tai nạn do các hiện tượng ĐHKĐ
10
28/02/2017
Lĩnh vực liên quan:

• Hàng không, vũ trụ, đóng tàu, năng lượng hạt nhân, xây dựng dân
dụng…
 Hiện tượng ĐH KĐ và Đàn hồi thủy động:
• Tương tự nhau
• Khác với đàn hồi thủy động, lưu lượng nước qua kết cấu vật thể
không thể bỏ qua
 Nghiên cứu tương tác F-S: Các thông số ảnh hưởng
chính đến ĐHKĐ
Bài giảng:
KHÍ ĐỘNG ĐÀN HỒI
11
28/02/2017
II.0. Mở đầu
II.1. Mô hình một bậc tự do
• Áp suất động xảy ra xoắn phá hủy
• Khai triển chuỗi
• Ảnh hưởng của số Mach
II.2. Mô hình nhiều bậc tự do
• Mô hình 2 bậc tự do
• Mô hình vi phân
II.3. Hiệu quả điều khiển
• Thay đổi lực nâng do cánh liệng
• Đảo chiều tác dụng cánh lái
• Ảnh hưởng của kích thước cánh liệng
II.4. Mô hình cánh mũi tên

• Thay đổi lực nâng do cánh liệng
• Đảo chiều tác dụng cánh lái
• Ảnh hưởng của kích thước cánh liệng
12
28/02/2017
II.0. Mở đầu
•Tìm cách nghiên cứu hiện tượng? Những thông số

quan trọng của KĐĐH?
•Xác định bản chất của sự tương tác?
•Khắc phục?
x
restrict to small angle
h(t)
(t) c.g.
shear
center
xcg
II.0. Mở đầu
Khí động đàn hồi liên quan đến sự tương tác giữa lực
khí động và biến dạng kết cấu  Cần có mô hình để
nghiên cứu sự tương tác đó
Mô hình cần đơn giản  dễ dàng trong việc giải thích
các hiện tượng
Mô hình cần có các đặc trưng của lực khí động, lực đàn
hồi và lực quán tính
• Lực/biến dạng được mô hình hóa bởi cánh thẳng có thể biến dạng
uốn (bending), xoắn (twist)
• Đặc trưng khí động – mối quan hệ giữa lực khí động và biến dạng
• Mô hình cần đặc trưng được cho tương tác khí động/đàn hồi
• Mô hình có nhiều giả thiết rút gọn những vẫn đặc trưng được tính
chất vật lý của hiện tượng
13
28/02/2017
II.0. Mở đầu
•Ổn định?
•Nguồn gốc bất ổn định, bất
thường?
•Mô hình hóa, đơn giản hóa?
II.0. Mở đầu
Bài toán mô hình hóa:

Phát triển mô hình đơn giản
Dự đoán các hiện tượng vật lý
• Xác định các thông số quan trọng
• Xác định nguyên nhân, bản chất tương tác
Giảm thiểu tính phức tạp của các phương trình
toán học
• Mô hình toán học đơn giản (kết cấu, khí động ...)
• Liên hệ giữa mô hình toán và thực nghiệm
14
28/02/2017
II.0. Mở đầu
x
restrict to small angle
h(t)
(t) c.g.
shear
center
xcg
Lực nâng, L Chuyển vị, h
Độ cứng xoắn
KT
Mômen
chúc ngóc Độ cứng
MAC Khh
Hệ số lực nâng, hệ số mômen


L  qSC L  qSC L 

M ref  qScC Mref

1
q V 2
2
15
28/02/2017
 Tâm áp
L  qSC L  qSC L 

Phương trình cân bằng mômen
Lx  M o  M ref
Định nghĩa tâm áp

M ref  0
L x Tâm áp
 Mo
xcp   f  
MO L
 Tâm khí động

Tính sự thay đổi mô men khí động theo
Lx  M o  M ref
góc tới
L  M o M ref L xAC
Tâm khí
x AC   động
  
 M AC
0 MO
  Mo
Tâm khí động ¼ dây cung đối
x AC       M o
với profile 2D trong trường
L L
hợp dòng không nén được

