PAGBASA AT PAGSULAT Pagtatala – pagbasang may kasamang
pagtatala ng mga mahahalagang
Pagbasa
*Ayon kina Anderson et.al (1985) sa aklat
na Becoming a nation of readers,
Ang Pagbasa ay isang proseso ng
pagbuo ng kahulugan mula sa mga
nakasulat na teksto.
Teksto – nakalimbag o nakasulat na salita
o pahayag
Proseso – hakbang na dapat gawin
*Tiniyak nina Wixson et.al (1987) sa
artikulong “New Directions in Satewide
Reading Assessment” na inilathala sa
Pahayagang The Reading Teacher ang
mga pinagmumulan ng kaalaman sa
pagbasa.
Scanning – pagbasa ng mabilisan nang di
gaanong binibigyang pansin ang
mahahalagang salita
Halimbawa: paghahanap ng trabaho sa
classified ads
Skimming – pasaklaw o mabilisang
pagbasa upang makuha ang
pangkalahatang ideya o impresyon
Halimbawa: Pagpili ng material na
babasahin
Previewing – sa uring ito hindi agad
nakatuon ang pansin sa nilalaman ng
akdang babasahin. Bagkus, sinusuri muna
ang kalahatang kaanyuan ng akda
Kaswal – pagbasa ng pansamantala
Pagbabasang Pang-impormasyon –
kumalap ng mahahalagang impormasyon
na magagamit sa pang-araw-araw na
pangangailangan tulad ng kalagayan sa
ekonomiya at panahon
Matiim na Pagbasa – nangangailangan
ng maingat na pagbasa na may layuning
maunawaang mabuti ang binabasa para
matugunan ang pangangailangan sa
pananaliksik, ulat atbp
Muling Pagbasa – pag-uulit sa pagbasa
kung ang binabasa ay mahirap unawain
bunga ng di pamilyar na mga talasalitaan
o nakalilitong pagkakabuo ng mga
pahayag
kaisipan o datos na kailangan
Antas ng Pagbasa
-Tinukoy ni Mortimer Adler at Charles
Van Doren (1973) sa kanilang aklat na How
to read a book ang apat na antas ng
Pagbasa
I. Primarya
-pinakamababang antas ng
pagbasa at pantulong upang makamit
ang literasi sa pagbasa
-kakayahang kinapapalooban
lamang ng pagtuloy sa tiyak na datos at
ispesipikong impormasyon gaya ng petsa,
lugar, o mga tauhan sa isang teksto.
II. Mapagsiyasat
-nauunawaan na ng mambabasa
ang kabuuang teksto at nakapagbibigay
ng mga hinuha o impresyon tungkol ditto
-nakapagbibigay ng mabilisan
ngunit makabuluhang paunang rebyu sa
isang teksto ang mambabasa upang
matukoy kung kakailanganin niya ito at
kung maari itong basahin nang mas
malalim
III. Analitikal
-ginagamit ang mapanuri o kritikal
na pag-iisip upang malalimang
mauunawaan ang kahulugan ng teksto at
ang layunin o pananaw ng manunulat
-Bahagi niyo ang pagtatasa sa
katumpakan, kaangkupan at kung
katotohanan o opinion ang nilalaman ng
teksto
IV. Sintopikal
-binuo ni Mortimer Adler mula sa
salitang syntopican na inimbento at
ginamit niya sa aklat na A Syntopican: An
index to the Great Ideas (1952)
-nangngahulugang “koleksyon ng
mga paksa”
-Tumutukoy sa uri ng pagsusuri na
kinapapalooban ng paghahambing sa
iba’t-ibang teksto at akda na kadalasang
magkakaugnay
Kasanayan sa Mapanuring Pagbasa
 Bago Magbasa
-sinisimulan ang pagbasa sa
pagsisiyasat ng tekstong babasahin
-ang pagsusuri ng panlabas na
katangian ng teksto ay mahalaga
upang malaman ng tamang
estratehiya sa pagbasa batay sa genre
ng teksto o kung kinakailangan ba ito
ayon sa itinakdang layunin ng pagbasa
 Habang Nagbabasa
-Pagtantiya sa bilis ng pagbasa
-Biswalisasyon ng binabasa
*imahinasyon
-Pagbuo ng koneksyon
-Paghihinuha
*prediksyon
-Pagsubaybay sa komprehensiyon
-Muling pagbasa
-Pagkuha ng kahulugan mula sa
konteksto
 Pagkatapos Magbasa
-Pagtatasa ng komprehensiyon
-Pagbubuod
*importante lamang
-Pagbuo ng sintesis
*mas maiksi sa buod
-Ebalwasyon
*ano ang masasabi
Pagkilala sa Opinyon o Katotohanan
o Katotohanan
-mga pahayag na maaring
mapatunayan o mapasubalian sa
pamamagitan ng empirical na
karanasan, pananaliksik o
pangkalahatang kaalaman o
impormasyon
o Opinyon
-mga pahayag na nagpapakita
ng preperensiya o ideya batay sa
personal na paniniwala at iniisip ng
isang tao
TEKSTONG IMPORMATIBO
