034-2014

KHKT Ch¨n nu«i Sè 12 [189] 2014

DI TRUYỀN GIỐNG VẬT NUÔI
Tæng biªn tËp:
Đỗ Võ Anh Khoa. Ảnh hưởng đa hình A662G của Gen Hormon 2
TS. §oµn Xu©n Tróc tăng trưởng lên phẩm chất thịt gà Tàu Vàng
Phạm Thanh Hải, Đinh Thế Dũng và Bùi Xuân Phương. Đặc 8
điểm Gen D-Loop giống chó bản địa H’Mông cộc đuôi
Phã Tæng biªn tËp:
PGS.TS. §INH V¡N C¶I DINH DƯỠNG VÀ THỨC ĂN CHĂN NUÔI
GS.TSKH. L£ HåNG MËN Hồ Trung Thông, Hồ Lê Quỳnh Châu, Nguyễn Xuân An và Vũ
Chí Cương. Xác định hàm lượng protein và amino acids nội sinh
14
PGS.TS. NGUYÔN §¡NG VANG cơ bản ở gà Lương Phượng
Phùng Thế Hải, Trần Quốc Việt, Giang Thị Thanh Duyến, Lê Bá 20
Quế, Hà Minh Tuân, Đào Văn Lập và Nguyễn Thị Thu Hòa. Thực
Th− ký tßa so¹n: trạng về dinh dưỡng của bò đực giống Holstein friesian nuôi tại trạm
nghiên cứu và sản xuất tinh đông lạnh moncada
PGS.TS. NGUYÔN V¡N §øC Nguyễn Thị Phương Giang và Đặng Thúy Nhung. Bổ sung bột cánh 27
hoa cúc vạn thọ vào khẩu phần của gà đẻ trứng Isa Brown
Lê Thanh Phương, Lưu Hữu Mãnh và Nguyễn Nhựt Xuân Dung. 35
Uû viªn ban biªn tËp: Ảnh hưởng của việc bổ sung dầu cám gạo và dầu cá hồi trong khẩu
PGS.TS. NGUYÔN TÊN ANH phần lên năng suất sinh sản và thành phần acid béo, cholesterol của lòng
đỏ trứng giống gà Hisex Brown
PGS.TS. HOÀNG KIM GIAO Nguyễn Văn Hớn, Nguyễn Thị Hồng Nhân và Nguyễn Trọng Ngữ. 44
Ảnh hưởng của tỷ lệ chùm ngây (Moringa oleifera) trong khẩu phần đến
KS. Lª B¸ LÞCH tiêu hóa dưỡng chất của thỏ thịt lai
PGS.TS. Lª §øC NGOAN CHĂN NUÔI ĐỘNG VẬT VÀ CÁC VẤN ĐỀ KHÁC
Đặng Vũ Hòa, Vương Thị Lan Anh, Nguyễn Văn Duy, Đặng 51
Trợ lý biên tập: Thúy Nhung, Nguyễn Đức Trọng và Hoàng Văn Tiệu. Năng suất
sinh sản của vịt đốm nuôi tại Trung tâm Nghiên cứu Vịt Đại Xuyên
CAO THỊ KIM DUNG trong 3 năm từ 2011 đến 2013
Lê Bá Quế, Lê Văn Thông, Mai Văn Sánh, Nguyễn Hữu Đức, 59
Phạm Văn Tiềm, Phùng Thế Hải, Đinh Thị Thuận, Vũ Trung
Hiếu, Mai Thị Thanh Và Hà Minh Tuân. Khả năng sản xuất tinh
đông lạnh dạng cọng rạ của trâu Murrah tại Moncada
Nguyễn Văn Chào và Hồ Trung Thông. Đánh giá sự gia tăng mức độ 64
kháng kháng sinh của vi khuẩn Escherichia coli phân lập từ phân lợn
con nuôi trên địa bàn tỉnh Quảng Bình
Đỗ Thị Vân Giang. Tình hình nhiễm giun đũa (Ascaridia galli) ở gà 72
thả vườn tại một số xã, thị trấn của huyện Đồng Hỷ, Thái Nguyên
Giấy phép: Bộ Thông tin và Truyền thông Lê Xuân Tùng, Bùi Văn Hảo, Nguyễn Thị Quyên, Vũ Thị Thảo 77
Số 119/GP-BTTTT ngày 26/1/2010 và Nguyễn Hưng Quang. Bước đầu đánh giá khả năng sống và
sinh trưởng của 8 giống cỏ trồng tại khu vực thí nghiệm Trường
ISSN 1859 – 476X Đại học Tây Bắc
Nguyễn Thị Thúy Hằng, Nguyễn Văn Đại, Nguyễn Thị Liên và 84
Xuất bản: Hàng tháng Nguyễn Hữu Trà. Ảnh hưởng của mức phân đạm đến năng suất chất
lượng cỏ Panicum maximum cv hamill trồng tại Thái Nguyên
Toà soạn: CHÙM TIN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ
Địa chỉ: Tầng 8, Tòa nhà Sunrise Tower, số 187, Ban Biên tập. Thông báo: Bài báo khoa học đăng trên tạp chí 90
Nguyễn Lương Bằng, Phường Quang KHKT Chăn nuôi đạt điểm tối đa
Trung, Quận Đống Đa, Hà Nội. Thông báo số 1 (Thông báo này thay cho thư mời) 91
Đoàn Xuân Trúc. Hội nghị khoa học chăn nuôi khu vực Á - Úc lần 92
Điện thoại: 04.36290621 thứ 16 thành công rực rỡ
Fax: 04.38691511 Tổng mục lục 95
Đăng ký mua tạp chí 98
E - mail: ahassociation06@vnn.vn
Phiếu đăng ký quảng cáo năm 2015 99
Website: www.hoichannuoi.vn Thư cảm ơn 100
Tài khoản:
Tên tài khoản: Hội Chăn nuôi Việt Nam
Số tài khoản: 1300 311 0000 40, tại Chi nhánh
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
Thăng Long - Số 4, Phạm Ngọc Thạch, Hà Nội.
In 1000 bản, khổ 19x27 tại Xưởng in NXB Nông
nghiệp. In xong và nộp lưu chiểu: tháng 12/2014.

