REVIEWER IN FILIPINO SA PILING ▪ ARGUMENTATIVE SINTESIS

LARANG - Ito ay may layuning maglahad ng

(4TH QUARTER) pananaw ng sumusulat.
Naglalahad ng mga pananaw na
SINTESIS sinusuportahan naman ng
makatotohanang impormasyon na
- Ang Sintesis ay pagsasama ng hango sa iba’t ibang sanggunian.
dalawa o higit pang buod. Ito ay - May impormasyong hango sa iba’t
paglikha ng koneksyon sa pagitan ibang mga sanggunian na inilahad
ng dalawa o higit pang mga akda sa paraang lohikal, pinupunto nito
o sulatin. ang katotohanan, halaga o
- Ito ay isang sulating maayos at kaakmaan ng mga isyu at
malinaw na nagdurugtong sa mga impormasyon.
ideyang mula sa maraming
sangguniang ginagamit ang URI NG SINTESIS
sariling pananalita ng sumulat.
(Warwick, 2011) ▪ BACKGROUND SYNTHESIS
- Ang Sintesis ay isang - Uri ng sintesis na pinagsama-
pamamaraan kung saan sama ang mga impormasyon ukol
sinasabi ng isang manunulat o sa isang paksa at inaayos ito ayon
tagapagsalita ang mga orihinal sa tema at hindi ayon sa
na teksto sa mas maikli ngunit sanggunian. Simpleng paglalahad
komprehensibong paraan. ng sama-samang impormasyon.
- Taglay nito ang sagot sa
mahahalagang tanong katulad ng ▪ THESIS-DRIVEN SYNTHESIS
“Sino, Ano, Paano, Saan at - Halos katulad lamang ng
Kailan” naganap ang mga Background Synthesis ngunit
pangyayari. nagkakaiba lamang sila ng pokus,
sapagkat hindi lamang ito
DALAWANG ANYO NG SINTESIS simpleng pagpapakilala at
paglalahad ng paksa kundi ang
▪ EXPLANATORY SINTESIS pag-uugnay ng mga punto ng
- Ito ay sulating naglalayong tesis ng sulatin
tulungan ang mambabasa o
nakikinig na lalong maunawaan ▪ SYNTHESIS FOR THE
ang mga bagay na tinatalakay. LITERATURE
- Ipinaliliwanag lamang ang paksa, - Ginagamit ito sa sulating
walang kritisismo, hindi pananaliksik. Nagrerebyu o
nagsisimula ng diskuro kundi nagbabalik-tanaw ito sa kaugnay
naglalayong itong mailahad ang na literatura ng isang paksa.
mga detalye at katotohanan sa Naglalahad lang din ng mga
paraang obhetibo sa impormasyon ngunit nakatuon ito
pamamagitan ng pagbibigay sa literaturang ginamit sa isang
deskripsyon at paglalarawan sa pananaliksik.
isang bagay, lugar o mga
pangyayari. MGA ILANG HAKBANG AT MUNGKAHI SA MAAYOS NA PAGBUO NG
SINTESIS
▪ INTRODUKSYON
- Sisimulan sa isang paksang
pangungusap na magbubuod o
magtutuon sa pinakapaksa ng
teksto. Banggitin ang mga
sumusunod:
a. Pangalan ng may-akda
b. Pamagat
c. Impormasyon tungkol sa may-
akda, teksto, paksa
▪ KATAWAN
a. Organisahin ang mga ideya upang
mauri kung may nagkakapareho.
b. Suriin ang koneksyon ng bawat
isa sa paksa at pangunahing
paksa at ideya
c. Simulan sa pangungusap o
kataga ang bawat talata.
d. d. Gumamit ng angkop na mga
transisyon. (Hal. Gayundin, sa
kabilang dako, at iba pa)
e. e. Gawing impormatibo
f. f. Huwag maging masalita sa
sintesis. Mas maikli, mas mabuti,
ngunit dapat may laman, lalim, at
lawak.
g. g. Maging matapat sa teksto,
kinapanayam, o pinagkunan ng
impormasyon.
PHOTO ESSAY
- Ang Photo Essay ay koleksyon ng
mga larawang maingat na inayos
upang upang maglahad ng
pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari, magpaliwanag ng
partikular na konsepto o mambabasa.
magpahayag ng damdamin. Hindi
limitado ang paksa. Maaaring ito
ay tungkol sa natatanging tao o
mga kakaibang pangyayari.
- Ang photo essay ay katulad din ng
iba pang uri ng sanaysay na
ginagamit ng mga teknik sa
pagsasalaysay. Ang kaibahan
lamang ay ang paggamit ng mga
larawan sa pagsasalaysay. May
mga photo essay na binubuo ng
mga larawan, ang iba naman ay
binubuo ng mga larawang may
maiikling teksto. May mga
nagsasabing ang photo essay ay
isang sulatin kung ang kalakihan
nito ay teksto at sasamahan
lamang ng ilang larawan. May iba
namang nagsasabing ang mga
larawan ang dapat lumulutang sa
anyong ito, hindi ang mga salita.
