ПРОГРАМА ЗА РАБОТА НА МЕНТОРОТ СО

НАСТАВНИК – ПРИПРАВНИК

МЕНТОР НАСТАВНИК – ПРИПРАВНИК

Александар Јанчев Гонца Дуева
Професор по оддeленска настава Дипломиран професор по одделенска
настава
 2022/2023 година

Програма за работа со наставник - приправник

Првата година на работа во училиште е значаен период за професионален развој на наставникот – приправник .
За време на почетното образование, наставникот ги стекнува првите искуства за работа во наставата. Со стручна
помош на менторот, на наставникот – прправник му се овозможува знаење и компетенции за идна самостојна
работа во училиштето. Оваа програма треба да му помогне на менторот за пратење на наставник – приправник во
текот на работењето во образовниот процес и припремање за наставникот – приправник за полагање стручен
испит. Задача на менторот е да го запознае наставникот – приправник со работата во училиштето, организира
пратење и изведување на наставата, подржува истражувачка работа, дава усни и писмени информации за
неговата работа.

Програмата на работа се состои од:

1. Наставни, воннаставни и други активности во училиштето.
2. Формирање на професионално портфолио на наставникот – приправник и дополнување во текот на приправничкиот стаж.
Формирање на професионално портфолио за наставник приправник

1. Формирање професионално портфолијо на наставник приправник кој почнува со приложување на основни документи :
 Лични податоци
 Диплома

2. Останатите релевантни документи кои наставник припремник ги поседува :

 Работно искуство во училиште
 Област во која е посебно успешен
 Област во која треба да работи
 Потврди за посетени курсеви и колку ги има

3. Во текот на првата година во училиште:

 Распоред на наставата и опсервација на часовите
 Белешки со опсервација на часовите
 Извештај за месечни состаноци со менторот, вклучувајќи докази за постигнатото
 Припремен избор за реализирани часови
 Истражувачки проект
 Самопроцена и анализа на наставата на крајот од годината, препознавање области во кои посебно бил успешен и области во
кои треба да се развива следната година и како и посебни интересирања

4. За секоја наредна година:

 Извештај за наставата што ја изведува и други активности
 Извештај за професионалниот развој, вклучувајќи учество во образовни проекти
 Самоевалуација и разгледување на проефисионалната улога на крајот од годината, со акцент на квалитетот кој треба да се
развива во текот на наредниот период
 Стручни изработки
  Потврда за посетени програми за обука

Содржина на програмата:

- Запознавање со Наставните планови и програми за трето одделение од деветтогодишно основно образование

- Запознавање со планирањата и изведувањето на воспитно-образовната програма
- Запознавање со различни методи и облици на воспитно-образовна работа и наставни средства
- Подготовка на наставен час и негова реализација
- Подготовка за online час на националната платформа за учење преку Teams и негова реализација
- Стекнување искуство за успешна комуникација со учениците
- Подготовка за одделенски совет
- Подготовка за родителски средби и друг облик на соработка со родителите
- Решавање проблеми кои се однесуваат на правата и обврските на учениците
- Самостојно изведување на Воспитно-образовната работа под раководство на ментор
- Запознавање со задачите кои ги има наставникот за подготовка на состанок на стручен актив
- Запознавање со планирање и реализација на додатната и дополнителната настава
- Познавање на Законот за Основно Образование

Цел на програмата:

Оваа програма овозможува квалитетно следење на наставникот-приправник во текот на приправничкиот стаж и подготовка
на истиот за полагање на стручен испит.
Со стручна помош, практична работа и под непосреден надзор од ментор, на наставникот-приправник му се овозможува
унапредување на стекнатите знаења и компетенции за самостојно вршење на воспитно-образовната работа во училиштето.
 Време на Настава, воннаставни и други
реализација активности во училиштето
Менторот го запознава менторираниот-
Првиот месец наставникот приправник со работата во
од почетокот училиштето и неговата организираност, со
на процесот вработените;
на Го запознава со Наставниот план и
менторирање програма за одделението во кое
приправникот ќе предава.
Наставникот приправникот присуствува на
часови кај менторот по договор и со
дозвола од менџментот, менторот му
овозможува присуство на часови во
различни паралелки. Обука за
дијагностичко, формативно и сумативно
оценување.
Менторот организира различни типови на
Вториот часови ( за обработка, за повторување,
месец од утврдување, набљудување...) на кои
почетокот на присуствува наставникот приправник и на
процесот на кои менторот демонстрира различни
менторирање техники на учење и подучување, методи и
форми на работа.
Менторот организира индивидуални
разговори со наставникот приправник за
набљудуваните часови
Менторот го запознава наставникот
приправник со Правилникот за работно
воведување.
Запознавање со ДО, УЗ,ПЦКМ, УО.
Обука за пополнување евидентни листи...
Менторот го обучува наставникот
Формирање на професионално
портфолио на наставникот
Менторот заедно со наставникот
приправник отвара професионално
портфолио за приправникот, кое
истиот ќе го пополнува и дополнува
во текот на својот работен век.
Менторот го приложува своето
мислење за напредувањето и
однесувањето на наставникот
приправник, како и белешките од
одржаните индивидуални состаноци/
разговори со наставникот приправник.
Наставникот приправник ги
приложува своите прибелешки и
видувања од набљудуваните часови и
приложува список на можни теми за
стручната/ домашната задача, кои се
во домен на неговата
заинтересираност.
Наставникот приправник ги
Стручна работа
Менторот, во договор со
наставникот приправник ги
организира индивидуалните
состаноци, на кои ги
дијагностицира и идентификува
посебните области на
интереси на приправникот во
врска со неговата тема за
стручна/домашна задача и
пошироко.
Менторот, во договор со
наставникот приправник ги
организира индивидуалните
состаноци, на кои разговара со
приправникот во врска со
неговата тема за стручна/
домашна задача и пошироко.
Менторот, во договор со
 Третиот приправник за изработка на дневна
месец од подготовка. Менторот подготвува
почетокот на акционен месечен план за одржување
процесот на часови од страна на наставникот
менторирање приправник во другите паралелки од исто
одделение
Менторот заедно со наставникот
приправник планира и реализира една
наставна содржина за секој наставен ден.
Присуство на родителска средба.
Менторот подготвува акционен месечен
Четвртиот план за одржување часови од страна на
месец од наставникот приправник во другите
почетокот на паралелки од различни одделенија
процесот на Наставникот приправник планира и
менторирање реализира часови според акциониот план.
Менторот организира состаноци на кои се
води разговор за одржаните часови.
Присуство на индивидуални родителски
состаноци.
Менторот го обучува наставникот
Петтиот приправник за водење на педагошка
месец од евиденција и документација.
почетокот на Водење на е- дневникот.
процесот на Обука-Како се води записник (од
менторирање родителска средба, Одд.совет,
Наст.совет...)
Менторот присуствува на најмалку еден
приложува своите видувања од
посетените часови, подготовките за
реализираните часови и темата за
домашна задача.
Наставникот приправник ги приложува
своите видувања од посетените
часови, подготовките за
реализираните часови.
Менторот ги доставува своите записи
и прибелешки од работата со
наставникот приправник и
забелешките од нивните одржани
состаноци
(Прибелешки за реализираните
часови во другите паралелки од други
одделенија на менторот може да му
дадат наставниците кај кои
наставникот приправник одржал
часови и истите да се достават во
неговото портфолио).
Заедничка проверка на
професионалното досие,
дополнување на истото со потребни
документи.
Менторот приложува мислење за
наставникот приправник ги
организира индивидуалните
состаноци, на кои води
разговор со приправникот за
темата на домашната задача и
му помага во изборот на
темата.
Менторот, во договор со
наставникот ја дефинираат
темата за домашна / стручна
работа.
Менторот организира средба и
состанок со директорот,
педагогот и психологот на
училиштето за нивниот дел од
менторирањето.
Повторно организирање средби
со директор, педагог, психолог.
Консултации со менторот околу
ВОП- она што е нејасно на
наставникот приправник .
Се потврдува изборот на темата
 Шестиот час седмично кај наставникот припраник и напредувањето на наставникот за домашна задача, се прави
месец од за истиот подготвува извештај и приправник и записи од одржаните план за истражување, собирање
почетокот на организира средба на која го анализираат часови. стручна литература.
процесот на заеднички часот . Се приложуваат докази за Ако има потреба од повторна
менторирање реализираните часови-подготовки од средба со менаџментот на
наставникот приправник, а видувања училиштето, менторот ја
од менторот. организира.
Менторот организира посета на часови од Се приложуваат докази за Менторот дава соодветна
страна на наставникот приправника на реализираните часови-подготовки од помош о поддршка на
Седмиот часови по додатна и дополнителна наставникот приправник, а видувања наставникот приправник околу
месец од настава. од менторот. домашната задача.
почетокот на Присуство на слободни ученички
процесот на активности и секции.
менторирање