KHKT Chăn nuôi Số 12 - 2014 1

DINH DƯỠNG VÀ THỨC ĂN CHĂN NUÔI

7. Hargis P.S., M.E. Van Elswyk and B.M. Hargis
(1991), “Dietary modification of yolk lipid with
menhaden oil”. Poult. Sci., 70: 874-883.
8. Hendrix Genetics company (2011), Hisex
Product Performance. www.isapoultry.com.
9. Murata L.S., J. Ariki, C.R. Machado, L. Silva
and M.J.M. Rezende (2003), “Effect of oil
sources on blood lipid parameters of
commercial laying hens”. Brazilian Journal of
Poultry Science, 5: 203-206.
10. Pasin G., G.M. Smith and M. O’Mahony
(1998), “Rapid determination of total cholesterol
in egg yolk using commercial diagnostic
cholesterol reagent”. Chem., 61: 255-259.
11. Perica M.M. and I. Delas (2011), “Essential fatty
acids and psychiatric disorders”. Nutr. Clin.
Pract., 26(4): 409-425.
12. Robertson J.B., P.J. Van Soest (1981), The
detergent system of analysis and its application to
human food. In: James, W.P.T., Theander, O.
(Eds.) The Analysis of Dietary Fiber in Food.
Marcel Dekker, Inc., NY.
13. Sala-Vila A. and P.C. Calder (2011), “Update
on the relationship of fish intake with prostate,
breast, and colorectal cancers”. Crit. Rev. Food
Sci., 51(9): 855-871.
14. Saleh A.A. (2013), “Effects of fish oil on the
production performances, polyunsaturated fatty
acids and cholesterol levels of yolk in hens”.
Emir. J. Food Agric., 25(8): 605-612.
15. Schreiner M., H.W. Hulan, E. Razzazi-Fazeli, J.
Bohm, C. Iben (2004), “Feeding laying hens seal
blubber oil: Effects on egg yolk incorporation,
stereospecific distribution of omega-3 fatty acids,
and sensory aspects”. Poult Sci., 83: 462-473.
16. Sutton C.C., W.M. Muir and G.E. Mitchell
(1984), “Cholesterol metabolism in laying hen as
influenced by dietary cholesterol, caloric intake
and genotype”. Poultry Science, 63: 972-980.
17. Tu W.C., R.J. Cook-Johnson, M.J. James, B.S.
Műhlhäusler and R.A. Gibson (2010), “Omega-
3 long-chain fatty acid synthesis is regulated
more by substrate levels than gene expression”.
Prostaglandins Leukot. Essent. Fatty Acids, 83:
61-68.
18. Wang P.H., Ko Y.H., Chin H.J., Hsu C., Ding
S.T., Chen C.Y. (2009), “The effect of feed
restriction on expression of hepatic lipogenic
genes in broiler chickens and the function of
SREBP1”. Comparative Biochemistry and
Physiology, Part B, 153: 327-331.

