PHOTO ESSAY
DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAGLIKHA
A photograph should’nt be just a picture, it
should be a philosophy.- Amit Kalantri
“Ang isang larawan ay katumbas ng sanlibong
salita.”
PHOTO ESSAY
-pag-aayos ng mga larawan upang maglahad
ng mga ideya
-koleksyon ng mga larawang maingat na
inayos upang maglahad ng pagkakasunod-
sunod ng mga pangyayari, magpaliwanag ng
mga partikular na konsepto, at magpahayag ng
damdamin.
-binubuo lamang ng mga larawan
-ang iba naman ay mga larawang may maiikling
teksto.
-may nagsasabing kung ang kalakhan nito ay
teksto at sasamahan lamang ng ilang larawan.
-larawan lamang dapat ang lumulutang dito
hindi ang mga salita.
LARAWAN
-pantulong na kagamitan sa pagtuturo upang
mapadali ang pagkatuto ng mga mag-aaral.
-instrumento sa gawaing pagsulat tulad ng
photo essay o larawang-sanaysay.
KATANGIAN NG PHOTO ESSAY
1. magbigay ng kasiyahan o aliw
sa taong gumagawa ng salaysay
2. magbigay ng mahalagang impormasyon.
3. malinang ang pagiging malikhain
Pag-aayos ng mga larawan sa photo essay
1. kronolohikal na ayos
2. batay sa damdamin
3. nakabatay sa kung paano nauugnay ang
larawan sa iba pa
“KAHALAGAHAN”
“sa unang basa o tingin, kailangang malinaw na
kung ano ang mensahe ng photo essay”
“Ang photo essay ay hindi parang photo
album.”
• agad na nagpapatianod sa kagustuhan ng
iba
NG PHOTO ESSAY
1. Pumili ng paksa ayon sa interes.
2. Magsagawa ng pananaliksik sa iyong
paksang gagawin.
3. Isaalang-alang ang kawilihan at uri ng iyong
mambabasa.
4. Tandaan na ang isang istoryang nakatuon sa
pagpapahalaga o emosyon ay madaling
nakakapukaw sa damdamin ng mambabasa.
5. Kung nahihirapan ka sa pagsusunod-sunod
ng pangyayari gamit ang larawan, mabuting
sumulat ka muna ng kwento at ibatay rito ang
mga larawan.
6. Planuhing mabuti ang gagawing sanaysay
gamit ang mga larawan. Tandaan na higit na
dapat mangibabaw ang larawan kaysa sa mga
salita.
7. Palaging tandaan na ang larawang-sanaysay
ay nagpapahayag ng kronolohikal na salaysay ,
isang ideya, at isang panig ng isyu.
8. Siguraduhin ang kaisahan ng mga larawan
ayon sa framing, komposisyon, kulay, at pag-
iilaw. Kung minsan, mas matingkad ang kulay
at matindi ang contrast ng ilang larawan
kompara dahil sa pagbabago ng damdamin na
isinasaad dito
PANININDIGAN
Mahalagang katangian ng tao ang
pagkakaroon ng PANININDIGAN
*May matatag na disposisyon sa buhay
*Hindi madaling panghinaan ng loob
*Nirerespeto ng kapwa
“Kung ikaw ay walang paninindigan
ang mga sumusunod ay iyong tinataglay”
• duwag
• walang lakas
• hindi nakakaani ng respeto sa kapwa
• walang sariling pagpapasya
• madaling maloko
POSISYONG PAPEL
-isang sanaysay na naglalahad ng opinyon na
naninindigan hinggil sa isang mahalagang isyu
patungkol sa batas, akademiya, politika at iba
pang mga larangan
AKADEMIYA
- walang eksperimentasyon at orihinal na
pananaliksik
-pinagtitibay ng isang dokumento
Karaniwang ginagamit sa:
 Pampolitikang kampanya
 Mga organisasyon ng gobyerno
 Sa mundo ng diplomasya
 Mga hakbang na naglalayong baguhin ang
mga pagpapahalaga ng komunidad
 Imahen ng isang samahan o institusyon
KATANGIAN NG POSISYONG PAPEL
1. Naglalarawan ng posisyon sa isang partikular
na isyu at ipinapaliwanag ang basehan sa likod
nito.
2. Nakabatay sa fact (estadistika, petsa, mga
pangyayari) na nagbibigay ng matibay na
pundasyon sa mga inilalatag na argumento
Estadistika: pagtitipon, pagsasaayos, pag-
aanalisa o pagsisiyasat, pagbibigay kahulugan
at pagtatanghal ng mga datos
3. Hindi gumagamit ng personal na atake upang
siraan ang kabilang panig.
4. Gumagamit ng mga sangguniang
mapagkakatiwalaan at may awtoridad.
5. Sinusuri ng manunulat ang mga kalakasan at
kahinaan ng sariling posisyon maging ang sa
kabilang panig.
