1.

Thị trường
a. Khái niệm , phân loại và vai trò thị trường
- Khái niệm : thị trường là tổng hòa những quan hệ kinh tế trong đó nhu cầu của các chủ thể được
đáp ứng thông qua việc trao đổi mua bán với sự xác định giá cả và số lượng hàng hóa dịch vụ
ứng với trình độ phát triển nhất định của nền SXXH
- ở cấp độ cụ thể : TT là nơi diễn ra hành vi trao trao đổi giữa các chủ thể kinh tế ( siêu thị , chợ ,
…)
- ở cấp độ trừ tượng : TT là tổng hòa các mối quan hệ liên quanđến trao đổi , mua bán hàng hóa
trong xã hội , đươc hình thành do những điều kiện lịch sử , kinh tế, xã hội nhất định
- Phân loại thị trường :
o TT hàng hóa và TT dịch vụ : căn cứ vào đối tượng trao đổi
o TT trong nước và TT thế giới : căn cứ phạm vi hoạt động
o TT các yếu tố đầu vào và TT hàng hóa đầu ra : căn cứ đầu vào đầu ra của sản xuất
o TT gắn với các lĩnh vực khác nhau của đời sống XH : căn cứ vào tính chuyên biệt của TT
o TT tự do , TT có điều tiết , TT cạnh tranh hoàn hảo …. :
b. Vai trò của thị trường (Sách GT )
- TT thực hiện giá trị hàng hóa , là ĐK , là mối quan hệ cho sản xuất phát triển
- TT kích thích sự sáng tạo
 Cơ chế TT :
- là hệ thống các quan hệ kinh tế mang tính tự điều chỉnh tuân theo yêu cầu của các quy luật kinh
tế
- Dấu hiệu nhận biết : cơ chế hình thành giá cả một cách tự do ..Người bán và người mua thông
qua TT để xác định giá cả của HH và dịch vụ
2. Nền kinh tế TT và một số QL chủ yếu của nền KTTT
a. Khái niệm

Nền kinh tế thị trường là nền kinh tế được vận hành theo cơ chế TT , đó là nền kinh tế phát triển cao , ở
đó mọi quan hệ sản xuất và trao đổi đều được thực hiện thông qua TT, chịu sự tác động điều tiết của các
QL TT

 Đặc trưng chugn của kinh tế thị trường ( bổ sung )

- KTTT đòi hỏi sự đa dạng của các chủ thể kinh tế , nhiều hình thức sở hữu .các chủ thể KT bình
đẳng trước pháp luật
- TT đóng vao trò quyst định trong việc phân bố các nguồn lực XH
- Giá cả được hình thành theo nguyên tắc thị trường . Cạnh tranh vừa là môi trường , vừa là động
lực
- Động lực trực tiếp của các chủ thể sản xuất kinh doanh là lợi ích KT XH
- Nhà nước là chủ thể thực hiện chức nưng quản lý nhà nước đồng thời , khắc phục khuyết tật của
TT , đảm bảo bình đẳng
 Ưu thế của nên kinh tế thị trường ( bổ sung)
- Nền KTTT luôn tạo động lực
b. Một số Quy luật kinh tế chủ yếu thị trường
 Quy luật giá trị :
- Yêu cầu quy luật giá trị : là việc sản xuất và trao đổi hàng hóa phải được tiến hành trên cơ sở hao
phí lao động XH cần thiết, điều đó có nghĩa là trong Sản xuất thì hao phí lao động cá biệt để
 SXHH phải phù hợp với hao phí lao động cần thiết , còn trong trao đổi việc trao đổi các HH phải
tuân theo nguyên tắc ngang giá.
- Cơ chế hoạt động : giá cả là hình thức biểu hiện của GTHH vì vậy chỉ có thông qua sự vận động
lên xuống của giá cả thị trường chúng ta mới biết được sự tồn tại và tác động của quy luật giá trị
. Giá trị là cơ sở của giá cả nhưng giá cả không chỉ phụ thuộc vào giá trị mà còn phụ thuộc quan
hệ cung cầu , quan hệ cạnh tranh trê thị trường , vì thế giá trên thị trường tự phát lên xuống
xoay quanh giá trị hàng hóa=> đó chính là cơ chế tác đọng của QLGT
- Tác dụng QLGT:
o Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa
o Kích thích tiến bộ kĩ thuật , hợp lý hóa SX , tăng năng suất lao động
o Phân hóa những người sản xuất hàng hóa thành người giàu người nghèo một cách tự
nhiên
 Quy luật cung cầu : ( bổ sung)
 Quy luật cạnh tranh : ( bổ sung)
 Quy luật lưu thông tiền tệ : ( bổ sung)

III. VAI TRÒ CỦA MỘT CHỦ THỂ THAM GIA THỊ TRƯỜNG

1. Người sản xuất

- Người sản xuất HH là những người sản xuất và cung cấp hàng hóa ra TT nhằm đáp ứng nhu cầu
tiêu dùng của XH , họ là những người trực tiếp tạo ra của cải vật chất sản phẩm cho XH để phục
vụ tiêu dùng
- Người sản xuất là những người sử dụng các yếu tố đầu vào để SX …., phải có trách nhiệm đối với
HH DV mà mình cung cấp không làm tồn hại sức khỏe và lợi ích của cộng đồng XH
2. Người têu dùng :
- Là người mua hàng hóa trên TT để thỏa mãn nhu cầu tiêu dùng , người tiêu dùng có vai trò quan
trọng trong định hướng SX ,là động lực để cho SX phát trển .Sức mua của người tiêu dùng là yếu
tố quyết định đến sự thành bại của người sản xuất
3. Các chủ thể trung gian
- Có vai trò quan trọng trong việc kết nối thông tin trong các QH mua bán
- Hoạt động của các trung gian trên TT làm tăng cơ hội thực hiện giá trị của hàng hóa cũng như
thỏa mãn nhu cầu của người tiêu dùng làm tăng sự kết nối giữa SX và tiêu dùng , làm cho SX và
tiêu dùng ăn khớp với nhau.
4. Nhà nước
- Trong nền KTTT , nhà nước vừa thực hiện chức năng QLNN về kinh tế , đồng thời thực iện những
biện pháp để khắc phục những khuyết tật của thị trường .