ẢNH HƯỞNG CỦA TỶ LỆ CHÙM NGÂY (Moringa oleifera)

TRONG KHẨU PHẦN ĐẾN TIÊU HÓA DƯỠNG CHẤT
CỦA THỎ THỊT LAI
Nguyễn Văn Hớn 1∗, Nguyễn Thị Hồng Nhân1
và Nguyễn Trọng Ngữ1

Ngày nhận bài báo: 21/09/2014 - Ngày nhận bài phản biện: 27/09/2014
Ngày bài báo được chấp nhận đăng: 29/09/2014

TÓM TẮT
Thí nghiệm thực hiện tại Trại Nghiên Cứu và Thực Nghiệm Nông Nghiệp Trường Đại Học Cần
Thơ, từ tháng 7 đến tháng 9 năm 2014, được bố trí theo thể thức hoàn toàn ngẫu nhiên với 4 nghiệm
thức khẩu phần (CN0, CN30, CN70, CN1000) tương ứng với 4 mức độ (0, 30, 70 và 100% vật chất khô)

1 Trường Đại học Cần Thơ.

∗
Tác giả để liên hệ: TS. Nguyễn Văn Hớn, Giảng viên chính, Khoa Nông Nghiệp & Sinh học Ứng dụng-
Trường Đại học Cần Thơ. Điện thoại: 0949685989E-mail: nvhon@ctu.edu.vn

44 KHKT Chăn nuôi Số 12 - 2014

 DINH DƯỠNG VÀ THỨC ĂN CHĂN NUÔI

Chùm ngây thay thế cỏ lông tây trong khẩu phần và được lặp lại 3 lần nhằm xác định mức sử dụng tối
ưu trong khẩu phần nuôi thỏ lai tăng trưởng. Mỗi đơn vị thí nghiệm là 4 thỏ có khối lượng 1,6±0,5
kg/con. Kết quả cho thấy sử dụng Chùm ngây nuôi thỏ có sự cải thiện về lượng thức ăn tiêu thụ, tỉ lệ
tiêu hóa dưỡng chất của khẩu phần và không có ảnh hưởng lên các chỉ tiêu sinh lý máu.
Từ khoá: Chùm ngây, tỉ lệ tiêu hóa, sinh lý máu, thỏ thịt lai

ABSTRACT

Effects of Moringa oleifera on digestibility of nutrients for crossbred rabbits

Nguyen Van Hon, Nguyen Thi Hong Nhan
and Nguyễn Trọng Ngữ

Fourty eight growing crossbred rabbits were arranged in a completely randomized design with 4
treatments as 4 diets in which Para grass was replaced by Moringa oleifera of 0, 30, 70 and 100% dry
matter basis (CN0, CN30, CN70, CN100) from July to September 2014 in Experimental Unit of Can Tho
University. A treatment have four rabbits (02 males, 02 females) with live weight average 1,6±0.5 kg and
were kept in one boxes in the eight weeks. The results found that there were significant improvements
in nutrient intake and digestibilities of growing rabbits (P<0.05) from CN70 and CN100 treatments.
There was no significant difference of hematological criteria among treatments.
Keywords: Moringa oleifera, nutrient digestibility, hematological criteria,growing rabbit.

1. ĐẶT VẤN ĐỀ 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN

Nguồn thức ăn xanh cho thỏ lai nuôi ở
hộ gia đình chủ yếu từ cỏ thiên nhiên và
Chùm ngây làm thức ăn cho thỏ đã có nhiều
nghiên cứu. Nghiên cứu của Bharali và ctv
(2003). khi sử dụng bột lá Chùm ngây thay
thế khô dầu phộng 0, 20, 40, 60, 80 và 100%
trong khẩu phần nuôi thỏ lai khai thác thịt.
Kết quả cho thấy bột lá Chùm ngây có thể
thay thế 60% khô dầu phộng. Riêng Chùm
Ngây còn có thêm tác dụng làm tăng sự thải
loại cholesterol qua phân.
Tuy đã có nhiều công trình nghiên cứu
về giá trị dinh dưỡng của Chùm ngây nhưng
đến nay vẫn còn rất ít các công trình nghiên
cứu sử dụng Chùm ngây như nguồn thức ăn
xanh cho gia súc như rau Muống, rau Lang.
Vì vậy, chúng tôi tiến hành khảo sát “ảnh
hưởng của Chùm ngây (Moringa oleifera)
trong khẩu phần đến tiêu hóa dưỡng chất
của thỏ thịt lai”.
CỨU
2.1. Địa điểm và thời gian tiến hành thí
nghiệm
Thí nghiệm được nghiên cứu ở trại
nghiện cứu và thực nghiệm nông nghiệp
Trường Đại học Cần Thơ từ tháng 7 đến
tháng 9 năm 2014.
2.2. Bố trí thí nghiệm
Ba mươi sáu thỏ thịt lai có khối lượng
1,6 ± 0,5 kg/con, được bố trí hoàn toàn ngẫu
nhiên với 04 nghiệm thức và 03 lần lặp lại.
Mỗi lần lặp lại nuôi 4 con thỏ (2 đực, 2 cái)
nuôi trong 01 ô chuồng với kích thước 60 x
50 x 40 cm. Thời gian thí nghiệm 03 tuần
trong đó 2 tuần nuôi thích nghi và 1 tuần lấy
số liệu tiêu hóa.
CN0: 0% Chùm ngây và 100% cỏ lông
tây (tính trên VCK)
CN30: 30% Chùm ngây và 70% cỏ lông
tây (tính trên VCK)