6. Pinaglilimian ng manunulat ang lahat ng
maaaring solusyon at nagmumungkahi ng mga
maaaring gawin upang matamo ang layunin.
7. Gumamit ng akademikong lenggwahe.
Mga Dapat Isaalang-alang sa Pagsulat ng
Posisyong Papel
(mula sa “How to Write a Position Paper” ni
Grace Fleming, malayang salin ng may-akda)
1. Pagpili ng paksa batay sa interes
2. Magsagawa ng paunang pananaliksik
3. Hamunin ang iyong sariling paksa
4. Magpatuloy upang mangolekta ng
sumusuportang katibayan.
5. Lumikha ng balangkas
PAGBABALANGKAS NG POSISYONG PAPEL
a. Ipakilala ang iyong paksa gamit ang
maikling paglalahad ng pangkaligirang
impormasyon (background info.)
Gumawa ng pahayag ng tesis na iginigiit
ang iyong posisyon
b. Itala ang mga posibleng kasalungat na
pananaw ng iyong posisyon
c. Ipakita rin ang sumusuportang punto ng
mga kasalungat na pananaw ng iyong
posisyon
d. Pangatwiranang ng mahusay at
nakatatayo pa rin ang iyong posisyon sa
kabila ng mga inilahad na mga kontra-
agrumento(sa b at c)
e. Ibuod ang iyong argumento at muling
igiit ang iyong posisyon
Sa pagsulat ng posisyong papel:
-ipahayag ang iyong opinyon nang may
paninindigan at kasinupan sa impormasyon
-maging matatag sa paninindigan, subalit
panatilihin ang pagiging magalang
-iparating ang iyong punto at patunayan ang
mga ito gamit ang mga ebidensya
-isaalang-alang ang mga mambabasa
*paniniwala at pinahahalagahan
*panig na binibigyang pabor
*paano maaapektuhan ng usapin ang kanilang
interes *anong ebidensya ang mas
pinaniniwalaan nila
REPLEKTIBONG SANAYSAY
SANAYSAY
-anyo ng pagsasalaysay na mas maikli kompara
sa ibang anyo nito tulad ng maikling-kwento at
nobela
-pagsasalaysay ng pananaw (isipan at
damdamin)
REPLEKTIBONG SANAYSAY
-ay pumapaksa sa pangkaraniwang isyu,
pangyayari, o karanasan na hindi na
nangangailangan pa ng mahabang pag-aaral.
-may kalayaan ang pagtalakay sa mga puntong
nilalaman nito na karaniwan ay mula sa
karanasan ng manunulat o pangyayaring
kanyang nasaksihan. (BAELLO, GARCIA,
VALMONTE (1997)
-ang pagsulat ng replektibong sanaysay ay
naglalayong bigyang-katwiran, ipaliwanag, o
suriin ang partikular na salaysay at palutangin
ang halaga nito o ang maidudulot nito depende
sa layon ng manunulat, sa buhay ng tao at
lipunan (ARROGANTE, GOLLA, HONOR-
BALLENA, 2001)
-ito ay anyo ng sulating pasalaysay na hindi
lamang nakatuon sa husay ng paggamit ng
estilo sa pagsulat bagkus ay sa pagsusuri ng
salaysay na inilatag ng manunulat sa
mambabasa.
Bahagi ng Replektibong Sanaysay
 Panimula
 Katawan
 Kongklusyon
PANIMULA
 Sinisimulan sa pagpapakilala o
pagpapaliwanag ng paksa o gawain.
 Maaaring ipahayag nang tuwiran o di
tuwiran ang pangunahing paksa.
 Ang mahalaga ay mabigyang-panimula
ang mahalagang bahagi ng buhay na
pupukaw sa interes ng mambabasa.
KATAWAN
 Binibigyang-halaga ang maigting na
damdamin sa pangyayari
 Naglalaman ng malaking bahagi ng
salaysay, obserbasyon, realisayon at
natutunan.
 Ipinapaliwanag din dito kung anong mga
bagay ang nais ng mga manunulat na
baguhin sa karanasan, kapaligiran, o
sistema.
KONGKLUSYON (pagtatapos)
 Dapat mag-iwan ng isang kakintalan sa
mambabasa.
 Inilalabas ng manunulat ang punto at
kahalagahan ng isinalaysay niyang
pangyayari o isyu at mga pananaw niya
rito.
 Sinasabi ang ambag ng kanyang naisulat
sa pagpapabuti ng katauhan at
kaalaman para sa lahat.
LAKBAY SANAYSAY
-ayon sa kanyang artikulong "THE ART OF
THE TRAVEL ESSAY,” ang isang
mapanghikayat na lakbay-sanaysay ay dapat
makapagdulot hindi lamang ng mga
impormasyon kundi ang matinding pagnanais
na maglakbay.
Paksa ng Lakbay-Sanaysay
LUGAR
 Ang tuon ay lugar na pinuntahan
 Ano ang kilalang destinasyon?
 Nagpunta ka ba sa di-gaanong
pinupuntahan ng mga turista?
