Câu 15 Thế nào là lợi nhuận, tỷ suất lợi nhuận?

So sánh lợi nhuận với GTTD và

tỷ suất lợi nhuận với tỷ suất GTTD

* Lợi nhuận:

- Khái niệm: Là giá trị thặng dư khi được được quan niệm là con đẻ của toàn bộ
tư bản ứng trước.

- Bản chất: Là hình thái chuyển hóa của giá trị thặng dư qua lưu thông

=> Chỉ được gọi là lợi nhuận khi hàng hóa được đem bán

- Vai trò: là mục tiêu, động cơ, động lực của hoạt động sản xuất, kinh doanh

- Ý nghĩa: phản ánh quy mô của hiệu quả kinh doanh

* Tỷ suất lợi nhuận

- Khái niệm: là tỷ lệ tính theo % giữa lợi nhuận và toàn bộ giá trị của tư bản ứng
trước.

P
Công thức: P’= .100%
k

m
Hoặc P’= . 100%
c+ v

Ý nghĩa: phản ánh mức doanh lợi đầu tư của tư bản( mức độ hiệu quả đầu tư)

* Nhân tố ảnh hưởng tới tỷ suất lợi nhuận P’

m
+ Tỷ suất giá trị thặng dư m’= . 100% tỉ lệ thuận
v

Tăng m’ --> trực tiếp tăng P’

c
+ Cấu tạo hữu cơ của tư bản tỉ lệ nghịch với tỷ suất lợi suất p’
v

c
=> tăng --> tác động chi phí sản xuất --> tác động P’ giảm
v

+ Tốc độ chu chuyển tư bản( n) tỉ lệ thuận với tỷ suất P’

=> n tăng --> m tăng --> P’ tăng

 + Tiết kiêm tư bản bất biến

Khi m, v không đổi --> tiết kiệm c --> P’ tăng

==> Phản ánh mức doanh lợi đầu tư của tư bản ( mức độ hiệu quả đầu tư)

* So sánh lợi nhuận và giá trị thặng dư

Tiêu chí p m

Về chất Phản ánh kết quả kinh doanh Phản ánh kếtt quản bóc lột lao
của tư bản ứng trước ( c+v-->p) động không công của công nhân
(v-->m)

Về lượng - Giá cả > giá trị => p> m

- Chi phí sản xuất < giá cả < giá trị => p< m

- Giá cả = giá trị => p= m

- Giá cả = chi phí sản xuất => p = 0

- Giá cả > chi phí sản xuất => thua lỗ

* So sánh tỷ suất lợi nhuận và tỷ suất giá trị thặng dư

Tiêu chí p’ m’

Công thức P m
P’= .100% m’= . 100%
k v

Về chất Phản ánh mức doanh lợi đầu tư Phản ánh trình độ khai thác sức
của tư bản ( mức độ hiệu quả lao động làm thuê
đầu tư)
Phản ánh năng suất lao động

Về lượng Tỷ suất giá trị thặng dư tỉ lệ thuận với tỷ suất lợi nhuận

 Chi phí sản xuất:

 Giá trị hàng hóa
- Hàng hóa về lao động để sản xuất ra hàng hóa => chi phí thực tế
 G = c + (v + m)
 Chi phí sản xuất
- Là hao phí về tư bản để sản xuất ra hàng hóa đó
K=c+v
 So sánh giá trị của hàng hóa và chi phí sản xuất

Giá trị hàng hóa Chi phí sản xuất

Về mặt lượng c+v+m c+v

Về mặt chất Phản ánh đúng, đầy đủ Chỉ phản ánh hao phí tư
hao phí lao động xã hội bản của nhà tư bản mà
cần thiết để sản xuất và thôi, nó không tạo ra giá
tạo ra giá trị hàng hóa trị hàng hóa