KHKT Chăn nuôi Số 12 - 2014 45

DINH DƯỠNG VÀ THỨC ĂN CHĂN NUÔI

CN70: 70% Chùm ngây và 30% cỏ lông Thỏ được cách ly, theo dõi tình trạng
tây (tính trên VCK) sức khoẻ, được tiêm phòng những bệnh
CN100: 100% Chùm ngây (tính trên VCK) thường gặp ở thỏ như cầu trùng, ghẻ, tiêu
chảy... Chuồng được che chắn ánh nắng.
Chùm ngây được trồng tại trại nghiên
Lồng nuôi, máng ăn được phun xịt thuốc sát
cứu và thực nghiệm nông nghiệp của
khuẩn cẩn thận trước khi đưa vào thí
trường. Cỏ lông tây được cắt hằng ngày ở
nghiệm. Quy trình chăm sóc nuôi dưỡng
khu vực quanh trường. Tất cả thức ăn xanh
được thực hiện đồng đều trên các đơn vị thí
sẽ được cho ăn phần thân lá và ngọn. Thức
nghiệm. Quét dọn vệ sinh chuồng lồng và
ăn hỗn hợp viên Proconco C225 được bổ
nền chuồng sạch sẽ. Rửa máng đựng nước
sung 5-15g viên thức ăn/con/ngày tuỳ giai
và thay nước uống).
đoạn.
Bảng 1. Thành phần hóa học (%) thức ăn sử dụng trong thí nghiệm
Tính trên % DM
Chỉ tiêu DM
CP NDF ADF Ash
Chùm ngây 18,45 22,68 22,81 17,71 8,29
Cỏ lông tây 20,2 11,9 55,5 34,8 13,6
TA hỗn hợp 90,9 19,9 24,4 7,64 11,6

Ghi chú: DM vật chất khô, CP protein thô, CF xơ thô, NDF xơ trung tính, ADF xơ acid, Ash khoáng tổng số.

Bảng 2. Giá trị dinh dưỡng (%) của khẩu (2001) ADF, NDF theo qui trình Van Soest và
phần thí nghiệm Robertson (1991).
Khẩu phần thí nghiệm Mẫu phân của từng đơn vị thí nghiệm
Chỉ tiêu cũng được thu và cân khối lượng vào buổi
CN0 CN30 CN70 CN100
sáng và buổi chiều, được bảo quản bằng
CP 11,90 15,14 19,45 22,68
H2SO4 và được trữ lạnh ở nhiệt độ -20oC. Khi
NDF 55,5 45,69 32,62 22,81 phân tích mẫu được rã đông để xác định
hàm lượng CP tính trên phân tươi, các thành
2.3. Các chỉ tiêu theo dõi và phương pháp phần còn lại được sấy khô nghiền mịn phân
thu thập số liệu tích tương tự như mẫu thức ăn.
Xác định lượng thức ăn ăn vào: Thức ăn Chỉ tiêu sinh lý máu: Số lượng hồng cầu,
được cân vào buổi sáng và buổi chiều trước bạch cầu, tiểu cầu, công thức bạch cầu, hàm
khi cho thỏ ăn đảm bảo cho thỏ ăn dư so với lượng hemoglobin, tỷ lệ hồng cầu
nhu cầu rồi cân lại thức ăn thừa vào sáng (hematocrit)... Thỏ được bỏ đói 24 giờ, mỗi
hôm sau. Thức ăn ăn vào và thức ăn thừa nghiệm thức lấy máu 04 con (02 đực và 02
được xác định vật chất khô để tính tiêu tốn. cái). Các chỉ tiêu sinh lý máu được xác định
bằng máy phân tích máu tự động
Xác định tỷ lệ tiêu hoá toàn phần theo
CELLDYN-1700 của Đức. Máu thỏ được lấy
McDonald và ctv (2002): Để xác định tỷ lệ
tứ tĩnh mạch tai, lượng mẫu máu lấy là 1-2
tiêu hoá, cho ăn, thức ăn thừa, phân được
ml sau đó cho vào ống nghiệm có sẵn chất
lấy mẫu hằng ngày. Sau khi kết thúc thí
chống đông EDTA và phân tích tại trạm xá
nghiệm mẫu được phân tích xác định DM,
thú y của trường Đại học Cần Thơ.
OM, CP, khóang theo phương pháp AOAC

