Mity zagadnienia

Wyjaśnienie pojęć: mit, mitologia współczesna, kulturowe mity współczesności

mit → potrzebny każdej wspólnocie, przekaz wierzeniowy, nadaje cel istnieniu, tłumaczy świat
mit współczesności od 60 lat → Barthes
kulturowe mity współczesności → zespół znaczeń o char. emblematycznym...

Przestrzeń jako kulturowy tekst do odczytania (analiza oparta na przykładach)

miasto → świadomie zorganizowana przestrzeń, plan urbanistyczny, tradycyjne miasta, współczesne metropolie, np. zamach na wtc

Charakterystyka wybranych metropolii współczesnych

Rzym → wieczne miasto, wszystko spójne, gruzy dawnej cywilizacji, nic mu nie zagrozi, mit o założeniu, budowle, powiedzenie
Paryż → miasto mody i miłości, twórcy, Wielka emigracja polska, emigracje po 1945, "Kultura"
Warszawa → kontynuatorka królewskiej historii, piętno II WŚ, symbol wielkości i siły
Lwów → cmentarz łyczakowski, lista dziedzictwa Unesco, ośrodek polskiej kultury w latach powojennych.

Symbole wybranych metropolii

Wieża Eiffla → symbol miasta, pocztówka, paryska wystawa, żelazo, podświetlana

Mur berliński → system umocnień, antyfaszystowski wał ochronny, symbol zimnej wojny i podziału, symbol upadku komunizmu,
east side gallery
Koloseum → amfiteatr Flawiuszów, eliptyczna budowla, podział widowni, charakter emblematyczny, miejsce męczeństwa, dopóki
stoi koloseum
Pałac Kultury i Nauki → 1956 im JS, dar przyjaźni narodu rosyjskiego, projekt radzieckiego architekta, dar narodu radzieckiego dla
narodu polskiego, pomysłodawca JS, przeciwnicy i obrońcy.

Historyczne i współczesne aspekty sytuacji oblężenia zbiorowego i indywidualnego

historia wojskowości, oblężenie jednostkowe, militarna historia oblężenia, oznaki oblężenia

Archetyp oblężenia jako stały element polskiej tożsamości zbiorowej

archetyp, oblężenie to archetyp..., "Raport z oblężonego miasta", "Kronika oblężonego miasta"

Stereotypy, autostereotypy i antystereotypy narodowościowe

definicje, przykłady krajów

Pochodzenie, znaczenie, konteksty kulturowe Bóg-Honor-Ojczyzna

triada wartości, daty, slogan, podział na dwie grupy

Modele polskiego patrioty, patriotyzmu, pieśni patriotyczne

definicja, współczesna postawa patriotyczna, "My pierwsza Brygada", "Czerwone maki pod Monte Cassino"

"Bohater narodowy" szkolny szablon czy normalny człowiek (przykłady z II WŚ)

definicja, rodzina żabińskich, Janusz Korczak

Przełamywanie i utrwalanie wzorów narodowej tożsamości

Lotna, Kanał, Katyń

 Obecność motywów i symboli patriotycznych w przestrzeni publicznej
Powstanie warszawskie i bitwa o Monte Cassino - symbolika i znaczenie kulturowe

daty, cel, zwolennicy, przeciwnicy, znaczenie kulturowe; MC data, przebieg, znaczenie

rola Muzeum Powstania Warszawskiego w kształtowaniu świadomości historycznej

funkcje edukacyjne Muzeum Historii Żydów Polskich
diaspora żydowska w Rzeczypospolitej (w ujęciu historycznym)

definicja, statut kaliski, zgoda sandomierska, własność kulturowa, asymilacja żydów, "Mendel Gdański"

Żydzi w kulturze polskiej, problem tożsamości polskich żydów

Julian Tuwim, piosenka "Opowieść pewnego emigranta"

Holocaust i jego miejsce w polskich tekstach

definicja, obecność: "Medialiony", nieobecność "Wielki tydzień"

Mit Polaka antysemity, mit Polaka miłosiernego

"Wielki tydzień" Andrzejewski oba, mit Polaka antysemity "Mendel Gdański"

Rola określonego stosowana pojęć antysemityzm, filosemityzm, antypolonizm, żydokomuna, szmalcownictwo

antysemityzm film "Korczak" postać Józka, niechęć do samego siebie; filosemityzm Betlejewski ; napisy na budynkach, antypolonizm
"Sąsiedzi" rzeź pod Jedwabnem, szmalcownik, żydokomuna "Opowieść pewnego emigranta"

Różne aspekty pojęcia kresowości

Kresy Wschodnie i ich znaczenie w kulturze polskiej

gdzie, kresowa rzeczywistość, "Wołyń", rzeź wołyńska, kresy rozumiane przez Polaków, Słowacki

Mit polski jagiellońskiej (Stempowski)

Paryska "Kultura" jako ośrodek kulturotwórczy
Wolność-Równość-Braterstwo

geneza, Bastylia, Deklaracja Praw, wolność, albo śmierć, równość, braterstwo, polskie zmiany

Trwałość dziedzictwa kulturowego rewolucji francuskiej

korzystne → kodeks cywilny, deklaracja, obraz, polskie zmiany

niekorzystne → gilotyna, powstanie w Wandei, zarządzanie przez strach, gen. Turreau

Egalitaryzm jako mit społeczny

równość obywateli ,rewolucja francuska, idea utopijna, Tomasz Morus

Utopijne i antyutopijne wizje społeczeństw w tekstach kultury

utopia → nowożytność, Tomasz Morus, Fourie, Marks

antyutopia → "Nowy wspaniały świat", "1984", "Defilada"

Wojna i pacyfizm w kulturze

 Wolność jako wartość i jako wyzwanie - wymiar społeczny i indywidualny
Pytanie o granice wolności
Homosovieticus - zdefiniowanie pojęcia i przykłady

definicja, "Arizona",

Interpretacja tekstów: Raport z oblężonego miasta, Kronika z oblężonego miasta, Opowieść pewnego emigranta, Biedny
Chrześcijanin patrzy na getto