Менторот му обрнува внимание на Се приложуваат докази за Менторот дава соодветна

Осмиот наставникот приправник за спознавање со реализираните часови-подготовки од помош о поддршка на
месец од Законот за основно образование и наставникот приправник, а видувања наставникот приправник околу
почетокот на начинот на следење на наговите измени и од менторот. домашната задача
процесот на дополнувања.
менторирање Работата и улогата на педагогот и
психологот и директорот во училиштето.
Пријавување на стручната/ домашната Се приложуваат докази за Комлетирање на портфолиото.
Деветтиот, задача реализираните часови-подготовки од
десетиот ,ед Вежбање на наставната содржина за наставникот приправник, а видувања
инаесеттиот,д полагање од менторот.
ванаесеттиот .
месец од
почетокот на
процесот на
менторирање

Соработник : Педагог Валентина Златановска

 ЕВИДЕНТЕН ЛИСТ ЗА СЛЕДЕЊЕ НА РАБОТАТА НА
НАСТАВНИКОТ -ПРИПРАВНИК

Гонца Дуева
(Име и презиме на наставникот)

ООУ ,,,Браќа Рамиз- Хамид,, - Скопе

(Основно училиште и место )

23.05.2022- 23.05.2023
( Времетраење на приправништвото)

Реде Содржини да делумно не

н
број
1. Односот кон работата
-Се придржува кон куќниот ред на училиштето.
- Го извршува совесно дежурството во училиштето.
-Одговорно ги исполнува своите работни задачи.
- Се грижи за редот , дисциплината , одржување на инвентарот
во училницата.
2. Педагошка евиденција и документација
 - Правилно го води е – дневникот.
- Правилно ја води главната книга.
- Правилно ги пополнува евидентните листови.
- Правилно ги пополнува свидетелствата за завршено одделение.
3. Поставеност кон наставата
-Одговорен однос кон наставата.
- Правилно ја организира наставата во текот на наставниот
ден.
-Изработува неделен план и дневни подготовки.
- Прави самоанализа на наставниот час.
- Користи нагледни средства.
-Применува современи метоти во наставата.
- Ги застапува и негува принципите во наставата.
4. Следење и евалвација на постигањата кај учениците
- Водење ученичко досие.
- Изготвува евидентни листови и чек листи.
- Применува тестови.
- Изработува информативни книги.
5. Подготовка и организирање на наставни екскурзии ,
набљудувања и истражувања
- Планира ,организира и реализира наставни екскурзии.
- Планира , организира и реализира истражувања.
- Учествува во заеднички излети.
6. Воннаставни активности
- Организира и реализира дополнителна настава.
- Организира и реализира додатна настава.
 - Организира и реализира работилници.
- Организира и реализира работни акции.
- Организира и реализира секции.
7. Организација и реализација на општествено корисната
работа на паралелката
-Заедно со учениците ја уредува и се грижи за хигиената во
училницата и училиштето.
-Развивање на еколошката свест кај учениците.
- Ја негува хуманоста кај учениците преку секојдневни разговори
и примери.

8. Учествува во работата на стручните органи и тела

-Запознаен е со стручните органи и тела во училиштето и
нивните програми.
-Учествува во работата на стручните органи и тела.
9. Стручно усовршување
-Следи стручна литература.
-Учествува во работата на стручните активи.
-Посетува семинари , Едуино вебинари преку кои се
продлабочува знаењето.
10. Соработка со локалната средина
-Правилно ги организира и реализира средбите со родителите.
- Учестува и помага во советот на родителите.
-Прифаќа активности кои бараат соработка со локалната
средина.
11. Учествува во јавната и културната дејност во
 училиштето
- Јавно ги презентира постигнувањата на учениците во
паралелката.
- Подготвува и пријавува ученици за конкурси и натпревари.
12. Грижа за здравјето на учениците
- Учествува во реализацијата на систематските прегледи на
учениците.
- Реализира содржини од здравственото образование и
воспитание.

ЦЕЛИ :
-Оспособување на наставникот приправник за самостојно, квалитетно и успешно
реализирање на задачите на работното место.
-Подготвување на приправникот за полагање на стручен испит.

ЗАДАЧИ:
-Да се оствари отворен , искрен, доверлив однос меѓу менторот и приправникот преку
запознавање на личноста на приправникот.
- Да се постигне максимално залагање како од страна на менторот , така и од страна на
приправникот за поуспешни резултати по пат на заедничка работа.
- Постојано да се следи целокупната работа на приправникот неговата реализација на
наставната програма , изработка на дневни подготовки за час, начини на изведување на
наставата и др.
- Да ја потикне мотивираноста на приправникот за изведување на современа квалитетна и
поуспешна работа.