46 KHKT Chăn nuôi Số 12 - 2014

 DINH DƯỠNG VÀ THỨC ĂN CHĂN NUÔI
2.4. Xử lý số liệu
Số liệu được xử lý theo mô hình tuyến
tính tổng quát (General Linear Model) và
được thực hiện trên Minitab (Minitab
Release 13.2) (2000). Độ khác biệt ý nghĩa
của các giá trị trung bình trong và giữa các
nghiệm thức (NT) được xác định theo
Tukey, với alpha < 0,05.
3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
3.1. Lượng dưỡng chất ăn vào của thỏ thí
nghiệm
Bảng 3. Lượng dưỡng chất ăn vào (g/con/ngày) của thỏ trong thí nghiệm
Nghiệm thức
Khẩu phần
CN0 CN30
DM 98,13b 107,47a
CP 11,68d 16,27
NDF 54,46 a 49,11 b
Ghi chú: a, b các giá trị ở cùng hàng mang ít nhất một chữ ký hiệu chung không sai khác nhau ở P = 0,05.
Lượng ăn vào của vật chất khô, protein
thô, xơ trung tính của thỏ trong giai đoạn thí
nghiệm tiêu hoá khác biệt rất có ý nghĩa
thống kê ( P< 0,001). Lượng vật chất khô ăn
vào cao nhất ở khẩu phần có Chùm ngây
(107,47-112,89g/con/ngày). Kết quả này cao
hơn kết quả Nguyen Thi Kim Dong và ctv
(2006) là RM (79,5g/con/ngày) và RMLT
(82,3g/con/ngày), tuy nhiên kết quả này
tương đương so với báo cáo của Doan Thi
Gang và ctv (2006). Theo Doan Thi Gang và
ctv (2006) thì mức ăn vào của thỏ rất cao 119-
139g/con/ngày khi cho thỏ ăn khẩu phần rau
muống có hoặc không có kết hợp với cỏ
Guinea, rau Lang và phù hợp với kết quả
của Nguyễn Thị Xuân Linh (2008) với khả
năng DM ăn vào 100-139g/con/ngày khi cho
thỏ ăn khẩu phần rau Lang thay thế cỏ Lông
tây ở các mức độ khác nhau.
Lượng protein thô ăn vào ở khẩu phần
có Chùm ngây cao hơn so với nghiệm thức
KHKT Chăn nuôi Số 12 - 2014
Nhiều nghiên cứu cho thấy bổ sung các
loại cây thức ăn giàu đạm trong khẩu phần
nghèo dinh dưỡng sẽ làm tăng hiệu quả sử
dụng thức ăn và tăng năng suất trên gia súc.
Chùm ngây là 1 loại cây có thành phần đạm
trong lá tương đối cao (22,68%) và được ưa
chuộng của thỏ. Ưu điểm của loại cây này,
ngoài hàm lượng đạm cao, là rất dễ trồng
trong điều kiện khí hậu nhiệt đới, dễ thu
hoạch và không cần quá nhiều công chăm
sóc (Đặng Thùy Nhung, 2008).
SEM P
CN70 CN100
112,89a 110,56a 1,62 0,001
c 21,95 b 25,08 a 0,29 0,001
36,82 c 25,29 d 0,64 0,001
có ăn cỏ lông tây. Sự khác biệt này là do
Chùm ngây có hàm lượng protein thô cao,
do đó khi cho thỏ ăn khẩu phần 100% Chùm
ngây thì lượng đạm ăn vào cao. Kết quả này
phù hợp với kết quả của Doan Thi Gang và
ctv (2006) là 20,1 - 25,4 g/con/ngày và kết quả
của Pok Samkol và ctv, (2006) đưa ra khả
năng ăn vào của thỏ ở khẩu phần rau muống
được cho ăn với các mức độ khác nhau của
tấm là 19,9 - 22,9 g/con/ngày. Tỷ lệ tiêu hóa
của thỏ trưởng thành có mối liên hệ với
nguồn protein (Maertens và Groote, 1984).
Theo cách này protein đến từ thức ăn hỗn
hợp và hạt ngũ cốc thì tiêu hóa tốt (cao hơn
70%) trong khi đó protein ít nhiều có liên kết
với xơ thì có giá trị thấp hơn (55-70%) (Just
và ctv, 1985).
Hàm lượng NDF ăn vào của nghiệm
thức ăn cỏ lông tây cao hơn so với nghiệm
thức giảm cỏ lông tây. Điều này do hàm
lượng xơ trung tính cỏ lông tây cao (55,5%)
