FILIPINO SA PILING LARANGAN
layunin ng talumpati.
ARALIN 5: TALUMPATI
Isang buod ng kaisipan o opiniyon ng isang
tao na pinababatid sa pamamagitan ng
pagsasalita sa entablado para sa mga
pangkat ng mga tao.
Uri ng komunikasyong pampubliko na
nagpapaliwang sa isang paksa na
binibigkas sa harap ng mga tagapakinig.
 LAYUNIN: humikayat, tumugon,
mangatwiran, magbigay ng
kaalaman o impormasyon at
maglahad ng isang paniniwala.
 ANYO NG TALUMPATI:
 Talumpating Handa –
maaring binabasa, sinsaulo o
binabalangkas ang talumpati.
 Talumpating Di-Handa
(Impromptu) – binibigay
lamang sa oras ng
pagtutumpali (EXTEMPO).
 BAHAGI NG TALUMPATI:
 Pamagat (Simula) – inilalahad
ang layunin ng talumpati,
kaagapay na ang estratehiya
upang kunin ang atensiyon ng
madla.
 Katawan (Gitna) – nakasaad
ang paksang tatalakayin ng
mananalumpati.
 Katapusan (Wakas) –
pangwakas ang pinakasukdol
ng buod ng isang talumpati
- Nakalahad ang
pinkamalakas na
katibayan, paniniwala
at katwiran upang
mahikayat ng pagkilos
sa mga tao ayon sa
FILIPINO SA PILING LARANGAN
ARALIN 6: PAGSAULAT NG
REPLEKTIBONG SANAYSAY
-Isang pagsasanay sa pagninilay.
-Natutuklasan ang sariling pag-iisip,
damdamin o opinion tungkol sa isang
paksa, pangyayari o tao.
-Humahamon sa mapanuring pag-iisip
-Maaring nasa anyo ng personal na
sanaysay, lahok sa dyornal, talaarawan,
reaksiyong papel o learning log.
-Higit na personal, di tulad ng ibang
sanaysay.
-Nakabatay sa sariling pananaw ng
manunulat.
-Personal at Subhetibo
-Kailangan panatilihin ang akadameking
tono ng replektibong sanaysay.
-Mahalagang maayos ang oraganisasyon.
 KAHALAGAN:
 Nakapagpapahalaga ng
damdamin at dito ay may
natutuklasang bago tungkol
sa sarili, sa kapwa at sa
kapaligiran.
 Natutukoy ang sariling
kalakasan at kahinaan
 Nakaiisip ng solusyon sa mga
problemang kinakaharap.
  Hinahasa ang kasanayan sa
metacognition o kakayahang
suriin at unawain ang sariling
pag-iisip.
 KATANGIAN:
 Personal o Subhetibo
 May organisasyon ng mga
ideya.
 Hindi limitado sa
paglalarawan o paglalahad ng
mga kwento.
 Nangangailangan ng
mapanuring kamalayan at
mapanuring diwa.
 Nagsasagawa ng pagsusuri
 Nagtitimbang-timbang
 Bumubuo ng sintesis.
 Gumagamit ng deskriptibong
diwa.
 MAHALAGANG IDEYA:
Ang replektibong sanaysay ay isang
tekstong nagsasanib ng personal na
pananaw at akademiko o pormal na
estilo sa pagsulat. Kahit personal o
subhetibo ang isang paksa, maari pa
rin itong isulat sa paraang
propesyonal.
FILIPINO SA PILING LARANGAN
ARALIN 7: PAGSULAT NG LAKBAY
SANAYSAY
Tinatawag ding “Travel Essay” or
“Travelogue”.
Uri ng lathalaing may layuning maglahad
ng nagging karanasan sa paglalakbay
Kabilang ang kultura, tradisyon,
pamumuhay, uri ng mga tao, esperyensya
mula sa awtor at lahat ng aspektong
nalalaman sa isang manlalakbay.
 LAYUNIN NG MANLALAKBAY
 Maitaguyod ang isang lugar
na karaniwang ang lugar na
pinuntahan ng manlalakbay.
 Gumawa ng gabay para sa
mga maaring manlalakbay.
Halimbawa nito ang daan at
ang mga modo ng
transportasiyon.
 Pagtatala ng sariling
kasaysayan sa paglalakbay na
kabilang dito ang
espiritwalidad, pahpapahilom
o pagtuklas sa sarili.
 Pagdodokumento ng
kasaysayan, kultura at
heograpiya ng isang lugar sa
malikhaing pamamaraan.
 URI NG LAKBAY SANAYSAY
 Pormal – seryosong mga
paksa na nagtataglay ng
masusiri na pananaliksik ng
taong sumulat.
o Kadalasang nagbibigay
ng imporamasyon ukol
sa isang tao, hayop,
bagay, lugar o
pangyayari.
 Di – Pormal – tumatalakay sa
mga topikong karaniwan
personal at pang-araw – araw
na kasiya-siya o mapang-aliw.
 MGA BAHAGI
 Simula – pinakamahalagang
bahagi dahil dito inaasahan
kung ipagpapatuloy ng
mambabasa ang kanyang
pagbabasa. Dapat makuha ng
akda ang atensyon at
damdamin ng mambabasa.
  Katawan – mababasa ang  Ang isang istoryang nakatuon sa
mga mahahalagang puntos o mga pagpapahalaga o emosyon ay
madaling nakapupukaw sa
ideya ukol sa paksang pinili at
damdamin ng mambabasa.
sinulat.  Pagsunod-sunurin ang pangyayari
 Wakas - isinasara ng akda ang gamit ang larawan o gumawa
paksang nagaganap sa muna ng kwento.
katawan ng isinulat niya.  Planuhing Mabuti ang gagawing
sanaysay.
 Siguraduhin an kaisahan ng mga
larawan.
FILIPINO SA PILING LARANGAN 
ARALIN 8: LARAWANG SANAYSAY
Koleksiyon o limbag ng mga larawan na may
pagkakasunod-sunod upang ipahayag ang mga
pangyayari, damdamin at konsepto.
Maikling kwento o kapsyon
Kabuoan ng kwento: pagkamalikhain at magbigay
ng imporamsyon
TANDAAN: Hindi kailangang mahaba o maikli ang
nakatalang sulat dahil ito ay suporta sa larawan.
May isang paksang nais bigyang-diin sa mga
larawan.

 HAKBANG SA PAGSULAT:
 Pumili ng paksa at larawang
kaugnay nito.
 Maghanap ng mga datos na
susuporta sa iyong gagawing
sanaysay.
 Pagsunod-sunorin ang mga
larawan na naaayon sat ema.
 Lagyan ng pagkakawing ang bawat
larawan.
 Simulan ang iyong sanaysay sa
pahapyaw na paglalarawan.
 Gumamit ng mga traditional
devices upang magkaroon ng
kohirens ang iyong pagsulat.
 Maglapat ng konklusyon sa huling
bahagi ng iyong sanaysay.
 DAPAT TANDAAN SA PAGSULAT:
 Pumili ng paksa ayon sa interest.
 Magsagawa ng pananaliksik
 Isa alang-alang ang kawilihan at uri
ng iyong mambabasa.