ОПШТИ ОДРЕДБИ:
-Во текот на работата менторот треба да му ја даде сета потребна помош на приправникот за реализирање на
целокупната работа.
-Во текот на оспособувањето ќе се применуваат сите стереотипи во изведувањето на наставата, а ќе се
применуваат пристапи кои одговараат на современите општествени стандарди .

Наставник приправник: Гонца Дуева

Ментор : Александар Јанчев

Инструмент за самопроцена на наставник - почетник

Ниво 1: Ова многу ме загрижува.

Ниво 2: Ова е во ред, но би можеле подетално да поразговараме.
Ниво 3: Се е под контрола, барем засега.
Информации за процеси и процедури:
________ процена на успешноста на работата,
________ администрација и рокови,
________ очекувања од директорот,
________ очекувања од колеги,
________ комуникација со родителите,

Работа со учениците:
________ совладување на рутината во училницата,
________ мотивирање на незаитересираните ученици,
________ одржување на дисциплина,
________ проценување на потребите на учениците,
________ диференцирана настава,
________ реализација на програмата,
________ проценка за напредувањето на учениците.

Проценување на ресурси:
_________ организирање/ уредување на училницата,
_________ наставен материјал и ресурси,
_________ организирање излет, посети...,
_________ користење на библиотеката,
_________ соработка со стручната служба.
Управување со времето:
__________организирање на ден/ седмица,
__________планирање на час,
__________реализирање на дневни/ седмични планирања,
__________присуствување на состаноци,
__________реализација на воннаставни активности,
__________можност за праофесионален развој,
__________одржување на рамнотежа меѓу професионалниот и личниот развој.

Области за понатамошен развој:

________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________
Инструмент за самопроценка на менторскиот однос

Ниво 4
Контактите меѓу менторот и наставникот почетник се чести и ги задоволуваат потребите на партнерски однос, како и остварувањето
на Програмата за работа на менторот со наставникот почетник, постојано иницирање на разговори кои се насочени кон учењето на
наставникот и ученикот, менторот несебично дава совети, соработка и пружа индивидуална подршка, со цел да се развијат
капацитетите на наставникот почетник.
Менторската инеракција ја промовира врската меѓу наставната пракса и резултатите на учениците.
Менторот обликува процес на решавање на проблеми и рефлективната пракса која наставникот почетник ја совладува.
Почетникот учествува во постигнување на целите на училиштето и постепено делува како член на професионалната училишна
заедница.

Ниво 3
Менторот и наставникот почетник одржуваат редовни контакти.
Менторот и наставникот почетник развиваат соработка низ заедничко планирање, решавање на проблеми, донесување на одлуки и
учат еден за друг.
Разговорите се сведени на учење, фокусирани се на имплементација на програмата и на добро препознатливи примери од праксата.
Менторот овозможува поврзување со колегите од истиот актив и промовира прилики за соработка.

Ниво 2
Контактите се одвиваат како што е планирано и ги задоволуваат потребите на наставникот почетник.
Менторот давба повеќе информации.
Разговорите се насочени кон моментални проблеми.
Дискусиите се насочени кон одредени епизоди и ситуации.
Менторот обезбедува ориентација и воведување во училишната заедница.

Ниво 1
Контактите меѓу менторот и наставникот почетник се нередовни.
Можностите за соработка на наставникот почетник се насочени кон други искусни колеги од истата област.
Менторот дава сугестии и совети само кога од него се бара и во однос на моментални потреби на наставникот почетник.
Стратегија за преживување.

ДНЕВНИК ЗА РЕФЛЕКСИЈА( еднаш месечно, електронски, само што е актуелно во тој период)

За месец: ___________ Случувања кои го обележаа

месецот...
Сфатив дека морам да знам повеќе за...
Најмногу се радувам...
Возбудена сум поради можноста да ...
Приметив дека добро работам...
Сакам да дознаам во врска со...
До крајот на полугодието сакам ... способна сум...
Размислувам за организацијата на работата во
училницата дека...
Моите ученици...
Стратегии и техники кои сакам да ги запомнам
се...
Во овој момент знам дека можам да контролирам...
До крајот на годината ќе бидам способна да ...
Кога е во прашање времето приметив ...
Задоволна сум кога...
Администрација и другите задачи ми се полесни
кога...
Како резултат на наставата моите ученици
можат...
Кога е моето одделение во прашање, јас во
планирањето би вклучила...
Со оглед на тоа што сега го знам би променила...
Најважна лекција што ја научив овој месец е ...
Кога размислувам за соработка со другите колеги,
би била заитересирана да работам со... во врска
со...
Можам да допринесам во училишната заедница
така што...
Кога размислувам за целите на училиштето и
проектите , треба да знам повеќе за...