47
DINH DƯỠNG VÀ THỨC ĂN CHĂN NUÔI
dẫn đến lượng xơ trung tính tiêu thụ cao
hơn ở những khẩu phần có cỏ Lông tây.
3.2. Tỷ lệ tiêu hoá dưỡng chất của khẩu
phần thỏ thí nghiệm.
Bảng 4. Tỷ lệ tiêu hoá dưỡng chất (%) của khẩu phần thỏ trong thí nghiệm
Nghiệm thức
Dưỡng chất
CN0 CN30
DMD 64,98b 65,27b
OMD 66,89b 67,15b
CPD 64,69b 66,93b
NDFD 38,92b 42,65
Ghi chú: a, b các giá trị ở cùng hàng mang ít nhất một chữ ký hiệu chung không sai khác nhau ở P = 0,05.
Tỷ lệ tiêu hoá DM (DMD) đạt giá trị cao
nhất ở nghiệm thức CN70 và CN100 có sự
khác biệt với nghiệm thức có tỉ lệ cỏ lông tây
cao. Bởi vì Chùm ngây có hàm lượng xơ
trung tính thấp hơn khá nhiều so với cỏ
Lông tây. Kết quả này thấp hơn kết quả của
Pok Samkol và ctv, (2006) nuôi thỏ bằng rau
Muống cho tỷ lệ tiêu hoá DM 73,5-78,3%. Kết
quả này phù hợp với Đào Hùng (2006) giá trị
DMD ở RM là 79,8% và RMCLT là 62,8% và
kết quả của Nguyen Thi Kim Dong và ctv
(2006) khi nuôi thỏ bằng lá rau Muống thay
thế cỏ Lông tây có tỷ lệ tiêu hóa dao động
trong phạm vi 62,7-73%.
Tỷ lệ tiêu hóa OM (OMD) trong thí
nghiệm từ 66,89 đến 73,10% có sự khác biệt rõ
giữa nghiệm thức cho thỏ ăn Chùm ngây với
nghiệm thức có tỉ lệ cỏ lôn tây cao. Kết này
cũng phù hợp với Nguyen Thi Kim Dong và
ctv (2006) ở nghiệm thức RM và RMCLT là
80,6% và 63,3%. Theo Olabanji và ctv (2007) là
68,8-81,4% khi cho ăn các mức độ Dã qùy
khác nhau trong khẩu phần của thỏ.
Tỷ lệ tiêu hóa protein thô (CPD) khác
biệt có ý nghĩa thống kê (P=0,001) tuy nhiên
giữa các nghiệm thức CN70 và CN100 không
48
Thông thường, giữa tỷ lệ tiêu hóa và
lượng ăn vào có một mối liên quan nhất
định, và thông thường thì loại thức ăn nào
càng được tiêu hóa nhiều thì lượng ăn vào
của loại thức ăn đó bởi gia súc nhai lại sẽ
càng tăng.
SEM P
CN70 CN100
71,42a 70,53a 0,4 0,001
73,10 a 72,56a 0,52 0,001
69,85 a 71,11a 0,063 0,001
43,86a 45,44a 0,80 0,003
có sự khác biệt nhau. Với thí nghiệm CN70
và CN100 có tỷ lệ tiêu hoá CP lần lượt là
69,85% và 71,11%. Kết quả này thấp hơn với
kết quả Nguyen Thi Kim Dong và ctv (2006)
ở nghiệm thức RM và RMCLT là 86,0% và
79,9% và của Pok Samkol và ctv (2006) cho tỷ
lệ tiêu hoá CP từ 77,9 đến 80,1%.
Tỷ lệ tiêu hóa NDF thay đổi từ 38,92%
đến 45,44% và có sự khác biệt giữa các
nghiệm thức (P = 0,003), kết quả này thấp
hơn Nguyen Thi Kim Dong và ctv (2006) ở
nghiệm thức RM và RMCLT là 62,9% và
37,8%. Kết quả nầy cũng thấp hơn nghiên
cứu của Nguyễn Thị Xuân Linh (2008) với
khẩu phần bổ sung 40% và 60% rau muống
thay thế cỏ lông tây có tỷ lệ tiêu hoá NDF là
62,9% và 70,1%. Mức độ xơ cao trong khẩu
phần dẫn đến giảm thời gian lưu lại của thức
ăn trong đường tiêu hóa và làm tăng việc
sản xuất phân mềm bởi vì có sự gia tăng
họat động các vi khuẩn phân giải xơ vì vậy
làm giảm khả năng tiêu hóa của khẩu phần.
Kết quả cho thấy tỷ lệ tiêu hóa dưỡng
chất (%) của thỏ trong các nghiệm thức luôn
có khuynh hướng cao khi thỏ được bổ sung
thêm lá Chùm ngây vào khẩu phần.
KHKT Chăn nuôi Số 12 - 2014
 DINH DƯỠNG VÀ THỨC ĂN CHĂN NUÔI