- Ang photo essay ay hindi katulad
ng tradisyunal na sanaysay na
nagpapahayag ng damdamin at
kaisipan sa pamamagitan ng mga
salita. Ang mga larawan ay ang
pangunahing nagkukuwento
samantalang ang mga nakasulat
na teksto ay suporta lamang sa
mga larawan. Gumagamit lamang
ng mga salita kung may mga
detalyeng mahirap ipahayag kung
larawan lamang ang gagamitin.
- Sa pag-aayos ng mga larawan,
dapat ito’y kronolohikal upang
kronolohikal din ang
pagkukuwento sa sanaysay.
- Siguraduhing pamilyar ka sa
paksa.
- Alamin kung magiging interesado
sa paksa ang magbabasa nito.
- Kilalanin kung sino ang
- Malinaw ang patutunguhan ng
photo essay.
- Idepende ang haba ng teksto sa
paglalarawan.
- Kailangang may kaisahan ang
mga larawan.
- Isaalang-alang ang consistency
sa framing, komposisyon,
anggulo, pag-iilaw, o kulay.
1. Maghanap ng isang paksa na
ayon sa iyong interes.
2. Magsagawa ng pananaliksik bago
isagawa ang photo essay.
3. Hanapin ang “tunay na kuwento”.
Ang pangunahing mga dahilan ng
bawat larawan ay nararapat na
lumikha ng isang kapani-paniwala
at natatanging kuwento.
4. Tandaan: Ang kuwento ay binuo
upang gisingin ang damdamin ng
mambabasa.
LAKBAY SANAYSAY
- Ang Lakbay-sanaysay ay isang uri
ng sulatin na ang layunin ay
mailahad ng may-akda ang
kanyang mga naranasan at mga
natuklasan sa paglalakbay.
- Ito ay mas kilala rin sa tawag na
travel essay o travelogue na
maaaring nasa anyong pelikula,
lathalain, palabas sa telebisyon o
anomang anyo ng panitikan na
nagpapamalas ng
dokumentasyon hinggil sa mga
lugar na napuntahan ng
manlalakbay.
- Binanggit naman ni Nonong
Carandang, isang propesor at
manunulat na ang Lakbay-
sanaysay ay nangangahulugan
ding sanaylakbay.
Kinapapalooban ito ng tatlong
kaisipan: sanaysay, sanay at
lakbay.
- Itinuturing niyang pinakamainam
na paraan ng pagtatala ng lahat
ng mga naging karanasan ng
isang tao sa paglalakbay ang
paglikha ng sanaysay. Mula sa
pagsisimula pa lamang ng
paglalakbay hanggang sa naging
paulit-ulit na ang gawaing ito, siya
ay nagkakaroon ng kasanayan sa
pagpaplano at pag-aayos ng mga
dapat isagawa at tandaan.
- Kasabay rin nito ang
pagpapaunlad ng kasanayan ng
isang manlalakbay sa
pagsasalaysay ng mas
detalyadong pangyayari upang
walang makaligtaan at walang
panghinayangang mga alaala
dahil mayroon siyang maaaring
balikan at ito ang nilikha niyang
Lakbay-sanaysay.
ELEMENTO NG LAKBAY SANAYSAY
- Nakapaloob kay Tavishi (2021),
Mendoza (2009)
ang sumusunod na element sa
pagsulat ng Lakbay-sanaysay sa
bawat bahagi:
▪ PANIMULA
- Ang bahaging ito ang itinuturing
na mapa ng sanaysay. Ito ang
nagbibigay direksiyon sa mga
mambabasa ng pangkalahatang
ideya o overview sa nilalaman ng
isang akda. Mahalagang sa
simula pa lamang ay kawili-wili na
ang paraan ng paglalahad upang
mapukaw agad ang interes ng
target na audience.
A. Panimulang kataga – ang
nagsisilbing tag ng Lakbay-
sanaysay na pumupukaw sa
atensyon ng mambabasa.
B. Hook – ang unang limang
pangungusap ng sanaysay na
 naglalahad na may
panghihikakayat sa mambabasa.
C. Tema – ito ang nagsisilbing
kaligiran ng sanaysay kung ano
ang magiging direksyon ng
paglalahad ng mga lugar.
D. Larawan – ito naman ang mga
panghikayat na biswal ng mga
lugar, pagkain, mga tao, kultura at
iba pang tampok sa lugar na
binisita.