16
28/02/2017
 Mô hình hóa hiện tượng xoắn cánh

Từ thực tế tới mô hình
d
b T  GJ
dy
h GJ 
Mô men
2Gtbh 2
t

1 h
xoắn=T
b
Hộp cánh Boeing 727
V L
e KT
 KT là độ cứng
chống xoắn
 Một bậc tự do là góc xoắn cánh 

 Kết cấu sinh ra mô men chống tại sự xoắn cánh M
, M = KT mô men này thay đổi tuyến tính với

góc xoắn
 E : khoảng cách giữa tâm khí động – tâm xoắn
17
28/02/2017
Phương trình cân bằng mô men xoắn, 

¼ dây cung L
e KT

Le  M AC  KT
KT  qSeCL  o     qScCMAC

Tâm xoắn
Khoảng cách giữa tâm khí

động và tâm xoắn
 KT  qSeCL   qSeCL  o  qScCMAC 
 Giá trị góc xoắn 

• Mô hình cứng tuyệt đối góc tấn: 0
• Kết cấu có tính đàn hồi góc tấn:   0
 c CMAC 
qSeCL   o  
  e CL 
   
KT  qSeCL

18
28/02/2017
Lực nâng
• Mô hình cứng tuyệt đối:
Lrigid  qSCL  0
• Kết cấu có tính đàn hồi:
  c CMAC 
 qSeCL   o   
 
 qSCL  0     qSCL   o   e CL 
L flex 
 KT  qSeCL 
 
 
 Lực nâng thay đổi do tính đàn hồi của kết cấu

 Lực nâng
  

 o T L 
  K  qSeC  qSeC   c C MAC
L
 o e CL


L  qSC L    
 K T  qSeCL 
 

 qSeCL 
 Tham số khí q   
động đàn hồi KT
 qScCMAC 
 o   qSC  
L  qSCL     o  q   MAC
KT c C

L
   1 q  
qSeCL
  e  CL 
 1  

 K T 
19
28/02/2017
 Xoắn phá hủy cánh

 c CMAC 
qSeCL   o  
  e CL 
    
KT  qSeCL

KT
qD  Áp suất động xảy ra hiện
tượng xoắn phá hủy cánh
SeCL

Góc nhìn khác

• Xét mô hình 1 bậc tự do
• Bỏ qua ảnh hưởng đường vồng
qSeCL  o q o
 

KT 1  q  1 q
20
28/02/2017
Viết dưới dạng khai triển chuỗi
qo

1 q
 1   
n
q o    q o 1  q  q  q  ...  1   q 
2 3
 1 q   n 1 

Phần chuỗi vô hạn là thành phần góc hệ số khuếch đại khi chưa tính đến khí
động đàn hồi
  q o 1  q  q 2  ...
Khi:
q  0.5 1
0.75
0.5 q  0.5
Tổng chuỗi là 2 0.25
0
1 2 3 4 5 6 7
21
28/02/2017
  q o 1  q  q 2  ...
θo là góc xoắn khi qSeC L  o

chưa có sự tương o  
tác lực/biến dạng KT
qSeC L  o
o  
KT
   o 1  q  q 2  ...
   o  q o  q 2 o  ...
22
28/02/2017
Thành phần thứ 2 là ứng xử của thành phần thứ

nhất:
qSeCL  o
1  q  o  
KT
Đây là biến dạng khi góc tấn là o chứ

không phải là o
Thành phần thứ 3  2  q 2 o  q 1

Mỗi thành phần của khai triển là sự thay đổi

góc xoắn khi tính đến tương tác lực/biến dạng
   o 1   q n 



   0   n
n 1  n 1 
Chuỗi hội tụ q 1
Chuỗi phân kì q 1
23
28/02/2017
II.1.3. Ảnh hưởng của số Mach
 Thực tế, đường hệ số lực nâng phụ thuộc số