 Nagandahan ka ba sa arkitektura at
pampublikong eskultura
 Masarap ba ang pagkain
 inilalarawan dito ang mga nakita, narinig,
naamoy,nalasahan, at naramdaman sa lugar
na pinuntahan
 hindi maiiwan ang paghahambing sa lugar
na pinanggalingan at pupuntahan
 Kailangang lumayo upang lubos na makilala
ang pinanggalingan
TAO
 Kumusta ang mga tao sa pinuntahan mo?
 Ano ang nagustuhan at inayawan mo sa
kanila?
 Ano ang karanasan mo kasama sila?
 Sino-sino ang mga nakasama mo sa
paglalakbay?
 Kumusta ang relasyon mo sa kanila habang
kayo ay naglalakbay?
 May bago ka bang natuklasan sa kanila?
 Sinasabi na ang paglalakbay labas sa
comfort zone ang susukat sa relasyon sa iba
SARILI
 Paano ka kumilos sa lugar na yong
pinnuntahan?
 Ano ang natuklasan mo sa sarili?
 Paano ka nabago ng iyong paglalakbay
 Ano-ano ang mga bagay na ginawa mo na
karaniwan mong hindi gianagawa?
 Ano ang natutuhan mo sa pagpunta sa
ibang lugar?
 Paano naimpluwensyahan ng iyong
paglalakbay ang iyong pananaw sa buhay?
 Ano-ano ang mga pinapahalagahan mo
ngayon?
LAKBAY-SANAYSAY
-isang uri ng sulatin na tumatalakay sa
karanasan ng paglalakbay
Mga Mungkahing Gabay sa Pagsulat ng
Lakbay-Sanaysay
1. Bago magtungo sa lugar na balak mong
puntahan ay dapat magsaliksik o magbasa
tungkol sa kasaysayan nito.
-Bigyang-pansin din ang sistemang politikal at
ekonomikal ng lugar.
-pag-aralan ang lenggwahe.
2. Buksan ang isip at damdamin sa paglalakbay,
-lawakan ang naaabot ng paningin
-talasan ang isip
-palakasain ang internal at external na
pandama pang-amoy, sensitibong lasahan ang
pagkain.
3.Magdala ng talaan at ilista ang mahahalagang
datos na dapat isulat.
*Maaaring simulan ang sanaysay sa isang
maikling anekdotang naglalatag sa
pangkalahatang tono at mensahe nito
4. Kung susulat na ng lakbay-sanaysay, huwag
gumamit ng mga kathang-isip na ideya.
Isulat ang katotohanan sapagkat higit na madali
itong bigyang-paliwanag gamit ang mga
malikhaing elemento.
Huwag simulan ang sanaysay, halimbawa, sa
pagsakay sa bus o sa eroplano.
*Iwasan ang paggamit ng “CLICHÉ”
o gasgas nang paglalarawan
Hal.Pagsasalubong ng langit at dagat
Sumilip ang araw sa likod ng mga bundok
*iwasan ang paggamit ng mga salita o
pariralang hindi naman ginagamit sa pang-
araw-araw na pakikipagtalastasan.
*maging natural sa pagsulat
*huwag magpasikat
*iwasan ang magpatawa
*Maaring gumamit ng mga elemento ng katha
upang bigyan ng buhay ang sulatin.
-diyalogo
-imahe
-eksena
*Ngunit siguraduhin pa ring wasto ang facts at
huwag mag-imbento
5. Gamitin ang unang panauhan punto de bista
at isaalang-alang ang organisasyon ng sanaysay
sa pagsulat.
-Magkaroon ng kritikal na pananaw sa pagsulat
sa pamamagitan ng malinaw at malalim na pag-
unawa sa mga ideyang isusulat.
6. Tiyakin na mapupukaw ang kawilihan ng
mambabasa sa susulating lakbay-sanaysay.
Karagdagang Impormasyon
- Habang naglalakbay danasin lahat ng nasa
paligid
-amuyin ang bulaklak
-tikman ang tsaa
-pakingggan ang tunog ng lenggwaheng
hindi pamilyar
-damhin ang init ng araw o lamig ng nyebe.
-Habang naglalakbay danasin lahat ng nasa
paligid
-kausapin ang lokal na tao
-kilalanin ang sariling kultura
-ibahagi ang sariling kultura
Ang lakbay-sanaysay ay hindi parang diary.
-hindi ito rekord o simpleng pagdudgtong-
dugtong ng mga pangyayari
Magbrowse sa internet at sari-saring travel
blogs ang makikita.
Estilo ng pagkakasulat ng TRAVEL BLOGS
MAHUSAY na pagkasulat ng TRAVEL BLOGS
Impormatibo, nakakaaliw at puno ng
inspirasyon
Hindi maayos na pagkakasulat ng travel blogs
-nagkukulang sa paglalarawan
-hindi lohikal ang ayos ng mga talata
-gumagamit ng malalalim na salita kulang sa
repleksyon