▪ KATAWAN NILALAMAN
- Ito ang magtatampok ng mga
karanasan at angyayari sa isang
akda kaya’t kinakailangang
organisado at maayos ang
pagkakasunod-sunod ng
paglalahad ng mga detalye upang
madaling maunawaan ng mga
mambabasa.
A. Karanasan sa paglalakbay –
inilalahad dito ang iba’t ibang
kakaibang karanasan o adventure
ng taong naglalakbay.
B. Larawan ng mga tampok na
lugar - ang mga larawang binisita
at itinatampok sa paglalakbay.
C. Mga petsa at oras – ito ang
hudyat ng organisasyon ng
sanaysay batay sa panahon ng
pagkakaayos ng paglalahad ng
sanaysay.
D. Mga gugolin – ito naman ang
mga presyo o halaga ng gastusin
ng isang manlalakbay na
nagsisilbing gabay at panghikayat
sa mga mambabasa dahil ito ang
malimit na hinahanap sa mga
Lakbay-sanaysay.
E. Mga transportasyon – ito ang
mga pamamaraan kung paano
makararating sa lugar at kung
ano-ano pa ang maaaring
gamiting transportasyon habang
naglilibot sa lugar.
F. Mga landmark – ito ang mga
kilalang lugar na madaling
tandaan at karaniwang alam nang
lahat ng mga manlalakbay.
G. Mga tutuluyang pahingahan –
malimit na mga hotel o apartel na
siyang tutuluyan ng manlalakbay.
H. Mga tampok na pagkain – ito
ang isa sa mga pang-akit ng mga
manunulat at inaabangan ng mga
mambabasa sa Lakbay-sanaysay.
Nagsisilbing gabay ito sa
mambabasa sa pagpaplano ng
mga iteniraryo batay sa oras at
batay sa kung saan kakain ang
mga manlalakbay.
▪ KONKLUSYON
- Mahalagang mailahad dito ang
mga positibong naidulot ng
paglalakbay tulad ng mga aral at
mga kaisipang napulot mula sa
mga nagging karanasan na
nagpabago at nagpaunlad ng
iyong sarili.
A. Pangkalahatang karanasan –
naglalaman ito ng
pangkalahatang kinalabasan ng
paglalakabay kung naging mabuti
ba ang karanasan ng manunulat o
hindi. Malimit na gumagamit ng
mga rating ang mga manunulat
upang ilarawan ang kanilang
paglalakabay.
B. Rekomendasyon sa mga
manlalakbay – ito naman ang
mga mungkahi ng manlalakbay
kung paano maglalakbay at
gugugulin ang oras sa
paglalakbay na isasagawa ng
mga mambabasa
BIONOTE
 - maging kursong natapos at iba
- Ito ay ang maikling paglalarawan pang may kinalaman sa sarili.
ng manunulat
- ikatlong panauhan na kadalasang TANDAAN:
inilalakip sa kaniyang mga Ang Bionote ay pagbibigay impormasyon
naisulat sa mga mambabasa tungkol sa iyong
- nagpapahayag ng mga katangian sarili na nakapokus sa mga nagawa o
ng manunulat at ang kaniyang nakamit mo bilang propesyonal.
kredibilidad bilang propesyonal.
- Isa rin itong daan upang MGA KATANGIANG TAGLAY NG BIONOTE
maipakilala ng manunulat ang
kaniyang sarili sa mga - Maikli ang nilalaman.
mambabasa. - Gumagamit ng ikatlong
- isang uri ng lagom na ginagamit panauhang pananaw.
sa pagsulat ng personal na - Kinikilala ang mambabasa.
propayl ng isang tao. - Gumagamit ng baligtad na
- Kahawig ng talambuhay o piramide o tatsulok.
biography ang bionote, ngunit ito
ay higit na maikli kumpara sa
nabanggit.
- Ayon kina Duenas at Sanz (2012)
sa kanilang aklat na Academic
Writing for Health Sciences, ang
bionote ay tala sa buhay ng isang
tao na naglalaman ng buod ng
kaniyang academic career na
madalas ay makikita o mababasa
sa mga journal, aklat, abstrak ng
mga sulating papel, web sites, at
iba pa. - Nakatuon lamang sa mga angkop
- Hindi rin ito katulad ng curriculum na kasanayan o katangian
vitae o biodata. Masyadong - Binabanggit ang degree kung
detelyado ang mga hinihinging kinakailangan.
impormasyon dito tulad ng edad, - Maging matapat sa pagbabahagi
kasarian, tangkad, timbang, ng impormasyon.
pangalan ng lugar ng
kapanganakan at tirahan,
pangalan ng magulang, at iba pa.
- Makikita lamang sa bionote ang
ilang pinakamahahalagang
impormasyon sa sarili.
- paaralang pinagtapusan,
- mga piling karangalang nakamit
- samahan o organisasyong
kinabibilanagan kasama ang
katungkulan o katayuan dito.