Mach:
Ảnh hưởng của số Mach tới hệ số C L0

lực nâng (Prandtl-Glauert) dòng C L 
dưới âm
1 M 2
Hiện tượng xoắn phá hủy khi tính đến ảnh

hưởng của số Mach tới hệ số lực nâng?
24
28/02/2017
Mô hình một bậc tự do
Ảnh hưởng của số Mach tới hệ số lực nâng (Prandtl-Glauert) dòng dưới âm
KT C L0
qD  C L 
SeCL 1 M 2
KT
qDo  qD 
KT 1  M 2
 qDo 1  M 2
SeCL0 SeCL0
Biểu diễn theo M
 Số Mach phụ thuộc độ cao và Vận tốc dòng khí
Số Mach
qatmosphere  qa
Áp suất động
V
theo độ cao (a)
và số Mach 1 1
qa  V 2   a 2 M 2
M
2 2 a
Vận tốc âm, “a," phụ thuộc
nhiệt độ và nhiệt độ thay
đổi theo độ cao
KT 1  M 2
qD   q Do 1  M 2
SeCL
0
25
28/02/2017
qa  qD  M  M D
1 2
q Do 1  M D 
2
a M D 2  q1M D 2
2 1
q1   a2
2 2
 qDo 
 
 1  M D 2  M D 4
 q1 
2 2
q  q  Để xác định MD
  Do  M D   Do   0
4 2
MD cần giải phương
trình bậc 2
 q1   q1 

2 2
q  q 
  Do  M D   Do   0
4 2
MD
 q1   q1 
qD  qDo 1  M 2
qatmosphere  qa
1 1
qa  V 2  a 2 M 2
2 2
qa  qD  M  M D Giao điểm của hai đường

26
28/02/2017
Muốn tăng số Mach tới hạn cần tăng độ cứng

Góc nghiêng đường hệ số lực nâng là một

thông số ảnh hưởng đến vận tốc tới hạn
• Phụ thuộc vào số Mach
Số Mach tới hạn cần thêm vào trong phương

trình
27
28/02/2017
Hệ nhiều bậc tự do
55
Hệ 2 bậc tự do theo góc xoắn
Lò xo
góc xoắn
28
28/02/2017
tâm
tấm xoắ
tấm
n
Thân
1 2
trục khí
động
Gốc cánh
Đầu cánh
Mô men xoắn
29
28/02/2017
 Phương trình cân bằng mô men xoắn
M 1  0  L1e  3KT 1  2 KT  2  1 
L1  qSCL  o  1 
M 2  0  L2 e  2 KT  2  1 
L2  qSC L  o  2 
Viết dưới dạng ma trận:
 5  2 1  1 0 1  1

KT      qSeC       qSeC  
 2 2   2  0 1  2 
L L o
1
 Theo bảo toàn năng lượng

1 1
U  (3KT )12  (2 KT )  2  1 
2
2 2
U
 (3KT )1  (2 KT )  2  1  1
1
 2U
 (3KT )  (2 KT )  1 1  5 KT  K11
12
 2U
 (2 KT ) 11  1  2 KT  K12
1 2
30
28/02/2017
 5  2 1   1 0  1  1

KT 
 2 2     qSeC L  0  1    qSeC L  o 1
  2    2  
Kết hợp ma trận độ cứng đàn hồi + khí động:
K    qSC
T
1 1
L  o  
 2 1
Ma trận độ cứng khí động đàn hồi  KT 
Nghịch đảo ma trận  giải 1 và 2
 i   qSeCL  o KT 11

 K11 K12 
 KT    
 K 21 K 22 
1
 K11 K12  1  K 22  K12 
    
 K 21 K 22     K 21 K11 
  K11 K 22  K12 K 21
31
28/02/2017
 Định thức của ma trận độ cứng khí động đàn

hồi phụ thuộc q
  K11 K 22  K12 K 21
  q 2  7q  6
qSeCL
Trong đó q 
KT
  1  q  6  q 
Khi q tăng   0 ?
 Đồ thị  theo q
q
32
28/02/2017
Nghiệm:
1  q o 4  q 
   
 2   7  q  qSeCL
q
KT
  1  q  6  q 
 Đồ thị  theo q Tấm 1

A
3KT 2KT
shear
panel 1
e
panel 2 centers
bất ổn định Tấm 2
A
aero
centers
divergence
góc xoắn, i/o
b/2 b/2
+ 2
V
 + 1
view A-A
Tấm 2
Tấm 1
Tấm 2
q
Khí động đàn hồi
=0 66
33
28/02/2017
 Sự thay đổi lực nâng

L flex q
 1  5.5  q 
Lrigid 
 q 
L flex  qStotal CL  o 1   5.5  q  
  
Lực nâng = ½ trọng lượng
 q  W
L flex  qStotal CL  o 1   5.5  q   
   2
Hệ 2 bậc tự do 
 Sự thay đổi lực nâng do khí động đàn hồi