3.4. Các chỉ tiêu sinh lý máu thỏ thí nghiệm

Bảng 5. Các chỉ tiêu sinh lý máu của thỏ thí nghiệm
Nghiệm thức
Chỉ tiêu SEM P
CN0 CN30 CN70 CN100
RBC (1012/l) 4,88 4,88 4,97 5,06 0,24 0,62
HGB (g/l) 99,17 97,34 99,67 100,50 3,90 0,58
HCT (l/l) 0,32 0,32 0,33 0,33 0,02 0,69
MCV (fl) 65,99 64,79 66,57 65,40 1,15 0,38
MCHC (g/l) 303,58 303,10 305,95 308,40 2,52 0,32
RDW, % 14,65 14,42 14,22 14,84 0,52 0,37
WBC (10 /l)
9 8,75 8,94 9,47 9,12 1,41 0,53
LYM (109/l) 4,38 4,90 5,30 5,20 1,57 0,73

Ghi chú: RBC hồng cầu, HGB hemoglobin, HCT hematocri, MCV thể tích trung bình hồng cầu, MCHC nồng độ
huyết sắt tố trung bình của hồng cầu, RDW hồng cầu lưới, WBC bạch cầu, LYM lâm ba cầu,

Số lượng hồng cầu trung bình của thỏ là
4,0-6,5 x 1012/l (Trịnh Hữu Hằng và ctv, 2007).
Trong thí nghiệm của chúng tôi cho biết số
lượng hồng cầu thay đổi 4,88- 5,06 x 1012/l.
Hàm lượng hemoglobin ở trên các loài động
vật hữu nhũ dao động 65-136g/l (Nguyễn
Quang Mai và ctv, 2004). Trong thí nghiệm
này cho thấy hemoglobin của máu thỏ thay
đổi 99,17-100,5 g/l. Chỉ số hematocrit hầu hết
trên loài gia súc phải nhỏ hơn 50% vì nếu lớn
hơn sẽ có hiện tượng thiếu máu. Trong
nghiên cứu của chúng tôi cho thấy thỏ có chỉ
số hematocrit dao động 32-33%.
Nguyễn Quang Mai và ctv (2004) cho
biết số lượng bạch cầu trung bình của thỏ là
8 x 109/l và dao động trong phạm vi 6-12 x
109/l, lâm ba cầu chiếm 35-45%, bạch cầu
trung tính 45-55% và nhóm đơn cầu, bạch
cầu ưa axit và bạch cầu ưa bazơ 6-14%. Một
thí nghiệm của Ahamefule và ctv (2006)
được thực hiện tại Nigeria cho thấy tế bào
bạch cầu (WBC) của thỏ lai (Newzealand x
Chinchilla) thay đổi 5,8-7,3 x 109/l, trong đó
bạch cầu trung tính chiếm 37,5-43,3% và lâm
ba cầu chiếm 56,5-60,8%.
Kết quả nghiên cứu của chúng tôi có giá
trị WBC dao động 8,75- 9,47 x 109/l, lâm ba
cầu chiếm 48-62%, bạch cầu trung tính 29,5-
34,8%, nhóm bạch cầu MID (bao gồm đơn
cầu, bạch cầu ưa axit, bạch cầu bazơ và các
bạch cầu nguyên bào khác) 15,4-18,8%. Số
lượng tiểu cầu ước lượng được trên loài
động vật hữu nhũ thay đổi từ 100 x 109/l đến
600 x 109/l (Nguyễn Quang Mai và ctv, 2004).
Thỏ trong thí nghiệm nàu đều có các chỉ
số sinh lý máu bình thường chứng tỏ việc
cho thỏ ăn Chùm ngây không ảnh hưởng
đến sự phát triển và tăng trưởng bình
thường của thỏ.
4. KẾT LUẬN
Ở mức độ 70% Chùm ngây trong khẩu
phần nâng cao khả năng tiêu thụ thức ăn,
tăng tỉ lệ tiêu hoá dưỡng chất. Sử dụng lá
Chùm ngây không có sự khác biệt đáng kể
về các chỉ tiêu sinh lý máu của thỏ thịt lai.
Có thể sử dụng Chùm ngây làm thức
ăn nuôi thỏ để thay thế các loại thức ăn
khác ngày càng kham hiếm.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ahamefule F.O., G.O. Eduok, A. Usman, K.U.
Amaefule, B.E. Obua and S.A. Oguike (2006),