-tinatawag na ekspositori
-isang anyo ng pagpapahayag na
naglalayong magpaliwanag at magbigay
ng impormasyon
-kadalasang sinasagot nito ang mga
batayang tanong na ano, kailan, saan,
sino at paano
Pangunahing Layunin
-ang magpaliwanag sa mga
mambabasa ng anumang paksa na
matatagpuan sa tunay na daigdig
-naglalahad ito ng kwento ng mga
tunay na tao o nagpapaliwanag ng mga
konseptong nakabatay sa mga tunay na
pangyayari
Halimbawa: biyograpiya, encyclopedia,
almanac, papel – pananaliksik sa mga
journal, siyentipikong ulat, mga balita sa
radio at mga impormasyong
matatagpuan sa diksyunaryo
Kahalagahan
-napapaunlad nito ang iba pang
kasanayang pangwika gaya ng
pagbabasa, pagtatala, pagtukoy ng
mahalagang detalye,
pakikipagtalakayan, pagsusuri at
pagpapakahulugan ng impormasyon
-Ayon kina Jeanne Chail, Vicki
Jacobs at Luke Baldwin (1990) sa kanilang
pananaliksik na “The Reading Crisis: Why
poor children fall behind” ang kakulangan
sa pagtuturo ng mga tekstong
impormatibo ay nagdudulot ng pagbaba
sa komprehensiyon o kakayahang
umuunawa ng ganitong teksto ng mga
mag-aaral
Mga gabay upang mapabilis na makita
ang mga impormasyon
 talaan ng nilalaman
 indeks
 glosaryo para sa mahahalagang
bokabularyo
 larawan at ilustrasyon
 kapsyon
 iba pang uri ng palatandaan para
sa mga larawan, graph
 talahanayan
Tandaan:
-mahalaga ang katumpakan ng
nilalaman at mga datos
-mahalagang sumangguni sa mga
babasahin at iba pang pagmumulan ng
datos na mapagkakatiwalaan
-mahalaga rin na napaparoon at
makatutulong sa pag-unawa tungkol sa
isang mahalagang isyu o usaping
panlipunan
Iba’t – ibang uri ng tekstong impormatibo
depende sa estraktura ng paglalahad
1. Sanhi at Bunga - nagpapakita ng
pagkakaugnay-ugnay ng mga pangyayari
at kung paanong ang kinalabasan ay
naging resulta ng mga naunang
pangyayari
- ipinaliliwanag ng manunulat ang
malinaw na relasyon sa dalawang bagay
at nagbubigay pokus sa kung bakit
nangyari ang mga bagay (sanhi) at ano
ang resulta nito (bunga).
2. Paghahambing - nagpapakita ng
pagkakaiba at pagkakatulad sa pagitan
ng anomang bagay, konsepto o
pangyayari
3. Pagbibigay-depinisyon - ipinaliliwanag
ng ganitong uri ang kahulugan ng isang
salita, termino o konsepto
- maaaring ang paksa ay tungkol sa
isang konkretong bagaygaya ng uri ng
isang hayop, puno o kaya naman ay mas
abstraktong mga bagay kaya ng
katarungan, pagkakapantay-pantay, o
pag-ibig
- mahalagang pag-ibahin ang mga
kahulugang denotatibo o konotatibo
4. Paglilista ng Klasipikasyon - naghahati-
hati ng isang malaking paksa o ideya sa
iba't ibang kategorya o grupo upang
magkaroon ng sistema ang pagtalakay
TEKSTONG DESKRIPTIBO
-layuning maglarawan ng isang
bagay, tao, lugar, karanasan, sitwasyon
atbp
-nagpapaunlad sa kakayahan ng
mag-aaral na bumuo at maglarawan ng
isang particular na karanasan
Mga gabay sa pagbuo ng tekstong
deskriptibo
Color – favorite, something weird,
masculine, feminine
Odor – mabango, mabaho, nakakasulasok
Object – babasagin, glass, tubong bakal,
baril
Emotion – galit, pagmamahal
Speaking Lines- “galit ako sa iyo!”,
“papatayin kita”
Katangian ng Tekstong Deskriptibo
1. May isang malinaw at pangunahing
impresyon na nilikha sa mga
mambabasa
Halimbawa: sa paglalarawan kay Tano sa
bahagi ng nobelang binasa, namili ang
awtor ng lilikhaing impresyon tungkol sa
tauhan na isang magsasaka
2. Maaring maging obhetibo o
subhetibo at maarin ding magbigay
ng pagkakataon sa manunulat na
gumamit ng iba’t – ibang tono at
paraan ng paglalarawan
 Obhektibong paglalarawan
-mga direktang pagpapakita
ng katangiang makatotohanan at di
pasusubalian
 Subhetibong paglalarawan
-maaring kapalooban ng
matatalinhagang paglalarawan at
naglalaman ng personal na
persepsyon o kung ano ang
nararamdaman ng manunulat sa
inilalarawan
3. Mahalagang maging espisipiko at
maglaman ng mga konkretong
detalye