W
o 
2qStotal CL    q  5.5  q  
L1  1  q 4  q  
 
  qSC L  o  q 7  q  
L2  1     L1  W 2  q 
  
   
L2  24  q   2 
Nhận xét – Cánh ngoài sẽ chịu lực nhiều hơn khi q tăng
34
28/02/2017
 Định thức của ma trận độ cứng khí động đàn

hồi phụ thuộc q
  K11 K 22  K12 K 21
  q 2  7q  6
qSeCL
Trong đó q 
KT
  1  q  6  q 
Khi q tăng,  = 0  Bất ổn định (Divergence)
  q 2  7q  6
  1  qD  6  qD   0
qD  1, 6
phương trình đặc tính KĐĐH
35
28/02/2017
 5 2  1  qSeCL  1 0  1  0 

 2 2     K  0 1    0  1 2
  2 T   2  
 5 2  1   1 0  1   4 2  1  0 

 2 2     (1)  0 1     2 1     0 
  2   2   2  
with qD  1 with qD  6
2 2 1
41  2 2  0  2 1  2 2  0  
1 1 2
  1
21   2  0  2  2 21  4 2  0  2  
1 1 2
 Đồ thị  theo q Tấm 1

A
3KT 2KT
shear
panel 1
e
panel 2 centers
bất ổn định Tấm 2
A
aero
centers
divergence
góc xoắn, i/o
b/2 b/2
+ 2
V
 + 1
view A-A
Tấm 2
Tấm 1
Tấm 2
q
Khí động đàn hồi
=0 72
36
28/02/2017
Mô hình vi phân
Mô hình vi phân
Mô hình vi phân V

lineđường
of aerodynamic centers
tâm khí động
 Chia cánh thành các phân tố dx
e c
d
reference, elastic axis

trục xoắn
L
dx line of centers of mass
trọng tâm
T T+d T /dx V
td x ti p
đầu Độ cứng chống xoắn
gốc
roo t
của kết cấu
x
d
T  x   GJ
bo und ary tử
phần e lebiên
m ent bouphần
ndarytử
eleme
biên nt dx
Viết phương trình cân bằng và tìm vận tốc tới hạn?
37
28/02/2017
Mô hình vi phân
 Lực khí động – mô men khí động

V
lineđường
tâm khí động
e c
d

trục xoắn
L
line of centers of mass
trọng tâm
l  x   qc cl   qcao  o   
mac  qc 2 cmac
Mô hình vi phân
 Mô men/tâm xoắn
V
lineđường
tâm khí động
e c
d

trục xoắn
L
trọng tâm
t  x   qceao  o     qc 2 cmac  nmgd

(ao  cl )
38
28/02/2017
Mô hình vi phân
dx
Mô hình hóa độ cứng
kết cấu
T T+dT /d x V
td x ti p
gốc
roo t đầu
x
bo unda ry elem ent boun dary e leme nt

phần tử biên phần tử biên
 dT   dT 
M x  0  T  tdx   T  dx    t   dx  0
 dx   dx 
d d  d 
T  x   GJ
dT
 t  x   GJ   t ( x)
dx dx dx  dx 
Mô hình vi phân
Phương trình cân bằng mô men xoắn
t  x   qceao  o     qc 2 cmac  nmgd
d  d 
GJ  qcea o   qceao  o  qc2 c mac  nmgd 
dx  dx 
d 2  qceao  2 
qceao
   K
dx 2  GJ  GJ
K  qcea o o  qc 2 cmac  nmgd  / GJ
39
28/02/2017
Mô hình vi phân
Bài toán:
  2   K
 x   A sin x  B cos x  K / 2
 c  c   nmgd  
  x      o     mac      1  cos  x   tan  L  sin  x  
  e   ao   qceao  
10
tan(L)
6
0
0     
L
Mô hình vi phân
Bất ổn định?
    2  0
  x   A sin  x  B cos  x
V
lineđường
tâm khí động
e c
d

trục xoắn
L
trọng tâm
40
28/02/2017
Mô hình vi phân
Bất ổn định?
    2  0
V
lineđường
tâm khí động
 0  0 c
e
d

trục xoắn
L
T  L  GJL   0
trọng tâm
Mô hình vi phân
  0   A sin  * 0  B cos  * 0  0
Giới hạn ổn định?
 '  A cos  L  B sin  L