KHKT Chăn nuôi Số 12 - 2014 49

DINH DƯỠNG VÀ THỨC ĂN CHĂN NUÔI
“Blood biochemistry and haematology of
weaner rabbits fed sundried, ensiled and
fermented cassava peel based diets”, Pakistan
Journal of Nutrition, 5(3): 248-253
2. AOAC (2001), Official methods of analysis,
Association of official Analytical chemists,
Washington D.C, Page: 255-275.
3. Bharali R., J. Tabassum, M.R.H. Azad (2003).
"Chemomodulatory effect of Moringa oleifera,
Lam, on hepatic carcinogen metabolizing
enzymes, antioxidant parameters and skin
papillomagenesis in mice". Asian Pac J Cancer
Prev., 4(2): 131-139.
4. Nguyen Thi Kim Dong, Nguyen Van Thu,
Brian Ogle and T.R. Preston (2006), “Effect of
suppplementation level of water spinach
(Ipomoea aquatica) leaves in diets based on
para grass (Brachiaria mutica) on intake,
nutrient utilization, growth rate and economic
of crossbred rabbits in the Mekong Delta of
Vietnam, Proceedings of SAREC/Sida, Workshop
on Forages for pigs and Rabbits in PhnomPenh,
Campuchia, 22-24 August 2006, Page: 169-175.
5. Doan Thi Gang, Khuc Thi Hue, Dinh Van Binh
and Nguyen Thi Mui (2006), Effect of Guinea
grass on feed intake, digestibility and growth
performance of rabbits fed a molasses block and either
water spinach (Ipomoea aquatica) or sweet potato
(Ipomoea batatus L) vines, Goat and rabbit
research Center, Son Tay, Ha Tay provine, from
http://www.mekan.org/proprf/kimd3.htm
6. Trịnh Hữu Hằng, Đỗ Công Huỳnh (2007), Sinh
lý người và động vật, tập 2, NXB Đại Học Quốc
Gia, Hà Nội. Trang: 65-93.
7. Đào Hùng (2006), Đặc điểm, tính năng sản xuất và
ảnh hưởng các mức độ đạm thô trên tăng trưởng,
khả năng ăn vào, tỷ lệ tiêu hóa và tích lũy đạm của
thỏ lai, Luận văn thạc sĩ ngành chăn nuôi, Khoa
Nông Nghiệp và Sinh Học Ứng Dụng, Trường
Đại học Cần Thơ.
8. Just A., H. Jorgensen and J.A. Femandenz
(1985), livestock production science, 12: 145-159.
9. Nguyễn Thị Xuân Linh (2008), Ảnh hưởng của
rau muống (Ipomoea aquatica) trong khẩu phần cơ
50
bản cỏ lông tây (Brachiaria Mutica) trên năng suất
thịt và sinh sản của thỏ thịt lai tại Đồng Bằng Sông
Cửu Long, Luận văn thạc sĩ ngành chăn nuôi,
Khoa Nông Nghiệp và Sinh Học Ứng Dụng,
Trường Đại học Cần Thơ.
10. Maertens L. and Groote G.De (1984),
Proceedings of the III World rabbit Science
Association Congress. Budapest (3), Page: 42-52.
11. Nguyễn Quang Mai, Trần Thị Loan và Mai
Văn Hưng (2004), Sinh lý học động vật và người,
NXB Khoa học kỹ thuật, Hà Nội
12. McDonald P., R.A. Edwards, J.F.D. Greenhagh
and C.A. Morgan (2002), Animal Nutrition (6th
edition), Longman Scientific and Technical, N.
Y., USA.
13. Minitab (2000), Minitab Reference Manual, PC
Version, Release 13.2. Minitab Inc., State
College, PA.
14. Đặng Thùy Nhung (2008), “Thành phần dinh
dưỡng của lá cây M.oleifera làm thức ăn gia
súc”. Tạp chí khoa học và phát triển. VI(1): 38-41.
15. Olabanji R.O., G.O. Farinu, J.A. Akinlade and
O.O. Ojebiyi (2007), “Growth performance,
organ characteristic and carcass quality of
weaner rabbits fed different levels of wild
sunflower (Tithonia diversifolia Hemsl A. Gray)
leaf-blood meal mixture”. Int. J. Agric. Res., 2:
1014-1021.
16. Pok Samkol, T.R. Preston and J. Ly (2006),
Effect of increasing offer level of water spinach
(Ipomoea aquatica) on intake, growth and
digestibility coefficients of rabbits, livestock
research for Rural Development, volume 18,
Article #22. Retrieved, from
http://www.cipav.org.co/Irrd18/02/samk18022.h
tm.
17. Van Soest P.J., J.B. Robertson and B.A. Lewis
(1991), “Carbohydrate methodology,
metabolism and nutritional implications in
dairy cattle: methods for diatary fibre, and
nonstarch polysaccharides in relation to animal
nutrition”, J. Dairy Sci., 74: 3585-3597.
KHKT Chăn nuôi Số 12 - 2014