A(0)  B (1)  0
A( cos  L )  B (  sin  L )  0
 0 1   A  0 

  cos  L
    sin  L    B  0 
41
28/02/2017
Mô hình vi phân
Giá trị riêng
 0 1   A  0  qceao L2
 L
2
 
  cos  L
    sin  L    B  0 

GJ
   cos  L  0
 n 
2
qD cecl L2  3 2n  1
L
2
 L  , , ...
  2 2 2
 2  GJ
2
qD cecl L2
 L 
2 2

4 GJ
Mô hình vi phân
  x   A sin  x  B cos  x
  x   A sin  x x 
  x   A sin  
 2L 
n qD cecl L2
  L    

 2  GJ
2 GJ
   GJ L
qD    2
 2.467
 2  cecl L Secl
42
28/02/2017
Mô hình vi phân
 Đặt hộp cánh có độ cứng To tại ¾ sải cánh :
d  d  d 2   0  B
 GJ   0  GJ 2
dx  dx  dx
  x   Ax  B  0  0
 3   3 
T  @ L   GJ   @ L   T0  GJ  A 
 4   4 
 x   To 
T  x 
A o  o   
 GJ   GJ 
 Mô hình tiết diện:
 x   3L 
  x   To    3L    To
 GJ  4  4GJ 
 4   GJ 
To       3 L  KT 
 3  L  4
 GJ 
KT  4   L 

qD   
SeCL 3 SeCL
43
28/02/2017
 Mô hình tiết diện:
 GJ 
 4  
   L 
KT
qD 
SeCL 3 SeCL
GJ
qD  2.467 L
Secl
Hiệu quả điều khiển
44
28/02/2017
 Nghiên cứu ảnh hưởng KĐĐH tới hiệu quả điều khiển của cánh liệng
Mô hình:
Cánh liệng lệch góc 
Góc xoắn 
 Bỏ qua 
L  qSCL  o  qSCL 
 Lực và mô men do
cánh liệng sinh ra: ( o  0)
M AC  qScCMAC  o
45
28/02/2017
 Công thức xấp xỉ Herman Glauert’s: CLd và CMACd
cf
Tỷ số flap-to-chord E
c
 Hệ số lực nâng cánh liệng:
C L 
C L

cos 1
1  2 E   2 E 1  E  
 Hệ số mô men đối với trục khí động sinh ra bởi cánh liệng:
CL
CMAC   1  E  1  E  E

 Cân bằng mô men đối với

trục xoắn:
L
Bỏ qua ảnh hưởng độ vồng e

o  0
M sc  0  Le  M AC  KT
qSeCL  o  qSeCL   qScCMAC  KT   0
46
28/02/2017
 c 
qSe C L  C MAC 
 Góc xoắn
  e 
KT  qSeC L
o
 Lực nâng L  qSC L  o  qSC L 


 q  c  CMAC 
1  
 qD  e  CL 
L flex  qSCL  o   
q
1
qD
Lrigid  qSC L  o
So sánh với lực khi không có ảnh
hưởng KĐĐH

47
28/02/2017
 Đảo chiều tác dụng cánh lái

 Cánh liệng  Lực, mômen liệng
 Tồn tại giá trị áp suất động tại đó lực, mô men (sinh ra bởi góc liệng) = 0 ?
Trường hợp điều khiển nhưng lực sinh ra = 0?
L flex  0
 q  c  C MAC 
1    
 q D  e  C L

L  qSC L  o  0
q
1
qD
L = 0  đảo chiều q  qreversal  qR
L = vô cùng  bất ổn định q  qDivergence  qD

48
28/02/2017

qR  c  CMAC
1    0 Tử số = 0
qD  e  CL
q  q reversal  q R
e C L KT  CL 
qR  qD qR    
c C MAC ScCL  CMAC 
 
dấu “-”?
 1 q 
 qR  Lực tăng do điều
Lo  qSC L  o  

 1  q  khiển sẽ tăng theo q
 q D 
1 1  c  CMAC
  
qR qD  e  CL
1 q 
Lo  qD 
Góc điều khiển … o   
qSC L
  1  q 
 qR 
q  qreversal  qR Bất ổn định?
49
28/02/2017
 Ảnh hưởng của kích thước cánh điều khiển…

L  qSeCL  o L  qSeCL  o
M AC  qScCMAC  o
AC
a) Biểu diễn lực do cánh b) Biểu diễn lực do cánh

liệng sinh ra về tâm khí liệng sinh ra về tâm áp
động cánh chính cánh liệng
 Vị trí tâm áp cánh liệng (d) ảnh hưởng thế nào tới hiệu quả điều khiển?
 d phụ thuộc?
 Xác định d:
=
 L d  qScCMAC  o
+
d CM 
d: khoảng cách giữa CP và AC 
c CL
50
28/02/2017
 Công thức xấp xỉ Herman Glauert’s: CL và CMAC
cf
Tỷ số flap-to-chord E
c
 Hệ số lực nâng cánh liệng:
1  E  1  E  E
d CL CM 1
CL    cos
c  CL

1  2 E   2 E 1  E 
cos 1 1  2 E   2 E 1  E 

 Hệ số mô men đối với trục khí động sinh ra bởi cánh liệng:
CL
CMAC   1  E  1  E  E

Khí động Đàn hồi 101

c/2
Tâm áp CM 1  E  1  E  E
d
trước tâm   
c CL cos 1 1  2 E   2 E 1  E 
xoắn
Tâm xoắn
Tâm áp sau
tâm xoắn Cánh liệng
= cánh
1/4 c
AC
E = flap/c
 Tâm áp trước tâm xoắn ?
 Tâm áp sau tâm xoắn ?
51
28/02/2017
Hiệu quả điều khiển bị ảnh hưởng do tính đàn hồi kết
cấu
Kích thước cánh điểu khiển ảnh hưởng đến hiệu quả
điều khiển:
• Khi tâm áp cánh liệng nằm trước tâm xoắn (cánh chính): Lực do tấm
điều khiển sinh ra giảm đi do lực này sinh ra mô men làm cánh chúc
xuống
Tồn tại giá trị q tại đó lực sinh ra do điều khiển = 0 và
bắt đầu xảy ra hiện tượng đảo chiều tác dụng cánh lái
II.4. Cánh mũi tên
52
28/02/2017
II.4 Cánh mũi tên
 Mô hình hóa cánh mũi tên

V
C
A 1

2
1
D
B
1
Chữ N mô tả sự ảnh hưởng của biến dạng
uốn tới lực khí động
Góc nhìn
V
section
sin  1-1
1-1
53
28/02/2017
 Mô hình hóa cánh mũi tên

Thành phần áp suất
K1 động pháp tuyến
d
f o
K2
C
 V
V cos 
C
A
B
A b c
B
Mô hình 2 bậc tự do
 Mô hình 2 bậc tự do biến dạng uốn + xoắn đặc trưng

bởi 2 lò xo:
K1
K  K1 f 2 d
f o
K  K 2 d 2 K2
C
 V
V cos 
C
A
B
Hai lò xo A b c
B
54
28/02/2017
V
Vcos
y
  B

refe
ren B
ce
axis
Hai góc nhìn: x A
A-A x streamwise
y
B-B direction
A
vn v
c v s
z(x,y) z(x,y) V
Vcos
 Góc tới theo các góc nhìn khác nhau:

 Theo phương vận tốc vô cùng:
v
 freestream    o   cos    sin 
V
 Theo phương dây cung (vận tốc pháp tuyến):
v o  cos   sin 
 c   chordwise    
V cos  cos  cos  cos 
 structural     tan 
( chordwise )
55
28/02/2017
Thành phần áp suất động pháp tuyến
qn  q cos 2 
  
Lift  L  qn cbao  o     tan  
 cos  
Bài tập:
Viết phương trình cân bằng
mô men uốn và mô men xoắn
của mô hình cánh mũi tên?
K1
d
f o
K2
C
 V
V cos 
C
A
B
A b c
B
56
28/02/2017
 Cân bằng mô men uốn:

K1
d
f o
K2
C
 V
V cos 
C
A
B
A b c
K 2 d 2  K    ly  dy
b
B
o
b  o
2

K  qn ccl      tan  
 2  cos  
 Cân bằng mô men xoắn:

K1
d
f o
K2
C
 V
V cos 
C
A
B
A b c
K1 f   K     le  dy
2
B
  
K   qn ccl eb  o     tan  
 cos  
57
28/02/2017

 Phương trình dưới dạng ma trận:
Q  qn cbcl  qn cbao t  tan 
0    Q o  
b  tb b
 K  
0    2  Q  2 2  
K    cos      

e   te e 
  tb b  b 
  K 0     
2    
Q
Q 2 o
 2
  0 K     cos   
  te e     e 
 Kết hợp ma trận độ cứng đàn hồi và khí động  Ma

trân độ cứng khí động đàn hồi

 K  Qtb
 

2    Qb 
2   Q 
b 

   cos   
o
2

  Qte   K  Qe   e
Q o b 
K ij    cos 
 2
   e 
58
28/02/2017
 Định thức ():
 Qbt 
K  Qe   Q
2 bet
  K   K 
 2  2
 bt 
  K K   Q  K   K e 
 2 
 Giới hạn ổn định:
0  QD 
K K 
Q  qn cbao
bt
eK  K
2
K
Seao
qD 
  b  K  tan  
cos 2 1      
  e  K   2 
   
1 giá trị q cho hệ 2 bậc tự do?
59
28/02/2017
 Góc mũi tên tới hạn?
Giảm bất ổn định?  cánh mũi tên
Định thức ():

 b  K  tan  critical
1      0
 e  K  
 2
 e  c  K 
tan  crit  2       
 c   b   K 
Không xảy ra   e  c  K 
mất ổn định nếu   tan 1  2        
  c   b   K  

Ví dụ:
e  0.1 10
c Tỉaspect
số dạng
ratio b  4,5,6
b/c=4
b/c=4
8 c
Góc mũi tên tới hạn (◦)
Tỉaspect
số dạng
ratio
b/c=5
b/c=5
6
4
Tỉaspect ratio
số dạng
b/c=6
b/c=6
2
0
0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0
K
K
60
28/02/2017

qD 1
qD   2
K cos   10 sin  cos 
K Seao
3
K 2.0
1.5
Góc mũiforward
sweep tên -- Gócsweep back
mũi tên +
Áp suất động xoắn phá hủy
e  0 .1 1.0
5.72º
c 5.72 degrees
0.5
0.0
b 6
c -0.5
-1.0
-1.5
-2.0
-90 -75 -60 -45 -30 -15 0 15 30 45 60 75 90
Góc mũi tên (º)
Biến dạng uốn làm giảm lực nâng

Không xảy ra xoắn phá hủy khi góc mũi tên > 5°
Hiệu quả lực nâng sẽ giảm
61
28/02/2017
 Hiệu quả lực nâng:
qn  q cos 2  K1
d
f o
K2
C
 V
V cos 
C
Lo xo A
B
A b c
B
  
L  qn cbcl  o     tan  
 cos  
 Qtb    Qb     Q  b 
 
2   2     
 K  o
 2
 Qte K  Qe    cos   e 

Phương trình cân bằng:
Q  qn Scl t  tan 
62
28/02/2017

 
 
Góc uốn Qb o  1 
  
2 cos    b tan  K   
K  Q  e 
  2 
  K  
 
 
Qe o  1 
Góc xoắn   
cos    K b tan  
 K  Q  e 

 K 2
   

Lrigid  qScl  o cos 
  
Lift  L  q n Sao  o     tan  
 cos  
Thay  và 
qn Sao o  QK e QbK tan  

L 1   
cos    2  
 
63
28/02/2017
 
 
1
L  qSao o cos   
 Q  b tan  
 1   
K  K  
e
 K K  2 
K  K
Q  qn Scl QD 
K b tan 
K e  
2

qScl  o cos  Lrigid
L 
1 Q 1 Q
QD QD
L 1

Lrigid 1 q
qD
64
28/02/2017
q0
qD 
  b  c  K  tan  
cos 2 1       
  c  e  K  2 
   
Ví dụ:
qo  250 lb / ft 2   30 o
K b e
3 6  0.1
K c
c
 Hiệu quả lực nâng
Hiệu quả lực nâng theo q

65
28/02/2017
 Trường hợp cụ thể: q  qD 1

D  2
K cos   10 sin  cos 
K Seao
3
K 2.0
1.5
Góc mũiforward
sweep tên -- Gócsweep back
mũi tên +
Áp suất động xoắn phá hủy
e  0 .1 1.0
5.72º
c 5.72 degrees
0.5
0.0
b 6
c -0.5
-1.0
-1.5
-2.0
-90 -75 -60 -45 -30 -15 0 15 30 45 60 75 90
Góc mũi tên (º)
 Định thức () của ma trận độ cứng KĐĐH:
 Qbt 
K  Qe   Q
2 bet
  K   K 
 2  2
 bt 
  K K   Q  K   K e 
 2 
66
28/02/2017
 Điều kiện tới hạn?
0  QD 
K K 
Q  qn cbao
bt
eK  K
2
K
Seao
qD 
  b  K  tan  
cos 2  1       
  e   K 
   2 
1 giá trị qd cho hệ 2 bậc tự do?
K
 b  K  tan  critical
Seao
qD 
  b  K  tan   1      0
cos 2 1    
  e  K

 2 
  e  K  
 2
   
 e  c  K 
tan  crit  2    
 c  b  K 
  e  c  K 
Ko xảy ra bất   tan 1  2     

ổn định nếu   c  b  K 
67
28/02/2017
e  0 .1
c 10
Tỉaspect
số dạng
ratio
8
b/c=4
b/c=4 b  4,5,6
c
Góc mũi tên tới hạn (◦)
Tỉaspect
số dạng
ratio
b/c=5
b/c=5
6
4 Torsional
Tỉaspect ratio
số dạng stiffening is
b/c=6
b/c=6 a good thing
2
0
0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0
K
K
68

KDDH Chuong II Khi Dong Dan Hoi Tinh

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

KDDH Chuong II Khi Dong Dan Hoi Tinh

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

28/02/2017

Chương 0: Mở đầu, giới thiệu môn học

Khí động đàn hồi 2

Chương I: Giới thiệu chung

 Khái quát về khí động đàn hồi

Khí động đàn hồi 3

Khái quát về khí động đàn hồi

Nghiên cứu đặc tính khí động của máy bay:

y: Y - Lực ngang  Moment liệngM

Khí động đàn hồi 4

Khái quát về khí động đàn hồi

Máy bay: Chất điểm– Cứng tuyệt đối ???

Khí động đàn hồi 5

Khái quát về khí động đàn hồi

Khí động đàn hồi 6

Khái quát về khí động đàn hồi

Tam giác COLLAR (1946):

Khí động đàn hồi 7

Khái quát về khí động đàn hồi

Tam giác COLLAR (1946):

Khí động đàn hồi 8

Khái quát về khí động đàn hồi

Tam giác COLLAR (1946):

Khí động đàn hồi 9

Khái quát về khí động đàn hồi

Tam giác COLLAR (1946):

Khí động đàn hồi 10

Khái quát về khí động đàn hồi

Các hiện tượng ĐHKĐ tĩnh:

Giảm hiệu quả điều khiển:

Khí động đàn hồi 11

Khái quát về khí động đàn hồi

Các hiện tượng ĐHKĐ tĩnh:

Khí động đàn hồi 12

Khái quát về khí động đàn hồi

Các hiện tượng ĐHKĐ tĩnh:

Lực khí động theo vận tốc

Khí động đàn hồi 13

Khái quát về khí động đàn hồi

Các hiện tượng ĐHKĐ tĩnh:

Khí động đàn hồi 14

Khái quát về khí động đàn hồi

Tam giác COLLAR (1946):

Khí động đàn hồi 15

Khái quát về khí động đàn hồi

Tam giác COLLAR (1946):

Khí động đàn hồi 16

Khái quát về khí động đàn hồi

Các hiện tượng ĐHKĐ động:

Khí động đàn hồi 17

Khái quát về khí động đàn hồi

Các hiện tượng ĐHKĐ động:

Lực khí động phụ Kích thích

Khái quát về khí động đàn hồi

Các hiện tượng ĐHKĐ động:

Trường hợp 1: Cánh dao động với biên độ tăng dần

Trường hợp 2: Cánh dao động với biên độ không đổi

Khí động đàn hồi 19

Khái quát về khí động đàn hồi

Hiện tượng ĐHKĐ xuất hiện?

Khí động đàn hồi 20

Khái quát về khí động đàn hồi

Lĩnh vực liên quan: